MUZIEKONDERWIJS OP SCHOOL?
&ïar"ni"te
te™ "~k
De jeugd geeft een bevestigend antwoord
en staaft dit met vele argumenten
DERMA
J\ssistente
DE VERGETEN CATEGORIE
AAN HET WOORD
Een harmonische
opvoeding
pjm pam Pom en 0raafmachine
de w
En nu de volgende kwestie'
te' «Stte"b"
Laniel kreeg een
vertrouwensmotie
Waar woorden ontbreken
begint de muziek
Ik geloof niet aan....
massaal kunstonderwijs
Wat leren ons deze
beschouwingen
DOKTERS a
ADELAIDE HUMPHRIES
DONDERDAG 7 JANUARI 1954
JEN LERAARSVERGADERING ergens In Nederland
een groep intellectuelen rondom een lange tafel ter be
spreking van de laatste rapporten. Jan K. is in behande
ling. Hij heeft vier onvoldoenden en de directeur vraagt
inlichtingen. Leraar A: „Slechte proefwerken"; interrruptie
van de tekenleraar; „Voor mij een prima leerling", gevolgd
door een uitroep van de ietwat ongedisciplineerde Neerlan
dicus: „Hü schrijft opvallend goed opstellen". Dan spreekt
leraar D het verlossende woord: „Alles goed en wel, maar
hij is dom: hij hoort op deze school niet thuis", en, gemoe
delijk: „Geeft u zijn ouders
de raad, een eenvoudiger
school te zoeken hier
komt van hem niets te
recht, hij is voor middel
baar onderwijs totaal on
geschikt". De directeur no
teert ijverig leerling IJ
komt aan de orde.
Wy weten nu, dat Jan K.
iedere overgang en tenslotte bü het eindexamen in het ge
ding komen en waaraan Jan K. niét kan voldoen. Waar de
knaap dan heen moet? Dat is een zaak voor zijn ouders en,
misschien, voor de welmenende en op het terrein van de
beroepskeuze breed ontwikkelde directeur. Die heeft ten
minste een paar gegevens, die hem een weg wijzen: Jan
tekent voortreffelijk en „hij schrijft opvallend goede op
stellen". Hoe vaak zit hij niet te piekeren over een jongen
of meisje, van wie de lerarenvergadering geen enkel posi
tief gegeven heeft geformuleerd. En voor de zoveelste keer
constateert hij: deze school
geeft zyn leerlingen te
weinig gelegenheid om hun
aanleg en talenten voldoen
de te openbaren. Ze kan
dat niet haar program
ma Iaat dat eenvoudig niet
toe.
„een artistieke knobbel" heeft,
wat op deze school niet belangrijk is en dat hij de capa
citeiten mist om het onderwijs, dat vóór alles intelligentie
vraagt, met behooriyke resultaten te volgen. Leraar D
heeft in de grond van de zaak geiyk: Jan is niet voor deze
school geschikt hij had ook het omgekeerde kunnen
zeggen: deze school deugt niet voor Jan: Want op deze
school is het van weinig betekenis, dat Jan een goed karak
ter heeft, zich toch werkelijk wel inspant, een trouw kame
raad blijkt te zijn, een gevoelig type is en een grote be
langstelling heeft voor schilderkunst, literatuur en muziek
het komt hiér aan op „hersenqualiteit" plus een sterker
doorzettingsvermogen dan de dromerige jongen met zijn
hoofd vol gedachtenspinsels bezit. Het is goed, dat leraar
D de juiste weg heeft gewezen hij heeft alleen te maken
met het feit, dat zijn school bepaalde eisen stelt, die bij
Deze overwegingen hebben velen tot de conclusie ge
bracht, dat er middelen gevonden moeten worden om het
middelbaar onderwijs minder eenzijdig te maken: niet al
leen om harmonischer mensen te vormen, maar ook en
vooral om verkenning in verband met een juiste beroeps
keuze mogelijk te maken. Zü pleiten voor handenarbeid en
handwerken, voor intensiever literatuuronderwijs, voor veel
zelfwerkzaamheid, voor meer gelegenheid tot expressie en
in verband daarmee ook voor muziekonderwijs: niet alleen
om nóg meer „kennis aan te brengen", in geen geval om
„snobs" te kweken, die met een geaffecteerde stem spre
ken voor wat ze niet werkelijk voelen, maar om het leven
rijker te maken om te kunnen ontdekken, waar de wezen
lijke belangstelling van hun leerlingen ligt. Hoe denkt de
vergeten categorie over dit muziekonderwijs?
