Eden en Butler gaan belangrijke zaken bespreken in Washington in weer heeft het handen heft Het pond in 1954 omwisselbaar? isci Ed'" UITWISSELING VAN LIE MENG EN SANDERS NIET VAN DE BAAN JSWÏUW Het Rampenfonds MoSSadeq nadert 70 millioen Wysjinski: Japan en Z. O.-Azië gaan voor u verloren Surséance voor „Avifauna'' Ex-NSBer dagvaardde de Staat en eiste f 60.001 schadevergoeding Dinsdag 3 Maart 1953 VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN 78e Jaargang No. 11658 Dagblad voor Den HelderKoegras, TexelWieringen en Anna Paulowna Belangrijke politieke kwesties Churchill houdt nog Het blijlt rustig weer De mist drukt echter de temperatuur WEERBERICHT Oostenrijkse formateur in moeilijkheden -Oude coalitie vrijwel niet te herstellen Honderdste spoorwagon naar Argentinië een weg open Dodelijk ongeval bij de BPM te Pernis Weg Moerdijk weer open voor fietsen en motoren Malan naar de kroning in Londen M AARDE SPANNING DUURT VOORT Sovjet-Amerikaans debat Rus geelt wapenhulp aan China toe Wég, iuwe'en.. Op 10 Mei 1940 in Indië gearresteerd en naar Suriname overgebracht Was NSB in Indië niet landsverradelijk? Directie: J. BIJLSMA en C. KRAK Hoofdredacteu r: H. M. KOEMANS BUREAU: Koningstraat 62—«4 Deo Helder Postgironummer 449041 Telefoon 2345 1'ARIEVEN: Advertenties: 16 ct p. m.m Kleine advertenties („Juttertjes")' tot 15 woor den f 1.—. elk woord meer 5 cent Abonnementen per kwar taal 6.05 per maand 2.02 bij vooruitbetaling plus incassokosten Weekabonnementen f 049 (Van on*e correspondent te Londen) Wf™kkenMDe/e koer zH„het* H ENGE.LS ministerteam naar Amerika ver- Eden en zün collega van F^ci^1V'V®u!{enlandsf Zak™- Anthony worden vergezeld door hun eerste adviseur en'etf'- w sta.atsIi<?den en economische deskundigen. Morgen zullen in vv" K "e staf van f'na"ciële kingen worden geopend. De voo?n!amste Amèêu 'ngt?" eerste bespre" betrokken z«n en ook president Eisenhower^al Haeêr umln,SaerSuZulI.en tT. biJ menebest-conferentie dan in zijn kwaliteit ven Van recente Ge- Zaken. Dit neemt echter niet weg da U m Va" Bult*nlandïe aard aan de orde zulien komen. Op de polHleke"Zs? po"tieke He Fnrnnese Defencio r F. wette zijde der agenda staan o.m. van Xmeen belang 6 Gemeenschap e" Ang.o-Amerikaans overleg in zaken f)E WENS VAN LONDEN om Was hington van de resultaten der in December j.1. gehouden Gemenebest conferentie op de hoogte te stellen, ligt voornamelijk aan de missie van Eden en Butler ten grondslag. Een en ander zou reeds eerder gebeurd zijn, ware het niet, dat de regerings wisseling in Amerika er tussen ge komen was. Ook nu is het eigenlijk nog te vroeg - de regering van Eisen- hower had liever eerst haar eigen economische politiek op poten gezet - maar Eden meent, dat er met het oog op een in Mei te houden informele Gemenebest-conferentie niet langer gewacht kan worden. De Britse regering is benieuwd naar de reactie van de V.S. op de in Lon den genomen beslissingen. Wat deze beslissingen precies inhouden, is nooit oficleel bekend gemaakt, doch waar nemers menen er toch wel langzamer- hand een beeld van te hebben gekre gen. Met het oog op het steeds beter wordend monetair evenwicht in het sterlinggebied zouden de Gemenebest- landen (met uitzondering van Canada dan) in December van het vorig jaar besloten hebben een eerste stap op de weg naar een convertibele valuta te zetten. Zodra de sterlinglanden 'n sur plus van 3 a 4 honderd millioen pond met de rest van de wereld hebben, zou tot de vrijmaking van het pond ten opzichte van de dollar worden overgegaan. De uitvoering van dit vermeende besluit wordt niet op korte termijn verwacht. Wanneer de betalingsbalan sen der sterlinglanden zich in gunsti ge richting blijven ontwikkelen, zou de gedeeltelijke convertibiliteit van 't pond pas in de loop van 1954 een feit worden. En dan, naar verwacht