Bonn wenst terstond een gesprek
met Sovi et-Rusland
NOG WEINIG VERBETERING
IN FRANKRIJK
Sjah en echtgenote te Rome
Spanning in Casablanca duurt
nog steeds voort
Jacht op minuscuul stukje metaal
Nederlandse bus tussen twee
Brusselse trams gekraakt
Eenstemmigheid in West-Duitsland
tijd meer voor nota's
Geen
Nieuwe kernreactor
in Nederland?
Sanders is in Wenen
aangekomen
Nationale Vergadering spoedig bijeen?
Adonis in New York
gearresteerd
Churchill hersteld
Er was een isotoop verdwenen
Reeds 26 mille voor
Griekenland
Woensdag 19 Aug. 1953 VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN
78e Jaargang No. 1218
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Koningin ontving ontheemde kinderen
De pers is pessimistisch
WEERBERICHT
Socialisten staan achter de
stakers
Toestand in Teheran is
zeer gespannen
Cordon om de Arabische
wijk getrokken
Afmetingen van
2x2x2 milimeter
Zeshonderd doden en
2300 gewonden
Gehele schapenstapel werd
vernietigd in Starnmeer
Vier gewonden in een
ziekenhuis
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. M. KOEMANS
Bureau:
Koningstraat 6264
Den Helder
Postgironummer 449041
Telefoon 2345
TARIEVEN:
Advertenties 16 ct p. man.
Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woor
den 11 elk woord meer
5 cent.
Abonnementen:
per kwartaal I 6.05, per
maand 2.02 bi) vooruit
betaling plus incassokosten
Weekabonnementen t 0.49
(Van een correspondent te Bonn
DE WESTDUITSE regering en de socialistische oppositie hebben Dins
dag bewezen, dat er een vérgaande mate van overeenstemming in de
beoordeling van de Russische voorstellen voor een Duits vredesverdrag
bestaat. Terwijl in Bonn het kabinet eensgezind bleek te staan achter
de door dr Adenauer uitgesproken .overtuiging, dat men de Russen ter
stond tot een conferentie zou moeten uitnodigen, sprak de socialistische
leider Ollenhauer, na een in Stuttgart gehouden partijberaad, dezelfde
mening uit. Beide Westduitse politieke leiders noemden het doelloos in
dit stadium nog lange diplomatieke nola's uit te wisselen.
WOOR het kabinet verklaarde dr Ade
nauer Dinsdag, dat de Westduitse
regering door de Westelijke re
geringen zal worden geraadpleegd,
zodra het stadium der bestude :ng van
de inhoud der Sovjet-nota voorbij is.
Het kabinet was het met dr Adenauer
eens, dat de door de Russen voor een
Duits vredesverdrag gestelde voorwaar
den onaanvaardbaar zijn. Adenauer
heeft voorts opnieuw de overtuiging
uitgesproken, dat in dit stadium de po
gingen om tot een Westeuropese een
heid te komen onverminderd moeten
worden voorfgezet.
Koningin Jitliana heeft gister
morgen ten paleize Soesldijk
omstreeks 25 ontheemde kinde
ren ontvangen, die afkomstig zijn
uit diverse kampen in Duitsland
en op het ogenblik hier te lande
hun vacantie doorbrengen. Een
deel der kinderen behoort tot
een groep, die is ondergebracht
bij particulieren in de gemeente
Wateringen. Anderen behoren
tot een groep, die in het C.J.M.V.'
kamp te Leusden verblijft. De
ontvangst heeft ongeveer ander
half uur geduurd, waarbij H.M.
zich met alle kinderen heeft on
derhouden en op de hoogte
heeft doen stellen van huner
varingen. Ten afscheid hebben de
meisjes nog enkele liederen met
balalaika-begeleiding ten gehore
gebracht.
De Noors-Nederlandse atoomenergie
commissie heeft tiidens het driedaagse
„zwaarwater-reactor-congres". dat te
Kjeller en Oslo is gehouden, verklaard,
dat het aanbeveling verdient de nieu
we grote zwaarwater-reactor van
10.000 kw in Nederland te bouwen. De
ze nieuwe reactor zal meer econo
misch werken dan de „oude", welke in
Kjeller staat, maar zal uiteraard nog
wel een researchreactor ziin. Dit heb
ben de gisteren van het congres in
Noorwegen teruggekeerde voorzitter
van de Noors-Nederlandse commissie,
prof. dr J. M. W. Milatz. en de Ne-
derlandge secretaris, dr W. J. Beek
man. verklaard.
