Europese Defensie Gemeenschap aanvaard
Werkgeversbonden eisen
vrijere loonvorming
Prawda" wijst de voorstellen voor
conferentie van Grote Vier af
AANVAL OP NEDERLAND
Gesprek van Dulles met Rhee
Een kleine regeringsnederlaag
ging daaraan vooraf
Waanzin
ten top
Vijf ministers aan
het woord
Bonn juicht besluit
Tweede Kamer toe
„Westelijke bedoelingen niet oprecht"
Vrijdag 24 Juli 1953
VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN
78c Jaargang No. 1196
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Historische beslissing van de Tweede Kamer
Bijen a ten zich dood
aan jam
Amerikaanse gelukwens
Twee generaties
Np 1 Januari 1954 geen medewerking
meer aan huidige systeem
DE BESTUREN van het Centraal waarin hun mening tot uiting
Sociaal Werkgeversverbond, het I komt, dat zij na 1 Januari 1954
Verbond van Nederlandse Werk- behoudens uitzonderlijke oinstan
99
Veertigste Tour de France
Uitspraak over Europese
Verdragen in October
WEERBERICHT
Na ondertekening van bestand:
Demarcatielijn thans vastgesteld
Nu spoedig sluiting van
wapenstilstand
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. M. KOEMANS
Bureau:
Koningstraat 62—84
Den Helder
Postgironummer 449041
Telefoon 2345
mtm
(Van onze parlementaire redacteur)
AAN HET EINDE van een historisch zo betekenisvolle vergadering
heeft de Tweede Kamer gisteravond om half zeven het door niet
niinder dan vijf ministers verdedigde verdrag tot instelling van een
Europese Defensie Gemeenschap met 75 stemmen voor en slechts elf
stemmen tegen goedgekeurd. Voor verklaarden zich de A.R., de C.H.,
de K.V.P., de P.v.d.A. en de V.V.D.; tegen de C.P.N, de K.N.P, de
S.G.P. en de antirevolutionnaire prof. Gerbrandy.
Tevoren had de regering een kleine nederlaag geleden, toen een door
haar ernstig ontraden amendement van mejuffrouw Klompé )K.V.P.)
lot onderwerping van alle E.D.G. uitvoeringsovereenkomsten aan de
goedkeuring van de Staten-Gencraal met 54 tegen 31 werd aan-
genomen. Alleen de P.v.d.A. en de C.H. steunden in dit geval de
minister-president, dr W. Drees in zijn afwijzing van het amendement.
ALS EERSTE SPREKER namens de
regering begon minister Beyen zijn
zeer aand?chtig door Kamerleden en
overvolle tribunes gevolgde rede met
er op te wijzen, dat het juist één Jaar
en éen dag geleden was, dat de tekst
van het F. D.G.-verdrag aan de Kamer
werd aangeboden. Grote veranderingen
voltrokken zich sindsdien, te weten: de
republikeinse overwinning in de Ver
enigde Staten, de dood van Stalin en
de gewijzigde positie van Duitsland.
De minister stond vervolgens uitvoe
rig stil bij deze grote gebeurtenissen.
Wel is de Amerikaanse bereidwillig
heid tot steun verminderd, maar wij
mogen nimmer vergeten, dat onze eigen
krachtsinspanning nooit mogelijk zou
zjjn geweest zonder deze gulle steun.
Duitsland heeft de het toekomende
positie in Europa geleidelijk aan weer
verkregen en wij zullen hier ten volle
rekening mee moeten houden. De dood
van Stalin onderstreept wellicht nog
een aan de gang zijnde ontwikkeling
in de Russische politiek.
