Dit Berlijn is een verschrikking Derde Divisie vanavond gereed voor grote opmars Reeds 20.000 gezinnen kregen een textielpakket Moskou accoord met gesprek ministers Grote Vier Dulles blijft tot Zaterdag in Zuid-Korea Queue voedselhalers herinnert aan.... de hongerwinter Amerikaanse nota aan Russen over de voedselkwestie Tweeduizend voertuigen naar concen tra tiegebied Incidenten op enkele uitdelingsplaatsen Woensdag 5 Aug. 1953 VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN 78e Jaar«anS N°- 1206 Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna Zenuwachtige spanning om'het naakte bestaan Door H. M. KOEMANS Depressies blijven baas WEERBERICHT Op de grens van twee werelden Franse wijnboeren nog verontrust Politie naar 't Zuiden Eerste gevangenen uitgewisseld Ontnaasting van de Britse staalindustrie begonnen De hulp aan het rampgebied Zweden zorgt voor een ziekenhuis in Zierikzee Antwoord aan het Westen Indo-China van groot be lang voor vrije wereld Rusland doet grote boter- aankopen op wereldmarkt De Sing-Singbeul neemt ontslag HOOP OP EERVOLLE DUURZAME VREDE Sterrit in veldgrauw Autoriteiten vol lof over verloop oefening R. Taft ter aarde besteld Knowland Tafts opvolger Directie: j. BIJLSMA en C. KRAK Hoofdredacteur: H. M. KOEMANS Bureau: Koningstraat 6264 Den Helder Postgironummer 449041 Telefoon 2345 TARIEVEN Advertenties 16 ct p. m.m Kleine advertenties („Juttertjes") tot 15 woor den f 1.—elk woord meei 5 cent Abonnementen: per kwartaal 6.05, pei maand 2.02 bij vooruit betaling plus incassokosten Weekabonnementen f 0.49 gERLIJN, Zaterdag 1 Augustus: Er is, geloof ik, geen probleem ter wereld, dat ook niet ergens in Berlijn voor de aandachtige toeschouwer plotseling bekend wordt. Een bezoek aan de gevierendeelde hoofdstad van het oude Duitsland is precies hierom een uitermate verwarrende bezigheid. Het is namelijk onmogelijk de gedachte tot een bepaald vraagstuk te bepalen. Dat mag dan al het plan zijn bij het vertrek uit Den Haag, zodra men de (uitgebreide) controle van het vliegveld Tem pelhof met succes heeft gepasseerd, ligt daar de vreemde stad van ste nen staketsels, die al van de lucht uit evenzovele toegangen tot de on derwereld leken. Op de begane grond en zelfs in de comfortabele auto mobiel van het Amerikaanse State Department verandert dus alleen de hoek, waaronder je deze Hades-poorten ziet. Anders niet. Dit Berlijn leeft om zo te zeggen op de „platte vloer" en het is wellicht niet over dreven de verbinding maar direct duidelijk te leggen en dus vast te stel len: ook platvloers! VELDEN hebben wij met meer bijna wurgende zekerheid in de eerste minuut al gevoeld: dit is de materie: in steen en staal en puin. Dit is de werkelijkheid van een in parten ge hakte wereld met een (matglazen) ven ster op het rode Oosten, dat bang maakt uit de verte en (wij bekennen het) niet minder van dichtbij. De hoop heeft in me geleefd, dat ik me zou vergissen. De kans is er nog, hoewel i avond, één halve nacht en één dag van dit Berlijn, van deze ge ordende ruïne, mij er wel van hebben overtuigd, dat Ge de geest hier niet moet zoekenOmdat Ge altijd de stof zult vinden. Stof in alle betekenissen. Dit Berlijn is waarlijk een verschrik king. Ik kan me voorstellen, dat de stad ook anders te zien is, maar dan is het nodig alleen de buitenkant in het oog te houden; het enorme drukke verl er en de welgeklede vrouwen goed voorziene winkels en lichtrecla mes. Maar erachter leeft de zenuw achtige spanning om het naakte be staan. Men plukt de dag niet in de klas sieke zin, maar omdat men er niet zeker van is, dat er morgen nog iets WÊÊÊmÊÊÊmmÊÊÊÊKÊKÊÊÊÊÊmÊKÊm te plukken is. Dit is niet