Artikelen Zondagswet door de v4fYFM
Tweede Kamer afgehandeld
Het jaar 1952 was onze
tuinbouw mild gezind
Ondanks veel droefheid
een waardig vorstin
Voortaan géén vrijaf op de
bevrijdingsdag
Wachten is op de eindstemming
Minister van P.B.O. verscheen
zonder eigen begroting
Ruim 70.000 mensen door ramp
van hun haardsteden verdreven
Slachting onder
amendementen
Buitenlanders op
de Jaarbeurs
'n uiVdt...
HEL is niet waarschijnlijk, dat minis
ter Van de Kief! ooit de populari
teit van zijn grote Turkse
voornnnoer professor Lieltinck. zat
krijgen, ook al begint hij te klim
men op de ranglijst. Mam ach wat
wil het eigenlijk ook allemaa
zeggen? De historie, welke afstand
kan nemen van dat, waar de pu
blieke opinie te dicht op zit, za
wel uitmaken wie ons land het
beste hebben aediend, en daar aaaf
het toch maar om Misschien
maken de historici van straks
trouwens wel gebruik van die
NIPO-uitslagen van nu.
Prof. GerreisonParlementair onbestaanbaar!'
MENINGEN WAREN
VERDEELD
Be'angstelling enorm
Roode Kruis helpt Rode
Halve Maan
V^erqadering CBTV in Utrecht
Minimum-kwaliteitseisen voor te veilen producten
Veilplicht voor hard fruit
noodzakelijk
Achttien gemeenten
nagenoeg ontvolkt
Bij het heengaan van koningin Mary
Grote invloed op haar
tamihe
Wel een halve dag op 30 April?
Weldra een beslissing
SSSHffi"op 4 Mc'
r
WOENSDAG 25 MAART 1953
(Van onze parlementaire redacteur)
DE TWEEDE KAMER heeft Dinsdagmiddag bepaald e«>n v. j i
,an de dag gelegd. Tijdens de vergadering, die blfna ze, «ren M
den niet minder dan zestien wetsontwerpen, waaronder ruim hnnd I I'
lisaties afgewerkt, ürie-en-twintig afgev^ardigd^vo^rhe^w^rd
schillende van hen tot v.jf en meer keren toe. Uiteraard concentreerde zeer
veler aandacht zich met name op de voortzetting cenmerat zeer
;eet: de artikelsgewjjze behandeling wer^ tot ^n eïnd fehra^v
aal nog een tweede lezing worden gehouden, «aarna de eindstemminTl oSt
BIJ de behandeling van en de stem
ming over de verschillende amen
dementen is onder deze een ware slach
ting aangericht. Slechts vijf van de
zeventien vermochten de eindstreep te
halen. Zo werden de meeste amende
menten van ds Zandt (S.G.P.) verwor
pen, met slechts zijn eigen stem en die
van zijn fractiegenoot, ir Van Dis, vóór.
Alleen dat inzake het verbod van poli
tieke optochten en openluchtsamen
komsten kreeg de steun van de A.R. en
de C.H.
Een communistisch amendement om
alleen de kerkdiensten te beschermen
kreeg buiten eigen kring al evenmin
steun, het werd met 4 tegen 88 stemmen
verworpen.
Een poging om de omstreden leden
van artikel 4 te schrappen, verging het
al niet beter: 63 tegen 30 (A.R., S.G.P.,
C.H. en V.V.D.). Het hele artikel werd
tenslotte met zitten en opstaan aange
nomen. Alleen de leden van de K.V.P.,
K.N.P. en P.v.d.A. verklaarden zich
hierbij voor. Morgen, als ook de tweede
lezing en de eindstemming bekend zijn,
hopen wij op de inhoud van het ont
werp nog nader terug te komen.
Marine-hospitaal nodig?
ANDER de op de agenda geplaatste
wetsontwerpen bevond zich ook een
voorstel tot aankoop van grond in
Heemstede om hier een nieuw marine
hospitaal te bouwen. Is deze plaats wel
gunstig; verdient Den Helder niet de
voorkeur? Aldus de heer Ritmeester
(V.V.D.), die voorts evenals de heren
Mol (K.V.P.) en Vermeer (P.v.d.A.) nog
wel zo het één en ander meer over dit
hospitaal wilde weten. Staatssecretaris
Moorman vond in deze nieuwsgierig
heid en ongetwijfeld ook in de hierin
besloten, nauw verholen critiek aan
leiding schorsing der behandeling te
Vragen teneinde zich nader op de hoog
te te kunnen stellen en de Kamer in te
lichten.
