STORM TROF VELE SCHEPEN OP ZEE
Hei Britse
I
s.s. „Princess Victoria''
zonk op de Ierse Zee
Vier schepen op Nederlandse kust
gestrand
Scheepvaart bij Britse
kust in nood
KRANIG WERK VAN ONZE
REDDINGBOTEN
Strandingen en kreten om hulp
Van opvarenden 128 omgekomen
Tweemaal succes
voor de Jan Leis
Het Westland kon
worden
Dinsdag verklaring
in Tweede Kamer
Duitse lichter met zes runners ten
Westen van Texel spoorloos
gered
Noordwester storm
luwt
De oorzaak van de ramp
Moedige kapitein bleef
kalm tot de dood
Insulinde" beschadigd
in zware zeeën
„Zweed" op Vliehors
Britse treiler vermist en
duikboot gezonken
Sneeuwstorm over Alpen
De zware N.W. storm met ook
lanas ons kustgebied windsnel-
heden van 120 tot 130 km per uur
begon gisteren in de lo0p van de
dag langzaam van volle storm tot
stormachtig af te nemen. De
zwaarste windstoot werd Zondag
nacht op het vliegveld Leeuwar
den gemeten en bedroeg 144 km
per uur. De zware storm van
1 Maart 1949 bracht aan grootste
windsnelheid 140 km te IJmui-
den. De luchtdruk stijgt regel
matig en de windsnelheid zal ook
vandaag nog verder afnemen, al
zal het weer nog koud, guur en
buiig blijven.
De oorzaak van de stormramp
moet niet alleen worden toege
schreven aan de zware N.W. storm,
want deze zou geen abnormale
schade veroorzaakt hebben, wan
neer zij niet juist was samenge
vallen met een springvloed. Een
springvloed komt voor even na
volle en even na nieuwe maan.
Vrijdagnacht was er volle maan
zodat de zware storm samenviel
met deze springvloed, waarbij
het water al een belangrijk ho
gere stand heeft dan bij een ge
wone vloed. Was de storm dan
ook enkele dagen vroeger of later
voorgekomen, dan zouden zeker
geen grote overstromingen zijn
voorgekomen, want de storm is
ook hier langs onze Noordzeekust
wel eens zwaarder geweest.
De Engelse veerboot ..Princess Vic
toria" verging in de Ierse Zee, bij
welke ramp 139 doden te betreuren
waren.
JJI. ENORME STORM, die in de loop van Zaterdag kwam opzetten en ren
groot deel van Noord-West Europa trof, heeft op zee tal van schepen over
vallen, \clen kwamen in ernstige moeilijkheden, andere liepen ook voor de
Nederlandse kust aan de grond terwijl zich op de Ierse zee een ernstige ramp
voltrok. Na een urenlange worsteling met huizenhoog opgezweepte golven
ging daar het Britse stoomschip „Princess Victoria" ten onder. Van de honderd
twee en zeventig opvarenden (bemanning en passagiers) zün er honderd acht en
(«in,is omgekomen. Onder de slachtoffers bevinden zich vrouwen en kinde
ren. De geredden zijn alle mannen. Ook de kapitein van het schip, James
l erguson, die tot het laatste ogenblik met de dood voor ogen poogde de wan
hopige opvarenden op te beuren en een toonbeeld van kalmte bleef, ging met
de „Princess Victoria" ten onder.
DE „PRINCESS VICTORIA", een
veerboot van de spoorwegen, was Za
terdagmorgen vcror de normale dienst
uit een Schotse haven naar Larne in
Ierland vertrokken. Ter hoogte van
Zuid-West-Schotland werd het door de
storm gegrepen. Spoedig werden nood
seinen van het schip opgevangen. Het
autodek liep toen al onder water en het
schip begon slagzij te maken. Boven
dien raakte het kort daarop stuurloos.