„^JATUURLIJK is muziekonderwijs
op de middelbare- en ULO-scholen
noodzakelijk. Bij een goede opvoeding
hoort nu eenmaal de kennis, (en ik
zou nog verder willen gaan, de be
oefening) van goede muziek. De oude
Grieken streefden al naar een harmo
nische opvoeding. Naast het intel
lectuele ook het aesthetische, het reli
gieuze, het ethische....
Laat men op de middelbare scholen
de kinderen toch niet alleen volstop
pen met kennis, doch leer ze ook ge
niéten van al het schoons, dat de
wereld tot nu toe heeft voortgebracht:
het zal het leven zoveel rijker, zo
veel dieper maken.
Ik weet wat veel leraren nu zeggen
„Het examenprogramma is al zo over
laden, en dan nog. die kostelijke uren
verliezen voor dergelijke (vergeef me
het woord) flauwe kul".
Hier komen we dan meteen aan het
andere deel van de vraag. Wat doen
we aan muziek en hoe doen we het?
Men kan de muziek in twee grote
delen splitsen nl. Goede muziek en
Slechte muziek. Dit klinkt cru, maar
men behoeft slechts een uur critisch
naar de radio te luisteren, om dat
te ervaren.
We moeten op de middelbare scho
len alléén goede muziek laten horen
enals het kdn, maken. En dat
kan. Men laat met Duits lezen ook
geen Duitse beeldromans bestuderen,
maar liefst boeken van de bekendste
en beroemdste schrijvers.
Er zijn echter veel jongens en meis
jes, die nooit naar goede muziek heb
ben geluisterd en er ook niet naar
willen luisteren.
Laat de leraar hen (en het zijn er
velen) ervan proberen te overtuigen,
dat dancing.-muziek niet het ware is.
Het spreekt vanzelf, dat we hier lera
ren moeten hebben, die èn paedagoog,
èn kenner der muziek moeten zijn.
Een schoolgramofoon met discotheek
bewijst hier goede diensten. Elke week
1 of 2 uur muziek op het rooster is
geen overbodige luxe. Een uur kan
gebruikt worden voor samenzang, het
geen velen dichter bij de goede mu
ziek brengt.
De handenarbeidles kan worden in
geschakeld voor het maken van een
bamboe blokfluit of aarschouwings-
materiaal.
Voor de jeugdconcerten tenslotte
niets dan lof, omdat men hier voor
zeer weinig geld een eersteklas orkest
kan beluisteren of een solist, met een
uitleg van de te spelen werken.
Tenslotte een lijstje van werken,
die M.S.-kinderen m.i. moeten hebben
beluisterd: Orgelwerk van Bach, Mat-
theuspassion (event. enkele gedeelten)
Symphonie van Haydn, Pianoconcert
van Mozart 1 of 2 symphonieën van
Beethoven, Liederen van Schubert,
enige werken van Chopin, enige mo
dernen zoals Debussy, Strawinsky,
Pijper."
JAAP ZEEMAN
Holleweg. 71, Heiloo
„£)IT is mijn eerste schuchtere poging
tot een bijdrage voor uw weke
lijkse rubriek voor jonge journalist-
jes. Met genoegen heb ik altijd de
verschillende onderwerpen gevolgd en
daar bet laatste me nogal een belang
rijk probleem toeschijnt en muziek
m'n grootste liefhebberij is, wil ik ook
eens trachten mijn mening over dit
probleem te geven.
Er is een oud gezegde, dat luidt:
Waar woorden ontbreken, begint de
muziek. Ja, muziek kan zo wonder
mooi zijn, dat woorden te kort schie
ten, om de schoonheid ervan uit te
drukken. Het is een belangrijk ele
ment in een mensenleven en daarom
moet er ook voldoende aandacht aan
besteed worden bij de geestelijke op
voeding.
