Aanvaarding EVG-verdrag wordt
steeds onzekerder
Onbetrouwbaar ijs
jeugdige slachtoffers
maakte zes
Katoenopslagplaatsen te
Enschedé in brand
Zeeuwse volksdansers in Engeland
Een drieling in
Tegelen
Westdiaits Bondsdaglid sprak met
één der ontsnapten uit Breda
Naguibs aanhangers stichten een
nieuwe politieke beweging
Frans-Duits contact over nieuwe,
nauwkeuriger redactie?
Reeds 37 doden bij
noodweer in VS
Officier gaat in
hoger beroep
Twee Zwaagdijker jongens moesten
waaghalzerij met de dood bekopen
Maandag 12 Jan. 1953
VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN
78e Jaargang No. 11615
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
SCHADUWEN OVER EUROPESE GRONDWET
Europese grondwet naar
commissie terug
Brandweer siaai voor een hopeloze taak
Twee gezinnen door
branddakloos
Koningin vandaag in
Nederland terug
Echtpaar Rosenberg
vraagt gratie
Zaak-Harjono
Nieuw Frans kabinet- bijeen
Ontvangst in Parlementsgebouw
Juridisch capriool om hen Duits" te maken
Veenhuizen werd door
Breda geïnspireerd
WAARSCHUWINGEN WERDEN NIET GEHOORD
Droevig ongeval te
Anna Paulowna
De Vrijz-democratische
Bond heropgericht
WEERBERICHT
Directie:
BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. M. KOEMANS
BUREAU:
Koningstraat 62—64
Den Helder
Postgironummer 449041
Telefoon 2345
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct p. mm.
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den 1.—, elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal 6.05 per maand
2.02 bij vooruitbetaling
plus incassokosten
Weekabonnementen 0.49
van Straatsburg heeft Zaterdag haar bespre-
or 0P'? afgesloten. Zij heeft het bij haar ingediende ontwerp voor
.i„htiun?r° W jnaar de c°mmissie teruggezonden, voorzien van een
J fn 0j"er uitwerking van sommige punten, alsmede van een
tal amendementen ten aanzien waarvan de werkcommissies haar
®a."?""Vf "?aar moeten bepalen. Kan men aannemen, dat de leden der ver-
zekere trots hebben gevoeld over liet feit, dat zij deze vorderin-
Her ilea1aaiT een E"roPese politieke eenheid hebben gemaakt, niet min-
intstanrt^iU voldoening ernstig ondermijnd is door het feit, dat dè
Irrt» in 7 ff Mn EuroPese verdedigingsgemeenschap steeds onzekerder
Tn FranUrHv I* VOrm maakt het verdraS namelijk noch in Duitsland, noch
.F Sk; e' ka"s meer- .Er is zelfs a! sP"ke van, dat beide landen con-
!nn ,"i„. ZOeken ovfr .fen meuwe. nauwkeuriger redactie ervan. In Washing-
jfal ontwikkeling met grote belangstelling. Het ziet er naar uit,
Ju! j f I Amer'kaanse hulpverlening mede in sterke mate zal wor
den bepaald door de voortgang op de weg naar Europese eenheid.
In het ziekenhuis te Tegelen is Za
terdagmorgen een drieling geboTen, n.1.
twee jongens en een meisje. Het zijn
Franciscus Conrardus, PetiUs Wilhel
mus en Esberta Wilhelmina, kinderen
van het echtpaar BeckersBenkers. De
toestand van de moeder en de drie
kinderen is bevredigend. Het gezin
Beckers telde i«eds twee kinderen. De
burgemeester van Tegelen heeft Zater
dag in het gemeentehuis de geboorte
akte gepasseerd. Het was de eerste
maal dat in het Tegelse ziekenhuis een
drieling werd geboren.
\\'E hebben in de afgelopen dagen al
uiteengezet, hoe het Europese po
litieke gezag er volgens de voorstellen
der commissie zou moeten uitzien. Lm
richtlijnen, die de vergadering heeft
opgesteld, brengen in deze voorstel
len geen ingrijpende wijzigingen aan.
