Men moet het Oosten meten
naar Aziatische normen
De westerling dient afstand te doen van
vrijwel alle eigen begrippen
Aziatisch aspect (III) aan een onderzoek te
In kort bestek
Werk Willemstad gericht op
practisch politiek mogelijke
Uitbarsting Merapi werd al
maanden lang verwacht
Lavastroom door de
Apu-vallei
Wordt de verdediger
der Rosenbergs van
de balie geweerd?
Goudprijs in Parijs
sterk gedaald
Onafhankelijkheid is
gestimuleerd door
intelligentsia
Arubabehoeft geen
struikelblok te zijn
Zullen Fransen Thakhek
heroveren?
Duitse spoorwegen hebben
te veel concurrentie
Fanfani Dinsdag voor het
Italiaans parlement
De staking in Engeland
Von Bismarck in de
Bondsdag
WOENSDAG 20 JANUARI 1954
BANGKOK, December 1953 Op een ruim plein,
dat de brede Rajadamnoen Avenue in twee gedeeb
ten scheidt, staat het grote gedenkteken van de demo.
cratie: vier naar boven toe halfgebogen zuilen, die
elkaar in de top niet raken als om te verzinnebeelden,
dat de arbeid van een volk aan het levendig houden
van de democratische gedachte nimmer is geëindigd.
Het monument is nauwe
lijks twintig jaar oud,
want vóór 24 Juni 1932
was Thailand een abso
lute monarchie. De
staatsgreep van die dag
was pijnloos en had geen ander doel dan aan het
land een constitutionele monarchie te geven. Koning
Prajadhipok erkende door ondertekening van een be-
treffende akte, dat de wijziging in het landsbestuur
wettig was.
Betekent dit nu, dat het Thai-se volk zich op dat
moment bewust was van de verandering, welke in de
staatshuishouding had plaatsgegrepen? Ik heb wel
de zekerheid, dat zulks noch in 1932, noch in 1953
het geval was. Bij een beoordeling van politieke,
sociale en economische omstandigheden in Oosterse
landen is de Europeaan verplicht iedere associatie
met het Westen te vergeten. Wie naar vergelijkings
materiaal zoekt loopt de kans westerse fenomenen
in de oosterse wereld „hinein zu interpretieren", op
dat hij dusdoende zijn beschouwingen naar eigen ge
voel duidelijker kan maken.
Er is naar mijn vaste
overtuiging maar één
onderwerpen: nl. af
stand doen van vrijwel
QE moet dit Oosten ondergaan zonder
erin onder te gaan. Alleen zó zult
ge iets begrijpen van de drijfveren
dezer ontzaglijke mensenmassa's. Alleen
zo kunt ge aanvoelen, dat de vrijheids
bewegingen, welke na 1945 in geheel
Azië manifest zijn geworden en die
succesvol zijn geweest pertinent
niet leefden in alle lagen van de bevol
king, maar zijn gestimuleerd (en ik blijf
De gemeente Tilburg heeft nog altijd
te kampen met een woningtekort van
rond vierduizend huizen; er worden
per jaar duizend huwelijken gesloten,
terwijl bouwvolume voor zeshonderd
woningen wordt verstrekt. H- In Pyrgos,
aan de Westkust van de Peloponnesos,
zijn twee huizen ingestort door een
aardschok. Twee kinderen werden ge
dood. De British Society of Chemi
cal Industry heeft de eremedaille, die
zij eens in de drie jaar toekent aan
een voor de internationale samenwer
king zeer verdienstelijk wetenschaps
man, uitgereikt aan prof. dr H. R.
Kruyt te 's-Gravenhage. Hij is de eer
ste niet-Engelsman die haar ontvangt.
Uit een villa te Saint Cap Ferrat
aan de Franse Rivièra zijn juwelen
ter waarde van drie en een halve ton
en een bedrag van drieduizend gulden
gestolen. if. Tijdens een hevige storm
is de machinist van het Groninger
kustvaartuig Tinda tussen Amble (En
geland) en Itzehoe (Duitsland) over
boord geslagen en verdronken. De man
laat een vrouw en vier kinderen ach
ter. In de afgelopen week zijn In
Kenya twee en zeventig opstandelin
gen gedood en drie en veertig gearres
teerd. Vijf inheemse leden van de veilig
heidstroepen sneuvelden, vijf werden
gewond. Zeventien inheemsen werden
vermoord en tien gewond. H- De hoofd
startbaan van het vliegveld Beek in
Zuid-Limburg is officieel opgengesteld.
