In
onderwijswereld dreigt een
chaotische toestand
Malenkov ontving Britse
ambassadeur
Zes personen met auto te
water en verdronken
Ondanks veel tegenstellingen
dichter bij het ene-Europa
Schipbreukelingen huistoe
Tito is bereid troepen bij Triest
terug te trekken
Groot tekort aan lesruimten
en onderwijzers
Start de Tour
inAmsterdam?
Poesan door enorme
brand geteisterd
Schip te IJmuiden
tegen de wal
Vergif inplaats van
een zout afgegeven
Nederland zal een
VN-besluit negeren
Maandag 30 Nov. 1953
VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN
78e Jaargang No. 1306
Dagblad voor Den HelderKoegras, Texel, Whringen en Anna Paulowna
Leerkrachten luiden de noodklok
28.000 daklozen
Mossadeq in hongerstaking
Haagse conferentie ten einde
Europese Tweede Kamer
historisch besluit
Eend redde hele
stadswijk
Vrouw stierf bij het zien
van overleden echtgenoot
Toenadering tussen Moskou en Londen?
Gromyko zag kroningsfilm
Gevaarlijke vergissing
Tragisch ongeval in Waddingxveen
Pas herstelde matroos
bood vergeefs hulp
De Russen feliciteren
weer....
mmmm
1f 1V X
Massamoorden in Atjeh
WEERBERICHT
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. M. KOEMANS
Bureau:
Koningstraat 62—64
Den Helder
Postgironummer 449041
Telefoon 2345
TARIEVEN
Advertenties 1b ct p. mm
Kleine advertenties
(„Juttertjes")
tot 15 woordenJ
elk woord nteer 5 cent
Abonnementen:
per kwartaal t ö.Uo
per maand 2.02
bij vooruitbetaling
plus Incassokosten
Weekabonnementen 0
TIJDENS de demonstratieve vergadering te Utrecht, uitgaande van de
Nederlandse Ouderraad Openbaar Lager Onderwijs, De Nederlandse
Onderwijzersvereniging en de Vereniging „Volksonderwijs", die door
ongeveer 8000 belangstellenden bezocht was is unaniem de volgende
resolutie aangenomen. De demonstratieve bijeenkomst spreekt als haar
oordeel uit, dat de opeenvolgende regeringen hehben nagelaten vol
doende maatregelen te treffen ter bestrijding van het ernstig tekort aan
schoollokalen en aan leerkrachten. Zij merkt tevens op dat door boven
genoemde organisaties tijdig en bij voortduring is aangedrongen op het
treffen van voldoende maatregelen, terwijl zij verder constateert, dat
het gevolg van dit alles is, dat er een chaos dreigt te ontstaan, zoals
het onderwijs sedert 1920 nog niet heeft gekend, dat nu reeds duizen
den klassen zijn volgepropt met een onverantwoord hoog aantal leer-
lingen. dat het aantal leerkrachten op het ogenblik totaal onvoldoende
is, en dat aan een behoorlijke schoolruimte een groot gebrek bestaat. Zij
wijst er met nadruk op, dat de voortdurende stijging van het aantal
leerlingen in de komende jaren het onderwijs in nog slechter omstan
digheden zal brengen waardoor de chaos groter wordt. De resolutie
besluit met de regering en de volksvertegenwoordiging met de meeste
klem te verzoeken met de grootste spoed maatregelen te treffen, opdat
in deze voor Nederland onwaardige toestand afdoende verbetering zal
komen.
De grote brand, die gedurende enkele
dagen de Zuidkoreaanse havenstad
Poesan teisterde, heeft naar schatting
een schade veroorzaakt van ruim f 100
millioen gulden. Voor zover bekend,
zijn vijf mensen om het leven gekomen.
Er zijn 28.000 daklozen. Onder de ver
brande gebouwen zijn het radiostation,
een spoorwegstation, krantenbu-
reaux en een kantoor van een lucht
vaartmaatschappij. Driehonderd dui
zend Koreanen en Amerikanen zijn
voor het vuur gevlucht.
De brand is te wijten aan de achte
loosheid van een jonge Koreaanse
huisvrouw, in wier woning tijdens haar
afwezigheid een pot met gloeiende
kolen is omgevallen. De vrouw is ge
arresteerd.
De Perzische oud-premier dr Mossa
deq, die op hef ogenblik terechtstaat,
is Zaterdagavond in hongerstaking ge
gaan. Hij heeft gezegd, binnen drie da
gen dood te zullen zijn.
