Adenauer ernstig bezorgd over
tactiek van het Kremlin
Nu André Marie voor het
formateurschap gevraagd
Gigantische vlootrevue op de
rede van Spithead
Belgische regering is bereid
tot grondwetsherziening
„Jantjes" van de 230 schepen
zullen koningin begroeten
De nieuwe Sovjetpolitiek in O.-Duitsland
Oplossing der spanningen ten
koste van onze vrijheid
Een plicht
Socialisten wel
verheugd
Nederlandse troepen
naar Duitsland
Tientallen dorpen in
Oost-Frankrijk
overstroomd
V acantietoeslag voor
Rijkspersoneel
Televisie gaat „met
vacantie"
Vrijdag 12 Juni 1953
VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN
78e Jaargang No. 11740
Dagblad voor Den HelderKoegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Nederlaag Bidault
door vergissing
Voorlopig resultaat van
lange besprekingen
Verlangen van oppositie ingewilligd
DAARNA EVG-PACT
AAN DE ORDE
NIEUWE SOVJETSTAPPEN
INZAKE DUITSLAND?
Russisch-Turks accoord
over stuwdam
Nederland stuurt
Hr. Ms. Tromp
WEERBERICHT
Slavenarbeid bij Duitse
fabriek nu vergoed
Britse straaljager bij
Bristol neergestort
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. M. KOEMANS
Bureau:
Koningstraat 6264
Den Helder
Postgironummer 449041
Telefoon 2345
TARIEVEN;
Advertenties 16 ct p. m.m.
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den 1.elk woord meer
5 cent.
Abonnementen:
per kwartaal 6.05, per
maand 2.02 bij vooruit
betaling plus incassokosten
Weekabonnementen 0.49
Van een correspondent te Bonn
WIJZIGING der Sovjet-politiek in Oost-Duitsland, o.a. bestaande
uit een serie aanmerkelijke verlichtingen van de druk op de bevol
king der Sovjetzone, heeft in Westduitse regeringskringen niet alleen
verrassing gewekt doch ook ernstige bezorgdheid. Men ziet hierin nl.
een nieuwe aanwijzing, dat de Sovjet-Unie er naar streeft met de Wes
telijke geallieerden tot onderhandelingen over een oplossing van het
Duitse probleem te geraken. Bonn vreest nu een voor Duitsland door
de Grote f ier gedicteerde vrede, waarbij de huidige Duitse Oostgrenzen
definitief vastgelegd zouden worden en aan Duitslands eigen wensen
maar weinig aandacht zou worden besteed. Een conferentie van de
Grote Vier kan volgens de verklaringen van Bondskanselier Adenauer
alleen worden toegejuicht, wanneer er kans is dat datgene zal worden
bereikt, dat herhaalde malen door de Bondsdag is geformuleerd. De
beslissende van deze voorwaarden is, dat een toekomstige vrije Duitse
regering volledige vrijheid van handelen zou moeten krijgen en binnen
het kader van de beginselen van de Ver. Naties verbindingen zal kun
nen aangaan met wie zij wenst. Gezien de huidige stand van zaken acht
Adenauer daarop weinig hoop. Hij ziet geen bereidheid der Sovjet-
Unie om de Duitse eenheid in vrijheid te herstellen.
HE BUITENLANDSE politiek van
West-Duitsland is er steeds op ge
richt geweest een gemeenschappelijke
politiek der grote mogendheden ten
koste van Duitsland te voorkomen.
Want, zo verklaarde Adenauer nog de
zer dagen, „Duitsland mag niet tussen
de molenstenen geraken, dan zou het
verloren zijn". Het is in politieke krin
gen in Bonn opgevallen, dat Adenauer
de grote zelfverzekerdheid, waarmee
hij enige maanden geleden uit de Ver.