Ale typen verkeersvliegtuigen en
straaljagers kunnen thans van het ter
rein gebruik maken. H- De Europese
beweging zal in samenwerking met
andere federalistische groeperingen van
29 Januari tot 1 Februari in Londen
een congres houden, met de bedoeling,
te komen tot het aangeven van een
gemeenschappelijke economische poli
tiek voor de Europese landen met hun
overzeese gebiedsdelen en het Britse
Gemenebest tegenover de rest van de
wereld, if. De commisie van Binnen
landse Zaken uit de Amerikaanse Se
naat heeft een voorstel aanvaard om
aan Hawaiï en Alaska de positie van
„staat" te geven, ot dusverre hebben
deze gebieden de status van „territori
um". >f. Dg begroting van het Belgische
minsterie van Onderwijs voor 1954 be
loopt fr. 8.498 millioen. Voor „schone
kunsten" is fr. 112 millioen en voor het
Europa-College te Brugge fr. 2.2 mil
lioen uitgetrokken. De opleiding van
iedere piloot voor de Belgische lucht
vaartmaatschappij Sabena kost
75.000. Slechts 20 van de 100 candi-
daten ontvangen uiteindelijk hun bre
vet als verkeersvlieger. Op de films,
die via de Belgische televisie zullen
worden uitgezonden, zal geen censuur
Worden uitgeoefend door de filmkeuring.
Kroningszaal in het grote paleis.
er buiten of dit terecht dan wel ten
onrechte geschiedde) dóór een .intelli
gentsia, die haar scholing in het Westen
had genoten en derhalve in staat was
met op de oosterse mentaliteit geënte
westerse politieke en .militaire midde
len haar doel na te streven.
Ik mag wel zeggen, dat ik met deze
„geestelijke metathesis" aanvankelijk
de grootste moeite heb gehad. Ik er
gerde me in den beginne aan de pa
pieren* winkel op het vliegveld, waar
zelfs de dienstdoende politieofficier
niet meer uit wijs kon; ik protes
teerde wat westers superieur, toen
mij vriendelijk gezegd werd, dat ik
me de volgende dag op het departe
ment voor Immigratie moest melden
ik zat eenvoudig op naalden, toen de
afdeling van het departement voor
Informatie, waar ik enkele inlichtin
gen moest inwinnen, volgens mijn
overigens zeer welwillende gids eerst
gelijkvloers, daarna op de eerste
étage aan de voorzijde van het ge
bouw en tenslotte definitief aan de
achterkant van dezelfde verdieping
gehuisvest bleek te zijn. En ik be
greep werkelijk niet, dat achter een
ware zonneschijn van vriendelijkheid
op alle lieve, bruine gezichtjes een
afgrond van onwetendheid bleek te
schuilen inzake de kwesties, waar
naar ik informeerde en die in mijn
ogen toch bijzonder eenvoudig te be
antwoorden schenen. Maar de andere
zijde van deze medaille was, dat toen
men mij eenmaal begrepen had de
„service" dan ook aan het wonder-
van
alle eigen begrippen omtrent politiek, sociale
voorzieningen, economie en schone kunsten en de
toestanden daarginds volkomen en zonder aarzelen
naar Aziatische maatstaven te meten. De onderzoe
ker die een andere beschouwingswijze toepast raakt
vroeg of laat verward in problemen, welke hij zich
zelf maakt. Om het anders uit te drukken: een tim
merman is een timmerman, maar een westerse tim
merman is geheel iemand anders dan een Thaise
vakgenoot.
baarlijke grensde: er werd een vrou
welijke gids aangewezen, die mij het
grote Koninklijke Paleis zou laten
zieneen officiële motorboot op de
rivier lag gereed om mij te brengen,
waarheen ik wilde; kortom van dat
moment af stonden alle deuren wijd
voor mij open en was het dienstbe
toon van die aard, dat ik zonder enige
overdrijving een hele dag heb lopen
vrezen, dat het departement van
Informatie mij 's avonds au grand
complet en met inheemse muziek
voorop naar bed zou brengen.
