Kruiser met roemruchte naam ra-. W acker behaalde een verdiende 3-2 zege in Olympisch Stadion ■dusr Voorlopig geen „new look" bijl NAVO-strijdkrachten PPIHü ■IliiftliiiÉiiiil Indienststelling roept rijke en droeve herinneringen op Weners combineerden te lang Eerste naamgenoot in 1643 Geen taal voor een dienaar der wet „DE ZEVEN PROVINCIËN" Luister eens naar Radioprogramma Dode en zwaar gewonde bij autoongeval Politieman maakte ruzie in café Intervieuw met minister Staf VS zullen ons wel blijven helpen Bondsteam miste de vonk Steijger deed goed werk Hm rzssxssssrxï BICAHPAN Oud-internationalsHFC: Het Rotterdams elftal (Van een medewerker) aan^de^ilni 111 November j,l. de nieuwe kruiser „De Ruyter" 27 Februari J9*?T°jjt^k^Uefd\daarn}ede 'le naanl van hvt »P triinri 10/19 I t v». *.«,0 iumnv vuu ncj u[i K n 111 e Jovazee gezonken vlagde schip van schout bij Uuvter" ""r"la". vandaag zal het zusterschip van de nieuu liuyter van de Rotterdamsche Droogdok Maatschappij worden ppnmnoit nn /W* li na 1 J ;nen en as r. fs. „De Zeven Provinciën" in dienst worden ge- A'C i" ""r Koninklijke Marine en daarmede voor geheel e ir am "H vort grote vreugde, omdat daarmede een oude tra ditie, die in 1933 afbrak, weder in ere zal ivorden hersteld. ITant de imam oor ogs jodem zal de zevende van dezelfde naam zijn, die in de loop van drie eeuwen tot 's lands zeemacht heeft behoord en de her- inner mg levendig houdt aan de op 23 Januari 1579 gesloten linie van L Ir echt, waarbij de voordien veelal separaat optredende zeven Neder- landse gewesten een oorlogsbondgenootschap sloten, waaruit in be trekkelijk korte tijd de machtige Republiek der Verenigde Nederlanden ontstond "piJDENS het stadhouderschap van Prins Frederik Hendrik werd in 1643 de eerste „De Zeven Provinciën", een linieschip van het tweede charter, voerende 48 stukken geschut, in dienst gesteld. Het nam deel aan de Slag bij Elba in 1652 en een jaar later aan die bij Livorno. Wanneer tijden» de Tweede Engelse Oorlog in Mei 1665 de Slag bij Lo- westoft plaats vindt, zien wij eennieu- WALZER FüR DAS P1ANO- FORTE, op. 39 van Johannes Brahms voor piano-vierhandig. De melodiek, harmoniek en rhythmiek van Brahm's muziek hebben zeer persoonlijke ken merken. Ze hebben iets stugs en stroefs, hetgeen zich vooral ma nifesteert in zijn pianoiverken. Uitgelaten is zijn muziek zelden. Het draagt eiementen van som berheid en tragiek. (Vrijdag 20.10 uur over Hilversum 2, 298 m.) LIEDEREN VAN SCHUBERT EN HENR1 DUPARC. Bij Schubert blijft de zang steeds de drager van de expressie. Bijna altijd is de zangpartij, ook zonder bege leiding, een afgesloten muzikaal geheel. In deze uitzending kunt U o.a. luisteren naar het prach tige lied. „Gretchen am Spinn- rade". De begeleiding is zelden alleen een muzikale steun voor de melodie, zij is de uitbeelding van degene, die zingend wordt voorgesteld. Een karakteristieke uiterlijkheid kiest hij daarbij als voorbeeld. Dit concrete beeld (bijv. het snorren van een spin newiel) wordt tevens het sym bool van het innerlijk. Dupare behoort tot de impressionisten. Hij was de eerste, die liederen met Franse tekst schreef. Het „l'Invitation au Voyage" is een prachtig staaltje van zijn mees terschap. (Vrijdag 17.40 over Hil versum 1 402 meter). VRIJDAG 18 DECEMBER HILVERSUM I. <02 m.: 7.00-24.00 KRO. 7-00 Nieuws. 7.10 Gram. 7,45 Morgengebed en Liturgische kalender. 8 00 Nieuws en weerberichten. 8.15 Gram. 9 00 Voor de huisvrouw. 9-35 Waterstan den. 9.40 Gram. 9.45 Schoolradio. 