Staten is teruggekeerd, goeddeels heeft
verloren. Toen verklaarde hij, dat een
politiek van goede verstandhouding van
het Westen met de Russen ten -oste
van Duitsland voorgoed onmogelijk was
geworden. Reeds in 1951 in de Raad
van Europa zei Adenauer, dat een Euro
pese beslissing niet meer zonder Duits
land kon worden genomen. Zowel in
de Bondsdag als in een radiorede liet
hij nu een heel ander geluid ho
ren. Hij maakte de indruk een or,tgoo-
che' 1 man te zijn, die zich geheel en al
in de verdediging gedrongen voelt. De
verdragen van West-Duitsland met het
Westen zijn nog niet van kracht ge
worden. Zijn gehele optreden wordt be
heerst door de vrees, dat het tf« een
oplossing van de spanningen tussen
Oost en West zal komen in dier voege,
dat de stem van Duitsland minder dan
voorheen gewicht in de schaal zal leg
gen.
f)E FRACTIELEIDER der Christen-
Democraten Von Brentano zei giste
ren in de stopzetting van de bolsjewi-
sering van Oost-Duitsland een bewijs
van verandering van de inzichten der
Sovjets te zien. Dit zijn tactische po
gingen om een ingeleide politiek (sa-
mengaa i van West-Duitsland met het
Westen) te storen. Zijn fractiegenoot
Tillmans zei: De wendbaarheid van de
politiek der Sovjets is weer eens ge
toond. Zij blijft in haar einddoel gelijk.
maar is in haar methoden veranderlijk
als geen ander systeem. Men begint nu
de daden te brengen, waarom het Wes
ten heeft gevraagd, maar waarschijnlijk
blijft het einddoel desondanks wereld
verovering voor het communisme.
De Duitse Socialisten schijnen zich
meer ir het vooruitzicht van een con
ferentie met Rusland te verheugen. Zij
menen, dat het nodig is nu een initiatief
te nemen, dat de vier Hoge Commissa
rissen aan een tafel kan brengen. Zij
willen een bijzondere zitting van de
Bondsdag om voorstellen dienaangaan
de te kunnen indienen.
Dat overigens van alle kanten in
West-Duitsland wordt toegejuicht, dat
de Oostduitse bevolking onder minder
zware druk is komen te staan, spreekt
vanzelf.
Het grote debat over Adenauers po
litiek volgende week in de Bondsdag,
wordt nu met gestegen belangstelling
tegemoetgezien.
ANDRE MARIE
en maar hopen
PRESIDENT Auriol van Frankrijk
heeft de radicale minister van Onder
wijs in de aftredende iegering-Mayer,
André Marie verzocht pogingen aan te
wenden tot het vormen van een nieu
we regering. Marie een 55-jarige advo
caat uit Honfleur in Noiwiandië, heeft
gevraagd dit verzoek in beraad te mo
gen houden. Hij wil eerst overleg ple
gen met zijn politieke geestverwanten.
Hij staat bekend als krachtig pro-Amcri-
kaansgezind.
Nu men in Frankrijk begint in te
zien, dat de kabinetscrisis te lang
duurt, zowel wat de binnenlandse toe
stand als de buitenlandse politieke ont
wikkeling betreft, zou dit in het voor
deel van André Marie kunnen zijn.
Marie zal vandaag de president medede
len of hij de opdracht van formateur zal
aanvaarden.
Het feit, dat Georges Bidault Woens
dag op één stem na de vereiste meerder
heid van 314 stemmen in de Nationale
Vergadering niet wist te bereiken,
blijkt achteraf ook nog op een vergis
sing te berusten.... Een afgevaardigde
van de dissidente Gaullisten, Napoleon
Cochart, was nl. van plan geweest wel
op Bidault te stemmen, doch vergiste
zich en had zich daardoor van stemming
onthouden.
President Auriol heeft de voorzitters
van de fracties in de Nationale Verga
dering gisteren bij zich ontboden en
hen er op gewezen, dat een oplossing
van de kabinetscrisis dringend noodza
kelijk is.
De kans bestaat, dat nog deze herfst
een Nederlands onderdeel ter sterkte
van een regiment in een nog nader
aan te duiden plaats in de Britse zone
van Duitsland zal worden gelegerd.
Deze troepen zullen zoveel mogelijk
op basis van vrijwilligheid worden
uitgezonden. Welke onderdelen hier
voor in aanmerking zullen komen, is
nog niet beslist.