Over een aantal kwesties is de strijd
echter nog niet uitgestreden, omdat
de vergadering bij de besprekingen in
tijdnood kwam en slechts zeer .sum
mier over deze. punten heeft kunnen
spreken. Bovendien heerste er een ze
kere depressiestemming door de moei
lijkheden ten aanzien van de Europe
se Verdedigingsgemeenschap. Zou
deze mislukken, dan ontvalt daarmee
Zaterdagmiddag vatte een grote partij katoen, die lag opgeslagen in een aan
tal loodsen van het los- en laadbedrijf „Sesam" te Enschede, vlam en veroor
zaakte in minder dan geen tijd een enorme uitslaande brand, welke zich niet
liet bedwingen. Drie loodsen zijn reeds in de as gelegd. De brandweren van
Enschede en van de plaatsen uit de omtrek hebben duizenden kubieke meters
water op de brandende balen katoen gespoten, doch zonder merkbaar resultaat.
Nog steeds woedt het vuur voort. De schade beloopt, volgens de eerste ruwe
schatting, vele millioenen guldens. Er deden zich geen persoonlijke ongelukken
voor. Volgens deskundigen kan het nog dagen duren eer men het vuur mees
ter is.
Steeds als men denkt de brand te
hebben bedwongen, laaien de vlammen
weer op. De brandweer kan weinig
méér doen, dan het terrein van de
Het Noordoosten der V.S. wordt
reeds enige dagen geteisterd door zeer
zware stormen, die gepaard gaan me*
sneeuw en regen. In totaal zijn in de
staten Nieuw-Engeland, New York,
New Jemey, Indiana en Oregon reeds
zeven en dertig personen omgekomen.
In Nieuw Engeland ligt de sneeuw
reeds meer dan een halve meter hoog.
Er wordt nog meer sneeuw verwacht
New York en enkele gebieden in het
Zuiden hebben daarentegen te kampen
met een welhaast tropische regenval,
als gevolg waarvan talrijke telefoon
verbindingen zijn verbroken en meer
dan honderdduizend wonmgen van
electriciteit verstoken zijn.
In het Westen der V.S. heeft men
daarentegen te maken met de nadelen
van de te hoge temperatuur. De sneeuw
in de bergen smelt snel. Langs dege
hele kust. van Brits Columbia tot Cali-
fornia. zwellen de bergstromen. Wegen
en spoorlijnen zijn door grondverschui
vingen en lawines geblokkeerd.
Ook Prins Bernhard is op
de thuisreis
Gisteren zijn H.M. Koningin Juliana
en de drie prinsessen uit Sankt Anton
veitrokken, na daar twee weken lang
te hebben genoten van sneeuw en zon
In Innsbruck heeft de kon,T^ moest
even kunnen winkelen, doch t°pn
men zieh reeds reisvaardig maken, u
koningin en de drie prinsessen keren
per trein naar ons land terug
hier vandaag arriveren. Heden kom^
ook prins Bernhard, die zijn
op de Canarische eilanden heeft door
gebracht, raar Nederland terug.
De laatste dagen was het weer in
Sankt Anton minder fra»'®£ pn zon
wat sneeuw en er was ("'na
Toch hebben de koningin en de P
sessen geregeld ski'ochten in het berg_
land gemaakt. De avond vo post„
trek werden de gidsen in u^ankt
ontvangen. De gidsen werde^ bed»"^
brand, dat circa 9000 vierkante meter
beslaat, nat, en het smeulende vuur
onder controle houden. Duizenden in
woners van Enschedé „loegen gisteren
het blusschingswerk gade.
Het is niet uitgesloten, dat een ge
deelte van de katoen, welke in de
loodsen ligt te smeulen, nog bruik
baar is. Verscheidene balen katoen zijn
alleen aan de buitenkant door het vuur
aangevreten, doch het is mogelijk dat
de kern nog bruikbaar is. Overigens
wordt de schade door verzekering ge
dekt. De brand is begonnen in een
partij ruwe katoen, welke buiten de
fabriek lag opgeslagen. Door de hitte
sprongen de ruiten en het vuur sloeg
direct over in de opgeslagen katoen-
voorraad. Binnen enkele uren stond
het gehele complex in een laaiende
gloed.
