Vervolg stadsnieuws
Woningbouw Callantsoog
onderhands aanbesteed
Adelborsten 1 niet opgewassen
tegen HCSC (volleybal)
De trek der vogels blijft een
ondoorgrondelijk raadsel
Van het eiland Texel
Novum op verwarmingsgebied
in Herv. kerk De Cocksdorp
JUBILEA
Toneelstukken
in studie
EGNER Keizerstraat 37 Een naam op Vulpengebied
Breezand heeft wéér
een kampioen
HKV doet het slecht
in tweede klasse
Beiaardconcert ter ere
van Sint Nicolaas
Grondreservering voor
de Marine
Oudst-geslaagde voor
middenstandsdiploma
Vier huizen aanbesteed
door Woningstichting
TUSSEN HAAKS EN KUITJE
HCSC neemt het morgen
tegen Kromhout op
Jeugd-basketball
emt
J. F. Beemsterboer
Julianadorp
Sport voor Julianadorp
Eerste winterconcert
van „Kunstzin"
Straatbelasting
verlaagd
T.O.G. -sen ioren hadden
voldoende aan gelijkspel
VERVOLG HELDERSE GEMEENSCHAP
Herfstverschijnselen in de natuur
Diverse hypothesen
over het ontstaan
Gerestaureerd gebouw een juweeltje
Vóórverwarmingstijd van
korte duur
JIMMY BROWN EN DE BLOEDBOEF-BEREN
Bridgeclub „Groot Slem"
„De man die terug kwam"
VRIJDAG 27 NOVEMBER 1953
"as met «rote belangstelling tegemoet gezien, doch zü was niet zo
f„ ™n{j "J6",, a<? gehoopt. De jonkers waren namelijk niet opgewassen
tegen de betere techniek van HCSC, dat goed smashend en blokkerend een
regelmatige overwinning noteerde (15—9, 15—4).
De ontmoeting Adelborsten 1—Adel
borsten 2 eindigde in een 158, 1215,
15—4 overwinning voor het eerste
team. In de tweede klasse zegevierde
Zeemacht 2 met 15—6, 15—3 over HKV,
waardoor eindelijk de laatste plaats
kon worden verlaten. Daarop hoorden
de Zeemacht-reserves dan ook beslist
niet thuis. Onzes inziens wordt HKV
hier het kind van de rekening. In de
derde klasse speelden KMC en WSOV
3 een futloze wedstrijd. Het kwam ons
voor, dat nMC aan zelfoverschatting
leed. Het kostte de ploeg nog bijna de
punten (15—2. 11—15, 16—14).
Bij de dames wist HCSC met moeite
de baas te blijven over HKV (1512,
1215, 1513). HMC 2 leed de tweede
nederlaag, en wel tegen HKV 2 (515,
915). Hermes noteerde een reglemen
taire zege op Pro Patria, dat met slechts
vijf dames verscheen en dus niet kon
spelen (150, 150).
De standen zien er momenteel als
volgt uit:
Eerste klasse heren: HCSC 510,
Adleborsten 58, Zeemacht 46, Gem.
Dienst 5—4, Adelborsten 2 4—2, WSOV
52, HAV 62; tweede klasse: RGD
58, LSK 6—8, Fiscus 68, Zeemacht
2a 3—6, WSOV 5—6, Pro Patria 5—2,
Zeemacht 2 52, HKV 50; derde klas
se: Zeemacht 3 9—18, LSK 2 11—16,
HCSC 2 6—8, WGW 7—8, HMC 1 6—6,
HAV 2 7—6, Gem. Dienst 2 8—4, Fis
cus 2 4—2, WSOV 3 6—2, HCSC 3 2—0,
HPSV 4—0.