Minister Beyen kon zich in veel van
wat prof. Gerbrandy had gezegd, zeer
wel vinden, maar de conclusie moest
hij verwerpen. De situatie noopt tot
een versterking van het saamhorig
heidsgevoel. terwijl het militair aspect
door de dreiging van aggressie de voor
rang kreeg. Zo stonden en staan wij
vor de noodzaak direct een gewapend
Duitsland te aanvaarden. En E.D.G. én
Europese integratie vormen een pogmg
om het vraagstuk Duitsland op te los
sen. Nederland had er de voorkeur aan
gegeven de militaire integratie als
sluitstuk van de Europese integratie
te zien. Bovendien is de kring der
deelnemende landen thans wel ®rg
klein. Maar een andere oplossing bleek
voorhands niet mogelijk door
de houding der Fransen.
Minister Beyen onderstreepte met de
grootste nadruk, dat deze integratie sa
menwerking met andere en met name
met Engeland niet uitsluit en nimmer
mag uitsluiten: integendeel, hechte sa
menwerking is reeds mogelijk gebleken.
MET betrekking tot de Russische po-
litiek wees minister Beyen er op.
dat er in de machtsverhoudingen geen
wijziging is gekomen. Nog steeds vormt
In een jamfabriek te St. Trui
den Belgiëheeft rnen Woensdag
het werk moeten staken tengevol
ge van een inval van ontelbare
bijen. De nijvere insecten deden
zich zó gulzig aan de zoete lek
kernij te goed, dat enkele uren
later duizenden hunner dood op
de grond lagen. Toen de arbei
ders hun werkzaamheden einde
lijk konden hervatten, moest men
vaststellen dat ongeveer 10.000
Potjes jam onbruikbaar waren
geworden.
het Russische leger een potentiële do
delijke bedreiging voor het vrije Wes
ten. Dit zal zich krachtig moeten ma
ken; wij mogen ons niet ergeren aan
de simpele toetssteen der Amerikanen
in deze: de al-dan-niet tot standkoming
van de EDG. In dit verband is de her
bewapening van Duitsland nog steeds
noodzakelijk.
Met de grootste klem verklaarde mi
nister Beyen, dat er op ons land geen
pressie is uitgeoefend. Hij achtte het
in overeenstemming met de goede ze
den een eenmaal gemaakte afspraak
ook na te komen.
Ingaande op het betoog van de heer
Weiter (KNP), als zou er strijd met de
grondwet zijn, omdat de door de grond
wet vereiste bevordering van de inter
nationale rechtsorde onmogelijk is daar
deze rechtsorde niet bestaat, zei minis
ter Beyen. onder gelach, dat dit betoog
hem als zeer scherpzinnig, hoewel zeer
onjuist heeft verrast.
Nogmaals herhaalde minister Beyen,
dat er geen geheime clausules zijn en
dat het vast staat, dat Nederland bij
een eventuele aanval met alle kracht
zal worden verdedigd.
MINISTER STAF meende, dat een
meer effectieve en zonder ver
hoging der uitgaven een betere ver
dediging kan worden verkregen door
de militaire integratie in de E.D.G. Wel
zal de regering moeten waken tegen
een te kolossaal E.D.G.-lichaam. Doel
eind van de E.D.G. is: het bewaren
van de vrede door versterking van de
Europese weerbaarheid!
Het behoud van West-Europa wordt
van essentieel belang geacht voor de
verdediging van het NAVO-verband. De
territoriale troei en staan onder E.D.G.-
bevel.
Over de marine moeten de overeen
komsten nog worden getroffen. In het
legeropbouwplan is voorzien tegen
einde 1954 het paraat hebben van drie
volledige divisies. Na 1954 kan bij de
legeropbouw meer direct met de E.D.G.
rekening worden gehouden; men zal
er dan ook rekening mee houden, dat
in de jaren 1955 en 1956 nog zeer be
langrijke uitgaven nodig zullen zijn. Dit
te meer, daar de beraamde opbouw
door kostenstijging werd vertraagd. Bij
integrale verplichtingen terzake zal
door Nederland steeds de eis worden
gesteld, dat deze financieel uitvoerbaar
zijn.