Van de zestien zonder hoofdelijke
stemming aangenomen ontwerpen,
maakte onder meer dat tot legalisering
van het nog uit de bezettingstijd date
rende runderhorzelbesluit de tongen
los. De heer Vondeling (P.v.d.A.) drong
aan op straffe toepassing, de heer De
Ruiter (C.H.) informeerde naar de in
ternationale samenwerking op dit ter
rein. Minister Mansholt zou in samen
werking met de gezondheidsdienst voor
dieren nagaan hoe de schade van bijna
elf millioen per jaar verder zou te ver
minderen zijn. In het algemeen achtte
hij de toestand echter bevredigend. De
heer Engelberting (K.V.P.) zei hij toe,
zodra het Landbouwschap er eenmaal
is, te zullen overwegen of deze materie
niet beter door het schap kan worden
ter hand genomen.
«■■miiii™
MINISTERS
JOALS ge nu wel zult weten, hebben
wij veel belangstelling voor de re
sultaten van alle mogelijke vormen
van opinie-onderzoek. Ook nu
weer willen wij u de uitslag van
een dergelijke enquête, gehouden
door het NIPO, voorschotelen.
VOOR de tweede maal heeft dit nut-
tig instituut het Nederlandse volk
in al zijn geledingen gevraagd, in
hoeverre het bekend is met de
ministers van het huidige kabinet.
Evenals de eerste maal, enkele
maanden na de totstandkoming
van de nieuwe regering, stelden
de apostelen van het NIPO de
volgende vraag:
„Ik ga u de namen noemen van
alle ministers in het nieuwe ka
binet. Wilt u my zeggen van welke
u al eens eerder gehoord of ge
lezen hebt'/"
IJIT de antwoorden hierop bleek, dal
thans meer dan de helft van hel
Nederlandse publiek zeven van
zijn eigen zestien ministers kent.
JJe eerste maal waren nog slechts
vijf van de zestien ministers be
kend bij meer dan de helft der
geënquêteerden. Hetgeen voor
allen, die zich geen illusies meer
maken over de resultaten van
onderwijs, pers en radio betrekke-
lijk hoopgevend is. wy oeuoeten
voor diegenen, die at blij zijn, ais
zij merken, dat de onderschriften
bij de plaatjes m de krant worden
gelezen.
PEN grotere bekendheid sinds de
eerste ondervraging kregen voorat
de ministers Van de Kielt, Luns,
Beyen en Kernkamp. Ue ministers
Drees, Mansholt en Heel zijn by
nagenoeg allen bekend, maar dat
zyn luist de ministers, die reeds in
vorige kabinetten zitting hadden
Het gaat dus zeer langzaam, maar
vrij zeker.
Naar aanleiding van een ander wets
ontwerp verklaarde minister Mansholt
gaarne te zullen medewerken aan een
spoedig debat over de Vuil Afvoer Mij.
Minimumlonen in landbouw
|TVENEENS in de landbouwsector viel
de goedkeuring van een verdrag
betreffende methoden tot vaststelling
van minimumlonen in de landbouw.
Staatssecretaris Van Rhijn onderschreef
de opvatting van de heren Vondeling
en Van der Ploeg (K.V.P.), dat het
hierbij in beginsel gaat om één der be
langrijkste sociale verdragen, waardoor
bijna gelijkstelling wordt bereikt tussen
de land- en de industrie-arbeiders. De
K.V.P.-afgevaardigde meende, dat dit
de ontwikkeling van de landbouw en
de waardering voor de landarbeid zal
bevorderen.
MINISTER Zijlstra kon, zo zeide hy
naar aanleiding van een wetsont
werp tot heffingen ter egalisatie van de
kolenprijzen, moeilijk een blanco ga
rantie geven, dat er geen verhoging van
de prijzen voor de huisbrand zal ko
men. Indien enigszins mogelijk is hij
van plan de noodzakelijke prijsaanpas
sing geheel of althans voor het over
grote deel in de industriesector te zoe
ken. Over de prijzen in conereto hoop
te hij op korte termijn aan de hand
van een nota nader met de Kamer te
spreken.