In ons leven komen we beslist met
muziek in aanraking en hoe staan we
er dan tegenover? Om nu de kiem
van deze kennismaking in goede ba
nen te ontwikkelen, zou muziekonder
wijs op middelbare scholen het juiste
middel daartoe zijn. Wij hebben het
als mensen van de 20e eeuw eigenlijk
zo gemakkelijk: draai maar een knop
van je radiotoestel om en je kunt al
lerlei soorten muziek beluisteren.
Maarkunnen we hierbij ook
het goede van het slechte onderschei
den. Worden we ook niet een beetje
lui? Het is immers veel minder in
spannend om eenvoudig een keus ,te
doen uit de overvloed van muziek,
die ons wordt „voorgezet". Wanneer
aandacht aan besteed zou worden,
zou deze geest van luiheid, die er
ongetwijfeld heerst, tegengegaan wor
den.
En op welke wijze zou dat het best
gedaan kunnen worden? Helaas heeft
niet ieder kind een zekere muzikali
teit meegekregen. Het is dus niet mo
gelijk, ieder kind te bereiken. Jonge
mensen, die muzikaal aangelegd zijn,
kunnen uit eigen beweging deze aan
leg wel meer ontwikkelen. Er moet
dus zodanig onderwijs gegeven wor
den, dat het ook door de minder mu
zikaal begaafden gevolgd kan worden
en voor hen interessant is. Het zou
dus niet op de wel enigszins saaie
muziektheorie gericht moeten zijn,
maar op het leren luisteren. Wanneer
er bv. een fuga van Bach gespeeld
wordt, zijn de meesten onder ons ge
neigd, een ernstig gezicht te zetten.
Bach heeft echter op zeer geniale wijze
de meest gedurfde en geestige stre
ken uitgehaald, waar we met bewon
dering om kunnen glimlachen, als we
in staat zijn, ze op te merken. Een
kleine aanwijzing zou ons een heel
eind op weg helpen.
Niet alleen op de klassieke muziek
moet de aandacht gevestigd worden,
maar ook op de semi-klassieke muziek
en de originele jazz-muziek. We oor
delen zo vaak verkeerd, alleen maar
door onwetendheid. En daarom zou
muziekonderwijs op middelbare scho
len zeer zeker toe te juichen zijn."
A. BRÖEZE,
Bankenlaan 50,
Beverwijk.
DE WERELD wordt langzamerhand
zo wijs, dat zij zelfs schoonheid
gaat doceren. Schoonheid in taal, beeld,
beweging en muziek. Vast er in ge
heid wordt de jambe, anapest, dacty
lus en een trochaeus. Het Leitmotiv
uit Beethovens Pathétique bestaat uit
dit thema en de Venus van Milo heeft
geen armen, Piet, onthou dat nu eens,
anders wórdt het een «nvoldoende!
En Piet luistert devoot naar een vers
van Kloos: toch wel mooi die gebro
ken bloemen in de knop; wie zouden
ze nu als aanvoerder van het elftal
gekozen hebben? De Pathétique, ja die
is erg triest, ontdekt hij, wonderlijk
en die rumba die hij gisteren danste,
had hetzelfde motief en dat ging zo
mieters. Is het niet gek, een vrouw
zonder armen? En als hij er voor
staat, denkt hij aan de Eiffeltoren
die toch eigenlijk veel vernuftiger in
elkaar gezet is.
Zo wordt de jeugd opgevoed en
krijgt als achtergrond het beschavings-
vernisje, dat uit namen en feiten be
staat, en hun ziel duikt weg in het
moderne gebeuren, dat steeds meer de
gestalte aanneemt van een monster,
dat alles inslikt wat er boven uit
tracht te streven. Vertel me niet, dat
de jeugd veel meer naar concerten
gaat dan vroeger. De echte beweeg
gronden van dat „gaan" zijn in een
klein getal te bepalen. Het is echter
zeer nuttig om muziekonderwijs te
geven, doch volgens mij slechts, omdat
een dokter nog alles probeert om zijn
zieke patiënt te redden, zodat hij voor
zich zelf de zekerheid heeft dat het
niet zijn schuld is als het verkeerd
afloopt.