0e bijeenkomst, die geopend werd door
de heer R. van Gasbeek, bracht ver
tegenwoordigers van verschillende po
litieke partijen en onderwijsautoritei-
ten tezamen. „De minister van Onder
wijs is echter niet aanwezig", aldus
spreker, „met het oog op het karakter
van de vergadering". Ook de staats
secretaris, mej. dr De Waal had be
richt van verhindering gezonden. De
heer de Glopper sprak vervolgens na
mens de ouders. „Een felle veront
waardiging gaat door ons land", aldus
spreker, „omdat we acht jaar na de be
vrijding bij het onderwijs steeds die
per in het moeras zinken. Er is een tijd
geweest, dat Nederland in het onder
wijs aan de spits stond in de wereld.
Het dieptepunt, dat we echter thans
beleven kan een ontreddering mee
brengen, waarvan een hele generatie
het slachtoffer dreigt te worden. De
kleuterschool is er niet, of de huisves
ting is slecht. In Rotterdam wachten
5300 kinderen op hun beurt om op de
kleuterschool te komen. „Er is", zo
ging spreker verder, „een duidelijk
verband tussen de volle klassen en de
baldadigheid en jeugdcriminaliteit. De
Verenigde Staten geven per jaar zes
maal zoveel uit aan criminaliteit als
aan het openbaar onderwijs. De grote
klassen zijn daarvan de oorzaak. Dien
tengevolge heeft het onderwijs niet
meer de macht om het kind alle zorg
te geven. In een klas zouden, volgens
Amerikaans systeem, op zijn hoogst 25
r\E CONFERENTIE van cle ministers
van de Europese Zes te Den Haag
is Zaterdag geëindigd met een zitting
van drie uur, waaraan ook werd deel
genomen door de Franse minister van
Buitenlandse Zaken, Bidault. Het feit,
dat men tot overeenstemming is geko
men tot het vormen van een Volkeren-
kamer, een soort Europese Tweede Ka
mer, waarvan de leden door de bewo
ners der zes staten zullen worden ge
kozen, en van een Eerste Kamer, waar
in de staten zelf zullen zijn vertegen-
wordigd, dit alles zodra het Verdrag
van de Politieke Gemeenschap van
kracht is geworden, moet wel als zeer
belangrijk worden bestempeld. De Voi-
kerenkamer zal straks een enorme in
vloed kunnen uitoefenen op de Euro
pese politiek, waardoor zeer grote mo
gelijkheden op het politieke terrein
worden geschapen.
QMTRENT de aard van de te vormen
Senaat bestaan overigens nog vele
tegengestelde meningen, zodat de stu-
De burgemeester van Freiburg
heeft Zaterdag een monument ont
huld ter nagedachtenis van de
eend ,die op 27 December 1944 de
bewoners van de stadswijk bij de
dierentuin wekte door zijn hevig
gekwaak. De gewekte bewoners
hoorden toen vliegtuiggeronk en
konden overhaast de schuilkelders
bereiken enkele minuten voor het
bombardement begon, dat de gehe
le stadswijk verwoestte. Er was
geen luchtalarm gegeven. Het
monument is opgericht in het
park, waar na het bombardement
de eend, dodelijk verwond, werd
gevonden
diecommissie, die opdracht heeft aan de
materie verder te werken, nog vele pro.
blemen dienaangaande zal moeten
trachten op te lossen. Verder heeft het
vraagstuk van de executieve organisa
tie, die reeds door de plaatsvervangers
van de ministers te Rome was aange
sneden, tot nuttige besprekingen geleid.
Het beginsel van de oprichting van
een enkel Europees Hof werd goedge
keurd. Een commissie van rechtsgeleer
den zal het gehele vraagstuk nader on
derzoeken.
De Gemeenschap zal, volgens nog te
bepalen modaliteiten, zowel de Euro
pese Gemeenschap voor Kolen en Staal
als de Europese Defensiegemeenschap
omvatten. De ministers hebben besloten
een commissie met de taak te belasten,
de werkzaamheden voor de oprichting
van een Europese Gemeenschap voort
te zetten en met het vaststellen van een
tekst van het verdrag aan te vangen.
De commissie, die te Parijs haar
standplaats zal hebben, zal tegen 15
Maart aan de ministers, die op 30 Maart
1954 te Brussel wederom zullen bijeen
komen, verslag uitbrengen.
Ongetwijfeld waren de algemene ver
wachtingen van wat deze conferentie
tot stand zou kunnen brengen, oor
spronkelijk groter geweest. Omtrent de
grondprincipes van de Europese Politie
ke Gemeenschap is nog steeds geen
overeenstemming bereikt. De studie
commissie zal hieraan hopenlijk een en
ander kimnen doen.