Overigens bevat dit wetsontwerp
niets nieuws, zo betoogde de minister
naar aanleiding van terzake gestelde
vragen. Het inwerking treden var de
Kolen- en Staal Gemeenschap maakt
het alleen noodzakelijk zijn bevoegdhe-
dne in een aparte wet vast te leggen.
Tegenover hen. die de aanstaande
verhoging der kolenprijzen wel een erg
wrange vrucht der economische inte
gratie achtten, wil de minister z'ch
gaarne scharen bij de enthousiaste in te-
gristen. ,,Ik zie geen andere weg tot
redding van ons land en van Europa
dan een voldoende integratie op econo
misch gebied". Het gaat hier niet om
een vorm van internationaal dirigisme,
maar van hartelijke samenwerking!
Overigens verklaarde de minister zich
bereid tot periodiek gemeen overleg
met de Staten-Generaal over alle ko
len- en staalvraagstukken.
de minister welkom „in dit milieu". Hij
was van mening, dat men zakelijk mis
schien met een staatssecretaris voor de
P.B.O. had kunnen volstaan. Politiek
verdient het huidige patroon wellicht
de voorkeur, zo zeide hij.
INE MENINGEN van de leden der Eerste Kamer bleken gisteren zeer ver
deeld te zijn, toen zy gedachten ontwikkelden over de benoeming van een
minister voor de PBO. Diens begroting, gekoppeld aan de begroting van Eco
nomische Zaken, was de Eerste Kamer ter beoordeling voorgelegd. Het feit,
dat de begroting van PBO (de nieuwe minister kwam niet met een eigen be
groting) de indruk wekte een knoop te zyn aan het hemd van Economische
Zaken, was voor prof. Gerretson van de CHU aanleiding om aan te tonen, dat
parlementair-rechtelijk de huidige figuur van de minister voor de PBO on
bestaanbaar is. Het niet uitbrengen van een eigen begroting door een minis
ter, tast de grondslagen van het parlementaire stelsel aan. Stemt men het
PBO-beleid af, dan moet men de begroting van Economische Zaken eveneens
afstemmen en dit zou de minister van Economische Zaken tot aftreden dwin
gen. Daardoor is het parlement de mogelijkheid ontnomen de minister, belast
met de PBO-zaken tot aftreden te bewegen, door het afstemmen van zijn be
groting. De heer Gerretson drong er op aan, dat wat materieel is gegroeid,
formeel te concipiëren en de minister het volgend jaar een eigen begroting te
laten uitbrengen.
TAE heer Molenaar van de V.V.D. acht-
te de benoeming van de huidige
bewindsman voor p.b.O.-aangelegenhe-
den in het kabinet niet juist. Zijn frac
tie zou hem evenwel niet minder loyaal
tegemoet treden. „De minister", aldus
de heer Molenaar, „kan zijn taak alleen
goed vervullen, als hij volkomen boven
de belanghebbenden staat. Doet zijn
vroegere functie hem echter wel vol
doende vrijstaan?", zo vroeg hij. Spr.
betreurde het gekibbel van de minister
met de communisten in de Tweede Ka
mer, bij de behandeling van de P.B.O.
Hier werd een stuk vakverenigingspo-
litiek bedreven, dat in de Kamer niet
thuis hoorde.
De heer Molenaar achtte het program
van het sociaal terrein der P.B.O. zeer
mager en hij betreurde, dat de minis
ter niet de totstandkoming van bevoegd
heden van de bedrijfschappen op sociaal
gebied heeft bevorderd. Hij brak voorts
een lans voor de bedrijfsschappen waar
in de werkgevers vertegenwoordigd
zijn. De werkgevers moeten niet behoe
ven te vrezen, dat zij, door deel te
nemen aan de P.B.O., terecht komen in
een socialistische maatschappij. „Een
sociaal strijder kan geen klassestrijder
meer zijn", aldus de heer Molenaar.
„Dat moet de grondgedachte in de
P.B.O. zijn".