Waarom dat pessimisme? Omdat ik
niet geloof aan massaal kunstonder
wijs. Van de dertig leerlingen zullen
er hoogstens twee zij i, die er iets
van ondergaan, de rest volgt in een
snobistisch meepraten over de „gro
ten" der aardeen zijn zij volwassen
geworden en bezoekt men hun huizen,
dan schrikt men van wat aan de mu
ren hangt en wat op de tafel als oog-
voedsel dient en wat hun monden
spreken. Ik weet, dat niemand daar
voor aansprakelijk is en dat het de
loop der dingen verbeeldt, die het
wezen van de mens volledig tracht te
.vernietigen, ondanks de krampachtige
pogingen van uitgebreid volksonder
wijs.
Maar wij moeten doorgaan en doen
alsof, omdat er misschien nog twee
mensen zijn, die wel tot het bewust
zijn komen. En dit onderwijs is geen
kwestie van hoevéél mensen bereiken
we, maar hoe diep raken we de leer
lingen. Een leven zonder muziek is als
een zee, die zich plooiloos verliest in
de verte en verlangend de wind-
wacht die haar stem weer zal doen
tonen.
Dat besef, al ondergaat het slechts
een enkeling, is waard om muziekles
te geven.
INGE VAN ERENSTEIN
AT leren ons deze drie beschou
wingen, die ik na lang aarzelen
koos uit een grote verzameling ge
tuigenissen?
Jaap Zeeman vraagt kennis en be
oefening van goede muziek Broeze
wil opvoeden tot oordeel des onder
scheids Inge, gewoon aan een zeer
persoonlijk en afwijkend antwoord,
is terecht bang voor een onderwijs,
dat aanstuurt op examineerbare ken
nis en een dilettantisme kweekt, dat
voor de muziekgevoelige een gruwel
is. Toch wil ook zij muziekonderwijs
eigenlijk om precies dezelfde re
den, die ik in mijn inleiding noemde:
de enkelingen moeten worden ont
dekt, te midden van de „viel zu vie
len", die een intensieve ontplooiing
waard zijn. Vergeet gij misschien niet
te zeer, dat hun aantal groter zou
kunnen zijn dan 't ons nu onmogelijk
is vast te stellen en dat vooral „mu
ziek ondergaan" het deel van velen
zou kunnen zijn? Jaap wil zijn doel
bereiken, door uitsluitend „goede"
muziek te laten horen hij vergeet,
dat deze keuze subjectief is en dat
juist de tegenstelling Kunst en Kitsch
kan leren onderscheiden. Hij wenst
een discotheek, gehanteerd door een
muzikaal man met veel tact, iedere
week 1 a 2 uur les, samenzang, -'e
vorming van kleine schoolorkesten
en jeugdmeester met toelichting,
allemaal het wensen waard en
op vele scholen al tot werkelijk
heid geworden en ongetwijfeld ge
schikt om muziekgevoeligheid aan het
licht te brengen, en misschien, te ont
wikkelen. Broeze is van deze laatste
mogelijkheid volkomen overtuigd
hij wil „leren luisteren". Inge laat
zich over de aard van de muziekles
niet uit haar boeit allereerst het
principe van Je mogelijkheid.
Uit enkele citaten kan het oordeel
van verschillende anderen worden af
geleid.
G. SMIT uit Hoorn
„Volgens mij is muziekonderwijs op
alle middelbare- en Uloscholen wel
degelijk noodzakelijk. Niet, omdat het
nu eenmaal bij .de algemene ontwikke
ling hoort, maar omdat muziek iets
is, waar je in het leven nu eenmaal
niet buiten kan. Om alles eens te
kunnen vergeten en helemaal in de
muziek op te kunnen gaan, je ge
dachten de vrije loop te laten..
Alleen, waarom juist op Ulo- en
middelbare scholen, waarom ook niet
op Ambachtsscholen, Tuinbouwscho
len, Avondscholen.... Hier is muziek
onderwijs toch net zo goed noodza
kelijk?
Eigenlijk zou zelf doen het beste
zijn, maar dit is alleen mogelijk voor
hen, die al muziekles hebben. Toch
lijkt het mij heel goed, als die leer
lingen met elkaar zouden spelen en
de anderen zouden vertellen, wat zij
er in horen, wat het voor hen bete
kent, er met elkaar over praten. Ook
als er een schoolconcert is of gram
mofoonplaten gedraaid worden, laat
iedereen eens zeggen, wat het voor
hem betekent, Ga de omstandigheden
en de stemming van de componist
eens na, toen hij een bepaald stuk
schreef en probeer dit terug te vin
den in de muziek. Praat er eens over
hoe het komt, dat muziek van ver
schillende componisten en uit ver
schillende tijdperken zo'n volkomen
verschillend karakter heeft. Leer de
leerlingen de verschillende muziekin
strumenten kennen.