De Amerikaanse autoriteiten staan
volledig achter onze opbouwplannen;
de materiaal-leveringen komen in ver
sneld tempo af. Er is geen sprake van
enigerlei poging om te komen tot na
tionale legers; integendeel, de inter
nationale staven voldoen volkomen.
Onze onderofficieren zullen gezien
hun kwaliteitpn stellig individueel op
goede plaatsen komen. Minister Staf
meende dat de salarissen van onze of
ficieren stellig aan de lage kant zijn.
Inpassing van deze in het Europese
kader zal met zorg dienen te geschie
den. Officieren dienen als altijd bij het
begin van hun loopbaan de eed aan de
Koningin af te leggen.
De Nederlandse regering zal er met
klem op aan dringen dat althans een
legercorps onder een Nederlands op-
In regeringskringen te Bonn is het
resultaat van de behandeling van het
EDG-verdrag in de Tweede Kamer met
bijzondere voldoening vernomen en toe
gejuicht. Een woordvoerder der rege
ring verklaarde, dat de ratificatie door
het Nederlandse parlement een bewijs
vormt, dat de gedachte, die aan het ver
drag ten grondslag ligt, niet dood is en
dat de noodzaak van een militaire sa
mensmelting op deze basis steeds meer
erkenning vindt. De woordvoerder
sprak de vaste overtuiging uit, dat ook
de overige partnerlanden het verdrag in
de komende maanden zullen ratificeren.
De Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken, John Foster Dulles, heeft
in een ven. r uitgegeven door
zijn departement, Nederland gelukge
wenst ter gelegenheid van de goed
keuring door het Nederlandse Parle
ment van het E.D.G.-verdrag.
PAPIER NAAR WEST-DUITSLAND
De Westduitse autoriteiten hebben gis
teren een bedrag van 2,175,000 DM toe
gewezen voor invoer van papier en pulp-
papierwaren uit Nederland.
perofficier zal worden gesteld. Des
noods zal dit legercorps voorlopig een
homogeen-Nederlandse samensteljdng
kunnen hebben.
(Zie verder elders in dit blad)
Ouden van dagen uit Zoeter-
meer hebben gisteren een be
zoek gebracht aan paleis
Soestdijk. Vertegenwoordig
sters van twee generaties,
prinses Marijke en de H'J-
jarige weduwe Dorst, hebben
eikaars gezelschup gezocht.
gevers, het Katholiek Verbond van
Werkgeversvakverenigingen en het
Verbond van Protestants-christe
lijke Werkgevers in Nederland
hebben een verklaring opgesteld,
[JET ZIET er naar uit, dat de Sovjet-Unie de voorstellen der Weste
lijke mogendheden voor een conferentie der ministers van buiten
landse zaken der Grote Vier van de hand zal wijzen. De Prawda, het
orgaan der Russische communistische partij, dat meer dan eens de
opvattingen der Regering verkondigt, heeft althans in een hoofd
artikel betoogd, dat Amerika, Engeland en Frankrijk een conferentie
met Rusland willen om redenen, die niets te maken hebben met de
versterking van de vrede of het bevorderen van ontspanning in de
internationale betrekkingen. De Westelijke ministers hebben na hun
besprekingen te Washington een communiqué uitgegeven, aldus de
Prawda, waarin zij verzekeren de hoop hunner volkeren op vrede,
vrijheid en gerechtigheid te verwezenlijken. Het resultaat der be
sprekingen toont echter, dat deze woorden hier in een zin worden
gebruikt, welke niets van doen heeft met de eigenlijke betekenis er
van, zo schrijft het Russisch blad.