De C.P.N.-fractie liet door de heer
Brandenburg verklaren, niet te zullen
meedoen aan „het hoera-geroep over
deze minister en over de P.B.O.De
communisten stonden principieel afwij
zend tegenover de P.B.O.
De heer Vixseboxse (C.H.U.) heette
lAavertei T;_- Ina. toed.)
Tot nu toe hebben vertegenwoordi
gers van handel en industrie uit 48
landen een bezoek aan de Jaarbeuis
gebracht. Maandag werd een record
aantal buitenlandse bezoekers geno
teerd. Het totale aantal bezoekers be
draagt het dubbele, vergeleken met de
voorjaarsbeurs van 1952. Gistermiddag
bezochten enkele Amerikaanse gene
raals de beurs. De afdeling voer de
bouwnijverheid werd met een bezoek
van opdrachtgevers uit een aantal lan
den van het Nabije Oosten vereerd.
Grote partij bloedplasma
naar Turkije onderweg
Het Nederlandsche Roode Kruis
heeft zijn zuster-instelling in Turkije,
„De Rode Halve Maan" een partij
bloedplasma met de nodige toedic-
tiingsapparatuur gezonden. Aan dit
bloedplasma bestaat een dringende be
hoefte. Onder de slachtoffers van de
aardbeving bevinden zich vele shock
patiënten, wier leven afhangt van het
tijdig toedienen van plasmatransfusies.
Er is 3500 kg bloedplasma onderweg
H.K.H. Prinses Wilhelmina heeft een
belangrijke gif aan het N.R.K. overge
maakt. Ook dit bedrag is besteed voor
een aanvullende zending bloedplasma.
De ontwikkeling van de afzet van groenten en fruit over 1952 is over het
algemeen genomen, erg meegevallen, aldus is gisteren medegedeeld op de
jaarvergadering van het centraal bureau van de tuinbouwveilingen, die te
Utrecht werd gehouden. Dit wil echter niet zeggen, dat het de tuinbouw in
alle opzichten voor de wind is gegaan. In enkele sectoren van de groenten-
teelt en voor wat betreft de afzet van hard fruit, was de situatie bepaald
ongunstig. De tegenslagen kwamen echter in mindere mate, dan in het begin
van 1952 werd gevreesd. De Duitse markt is bijna doorlopend graag geweest.
Het wordt steeds duidelijker, aldus verklaarde de voorzitter van het CBTV,
de heer M. Prins, dat de Nederlandse prijsvorming niet alleen wordt bepaald
door de omvang van onze productie, doch in de eerste plaats door de omvang
van de Westeuropese productie. Deze was gunstig voor onze groenten cn on
gunstig voor ons fruit.
De heer Prins wees op de noodzake
lijkheid van de veilplicht voor hard
fruit. Het instellen van een nationaal
fust voor groenten en fruit, wordt nog
door vele technische kwesties bemoei-
Volgens het Centraal Bureau voor
de Statistiek bedroeg het aantal per
sonen, dat tengevolge van de waters
nood moest worden geëvacueerd, op
1 Maart 72.500. Uit de Zuidhollandse
gemeenten werden 29.500 personen
geëvacueerd, uit de Zeeuwse 30.000 en
uit de Nourdbrahantse 13.000. Van de
115 gemeenten van waaruit personen
naar elders moesten vertrekken, wa
ren er 35 waar meer dan de helft bij
deze evacuatie was betrokken. Hier
onder waren er 18. waar 90 procent
of meer der inwoners naar veiliger
oorden moest worden overgebracht.
Noord-Holland herbergde op 1
Maart ongeveer 2.5J0 evacuees uit de
rampgebieden. De geldstroom, die
bij het Rampenfonds binnenkomt, is
niet meer zo breed als in de eerstf
dagen na de ramp. Toch noteerde men
gisteravond het bijgekomen bedrag
van f "00.000.zodat het totaal op
het ogenblik 85.100.000 bedraagt.
Uit Nieuw Zeeland heeft men nog
een som van rond drie ton te wach
ten. De hulp in goederen, die onze
tegenvoeters verlenen, beloopt een
bedrag van anderhalf millioen. Ei
worden nog steeds zendingen ver
scheept.
De verkoop van een speciaal foto
album over de watersnood van het
De eente groep stadsmeisjes, die
gaat helpen in de noodgebieden, is
in Oude Tottge aangekomen.