JK wil maar zeggen, dat alles in Azië
zijn tijd moet hebben. De uren en
dagen spelen er geen rol. „Dat went
wel", had toch die Nederlandse bank
employé gezegd? Het staat voor mij als
een paal boven water, dat het wennen
moet, indien Ce tenminste ernstig
streejt naar enig begrip voor de dingen
van het Oosten en indien Geniet
zenuwziek wilt worden. Ik heb gedu
rende mijn verblijf in het Oosten heel
wat Europe'anen ontmoet, die, hoewel
zij met vele Oosterse jaren gewapend
waren, geen zier van datzelfde Oosten
begrepen. Om de eenvoudige reden, dat
zij er zich buiten hadden gehouden van
het moment af, dat zij een voet in het
land zetten. Bovendien, omdat zij te
werk gingen, indien al, naar objectieve
normen, die in het Westen gelden,
maar in het Oosten op geen enkele ge
beurtenis passend te maken zijn.
Ik geloof bepaald, dat de hierboven
uitgestippelde gedragslijn de wegwij
zer }s naar een beter onderling be
grip. Ik heb mij er werkelijk op be
trapt, dat ik af en toe medelijden had
met wat ik stakkerds noemde. Maar
ik ben bang, dat wij, Westerlingen,
in sommige omstandigheden van het
leven eerder de stakkerds zijn. En
dat derhalve het Oosten de levens
filosofie bezit, welke met name op
het terrein van de internationale ver
standhouding bergen kan verzetten.
Thailand gaat daarin zeker niet
vooraan. Op de voorgrond staat uiter
aard India, dat ik eveneens heb be
zocht en waarover ik nog hoop te
schrijven. Maar ik heb Thailand van
harte lief gekregen, ofndat zowel
land als volk zo ontwapenend vrien
delijk zijn. Omdat de lach op ieders
gelaat blijft, al staat de oorlog aan
In alle vroegte trekken de pries
ters uit om eten op te halen.
de grenzen. Wij noemen dat mis
schien een „kinderlijke" levenshou
ding, wellicht naïef of (onvriendelij
ker) infantiel.
Wie zal in het internationale leven
meer successen voor zijn land boe
ken: de man, die met barse stem
waarheden als koeien verkondigt; of
de man, die de handen voor zijn borst
vouwt, daarbij een buiging maakt om
dan met een lach op zijn gelaat en
met een tong, die naar de Thai's ge
zegde zó lang is, dat zij „zeven keer
om de oren kan worden gewonden",
opmerkingen maakt, welke niet min
der steekhoudend zijn....?
J^U ik dit schrijf klinken nog in mijn
oren de wilde geluiden van de
New Road in Bangkok, ruik ik het
gekruide avondmaal van de Thai-sen
achter mijn hotel; zie ik de glanzend
bruine lijfjes van de jonge badertjes
aan het kanaal en voel ik de snelle
aanraking van een nieuwsgierig
knaapje op mijn arm. En ik zie dat
Thai-se vrouwtje, dat in een verzen
gende hitt.e zonder één moment te
versagen de vreemdste vragen van
een Amerikaan beantwoordde, die
wilde weten hoeveel kopjes en scho
teltjes van chinees porselein nodig
waren geweest om de tempel van de
Emerald Buddha van schitterend ge
kleurd mozaïek tevoorzien. En die
protesteerde, toen hij in de kronings
zaal van het grote paleis zijn schoe
nen moest uittrekken....
Thailand is een goed land.
De Thai zelf is van een heel goed
soort.
Die gedachte is mij volledig bij
gebleven.
H. M. KOEMANS.
Tempel van de Emerald Buddha
in Bangkok.
Oosterse markt: een vreemde beweging.