10.00 Gram. 10.30 Viool en piano. 11.00 Voor de zieken. 11.40 Nederl. volksliedjes. 12.00 Angelus. 12.03 Gram. 12.30 Land- en Tuinbouwmededelingen. 12.33 Musette- Orkest en solist. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws en Kath. ni.euws. 13 20 P'an°"d"° en zang. 13.45 Voor de vrouw. 14.00 Gram. 14.30 „Hier vrij Europa". 15.00 School radio. 15.30 Viool en clavecimbel 16.00 Voor de zieken. 17.00 Voor de jeugd. 17.15 Kinderkoor. 17.40 Zang en piano. 18 05 „De betekenis van de vakorgani satie voor administratief e" ver*°pe"d personeel", vraaggesprek. 1818 muziek. 18.40 Vragenbeantwoording. 18_52 Actualiteiten. 19.00 Nieuws. 19.10 Rege ringsuitzending: „Verklaring en J°*"oh; ting". waarin opgenomen het emigratie praatje door H. A. van Luyk_ - 1SE30 Gram. 20.25 De gewone man. 20.30 Pol tiek forum. 2100 Amus.-orkest en sol. 21.35 Brabants halfuur. 22.05 Gram. 22.45 De verwachte der volkeren causerie. 2s!oO Nieuws. 23.15-24.00 Gram.muziek. HILVERSUM II. 298 m.i 7.00 VARA. 10.00 VPRO, 10.20 VARA. 12.00 AVR 16.00 VARA, 19.30 VPRO, 21.00 VARA. 22.40 VPRO. 23 00-24.00 VARA. Nieuws. 7.10 Gram. 7.15 Gy^ ^O Gram. 8.00 Nieuws. 8.15 Gram. 8.45 Voorde huisvrouw. 9.00 Gym. v Thuis", 9.10 Gram. 9.40 Schoolradio 10.00 Thu causerie. 10.05 Morgenwijding. 10.20 VOO de kleuters. 10.40 Kamerkoor solisten. 10.55 Voordracht. 11.18 Gram. U.30 Or gel en zang. 12.00 Land- en Musette-Orkest. 12.30 Land- en Tuinbouwmededelingen. 12213 Sportoverzlcht. 12.48 GramJ3°°„„ M„. 13.15 Mededelingen en 2Q pian0. Orkest. 14.00 Kookpraatje I4.MPlano recital. 14 50 Voordracht. lS.lO Tenor^^ piano. 15.30 Amus.-muz c Voor ^e 16 30 Muzikale causerie )8 ,5 jeugd .7,40 hoor. Verz.-proflr. 18.45 ,.ut Vara- spel. 19.00 Voor de jeugd 19.10 v varia. 19.12 Meisjeskoor. 198 tot mijn gelof kwam". rlchten. 20.00 NieUSrt. 20*5 BoeKD P king. 20.10 VI.rhan.Hg Pianospel^ „Benelux", causeri^^ |>a;)p 2,.nnvoor het ïelux cauhtne. - 21 00 Voor Gram.muziek. Televisie-programma. VPRO. - 2015- „45 1 Gastenboek, 2. Causerie over de trompet, piston en Bugel; 3. Weerover- ^eht 4 Film; 5. Spaanse dansen. we „Seven Provinciën" opereren, even als zijn voorganger met 48 kanons ge wapend. Dit linieschip ontkomt aan de neder laag, waarbij de Republiek behalve een aantal oorlogsbodems, tweeduizend mat) verliest, waaronder de admiraals Jacob Wassenaer van Obdarn en Egbert Meeuwsz. Kortenaer, Herdoopt in „St. Jan Baptista", neemt de vroegere „Se ven Provinciën" in 1666 deel aan de Tweedaagse Zeeslag, waarin De Ruyter tegenover een grote Engelse overmacht een meesterlijke terugtocht naar het Vlie weet uit te voeren en een J»ar later is dezelfde bodem weer van de partij als Neerlands beroemdste vloot voogd de befaamde tocht naar Chatham tot een goed einde brengt en met het Engelse admiraalschip „Royal Charles' op sleeptouw naar het vaderland te rugkeert. „De Ruyter's vlaggeschip [)E RUYTER zelf vaart dan op de beroemdste der zeven „De Zeven Provinciën", t.w. een nieuw linieschip met 80 stukken, dat echter reeds zowel aan de Vierdaagse als aan de Twee daagse Zeeslag had deelgenomen. In 1672 het rampjaar is het weer deze zelfde „De Zeven Provin ciën" altijd nog het vlaggeschip van De Ruyter dat in de slag tegen de EngelsFranse vloot bij Solebay het admiraalsschip van de hertog van York vernietigt en een groot aandeel heeft in de uiteindelijke Hollandse zegepraal. De verbonden tegenstanders konden dat moeilijk verkroppen. Sterker in aantal leverden zij in 