Lydia de Bruyn uit Hoorn
„Méér dan voor de middelbare scho
len echter is het voor de lagere scholen
noodzakelijk, dat ze aandacht besteden
aan het muziekonderwijs. Hoe jonger
het kind is, hoe ontvankelijker voor
muziek. Waarom is muziekonderwijs
noodzakelijk? Iedere week hoor ik het
op de muziekschool. De koren hebben
een dringende behoefte aan mensen, die
van het blad kunnen zingen. En dit niet
alleen. Je geniet veel meer van muziek
als je ook in staat bent, deze te „ont
leden". Het onderwijs moet m.i. gegeven
worden volgens de methode van Willem
Gehrels. Deze methode is ook voor jonge
kinderen geschikt, omdat men hierbij
van het standpunt uitgaat, dat de prak
tijd vooraf moet gaan aan de theorie."
HANS KAPER uit Alkmaar
Ik heb er altijd spijt van gehad, dat
bij ons op school de muziek in het ver-
feetboek staat, want het is toch oest
e moeite waard. Nu moeten wij ons
vergenoegen met, soms inderdaad uit
stekende jeugdconcerten, terwijl men
bij' het onderwijs er altijd op uit is,
de jeugd veel te leren en te beschaven
maar daarbij de muziek vergeet.
Graag had ik van een deskundige iets
meer geleerd over de instrumenten,
hun mogelijkheden en plaats in de
orkesten, de ontwikkeling van de he-
8. „Zo jongens,"vzej d®mPg?ondem
toen de broertjes voeide me juist
„Blij jullie te zien. Ik den jullie
een beetje eenzaam.Wat «.uden^ Jk
denken van een II J onze jon-
meen me te .hennn d j op was."
ge vriend hierernogaidol
De beroemde gele®™ lachte te-
vrolijk4,r!"d,^ Graag professor." „Mstu-
tfe," "zei" de p^ofessor. ^Hier staat een
En zo^zaten de drie geertjes gezellig
by professor SpUtser In de tuin. „En
wat hebben jullie voor nieuws?'
de geleerde. „Ik heb iets in
gelezen over een wonderlamn
mee jullie het hele dorp 0d
hebt gezet. Zoiets had ik moet»!
vinden „Professor," riep Pjm
derop wordt een put gegraven" n?
twee gevangenen," vulde pam"1,1
„Billie de Spinner en Karelti.M'
„Zozo," zei de professor. „Een
„Ja professor, maar als ze zo doof
als ze nu doen, dan duurt het no»
een jaar voor ze een meter dienVf
lachte Pim. „U moet het zien
sor, het is net een vertraagde 'film l
je die twee ziet werken." 1,1
dendaagse muziek kortom alles, wat
met muziek te maken hee P
fluit tot kerkorgel en Rameau
Pijper. En zo vermoed ik, dat er veieu
mWatHl-f Szo bij zo'n les zou willen
33ÏÏ? verf
muziik" inT al ge me riwa; ar b ij" zow eJ
de Middeleeuwen als de moderne ti)
ter sprake komen. En dan niet alleen
bekende buitenlandse componisten,
maar ook eens de veel minder bekende
nationale figuren, n-«i„r<her
Hoewel ik zelf een groot
van klassieke muziek ben vmd ik het
zeer billijk, als ook aandacht woidt
geschonken aan de jazz en a'
verschijningsvormen. In de eers.e
plaats zijn er mensen die dd waarderen
en in de tweede plaats zou ik het zelf
gaarne willen leren begrijpen, waarbij
een jazz-kenner mij zou kunnen helpen.
Als uitgebreide mogelijkheden staan
mij de gramofoonplaat en de wire-
recorder voor ogen. Deze hulpmiddelen
zyn bij een goed geoutilleerde school
meestal wel aanwezig, zodat het
slechts een kwestie wordt van het
aanleggen van een goede discotheek.
