In Afrika is een nieuwe staat
geboren
Priester-arbeiders oneens met
richtlijnen episcopaat
Filmproducenten becritiseren
de critici
Mej. Hermsen, bloemenschikster van beroep
Centraalafrikaans parlement
Federatie voor eerst bijeen
Defensie der VS zal
steunen op atoom
wapens
Wijnia als eerste in Sneek
Rassenvraagstuk is het
fundamentele probleem
GEESTELIJK LEVEN
Prot. kerken in VS tegen
rassenscheiding
BEROEPINGSWERK
Speciale condities voor
bases der VS in Spanje
Djebel Druze vraagt om
genade
Neiging tot gezellige „afkraak"-stukjes
Critiek de helft van de
scheppende kunst?
Communiqué aan
de Franse pers
Vertegenwoordigers op
de schaats
Bloemen schikken in de huiskamer
DONDERDAG 4 FEBRUARI 1954
(Van een bijzondere medewerker)
VOOR DE 6.000.000 MENSEN in het hart van Afrika was het gisteren
een historische datum. Op die dag hield het eerste parlement van de
nieuwe Centraal-Afrikaanse Federatie haar eerste zitting in de hoofd
stad Salisbury en daardoor zijn de gebieden van Noord-Rhodesië, Zuid-
Rhodesië en Nyassaland tot één geheel geworden. Een nieuwe staat met
een nieuwe regering is gevormd. De samenstellende delen brengen
ieder hun eigen aandeel mee in dit drievoudig huwelijk. Het econo
misch weinig ontwikkelde Nyassaland is reeds lang een bron van ar
beidskrachten. Noord-Rhodesië, waar naast bijna twee millioen negers
een 40.000 blanken wonen, bezit rijke grondstoffen. Binnenkort zal het
's werelds rijkste koperproducent zijn. Nu al bedraagt de jaarlijkse op
brengst van de kopermijnen meer dan f 700.000 000. Het reeds sterk
geïndustrialiseerde Zuid-Rhodesië, met zijn 160.000 blanken en twee
millioen negers, levert de politieke leiders van de nieuwe staat.
14ET TOTALE GEBIED, dat een op
pervlakte heeft van 32 maal Neder
land, heeft in veel opzichten een pijl
snelle ontwikkeling doorgemaakt. Het
is eerst honderd jaar geleden dat de
grote Livingstone in dit gebied door
drong. Het aantal blanken verdubbel
de in de laatste tien jaar, Zuid-Rhode-
sië's nationale inkomen in de laatste
zes jaar. Noord-Rhodesië's hoofdstad,
Lusaka, werd eerst in 1935 gesticht.
Het is begrijpelijk, dat de toekomst
door ieder vol vertrouwen tegemoet
wordt gezien.
Toch ziet de nieuwe staat zich voor
ernstige moeilijkheden geplaatst. Het
fundamentele probleem is zonder twij
fel het rassenvraagstuk. De Afrikanen,
zoals de negers zich noemen, hebben
zich lang tegen de Federatie verzet.
Weliswaar hebben zij zich nu bij de
feiten neergelegd en zijn zes van hun
leiders onder de 35 parlementsleden,
maar hun wantrouwen is nog lang niet
overwonnen. De Federale Partij, die
onder de leuze van „samenwerking
tussen de rassen" de recente verkiezin
gen won, moet nog tonen wat zij onder
dit begrip verstaat.
Een feit is bijvoorbeeld, dat de Euro
peanen, die in de industrie de hogere
betrekkingen bekleden, weinig ge
neigd zijn, om die te gaan inruimen
voor het groeiend aantal ontwikkelde
en geschoolde Afrikanen. En niemand
denkt er ook maar aan, in de toekomst
de zoveel talrijker Afrikanen in het
Parlement de meerderheid te geven.