In de hoofdstad werden twee gezin
nen dakloos, nadat een brand, veroor
zaakt door een omgevallen petroleum
stel, hun woning had vernield. Dit ge
beurde in de Nieuwe Looiersstraat.
Een spelend kind liep een petroleum
stel omver. In een ommezien stond de
vloer in brand. Dank zij het ingrijpen
van de vader van het kind, konden de
mensen die zich in het huis bevonden,
gered worden. Een als woning inge
richte vliering en de derde verdieping
brandden geheel uit,1 zodat twee ge
zinnen dakloos werden. De brandweer
was het vuur spoedig meester.
naar het oordeel van vele afgevaar
digden een groot deel van het funda
ment voor een politiek gezag in Euro
pa.
Reeds hebben de Franse en de Duit
se regering te kennen gegeven, dat
het verdrag, dat reeds een jaar op
goedkeuring ligt te wachten, eigenlijx
dient te worden gewijzigd. In Frank
rijk immers maakt het na de jongste
regeringscrisis practisch geen kans
op aanvaarding meer; bondskanselier
Adenauer heeft te kampen met hei
hardnekkige verzet der Duitse socia
listen tegen de aanvaarding. Deze
hebben nu een memorandum aange
kondigd, waarin zij ten duidelijkste
hun standpunt zullen uiteenzetten.
Dit schijnt te zullen neerkomen op de
eis, dat bitinen het kader van de
Noordatlantische Verdragsorganisat'e
een samenwerking van nationale ie-;
den tot stand moet worden gebracht.1
Herbewapening van Duitsland mag
pas na nieuwe verkiezingen worden
ingevoerd: op enigerlei wijze moet het
land daarop in de arbeid van de}
NAVO worden betrokken.
Echter zouden de socialisten toch
wel graag willen, dat eerst in een con
ferentie van de Grote Vier wordt na
gegaan, of toch niet nog in enigerlei
opzicht een accoord over de eenheid
van Duitsland is te bereiken. Beu
onvoorwaardelijke eis is dit echter
niet meer, omdat zij wel inzien, dat
vervulling hiervan 'te inen male is
uitgesloten. A' met al verwacht-u, zij;
dat de in het memorandum te formu
leren modulaties in hun afwijzen^
standpunt voldoende zullen zijn, om
het reeds wankelende Europese leger
geheel te doen vallen.
Reeds heeft de Amerikaanse sena
tor Wiley, die in het nieuwe Congres
voorzitter van de commissie voor bui
tenlandse betrekkingen uit de Senaat
zal worden, doen uitkomen, dat de
mislukking van de EVG ook elders
kwade gevolgen zou kunnen hebben.
De Amerikaanse republikeinen zijn
voor besnoeiing van de hulp aan her
buitenland. Weley heeft zich hierover
niet uitgelaten, maar wel gezegd, dat
men bij de vaststelling der begroting
"rnstig rekening zal overwegen, of
Europa 'n gemeenschappelijk leger zal
krrigen dan wel zijn ondoeltreffende
nationale strijdkrachten zal behouden.
Het echtpaar Rosenberg, dat Woens
dag a s. in de Sing Sing gevangenis te
New York wegens atoomspionnage zou
worden terechtgesteld, heeft president
Truman Zaterdag om gratie gevraagd.
In verband hiermee zal de executie
automatisch worden uitgesteld tot vijf
dagen na het besluit van de president.
Het verzoek is door het Amerikaanse
ministerie van Justitie in behandeling
genomen.
Het nngeise genootschap voor
volkszang en volksdansen heeft
een Nieuwjaarsfeest georganiseerd,
waarop ook een groep volksdansers
uit Middelburg is opgetreden. We
zien hier het Middelburgse gezel
schap op weg naar Albert Hall te
Londen, waar het festijn werd
gehouden.
De Officier van Justitie mr. dr. J. C.
Maris heeft hoger beroep aangetekend
tegen bet door de Haagse rechtbank
gewezen vonnis inzake de aanslag op
luitenant-kolonel Harjono, de Indone
sische militaire attaché in ons land.
Naar de Officier verklaarde, acht hij
zich met dit aantekenen van hoger be
roep zeer sterk te staan.