De Britse torpedojager „Contest", trei-
lers, reddingboten en andere schepen
snelden het in nood verkerende vaar
tuig te hulp, doch de reusachtige gol
ven beletten hen de „Princess Victo
ria" te naderen. Het was dus niet mo-
DE REDDINGSBOTEN, gestationneerd
langs de Nederlandse kust hebben
Hjdens dit weekeind bewezen met hun
koene bemanningen weer geheel voor
hun taak berekend te zijn. Onzegbaar
veel werd van manschappen en sche
pen geëist en zij kunnen trots zijn op
hun werk. Elders maakten we al mel
ding van de werkzaamheden van de
Helderse reddingboot „Prins Hendrik"
en neem nu eens die van de Pres. Jan
Leis uit Hoek van Holland! In de nacht
van Zaterdag op Zondag werd hun hulp
ingeroepen voor de sleepboot Schelde
van Smit en Co. Dit vaartuig verleende
hulp aan de .Prinses Beatrix" van de
Mij. Zeeland op de Nieuwe Waterweg.
Tengevolge van de sterke stroming
raakte de Schelde op een strekdam en
kwam in ernstig gevaar. De „Leis"
schoot te hulp en wist de mannen van
de sleepboot, die in een zeer ernstige
situatie waren gekomen, over te nemen
Dc Schelde zelf kon naderhand worden
vlot getrokken.
Een zwaar karwei kreeg de Pres.
Leis Zondag op te knappen. Het ruim
zesduizend ton grote Deense s.s. „An-
man" van Hamburg onderweg naar Ant
werpen met 38 man en 3 vrouwen aan
boord, verloor op de Noordzee een an
ker en werd stuurloos. Omstreeks vier
hur gistermiddag voer de „JanLels" van
Hoek van Holland ter assistentie ulv
Terwijl de Amnan langs het Noorde
lijke hoofd naar het Zuiden afdreef, wist
de reddingboot een en twintig man en
drie vrouwen van de Deen over te ne
llen. Toen dit schip juist voor de mond
van de Waterweg was. zag de kapitein
zijn kans schoon. Hij zette de machines
op volle kracht en wist zo veilig de
Nieuwe Waterweg binnen te komen..
Bij deze redding werd de ..Jan Leis
san het roer beschadigd en buiten
werking gesteld. De reddingsboot van
Breskens ging naar Hoek van Holland
om de ,Jan Leis" te vervangen.
ZWARE TORN
IIET Nederlandse kustvaartuig „Franka
Franka in Delfzijl verwacht. Op de te
Van Hamburg naar Duinkerken, ge
raakte gistermorgen bü de Terschellm
Serbank in nood. Op een gegeven mo
ment maakte het door het gaan schui-
ven der lading dertig graden slagzjj. De
reddingboot „Insulinde" van de
KNZHRM uit Ooet-Mahorn voer ter
assistentie uit. Het begeleidde de coas
ter, die langzaam doorvoer, tot de Eems.
Gistermiddag om vier uur werd de
ranka in Delfzijl verwacht. Op de te
rugweg kreeg de „Insulinde" in de
omgeving van Schiermonnikoog een
zware zee. Op een gegeven moment
maakte het negentig graden slagzij. De
mast lag gelijk met het water. Alles
sloeg van dek. Het springnet werd ver
nield. De bemanning is behouden,
doordat zij zich met riemen aan haar
plaatsen had vastgebonden.
De "Neeltje Jacoba" voer Zondag
middag uit ter assistentie van het drie
duizend ton grote Franse s.s. „Cartha-
ge", dat drie mijl uit de kust ter hoog
te van Noordwijk stuurloos ronddreef.
Het schip had zijn anker al verloren
en vroeg dringend hulp. De „Neeltje
Jacoba" bleef in de nabijheid.
In de haven van IJmuiden is een
Poolse trawler in zinkende toestand
gelijk met lijnen een verbinding tot
stand te brengen. Twee vliegtuigen hiel
pen met radioboodschappen bij de red
dingspogingen.
Intussen werden van het steeds meer
in nood verkerende schip reddingboten
te water gelaten, waarin zich vrouwen
en kinderen bevonden. Doch de meeste
sloegen onmiddellijk om.... Mannen
sprongen te water en probeerden zich
vastklemmend aan wrakhout drijvende
te houden. De een na de andere moest
echter, verstijfd door de koude zijn
stuk hcrut loslaten en zonk weg. Acht
overlevenden werden door de „Contest"
opgepikt. De reddingboot van Donagha-
dee bracht vijf en dertig overlevenden
binnen en enkele lijken.