alleen in de Westelijke zones zo, maar ook in de Russische sector, waar ik urenlang heb rondgekeken. Volkomen ongehinderd, het zij gezegd, misschien met enige achterdocht bekeken door de Kenau Simonsd. Hasselaar, die mijn papieren niet controleerde; achter de Branden burger Tor, eens de poort naar het regeringskwartier van een andere wil de macht, thans de toegang naar het gebied van absolute onpersoonlijkheid, de Staats-HO-winkelbedrijven, de on bewogen gezichten van ogenschijnlijk louter paupers en hun schichtige ge slotenheid tegenover degene, die meent een gesprek te moeten beginnen. Neen, ik geloof niet, dat deze eerste indruk gedurende de komende dagen gewijzigd zal worden. Ik zal het in dat geval eerlijk melden. Wij hebben UET OPTIMISME aan het begin van de week blijkt ook dit keer weer niet gerechtvaardigd. Enkele spatjes vielen er gisteren en ook vandaag zal de neerslag nog van weinig betekenis zijn Dat de depressies nog steeds de baas blijven merken wij aan de tot krachtig toenemende Weste lijke winden. Het begint er steeds meer op te lijken dat ook de Augustusmaand ons, wat het zo merweer betreft eal gaan teleurstellen. De vooruitzichten voor de komende dagen doen niet veel goeds verwachten. Er zijn aanwijzingen dat er achter de wegtrekkende depressie bij IJs land een nieuwe depressie tot ont wikkeling komt in de omgeving van Ierland. Deze kan morgen de kans op regen flink doen toene men. Vooral langs de kust blijft er een krachtige en mogelijk tijdelijk zelfs harde westelijke wind waaien, waardoor onze zo- meriltusies in het begin van de week al weer zijn verwaaid. Na einde Mei hebben wij geen periode van warm zomerweer meer gehad. Geen wonder dan ook dat de zomer van 1953 langzaam tn een zwart blaadje komt te staan. Verwachting tot hedenavond: VERANDERLIJKE BEWOLKING Veranderlijke bewolking met tegen de avond kans op enige lichte re gen of motregen. Matige tot vrij krachtige wind tussen Zuidwest en West. Dezelfde temperatuur als gisteren of iets lager. Donderdag: Zon op 5.09; onder 20 22' Maan on- 1 14 nnno- 18 53 niets aan valse in het vrije Westen propaganda. QOK niet over de voedsel-uitdeling op grote schaal, die dezer dagen begonnen is. Ik heb het tegen onze Amerikaanse begeleiders evenals tegen de perschef van de gemeente Berlijn ronduit gezegd: W'j hebben in eigen land te goed geleerd wat honger is dan dat wij koud of warm zouden worden van een queue voedselhalers, zelfs al zijn het er 300.000. Ik heb ergens de onchristelijke gedachte voelen opko men, dat zij thans kregen wat zij an deren aandeden. Ik bleef er nogal on bewogen bij. Zelfs bij de verhalen uit de mond van hen. die uit Oost- Duitsland waren overgekomen om voedsel. Onze verhalen zijn (voor hen) oud geworden. Voor mij ging die hon- MEVENSTAAND publiceren wij het eerste artikel van de hand van onze hoofdredacteur, de heer H. M. Koemans over zijn reis naar Berlijn. Deze reis, welke op uitnodiging van het Amerikaanse State Department werd gemaakt, stelde de heer Koemans in de gelegenheid zich persoonlijk op de hoogte te stellen van de toe stand in de gevierendeelde metro pool, In enkele artikelen zal hij onze lezers verslag doen van zijn ervaringen voor en achter het IJzeren Gordijn, de scheidstyn van twee werelden gerwinter opnieuw leven. De gedachte daaraan verkilde mijn hart. Ik geloof daarom, dat wij er goed aan zullen doen naar de politiek achter de dingen te zoeken en niet naar de menselijke kant. Want wat is acht jaar? Er storten werelden in, systemen worden omver geworpennieuwe geloven worden ge predikt. En een stad, die uiterlijk symbool was van een waanzinnige facade, is nu alleen nog de