Voor dit eerste internationale con
gres op dit gebied hadden negentien
landen hun atoomdeskundigen afge
vaardigd.
De Engelse zakenman Edgar San
ders, van wie gisteren werd gemeld
dat de Hongaarse regering hem gratie
had verleend, blijkt reeds op vrije
voeten te zijn gekeld. Hij is Dinsdag
te Wenen aangekomen en heeft daar
zijn intrek genomen in het door de
Britten bézette Park Hotel. Zijn echt
genote is met haar drie dochters naar
de Oostenrijkse hoofdstad gevlogen.
Tegelijk met hem is een Italiaan Sciot-
ti, die wegens medeplichtigheid aan
de Sanders ten laste gelegde spionna-
ge was veroordeeld, vrijgelaten en
naar Oostenrijk gezonden.
De Britse regerir.g heeft doen we
ten, dat zij de vrijlating van Sanders
met vreugde begroet en te kennen ge
geven. dat hierdoor de weg wordt ge
opend voor herstel van de handelsbe
trekkingen met Hongarije.
Verwachting tot hedenavond:
WISSELEND BEWOLKT
Wisselend bewolkt met slechts op
enkele plaatsen een bui. Matige,
nu en dan vrij krachtige Weste
lijke wind. Ongeveer dezelfde
temperaturen als gisteren.
Donderdag: Zon op 5.31, onder
19.54 uur.
Maan op 17.30 uur.
RET BUREAU van de Franse Na
tionale Vergadering is tegen Vrij
dag door de voorzitter, Herriot,
bijeengeroepen. Het zal de verzoe
ken tot bijeenroeping van de As-
semblée bespreken. Tot dusverre
bebben 209 afgevaardigden het
verzoek telegrafisch gesteund.
Slechts 153 afgevaardigden echter
hebben deze adhaesie schriftelijk
kunnen bevestigen. Men verwacht
echter, dat bij een gunstig verloop
in de postbestellingen ook de an
dere handtekeningen zullen kun
nen binnenkomen. De Assembiée
zal dan voor een debat over de
toestand kunnen worden bijeenge
roepen. Er was vannacht nog weinig
verbetering in de toestand te be
speuren, ondanks het feit, dat eni
ge arrestaties onder de stakende
arbeiders van spoorwegen en pos
terijen het voornemen der regering
onderstreepten, om met krachtige
maatregelen tegen de stakingsbewe*
ging op te treden. Een delegatie
van de socialistische parlement»-
fractie onder leiding van voorzit
ter Lussy heeft aan premier Laniel
medegedeeld, dat de partij zich
volledig achter de stakers schaart.
De houding van de regering lijkt
haar niet doeltreffend en zelfs ge
vaarlijk.
Verschillende stakingen zijn gisteren
opnieuw met een etmaal verlengd. De
leiders van de vakorganisaties staan
voortdurend in contact met elkaar. Het
is echter in het gehele land vrij rustig.
Er reden gisteren iets meer treinen
van en naar Parijs en ook gingen er
enkele naar de voorsteden. Ongeveer
de helft van het aantal ondergrondse
treinen was Dinsdag weer in dienst.
Er werd meer post behandeld, er kwa
men meer telefoon- en telegraafverbin
dingen tot stand. In andere opzichten
duurden de stakingen onverminderd
voort. In het Saargebied staan thans
ruim vijftig kolen- en goederentreinen
met in totaal drieduizend wagons te
wachten op vertrek naar Frankrijk.
Ook het geldverkeer tussen Frankrijk
en het Saargebied is stopgezet.
Aangezien ook het postverkeer met
het buitenland grote moeilijkheden
ondervindt is een Nederlandse zaken
man, de heer L. Fokkema te Culem-
borg, die tevens directeur is van de
stichting Nederlandse Exportcombina
tie, op het idee gekomen, op zijn reis
naar Frankrijk een grote mand post
duiven mee te nemen. De noodzake
lijke berichten verzendt hij nu per duif
naar zijn kantoren. Het middel werkt
voortreffelijk
De verklaring, die in Stuttgart door
de socialistische partijvoorzitter Ollen
hauer werd afgelegd, treedt niet in een
beoordeling der Russische voorwaar
den. Zij zegt slechts, dat de beginselen
van het Russische plan enige proble
men opwerpen, die alleen door recht
streekse onderhandelingen tot ophelde
ring zouden kunnen worden gebracht.