Ter ere van Sint Nicolaas, die mor
genmiddag om half drie in Den Helder
aan wal hoopt te stappen, geeft de
stadsbeiaardier, de heer Tj. Joh. Dito,
Zaterdag van half vier tot half vijf op
het klokkenspel van het Monument Ne
derlands Reddingwezen het volgende
concert:
1. Het hutje bij de zee (J. R. Tho
mas), 2. Welkomstlied voor Sint Nico
laas (A. van Dijk), 3. Zie ginds komt
de stoomboot (bew. Joh. Veth), 4. Sint
Nicolaas komt in de stad (bew. Veth),
5. Zie de maan schijnt door de bomen
(mr J. J. Viotta), 6. Sinterklaas-ka
poentje (bew. Veth), 7. Sint Nicolaas-
avond (bew. Veth), 8. Rommelbebom-
mel op de zolder (R. H. van Pelten en
J. H. Boon).
Aan het Havenplein liggen nog en
kele percelen grond, welke destijds
niet ten name van de gemeente zijn
onteigend, doch waarover de gemeente
wel moet kunnen beschikken, ten ein
de te kunnen voldoen aan de toezeg
ging, bouwterrein te reserveren voor
de Koninklijke Marine. Eén van deze
percelen is door de eigenaren, de erven
dr T. Detmers te Soest, aan de gemeen
te te koop aangeboden. De prijs van
dit stuk grond (351 m2) is bepaald op
f 2808,—.
De raad wordt gevraagd, tot aankoop
te besluiten.
De zes-en-vijftigjarige heer C. Roe-
lofse uit de Ooievaarstraat, die gepen-
sionneerd adjudant-machinist is van de
Koninklijke Marine, heeft getoond, wat
doorzettingsvermogen vermag. Opge
leid door het instituut „Mercurius"
deed hij te Schagen met goed gevolg
examen voor het middenstandsdiploma
Van het Ministerie van Economische
Zaken kreeg hij het bericht dat hem
Uit waardering een boekwerk zal wor
den toegezonden. Het wordt elk jaar
toegekend aan de oudste der geslaag-
d ;i in elk der plaatsen waar het mid-
denstandseamen wordt afgenomen.
De Woningstichting Den Helder heeft
de bouw aanbesteed van vier wo
ningen, die aan de Tuinstraat en op
hét Asterplein zullen verrijzen. De
uitslag was: firma R. K. Koppen en
Zn. f 54.500 (f 53.600), G. Groot
f 55.350 (f 54.350), gebr. Smit Sint Pan-
cras f 56.130 (f 55.130), Th. Veul, t
Zand f 56.800 (f 55.800), C. van Essen
f 57.500 (f 56.320), D. van de Gulik en
Zn. f 57.660 (f 56.533), P. Boerdi.lk
f 58.870 (f 57.660),'J. Roomeijer f 59.600
(f-58.600), M. C. van der Plas f 59.990
(f 58.900).
De tussen haakjes geplaatste bedra
gen zijn gebaseerd op een iets minder
luxe uitvoering.
Schipper Piet Bot en zijn medewer
kers hebben nu definitief hun pogingen
tot berging van de „Victoire Roger"
gestaakt.
Hr. Ms. „Evertsen" heeft weer lig
plaats genomen in de Buitenhaven.
Hr. Ms. „Tijgerhaai" arriveerde gis
teren uit Rotterdam, en Hr. Ms. „P.
862" keerde van Vlieland terug.
Hr. Ms. „L 9602" vertrok met be
stemming Vlieland.
Het Duitse motorschip „Agir", van
Hamburg op weg naar Antwerpen,
deed Den Helder aan.
Het is morgen hoog water om 12.45
uur, en laag water om 6.45 en 18.25 uur.
De temperatuur van het zeewater was
8,6 graden Celsius.
Eerste klasse dames: HAV 24, Pro
Patria 4—4, HCSC 4—6, Hermes 2—2,
HKV 32, Zeemacht 30; tweede
klasse: HMC 1 4—8, HKV 2 3—4, HMC
2 4—4, HAV 2 4—2, HCSC 2 3—0.