Dit is het voorlopige resultaat van
onderhandelingen, die reeds geruime
tijd gaande zijn tussen Duitse en
Britse instanties ener- en* de Neder
landse regering anderzijds. Er is in
ons land op het ogenblik een groot
gebrek aan kazerneruimte en oefen
terrein en het onderbrengen van en
kele onderdelen naar onze Ooster
buren zou hierin verbetering kunnen
brengen.
Voor de derde opeenvolgende dag
stroomde gisteren het water door tien
tallen dorpen in Oost-Frankrijk. Weg
en telegraafverbindingen werden ver
broken en veel vee is in het water om
gekomen.
Door het water van de rivieren de
Doubs en de Saone is de hooi-oogst
langs de oevers vernield. In de buurt
van Montebeliard moest het werk in drie
fabrieken worden stopgezet. Ook de
verkeersweg van Parijs naar Genève is
door het water afgesneden.
Langs de benedenloop van de Po
(Italië) dreigden overstromingen te
ontstaan als gevolg van aanhoudende
zware regens. Het peil van de rivier
stijgt met ongeveer vier centimeter per
uur. Het gebied van Treviso bij Vene
tië is door een wolkbreuk getroffen,
waardoor grote schade is aangericht
aan de te velde staande oogst. Ook in
Midden-Italië is aanzienlijke schade
aangericht door aanhoudende regenval.
Een voorproefje van de grote kroningsvlootrevue, die Maandag
wordt gehouden biedt u deze fraaie overzichtsfoto van een deel der
tweehonderd dertig oorlogsbodems.
De Belgische regering lieeft zich
bereid verklaard, de grondwet te her
zien om deze in overeenstemming t'e
brengen met de behoeften van het
Verdrag voor een Europese Verdedi
gingsgemeenschap. De minister van
Buitenlandse Zaken, Van Zeeland,
deelde de commissie uit de Kamer
van Afgevaardigden, die het ontwerp
voor het verdrag in studie heeft, mee,
dat de regering bereid is „onmiddel
lijk" te beginnen met de procedure
voor een dergelijke grondwetsherzie
ning.
De beslissing is genomen na maan
denlange besprekingen in Belgische
politieke kringen over de vraag of
het verdrag wel of niet in overeen
stemming is met de 122 jaar oude
Belgische grondwet.
Een grondwetswijziging dient door
beide Kamers van de Volksvertegen
woordiging met een meerderheid van
tweederde te worden goedgekeurd.
Daarna worden de Kamers ontbon
den en algemene verkiezingen gehou
den. Tenslotte moet het nieuwe par
lement eveneens met een meerderheid
van tweederde zijn goedkeuring aan
het voorstel hechten.
De regering wilde goedkeuring van
het verdrag voordat de grondwet is
herzien. De socialistische oppositie
eiste dat het verdrag door het nieu
we parlement wordt goedgekeurd. De
liberalen wilden daarentegen, dat te
gelijkertijd over goedkeuring van het
verJrag en over de grondwetsherzie
ning zou worden gestemd.
Te Welland (Canada) zijn Don
derdag 18 vrouwen gestart voor een
internationale vliegwedstrijd voor vrou
wen naar Florida.
punt stond naar Frankrijk over te ste-
In Amerikaanse regeringskringen
Verwacht men volgens AFP met betrek
king tot het herstel der Duitse eenheid
binnenkort Russische voorstellen. Deze
verwachting is gegrond op berichten
uit betrouwbare bron. die te Washing
ton zijn ontvangen. Men acht het mo
gelijk, dat de Sovjet-Unie het beginsel
vnn vrije verkiezingen als uitgangs
punt voor hereniging van Oost- en
West-Duitsland heeft aanvaard. Vol
gens bepaalde inlichtingen zouden de
Westelijke Hoge Commissarisen in
Duitsland binnenkort door de onlangs
benoemde Sovjet-Hoge Commisaris
worden uitgenodigd deze kwestie te
komen bespreken.
Turkije heeft een Russisch voorstel
aanvaard om de helft van de kosten
te dragen van een stuwdam op Rus
sisch gebied, die het mogelijk zal ma
ken de Turkse provincie Kars van be
vloeiingswater te voorzien. Er is twee
jaar over het accoord onderhandeld.
Het Turkse aandeel in de kosten is
400.000 dollar.
lijnen en masten kan worden terugge
vonden.