J)E NEGENTIENDE ETAPPE van de
Tour de France, van Briancon naar
Lyon is een gedeeltelijk succes voor de
Franse Noord-Oost Centrale ploeg ge
worden. Meunier en Forestier, reeds
enkele kilometers naar voren gestuurd
met de bedoeling een aanval te doen
°P de positie van de Nederlandse ploeg
bi het algemeen klassement, eindigden
op de eerste en tweede plaats met on-
Kevccr tien minuten voorsprong op het
peloton waarin alle Nederlaners, be
halve Suykerbuyk zaten. De Franse
regionalen liepen dus ruim twintig mi
nuten ln op onze landgenoten, die nu
"og een voorsprong van ruim acht mi
nuten op Frankrijk Nationaal en acht
tien op Frankrijk Noord-Oost Centraal
hebben. Behalve deze aanval waren
*r geen schokkende gebeurtenissen in
deze etappe, waarin Bobet zijn positie
Volledig heeft kunnen handhaven.
Hoewel de Nederlanders dus ook ln
ne tijdrit met de witte petjes met gele
banden mogen starten, was het voor
Pellenaars en de zijnen toch een on
aangename dag. Hein van Breenen en
Jos Suykerbuyk kregen namelijk een
stevig meningsverschil. De gemoederen
liepen zo hoog op, hetgeen bij ren
ners die dagen achtereen topprestaties
hebben moeten leveren en hun reserves
hebben moeten aanspreken geen uit
zondering is dat Van Breenen Suy
kerbuyk een klap in het gelaat toe
diende. Pellenaars heeft de knapen 's
avonds in het hotel te Lyon wel het
een en ander in het oor gefluisterd.
Veel Frans is daar niet bij geweest.
Het is de Pel, die als het moet met
straffe hand kan regeren, wel toever
trouwd om de weerspannige hoofden
weer in één zak te krijgen.
(Zie verder elders in dit blad.)
De Juridische commissie van he
Amerikaanse Huis van Afgevaardigden
heeft een voorstel van Eiscnhower goed
gekeurd, om 240.000 vluchtelingen ui
Europa tot de V.S. toe te laten.
MET N "IE in Bonn heeft dit artikel
heftige reacties teweeggebracht.
Men acht het teleurriellend, omdat er
uit blijkt, dat Moskou in feite geen
vrije verkiezingen in Duitsland wenst.
Volgens de regeringspartijen moet dit
antwoord de socialisten en de neutra
listen duidelijk maken, dat het Mos
kou en nici de Bondsreger' vis, die
de weg nacr i Duitse cc,,
ke ;ri.
Daarentegen werpt men in socialis
tische kringen de verantwoordelijk
heid \oor de dreigende mislukking van
het plan voor een conferentie met
Molotof bij voorbaat op de Westelijke
ministers. Deze zouden niet zozeer de
wens hebben gehad, met Moskou tot
i 'erec stemmir- te komen dan wei
om Adenauer i-- ;rkie; cam-
p jnes -en sten in de rug te geven
Waneer men, zo redeneren de socia
listen, het plan handhaaft, om een
verenigd Duitsland in zijn geheel in
de Westelijke militaire en politieke
eenheid op te nomen, verlangt men
van de Russen meer dan zij in rede-
lijkhi kunnen geven.
Niettom'o menen de ocialisten, dat
Moskou, wanneer het werkelijk een
bijdrage tot een intev 'ionale ont-
aiing il geven, zich niet moei
laten weerhouden door het sterke ele
ment van verkiezingspropaganda, dat
er in de besluiten van Washington zit.
De Duitse partij, de meest rechtse
partner in het regeringsblok, ziet in
het antwoord van de Prawda aanlei
ding om te spreken over de huichel
achtige vredespolitiek der Sovjets in
Korea,
Het Westduitse staatsgerechtshof te
Karlsruhe zal in de eerste helft van
Ocober een uitspraak deren over de
grondwettigheid van de Conventies van
Bonn cn het EVG-verdrag. Dit is een
streep door de rekening van de socia
listen, die de behandeling dezer kwes
tie nog voor de verkiezingen hadden
willen laten beginnen. De nieuwe
Bondsdag wordt op 6 September geko
zen.