Het eerste elftal van HCSC ontvangt
morgen Kromhout, dat na een zeer
goede start momenteel de vijfde plaats
bezet. Daar onze stadgenoten eindelijk
hun juiste vorm gevonden schijnen te
hebben, zien wij het resultaat met ver
trouwen tegemoet. De wedstrijd begint
om kwart vóór drie. De stand is thans:
Dindua
KMVZ
Blauw Wit
PVWA
Kromhout
Jong Holland
HCSC
AGT
VVGA
Zwaluwen
De HCSC-ers spelen in de volgende
opstelling: doel: Kerssies; achter: Vinke
en Boon; midden: Blind, Bais en Bur-
gerhoff; vóór: P. van Veen, J. van
Veen, De Haan, Molijn en Bakker.
In de jeugdbasketball-competitie
vonden verleden week slechts drie
wedstrijden doorgang, daar drie scho
len vertegenwoordigd waren in het
school-schaaktornooi. KVH speelde
FAC a naar een 34-4 nederlaag, nadat
laatstgenoemd team met 4-0 de leiding
had gehad. Ambachtsschool a ging te
gen ULO 2 b met 22-6 ten onder en
3e Ambachtsschool-adspiranten zege
vierden met 16-7 over. Olympia. Bij de
junioren is de stand in de kop:
KVH 4 4 0 0 8 122-21
HAV 4 4 0 0 8 73-25
ULO 2 b 5 3 1 1 7 71-37
10
8
1
1
17
40—9
10
6
3
1
15
30—16
10
5
2
3
12
27—21
10
4
3
3
11
24—16
10
5
1
4
11
24—21
10
4
2
4
10
29—25
10
2
3
5
7
16—31
10
2
3
5
7
10—22
10
2
1
7
5
15—36
10
2
1
7
5
10—28
straalt er oit van zo'n sierlijke
gouden ting - welk eén vakman
schap van edele kunst.
U zult genieten van de uitgebreide
collectie gouden ringen, waaruit
U bij ons Uw keus kunt nnken.
Keizerstraat 15—17, Den Helder
Telefoon 2626
(.Adverteui c. mg. MécL.)
Zondagmiddag om half drie speelt
JVC 1 te Warmenhuizen tegen Vios 1.
Hoewel het een zware wedstrijd wordt,
hebben wij in de Julianadorpcrs het
volste vertrouwen. Het tweede elftal
van JVC krijgt om twee uur bezoek
van Watervogels 3, de junioren gaan
naar St. Boys en de adspiranten ne
men het Zaterdagmiddag om drie uur
op eigen terrein op tegen HCSC a.
Voor de handbalafdeling luidt het
programma: 10 uur: JHC 3— DES 1,
11 uur: JHC a—DES a, 12 uur: JHC 2
Bergen 1.
Het eerste winterconcert van de
harmonievereniging „Kunstzin" wordt
op Zaterdagavond 28 November in de
zaal van café „Prins Hendrik" gege
ven. Deze uitvoering is bestemd voor
donateurs en gehuwden; op Zondag
29 November zal hetzelfde program
ma worden geboden voor jongelui en
verdere belangstellenden.
Een zestal nummers wordt ten ge
hore gebracht, waarvan er twee,
Prière en Slavenkoor, door een sextet
worden uitgevoerd. Na de pauze treedt
de toneelvereniging „Kunstmin" op
met „Maaike" van Rosita Peters, een
spel van de zeekant.
Een begeerd geschenk, een vulpen uit onze uitgebreide sortering in elke
prijs. Prijzen van: 2.90, 3.50, 4.50, 4.75, 4.90, 5.50, 5.95, 7.50, 9.80, 14.—,
15.50, 15.95, 16.90, 18.90, 19.50, 20.50, 21.50, 22.50, 25.—, 27.50, 29.75, 32,50,
35.—, 39.50, 69.50.