1673 andermaal slag, ditmaal bij Schooneveld in de nabij heid van Walcheren. Voor de tweede maal moesten zij zich onder het ver nietigend vuur van de kleinere Hol landse vloot met aan het hoofd „De Zeven Provinciën" terugtrekken. Opnieuw kwam de vijand terug, dit maal met 140 schepen, waartegenover De Ruyter er slechts 90 kon stellen. In de Slag bij Kijkduin, glansrijk door de Hollanders gewonnen, keerde De Ruy ter's „De Zeven Provinciën" zich meer speciaal tegen het vlaggeschip van de Engelse aanvoerder, prins Robert, dat tot wijken werd gedwongen. Jaren van vrede braken hierna voor de Republiek aan. Een nog zwaarder bewapende „De Zeven Provinciën' werd in 1694 in dienst gesteld. Dit schip voerde liefst 92 kanons en nam tijdens de Spaanse Successie-oorlog in 1702 deel aan de Slag bjj Vigo, waarin de Spaanse Zilvervloot werd ver nietigd. Van de vijfde „De Zeven Provin ciën", een linieschip met 74 stukken, dat in 1781 aan de vloot werd toege voegd is weinig bekend geworden. Het zou tot 6 October 1910 duren, aleer een toen modern oorlogsschip met de roemruchte naam weer in de naam lijst van de schepen der inmiddels Ko ninklijk geworden Marine zou hebben opgenomen. Gebouwd op 's Rijkswerf te Amsterdam, bezat het twee machtig aandoende schoorstenen en voerde het 14 kanons, waaronder twee van 28 cm benevens 6 mitrailleurs. De bemanning telde 350 koppen. Het schip, dat 6530 ton mat, deed veelal dienst overzee, waar het ook tijdens de Eerste Wereld oorlog als vlaggeschip van het Neder lands eskader in de Indische wateren fungeerde. Diepbetreurde muiterij UET was op deze bodem, destijds lig gende op de rede van Oleh-Lch, dat in de avond van 4 Februari 1933, ter wijl de commandant cn een deel der officieren aan land waren, de diepbe treurde muiterij uitbrak. Het schip Een opname uit de wedstrijd. Door het te ver uitlopen van doelman Steiger scoorde Oostenrijk het eer ste doelpunt. koos zee, gevolgd door de gouverne mentsstomer „Aldebaran", waarmede het elk contact weigerde. Daarop kwam het Indisch eskader in actie en het was de kruller „Java", die negen jaar later in de Javazee tegen de Japanners zou ten onder gaan, die „De Zeven Provin- ciiën" in de morgen van 10 Februari 1933 sommeerde zich over te geven. Hei antwoord luidde slechts: „Ons niet hinderen". Het schip, dat als vijand moest worden beschouwd, werd daarna door een Dornier Walvliegboot van de M.L.D. aangevallen, waarbij een bom van 50 kg achter de eerste schoorsteen werd geworpen, tengevolge waarvan 18 opvarenden werden gedood en 25 ge wond. De door de bominslag ontstane brand werd geblust, waarna het onge lukkige schip zich overgaf. De zwaar- beschadigde oorlogsbodem werd buiten dienst gesteld en niet meer waardig gekeurd de trotse naam „De Zeven Provinciën" te voeren. Na het uitvoeren van een Ingrijpen de verbouwing, waarhij het schip een schoorsteen moest offeren en een ge wijzigde machine-installatie en bewa pening kreeg, werd het in 1937 omge doopt in Hr Ms „Soerabaja" en ais kustvcrdcdigingsschlp weer in de sterk te der Koninklijke Marine gevoerd. Nog eens liet het van zich spreken, toen geconstateerd werd, dat een ka bel, waarmede de reddingboten in de takels hingen, bleek te zjin doorgesne den.' Het onderzoek wees uit, dat men hier met een weerwraak te doen had van een matroos, die geen verlof had kunnen bekomen om met het scheeps- elftal te gaan voetballen. Op 15 Februari 1942 werd de „Soe- rabaja" bij de plaats van die naam door een Japanse