wordt, alleen nog met behulp van een zogenaamde stabilisatie-lening, welke door Amerika of door het Internatio nale Monetaire Fonds zal worden verstrekt DEHALVE OVER DEZE zeer belang rijke monetaire kwestie, zou Groot- Brittannië ook over de verhoging van de goudprijs willen spreken. Tot nu toe is deze door Zuid-Afrika gewenste prijsverhoging hardnekkig door de Amerikaanse regering geweigerd, om dat dit inflatoire krachten in de V.S. zou ontketenen. Vrijere toegang tot de Amerikaanse markten, dollar-inves teringen in het sterlinggebied en een gebalanceerde Amerikaanse aankoop van sterling-grondstoffen (rubber, tin. wol, etc.) zijn andere punten welke zullen worden aagesneden. De door Londen gewenste verrui- ming van het handelsverkeer betekent inmiddels niet, dat Engeland zelf zijn invoer-restricti.es zal verlichten. De voor Europa zo schadelijke import bepalingen blijven voorlopig van kracht, daar deze als voorname fac toren in de verbetering van de han delsbalans worden gezien. Het is duidelijk, dat de besprekin gen in Washington van grote financië le en economische betekenis voor West-Europa zijn. De Britse regering erkent dit, getuige haar (zeer onge wone) besluit de O.E.E.C. spoedig na terugkeer van Eden in te lichten. Op 23 Maart zal in Parijs een speciale vergadering worden belegd, waarop Engeland de O.E.E.C.-landen over de beslissingen der recente Gemenebest conferentie zal inlichten, alsook over de dan bekend zijnde reacties van Amerika. Wat de Europe'se Defensie Gemeen schap betreft, zullen enkele uiterst voorname punten worden aangesne den. De voorstellen, welke de Franse minister Mayer en Bidault in Londen hebben gedaan de kern er van is. dat Groot-Brittannië zich nauwer met de Europese Defensie Gemeenschap zal associëren zullen door Eden uitvoe rig met Foster Dulles besproken wor den. Alleen als Amerika bereid is de verdragsduur van het N.A.V.O.-Pact te verlengen, of een garantie ten aanzien van een langer verblijf .van ziin troe pen in Europa te geven, zal Engeland het zelfde doen. (Zie verder pag. 3) Ons land ligt nog steeds dicht bij het centrum van een hoge druk-gebied, dat zich van Duits land af tot over Ierland uitstrekt. In dit hoge druk-gebied komt rustig weer voor, met hier en daar hardnekkige mist. Zo steeg de temperatuur gistermiddag in het midden van ons land bij zon nig voorjaarsweer tot vijftien graden Celcius, terwijl in bet Noorden op de meeste plaatsen de mist niet optrok en de tem peratuur één d twee graden Cel- du s bov-'.n het vriespunt steeg. De mist drukt de temneratvur belangrlik Het weer blijft nog vele dagen rustig en droog, maar de mist kan hie- veel bederven. Z'et de zon geen kans door e bleken, dan blijft het koud en somber. Breekt de zon in de ochtenduren echter wel door, dnn tal het weer voorjaarsachtig zijn. met in onze kustprovincie kans op temperaturen tot bouen de tien graden. Verwachting tot hedenavond: RUSTIG WEER Vooral aanvankelijk op vele plaat sen mist of laaghangende bewol king, maar later plaatselijk ook flinke opklaringen Weinig wind Dezelfde temperaturen als giste ren of iets lagere. WOENSDAG: Zon op 7.20, ondet 18 25; maan oo 22 59: onder 7 57. ui ii~in. mlil J)«t is de jeugdige Chinese com munistenleidster, Lie Meng, die op Malakka door de Britten ter dood is veroordeeld. Zul ze de dood ontkomen door te worden uitgewisseld met de in Hongarije tot dertien jaar gevangenisstraf veroordeelde Britse zakenman Edgar Sanders? De Oostenrijkse bondskanselier dr. Figl, die belast is met de vorming van een nieuwe regering, is op onverwachte moeilijkheden gestuit. Hij is namelijk onderhandelingen begonnen met de so cialistische partij, die 73 zetels heeft te gen de zijne, de kath. Volkspartij 74 en met de veertien leden tellende fractie der onafhankelijken. Een samengaan van deze drie partijen