Spanning in de Tweede Kamer
om de motie-Romme
Frans contact inzake Triest met
Italië en Zuid-Slavië
Schotse reddingsboot verging
voor de haveningang
Op 22 November groot verlof
voor lichting 1952-1
RAF demonstreert nieuwe bom
Dr Drees spreekt bezwerende
en waarschuwende woorden
Ter n agedach tenis
aan Eva Peron
Meteor-straaljager sprong uit elkaar Deze Wereld
Spanning in Italië
stijgt uur na uur
Clark Gable c.s. uit
ons land vertrokken
Was De Baat onder
invloed van drank?
Woensdag 28 Oct. 1953 VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN 78e Jaargang No. 1278
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Loonpolitiek was geen
socialistische vinding
Geert officiële pogingen tot bemiddeling
Dulles motiveert besluit
tot overdracht
Zes doden na vruchteloze
tocht in duister
WEERBERICHT
Overstromingen dreigen
in Po-vlakte
Indonesië naast alle
electrische centralen
Met uitzondering van
bepaalde groepen
Nederlandse officieren
ooggetuigen
Opzienbare verklaring
van ooggetuige
Directie:
j BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. M. KOEMANS
Bureau:
Koningstraat 62—64
Den Helder
Postgirooummer 449041
Telefoon 2345
TARIEVEN:
Advertenties 16 ct p. mm
Kleine advertenties
(„Juttertjes")
tot 15 woorden.... 1
elk woord meer 5 cent.
Abonnementen:
per kwartaal 6.05
per maand 2.02
bij vooruitbetaling
plus incassokosten.
Weekabonnementen OAj
(Van onze parlementaire redacteur)
LR HEERSTE Dinsdagmiddag spanning in de Tweede Kamer. Velen
waren gekomen de tribunes waren overvol misschien wel om een
ministerie te zien vallen. Maar de minister-president dr Drees hief
bezwerend de vinger op tegen de man, die de aanstichter- van he.t
onheil zou moeten zijn, tegen prof. Rommc, wiens motie betreffende
een vrijere loonvorming plotseling diepgaande verschillen aan het
licht gebracht heeft. Het is verleidelijk om ons in de supposities te
verdiepen, die ongetwijfeld in de fractie van de P.v.d.A. over het ver
loop van het begrotingsdebat zijn gemaakt. Zal prof. Ronime het op
haren en snaren zetten en niet tevreden zijn, voor er een overwinnaar
en een verliezer uit het strijdperk treden? Met de P.v.d.A., die zich
hardnekkig tegen een vrijere loonvorming verzet, als verliezer, wanneer
de motie wordt aangenomen? Met de K.V.P. als de partij, die ernstig
aan prestige inboet, als de motie wordt verworpen? Zal prof. Romrne
haar na een bevredigende toezegging van de regering intrekken, of
haar zodanig verzwakken, dal én bet kabinet én de fractie van de
P.v.d.A. er mede accoord kunnen gaan? En zal hij zijn toegeven af
hankelijk stellen van concessies, bijvoorbeeld de vrijstelling van de
eerste 10.000 uitbetaald loon van de vereveningsheffing van 4
\yE WETEN het nog niet. Wel is
bekend, dat minister Drees bij de
verdediging van de Rijksbegroting voor
1954 een niet mis te verstane waar-
Schuwing heeft laten horen. Dat begon
eigenlijk al, toen hij de politieke situa
tie van dit ogenblik schetste en prof.
Romme zonder overigens diens naam
te noemen, of zich speciaal tot hem te
wenden te verstaan gaf, wat de ge
volgen zouden zijn van een aftreden van
het kabinet.
De feiten bewijzen, zo zeide de mi-
cister-president, dat de samenwerking
in deze regering op brede grondslag
zegenrijke resultaten afwerpt. Van een
socialistische politiek kan niet worden
gesproken, maar de P. v. d. A. kan ook
niet worden uitgeschakeld, als men
naar samenwtrking zoekt.