(Advertentie Ing. Med.r
De bouw van zes woningen aan
de Zeeweg in Callantsoog die ernstig
in gevaar dreigde te komen omdat
de laagste inschrijver bij de onlangs
gehouden aanbesteding f 6000 boven
de begroting lag zal nu toch door
gaan. Dat was het belangrijkste be
sluit dat gisteravond in een korte ver
gadering van de Raad van Callants
oog die onder leiding, van burgemees-
ster Correlje stond werd gehouden.
De voorzitter zette uitvoerig uiteen
dat er nogal wat moeilijkheden moes
ten worden overwonnen voor het zo
ver was. B. en W. achten het in over
leg met de gemeentearchitect niet
boven de begroting. Het ministerie
van Volkshuisvesting heeft toestem
ming tot de gunning verleend. Nadat
de heer Koelemeij had geïnformeerd
of de woningen volgens geldend be
stek en tekeningen zouden worden
uitgevoerd en de voorzitter dit be
vestigd had besloot de raad waarin
de heer Baken wegens ziekte afwe
zig was tot onderhandse gunning,
mogelijk zoveel bezuinigingen aan te
brengen dat de kloof zou kunnen
worden overbrugd. Er komt nog. bij.
dat de tijd drong daar men voor
Januari met de bouw zou moeten be
ginnen wilde men het bouwvolume
niet verspelen. B. en W. hebben nu
in de persoon van de aannemer A.
van der Heiden te Baarn iemand ge
vonden die bereid was dit werk uit te
voeren voor f 53.800,— ofwel f 1000
In deze vergadering moest verder ge
stemd worden over twee voorstellen
waarover in de vorige vergadering
de stemmen staakten. In de eerste
plaats het voorstel om het salaris
van de gemeentewerkman met f 200
te verhogen in verband met de toege
nomen werkzaamheden aan de ge
meentelijke badinrichting. De heer
Sleutel liet zijn oppositionele houding
van de vorige vergadering varen en
tot verhoging werd met vijf tegen een
stem besloten. De heer Stam was te
gen. Ten aanzien van de vaststelling
van een verordening op de heffing
van de straatbelasting bleef de heer
Sleutel op zijn stuk staan. Ook de
heer Stam handhaafde zijn bezwaren.
De verordening werd met vier tegen
twee stemmen vastgesteld. Besloten
werd tot het verlenen van een sub
sidie van f 1.per verzorgingsdag in
de gemeente doorgebracht aan het
kraamcentrum Den Helder. Alle an
dere punten werden voor kennisge
ving aangenomen.
Onlangs maa.ktcn wij melding van
het feit, dat de junioren van de
Breezandse korfbalclub TOG, het kam
pioenschap in hun afdeling hadden
bereikt. De senioren van TOG hadden
in hun competitie nog één wedstrijd
te spelen en wel tegen HCSC II uit
Den Helder.
Het resultaat van een gelijk spel
was voor dit kampioenschap voldoen
de en de Breezanders wisten zowaar
dit gelijke spel (2—2) te behalen.
In de competitie van de senioren
waren tien wedstrijden te spelen. De
Breezanders wonnen er acht van,
speelden één gelijk en verloren één
wedstrijd. Zodoende werden er 17
punten verkregen en daarmede de
ereplaats op de ranglijst. Nummer
twee is „Meeuwen II" met 16 pnt.
en drie HCSC 2 met 15 pnt. Het doel-
gemiddelde van TOG was 50-18. De
wedstrijd tegen HCSC 2 was span
nend genoeg. Het eerste gedeePe van
de strijd was HCSC wat in de meer
derheid, doch de Heldersen konden
in die periode de Breezandse korf
niet eenmaal vinder. Een periode van
Breezandse overwicht volgde en R.
Bouwers gaf zijn ploeg in de 25e mi
nuut dan ook een 10 voorsprong.