De firma Krupp te Essen heeft de
Turkse regering een voorstel gedaan
voor de bouw van een brug over de Bos-
porus. De kosten zouden zestig millioen
dollar bedragen.
digheden niet meer kunnen
meewerken aan algemene maat
regelen op het gebied van dé loon-
beheersing. De bezwaren van de
centrale werkgeversverbonden zijn
voornamelijk gericht tegen het vér
gaande ingrijpen van de overheid
waardoor de verantwoordelijkheid
voor de vaststelling van lonen en
de andere arbeidsvoorwaarden in
overwegende mate berust bij de
overheid yi plaats van bij bet be
drijfsleven.
HE OPSTELLERS van de verklaring
wensen over te gaan naar een sy
steem, waarbij de verantwoordelijkheid
voor de loonvorming meer dan tot dui
ver ligt bij het bedrijfstaksgewijze over
leg, maar waarbij tevens het georgani
seerde bedrijfsleven op centraal niveau
een coördinerende taak heeft aan de
hand van algemene richtlijnen. De hui
dige situatie levert naar de mening van
de centrale werkgeversverbonden zo
wel bezwaren van principiële als van
practische aard op en kan alleen onder
abnormale omstandigheden worden aan
vaard.
(Zie verder elders in dit blad)
Verwachting tot hedenavond:
IETS WARMER
Wisselende bewolking met enke
le buien, maar ook flinke opkla
ringen. Matige, nu en dan vrij
krachtige wind tussen West en
Zuid-West. Iets warmer.
Zaterd.: zon op 4.51, onder 20.41
maan op 20.16, onder 3.02
TARIEVEN:
Advertenties 16 et p. m.m.
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den 1.— elk woord meer
5 cent.
Abonnementen:
per kwartaal 6.05, per
maand 2.02 bij vooruit-,
betaling plus incassokosten
Weekabonnementen 1 0.49
HOOR journalistieke handigheid is
een der redacteuren van een dag
blad erin gesiaagd te weten te komen,
dat het Prins Bernhard Fonds bezig is
een plan te ontwerpen, dat beoogt
„aankoop van beeldende kunst" met
70 a 80 procent te subsidiëren. Dit plan
is geboren uit de kennisneming van
rapporten over de sociale nood van de
beeldende kunstenaars, waaraan wij
enige tijd geleden op deze plaats even
eens een beschouwing wijdden. In dit
plan is de nood van toonkunstenaars
niet onder ogen gezien, omdat orkest
leden op andere wijze kunnen worden
geholpen. Blijft de vraag wat gedaan
kan worden voor de musici, die in hun
vak als „zelfstandigen" moeten wor
den aangemerkt. Over hen spreekt het
plan niet.
Het gaat dus over beeldende
kunst. Wij hebben al eens eerder ge
zegd, dat het beslist niet alleen de
schuld van het publiek is, dat voor de
beeldende kunst nauwelijks of geen
interesse meer bestaat. De kunste
naar heeft zich van zijn publiek ver
vreemd hij kan daarvoor zelfs goe
de argumenten aanvoeren en uitste
kende redenen hebben gehad, maar
het feit blijft, dat vele kunstenaars
hun werk aan de straatstenen niet
kwijt kunnen. Derhalve verdienen zij
het zout niet in de pap en moeten zij
langs allerlei wegen min of meer in
het leven worden gehouden.
Wij willen voor dit ogenblik aanne
men, dat zij daarop recht hebben, zeer
nadrukkelijk de vraag openlatend,
waaraan zij dat recht ontlenen.
Aan de zijde van de kunstenaar
wordt dus iets gedaan. Goed, wij
gunnen het deze mensen van harte on
der voorwaarde, dat zij er ook voor
werken en niet hun tijd in zalig, a-
sociaal nietsdoen doorbrengen.
Daarmee is evenwel aan hun maat
schappelijke positie niets veranderd.