Andere combinaties dan de thans
bestaande zijn bij de formatie onmoge
lijk gebleken. Waarom zou men ook een
andere samenstelling wensen, zo wilde
de minister zeggen. Het kabinet, waarin
van enige spanning tussen de K. V. P.-
ministeio er de P. v. d. A.-ministers
geen sprake is, heeft in het afgelopen
jaar een sterke activiteit ontwikkeld
tnet een opmerkelijk resultaat!
Het huidige loonsysteem is tijdens het
verzet door de vertrouwensmannen
vogels van diverse pluimage voorbe
reid en dus zeker geen socialistisch
bedenksel. Wat zou er niet gebeurd zijn,
als de regering in deze loonronde niet
op het laatste moment tot een verho
ging van 5 pet. had besloten? Dr Drees
liet het antwoord onmiddellijk op de
vraag volgen: er zou veel strijd zijn ge
voerd, onverkwikkelijke discussies zou
den zijn gehouden en stakingen w- n
uitgebroken. Men kijke maar eens naar
Frankrijk, Engeland en België. Daar Is
men jaloers op het Nederlandse stelsel.
T)E STICHTING van de Arbeid
houdt ztch op het ogenblik met het
vraagstuk van het loonsysteem bezig.
De regering zal, als deze 1 onronde haar
beslag heeft gekregen, na advies van
de Sociaal-Krnnomtsche Raad ingewon
nen te hebben, haar standpunt hepalen.
Wat daarna moet geschieden, zal over
legd dienen te worden tussen de rege
ring en de vertegenwoordigers van het
bedrftsieven.
Dit overleg aldus dr Drees zal
In volle vrijhela moeten kunnen ge
schieden en niet gehinderd mogen wor
den door een motie-Romme.
De minister-president zou daarom
graag zien, dat prof. Romme afwacht,
waartoe het overleg binnen de regering
en tussen de regering en de Stichting
van de Arbeid en de S. E. R. leidt.
De verzoenende formule is dus uitge
sproken. Prof. Romme moet uitmaken
of ze hem voldoende bevrediging
schenkt.
Een levendige aandacht hebben mi
nister-president Drees en na hem de
minister van Financiën, de heer V. d.
Kieft, uiteraard besteed aan de begro
tingscijfers. Men wil bezuinigingen en
taken van de Staat afsnijden! Accoord,
zei dr Drees, als de Kamer dan maar
aangeeft waarop en hoe. Om de heren
aan te tonen, dat zij dikwijls het onmo
gelijke van de regering verlangen, pro
duceerde hij een griezelig lange lijst
onder stijgende hilariteit van allen, die
hem aanhoorden van extra-uitgaven,
die de Kamer verleden jaar bij de be
handeling van de begroting gevraagd
heeftEn hij voegde er tot ver
maak van de Kamer laconiek aan toe.
dat van 1936 tot 1940 kortingen op de
pensioenen der spoorwegambtenaren
zijn toegepast dat geschiedde door de
toenmalige minister van Financiën
mr Oud die de regering op dit ogen
blik altijd nog bezig is goed te maken!
MINISTER V. d. KIEFT completeer
de dit betoog door een aantal cijfers
te noemen, die de automatische uitzet,
ting der uitgaven demonstreren.
Bevrediging wekte de mededeling van
dr Drees, dat de regering verwacht,
dat de defensie-uitgaven en de over
loop van uitgaven voor de verdediging
van het ene jaar naar het andere ge
leidelijk zullen verminderen. En dat de
regering om te komen tot een enigszins
bevredigende compensatie voor de
huurverhoging voor enkele groepen,
die tussen het schip en de wal dreigen
te geraken, het advies van de Stichting
van de Arbeid zal volgen, voor zover
het de sociaal verzekerden betreft en
dat zij ten aanzien van de gepension-
neerden, het overheidspersoneel en de
Indische gepensionneerden met voor
stellen zal komen.