Tenzij aan de leuze van „samenwer
king tussen de rassen" een voor beide
partijen bevredigende inhoud wordt
gegeven, ligt een bittere rassen- en
klassenstrijd vcjr de deur. De enigen,
die hiervan voordeel zouden trekken,
zijn de communisten. Het communisme
In een boodschap ter gelegenheid
van „Race Relations Sunday" op 14
Febr. a.s. gericht tot de 35 millioen le
den van de dertig kerken, die deel uit
maken van Christus in de V.S., wor
den de volgende gebieden genoemd,
waarin ten aanzien van het rassen
vraagstuk van enige vooruitgang
sprake is: een aantal rechterlijke uit
spraken opent meer en meer de uni
versiteiten voor alle personen; in som
mige steden is het minder moeilijk
voor een lid van een minderheids
groep om een huis te bouwen of te
huren in een aardige buurt; het wordt
gemakkelijker ongeacht iemands af
stamming een betrekking te krijgen
en te behoudenhet gebruik maken
van openbare vervoermiddelen is voor
negers gemakkelijker geworden dan
voorheen; het kiesrecht wordt aan
steeds minder mensen onthoudenhet
lynchen is zo zeldzaam geworden, dat
men spoedig zal kunnen zegen, dat
het niet meer voorkomt.
Aan de debetzijde staat, aldus deze
boodschap, dat „gezien vanuit chris
telijk oogpunt, de vooruitgang, die in
het wereldlijk leven is gemaakt, te
laat komt en verre van voldoende ;s".
Binnen de kerken zelf echter moet
ook nog veel veranderen. Het is log
maar al te waar, dat slechts bij uit
zondering blanke en gekleurde Chris
tenen gezamenlijke kerkdiensten hou
den. De rassendiscriminatie binnen de
kerken zelf en in kerkelijke instellin
gen zoals ziekenhuizen, scholen en te
huizen voor ouden van dagen, dient
daarom uitgebannen te worden. De
boodschap, die vanaf 147.000 kansels
zal worden voorgelezen, noemt een
aanval van christelijke zijde op de be
staande rassengrenzen „een genees
middelen voor de volkeren". De ge
kleurde volkeren in de wereld wor
den niet overtuigd door een Christen
dom dat rassenscheiding erkent.
CHR. GEREF. KERK
Tweetal te 's-Gravenhage-C.: J. G.
Mans te Haarlem-N. en H. Toorman
Deventer.
GtK/sF. KERKEN
Bedankt voor Zuid-BeijerlandM.
T. Minnema te Monnickendam.
IN .JULI zal te Buxton in het Engelse
graafschap Derbyshire de eerste interna
tionale conferentie over het vliegen zon
der motor worden gehouden.
TE NAIBORI zijn Dinsdag acht leden
van de stam der Kiboejoe's en twee van
die der Emboe's terechtgesteld. Zes hun
ner waren wegens onwettig vuurwapenbe
zit en vier voor moord ter dood veroor
deeld.
wint nu reeds snel terrein onder de
Afrikanen. Niet alleen in Zuid-Afrika,
maar ook in Noord-Rhodesië wordt
hun politieke organisatie door commu
nisten beheerst.
De grondslag voor een politiek van
samenwerking werd onlangs aangeduid
door J. Savanhu, een van de zes Afri
kaanse parlementsleden. Hij verklaar
de: „Samenwerking in een gemeen
schap, die uit verschillende rassen
is samengesteld, is alleen mogelijk
door een verandering in het leven en
denken van haar burgers. De grenslijn
loopt niet tussen de rassen, maar
dwars door het leven en het hart van
ieder persoonlijk".
Savanhu is een van de vele Afri
kaanse leiders, die in Morele Herbe
wapening zijn geschoold. Anderen zijn
de mijnwerkersleider Katilungu en de
leiders van de twee politieke organi
saties der Afrikanen in Zuid-Rhodesië
Nkomo en Mwamuka.