De socialisten hebben echter wel ver
klaard, dat zij bij voorbaat de door
de Russen gewenste procedure voor
een herstel der Duitse eenheid onaan
nemelijk achten. Op een eventuele con
ferentie der vier mogendheden zou vol
gens Ollenhauer ook Duitsland verte
genwoordigd moeten zijn. En zulk een
vertegenwoordiging zou volgens hem
alleen maar kunnen worden gevormd
door een tevoren langs democratische
weg tot stand gekomen regering voor
geheel Duitsland. Het Russische voor
stel om zujk een vertegenwoordiging
op te dragen aan een voorlopfge rege
ring, samengesteld uit vertegenwoor
digers van Oost- en West-Duitsland is
volgens de socialisten niet aanvaard
baar.
De kortste commentaar op de Rus
sische voorstellen heeft de leiding van
dc Westduitse vluchtelingenpartij ge
geven, die in de volgende Bondsdag
een belangrijke rol denkt te gaan spe
len. Met een verwijzing naar de Rus
sische wens, de Oder-Neissegrens te
handhaven, heeft de partijleiding ver
klaard: „Neen! Neen! Nooit!"
De Westduitse pers beoordeelt de kan
sen op hereniging van de beide delen
van Duitsland na de jongste Russische
voorstellen pessimistisch. Men meent
echter, dat het gesprek met Moskou
zeker niet mag worden afgebroken.
De Frankfurter Altgemeine Zeitung be
strijdt echter, dat de nota invloed zou
moeten oefenen op de Duitse verkiezin
gen. Zij meent, dat het stuk eerder
voor de Westelijke mogendheden be
stemd is. Zo denkt ook de Süddeutsche
Zeitung er over. Het strategische doel
van de nota is, zo meent het blad, de
vernietiging van het Atlantische Pact
De Stuttgarter Zeitung voegt hieraan
toe, dat uit de nota de onmogelijkheid
blijkt, tegelijkertijd de Duitse eenheid
en het EVG-verdrag na te streven. Nu
zou volgens de te Bonn verschijnende
General Anzeiger het opgeven van de
EVG niet zo erg zijn. Er kan echter
weinig hoop zijn op een accoord over
het Duitse vraagstuk, indien de Russen
niet bereid blijken te zijn met beteie
aanbiedingen te komen.
De 43-jarige Amerikaan Harold
Adonis, wiens uitlevering in Mei van
dit- jaar door de Nederlandse regering
werd geweigerd en die daarna vrijwil
lig naar de Verenigde Staten terug
keerde. is Dinsdag bij aankomst te
New York in hechtenis genomen. Hij
wordt beschuldigd van belastingont
duiking. Adonis reisde niet de „Veen-
dam" naar zijn vaderland.
Adonis heeft van het begin af de be
schuldiging. dat hii betrokken was bij
een samenzwering tot omkoping in het
belang van bepaalde speelhuizen te
gengesproken. De steekpenningen zou
den 228.000 dollar hebben bedragen.
Adonis was ambtenaar op het bu
reau van de gouverneur van de Ame
rikaanse staat New Yersey.
Sir Winston Churchill heeft Dinsdag
voor 't eerst sinds £4 Juni een buiten
gewone vergadering van het Britse
kabinet voorgezeten. De bijeenkomst
werd gehouden in zijn ambtswoning
Downingstreet 10 te Londen. In hoofd
zaak is gesproken over het Russische
voorstel, om binnen zes maanden een
conferentie van de Grote Vier over
Duitsland te houden.
Amerika wil aan Japan bet recht ver
lenen, Amerikaanse militairen die in hun
vrije tijd en buiten hun leerplaatsen in
strijd met de Japanse wetten handelen, ze'f
te berechten. Japan heeft nicrom herhaal
delijk verzocht.