NEDERLANDER TE HAMBURG
VAN MOORD BESCHULDIGD
Te Hamburg is voor de kinder
rechter de zaak begonnen tegen een
19-jarige Nederlandse zeeman, die van
poging tot moord wordt beschuldigd
De jongeman zou op 29 Januari jl.
een 35-jarige buffetjuffrouw aan boord
van het Nederlandse motorschip
„Prima", dat toen in de haven van
Hamburg lag, hebben gewurgd.
HOEWEL bet Franse departement van Buitenlandse Zaken officieel geen
pogingen tot bemiddeling in het ItaliaansZuidslavisch geschil over Triest
doet, zou de Franse minister van Buitenlandse Zaken, Bidault, deze week
besprekingen met ministers van de beide landen voeren. Minister Bidault
heeft Dinsdag te Parijs een onderhoud gehad met de Zuidslavische minister
van Buitenlandse Zaken, Popovic. Na het onderhoud zeide Popovic, dat er
zijns inziens geen reden was om de hoop op een regeling tussen Italië en
Zuid-Slavië te verliezen. De Italiaanse eerste minister Pella, wordt Donderdag
te Parijs verwacht voor een bijeenkomst van de raad van de O.E.E.S. Pella
zal waarschijnlijk ook met premier Laniel of minister Bidault spreken over
Triëst,
DE vijt-mogendheden-conferentie
over Triëst kan heel goed beginnen,
voordat de Verenigde Staten en Groot-
Brittannië hun troepen uit de zone A
van het vrije gebied hebben terugge
trokken, aldus de Amerikaanse minis
ter van Buitenlandse Zaken Dulles op
een persconferentie. Hoe eerder een
dergelijke conferentie tussen dè Ver
enigde Staten. Groot-Brittannië, Frank
rijk, Italië en Zuid-Slavië gehouden
wordt, hoe beter het is, vond Dulles.
Op de vraag waarom het besluit was
genomen, zeide de minister dat het lo
gisch is voortgevloeid uit een reeks
besprekingen in de zomer en het begin
van de herfst tussen Griekenland,
Turkije en Zuid-Slavië en uit confe
renties te Washington tussen Franse
vertegenwoordigers, leden van de
Zuidslavische generale staf en de ge
combineerde staven van Groot-Brittan
nië en de Verenigde Staten. Deze ont
moetingen werden op touw gezet om
te komen tot een hecht strategisch
DINSDAGMORGEN vroeg Is een red
dingboot op de terugtocht vlak voor de
haven van Arbroath Oost-Schotland)
omgeslagen Zes van de zeven inzitten
den hebhen hierbij het teven verloren
Tot nu toe heeft men vier van de zes
slachtoffers gevonden De enige overle
vende kon worden gered, doordat een
Verwachting tot hedenavond:
IETS LAGERE MIDDAG-
TEMPERATUREN
Half tot zwaar bewolkt met tijde
lijk regen. Overwegend matige
wind tussen Zuid-Oost en Zuid-
West. let' lagere middagtempera-
turen.
Donderdag: Zon op 7.29, onder 17.18
Maan op 23.32, onder 14.21
met een vuurpijl afgeschoten reddingljjn
zich om zjjn lichaam wikkelde.
Het ongeval speelde zich in het don
ker af. De reddingboot was uitgevaren,
nadat de kustwachter meldde noodsig
nalen te hebben gezien op ongeveer 12
mijl afstand van Arbroath. Na ruim een
uur lang de door de storm opgezweepte
zee zonder resultaat te hebben afge
zocht, besloot de schipper naar de haven
terug te keren.
Bij een poging de haven binnen te va
ren werd de reddingboot door de wilde
golven tegen de pier geworpen, waarna
het scheepje omsloeg. Arbeiders van het
reddingstation hoorden het hulpgeroep
der bem .nning, doch konden door de
duisternis geen hulp bieden.