ERICA SCHOLTEN, uit Alkmaar:
„Theoretisch onderwijs (o.a. muziek
geschiedenis en vormenleer, toegelicht
door grammofoonplaten) brengt niet
veel moeite met zich mee, maar zonder
practische lessen is dit, hoewel zeer
nuttig, niet voldoende. Het bevordert
nl. wel het beluisteren en waarderen
van goede muziek, maar passief luiste
ren is eenzijdig en onvolledig. Door
practische lessen leert men het belang
rijkste: zelf-musiceren.
De instrumenten, die het meest ge
schikt zijn, lijken mij (studie)viool en
blokfluit. Er kan een koortje gevormd
worden, en tenslotte heeft men een
aardig orkest, waarin ook degenen
kunnen meedoen, die zelf al een instru
ment bespelen.
EN NU de volgende kwestie, ingezonden door Simon Boeder uit
Wo gnum:
HOE GEBRUIKT DE VERGETEN CATEGORIE ZIJN
VRIJE TIJD?
Brieven uiterlijk Maandagmiddag zenden aan D. L. Daalder, Kom-
laan 8, Bergen (N.-H.),
VOOR
HANDEN
(rot! tubi thans 85 S.
(Advertentie, Ing. Med.)
DOOR:
30)
Later op de ochtend hield dokter
Holbrook even stil bij juffrouw Wil-
low's bureau.
„Zouden we het huis van juffrouw
Hilary niet eens opbellen en informe
ren of ze misschien ziek is?" vroeg hij
bezorgd.
Janice had vreemd gedaan de vorige
avond. Ze had gewacht, zoals hij had
gevraagd, maar toen hij haar had ge
zegd, dat hij zich niet aan zijn afspraak
had kunnen onttrekken, maar zou
trachten vroeg weg te gaan, had ze ge
zegd, dat hij dat maar moest proberen.
De wijze waarop ze dat had gezegd,
beviel hem niet. Ze was te positief ge
weest, net als Elissa soms was. In som
mige opzichten geleken ze op elkaar,
Janice en Elissa, hoewel ze in andere
dingen weer heel verschillend waren.
„Ja-ja", juffrouw Willows perste
haar lippen op elkaar, „dat zouden we
wel kunnen doen. Hoewel,
„Misschien heeft ze gelijk", onderbrak
haar.„werkgever haar snel, daar hij haar
gedachten las.... We kunnen nog wel
even wachten. Juffrouw Hilary mag
niet denken dat we haar hierheen wil
len halen, als er voor haar een reden
is om weg te blijven. Er moet wel een
grondige reden zijn, anders zou ze óf
hier zijn öf het ons hebben laten we
ten".
„Precies", scheen juffrouw Willow's
misprijzende blik te zeggen. Maar ze
kni.':te alleen even, zonder een opmer
king te maken.
Ja, er was vast een grondige reden,
dacht Eric, terwijl hij weg wandelde.
Janice had vreemd gedaan de vorige
avond. Zou het feit, dat ze vanmorgen
niet was verschenen, verband houden
met haar gedrag van gisteravond?
Hij kon het niet helpen, dat hij onge
rust was. Toen het twaalf uur was, wist
hij dat hij niet zou kunnen gaan lun
chen voordat hij was gerustgesteld. Hij
hield nog even stil bij het bureau van
juffrouw Willows.
„Vindt u niet" hij keek juffrouw
Willows recht in de ogen, zodat ze
goed zou weten, dat het hem dit keer
ernst was.-„dat we nu'thuis van juf
frouw Hilary eens moesten opbellen?
Misschien heeft ze getracht cantactmet
ons te krijgen: onze telefoons zijn nogal
bezet geweest. En het spreekt vanzelf,
dat, als er iets niet in orde is.
„Ik heb al opgebeld", onderbrak juf
frouw Willows hem.
„Werkelijk?" Hijwas zo opgelucht,
dat hij niet protesteerde tegen hef feit,
dat juffrouw Willows d zaak in eigen
hand had genomen.
„Mevrouw Hilary zei dat ze gister
avond een boodschap van haar dochter
had gekregen". Juffrouw Willows
dacht: Dus ik had gelijk, zo liggen de
zaken dus. En ik hoopte zo dat het niet
zo zou lopen Arme dokter Holbrook,
om zich zo bloot te geven! En ook arme
Janice, ze was zo'n aardig meisje. Het
zou niet zo ernstig zijn, wist juffrouw
Willows, niettegenstaande haar beperk
te ervaring, als Janice niet zo'n aardig
meisje en dokter Holbrook niet zo'n
keurige heer was geweest.