Daarmee worden hun werken niet
verkocht. Er zijn kunstliefhebbers in
ons land genoeg, die gaarne wat geld
voor goed werk zouden willen over
houden. Deze kunstliefhebbers, zijn in
het algemeen te vinden in die kringen,
die er in het huidige Nederland het
beroerdst aan toe zijn. Wie is er van
daag de dag, die een paar honderd
gulden voor een goed schilderij kan
neertellen? Immers vrijwel niemand.
Deze situatie is ontstaan doordat de
overheid de middengroepen welhaast
tot op het hemd heeft uitgekleed. Daar
is geen geld meer voor de gewone
zaken van het leven, laat staan voor
dingen, die dat leven een tikje pret
tiger zouden maken.
Het Prins Bernhard Fonds heeft nu
het plan de zaken radicaal op de kop
te gaan zetten. Het wil „kunstaanko
pen" gaan subsidiëren. Hoe dat
zal gaan is minder interessant, hoewel
ock daaraan tal van haken en ogen zit
ten. Maar economisch gesproken is dit
plan volslagen ridicuul.
Er is een kunstliefhebber, die zóveel
aan de overheid heeft moeten afstaan,
dat hij geen „beeldende kunst meer
kan kopen. Bij de collectes voor het
Prins Bernhard Fonds schiet er mis
schien een dubbeltje over. Uit de bron
nen van dit fonds zal hij nu bij toe
komstige aankopen gesubsidiëerd wor
den....
Dacht men nu werkelijk, dat deze
kunstliefhebber bij een gewenste aan
koop van een stuk voor 100,— een
bedrag van ƒ30,— zelf kan betalen?
Ook dat geld heeft hij domweg niet.
Maar afgezien daarvan: het Prins
Bernhard Fonds is van plan het
„kwaad" van chronisch geldgebrek
'door misvattingen van de overhei.:
te laten bestaan en zijnerzijds vo>t:
wat betreft kunstaankopen steun in
gaan verlenen.
Straks komt er subsidie voor aan
kopen van textiel, schoenen en wat
dies meer zij of krijgt men bij he: be
talen van zijn belastingen een cver-
heidscostuumpje cadeau. Daar is
vooralsnog meer behoefte aan dan
aan beeldende kunst. Waarmee wij
niets ten nadele van deze kunst wil
len zeggen. Maar waarmee wij
de toestand willen schetsen. L\
En niet anders.
pOSTER DULLES, de Amerikaan
se minister van buitenlandse
zaken, wil een samenkomst met de
Zuidkoreaanse president Synguian
Rhee hebben, zodra de wapen
stilstand is getekend. Er zal
dan een aantal nog hangende
kwesties uioelen worden geregeld.
Deze mededeling is vervat in een
boodschap, welke de Amerikaan
se ambassadeur te Seoel, Briggs
gisteren aan Rhee heeft overhan
digd. De aanbieding werd gevolgd
door een gesprek van een half uur
Misschien is bij die gelegenheid
ook de opmerking van Rhee recht
gezet, dal hij nog steeds wacht op
'levestiging uit Washington
accoord met Robertson.
een
van zijn
De Amerikanen immers zeggen,
dat Eisenhouwers afgezant zijn af
spraken met de Zuidkoreaanse
president heeft bezegeld, voordat
hij Seoel verliet.
De gehele affaire wekt thans de In
druk, een storm in een glas water te
zijn geweest. De onderhandelingen te
Panmoendjon zijn zonder meer door
gegaan en hebben thans tot het resul
taat geleid, dat de verbindingsofficie
ren het eens zijn geworden over de
loop van de bestandslijn. Waarnemers
achtten het gisteravond niet onmoge
lijk, dat heden de datum zou worden
oekend gemaakt, waarop het bestand
<al worden getekend.
De officieren, die het bevel voeren
iver de strijdkrachten der verschillen-
te landen in Korea zijn uitgenodigd,
li ondertekening van de wapenstil-
l andsovereenkomst, die weldra te
'anmoendjon zal plaats vinden, bij te
w onen.