luchtaanval tot zin ken gebracht. Toen de Jappen dc Ar chipel hadden veroverd, lichtten zij het schip, dat in de loop van de oorlog opnieuw tot zinken werd gebracht. Nu thans bijna 21 jaren na de on gelukkige gebeurtenissen met de laat ste „De Zeven Provinciën" een ultra modern schip met dezelfde roemruchte naam aan de sterkte van de Koninklij ke Marine zal worden toegevoegd en naar wij hopen in lange jaren van vrede Neerlands vlag over alle zeeën ter wereld zal voeren, is er een even begrijpelijke trots als vreugde in het hart van iedere marineman vanaf ad miraal tot de jongste matroos, die nog altijd van hetzelfde hout zijn gesneden als de maats van De Ruyter's „De Ze ven Provinciën". Gisteren om half een is op de Rijks weg tussen Havelte en Uffelte een erns tig auto-ongeval gebeurd. Een perso nenauto reed door onbekende oorzaak in volle vaart tegen de bomen langs de weg en werd totaal vernield. De chauffeur, H. A. G. uit Uddel, werd daarbij gedood. Een militair, Van E. uit Den Haag, is zwaar gewond in het ziekenhuis te Meppel opgenomen. Men vreest voor zijn leven. De heren Foster Dulles, Humphrey en Harold Stassen, leden van de Amerikaanse delegatie bij de NAVO-besprekingen te Parijs, die thans geëindigd zijn. HE procureur-generaal bij het ge rechtshof te 's-Gravenhage heeft gistere» f 10.— subsidiair vijf dagen hechtenis geëist tegen de agent van polHie A. K. wonende te Dordrecht. Hem was ten laste gelegd, dat hij op 16 Mei van dit jaar zijn schoonzuster In Woudrichem, een woord had toege voegd, waarmee een specifiek vrouwe lijk, doch weinig eerbaar beroep wordt aangeduid. Verdachte was die avond in een café te Woudrichem geweest, waar hij met een goede kennis een paar bor rels had gedronken. Voor het vertrek uit het café zou K., na een korte woor denwisseling met zijn schoonzuster haar met een geneverfles hebben bedreigd, hetgeen door verdachte werd ontkend. De vader van K. greep toen in en nam zijn zoon mee naar huis. Op een af stand van 40 meter zou de vertegen woordiger van de Hermandad zich hebben omgedraaid en zijn schoonzus ter het onbeschaafde woord hebben toegeroepen, dat hij tevens op haar fa milie liet slaan. Als getuigen werden de schoonzuster en haar echtgenote ge hoord, die bezwarende verklarirgcn aflegden voor verdachte. De raadsman verzocht het hof het vonnis van de po litierechter te willen bekrachtigen, dat vrijspraak had geluid. Hij wees er op, dat een veroordeling voor verdachte, die sinds Augustus is geschorst, zeer ernstige gevolgen kon hebben. I7AN militair standpunt bezien heb- ben de NAVO-conferenties in Pa rijs nuttig werk gedaan door een eind te maken aan de overdreven voorstel- Ir C. STAF geen atoombommen? (Van onze sportredacteur). HALF LEGE TRIBUNES zijn altijd een triest gezicht, maar gistermiddag werd dat in het Olympisch Stadion nog geaccentueerd door een kille grijze ne vel, Tegen deze achtergrond speelde het Nederlandse Bondselftal een matte wedstrijd tegen het Weense Wacker, een wedstrijd die met 32 werd verlo ren. WU willen niet beweren dat deze wedstrijd triest was als de achtergrond, maar groots was het allerminst wat ons gistermiddag werd voorgeschoteld, zeker niet het spel van onze landge noten. Juist op de spekgladde grasmat van het Olympisch .ladion sprongen de tekortkomingen sterk in het oog. Met name de lichamelijke conditie, startsnelheid en balbehandeling was vaak uitermate slecht cn slechts dank zij het feit dat Wacker met eindeloze combinaties het doel