schizophrene voor gevel van een even gesplitste wereld de Amerikanen in het machtige hoofd kwartier van Goerings Luftwaffe; de Russen in een Ambassade, gebouwd uit het steen van de verwoeste Rijkskanse larij in Goebbels leugenministerie de Russiche propaganda. Op de „afgeschoren" Rijkskanselarij met Hitler's scheefgezakte bunker groeit groen gras. Groei is er immers altijd. Is dat dan tóch de geest achter de materie? La ten wij het verder onderzoeken. /TV EEN NOTA aan de Russische Hoge Commissaris, Seinjonov, heeft de Amerikaanse Hoge Commissa ris in Duitsland, Conant, de Sovjet- Unie verzocht in bijzonderheden een plan in te dienen voor het aan wenden van Ooslduitse dollartegoe den voor de aankoop van levens middelen in de ES ten behoeve van de Ooslduitse bevolking. Conant geeft de Sovjets in de nota de ver zekering, dat elk voorstel, dat vol doende waarborgen bevat, dat het aangekochte voedsel voor dit doel wordt gebruikt, direct naar de Amerikaanse regering zal worden gezonden. Gisteren zijn in totaal 110.000 voed selpakketten aan Oost-Be.-lijners uitge reikt. Op verschillende punten is het daarbij tot incidenten gekomen met uit Oost-Berlijn afkomstige communisti sche demonstranten. Naar schatting zesduizend van dergelijke demonstran ten overschreden de sectorgrens van West-Berlijn en wel in de voorstad Kreuzberg (Am. sector) en in Wed ding (Franse sector). In Kreuzberg poogden zij zelf een post voor het uit delen van levensmiddelen te vormen. Sommigen drongen in de tuin van een school door, waar de Oost-Berlijners ln rijen stonden te wachten tot het hun beurt was om een pakket te ont vangen. Zij schreeuwen: „Wij willen geen Amerikaans voedsel". Ook poog den zij Oost-Berlijners te overreden de pakketten niet in ontvangst te nemen, doch deze waren hiervan niet gediend Drie sterke afdelingen van de Franse speciale politie zijn gisteren naar Zuid-Frankrijk gezonden om te voorkomen, "dat de Franse wijnboeren de wegen zullen versperren. Maandag werd op een bijeenkomst van onge veer 4000 wijnboeren te Narbonne una niem besloten morgen de wegen in Zuid-West-Frankrijk van vijf tot elf uur 's morgens te versperren, daar de Franse regering weigerde de eisen van de boeren in te willigen. Zoals gemeld, hadden de wijnboe ren vorige week het verkeer in vier departementen in Zuid-West-Frank rijk ontwricht door het opwerpen van versperringen, als protest tegen de weigering van de regering om uit wijn gedistilleerde, zuivere alcohol aan te kopen. Na een dag besloten de boeren hun actie te staken. Zij zon den een delegatie naar de ministeries van Financiën en Landbouw om hun eisen te bespreken Op de Maandag gehouden bijeenkomst verklaarde één der gedelegeerden, dat de regering geen toezegging had gedaan voor di recte bijstand. en weldra vielen er klappen- Nadat honderden Westberlijnse politieman nen waren ingeschakeld, werd de orde hersteld. Een politieman, die struikel de en viel. werd door zestig demon stranten aangevallen. Met gummi knuppels zwaaiend wisten collega's hem te bevrijden. In totaal werden 69 communistische demonstranten, o.w. twee vrouwen, gearresteerd. Ondanks officiële Oostduitse tegen spraak wordt melding gemaakt van stakingen in fabrieken in Jena. Mer.se- burg er. Bitterfeld. De arbeiders pro testeren daarmee tegen de belemme rende maatregelen van de Oostduiste overheid tegen de voedseluitreiking. De Westduitse regering heeft giste ren besloten na het einde van de lo pende levensmiddelenuitdeling nog een tweede hulpactie ten behoeve van Oost-Beriijners en Oost-Duitsers te be ginnen. Zoals gemeld, is de huidige ac tie van 9 tot 15 Augustus verlepgd. De ulUvisseling van de geallieerde