De meest ontijdige vlootschouw werd
in 1814 gehouden. De Prins-Regent be
val toen, dat de hele Engelse vloot
zich op de rede van Spithead verzamë-
Verwachting tot hedenavond.
WEINIG WIND
Zwaar bewolkt met verspreide
opklaringen. Plaatselijk buien mo
gelijk met onweer. Zwakke wind
uit uiteenlopende richtingen. Over
het algemeen hogere temperaturen.
ZATERDAG: Zen op 4.20. onder
21.00; Maan op 5.40. onder 22.53.
onze Londense
(Van
Q/' de rede van Spithead
correspondent)
de
ken. De kleine zeilschepen zagen er 'en moest om de beëindiging van de
toen waarschijnlijk weinig indrukwek- Napoleontische oorlogen te vieren. Dat
kend uit, en ze zullen ook wel niet fees- de oorlog met Frankrijk door Napo-
telijk versierd zijn geweest. Naar een leons's vlucht uit Elba andermaal zou
kroniekschrijver uit die dagen verhaalt, oplaaien, had de Prins-Regent zeker
dat er een vlucht zwanen tussen de jiet verwacht, evenmin trouwens als de
verankerde vloot dobberde; een „onom- Keizer van Rusland en de koning van
stotelijk bewijs", dat de expeditie gun- Pruisen, die voor de inspectie waren
stig verlopen zou. uitgenodigd. De onconventionele Czaar
Vijfhonderd jaar later deed zich een Alexander bezorgde de leden van het
soortgelijk gebeuren voor. Koning Geor- Engelse hof de schrik van hun leven
ge V kwam in 1914 naar Spithead om door Plotseling in de kwartieren der
zijn machtige, vanwege de oorlogsdrei- matrozen te duiken en met hen een
ren vergezeld van haar gemaal, de ging, totaal gemobiliseerde vloot te in- maalttjr van gezouten varkensvlees en
8 p s specteren. Zwanen waren er toen wel- gedroogde erwten te gebruiken....
hertog van Edinburgh, en de ote- jswaar „jg^ hetgeen echter niet weg-
rige leden van het Engelse Ko- neemt, dat de Engelsen toch als over- HE ACHT vlootrevues, welke konin-
ninkliike Huis En overal waar wi™3"? uit de eerste wereldoorlog te w gin Victoria in haar lange regering
mnKlijKe nuts. era overa,, waar voorschljn zijn gekomen afgenomen heeft, tonen duidelijk aan
ze langs komt, zullen de beman- Koning Karei II (1630—1685) is de dat er zich in een betrekkelijk korte
T*nnH 1PÖÖAT* Por» He» vlnntrotriio ir» hoor fiiH -nimliilinnvtni».x_i:-
eindig lijkende rijen schepen va-
wiide strook water tussen nineen een luid hoera op de vor- grondlegger van de vlootrevue in haar tijd een revolutionnaire omwenteling in
w" ir- Li 6 I. huidige vorm geweest. Hii was het die de seheensteehnipk- on Hö 7Po_r»i-»r1 nrrr.
Portsmouth en het eiland Wight stlra uitbrengen. „Jantjes" uit ulle
uiordt Maandag de grootste werelddelen zullen op de dekken
vlootrevue ter wereld gehouden. staan, in donkerblauwe, witte en
Engelands nieuw gekroonde vors- zelfs lichtblauwe uniformen.
ti„ koningin Elizabeth II, neemt TEN DERDE van Engelands vloot
hier het saluut van meer dan L bijna tweehonderd oorlogsbodems
driehonderd feestelijk
dan
huidige vorm geweest. Hij was het, die de scheepstechniek en de zee-oorlogs-
nauwkeurig het ceremonieel vastlegde, tactiek heeft voorgedaan In 1842 en
dat nog heden ten dage de basis van 1845 lagen er alleen ïog maar houten
elke vlootschouw is. De schepen moes- zeilschepen op de rede van Spithead
ten van binnen en van buiten geschrobd In 1853 hadden de eerste door raderen
en opgepoetst worden. Alle manschap- en schroeven voortbewogen stoomscne-
Pen moesten zich op de dekken verza- pen hun intrede gedaan, en in 't laatst
melen en zodra het Koninklijk jacht van de negentiende eeuw maakten de
zal door koningin Elizabeth II geïnspec- n3derde moest er verwoed op boo's- eerste gepantserde schepen hun debuut.