van Steiger be laagde, bleef de nederlaag van net Bondselftal tot 32 beperkt. DE VERDEDIGING was nog het sterkste deel.van het Bondsteam. Stei ger heeft met enkele fantastische zweef sprongen schoten van Chalupecky, Brousek en Wagner onschadelijk ge maakt en Odenthal en Tebak hebben zich, evenals de halfspelers Klaassens en Biesbrouck, van hun verdedigende taak goed gekweten. Het plaatsen was vaak echter zo slecht dat hun passes de voorhoedespelers niet konden be reiken, met het gevolg dat de midden linie van Wacker vrijwel de gehele wedstrijd het middenveld beheerste. Stopper De Voogd (Haarlem) heeft Terlouw, die verhinderd was, niet kun nen doen vergeten. Van de voorhoede was vooral de linkervleugel Bennaars- Gruyzen zwak, Overbeeke en Van Beurden lieten een enkele maal voor treffelijke staaltjes voetbal zien en aanvalsleider Van Melis heeft gedaan wat in zijn vermogen lag om het spil Kollman lastig te maken. Menig kop duel bracht de Eindhovenaar op zijn naam. Hij verdeelde het spel soms aar dig, maar het aantal schoten dat hij heeft gelost kan op de vingers van één hand worden geteld. HET SPEL van Wacker was soms bijzonder fraai. De combinaties werden echter regelmatig te kort gehouden en in de meeste gevallen was er wei een Nederlands been dat zo'n vloeiende combinatie kon onderbreken. De enke le malen dat de Weners het spel open gooiden waren zij uitermate gevaarlijk en driemaal leidde dat tot een doel punt. Doelman Pelikan heeft niet veol gevaarlijk werk gehad. Het spel van de Nederlanders miste het flitsende, dat wij in de laatste wedstrijd tegen Bel gië mochten waarnémen. De „vonk" ontbrak, er werd niet voor Iedere duimbreed grond gevochten en zelfs „sjouwer" Klaassens geloofde het wel een enkele maal. Toch was het deze Klaassens dié het eerste harde schot op de Weense doelmond afzond. Kort daarop knalde Van Overbeeke de bal in het zijnet. Met een verre uittrap zette Pelikan zijn voorhoede aan het werk. De Voogd greep even verkeerd in, linksbuiten Haummer, maakte zich meester van het leer en stelde Brousek met een messcherpe pass in staat om Steiger voor de eerste maal te passe ren. Tegen het einde van de eerste helft, toen het hoge tempo zich bij de Nederlanders begon te wreken, trok de gehele Oostenrijkse aanval als een blik semflits door de Nederlandse verdedi ging. Twee, drie Oostenrijkers stonden in de ontredderde Nederlandse defen sie volkomen ongedekt en het was voor de 19-jarige Chalupecky, een van de gevaarlijkste spelers van Wacker, een koud kunstje om Steiger andermaal een vergeefse duik te laten maken. ONGEVEER negen minuten na de hervatting ontstond een scrimmage voor het doel van Wacker. Doelman Pelikan probeerde de situatie te reddon, greep echter mis en hoewel Just de bal nog van de doellijn probeerde te trappen, kon Gruyzen nog juist het laatste be slissende zetje geven. Weinige minuten later benutte Chalupecky een verras sende getrokken pass van Haumner. Met dit doelpunt was alle vuur uit bei de elftallen verdwenen. Men ging het wat kalmer aan doen en langzamer hand begon het publiek naar het einde' te verlangen. Nog even kwam er een opleving, toen Van Melis met een uit stekend getimede kopbal de bal in de vrije ruimte voor Van Beurden plaatste. De Bossenaar maakte zich snel mees ter van de bal en met een korte droge tik knalde hij het ronde ding achter Pelikan. Kort daarop kwam het einde van deze wedstrijd, die wel zeer spoe dig zal zijn vergeten. llngcn, die sommigen hadden