Op de avond van de geboortedag van
de nieuwe staat houdt een groot team
van deze organisatie onder bescherm
heerschap van de eerste minister-pre
sident van de Federatie, Sir Godfrey
Huggins, in de hoofdstad een grote
bijeenkomst voor een uit alle rassen
samengesteld publiek, iets dat voor
Centraal Afrika geheel nieuw is.
Er is hoop, dat door de doorbraak
van een nieuwe geest Centraal Afrika
de oplossing voor zijn problemen zal
vinden. Eén ding is in ieder geval dui
delijk. Mislukt een werkelijke samen
werking tussen de rassen, dan zal het
uiteindelijk gevolg zijn, dat de
150.000.000 Afrikanen in het gehele
continent zich van het Westen zullen
afwenden, en in de handen van het
communisme vallen. Maar vindt Cen-
traal-Afrika, het geheim van ware
eenheid tussen de rassen, dan zal dit
op de hele wereld een heilzame uit
werking hebben.
Jn de beweging rondom en over de zg. priester-arbeiders in Frankrijk, die thans
de titel moeten voeren van „priesters van de arbeidersmissie", is dezer dagen
weer een nieuwe ontwikkeling gekomen. Zoals bekend kregen deze priesters
onlangs van hun bisschoppen nieuwe richtlijnen, welke o.a. de bepaling omvat
ten, dat zij niet langer dan drie uur per dag in de fabriek mogen werken en
geen lid van een vakvereniging mogen zijn. Naar aanleiding van deze richtlijnen
is aan de Franse pers een communiqué verstrekt, ondertekend met de namen
van drie en zeventig der in totaal tweehonderd in Frankrijk onder de arbeiders
werkzame priesters. Deze verklaren, dat de nieuwe bepalingen van de kerkelijke
overheid voor de betrokken „priesters" een prijsgeven van hun leven als „ar
beider" betekenen en een loochening van de strijd, die zij solidair met al hun
kameraden voeren. Het leven als arbeider heeft deze priesters nooit belemmerd
trouw te blijven aan hun geloof en hun priesterschap en zij zien niet in, hoe
men, in naam van het Evangelie, aan priesters kan verbieden de levensomstan
digheden van millioenen verdrukten te delen en solidair te zijn met hun strijd,
aldus het communiqué.
De commissie voor de strijdkrachten
van het Amerikaanse Huis van Afge
vaardigden heeft gisteren elf millioen
dollar gevoteerd voor het inrichten
van Amerikaanse atoombomopslag
plaatsen in het buitenland. Het Ame
rikaanse ministerie van Landsverdedi
ging kan thans met de aanleg er van
beginnen. Niet bekend is, waar de op
slagplaatsen zullen komen.
Dezelfde commissie heeft het Ameri
kaanse leger gelden toegestaan voor
het aanleggen van afschietplaatsen
voor raketten van het type „Nike" te
Los Angeles, Boston, New York en
Chicago.
Ook de Amerikaanse vloot zit niet
stil. Een delegatie van opper-officie-
ren der Amerikaanse marine heeft op
een uiterst geheime bijeenkomst der
commissie voor de strijdkrachten van
de Amerikaanse Senaat verklaard, dat
op volle kracht wordt gewerkt aan het
tot ontwikkeling brengen en vervaar
digen van atoomwapens, raketten en
geheel nieuwe wapens in het algemeen.
Het Madrileense blad ABC heeft
Woensdag verklaard, dat „Spanje zich
het recht voorbehoudt om in elk con
creet geval in een overeenkomst met
de Ver. Staten de voorwaarden vast
te leggen voor het gebruik van de
Amerikaanse bases in Spanje in ge
val van oorlog".
Het blad noemde dit een „diploma
tieke overwinning" voor Spanje.
Harold E Talbott, de Amerikaanse
minister voor de Luchtmacht, sprak
verleden week in Washington berich
ten tegen, volgens welke de Ver. Sta
ten in oorlogstijd geen gebruik van
de bases zouden mogen maken.