werd niet uitgesloten geacht. Hierdoor zouden degenen, die de conservatieve financiële politiek van Figl steunen, een meerderheid van vijf tien zetels krijgen. President Koerner echter, die hierin door de socialisten wordt bijgevallen, heeft zich tegen een coalitie met de on afhankelijken uitgesproken. Deze groe pering wordt in het buitenlend be schouwd als te neigen naar het fascis me Zo blijft Figl thans weinig anders over dan de oude coalitie met de so cialisten maar weer aan te gaan. Deze viel in November van het vorige laar uiteen, toen de socialisten weigerden accoord te gaan met de politiek vooi financiële en economische stabiliteit van de volkspartij. Deze zal door de oartii echter worden voortgezet. Men acht de politieke toestand dan ook „uiters moeilijk". Op 16 Augustus j.1. vertrok uit Rot rerdam het s.s. „Rio Primero met aan ■joord de eerste vier wagons, bestemd voor de Argentij P yvpr-i^spoor te vebouwd door de N.V. Werkspoor ie Amsterdam. Iedere week kwamen vijf spoorwagons gereed - dit aantal zal nog worden opgevoerd - en gis teren werden vier wagons aan boord van het m.s. ..Mongola" eeladen;- >46 stuks. TN het Britse Lagerhuis heeft premier Churchill gisteren verklaard, dat zijn besluit om thans niet. in te gaan op het Hongaarse aanbod de al drie jaar in dit land gevangen gehouden Brit Edgar Sanders uit te wisselen met het door een Britse rechtbank op Malakka we gens terrorisme ter dood veroordeelde Chinese meisje Lie Meng. niet uitsluit, dat de kwestie van de uitwisseling weer zal worden overwogen als de verant woordelijke autoriteiten eenmaal over de doodstraf van Lie Meng hebben be slist. Vele parlementsleden zagen da:, in een aanwijzing, dat indien de autoi '\i- ten op Malakka Lië Meng gratie zou den verlenen, de Britse regering het Hongaarse aanbood nog eens in overwe ging zal nemen. In Londen is men van mening, dat het ware doel van Hongarije bii zijn aan bod tot uitwisseling is te komen tot een hervatting der sinds de veroordeling van Sanders (in 1950) verbroken Brits- Hongaarse handelsbetrekkingen. Op het terrein van de B.P.M. te Pernis heeft zich gistermiddag een ongeval voorgedaan, dat het leven heeft gekost aan de 27-jarige arbeider A.J.H. uit Bodegraven. Een andere arbeider, de 36-jarige G.P.B. uit Gorkum, moest met een schedelbasisfractuur in een ziekenhuis worden opgenomen. De arbeiders werkten op een tank, die zes meter hoog was en gedeelte lijk met een soort asphaltproduct ge vuld. De mannen ontstaken een lasap paraat en opeens ontstond in de tank 'n ontploffing, waardoor zij van de zes meter hoge tank werden geslingerd. De ene overleed ter plaatse en de ander werd ernstig gewond. Aan alle veilig heidsvoorschriften was voldaan, zodat men over de juiste oorzaak dan ook nog in het duister tast. Bij het Nationaal Rampenfonds was tot gisteravond een bedrag binnenge komen van ruim 69 millioen gulden. Za.'e.rda®>avond was 6e stand ruim 68 millioen gulden. De Bank Jordan te Parijs, waar gel den konden worden gestort voor Ne derland, heeft een chèque voor een be drag van 250 millioen franc (ruim 2.5 millioen gulden) voor overmaking toe gezonden aan de Franse Bank. De Nederlandse Bankiersvereniging heeft van haar zustervereniging in Noorwegen een gift ontvangen van f 35.000, die aan het Rampenfonds is overgemaakt. De ANWB deelt mede, dat de Noord- Zuid-verbinding DordrechtMoerdijk Zevenbergschehoek—Breda, welke thans ruim een maand onderbrosen is geweest en waarvan het gedeelte di rect bezuiden de Moerdijkbrug nog slechts nauwelijks boven water is weer is opengesteld voor voetgangers, fietsers, bromfietsers en motorfietsen zonder zijspan. Zwaarder verkeer wordt op dit gedeelte beslist niet toe gelaten, daar de ondergrond nog ge heel doordrenkt is met water. Zuid-Afrika zal bij de kroning van koningin Elizabeth in