gemaakt1 van de z.g. ,new look" van het NA-F VO-defensie-apparaat en van de daar-6 uit voortvloeiende militaire tactiek - - als gevolg van de ontwikkeling van? atoomwapens. Van een totale omme-* keer Is vooralsnog geen sprake, al-1 dus de Nederlandse minister van- Oorlog cn Marine, ir C. Staf in een exclusief interview te Parijs. Het gebruik van nieuwe wapens- en het effect ervan op de r-ilitairet tactiek zal grondig door het militai-, re comité en de stafcommandanten- van de NAVO moeten worden bestu-r deerd. Het spreekt vanzelf dat dit- niet van vandaag op morgen zal kun nen gebeuren. 1 Bovendien is het niet eens zo heel- 1 zeker, dat er in een eventuele vol gende oorlog gebruik zal word en- gemaakt van atoomwapens, daar ditt om politieke redenen wel eens on gewenst kon blijken. Men moet diei wapens dan ook alleen beschouwen, als versterking van de parate strijd-' krachten, niet als vervanging daar-l van. De reserve-divisies zullen daar door nog in waarde toenemen, wanfe men krijgt een sterk schild, waarach-; ter zij gebruik zullen kunnen wordenr Minister Staf meent wel, dat de lucht-, i macht totaal van karakter zal ver-i L anderen, en hoewel in langzamer tem-t po, vermoedelijk ook de zeemacht. In de opzet van de NAVO-luchtmacht is overigens geen verandering geko men, en dit geldt ook voor Neder-; land. Zeer veel aandacht zal van nu af moeten worden besteed aan de jaari lijks terugkerende kosten van onden houd, modernisering en vervanging van het verdedigingsapparaat. Nederland heeft tijdens de verga-- deringen te Parijs, zo vervolgde dé minister, gedetailleerde inlichtingen- verkregen over de denkbeeld van da Amerikaanse regering inzake da voortzetting van de militaire hulpver-i lening. Hoewel het laatste woord in. deze aan het Amerikaanse Congres is; was men toch algemeen van mening, dat voortzetting der hulp kan wordet^ verwacht. De Amerikanen hebben duidelijfy doen blijken, dat zij overtuigd zijr. van de noodzaak om hulp bij de di-, recte uitrusting van de nieuwe Ne-; derlandse divisies voort ,te zetten' De besprekingen die hij hierover me^ de Amerikanen had gehad, noemdé minister Staf bepaald bevredigend. voelt men niet. Als U dus voort- 7 durend sukkelt met maagpiin. druk op Uw maag, oprispen, - misselijkheid en maagzuur is - er iets niet in orde en moet U Uw maag te hul£ k°™fARpAN nieuwe maagmiddel BICARPAN geelt onmiddellijk verhchUng en bij voortgezèt gebruik ver en bij voortg6,zei y dwijnen Uw klachten voorgoed- De cachet-(ouwel-)vorm heelt speciaal bij gevoelige magen dubbel voordeel. Vraag XACHETS "AKKER" smaakloos,! snel, cekerl AAG (Advertentie. Ing. Med.) Het elftal van de oud-international^ voor de traditionele wedstrijd teger HFC op 1 Januari is als volgt samen' gesteld: Halle; Pellikaan en Schijve! naar; Stroker, Paauwe en Stijger- Dra! ger, Van Dijk, Roozen, Smit en Mijn; ders. Reserves: Van Gelder en Wiertz Scheidsrechter bij deze wedstrijd i, mr M. A. V. Slingenberg. Voor de op 23 December in het Feye1 noordstadion te Rotterdam te speleij voetbalwedstrijd tussen het Rotterdam) elftal en de Spaanse club Valencia- j waarin Wilkes uitkomt, ls het Rotter' dams team als volgt samengesteld: Du- fonir (Sparta); Verboom (Excelsior! en Osterholt (Hermes DVS); Van dei Hoek (Feyenoogd), Terlouw (Sparta' en Van Schijndel (SW); Van Ede (Sparta), Benninghof (Sparta), Kö neman (SVV), Van Pelt (SVV) ei Jacques Heyster (Hermes DVS).

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1953 | | pagina 7