HE SJAH van Perzië is gisteren met
zijn echtgenote van Bagdad «aar
Rome gevlogen en heeft daar zijn in
trek genomen in een hotel. Hü heeft
de Italiaanse regering om een ver
blijfsvergunning voor enkele dagen
verzocht. Vermoed wordt, dat hü na
afloop van deze termijn naar Zwitser
land zal gaan. In Teheran is de toe
stand op het ogenblik zeer gespannen.
Het houden van optochten en betogin
gen is verboden.
Partijgangers van de pasja van Mar-
rakesj, de tot geestelijk hoofd van Ma
rokko benoemde vorst, hebben in de
Arabische wijken van Casablanca pam
fletten verspreid, waarin o.m. wordt
gezegd: „Vervloekt zij Mohammed V
(de sultan), de vijand van de Islam".
Driehonderd personen zijn Maandag
aangehouden met het oog op eventuele
betogingen. Bij een poging, om demon
stranten uiteen te drijven, heeft de
politie een dertienjarige jongen dood
geschoten, die zich op een plat dak
bevond.
Politie en militairen hebben Dinsdag
een cordon om de Arabische wijk ge
legd om te voorkomen, dat betogers
het Franse stadsgedeelte binnenkwa
men. Demonstraties werden met de
gummiknuppel uiteengeslagen.
Het Mohammedaanse feest van Aid
el Kebir zal waarschijnlijk worden af
gelast. Op dit feest plegen de Marok
kaanse volkshoofden hulde te bewij
zen aan de sultan als het geestelijke
hoofd van Marokko en een eed van
trouw af te leggen. Vermoedelijk zul
len er thans echter hoofden trouw
gaan betuigen aan Moelai Mohammed
ben Arafa. die Zaterdag door een groep
hoofden tot hun geestelijke leider is
uitgeroepen.
^NDEKIIALVE MAAND is
de Roentgen-technische
Dienst te Rotterdam met man
en macht op zoek geweest
naar een radio-actieveisotoop
met een afmeting van 2*2*2
millimeter, welke werd ge
bruikt voor het controleren
van gasleidingen. Met be
hulp van dit minuscule stuk
je metaal maakt men na
melijk de laatste tijd roent
gen-foto's van gelaste plek
ken In bijv. een aardgas
huis. De foto toont dan aan
of de las voldoende sterk
is en geen fouten vertoont.
Eind Juni was dit radio-ac
tief gemaakt stukje zuiver
iridium uit de kleine alumi
nium capsule gevallen en
de roentgen-foto's, die van
de aardgasbuizen waren ge
maakt, gaven geen beeld te
zien.
Het verlies kwam 24 uur
na het verloren gaan aan
het licht'. Het isotoop lever
de geen of bijna geen ge
vaar op voor de bevolking,
temeer daar de radio-activi-
teit in betrekkelijk korte
'ijd zou zijn verdwenen.
De Roentgen-technische
Dienst te Rotterdam achtte
het echter wel van belang
het, radio-actieve isotoop op
fe sporen, niet zo zeer om
het isotoop zelf, dan wel
om 'n goede methode te kun
nen vinden, zoekgeraakte ra
dio-actieve voorwerpen, zo
als bv. radium naaiden in
een ziekenhuis op doeltref
fende wijze op te sporen.
Met een Philips monitor
waarin een Geiger-Miillei
teller is aangebracht, ginc
men de plaatsen langs waai
bet contröle-ondprzoek wa
gehouden. Deze plaatsen wa
ten Steenwijk, Wolvega ei
Assen.
In Steenwijk zat het tra
ject van 50 meter, dat moes
worden onderzocht, reed
onder de grond. De monitoi
registreerde, tengevolge var
de cosmische stralen, gemiri
deld 17 stoten per minuut
toen men langs <'c leidm
aan de hoofdweg reed.
In Wolvega, bij de gasfa
briek, moest een leiding
over een lengte van ong-
veer 20 meter onderzocht
worden Ook hier registieer
de de Geiger-Müller teller
gemiddeld 17 stoten. Opeens
echter liep dit op tot 22,
daarna tot 30 stoten per mi
nuut. Toen wist men dat
men op het juiste punt was
Op de plaats, waar deze
vergroting van het aantal
stoten was geconstateerd,
neten de speurders enige
scheppen zand weghalen,
lierdoor liep het. aantal „to-
'en op tot 40 De grond
werd van de gasleiding weg-
gegraven, totdat men wist
dat de bewuste plek, waar
net radio-actieve isotoop zich
moest bevinden, bloot lag.