De boot is op slechts viiftig meter van
de kust op de rotsen aangespoeld Het
stoffelijk overschot van de stuurman
werd achter het stuurrad aangetroffen
De drie andere li.iken werden door een
vissersboot opgepikt. Twee bemannings
leden worden nog vermist.
De Britse regering onderhandelt op het
ogenblik over de aankoop van een ter
rein tn het Noorden van Schotland met
het oog op de bouw van een door atoom
kracht gedreven electrische centrale voor
commercieel gebruik.
front in Zuid-Europa tegen een even
tuele aanval van de Sovjet-Unie en
haar bondgenoten.
Deze onderhandelingen leidden tot de
conclusie, dat het probleem-Triëst
moest zijn opgelost voordat het gestel
de doel kon worden bereikt, aldus
Dulles.
Twee enorme beelden van presi
dent Peron en zijn echtgenote
zijn geplaatst op het dak van het
gebouw der Sociale-Hulpstich-
ting, welke door wijlen Eva
Peron werd gegrondvest. De
statue van Eva Peronwelke door
de Itnlinnnse beeldhouwer Tom-
masi werd vervaardigd.
JN NOORD-ITALIE neemt de spanning
met het uur toe nu de Po en zijn zij
rivieren, alsmede de Adige door de
zware regenval nog steeds blijven stij
gen. Reeds zijn hier ea daar overstro
mingen opgetreden. Honderden man
nen moesten in allerijl worden opge
roepen, toen een dijk van een kanaal
in de Po-delta dreigde door te breken.
Honderd vrouwen en kinderen moes
ten worden geëvacueerd.
In Calabrië is men nog steeds doen
de met de redding van door het water
ingesloten mensen. Tientallen danken
reeds aan het gebruik van hefschroef-
vliegtuigen hun leven. In Napels wor
den NAVO-strijdkrachten gereed ge
houden voor het geval hun hulp nodig
mocht blijken. In Zuid-Italië regent
het nog steeds, waardoor het gevaar
dreigt voor uitbreiding van de over
stromingen. De schade aan openbare
eigendommen wordt thans reeds op
vijftien millioen gulden geschat, die
aan particulier bezit is nog niet te
ramen.
Ook op Sardinië veroorzaakt de aan
houdende regen thans moeilijkheden.
De verbinding met tientallen afgelegen
dorpen is afgesneden, grote stukken
land staan onder water.
Alle hoofdrolvertolkers uit de MGM-
film „The true and the brave" hebben
gisteren ons land verlaten. Lana Turner
vertrok per KLM van Schiphol naar
Parijs, Clark Gable stapte aan boord
van de boot naar Harwich, en Victor
Mature heeft zich, juist als Lana Tur
ner, naar Parijs begeven. Daar bevindt
zich thans ook de regisseur Gottfried
Reinhardt.
Alle sterren zijn thans dus weg, maar
de opnamen voor de film over het Ne
derlandse verzet zijn nog niet helemaal
beëindigd. Daarom blijven nog twee
ploegen van operateurs in Nederland.
Het museum van „Hui.; Doorn" te Doorn
ondervindt een steeds groeiende belang
stelling. Dit jaar zal een aantal van 55000
bezoekers wordèn bereikt. Zondag zal het
museum worden gesloten tot het voorjaar
van 1954.
Boven de stad Ipswich ontplofte
een Meteor-straaljager van de
RAF. Twintig personen werden
gewond, dertig huizen zwaar be
schadigd. Op een huis kwam een
motor terecht.
Met terugwerkende kracht tot 23 De
cember 1952 heeft de regering van In
donesië alle electriciteitsbedrijven in het
land genationaliseerd. De uitvoering van
deze maatregel begint met de terug
vordering van de concessierechten van
de met particulier kapitaal werkende
centralen. Het besluit van de president,
dat de grondslag van deze vordering is,
werd op 10 October door Sukarno en
zijn minsters van openbare werken en
financien ondertekend en is Dinsdagge-
publiceerd.