Nog voor de rust echter kregen de
gastheren meer geluk en maakten
tweemaal achter elkaar een doelpunt.
Zo stonden de Breezanders met de
rust met 21 achter. Tien minuten
na de hervatting kreeg Ria v. d.
Vaart echter de kans om de gelijk
maker te scoren en slaagde daarin.
Ofschoon er van weerszijden nog wel
pogingen daartoe werden gedaan
slaagde geen der partijen er meer in
te scoren.
Op deze wijze verkregen de Bree
zanders het begeerde kampioenschap
en wij willen dan ook niet nalaten,
de oranjehemden vanaf deze plaats
met dit succes geluk te wensen.
MOEIZAMER rijst de zon boven
de kim, korter wordt haar loop
langs de hemelbaan. Vaak tracht
zij tevergeefs haar matte stralen
door wolken en nevels te boren. De
komende winter, waarnaar Decem
ber genoemd is, werpt reeds zijn
koude schaduw vooruit. In de
natuur hebben vele planten en
dieren zich teruggetrokken in diepe
winterslaap.
D-ch zolang de vorst wegblijft
waagt menig bloempje het 't hoofdje
op te steken: in 't veld de madeliefjes
en 't kuuskruid, de vlasbek en haviks-
lcruid; in de tuin chrysant en herfst-
aster,'winterjasmijn en kerstroos. Ge
heel verlaten liggen de weiden nog
niet: troepjes spreeuwen speuren ijve
rig naar insecten en wormen. En be
halve de echte wintergasten, de bonte
kraaien, trippelen kieviten en plevie
ren, wulpen en scholeksters op de lan
den, waar de schapen de laatste, schra
le grassprietjes voor lief nemen. Met
wat jong vee en enige paarden onder
breken ze de vlakheid van het veld.
Niet zelden transporteert een felle
Op uitnodiging van de firma Bakker's Ijzerhandel zijn wij naar het uiterste
Noorden van het eiland getogen om daar in het pas gerestaureerde Nederlands
Hervormde kerkje, het allenieuwste op vewarmingsgebied te bewondeen. Het is
een primeur voor ons land. Wel bestaan er op tal van plaatsen gasverwarmings-
installaties, maar directe verwarming door straling bestond tot nog toe slechts
in het buitenland, zij het óók nog maar pas kort.
Dit vriendelijke kerkje in De Cocks
dorp, beschadigd tijdens de oorlog, is
door de gezamenlijke financiële inspan
ning van de gemeenteleden en door de
Rijkssteun (oorlogsschade) geworden
tot een waar juweeltje. De prachtige
preekstoel, ontdaan van alle vernis,
evenals de oude koorbanken, tegen een
wand van licht en zacht grijs board,
ziet uit op keurige banken en een
fraai orgel. Wanden en plafonds zijn
in lichte kleuren. Moderne lichtballons
passen hier geheel. Boven die lampen
ziet men op een hoogte van ruim vijf
meter achttien verwarmingselementen
in doelmatige en keurige krmaturen.
Vóór wij arriveerden, had monteur
Combé, hij heeft zijn hart aan dit
werk verpand, deelde de heer Bakker
mede ramen en deuren van de kerk
wijd open gezet, teneinde alle warmte
te laten wegtrekken.
l^et behulp van een aansteker op een
lange stok, en een haakje om het
kraantje open te trekken, werden toen
snel de achttien elementen aangesto
ken. Even speelden de blauwe vlam
men er onder, maar spoedig kleurde
een egaal rood, met de letters S. er
in (van „Schwank", de ontwerper).
Terzijde van het kerkgebouw, in een
simpel houten hokje, stond een ware
batterij gasflessen. Acht zilverkleurige
propaanbussen, door stevige stalen lei
dingen verbonden. Er zijn weliswaar
maar vier in gebruik, hetgeen dan il::r
uur slechts ongeveer anderhalve gul
den gaat kosten, maar de acht zijn
nodig als het sterk gaat vriezen. Voor
bevriezen van de installatie bestaat
geen gevaar, wam propaangas ican
bijna veertig graden vorst verdragen.