gepavoi- teerd worden. In de zware klasse ligt mansfluitjes worden geblazen. E^ tus- Onderzeeboten heeft koningin Victoria
'ii „.„nmnder 231) het accent anders dan in vroegere jaren, sen rl dat gillend gefluit door moesten net niet meegemaakt, want deze ver
seerde schepen af, waaronuer waren er tijdens de vlootrevue de bemanningen de souverein met „gro- schenen pas voor het eerst op het va-
van 1914 liefst 59 slagschepen en tij- Y' gezamenlijke schreeuwen begroe- ter tijdens de vlootschouw van 1909.
dens die van 1937 nog 11, op het ogen- ten- De meeste Engelse vlootrevues zijn
blik is er slechts één aanwezig (de De Hannoveriaanse koningen hebben door koningen of prinsen afgenomen
35.000 ton metende „Vanguard"). Als de vlootrevue's van Spithead een be- allen mensen, die uitstekend op sche-
gevolg van de ontwikkeling van het paald vrolijk karakter gegeven. In pen thuis waren en zelf heel vaak voor
duikbootwapen en de verandering van Buckingham Palace hangt een enoi m de mast hadden gevaren. Maar voor de
de zeeoorlogstactiek hebben de kleine, schilderij, dat Serres in 1773 van de tweede keer in de geschiedenis van
i eer beweeglijke vliegtuigmoederscne- toenmalige vlootschouw heeft gemaakt. Spithead zal een niet van marine-aan-
pen de slagschepen vrijwel geheel van en waarop dit lichtere element duide- gelegenheden op de hoogte zijnde ko-
de zee verdrongen. Er zijn er niet min- lijk naar voren komt. Op de schepen ningin het centrum van deze indruk-
der dan negen - de helft van Engelands kringelt rook naar boven voorloop- wekkende manifestatie van macht en
totale bezit en net zoveel als er nog op ster va., het vuurwerk, dat nu 's avonds glorie zijn. De show met haar vrolijk
stapel liggen. wordt gegeven terwijl zich vele, zowel als plechtig karakter zal er ech-
Spithead en de Engelse marine zijn overvolle plezierbootjes op het wijde ter niet minder door zijn. In feite is
sinds vele eeuwen onafscheidelijk met wa' >roppervlak bevinden. Talrijke be- bet zelfs zo, dat er nog nooit zoveel
elkaar verbonden. Het was koning Hen- manningsleden houden brandende fak schepen in staatsie op de zilveren
drik V, die hier in 1415 voor hel eerst kels in de hand een gebruik, dat te- waterspiegel van de wiide Solei.t ver
zijn vloot inspecteerde, toen hij op het genwoordig in de illuminatie van romp- zameld hebben gelegen
JOEN Nederland tijdens en na de moei
zame en woelige onderhandelingen
over de souvereiniteitsoverdracht aan
de republiek Indonesië nadrukkelijk
Nieuw Guinea uitzonderde van het
gebied, dat aan Indonesië zou overgaan,
nam de Nederlandse regering een grote
verantwoordelijkheid op zich. Zij moest
toen al weten, dat de ontsluiting van
Nederlands-Nieuw Guinea niet alleen
zou kunnen geschieden door de werk
zaamheid van een aantal goedwillende,
vaak bijzonder kundige mannen, maar
dat de opbouw van dit land veel geld
zou kosten. Er zijn in de tussentijd
enkele rapporten verschenen, zonder
dat ooit helemaal duidelijk is gewor
den of de Nederlandse regering bereid
was haar belofte gestand te doen. Het
geen wellicht mede een gevolg was van
het feit, dat men er zich voor wilde
wachten de jonge republiek Indonesië
al te zeer te prikkelen.
De kwestie Nieuw Guinea is in een
nieuwe fase gekomen nu is bèkend-
gemaakt, dat Nederland van plan is
contact op te nemen met Australië om
tot een samenwerking te geraken. Dit
bericht is bevestigd door de Australische
minister van buitenlandse zaken. Richard
Casey, die onlangs opmerkte, dat de reis
van de Nederlandse ministers Luns en
Kernkamp naar zijn land tot doel heeft
de onderhandelingen te openen.