QP zes Augustus 1945 brachten de
Amerikanen boven de Japanse stad
Hirosjima een atoombom tot ontplof
fing, die 80.000 mensen het leven
kostte. Het was de eerste dag, dat dit
vreselijke wapen als aanvalswapen
werd gebruikt, de eerste maal ook,
dat het bestaan ervan aan de wereld
werd geopenbaard. De tweede bom
doodde in Nagasaki drie dagen iai,er
40.000 mensen. Het werd de direct o
aanleiding tot een snelle capitulatie
van Japan. Deze oorlog was ten eioae,
doch er trok een diepe huivering door
de mensheid toen meer bijzonderheden
over de aard van het nieuwe atoom
wapen bekend werden. Terwijl aan
het ene laboratorium verder gewerkt
werd aan de ontwikkeling van atoom
wapens, ging men „een straat verder"
een onderzoek beginnen naar de
meest efficiënte wijze om de mens
tegen datzelfde wapen te beschermen.
Want de atoomenergie moge dan toe
gepast worden en toepassing vinden
voor vredesdoeleinden, het is duide
lijk, dat in een onverhoopte nieuwe
oorlog dit atoomwapen een allesover
heersende rol zal gaan spelen. In het
hart van de Ver. Staten staan dag en
nacht duizend straalbommenwerpers
gereed om de vijand bij een eerste
aanvalsdaad met atomische wapens
een zware slag toe te brengen In
West-Europa arriveerden de eerste
atoomkanonnen. De gehele militaire
strategie van het Westen zal op bet
atoomwapen worden gebaseerd en
dientengevolge aan ingrijpende wijzi
gingen onderhevig worden. De man
kracht aan het front zal ongetwijfeld
sterk worden ingekrompen, het „civiele
thuisfront" zal sterker en omvangrij
ker worden. De huidige -atoomwapens
hebben een veelvoudige explosieve
kracht van die, welke boven Japan
werden afgeworpen. Weinig fantasie
is nodig om zich voor te stellen, dat
een atoomoorlog uitroeiing van mensen
en waarden op.grote schaal zou bete
kenen.
Men gaat er in de Ver. Staten van
uit, dat alleen een oorlog kan worden
voorkomen door zich tot de tanden
met zo zwaar mogelijke atoomwapens
te bewapenen. De tegenpartij zal dat
ook doen, waarbij men dan hoopt, dat
deze voor het feit, van een afschuwe
lijke vernietiging geplaatst, zal terug
deinzen het sein tot die oorlog te ge
ven. Wij herinneren ons echter een ge
liefd gezegde van Mussolini, die óólc
beweerde, dat bewapening het beste
middel was om de vrede te dienen.
Hij kreeg, zij het wellicht op indirecte
wijze, ongelijk. Laat ons hopen, dat de
mening der Amerikanen in deze in de
toekomst wél bevestigd zal worden.
W. K.
BIJ LEGERORDER is bepaald,
dat op 22 November a.s. groot ver
lof zal worden verleend aan alle
dienstplichtigen, niet inbegrip, van
kader, van de lichtingsploeg 1952-1
„Vooropkomst" (in werkelijke
dienst gekomen tussen 1 Januari en
1 April 1952), en aan een aantal
dienstplichtigen van de lichtings
ploeg 1952-1, in werkelijke dienst
gekomen in de maand April 1952.
yAN DE TWEEDE groep worden die
militairen uitgezonderd, die in op
leiding zijn genomen tot reserve
officier of dienstplichtig onderofficier
2. die behoren tot de cavalerie; 3. die
behoord hebben tot het voormalig
artilleriemeetregiment4. die behoren
tot één der regimenten verbindings
troepen (voor zover niet ingedeeld
bij het 102e verbindings bedienings
bataljon) of vóór 6 Juli 1953 tot een
van die regimenten behoord hei-ben
en toen registratief zijn over
geplaatst naar regimenten van andere
EEN GROOT aantal autoriteiten, o.a.
generaal Sir James Gale, commandant
van de Northern Army-Group ln Wcst-
Duitsland, air cbief-marshall Sir Ro-
bert Foster, commandant van de tweede
geallieerde tactische luchtmacht, luit.-
gencraal Opsomer, commandant van
het eerste Nederlandse legercorps en
gcneraal-majoor Couzy, commandant
van de Nederlandse vierde divisie,
hebben Maandag en Dinsdag op de hei
bjj Sennelage fWest-Duitsiand) een
wapendemonstratie van de RAF bijge
woond. Daarbij is een nieuw type bom
getoond.