Behalve het grote voordeel van de
weinige kosten, moet men ook in aan
merking nemen, vertelde de heer Bak-
13. Het denkbeeld dat de onbekende
diersoort daar hoog in het Himalaja-
gebergte vermoedelijk een apenstam
was, had Jimmy's volledige belang
stelling. Tenslotte voelde Jimmy zich
altijd nog een vertegenwoordiger van
deze diersoort. Het bloed kruipt waar
het niet gaan kas en als het er om ging
iets voor zijn eigen stamverwanten te
doen ,was Jimmy daar altijd voor te
vinden. Hij keek yrof.Propjos scherp
aan toen hij eensklaps vroeg: „En wat
zou mij dat kosten, als ik inderdaad
bereid was met u mee te gaan?" Toen
rees de professor van zijn stoel. Hij
was zichtbaar ontroerd. „M-m-meneer
Brown, 't is een hele dure expeditie.
Zelf steek ik m'n laatste cent er in",
zei hij, „en ook mijn partner zal zijn
eigen kosten moeten dragen. Maar u
meneer Brown behoeft niets te be
talen. Ik zal wel proberen de tiendui
zend gulden die de reis zal kosten bij
één van m'n vrienden te lenen. Er is
mij alles aan gelegen, meneer Brown,
dat u mee gaat". Jimmy begon te glim
lachen. Prof. Propjos had hem nu wel
het bewijs geleverd dat hij geen op
lichter was. „Professor", zei hij, „maak
u over dat geld nu maar geen zorgen.
Ik heb nok wel een paar duiten op
m'n spaarbankboekje staan. Ik houd
er niet van op de zak van een ander
te leven". De professor zette grote
ogen op toen hij dat hoorde. „Wil dat
zeggen meneer Brown, dat u bereid is
met mij mee te gaan?" vroeg hij met
trillende stem. „Och ja", antwoordde
Jimmy. „Dat tochtje naar de Himalaja
staat wij wel aan. Als u mij méé wilt
hebben...." Prof. Propjos begon eens-
kiaps te snuffen. Hij greep met zijn
ene hand z'n zakdoek en met z'n an
dere hand Jimmy's knuist. Hij was zo
bewogen, dat hij geen woord kon uit
brengen.
ker, dat er maar een korte vóór
verwarmingstijd nodig is.
En inderdaad, toen wij in de kerk
terugkwamen en de infra-rode bran-
*ders een kwartiertje hadden ge
straald, was de temperatuur er al aan
genaam. Het principe van dit soort
verwarming is, dat de straling, die
anders omhoog is gericht, nu omlaag
werkt. De bovenruimte blijft dus on
verwarmd. De hoeveelheid branders is
dan ook afhankelijk van het grond
oppervlak en niet van de inhoud van
de ruimte.
Wij hoorden over verwarmingen in
het buitenland van fabriekshallen en
kathedralen en zelfs vancafé.
terrassen! Want deze warmte is zeer
plaatselijk. Van één klein elementje,
dat als kunstmoeder dienst deed voor
tweehonderd kuikens en maar twee
cent per uur kostte, en van nog veel
meer.
„En waar blijven nu de verbrandings
producten?"
„Die worden door een ventilatie
weggezogen aan de bovenzijde. Hier be
neden kun je er niets van ruiken, maar
boven des te meer".
Dat de vertegenwoordigers van de
firma Helco te Jutfaas, die de branders
levert, en de Shell, die het pronaan-
gas verkoopt, de firma Bakker's Ijzer
handel met raad en daad hebben bij
gestaan, behoeft natuurlijk geen be
toog. Zo'n Nederlandse primeur moet
goed zijn.