Religieuze leiders en verscheidene
notabelen uit het gebied van de Djebel
Druze hebben in telegrammen aan pre
sident Sjisjakli van Syrië de daden van
de „aanstichters van ongeregeldheden"
„aanstichters van ongeregeldheden"
afgekeurd en de president hun steun
toegezegd.
Zij vroegen hem het gebied welwil
lend te behandelen.
Wynia uit Kornwed.de komt als eerste Sneek binnen.
(Van onze filmmedewerkster)
IK KAN NOG geen vlieg kwaad doen,
dus hoe zou ik ooit een filmcriticus
kunnen zijn? Als je van dichtbij gezien
hebt, hoeveel inspanning en moeite het
kost om zelfs maar een heel middel
matige film te maken, dan durf je
zelfs de ergste rommel nog niet te kra
ken". Deze uitlating is dan van T.E.B.
Clarke, de beleende Engelse scenario
schrijver, die o.a. de teksten schreef
voor: „Passport to Pimlico", „Laven-
der Hill Mob", „Hue and Cry" en
vele andere filmcomedies. Niet alleen
hij maar ook bekende Engelse film
producenten, zoals Sir Michael Hal-
con, Henry Cornelius en John Grier-
J_JET communiqué spreekt van „de
opschudding, door hef wérE" 3ef
priester-arbeiders teweeggebracht in
de kringen, waar men gewoon was de
godsdienst te gebruiken voor eigen
belangen en klasse-vooroordelen" en
uit de mening, dat „de door die krin
gen geoefende druk en de aanklachten
van allerlei soort en herkomst zeker
niet vreemd zijn aan de huidige maat
regelen".
„De maatregelen van het episcopaat,
indien gehandhaafd, zouden er toe bij
dragen het vertrouwen te schokken
van de Christenen, die bij de strijd
van de arbeidersklasse betrokken zijn.
De priester-arbeiders eisen voor zich
en voor alle Christenen het recht op,
zich met de arbeiders te verenigen in
hun rechtvaardige strijd". Volgens het
communiqué verbiedt het vertrouwen,
dat de onder de arbeiders werkende
priesters van de strijdbare arbeiders
en de arbeidersklasse genieten, hun de
aanvaarding van „elk compromis,
waarbij zij onder de arbeiders zouden
blijven zonder gewoon te werken en
zonder de verplichtingen en verant
woordelijkheden van een arbeider op
zich te nemen".
„De arbeidersklasse heeft geen be
hoefte aan lieden, die zich over haar
ellende heenbuigen, maar aan mannen,
die haar strijd en hoop delen. Daarom
verklaren wij, dat wij ons besluit zul
len nemen met volledige inachtneming
van de omstandigheden der arbeiders
en hun strijd om bevrijding", aldus het
communiqué.
Van de zijde der bisschoppen is op
dit communiqué nog geen enkele com
mentaar gegeven. In welingelichte
katholieke kringen zegt men, het do
cument als authentiek te beschouwen.
Het zegt nog niets ten aanzien van de
uiteindelijke houding der priester
arbeiders tegenover de voorschriften
van het episcopaat. Het geeft alleen
hun mening weer over de voorwaar
den voor handhaving van de tegen
woordigheid van priester-arbeiders in
de arbeiderswereld, aldus genoemde
kringen.
Het Rooms-Katholieke blad „Le
Croix" publiceert de gehele tekst van
het communiqué. Het noemt in een
commentaar deze brief „diep betreu
renswaardig". Het zegt, dat er een
Marxistische weerklank in te vinden
Schaatslustige vertegenwoordigers
van een groot Amsterdams bedrijf heb
ben het plan opgevat vandaag hun za
ken per schaats af te doen. In en
groep van circa 25 personen zullen zij
Donderdagochtend om negen uur in
Zaandam de ijzers onderbinden om te
beginnen met een goodwilltocht door
de Zaanstreek. Men is op het idee ge
komen, omdat zich order de vertegen
woordigers vele Friezen en Zaankan-
ters bevinden op wie de bevroren
waterwegen grote aantrekkingskracht
uitoefenen.