Gistermiddag is het echtpaar Van
Veen, wonende aan de Hoge Rijndijk
te Leiden dood in zijn woning aange
troffen door een zoon. die een bezoek
kwam brengen.
De politie veronderstelt, dat de 71-
jarige man Zondagmorgen in de keu
ken een dodelijke hartaanval heeft ge
kregen, waarna de 73-jarige echtten.'te
naar beneden is gekomen en bij het
an haar echtgenoot van schrik is
kinderen mogen zitten. Alles wat de
ouders zich van het onderwijs voor
stellen blijft op het ogenblik", zo ver
klaarde de heer De Glopper, „beneden
de verwachting. Bij de onvoldoende
persoonlijkheidsvorming op de tegen
woordige openbare school werkt men
de massavorming in de hand. Verge
leken met 1935 zijn de uitgaven voor
het onderwijs met 1/3 verminderd.
][)e vorige week", zo verzekerde spre
ker, „was er in Rotterdam voor 37
a 40 klassen geen onderwijzer. Er ko
men wanhopige klachten uit vele
kleine gemeenten, die het eerst met de
moeilijkheden zitten. Er is geen be
schaafd land, waar het tekort aan on
derwijzers zo groot is als in Neder
land. Het is niet aan te nemen, dat de
regering zich van een dreigende ramp
zal afmaken met de woorden „Na ons
de zondvloed".
(Zie verder pag 2, kolom 3).
De organisatoren van dc Ronde van
Frankrijk, de dagbladen 1'Equipc en Ie
Parisien Libere, aan wie gevraagd
werd de Ronde van 1954 over Neder
land te leiden, hebben dit verzoek in
overweging genomen op grond van de
zege van de Nederlandse renners, die
de ploegprtis (Challenge Martinil in de
laatste ronde van Frankrijk wonnen.
Zij hebben onderhandelingen geopend
met een Nederlands organisatie-comité,
dat gevormd is op initiatief van een j
aantal personen, dat zich voor sport
interesseert.
Daar zij van mening zijn, dat het niet
mogelijk is om Nederland een etappe
plaats te geven zonder al te lang uit
Frankrijk weg te blijven, hebben de
Franse organisatoren gevraagd te wil
len onderzoeken of het mogelijk zal
Zijn om de wedstrijd uit Nederland te
laten vertrekken. Het ligt in de bedoe
ling om Amsterdam als startplaats te
kiezen. Wij vernamen van de organi
satoren, dat de besprekingen reeds zo
ver zijn gevorderd, dat het van de toe
stemming en van de medewerking van
de regering en de provinciale en
gemeentelijk - instanties afhangt, of dit
plan werkelijkheid kan worden. Indien
het plan kan worden uitgevoerd, zal
Donderdag 8 Juli in het Olympisch
Stadion te Amsterdam worden gestart.
Izien van h
gestorven.
F)e nieuwe Britse ambassadeur te
Moskou, Sir William Hayter, heeft
Zaterdag gedurende twintig minuten
„in vriendschappelijke sfeer" gespro
ken met premier Malenkov van de
Sovjet-Unie over internationale kwes
ties. Minister Molotov woonde het on
derhoud bij. Sir William is de eerste
Westelijke ambassadeur, die sinds de
dood van Slalin door Malenkov werd
ontvangen. Het onderhoud vond plaats
in het particuliere bureau van Malen
kov in het Kremlin.
j-JET ONDERHOUD was van algemene
aard en wees niet op een nieuwe
richting in het politieke beleid van de
Sovjet-Unie. In algemene hewoordL;
gen gaf Malenkov aan zijn verlangen
naar goede betrekkingen, maar er
heeft geen uitwisseling van voorstel
len plaatsgevonden, aldus verklaarden
bevoegde kringen. Bijzonderheden over
het onderhoud zijn noch van Russische
noch van Britse zijde prijsgegeven, of
schoon het bericht van de ontmoeting
zelf over radio-Moskou is omgeroepen.
Een woordvoeder van de Britse am
bassade zeide „Het kan alleen beschre
ven worden als een beleefdheids
bezoek".
Korten tijd na zijn vertrek uit het
Kremlin heeft Sir William Hayter de
Amerikaanse ambassadeur, Charles
Bohlen van het gesprek in kennis ge
steld.