Dominee Susan kwam het kwieke
pasjes aangelopen om te delen in de
trots van dit zeer geslaagd te noemen
experiment. Dominee en gemeente
leden kunnen tevreden zijn: een mooie
kerk, heerlijk verwarmd en naast de
kerk een alleraardigst verenigings
lokaaltje. Ook al gloednieuw. „Èn
zonder schuld", voegde hij er nog gauw
aan toe.
De Ned. Herv. Gemeente in De
Cocksdorp is, wat je noemt, goed in
gespannen.
De uitslag van de jongste competitie
van de bridgeclub „Groot Slem" was:
A-lijn: Max. 36 punten: Bakker—Kok
21'/a; Echtp. Jouwersma 19'/a; Bruin
Wessels 18'/a; Van Lenten—Van Santen
18; Echtp. Bruin 17; Roeper—Van der
Werf 16'/aEchtp. Beemsterboer 15;
B-lijn: Ma. 63 punten: Bos—Dob 36'/a;
Echtp. S. Bakker 36'/aBakker—
Brücher 36; Idema—Mantje 35mevr!
Keijser—Mej. Rab 29'/amevr. De
Graaf—Oosterhaven 29'/a; mevr. Kool
manBakker 26; KeijserMichels 23.
De volgende drive is op 9 December.
Zaterdagavond geeft de toneelvereni
ging „Het Masker" in „de Oranje
boom" een opvoering van „De man die
terugkwam", een blijspel van Gerard
Nielcn.
BEZITTINGEN IN BESLAG
GENOMEN
Blijkens gepubliceerde officiële lijs
ten zullen de bezittingen van 406 leden
van de Egyptische koninklijke familie
in beslag worden genomen. Uit pers
berichten zou af te leiden zijn, dat
binnenkort een aanvullende lijst zal
worden uitgegeven, waardoor het aan
tal personen, dat door de confiscatie)
wordt getroffen, tot ruim 500 zou
stijgen.
Noord-Ooster de Noordse koude naar
onze streken, 't Kan in December vrie
zen, dat het kraakt. De vogels voor
spellen het ons, als zo'n koude-inval
in aantocht is. In tegenstelling met de
kleinere zangers, die zelfs bij mooi
weer in een tijd van volop voedsel toch
vertrekken, zijn er velen, die zich bij
gunstig weer op plaatsen, waar vol
doende voedsel is, zeer lang ophouden.
Worden ze door de winterkoude over-
v-!len, dan haasten ze zich in grote
troepen weg, om zo spoedig mogelijk
hun winterkwartieren alsnog te berei
ken. Er ontstaan dan enorme trekzwer-
men, z.g. „rushes".
Ook zijn er vogels, die slechts trek
ken bij voedselgebrek of wanneer over
bevolking dreigt: zo de kruisbekken,
als de sparren en denhen slecht gedra
gen hebcn, de pestvogels als de bos
vruchten in hun gebied schaars zijn,
de vlaamse. gaaien, als eiken en beuven
weinig opleveren. Juist dit jaar be f-
den we een sterke kruisbekken-invasie.
Eind Juni vielen ze bij tientallen in op
de dennen en sparren in de Donkere
Duinen en wisten met hun gekruiste
snavels behendig de schubben van de
den- en sparappels af te breken om de
zaden te bemachtigen.
Door waarnemingen, ringonderzoek
en proefnemingen heeft men voor ver
schillende soorten de vraag kunnen
beantwoorden: Hoe trekt de vogel?
Welke weg volgt hij op z'n route van
broedgebied naar winterkwartier en
omgekeerd?
Een andere vraag is: Hoe vindt de
vogel z'n weg?
Een afdoend antwoord is hierop niet
te geven.