Toen de duisternis was ingevallen,
bleven de reddingboten de enorme
zeeën trotseren om, met behulp van
fakkels, naar overlevenden te zoeken,
doch de heldhaftige pogingen leverden
ge enresultaat meer op. Het zwaar ge
beukte wrak van de „Princess Victoria"
is gezonken.
Onder de slachtoffers bevinden zich
ook majoor John Sinclair, vice-premier
en minister van financiën van Noord-
Ierland er. Sir Walter Smites, een af
gevaardigde van Noord-Ierland in het
Britse Lagerhuis.
De minister-president, dr. W. Dices,
heeft zich bereid verklaard, Dinsdag
bij de aanvang van de vergadering der
Tweede Kamer, een overzicht te geven
van de stand van de nood in de ge
troffen gebieden, voorzover daarvan
dan een overzicht voorhanden is.
De leden zullen daarna de gelegen
heid krijgen, vragen te stellen. Aldus
een mededeling van de voorzitter der
Tweede Kamer, dr. Kortenhorst.
Een verzoek dienaangaande bereikte
de heer Kortenhorst gistermorgen van
de zijde van mr. Burger, de voorzitter
van de Tweede-Kamerfractie van de
Partij van de Arbeid. Ook verzocht de
heer Burger aan dr. Drees. voor de mi
crofoon mededeling te doen van de
maatregelen ter beperking van de wa
tersnood en tot leniging van deze nood.
De O.D .13 op het strand te Katwijk
Elders langs de kust is de toestand
gistermiddag het meest critiek geweest
bü 's Gravenzande. De betrekkelijk
smalle kuststrook heeft daar zwaar
geleden van de enorme stormkracht
Over de gehele lengte zijn de duinen
ter plaatse geheel of gedeeltelyk weg
gespoeld en men vreesde voor het be
houd van de kleine waterkering, die
reeds enkele gaten vertoonde. Door het
afnemen van de windkracht slaagde men
er in de herstellingswerkzaamheden met
succes te volbrengen. Om vijf uur was
het gevaar, dat voor het Westland
dreigde bezworen.
Ook in Katwijk hield de storm danig
huis. Het hotel-restaurant „Brittenburg"
werd geheel overspoeld en zo goed als
weggevaagd. Het zelfde lot onderging
het Zonnebad en de politiepost. In
Noordwijk aan Zee sloeg het Oranjebad
weg.
Op Ameland stortte het hotel Stein-
voorde in zee. De Amelanders, die alle
pogingen in het werk stelden om nog
iets van de inboedel te redden kon
den niets uitrichten. Behoudens een
kleine duindoorbraak bij paal 19 heb
ben de dijken op Terschelling het
noodweer doorstaan. Aan de haven
kant van West-Terschelling liep het
water in de kelders en op sommige
plaatsen kwam het tot veertig centi
meter in de kamers.
Friesland en Groningen hebben geen
ernstige schade opgelopen. In Harlingen
werd de Zuidwestelijke stadswijk over
stroomd. In diverse woningen kwam het
water tot circa een halve meter hoogte.
Hoewel de elementen op Schiphol
ze'f weinig schade hebben aangericht
ondervond het luchtverkeer ernstige
stagnatie. Verschillende diensten kwa
men te vervallen en Zondagmorgen
landde alleen het K.L.M.-toestel uit
New-Ycrk.
VOOR DE NEDERLANDSE KUST verkeerden tijdens het weekeind zeer veel
schepen in nood. Kustwacht en reddingwezen waren van Zaterdagmiddag
af zonder ophouden in touw om hulp te bieden. Verschillende schepen zijn ge
strand, w.o. een Nederlandse coaster op de kust van Groningen, een Duits schip
ten Zuiden van Zandvoort, een Zweed op de Vliehors en een kotter bij Katwijk.