Sneeuwklokjes
hebben al reeds
de lente ingeluid
en het duurt niet
lang meer of tuin,
weide of hegstruik
geven ons opnieuw
fris groen, veelbe
lovende knoppen,
kleurrijke bloemen.
Ook de bloemen
winkels, ware
bloemparadijzen,
vertonen ons een
enorme verschei
denheid van met
zorg gekweekte
bloemenkinderen.
Met trots laten wij
deze feestelijke
winkels zien aan
vreemdelingen, die
ons land bezoeken.
Maar omgekeerd
wijzen zij ons op
de raamkozijnen
van de huizen, op
de interieurs waar
maar zelden bloem
of plant ontbreekt.
Onze huizen zijn
inderdaad een de
monstratief bewijs
dat ons volk van
bloemen houdt. In
de woning kan de
vrouw laten zien
wat bloemen voor
haar betekenen.
Vreemd, dat waar
wij in ons land
over zoveel mate
riaal kunnen be
schikken, de
bloemschikkunst
pas in de laatste
jaren door onszelf
wordt aangepakt,
waar tot die tijd
ieder bloemarran-
gement aan een
vakman werd over
gelaten, met als gevolg, van wege de
hoge kosten, dat een bloemstukje zel
den ons huis versierde.
Dank zij enkele ondernemende dames,
waarvan mejuffrouw J. Hermsen uit
Apeldoorn er één is, ligt de mogelijk
heid uw kennis op dit gebied te ver
groten. tegenwoordig binnen ieders be
reik. Overal in het land geven zij en
haar collega's cursussen aan groepjes
dames en wie zo'n cursus van acht les
sen volgt, leert pas goed de grote rijk
dom van bloemen kennen. Men bereikt
er mee dat men heel bedreven wordt
in het maken van tafelversieringen,
corsages-, veld- en droogboeketten,
herfst- en kerststukjes. Men wordt han
dig in het opmaken van bakjes en
schaaltjes, het verwerken van het
povere, maar vaak o zo schilderachtig
wintermateriaal zoals: begroeide boom
stronken, klitten, rietpluimen, zaaddo
zen. Het decoratieve stuk hiervan sa
mengesteld wist onder de leerlingen
bijna nog groter waardering te ver
krijgen dan de toepassing van stralen
de voorjaarsbloemen.
Zoals een paedagoog al zijn liefde en
kennis gebruikt om de eigenschappen
in een kind zo te ontwikkelen en te
leiden dat het tot een evenwichtig mens
opgroeit, zo weet de Lerares Bloem
schikken bloem en plant tot hun recht
te laten komen en de eigen taal te
laten spreken. Haar handige vingers
Deze foto toont hoe men een eenvoudig geschenk, in
dit geval een zakdoekje, met enkele bloemen tot een
feestelijk cadeau kan maken.
geven ieder blad en tak de juiste
plaats in een bloemstuk. Zij springt er
mee om, inderdaad als een paedagoge
en leert U het juiste karakter van aet
materiaal te onderscheiden. Men krijgt
er kijk op, het wint aan schoonheid
voor degene die het bekijkt en het
openbaart nieuwe mogelijkheden.
Mej. Hermsen werkt met enthousias
me en met die eigenschap steekt zij
ieder van haar leerlingen aan. Een les
is steeds weer te vlug om, terwijl toch
iedere minuut gebruikt wordt. Ook met
het materiaal leert men zuinig omgaan.
Ieder bloempje, ieder takje wordt als
een kleinood behandeld en verwerkt.
Nooit heeft men eerder geweten hoe
soms van weinig materiaal, hetzij ge
kocht in een wikkel of geplukt in bos
of veld, ja zelfs van onkruiden of uit
gebloeide planten, (vruchtbeginsels,
zaaddozen, geraamten van schermbloe-
men, verdroogde elzenproppen) een
verrassend bloemstukje gemaakt kan
worden. Een heerlijk middel om dat
gene wat de natuur ons in een bepaald
seizoen biedt, in huis te halen.