„Ja, en verder?" De dokter deed geen
poging het ongeduld uit zijn stem te
bannen. „Gisteravond een boodschap
wat betekent dat?" Waarom ging juf
frouw Willows in 's hemelsnaam niet
verder?
„Ergens uit de provincie kwam die
boodschap", juffrouw Willows vertelde
hem op haar gewone bitse toon wat ze
had gehoord.
„Juffrouw Hilary had gezegd, dat ze
niet voor vandaag terug zou zijn. Haar
moeder had verondersteld dat ze op tijd
voor haar werk terug zou zijn, of dat ze
ons een gelijkluidend bericht had ge
zonden. Anders zou ze het ons wel heb
ben laten weten. Ze zei, dat het haar
erg speet, als de afwezigheid van haar
dochter ons last had veroorzaakt".
„Daar is geen sprake van!" Eric was
niet meer zo ongerust, maar nog veel
verbaasder dan eerst. Janice was niet
ziek, ze had een boodschap naar huis
gestuurd. Maar waar was ze dan, en
waarom zou ze er zo vandoor zijn ge
gaan zonder iemand iets te zeggen?
„Zei haar moeder ook of ze iemand
bij zich had?" Deze gedachte was plot
seling bij hem opgekomen.
Juffrouw Willows knikte. „Mevrouw
Hilary zei. dat ze met een vriend was"
Niettegenstaande haar snibbige ant
woorden en haar critische houding zou
juffrouw Willows de dokter wel meer
hebben verteld als dat mogelijk was
geweest. Ze wilde hem verdriet bespa
ren. De dingen moesten verder zijn ge
gaan. dan ze had gedacht. Jammer
Maar er was maar één schuldige, en dat
was volgens juffrouw Willows noch Ja
nice noch de dokter. „Die vrouw van
hem", dacht ze „wat doet die ook het
land door te vliegen. Een vrouw be
hoort bü haar man te blijven."
„Dan veronderstel ik", zei Eric dat
haar moeder niet ongerust is, als' ze
vergezeld is van een vriend". In dat ge
val hoefde hij het ook niet te ziin Fiï
vroeg zich af of die vriend zo oud en
vertrouwd was dat Janice's familie het
heel gewoon had gevonden, dat ze zo
iets vreemds deed. En vreemd was het
verwer°ken et vreemde ervan maar "'et
,,Haar stem klonk niet ongerust" zei
JuKrouw Wikws. „Ze zei dat ze' hel
ons dadelijk zou laten weten wanneer
ze nog bericht van haar dochter kreeg"
3?? Jat is goed!" Eric glimlachte
tegen juffrouw Willows, niet alleen om
voor watnz0plUChtlng en dankbaarhcid
Vo°o°kr omda^hij^wfs^" dat
glim°achjes!11<>WS geV°eÜg Was voor z«n
Dokter Holbroek kon van ziin
Hifkn6111*'611' Zi'in brein was verward
nen geraakten wel eens'in e^re m?n"
neel of geesteliik Jte n een emotio
neer ze de 'evaarTihro V0°,ral wan"
jeugd en middelbare lleRfid0hertUbSiSen
Sommigen redden er z£l bereikten,
niet. Ze gedroegen z?,!£h Vlt; anderen
dwazen en gaven allee volslagen
dierbaar was Niet dat Ir,VP WatT hen
dacht als aan Pen an Janice
dacht wat hij althd w? moeras. Hij
een aardig een h fz«zfad gedacht> dat ze
was. Bovendien dacht hu aartÜg meis1e
als aan iets heel büznlirt aan kaar
fHeen een aardig mrisT.' Ze was niet
zelfgenoegzaamheid' hL hem 1
schud, nieuwe verschoten wakker «e
bad geopend -- -leten voor
janice, zijn Janice tetete Ze was
zelfgenoegzaamheid' hL em uit zii"
schud, nieuw™verschiepen Wakker
bad geopend en zün bloe? i Tr hem
bad gebracht. Het was ondi",beroering
bij met zo'n aardi» °pdenkbaar, dat
een schuimig avonfuurtie"16 &ls Janice
hebben. Hun ontmoet „Jen Z<LU kunnen
waren aan zoiets leiiuf hun liefde
komen. Eric voelde J noolt toege-
liefde voor Vtóce vTl 1*?^ a'a
tessa had hij roni't .behalve van
-ehoudea. 11 *n iemand anders
Iwordt vervolgd.)