Een Duitse lichter sloeg voor Texel los van een sleepboot en is nog spoorloos.
Dat er voor de kust geen ernstiger rampen zijn gebeurd, is voor een belang
rijk deel te danken aan de door kustwacht en reddingwezen geboden hulp.
Vooral het uithoudingsvermogen en het moreel van de bemanning van ver
schillende reddingboten werd daarbij op een zware proef gesteld. Al diegenen,
die in vele gevallen met inzet van eigen leven hulp boden, komt zeker een
woord van grote dank en diepe waardering toe.
7aterdag verloor een Duitse sleepboot
ter hoogte van Texel zijn sleep.
Dit was een tanklichter bemand met
zes runners. De sleepboot zelf, die ook
in nood was, werd later weer be
stuurbaar, doch de lichter wordt nog
steeds vermist. De reddingboot „Prins
Hendrik" uit Den Helder, die op zoek
ging naar de vermiste lichter moest na
zestien uur strijd met de woeste zee,
onverrichterzake terugkeren. De be
manning was geheel uitgeput. Het
schip, dat door de Duitse sleepboot
werd gesleept en los sloeg, is de 1600
ton metende Oder uit Hamburg. De
zes runners zijn alle Duitsers.
Zaterdag op Zondagnacht deed zich
voor de kust van Terheide (Gr.) een
scheepsdrama voor, dat gelukkig nog
goed is afgelopen. De 175 ton metende
coaster „Elisabeth" uit Groningen,
met een lading aardappelmeel op weg
naar Londen, geraakte in nood. Op het
z.g. Oude Slag raakte het kustvaartuig
vast en kon door een reddingboot niet
worden bereikt. Twee opvarenden
van de Elisabeth begaven zich met
zwemvesten om te water en wisten de
wal te bereiken. Ook wist een derde
man later nog aan wal te komen. De
schipper, die als vierde, dank zij de
hulp van een inwoner van Terheide
kon worden gered, was er aanvanke
lijk slecht aan toe. Het schip zit vast
op de kust.
Zaterdagavond strandde tussen
Noordwijk en Katwijk de kotter „Oud
dorp 13". Een reddingploeg van de
K.N.Z.H.R.M. rukte uit. Eén der man
nen wist met behulp van een lijn aan
boord van de kotter te komen. Er be
vond zich drie man, twee Ouddorpers
en een Scheveninger, aan boord. In de
loop van de avond zijn ze van boord
gegaan. Het scheepje dat hoog langs
de duinen wordt voortgesiagen, dreigt
verloren te gaan.
De Duitse kustvaarder „Julius Ruet
gers", geladen met erts en groot 1500
ton, is in de nacht van Zaterdag op
Zondag ten Zuiden van Zandvoort op
het strand geworpen. De boot ligt on
geveer tien meter van de duinen.
Het schip is verder niet beschadigd en
zal niet gemakkelijk vlot kunnen
komen. Er bevond zich 25 man aan
boord. Een deel der bemanning is van
boord gegaan.
Het 7000 ton grote Belgische vracht
schip „Luxembourg", dat voor Vlis-
singen aan de grond liep, is op eigen
kracht vlot gekomen.
De Zweed „Virgo", die op de Vlie
hors ten Noorden van Texel strandde,
zit nog steeds vast, maar schijnt niet
in gevaar te verkeren.
Het Finse schip „Bore 6" liep bij
Schouwen aan de grond, doch kwam
later op eigen kracht vlot en voer weg
in N.O.-richting. Het lichtschip
„Goeree" is enkele mijlen afgedreven.
Het heeft veel schade, de stuurhut is
ingedrukt.
Vier schepen, die in de Ketelmond
sloegen op drift en liepen op de pieren
van de Ketel. De Rijnaak „Breithorn",
die hier met de achtersteven op het
droge zat, is er het ergste aan toe en
dreigt in tweeën te breken. De andere
vaartuigen, de Rijn?ak „Luja" en twee
z.g. zelf lossingsin stallatieschepen lopen
geen gevaar. Er is al sleepboothulp en
er zijn geen persoonlijke ongelukken.