Men zal begrijpen, dat Nieuw Guinea's
opbouw niet alleen gericht kan zijn op
de „opheffing" van de autochthone
bevolking. Misschien mogen wij het
zelfs zo stellen, dat de Papoea op zien-
zelf van weinig belang is. Nieuw Guinea
vormt namelijk een zeer gewichtige
schakel in het defensiesysteem van
Australië en tevens in het verdedigend
verbond tussen Amerika, Australië en
Nieuw-Zeeland, dat na de oorlog onder
de naam ANZUS is gesloten. Hoe de
toekomstige militaire situatie in dat deel
van de Pacific zal zijn, Nieuw Guinea
zal er altijd een sleutelpositie blijven
innemen.
Het is daarom verstandig, dat de
Nederlandse regering van plan is
binnenkort in Australië te gaan p-aten.
Er is tenslotte alleen maar een kunst
matige grens tussen Nederlands gebied
en Australisch territoir op Nieuw
Guinea! Dat de wederzijdse politieke en
maatschappelijke methoden op elkaar
passend moeten worden gemaakt, staat
vast. Nieuw Guinea zal nimmer „neu
traal" kunnen blijven.
De Republiek Indonesië ziet deze
ontwikkeling ongaarne; Nederland zal
zich van eventuele protesten evenwel
niets mogen aantrekken, omdat ons land,
zich van zijn verantwoordelijkheid be
wust, datgene zal moeten doen, wat
primair van belang is voor de wereld
vrede, secundair voor de ontwikkeling
van eer gebied en zijn bewo
ners, die eigenlijk nog moet fT]
beginnen.
De regering zal het Rijkspersoneel
di'. jaar weer een vacantietoeslag ge
ven van 2 pet., naar men verwacht
echter zonder begrenzingen, zoals tot
verleden jaar de gewoonte was. Deze
grenzen waren verleden jaar: voor
ongehuwden f 50.—, voor gehuwden
f 75.-
Evenals verleden jaar het geval was,
zullen de televisie-uitzendingen in de
zomermaanden vier weken worden on
derbroken voor vacantie en revisie.
Dit zal geschieden van half Juli tot half
Augustus, waarbij er echter rekening
mee wordt gehouden, dat eventueel in
deze periode wel een extra uitzending
kan worden gegeven.
Een Duits gerecht te Frankfort heeft
de I.G. Farben veroordeeld tot het be
talen van tienduizend mark aan een
voormalige gevangene van het concen
tratiekamp van' Auschwitz, die bijna
twee jaar als slaaf-arbeider bij deze
onderneming heeft gewerkt. De be
trokkene is de New York wonende
Duitse Jood Norbert Wollheim. Deze
had de I.G. Farben aangesproken voor
de genoemde som als loon voor bet
werk, dat hij gedwongen is geweest te
verrichten in de fabriek van syntheti
sche rubber der I.G. Farben bij Ausch
witz.
oorlogsbodems van vele nationali
teiten. Behalve Engeland en de
Gemenebestlanden zijn zestien
buitenlandse mogendheden met
kruisers, fregatten of korvetten
erlegenvooordigd. Nederland heeft
Ip lichte kruiser „Tromp" ee-
•uurd. het tijdelijk vlaggeschip
„n Schout-bij-N acht F. Th. Burg-
<rd.
Aan boord van het koeriers
hip H.M.S. Surprisezal ko
ningin Elizabeth II langs de on-
De I.G. Farben moet volgens de uit
spraak de tienduizend mark plus vier
procent rente van 1 Juli 1951 ten
name vrn Wollheim bij een Duitse bank
deponeren.
Een Blitse „Javelin"-straaljager is
Donderdagavond bij Bristol neergestort.
De piloot, Peter Lawrence, en e°n
tweede inzittende, kwamen om het le
ven.
Het toestel een van de eerste model
len met driehoeksvleugel, bevond zich
op een proefvlucht. Het was het twee
de prototype van dit model. Het eerste
orr» vpe verongelukte verleden jaar
Juni Het toestel kon sneller vliegen
dan het geluid (1100 km per uur).