De richtingszin, waardoor de vogel
in staat is een bepaalde erfelijk vast
gestelde richting te volgen en de oriën
tatie-zin, waardoor hij bijt. broedge
bied of winterkwartier, zelfs vanuit
een hem onbekende streek weer kan
opzoeken, zijn vermogens, waarvan we
alleen de uitingen kennen.
Ook heeft men naar een antwoord
gezocht op de vraag: Hoe ontstond de
trek? Men heeft het ontstaan van de
trek in verband gebracht met de ijs
tijd, die in voorhistorische tijden
heerste. De vogel werd hierdoor naar
het Zuiden verdreven, doch keerde in
de zomer ieder jaar zo ver mogelijk
naar het Noorden terug en werd zo
doende na de ijstijd trekvogel.
Een ander hypothese is, dat het tegen
woordige winterkwartier het eigenlijke
verspreidingsgebied was. Door geboor
te-overschot breidde de soort zich naar
het Noorden uit, waarbij aan het einde
van de ijstijd het terugtrekkende landijs
gevolgd werd. De vogeltrek is een in
stincthandeling. Door dit instinct ge
hoorzaamt de vogel onbewust-doelmatig
aan de drang tot trekken. Hij kent zijn
doel niet en toch bereikt hij het met
zekerheid. In de wijsheid van dit in
stinct straalt de Opperste Wijsheid
door. Het vertelt ons van de Schep
per, Die ook de vogeis hun weg leert
vinden, zelfs in nacht en nevelen.
A. S.
Opgaven voor deze rubriek aan
het Secretariaat en Agenda
bureau van de Helderse Ge
meenschap: Erasmusstraat 14, tel.
2141, toestel 007; na zes uur
telefoon 3524.
19 December 1953; 45-jarig be
staan Helderse Bestuurders-
Bond.
2 Januari 1954; 40-jarig bestaan
A.B.V.A., afd. Den Helder.
5 Januari 1954: 5-jarig bestaan
„Tremolando".
15 Januari 1954: 60-jarig bestaan
K.A.B., afd. Den Helder.
30 Januari 1954: 50-jarig be
staan Toneelvereniging „T.A.-
V.E.N.U."
31 Januari 1954: 20-jarig bestaan
Eerste Helderse Wielrenv
„D.O.K."
3 April 1954: 5-jarig bestaan
Supportersver. „Rood-Wit".
17 April 1954: 25-jarig bestaan
Christelijk Mannenkoor.
Het schijnt, dat er over de strekking
van onze rubriek „Toneelstukken in
studie" enig misverstand is ontstaan.
Wij menen er goed aan te doen, hier
nog eens even de bedoeling van deze
rubriek uiteen te zetten.
Het kwam vroeger herhaaldelijk vóór,
dat regisseurs langs elkaar heen, hoe
kon dat ook anders, hetzelfde stuk in
•studie namen. Om te trachten, hierin
verbetering te brengen, werd enige
maanden geleden deze rubriek inge
steld. Hierdoor kan worden voorkomen
dat het publiek een stuk voorgezet
krijgt, dat al door een ander gezelschap
in hetzelfde seizoen werd opgevoerd.
Voor de regisseurs is het tevens een
aanwijzing om de gepubliceerde stuk
ken niet in studie te nemen. Wij ge
ven daarom in den vervolge alle titels
van toneelstukken in deze rubriek door
welke voor het nieuwe seizoen zijn op
gegeven bij het Secretariaat en Agen
dabureau van de Helderse Gemeen
schap.
Thans staan op het lijstje:
HBSV <27 Nov. 1953) „Boeven en
Madeliefjes".
,n?or,0n^er' "Gruno" <28 November
1953» „Een kerel
WSOVtRijkswerf (11 en 12 Dec. '53)
„Goud en Antiek".
Helderse Kweekschoolver. (29 Jan
1954) „Springvloed".
Personeelsver. „Marmag" (1954) „Ver
schroeide Aarde".
Personeelsver. „Werken en Ontspan
ning (1954) „De Papieren Wereld".