Haagse blad „Het Vaderland" heeft
in Denemarken 200.408 Kronen opge
bracht. Een Zweedse firma heeft 35
schrijfmachines geschonken aan over
heidsinstellingen in het getroffen ge
bied.
De totale opbrengst van het twee da
gen veilen der geschonken kunstvoor
werpen in Den Haag ten bate van het
Rampenfonds, bedraagt f 35.615.—.
lijkt. De volle activiteit zal echter ge
richt moeten worden op het verkrijgen
van uniforme fusten.
Ten aanzien van de te vormen pu
bliekrechtelijke bedrijfsorganisatie, zei
de. de heer Prins, dat het Centrale
Eureau als technische organisatie, naar
inzicht van de stands- en vakorgani
saties, niet als een representatieve
organisatie kan worden aangemerkt.
Mt betrekking tot het productschap,
dat belast zal worden met de markt
ordening, heeft het CBTV voet bij stuk
gehouden. Of het bureau erkend zal
worden, is nog niet bekend. Bij het
vooroverleg voor het productschap,
waaraan door het bureau is deelgeno
men, werd op vrijwel alle onderdelen
door de belanghebbende organisaties
overeenstemming bereikt.'
De explotatierekening over 1952,
sluit met een batig saldo van bijna
f 60.000.De contributie werd vast
gesteld op een tiende procent van de
omzet. Besloten werd 0,7% van de
opbrengst van de aanvoer in het afzet-
fonds te storten.
(Vervolg van pagina 1)
Veel droefheid heeft koningin Mary
in haar leven ondergaan. Doeh door
alles heen beh'eld zij haar statige
waardigheid. In 1891 verloofde zij
zich met Edward, hertog van Claren-
ce. Deze stierf enkele maanden later
aan de griep en prinses Mary trok
zich terug naar Zuid-Frankrijk, waar
zij bijna twee jaar bleef. In 1893 ver
loofde zij zich toen met de jongere
broer van de overledene, prins Ucor-
ge en zij huwden op 6 Juli van het
zelfde jaar in de koninklijke kapei van
het St. James-paleis. Een jaar later
werd het eerste kind, Edward. gebo
ren, die prins van Wales en troonop
volger zou worden. In de elf jaren
daarna schonk zij nog het leven aan
een dochter, de „Prinoess Royal". En
oog vier zonen, n.1. d" latere koning
George de Zesde, de hertog van GIou-
eester, de hertog van Kent en prins
John. De laatste"stierf reeds op veer
tienjarige leef'ijd in 1919. Zij maakte
met haar echtgenoot twee grote rei
zen door het imperium, in 1901 naar
Australië en vier jaar later, toen
haar echtgenoot prin« van Wales ge
worden was, naar India.
Haar grote rol begon zij te spelen
toen zij in 1910 koningin-gemalin
werd bij de troonsbestijging van haai
echtgenoot als koning George de
Vijfde. Haar plichten als koningin
gemalin, echtgenote en moeder vatte
zij op als een en hetzelfde.
Zij had een zwak voor kunst en an
tiek en deed haar best cfm een gezel
lige sfeer te scheppen in de konink
lijke verblijven.
In de jaren van de eerste wereld
oorlog toonde koningin Mrry bij voort
during haar belangstelling voor hos
pitalen, Rode Kruis en andere instel
lingen. Voor moeders en vrouwen van
mannen aan het front had zij immer
een troostend woord. Haar eigen
oudste zoons weren ook in de strijd.
„Bertie", de latere koning George de
Zesde, oogappel van zijn moeder, oe-
vond zich als vlootofficier bij Jutland.
Het huwelijk van „Bertie" verschafte
haar grote vreugde en voor diens twee
dochters werd zij een toegewijde
„Granny Mary".
IN de laatste jaren voor de dood van
koning George de Vijfde, die toch
nog in 1935 zijn zilveren regerings
jubileum kon vieren had koningin
Mary veel zorgen om de gezondheid
van haar echtgenoot.
Ook toen de dood toesloeg, bleef ko
ningin Mary zich bewust van de waar
digheid van het koningschap. Haar
eerste daad nadat George de Vijfde de
geest had gegeven, was te huigen voor
haar zoon Edward. troonopvolger cn
nieuw hoofd van de familie, en zijn
hand te kussen.