De nieuwe Franse regering onder
leiding van Mayer is Zaterdag voor de
eerste maal bijeen gekomen. De mi
nister van begroting, Jean Moreau,
zette zijn collega's uiteen op welke
wijze hij de begroting voor 1953 tegen
het einde van deze maand door het
parlement denkt goedgekeurd te krij
gen.
EEN Vrij-Democratisch lid van de Westduitse Bondsdag, dr Erich Mende, heeft
te Bonn verklaard, dat hy „in het geheim" een ontmoeting heeft gehad met
één van de uit Breda'se gevangenis ontvluchte Nederlandse oorlogsmisdadigers,
nameiyk Touseul. De ontmoeting had plaats in het Westduitse parlements
gebouw. Touseul had zich met dr Mende in verbinding gesteld om aan de weet
te komen of hy als politieke vluchteling zou worden beschouwd. Dr Mende,
die altoos één dergenen is geweest die het krachtigste hebben opgeroepen tot
een actie voor vryiating van alle oorlogsmisdadigers, die naar Duitse opvatting
„onschuldig" iyn, weigerde de naam van zijn laatste beschermeling te noemen.
Hij noemde hem „een gedetineerde", die, evenmin als zUn zes kameraden, schul
dig was aan misdaden. De zeven zouden in Nederland alleen om politieke rede
nen zyn veroordeeld. Dr Mende zei in aansluiting hierop, dat de Westduitse
justitiële autoriteiten zich met deze kwestie moesten bezighouden. Wanneer zU,
volgens Duits oordeel, alleen als politieke delinquenten konden worden be
schouwd, moest men hen niet naar Nederland terugsturen.
IYR MENDE zag overigens nog een
kans in een juridische goocheltoer,
die de zeven ontsanpten tot „Duitsers"
(Van onze correspondenten)
UOEWEL er ernstig wordt gewaarschuwd tegen het gevaar van schaatsen-
11 rijden (vooral door kinderen) op het zeer onbetrouwbaar geworden ys, heb
ben zich Zaterdag en Zondag toch zes verdrinkingsgevalien voorgedaan, waar
van drie in onze provincie. Tragisch is, dat het in alie gevallen kinderen betrof.
Evenals vele anderen bond een groep opgeschoten jongens, woonachtig aan de
Zwaagdijk, behorende tot de gemeente Westwoud, ZoDdag de gladde ijzers
onder oin een tocht te maken. Ofschoon overal enig water op het ys stond en
de üsvloer telkenmale onheilspellend kraakte, trokken zü steeds verder om
ten slotte Wervershoof en Onderdyk te bereiken, waar zü niet schroomden om
het onbetrouwbare üs van de Grote Vliet te berijden. Aangezien vele sloten
op de Vliet uitkomen en er meestal van enige stroming sprake is, was het ijs
ter plaatse te dun, hetgeen de veertienjarige J. G. Immink en de negentienjarige
Th. H. M. Süm noodlottig is geworden.
voor
hulp.
hun lessen cn
hun daReli.ikse
nE Egyptische legerkringen, die in Juli J.1. generaal Naguib aan de macht heb-
ben gebracht, hebben thans een burgerlüke bevrijdingsorganisatie opgericht
als tegenhanger van de bestaande politieke partüen. Zü is met name tegen de
VVafd gericht, die zich nog steeds de grootste party van Egypte noemt. Tot
Naguib is de uitnodiging gericht, voorzitter der nieuwe beweging te warden.
De namen der leiders zullen op 23 Januari, een half jaar na de staatsgreep van
Naguib, worden bekend gemaakt. Wanneer de beweging het karakter van een
partu gaat aannemen, zullen de militaire leden bedanken dan wel ontslag nemen
uit de militaire dienst. De ourgerlyke leden zullen zich candidaat kunnen stel
len voor het parlement. Men verwacht een grote toevloed van leden.