De geheimhouding rond het overleg
der Kleine Commisise te Willemstad
blijft nog gehandhaafd. Officiële me
dedelingen zijn echter in de loop van
deze week wel te verwachten. Het eni
ge, dat vernomen kon worden, is, dat
de besprekingen in goede sfeer en zeer
intensief voortgaan. Zondag was de
enige rustdag. Het merendeel der de
legatieleden verkende Curagao. Minis
ter Donker en mr Van der Peyl be
zochten Aruba, uitsluitend uit toeris
tisch oogpunt.
Intussen is de Arubaanse wens tot af
scheiding wel een zaak, die de geesten
bezig houdt. Zowel de Surinaamse
als de Nederlandse delegatie stelt
zich op het standpunt, dat dit geen
kwestie voor de Kleine Commissie is.
De voorzitter van de Antilliaanse re
geringsraad, dr Da Costa Gomez,
meent echter, waar de motie van de
Arubaanse eilandraad spreekt over een
zelfstandige status van Aruba, dat het
probleem uit de sfeer van onderbouw
in de sfeer van bovenbouw is getrok-
De top van de vulkaan Merapi op
midden-JaVa, die Maandag een gloed-
wolk uitstiet, ging Maandagmiddag
schuil achter dichte asregens. De
lavastroom baant zich een weg langs
de Noordelijke helling en buigt af naar
het Westen door de Apu-vallei.
De baan, die de lavastroom neemt,
was door de Vulcanologische Dienst
reeds voorspeld, dank zij uitgebreide
waarnemingen, die men had gedaan
toen vorig jaar Maart reeds verschijn
selen merkbaar werden, die wezen op
een naderende uitbarsting. Dit consta
teerde men o.a. door sterke stijging
van de temperaturen aan de top van
de vulkaan. Dientengevolge waren in
November van het vorige jaar reeds
enkele dorpen in het bedreigde gebied
geëvacueerd. De bevolking aan de
Westzijde van de Merapi is ook op al
les voorbereid en toont zich rustig. Op
de hellingen van de Merapi wonen
twee millioen mensen.
De belangstelling in de wereld voor
de /uitbarsting van de Merapi, die be
kend staat als een der kwaadaardigste
vulkanen van Zuid-Oost-Azië, is alge
meen. Cisteren kwamen er in Indone
sië ret'\ telegrammen binnen uit Ja
pan en ae Ver. Staten, die o.a. vroegen
om filmreportages van de uitbar-
ting.
Volgens te Parijs uit Saignon ont
vangen berichten zijn oprukkende
Franse troepen nog ongeveer tien km
van Thakhek in Indo-China verwij
derd.
De stad, welke nabij de Thailandse
grens aan de rivier de Mekong ligt, is
de vorige maand door de opstandelin
gen bezet.
In Franse militaire kringen werd ge
zegd, dat door herovering de rivier
verbindingen tussen Noord- en Zuid-
Laos hersteld zouden worden.
Minister Seebohm, de Westduitse
minister van Verkeer, wil een eind
maken aan de concurrentie van het
wegvervoer tegen de spoorwegen.
Krijgt de minster zijn zin, dan zal
het worden verboden, aarde, ertsen,
stenen, kolen, cement, schroot, hout,
graan en ruwe suiker over grote af
standen langs de weg te vervoeren.
Ook wil hij zwaardere lasten leggen
op vrachtauto's en de belasting r.p
personenwagens verlagen. Veel soul
aas brengt dit echter niet, want de
benzine wordt twee, dieselolie zes
pfennig per liter duurder.
De nieuwe Italiaa; re premiere Amin-
tore Fanfani, zal Dinsdag zijn re-
gerinpsprogram in het parlement uit
eenzetten en de goedkeuring van de
volksvertegenwoordiging vragen.
Het kabinet is gistermorgen door
president Einaudi beëdigd.
ken. De kwestie van een zelfstandige
status van Aruba is een langdurige
zaak, die echter bepaald niet een
struikelblok voor het overleg in de
Kleine Commissie behoefte te zijn.