Tenslotte hield men na lang
en zorgvuldig zoeken een
klein beetje aarde en zand
over, waarin het zich moest
evinden. De speurders gin
gen als gouddelvers het
zand zeven, totdat het stuk-
je metaal, dat edel is en
dus niet roest, was gevon
den. Het had 1.20 metei
diep onder de grond geze
ten.
Drie hoofdpersonen bij de Frans-
Marokkaanse tegenstellingen: v.l.
n.r. de resident-generaal van Ma
rokko, generaal Guillaume; de Sul
tan van Marokko, Ei Glaoui, en de
Pasja van Marrakesj.
Op verscheidene plaatsen in de Per
zische hoofdstad is het gisteren tot bot
singen tussen leden van de Paniraanse
en de communistische Toedehpartij ge
komen. De communisten plunderden
de kantoren van de Paniraanse partij,
maar werden nadien door de politie
uiteengeslagen. Ook ten Zuiden van de
stad kwam het tot ongeregeldheden.
De staat van beleg is voorts afgekon
digd in twee steden in het gebied van
de Kaspische Zee, in het Noorden van
het land.
De Toedeh heeft een beroep op Mos-
sadeq gedaan om te komen tot de vor
ming van een democratische Perzische
republiek. De familie van de premier
vreest voor een aanslag op diens le
ven.
Guneraal-majoor Zahedi heeft ia
Teheran een verklaring doen uitge
ven, waarin hy zegt, dat de sjah zich
op zijn verzoek om redenen van vei
ligheid tijdelijk naar het buitenland
heeft begeven. Zahedi heeft een be
roep op het kader van het leger ge
daan. om ten koste van alles de on
afhankelijkheid en de monarchie te
verdedigen en de beginselen van de
Islam te bewaren, die nu door onge
lovige communisten worden aangetast
Hij beschuldigt Mossadeq ervan, zelf
een staatsgreep te hebben gepleegd,
dcir zich niet aan het decreet te sto
ren, dat zijn afzetting behelst.
Het Nederlandsche Roode Kruis
heeft gisteren de eerste overschrijvin
gen en stortingen ten behoeve van de
hulpverlening aan de Griekse eilan
den op zijn speciale gironummer 777
ontvangen. In totaal kwam de eerste
dag al f 26.669,70 binnen. Hieronder
was een zeer belangrijke gift van
prinses Wilhelmina,
Volgens officiële schattingen zijn er
bij de aardbevingen zeshonderd doden
gevallen, alsmede achthonderd zwaar-
en vijftienhonderd lichtgewonden. De
bevolking keert thans in groten getale
naar de gehavende dorpen terug om
de oogst binnen te halen. De wijn
oogst belooft de beste sinds jaren te
worden.
Van de veehouder D. Koster uit de
Starnmeer zijn 137 schapen,, die aan
rotkreupel leden, naar het abattoir te
Alkmaar gebracht en daar afgemaakt.
Hiermede zag de veehouder zijn ge
hele scliapenstapel verdwijnen. Voor
lopig zal hij ook geen schapen op zijn
besmette land mogen houden.
CE.". NEDERLANDSE reiswagen van
een onderneming te Schündel Is
gistermiddag in dc Brusselse voorstad
Etterbeek tusser twee trams „ge
kraakt", tengevolge waarvan zestien
inzittenden van de bus naar een zie
kenhuis moesten worden overgebracht.
Hechts vier van hen behoefden ech
ter t*ï worden opgenomen. - maar ook
hun toestand geeft geen aanleiding tot
ongrustheid.
De anderen konden naar Nederland
terugkeren, nadat hun kwetsuren,
meest snij wonden tengevolge van ge
broken glas, waren verbonden. De bus
werd ernstig beschadigd.
Waarschijnlijk heeft de bestuurder
niet voldoende acht geslagen op de
verkeerslichten ter plaatse, waardoor
de bus dwars op de tramrails stond,
toen aan beide zijden de trams zich in
beweging hadden gezet. De dubbele
botsing verwekte grote ontsteltenis on
der de inzittenden van de bus. Zij
waren allen leden van de afdeling
Boxtel van de Heemkundige Studie
kring die een excursie van één dag
naar Brussel maakten.