IN Egypte was Zaterdag de sfeer min
of meer gespannen. Nnguib en zijn
officieren herdachten de martelaren, die
gevallen zijn in de „vrijheidsstrijd te
gen de Britten" en inzonderheid hen,
die bij de gevechten in de zone van het
Suezkanaal, een jaar geleden, zijn om-
"ekomen. De adjunct-directeur van de
generaal. lagdi Hassahein, heeft zich
ir een rede scherp over de Britten uit
gelaten en gezegd dat zii zullen worden
verjaagd Het linkse Labourlid Cross
man. heeft in een artikel in de Sundav
Pictorial betoogd, dat de Engelsen de
kanaalzone dienon te verlaten Hij be
■reurde het. dat het al niet eerder was
gebeurd. Hij schreef dit naar aanleiding
>an een onderhoud, dat hij kortelings
met generaal Naguib heeft gehad.
Vertegenwoordigers van alle partüen
in de Soedan hebben Zaterdag in een
conferentie met een afgezant van de
Egyptische regering hun algehele in
stemming betuigd niet de bepalingen
van de BritsEgyptische overeenkomst
aangaande de Soedan. Krachtens dit
accoord zal de Britse gouverneur in
Khartoem geen speciale verantwoorde
lijkheid meer hebben voor het Zuiden
van het land. Ook moeten alle Britse
'■n Egyptische troepen worden terug
getrokken, voordat de Soedan gebruik
maakt van zijn zelfbeschikkingsrecht.
DEZE twee jongens zakten als eersten
door het ys, waarop de vijftien
jarige broer van Sijm hen poogde te
redden, doch ook hij zakte in de Vliet.
De overigen, onder wie zich nog twee
broers van Sijm bevonden, deden
wat zij konden, waarbij het ten
slotte de elfjarige broer gelukte de
vijftienjarige te redden. Zij moesten
echter met lede ogen toezien hoe de
beide anderen in de diepte verdwenen
Hoe dun het ijs wel was bewijst het
feit, dat omwonenden met een inmid
dels gecharterde motorboot de plaats
des onheils konden bereiken, waarna
met het bergingswerk kon worden be
gonnen, hetgeen nogal enige tijd in be
slag nam.
In Anna Paulowna waren de beide
dochtertjes van de heer S, Wilms op
het ijs van de vijver achter het Polder
huis aan het spelen. Plotseling begaf
de ijsvloer het en verdwenen de kin
deren in de diepte. Op het hulpgeroep
van het oudste meisje, Rika, snelde
een inwoner van Anna Paulowna, de
heer L. Pieterse, naderby. Hij slaagde
erin het oudste drenkelingetje aan de
wal te brengen. Het zesjarige kind
kon eerst geruime tijd na haar redding
mededelen, dat haar vijfjarige zusje,
Marijke, ook door het ijs was gezakt.
Wederom begaf de heer Pieterse zich
te water. Marijke bleek onder het ijs
te zijn gesloten. Toen men haar bo
ven water had gebracht, waren de le
vensgeesten reeds geweken. Het oudste
meisje ondervond verder geen nadelige
gevolgen van het ongeval.
Van een aantal Volendammer jon
gens. dat zich Zaterdag op het ijs in
de Gouwzee had gewaagd, zijn er drie
door het ys gezakt en om het leven
gekomen. Op een gegeven moment
zakten twee jongens ter hoogte van de
dijk bij Marken door het ijs. Vier
vriendjes trachtten hulp te bieden,
doch twee hunner verdwenen eveneens
in de diepte. Het gelukte de anderen
van het troepje één van het viertal te
redden. De verdronken kinderen wa
ren in de leeftijd van 10 tot 13 jaar.
Hun lijkjes zijn later op de dag ge
borgen.
Eén van de weinige plaatsen waar
gisteren zonder gevaar kon worden
geschaatst, was het IJselmeer, in de
buurt van Lemmer. Honderden inwo
ners van die gemeente hebben daar
hun hart aan de ijssport kunnen op
halen.
Zaterdag is in Utrecht de Vrijzinnig
Democratische Bond heropgericht. Deze
stelt zich in zijn voorlopige beginsel
verklaring op de grondslag van de cles-
tyds opgeheven bond van dezelfde
naam. Intussen is een commissie be
noemd, die op korte termijn de be
ginselverklaring zal aanpassen aan de
evolutie, die zich inmiddels in de
staatkunde heeft voltrokken.