en communistische krijgsgevangenen is hedennacht precies op het vastgestelde uur, één uur Nederlandse tjjd, begon nen. De eerste geallieerde gevangenen die de uitwisselingspost bij het „Dorp va.i de vrijheid" bereikten, waren Turken. De Engelse regering heeft gisteren een aanvang gemaakt met het terugverkopen van aandelen der enige jaren geleden ge nationaliseerde bedrijven der Engelse staalindustrie aan particuliere onderne mers. De wet, waarbij de staalindustrie werd ontnaast, is in Mei jl. van kracht geworden. Q1STEREN heeft het Nederlandsche Koode Kruis aan het 20.000ste ge zin, dat door de ramp van 1 Februari is getroffen, een textielpakket uitge reikt. Het was het gezin van de heer B. van der Wekken te Zierikzee, dat te Zierikzee het pakket ontving tijdens een bijeenkomst waaraan een officieel tintje was gegeven. De heer en me vrouw Van der Wekken werden toe gesproken door de heer H. Uyl, serre- DE SOVJET-REGERING heeft aan de regeringen van Enge land, Frankrijk en de V.S. een nota overhandigd, betrekking heb bend op de bijeenroeping van een conferentie van ministers van Bui tenlandse Zaken, aldus meldt het Sovjet-persbureau Tass. De Sov jet-regering gaat accoord met bet voorstel der Westelijke mogend heden om de Duitse kwestie op een bijeenkomst van de vier mi nisters van Buitenlandse Zaken te bespreken. De Sovjet-nota is Dinsdag op de ambassades der drie Westelijke landen te Moskou overhandigd, in antwoord op de Westelijke nota's van vijftien Juli. De Sovjet-regering stelt een agenda van twee punten voor: 1. Bespreking van maatregelen ter ■i ermmdermg van de spanning in de internationale betrekkingen. 2. Bespreking van de Duitse kwestie, het Op het jaarlijkse congres van de gouverneurs van de acht en veertig staten der V.S. noemde president Eisenhower gisteren de huidige hulp aan indo-China de goedkoopste ma nier om de V.S. te beschermen. Indo- China achtte hij van levensbelang voor de Ver. Staten, daar de val van dit land het behoud van Indonesië en India vol gens hem zeer moeilijk zou maken en ook omdat met Indo-China een belang rijke producent van tin voor de vrije wereld verloren zou gaan. vraagstuk van de hereniging en het sluiten van een vredesverdrag. In antwoord werd geopperd, dat succes bij de bespreking van het Duitse vraagstuk ook invloed zou hebben op een besluit aangaande een vredesver drag voor Oostenrijk. Herinnerd wordt aan de Sovjet-nota over Oostenrijk van dertig Juli. In kringen van Duitse boterimporteurs wordt vernomen, dat de Sovjet-Unie in de afgelopen 4 weken ruim 28.000 ton boter heeft gekocht op de wereldmarkt. De waarde van de invoercontracten, die de Sovjet-Unie met Denemarken, Nieuw- Zeeland, Australië en Nederland heeft gesloten, wordt geschat op onge veer 90 milliocn gulden. De Amerikaanse filmmaatschappij „Metro Goldwyn Mayer" zal een film vervaardigen over de ondergrondse strijd in Nederland tijdens de tweede wereld oorlog. Lana Turner krijgt een hoofdrol in deze film. De regie krijgt Gottfried Reinhardt. Men denkt ln de komende herfst met de opnamen te beginnen. taris-penningmeester van de afdeling Zierikzee van het Roode Kruis cn de locoburgemecster. Gelijk met dit 20.000ste ontvingen circa 900 andere gezinnen op Schou- wen-Duiveland een textielpakket. Hoewel de officiële sluitingsdatum van de uitreiking der textielpakketten 1 Augustus was, verwacht het Rood» Kruis nog ongeveer 6000 formulieren te zullen verwerken, zodat dan in totaal 26.001) gezinnen een pakket zul len hebben ontvangen. Het Zweedse Rode Kruis heeft gelden ter beschikikng gesteld voor de bouw van een nieuw ziekenhuis te Zierikzee. Dit zal echter geen Roode Kruis-ziekenhuis