Diplomatieke waarnemers in Moskou
zijn van mening, dat de Britse ambas
sadeur in Moskou is aangekomen op
een ogenblik, dat er een merkbare
verandering in de houding van de Sov
jet-Unie ten opzichte van Engeland
waarneembaar was. In Russische pers-
De Daniela Borcliarduil llai-
fa, die onderweg was van Am
sterdam naar Breinen, voer bij
het verlaten van de grote sluis
te IJmuiden door een ongeluk
kige manoeuvre tegen een meer-
stoel en werd daarna legen de
ival gedrukt. De meersloel en
een aanzuigbuis van een chemi
sche fabriek werden flink be
schadigd. De kapitein wist zijn
schip op eigen kracht vlot te
krijgen, doch kreeg opdracht
terug te keren, liet schip werd.
in afwachting van het onderzoek
aan de ketting gelegd.
commentaren over Engeland wordt ge
zegd, dat Engelands economie beheerst
wordt door Amerika.
Vorige maand is Sir William Hayter
de gast geweest van Molotov, bij een
diner, ter gelegenheid van de viering
van de verjaardag an de Russische re
volutie. Lady Hayter is door mevrouw
Molotov uitgenodigd voor een middag
thee, terwijl de plaatservangende mi
nister van Buitenlandse Zaken, Gro
myko vorige week de Britse ambas
sade bezocht heeft om de kroningsfilm
te zien.
Te Delft kwam gisteren een bedien
de in een drogisterij tot de ondekking,
dat hij, in plaats van een bepaald
zout, een vergift aan een klant, had
afgeleverd. Onmiddellijk werd de po
litie er van in kennis gesteld. Zij liet
de mobilofoonwagen door de stad rij
den en op tal van punten waarschu
wingen omroepen. Tegelijkertijd stelde
zij een onderzoek in naar aanleiding
van het signalement dat de bediende
van de koper kon geven. Dit laatste
leidde er toe dat zij de koper vond,
waarmee een groot gevaar werd be
zworen.
De drie overlevenden van de scheepsrump op de Eierlandse Gron
den zijn Zaterdagmiddag met de ,J)okter Wagemakcr" naar de
vaste ival overgestoken en vandaar met een uuto van Het Belgische
consulaat naar Ostende gereisd. Van links naar rechts: matroos
André Brackx, matroos Jozef Bruyneel en machinist Fernand
Ackein. Voor liun vertrek brachten zij nog een bezoek aan de be
graafplaats te Den Burg, waar het stoffelijk overschot van hun om
gekomen jeugdige makker stond opgebaard. De mannen waren
nog zeer ontdaan over liet gebeurde, maar zij spraken vol dank
baarheid over de verzorging, die zij in het B.K. zusterhuis „Marit
Stellate De Cocksdorp hadden genoten.
QISTERMIDDAG heeft zich tussen
half drie en drie uur nabij Wad-
dlnxveen op de weg GoudaBoskoop
een tragisch auto-ongeval voorgedaan
waarvan niet minder dan zes personen
het slachtoffer zijn geworden. Het ge
zelschap was per auto uit Rotterdam
vertrokken. Ter hoogte van de Hene
gouwerweg heeft dc bestuurder door
het klappen van dc linkervoorband,
kennelijk de macht over zön stuur ver
loren. Hoewel het zicht ter plaatse
zeer goed is heeft de auto enkele berm-
palen omver gereden en is daarna
tegen een waarschuwingsbord voor
Maarschalk Tito van Zuid Slavië
heeft in een onderhoud met een Zuid
sla visch blad verklaard, dat het nuttig
zou zijn om tot een gedeeltelijke, voor
lopige regeling te komen, waarbij
Triest onder Italiaanse souvereiniteit
wordt geplaatst, omdat in de stad een
overwegend Italiaanse bevolking woont.
De rest van het vrije gebied van Triest
dient onder Zuidslavische souvereini
teit te komen, aldus de maarschalk.
Zondag sprak Tito te Jajce in Bosnië
over hetzelfde onderwerp. Zuid-Slavië
is. bereid een conferentie over Triest
bij te wonen als het er Van overtuigd
is, dat het besluit van de Westelijke
geallieerden om de zone-A van Triest
aan Italië over te dragen, niet in zijn
a - il
geheel zal worden uitgevoerd. De pre
sident dc 1 een beroep op Italië het
eerst zijn troepen van de grens terug
te trekken, dan is Zuid-Slavië bereid
dit eveneens te doen.