Juni van dit jaar worden vertegenwoordigd door premier Malan, de minister van Financiën, Ha- venga, de minister van Onderwijs, Kun sten en Wetenschappen en Mijnbouw, Viljoen en de bestuurder van Natal, Shepstone, aldus meldt het Zuidafri- kaanse blad „Die Vaderland". HE spanning in Perzië blijft voortdu ren. Tanks en militairen bljjven het paleis van de Sjah en de woning van premier Mossadeq bewaken. Op het ogenblik schijnen de aanhangers van Mossadeq het heft weer in handen te hebben- Zondagavond zijn in Tehe ran 85 voor het merendeel gepension- neerde officieren aangehouden, die had den deelgenomen aan een vergadering van ontevreden militairen. Het schijnt dat Mossadeq vandaag in de Tweede Kamer voor de zoveelste maal om een vertrouwensvotum zal vragen. Volgens radio-Teheran (in handen der regering) komen uit alle delen van het land tele grammen, waarin Mossadeq steun wordt toegezegd en bestraffing van de beto gers woidt geëist. MEER dan 10.000 aanhangers van de premier hebben gisteren een beto ging gehouden voor het parlementsge bouw. De menigte begon op te dringen toen het liik van een student, lid van een Mossadeq steunende groep, 't plein werd opgedragen. De communistische Toedeh-partij scheen voor de moord verantwoordelijk. Er kwam direct extra politiehulp om de orde te bewaren. Vier Amerikaanse jeeps werden in Teheran door communisten met stenen bekogeld. De communisten, die zich eerst nog al rustig hebben gehouden, zien weer winst in de voor Iran zo moeilijke toe stand. Ze verschenen gisteren in grote getale op straat en riepen: „Weg met de zoon van Reza Khan" (de Sjah) en „Weg met de monarchie". Een commu nistisch blad deed een beroep op Mos sadeq gemene zaak te maken met het anti-imperialistische front, dat wordt geleid door de communisten. IN een anderhalf uur durende rede heeft de leider van de Sovjet-dele- een Oosters paleis ziet de erehal op het terrein van de „Flora 1953" te Heemstede er uit. Aan het exterieur wordt thans de laatste band gelegd. gatie b(j de Ver. Naties, Wysjinski, gisteren in de vergadering van de politieke commissie te New York de fiolen van zijn toorn tegen het Westen uitgestort, nu over de hoofden van de vertegenwoordiger der V.S., Cabot Lod- ge, de Amerikaanse minister van Bui tenlandse Zaken Dulles en de Cana dees Pearson, voorzitter van de Algem. Vergadering. Hoewel zijn rede veel oud nieuws" bevatte, kwamen daarin toch enkele openhartigheden voor. Zo gaf Wysjinski toe, dat de Russen wa pens hadden verkocht aan (communis tisch) China. Voorts verwees hij naar een recente verklaring van generaal Van Fleet, de ex-commandant van het Amerikaanse leger in Korea, volgens welke, als Korea verloren zou gaan, ook Japan en Zuid-Oost Azië zouden volgen. „Mag ik hieraan toevoegen", zo zei Wysjinski, „dat Japan en Zuid-Oost Azië hoe dan ook voor u (het Westen) verloren zullen gaan". WYSJINSKI lanceerde opnieuw het oude plan van de Sovjet-Unie, te besluiten tot directe beëindiging van de strijd in Korea en instelling van een commissie voor de vreedzame oplos sing van het Koreaanse probleem. Het voorstel werd later door de Amerikaan Lodge gelijk voorheen afgewezen. „Niet omdat de V.S geen vrede willen, maar omdat het voorstel van Moskou de kwestie der krijessevaneenen in het onzekere laat en de gevangenen niet de toepassing van het beginsel d~r vrij willige repatriëring garandeert". De Russische gedelegeerde toonde weer de vreedzaamheid van zijn vader land. Peking-Cbina en Noord-Korea aan en zei, dat de V.S. en zijn bondge noten belang hebben bij het voortduren van de strijd, omdat daardoor de oor- logsmillionnairs grote winsten kunnen maken. Hij beschuldigde de V.S. ervan soldaten van niet-communistisch Azië, in het bijzonder Japan, onder de wa penen te brengen en snelle voorberei dingen te treffen voor nieuwe bases