Tenslotte zouden we van Amerika,
iets kunnen leren: men heeft daa,5'
het onontbeerlijke piano-ondX
kunnen invoeren door middel I
spinets en zelfgemaakte „stomrn?
piano's".
F. AROEK uit Alkmaar:
„Gewoonlijk wordt een overzicht»
geven van de muziekgeschietó
waarbu natuurlijk aan de grote cot
ponisten extra aandacht wordt bester
Jammer is, dat het veelal hierbjj bl
en deze lessen' gewoonlijk gte
worden op een manier, voortvloeien*
uit de persoonlijke interesse vanj
leraar, die daarmee het tegengesteld
bereikt, van wat hij bereiken wil, t
het wekken van belangstelling
deze muziek van de leerlingen. Wsi
de belangstelling van de leraren sclè
veelal niet verder te gaan dan Mozar,
Beethoven, Bach en dergelijke; zij houc'
op, zodra er gesproken wordt van i®
derne muziek van onze tijd, tertj
het woord jazz hen meestal een rij
bezorgt.
Verder zijn er getuigenissen v»
Truus Wytenia, W. Kooiman, Hm
Reinders. G. B. S. Kat, Gerrit de Boe
Henk Jellema, Ellen Bart, vaak rit
belangrijke opmerkingen, maar er i
te weinig ruimte voor hun stukken!»
schikbaar. We eindigen met de afwf
zing door de 14-jarige
TRUUS KALLANSEE, uit Alkmaar
„Het muzikale onderwijs is volgensnj
volkomen zinloos. Dit zeg ik niet
maar. Er zijn m.i. gegronde redens
voor. Op de lagere school kregemj
altijd zangles. Doch dit bepaalde ziet
meestal tot het 'dreunen van afgelast
de liedjes, canons en toonladders, ft
zowel voor de leerling als voor dl
leraar niet erg plezierig was. Nu ik o;
de ULO zit, hebben we geen Ml
meer. In de eerste klas nog wel,
dat werd al gauw afgeschaft. De li»
verdjes gilden nl. zó, dat de leraars
zelf niet meer bovenuit kon kom#
Overigens was 't haast altijd P
troep" met zingen. Wij vonden M
jammer, toen we geen zingen KJ
kregen, maar dat was nu niet bepaax
om het zingen zélf. Nu zijn er
schien lezers die zeggen: ..Maar
kinderen die wèl willen zingen,
gebeurt er met die? Moeten de go*
dan altijd onder de kwaden lp®
Er is daar maar één antwoord op i-
dat is „ja".
(Vervolg van pagina 1)
Europese Legerverdrag zonder u®'
een besluit zou moeten worde?
men, zodra de viermogendhedewj
ferentie zou zijn afgelopen. W1
hoopt, aldus Laniel, dat het een
tief antwoord zal krijgen op
vragï
welke het aan de geallieerden hj J
band met het Europese Leger za'
Contacten tussen bondska®'®
Adenauer en de Franse niiwsjo
Buitenlandse Zaken, Bidault, t»
aan, zo ging hü voort, dat de
zichten voor regeling der Saatejj
in het Duitse denken nauw vei
zijn met de goedkeuring van a
pese Verdedigingsgemeenschap.
Over Indo-China sprekend 'j
de de premier, dat er officieel
om hoop op een begin van
onderhandelingen te n
De Franse houding zou a!
de werkelijke vredeskansen,
In de nieuwe Franse begrip
niet verwerkt de speciale Am1
hulp tot een bedrag van
francs voor de oprichting
van
nale legers in de staten va
China. .«i
De militaire uitgaven voor
len verminderen van
francs tot 1110 milliard.
moet het voedsel, dal
In stand houdt, gi leChts e„ e
verteren. Dat kan J
gezonde maag. E0aö?Lu,
maaltijd opspeelt^ op[l!p®a;
I een drukkend Q maagzU,UnpAl'
misselijkheid ot R
nieuwe maaamidde
1 overwint al Uw wea'
B overwint ai u TDdën
zodat U Uw Vra?_3.
(Advertentie