Soms waren Tito's woorden nauwe
lijks hoorbaar doordat de menigte tel
kens riep „Held Tito, held Tito". Dc
maarschalk sprak in Jajce omdat hem
daar juist tien jaar geleden de titel van
„maarschalk" was verleend en omdat
het de tiende verjaardag was dat er de
vorming van een voorlopige pro-com
munistische regering tot stand kwam.
In verband met dit feit had Tito
gelukwensen in ontvangst te nemen
van de president van Italië en van de
president van de Sovjet-Unie, Woros-
jilov. In Moskou bezocht Gromyko een
receptie in de Zuidslavische ambassade.
Het was voor het eerst dat een derge
lijke geste plaats vond sinds Tito brak
met de Kominform. In Berlijn woonde
een Sovjetdelegatie een receptie bij van
de Zuidslavische militaire missie al
daar.
In Zuidslavië is aan ruim 5300 per
sonen amnestie verleend. Minister
Popovitsj kreeg de onderscheiding
„nationale held".
In Rome achtte men Tito's voorstel
tot het terugtrekken der troepen aan
vaardbaar. Pella zei echter, dat Tito
met zijn rede" de taak der geallieerden
zeker niet heeft vergemakkelijkt".
In een communiqué van het leger
wordt medegedeeld, dat benden in
Atjeh onder de bevolking in gebieden
ten Zuid-Oosten van Laut Tawar, die
niet bereid was zich aan hun zijde te
scharen, massamoorden hebben bedre
ven. In de kampong Bintang werden
30 mensen vermoord, in Uwak 20, in
Angkup 30, in Takengon 30 en toen de
benden uit Brawang Gadjah terugtrok,
werden ongeveer 100 personen ver
moord.
kabels opgebotst. Vervolgens is hu
een ongeveer I meter hoge beschoeiing
afgekanteld. Hierna heeft de auto nog
een draai gemaakt en is daarna onder
water verdwenen.
De 19-jarige matroos M. Hofman
die Zaterdag jl. uit een ziekenhuis is
ontslagen en zijn zwager B. Goudriaan
aarzelden, toen zij van het ongeluk
vernamen, geen ogenblik en sprongen
in het ijskoude water, om te pogen, de
inzittenden van de verongelukte auto
te bevrijden
Zij sloegen de voorruit in, doch
hun pogin; bleek vergeefs. Ook
de hulp, die schippers met roeiboten
kwamen verlenen was niet meer nodig.
De inzittenden waren reeds overleden.
Burgemeester Vernaar van Waddinx-
veen en een pastoor waren ter plaatse
aanwezig. Nadat de auto met een ta
kelwagen uit het water was opgehaald
werd vastgesteld, dat de achterportie
ren waren afgesloten. De radio stond
nog aan. De lijken zijn overgebracht
naar de begraafplaats in Waddinx-
véen. In de verongelukte auto bevon
den zich de afdelingschef van de His-
pona-Suiza fabrieken te Breda, de
heer W. Verlinde en echtgenote (bei
den 49 jaar oud), de bankbediende A.
de Waard en zijn vrouw (58 jaar),
hun dochter (22 jaar) en haar ver
loofde, analyst, de heer L. Bartels (25
jaar). De families Verlinde en De
Waard zijn vroeger buren geweest.
Sindsdien hebben zij nog regelmatig
oontact onderhouden
De Algemene Vergadering der VN
heeft ondanks bezwaren van Neder
landse zijde een resolutie aangenomen
(met 33 tegen 13 stemmen bij 6 ont
houdingen) waarin Nederland verzocht
wordt voort te gaan met het zenden
van rapporten over de toestand op de
Antillen en in Suriname.
De Nederlandse afgevaardigde, mr
C. W. A. Schurmann, zeide, dat zijn
regering het verzoek zou negeren. De
parlementen van de Antillen en Suri
name, zo verklaarde hij, zijn vrijelijk
gekozen en hebben volledige wetgeven
de bevoegdheid zonder tussenkomst
van de Nederlandse regering.
De Nederlandse afgevaardigde zei:
„Het verstrekken van inlichtingen door
Nederland zou een inbreuk op de
autonomie betekenen en in strijd met
de grondwet zowel van de beide ge
bieden als van Nederland".
Verwachting tot hedenavond:
WEINIG VERANDERING IN
TEMPERATUUR
Veranderlijke bewolking met van
het Westen uit enige regen of mot
regen. Matige tot krachtige en in
het Noorden tijdelijk krachtige
wind tussen Zuidwest en West
Weinig verandering in tempera
tuur.
Dinsdag: Zon op 8.25, onder 16.32
Maan op 3.07, onder 13.49