In nood verkeerde gisteren ook het Duit
se ss. Industria, het bevond zich laat
in de middag in het zicht van Hoek van
Holland en vroeg sleepboothulp. Een
zelfde verzoek kwam binnen van de
Nederlandse tanker „Tiba" (7000 ton),
dat zich ten Westen van Breskens be
vond. Een andere tanker, de Panamees
„Barbara Ann" (ruim 8000 ton) ver
zocht voor Hoek van Holland om
sleepboothuip. Het had een ernstig lek
opgelopen. Voor de rede van Vhssin-
gen vroeg de tanker „Capitaine
Paret" om hulp. Ten Noordwesten van
Terschelling vroeg het Deense s.s.
„Anne Torm" om assistentie. Het Ne
derlandse schip „Kota Agoeng" bleef in
de nabijheid. Eveneens ten Westen van
Terschelling kreeg het Indische liber-
tyschip „Jaiaketu" moeilijkheden met
de stuurinrichting. Het wordt nu door
een sleepboot begeleid op weg nair
Rotterdam. De Brit Selby voor IJmui
den in gevaar kreeg advies te trach
ten in de buitenhaven aldaar voor
anker te gaan.
In Dordrecht bereikte het water op vele plaatsen een angstwekkende hoogte.
Links: Met een roeiboot zoeken de bewoners een toevlucht. RechtsDoor de
verzakkingen werden op tal van plaatsen deuren en ramen ontzet. De hulp
diensten kwamen voor moeilijke situaties te staan.
Door het hoge water en de stormwind werd dit schip op de Rotterdamse
kade geworpen.
QOK VOOR en ter hoogte van de En
gelse Oostkust zyn op de Noordzee
tal van schepen in nood geraakt. Een
Britse treiler, waarvan de machine niet
meer werkte, wordt ter hoogte van de
Hebriden vermist. Er waren vijttien
opvarenden aan ooora. in sneerness
aan de Theems ls een duikboot die al
daar in het dok lag gezonken. Ook een
fregat sloeg om. Er is in dit verband
geen melding gemaakt van slachtoffers.
Op de kust van het eiland Lewis (He
briden) strandde het 7131 ton metende
Britse schip „Clan Macquarrie". De
bemanning, bestaande uit zes en zes
tig personen, kon met een wippertoe
stel van boord worden gehaald.
Het Duitse s.s. „Harald Ottens" vroeg
op de Noordzee assistentie.
Een Brits vaartuig seinde gister
avond dat het de Harald Ottens tot
tweemaal toe op sleeptouw had ge
had, maar dit contact daarna weer
werd verbroken. Het Duitse stoomschip
voer nu op eigen kracht weer verder,
maar het is een licht schip en moeilijk
onder contröle te houden. Het bevond
zich gisteravond laat op negen mijl van
het lichtschip Noordhinder.
Het Britse lichtschip „Spurn" is in
Zuidoostelijke richting afgedreven. Men
heeft verzocht naar het vaartuig uit te
zien. Het Panamese schip „George",
dat door zijn steenkoolvoorraad raakte,
heeft ook om hulp gevraagd. Het lag
PP 12 mijl ten Oosten van Edinburgh.
Het bijna 2000 ton grote Deense ms
„Knud" wordt vermist. Het bevond
zich Zaterdagmorgen op 14 mijl ten
Oosten van Hartlepool. Zestig mijl ten
Noordoosten van de Humber kwam
ae Brit Bestwood in nood. De boot
maakt zware slagzij. Ter hoogte van
Huil dreef de Zweed „Selene" stuur
loos rond. Een Britse sleepboot had het
op sleeptouw zijnde schip, de Menapir,
op zee verloren doch gelukkig later
weer kunnen oppikken.
Over de Zwitserse Alpen en de Jura
hebben gisteren zware sneeuwstormen
gewoed met een windkracht van hon
derd tot honderdvüftig km. per uur.
Boven Bern ontlastte zich Zaterdag
avond een hevig onweer, dat eveneens
gepaard ging met zware sneeuwval.