worden. Binnenkort zullen enkele Zweedse deskundigen naar Zierikzee komen om de plannen te bespreken. De beul van de Sing-Sing-gevange nis bij Ossining in de Amerikal.nse staat New York. Francell, heeft ont slag genomen. Men meent te weten, dat hij ontevreden is over zijn sala riëring (150 dollar per terechtstelling) en dat hij er genoeg van heeft dreig brieven te ontvangen. Francell heeft in de loop van zijn dienstjaren 137 veroordeelden in de Sing-Sing-gevangenis en een honderd tal in andere Amerikaanse gevange nissen terechtgesteld. Hij is de vijfde beul van Sing-Sing in 62 jaar. Eén van zijn voorgangers overleed tijdens een terechtstelling, een tweede is kluizenaar geworden en een derde pleegde zelfmoord. NOG STEEDS PERZISCHE OLIE VOOR JAPAN Het Japanse tankschip „Nissjo Ma roe" is in de Perzische haven Abadan aange komen om voor de derde maal een lading olie in te nemen. De Amerikaanse minister van Bui tenlandse Zaken, Foster Dulles, is gis teren in de Zuidkoreaanse hoofdstad Seoel aangekomen om besprekingen te voeren met president Syngman Rhee. Vanmorgen zou het eerste c lerhoud plaats hebben. Tot het gezelschap van Dulles behoren o a. Robert Stevens, de (Van een onzer redacteuren) J-JET WOORD „MOBILISATIE" doet terugdenken aan de gespannen tijden, die aan twee wereldoorlogen voorafgingen. De enorme drukte, die de mobilisatie van 1939 meebracht, leeft weer sterk in onze her innering nu in alle gemeenten van ons land zowel de oranje als de witte oproepingsbevelcn zijn aangeplakt. Het is algemene mobilisatie en tocli merkt de burger daar betrekkelijk weinig van. Tussen de honderd duizenden vacantiegangers vallen de militairen, die zich in wapenrok met de plunjezak op hun schouder naar hun opkomsteentra begeven, nauwelijks op. Maar men moet niet vergeten, dat bij deze proef- mobilisatie veel minder militairen zijn betrokken dan in 1939, toen vijftien lichtingen onder de wapens moesten komen. Met het mobili seren van alleen de Derde Divisie naar het embleem van deze divisie is de oefening „Drietand" genoemd krijgt de Generale Staf, en tevens de groep waarnemers van onze bondgenoten, voldoende ge gevens om de deugdelijkheid van het Nederlandse mobilisatie-systeem te beoordelen en de resultaten aan de practijk te toetsen. TOEN gistermorgen om tien minuten over zeven het telegram C, afkon digende de algemene mobilisatie van de Derde Divisie, was uitgegaan begon de volledige concentratie van twintig duizend man in verscheidene over het gehele land verspreide centra. Een woordvoerder van de Generale Staf verklaarde gisteren in de namiddag, dat de gang van zaken principieel hetzelfde zou zijn gebleven, indien ook de eveneens mobilisabele Tweede Di visie en de Legerkorpstroepen in to taal omvattende circa honderdduizend man onder de wapenen waren ge roepen. Voor de buitenstaander is het beeld van deze proef mobilisatie daardoor minder spectaculair dan men wellicht heeft verondersteld. De verkeersver bindingen functionnercn volkomen normaal en nergens treft men grote drommen militairen aan tri afwachting van hetgeen verde' met hen zal ge beuren. Zelfs na het in werking komen van het telegram C, datimmers vier maal zoveel militairen in beweging bracht als Maandag, bleef de mobilisa tie gesmeerd verlopen. De resultaten van de voormobilisatie zijn zodanig geweest, dat de chef van de Generale Staf desgewenst het tlee- gram C nog enige uren eerder had kunnen verzenden. Alle tot kazernes getransformeerde scholen wai;en gis termorgen klaar orn de grote stoot op te vangen. Alle maierialen en uitrus tingsstukken, die Maandagmorgen nog rustig waren opgeslagen in de mobili satie-depóts. waren