Binnen een jaar trof haar nieuw
groot leed toen Edward afstand deed
van de troon, nog voordat hij ge
kroond was. Als koningin-moeder ver
wierp zij deze daad doch als moeder
bleef zij haar zoon genegen, en zij
wist deze tegenstrijdige gevoelens tot
harmonie te brengen in haar uiter
lijke optreden.
Het laatste grote verlies leed zij in
1952, toen koning George de Zesde na
herhaalde ziekte kwam te overlijden.
Haar dokters raadden haar aan. de
begrafenis niet bij te wonen, doch zij
was aanwezig in Westminster Hall,
toen het stoffelijk overschot daar
werd opgebaard. Zij liet niets van
zwakte blijken. Later bracht zij nog
maals een bezoek aan de hall. in gezel
schap van de hertog van Windsor die
tijdelijk bij haar in Marlborough-
House verbleef. Achter een raam
staande in haar paleis sloeg zij het
voorbijtrekken van de begrafenisstoet
naar Paddington Station gade, en zij
wuifde even met de hand ten laatste
afscheid.
Een opname van Koning George de
Vijfde en Koningin Mary, tijdens
het bijwonen van een dankdienst in
de St. Paulskathedraal te Londen.
(Van onze Haagse redacteur)
7EER BINNENKORT kan een beslis
sing verwacht worden op de vraag,
of voortaan de bevrijdingsdag op 5 Mei
nog als zodanig gevierd zal worden.
In öe achter ons liggende jaren heeft
Eveneens keurde men het bestuurs
beleid t.a.v. de minimumprijsregelin
gen goed- De vergadering verenigde
zich ook met het bestuursvoorstel, om
minimum-kwaliteitseisen vast te stel
len voor de producten, die op de aan
gesloten veilingen worden verkocht.
Ten slotte besloot de vergadering
f 500.000 in het Rampenfonds te stor
ten.
het College van Rijksbemiddelaars op
advies van de Stichting van de Arbeid
aan de werkgevers toegestaan om tel
kens op de vijfde Mei een halve dag
vrij te geven. Een groot aantal bedrij
ven verleende op die datum inderdaad
vrijaf aan de werknemers, doch in de
praclijk bleek bevrijdingsdaggeens
zins aan te slaan.
Het gevolg daarvan is geweest, dat
de werkgevers zich zijn gaan afvragen,
waarom zij eigenlijk de halve daq
verlof gaven. Er was namelijk niets
bijzonders te doen, dat dit verlof
rechtvaardigde.
yERLEDEN jaar reeds besloot men
de zaak nog een keer aan te zien
en eventueel op de bevrijdingsdag
geen vrij meer te geven, als de maat
schappelijke organisaties geen feeste
lijkheden belegden. Aangezien in 1952
opnieuw bleek, dat er eigenlijk geen
leden was om op de vijfde Mei des
middags met te werken, overweegt
men thans om de vijfde Mei als be
vrijdingsdag te laten vervallen.
Dit betekent, dat voor de werk-
nemers dus ook een vrije halvp Ha er
vervalt. In de Stichting vaTi de Arbeid
overweegt men thans, wat da!r even
tueel tegenover gesteld kan worden
Daarbij is gedacht aan het doen sa
Saüen van Koninginnedag In bl-
Gik zaMnet" d°P 30 aprü' in de p«c-
Iijk zal het daarop wel neerkomen
,,„„°n'nginnedag 8°'d tot dusverre
"zou b"ve|d®ag3rbetcLuwd
Phafve dag0Ste,ApH1 een normal°
worden zoak tof rftaefiestaan kunnen
™g h^nvZd9re Rijkheid6 isV'Jaae
«P 30 April waarvan3een^ewone vrij!
n k !-en ecn halve snipperdag
io„ beslissing hierover zal het Col-
naKeheVtanH R"ksb^'ddelaars nemen -
Arh!?d S van de Stichting van de
„d T ln werleg met de regerine
hoord de verzetS01'ganisaties heeft ge-
niüf.1 'S gee"szins uitgesloten, dat de
nieuwe regeling reeds dit jaar ingaat
en dat de vijfde Mei dus lis bevrij
dingsdag komt te vervallen. Dp her-