Uit de vergadering is het volgende
voorlopige bestuur gekozen: mr K.
Bijlsma (Franeker), proi. dr U- O.
Bijlsma (Utrecht!, B. K. van den Berg
(Warga), dr A. Clarenburg (Utrecht),
mi J. H. Cornelis (Snoek), B. Flink
(Amsterdam), B. G. Muller (Amster
dam), C. A. H. Muller-Van Opijnen
i Amsterdam), J M. de Nobel (Haar
lem), J. M. van Olst (Wapenveld) D
Smits (Grouw), J. H. van Someren
(Utrecht), H. H. van Voorst (Heerde)
Als secretaresse treedt op: mevrouw
C. A. H Muller-Van Opynen, oud
administratrice van de vroegere Vry-
rinni.w Dnmo""ati'-chp Bond. Hoi co-rp.
tariaat is gevestigd te Amsterdam,
Fred. Hendrikplantsoen 1.
kan maken, zodat het gehele geval een
ander aanzien zou krijgen. Dr Mende
is zelf trots bezitter van het ridder
kruis van het ijzeren kruis. Hij diende
als majoor in het leger.
Een diplomaat van de Nederlandse
ambassade te Bonn heeft om een on
derhoud met dr Mende verzocht. Deze
oud-majoor heeft van te voren al aan
gekondigd, dat hij het van zyn bezoe
ker ontvangen materiaal zal overdragen
aan het Westduitse ministerie van Jus
titie, dat er naar believen mee kan
handelen. De Nederlandse zaakgelastig
de in Bonn wil de Bondsregering vra
gen hoe het mogelijk was, dat dr Men
de de gevluchte Touseul in het parle
mentsgebouw kon ontmoeten, indien
Mende's verklaringen inderdaad juist
zijn. Het Westduitse ministerie van
Binnenlandse Zaken heeft opnieuw be
loofd nieuwe instructies aan de politie
te geven, waarin de opsporing van de
zes oorlogsmisdadigers wordt gelast.
De man die bleet
MAAR aanleiding van berichten in en
kele dagbladen, als zou het Neder
landse departement van Justitie reeds
enige tijd vóór de ontsnapping van de
zeven oorlogsmisdadigers gewaarschuwd
zijn, deelt het departement mede, dat
omstreeks half October inderdaad een
bericht werd ontvangen over een ont-
snappings-voorbereiding in de „Koe
pel" te Breda. Er werd één gevangene
bij name genoemd, doch deze zit thans
nog veilig en wel achter de tralies. Ia
de gevangenis werden inmiddels maat
regelen genomen deels van algemene
aard, deels met betrekking tot de als
ontvluchtings-candidaat gekenschetste
gevangene.
Aan de electrische bovenleiding van
de Amsterdamse tram, in de Kinker
straat, bengelde Zaterdagmiddag een
kartonnen doos, waarop met grote let
ters vermeld stond: „SS-sanatorium-
Breda". Aan de doos hing een karton
nen plaat met de woorden: „De boeven
zyn gevlucht. Eist hun uitlevering". De
brandweer verwyderde de doos. In het
strafgesticht Esserheem te Veenhuizen
is dezer dagen een aanwyzing gevon
den van een ontsnappingspoging. Op de
tweede verdieping van deze gevangenis
waar uitsluitend criminele gevangenen
zün ondergebracht, ontdekte men na
meiyk dat een tralie doorgezaagd was.
Er wordt onderzocht hoeveel personen
bij deze voorbereiding betrokken wa-
ren.
-Vrijdagavond is de veerboot, w*t-
Ke Ji verb'nding ondernouat tusseu ue
^udkoreaanse havenstad foesan en net
eiland Yosoe, omgeslagen ais gevoig van
..et onstuimige weer. 249 personen ver
dronken, zeven werden gered.
Verwachting tot hedenavond.
RUSTIG WEER
Rustig weei met op vele plaatsen
mist of tijdelijk laaghangende be
wolking, elders tamelyk zonnig.
In de ochtend vrywel overal lich
te vorst. In de middag temperatu
ren om het vriespunt of lichte
dooi.
DINSDAG: Zon op 8.43, onder
16.55. Maan op 7.19, onder 14.03.