overgebracht naar de plaatsen, waar zij moesten worden uitgereikt. Zodra de eersten, die aan het bevel tot algemene mobilisatie gevolg hadden gegeven, op hun plaats van bestem ming waren aangekomen, werd met hun volledige uitrusting een begin ge maakt. Modern geoutilleerde veldkeu kens zonder rnetbrakende schoor steentjes. maar met loeiende benzine vergassers stonden er borg voor, dat het de mannen aan de „vette hap" niet zou ontbreken De geurige soldaten- bedden van vers stro lagen gespreid, zodat ook de nachtrust verzekerd was. Vooral dat laatste is belangrijk, niet alleen omdat een goede pot en een be hoorlijke ligging van betekenis zijn voor het moreel, maar bovenal omdat de hele Derde Divisie vanavond om twaalf uur geheel uitgerust en mars vaardig moet zijn. Dat wil zeggen, dat naar alle waarschijnlijkheid in de ko mende nacht de troepen in beweging gaan naar het concentratiegebied. Daar worden de onderdelen van de Derde Divisie, die tot nu toe onder supervisie van de vijf Territoriale Bevelhebbers zijn gemobiliseerd, door de comman dant van de Derde Divisie overgeno men. (Zie verder elders in dit blad). Amerikaanse irr ister voor het leger en Henry Cabot Lodge, eerste afge vaardigde der VS bij de Ver. Naties. Dulles sprak bij zijn aankomst de hoop uit, dat zijn besprekingen met Rhee er toe zullen bijdragen de Koreaanse wapenstilstand tot „een eervolle en duurzame vrede" te maken. Hij zei tot Zaterdag in Korea te blijven. Hij verklaarde voorts, dat de Ver. Staten en Zuid-Korea hun pogingen om da eenheid van Korea op vreedzame wij ze tot stand te brengen, zullen trach ten te coördineren. Over de staten, d aan de a.s. poli tieke conferentie ver Korea deel zou den moeten nemen, bestaat o a. tussen Engeland en de VS verschil van in zicht. Zo wenst Londen dat ook de Sovjet-Unie en India aan de conferen tietafel vertegenwoordigd moeten zijn. De V.S. zijn van mening, dat deze landen niet vertegenwoordigd moeten zijn. Dit onderwerp zal officieel aan de or de komen in de 17 Augustus te New York beginnende buitengewone bij eenkomst van de Algemene Vergade ring der Ver. Naties. De Noordelijke krijgsgevangenen, die van Koje naar Seoel werden vervoerd, hebben hun kleding en schoeisel ver nield, mogelijk om aan te tonen, dat zij „slecht behandeld" zijn. Zij zullen door de VN niet opnieuw worden uit gerust. De Ver. Staten zijn van plan tech nici van het Amerikaanse leger te la ten helpen bij de wederopbouw in Ko rea. Eisenhower is echter niet van plan Amerikaanse gevechtstroepen in Korea te gebruiken als arbeidseenhe- den. Senator Robert Taft. de Vrijdag over leden Amerikaanse republikeinse staatsman, is gisteren op zijn buiten verblijf Indian Hill bij Cincinnati (Ohiol ter aarde besteld. De begrafe nis werd slechts bijgewoond door fa milieleden en enkele persoonlijke vrienden van de overledene. In een kerk in de zakenwijk van Cincinnati werd een uitvaartdienst ge houden. Tafts stoffelijk overschot was Maandag na een staatsplechtigheid in Washington per vliegtuig naar Cin cinnati overgebracht. De republtkeinse leden van de Ame rikaanse Senaat hebben William Knowland gekozen tot opvolger van Taft als leider van de republikeinen in de Senaat. De 45-jariege Knowland is voorstan der van krachtige steun aan generaal Tsjiang Kai Sjek en nationalistisch China. Hij is een aanhanger van de politieke beginselen van Taft en hij hoeft meer belangstelling voor het gebied van de Stille Oceaan dan voor Europa Vorige maand zeide Know land te hopen, dat de Westelijke lan den het niet eens zouden worden over een conferentie van de Grote Vier.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1953 | | pagina 1