Het meest interessante onderdeel
vormde hierbij het werpen van tien
bommen van duizend Engelse ponden
met een zogenaamde VT-fusé. Deze
bom werd voor het eerst op het vaste
land van Europa officieel gedemon
streerd en maakte op deskundigen gro
te indruk. Hij werd uit een Lincoln-
bommenwerper geworpen, die op gro
te hoogte vloog en door radar van de
grond af naar zijn doe) geleid werd
De bom, die electronische instrumenten
in de neus heeft, kan zodanig afgesteld
worden, dat hij op een bepaalde hoog
te boven de grond explodeert en daar
door een veel grotere uitwerking
heeft. In oorlogstijd wordt de bom ee-
bruikt door een formatie van zes
Venomstraaljagers. Voor deze gelegen
heid had men echter de oude Lincoln
voor de dag gehaald, omdat daarin een
zeer accuraat bommenricht-instrument
is gebouwd.
Arbeiders In de Italiaanse chemische
industrie zijn een staking van 48 uur be
gonnen uit protest tegen het mislukken
van directe onderhandelingen over de
hernieuwing van arbeidscontracten in
sommige ondernemingen.
wapens of dienstvakken5. die beho
ren tot het regiment technische troe
pen of vóór 6 Juli 1953 daartoe be
hoorden en toen registratief zijn
overgeplaatst naar regimenten van
andere wapens of dienstvakken; 6.
die behoren tot het regiment aan- en
afvoertroepen of daartoe vóór 6 Juli
1953 behoord hebben en toen registra
tief zijn overgeplaatst naar regimen
ten van andere wapens of dienst
vakken.
Deze uitgezonderde groepen zullen,
behoudens onvoorziene omstandighe
den, met ingang van 28 Maart 1954
voor groot-verlof in aanmerking wor
den gebracht.
Van vorenstaande groot-verlofrege
ling zijn ook ,nog uitgezonderd Je
dienstplichtigen, die door vrijstelling
of uitstel Tater dan April 1952 in
dienst zijn gekomen, de dienstplichti
gen, die niet in Europa dienen en zij,
die zich in militaire detentie bevin
den.
Een jonge vrouw heeft tegenover de
politie te Bad Godesberg verklaard,
dat zij Zaterdag heeft meegereden met
de Nederlandse vrachtauto, die op de
Wiedbachbrug bij Neustadt an der Wied
zulk een vreselijk ongeluk heeft ver
oorzaakt. Zij had naast de chauffeur
gezeten en kort te voren jenever met
hem gedronken. Op het moment, dat
de wagen bij de naar de brug voeren
de helling aankwam, had de chauffeur
zjjn aandacht niet bij de weg, aldus de
vrouw. De auto was in een te hoge
versnelling blijven rijden, ondanks de
waarschuwingsborden lang de kant
van de weg.
De vrouw, die uit Geilenkirchen af
komstig is en Dinsdag door de politie
is aangehouden, heeft volgens andere
getuigen niet bij de chauffeur De Baat
in de cabine gezeten. Zij zou zich op
het moment van de botsing aan de
Noordzijde van de brug hebben bevon
den en kort te voren uit een Volkswa
gen zijn gestapt, welks bestuurder
thans wordt gezocht.
Bij De Baat is een bloedproef geno
men. teneinde vast te stellen of hij on
der invloed van alcohol is geweest.
Het resultaat hiervan is nog niet be
kend.