Inzake de overeenstemming over het
vraagstuk van het zelfbeschikkings
recht wordt van betrouwbare zijde ver
nomen, dat bij de Nederlandse en An
tilliaanse delegaties begrip bestaat voor
het Surinaamse standpunt, hetgeen op
het volgende neerkomt: De grondwet
spreekt van een koninkrijk, bestaande
uit Nederland, Suriname en de Neder
landse Antillen. De regeling van de
rechtsorde binnen het koninkrijk laat
dus geen vrijwillige keuze, aangezien
de grondwet op het punt van het al of
niet behoren tot het koninkrijk vol
komen duidelijk is. Daarom is het
noodzakelijk het zelfbeschikkingsrecnt
op de een of andere wijze op te nemen
in het statuut. Hierdoor is de kwestie
van wijziging van het statuut in be
langrijkheid gestegen, alhoewel dit
niet betekent, dat op dit punt onenig
heid zou zijn ontstaan. Wel zou dit het
onderwerp zijn van diepgaand overleg.
De algemene indruk is, dat het over
leg minder gericht is op juridische ze
kerheden dan op practische politieke
mogelijkheden.
Het voortzetten van het overleg te
Paramaribo zou vrijwel zekerheid ge
worden zijn. Officiële bevestiging
daarvan ontbreekt echter en er is dan
ook nog geen datum genoemd
Het korps advocaten van New York
heeft het hooggerechtshof van de
Staat New York verzocht Emmanuel
Bloch, die indertijd het wegens het
uitleveren van atoomgeheimen ter
dood veroordeelde en terechtgestelde
echtpaar Rosenberg heeft verdedigd,
uit de .balie te stoten.
De advocaten zijn van mening, dat
Bloch de Amerikaanse president heeft
beledigd. In een toespraak, gehouden
na de teraardebestelling der Rosen
bergs, zou Bloch president Eisenhower
en de minister van Justitie Brownell
hebben beschuldigd van „moord, in
koelen bloede, en met voorbedachte
rade begaan".
Het hooggerechtshof zal het ver
zoekschrift der advocaten in een zit
ting met gesloten deuren behandelen.
De prijs van goud in Parijs is giste
ren tot het laagste punt sedert de oor
log, 427.000 francs per kg, gedaald. De
laatste twee dagen zijn 3.110 staven
goud verkocht, terwijl normaal de om
zet 400 a 600 staven per dag bedraagt.
Geen dezer staven droeg volgens han
delaars het kenmerk dat zij uit de
Sovjet-Unie afkomstig waren, doch
handelaars zijn van mening, dat dit
goud oorspronkelijk uit de Sovjet-
Unie afkomstig is, rechtstreeks ver
kocht aan Engeland en Zwitserland,
opnieuw versmolten en daarna op
nieuw'in Parijs verkocht.
Sommige Russische goudstaven, wel
ke onlangs in Londen werden ver
kocht waren volgens Franse hande
laars door Nederland aangekocht, in
Nederland versmolten en daarna naar
Frankrijk verzonden.
Duizenden Britse electriciens, die
Maandag op order van hun onder com
munistische leiding staande vakvereni
ging hebben gestaakt, werden Dins
dagochtend, toen zij weer op hun werk
verschenen, teruggestuurd. Vandaag
zouden zij terug kunnen komen,. Tot
verdere tegenmaatregelen dan deze
uitsluiting voor één dag zijn de werk
gevers nog niet overgegaan.
JJfT Zwitserland is aan de W estduitse
Bondsdag een borstbeeld van Bis
marck ten geschenke gezonden, dat niet
alleen vreugde, doch ook moeilijkheden
met zich heeft gebracht
Sedert Bismarck in het Bondsdagge
bouw prijkt, wordt er voor geijverd om
de koude zakelijkheid van hei gebouw
door een historische noot op ie war
men. Veel afgevaardigden vinden, dat
niet alleen Bismarck in het gebouw
moet prijken, doch ook de na hem ko
mende rijkskanseliers.
Pe jnoeilijkheden beginnen dan reeds
oij Hindenburg. De Socialisten verzet*
ten er zich met hand en tand tegen, dat
deze kanselier een ereplaats zou krij
gen, nadat zijn handtekening het lot
van de republiek van Weimar heeft be-
zegeld..
Over Von Papen en Hitier valt na
tuurlijk helemaal niet meer te praten