in het gebied van de Stille Oceaan. Tsjiang Kai Sjek werd aangemoedigd tot aan vallen op het Chinese vasteland. De voornaamste taak van de regering- Eisenhower is de voorbereiding van een nieuwe oorlog, aldus Wysjinski. De Amerikaan Lodge was kort in zijn antwoord. Zoals gezegd verwierp hij het Sovjetplan voor Korea opnieuw en voorts merkte hij op, dat de Sovjet- Unie agressors te hulp was gekomen, hetgeen iets anders is dan het verlenen van hulp aan het slachtoffer van de aggressie. Het debat werd tot heden verdaagd. In een communiqué van het Nationaal Front (Partij van Mossadeq) wordt ge zegd. dat de Siah de parlementaire de legatie, die hem bezocht, ervan heeft verzekerd, dat hij de regering-Mossa- deq volledig steunt en dat hij voort zal gaan met het uitvoeren van zijn con stitutionele taak. JJET conflict tussen Mossadeq en de Sjah van Perzië, dat geruime tijd slapende was, is thans weer opgeleefd. In Teheran leverden de aanhangers van Mossadeq strijd met de aanhangers van de Sjah. In onze kaart geven wij een overzicht van enkele kenmerkende punten uit de controverse tussen de vorst en de eerste minister. Mossadeq bracht met de nationalisatie-politiek het land aan de rand van een financieel bankroet. Ook probeerde de Perzische eerste minister de steun van de V.S. en van de Sovjet-Unie tegen elkaar uit te spelen. Hoewel de Sjah aanvanke lijk geneigd was toe te geven aan de politiek van zijn eerste minister, zijn er tekenen die erop wijzen, dat de om geving van de Perzische vorst thans de macht van Mossadeq wil beperken. Een eerste gevolg hiervan was een aantal slachtoffers bij de demonstraties Teheran. De Amsterdamse rechtbank heeft naar aanleiding van het Donderdag j.1. op de vergadering van crediteuren uit gebrachte advies aan de N.V. Britimy (Avifauna) te Alphen definitieve sur seance van betaling verleend voor jaar, met terugwerkende kracht in gaande op 24 November j.1. Inbrekers hebben Zondagavond nft de flat van burggraaf Ferdinand de Bryas, voormalig Frans marine-attaché in Argentinië, te Parijs juwelen ter waarde van 15 millioen frank (150.000 gld) gestolen. £EN voormalig geïnterneerde van een kamp in Suriname, de heer C. M„ heeft in een civiel geding, dat hij tegen de Staat aanhangig heeft ge maakt, van de Staat een bedrag van f59.400 geëist, daar hq door zijn arresta tie en internering in 1940 zijn betrekking was kwijtgeraakt, alsmede een be drag van f 600 voor de hem bij de internering ontstolen eigendommen en een symbolisch bedrag van één gulden voor schade, geleden aan eer en goede naam. EISER behoorde tot de groep Neder, landsrs, die op 10 Mei 1940 wegens lidmaatschap van de NSB in Indië werd gearresteerd. In 1941 werd hij met 144 anderen naar Suriname ge transporteerd, waar hij tot 1946 ver- bleef m een gevangenkamp om vervol gens te worden vrijgelaten. De raads man van M. betoogde, dat de NSB in dan'eineeiS d l1 5nder karakter droeg dan in Nederland en daar een ultra" veen°nillSdSChe beweS'"g was, welke verraad voorbereidde. Tal rijke door M. aangevoerde gevallen van mishandeling in het kamp, diefstal en aantasting van eer en goede naam waren volgens pleiter te beween Volgens de raadsman van de Staat waren arrestatie, internering en het g~ T hUhinar a^le rechtmatig geweest. M. behoorde tot de onder Mussert staande NSB en er moeste^ veiligheidsmaatregelen worden geno. £>n hüi Waar innVddels de staat van beleg was afgekondigd. Het was bf,T i?^ïne Nederland-lndische aange- egenheid en de Staat der Nederlanden volgens pleiter niet verantwoorde- lijk worden gesteld voor de gepleegde mnioil L6I!i ck achUe pleiter het niet mogelijk de Staat aan te spreken voor door soldaten en mariniers uitgespro ken beledigingen. Over zes weken zal ae rechter uitspraak doen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1953 | | pagina 1