Al werkend, ontdekt men hoe mooi
een bessendragende tak, hoe grillig de
lijn van een bemoste twijg is. Men
leert materiaal te verwerken gedurende
de gehele periode van ontstaan tot af
sterven, terwijl wij tot nu toe slechts
waarde aan de bloem hechtten.
Heeft m eneen cursus in bloemschik
ken gevolgd, dan weet men ook dat de
bijzaken: keuze van vaas of bakje, de
kleurnuancering en vormgeving van
het bloemstuk en vooral de ten dienste
staande hulpmiddelen, een voorname
rol spelen om succes te boeken.
Nu men het bestaan van bloemprik-
kers, anjer- en wikkeldraad, spagnum
en stopgroen kent, kunnen de presta
ties van iedere leek aanmerkelijk beter
worden. Men leert: Kippengaas in
grote bakken en potten te doen om
veldboeketten een juiste compositie te
geven, in de hals van een vaasje zet
men een spietje bij om een takje op
de juiste hoogte boven de hals uit te
houden. Allemaal handige ezelsbrug
getjes.
Dit alles is geen volledige opgave
van de verworven kennis. Tevens ont
wikkelt zich, naast het verkrijgen van
practische vaardigheid, de smaak. Hoe
bewuster men de dingen gaat doen,
des te duidelijker gaat de stem van
het persoonlijke een woordje meespre
ken. De ene leerling pikt dit als het
belangrijkste mee, een ander soms juist
het tegenovergestelde. En door het
werken in groepverband leert men
van elkaar. Hoe weldoordacht de leer
stof ook gegeven wordt, toch kan het
voorkomen, dat een enkeling zich
juist hier bewust wordt een geheel
andere en wel een contrasterende weg
te moeten volgen.
Bloemen schikken is omgaan met le
vend materiaal, dat maakt het zo be
koorlijk, maar dat is ook de reden dat
men slechts een paar nuttige wenken
als grondstellingen bij het werk kan
geven en vooral de persoonlijke smaak
en eigen fantasie naar voren moeten
komen.
Een samenwerken met mejuffrouw
Hermsen bevordert slechts die per
soonlijke aanleg. Ik zei het al, zij is
een paedagoge, niet alleen in de om
gang met bloemen.
Enkele practische ivenken mogen
ook U van dienst zijn en laat ik
hieronder volgen:
1. Laat uw bloemen voor U ze
verwerkt eerst enige tijd in water
optrekken.
2. Vóór men de bloemen gebruikt
snijdt men een stukje van de stelen
af. Ze kunnen nu gemakkelijker
water opnemen.
3. Gebruik voor uw bloemen
geen bewerkte of beschilderde
vazen of schalen. De vaas moet zijn
als de lijst van een schilderij, dus
eenvoudig, anders komen de bloe
men niet tot haar recht.
4. Zet de bloemen 's nachts op
een koele plaats; niet op een slaap
kamer uw bloemstuk laten staan.
Bloemen scheiden 's nachts kool
zuur af en nemen zuurstof op, zo
dat de slapenden gebrek aan zui
vere lucht krijgen.
5. Hebt V een bloemstuk mooi
verwerkt en bent J over het resul
taat tevreden, verunder liet dan
niet meer. PETRA
son hebben samen met Engelse film
critici hun hart eens uitgestort over
dat zo veel omstreden punt: film-
critiek.
QVER DE VRAAG of filmcritiek nu
eigenlijk wel nodig is, waren alle
producenten het roerend eens: ja! Een
enkele ging zelf zo ver de critiek „de
helft van de scheppende kunst" te
noemen.
„Maar nu de figuur van de filmcri
ticus", zeiden de heren filmproducen
ten daarop strijdvaardig. „Er zijn er
natuurlijk wel, die schrijven met ken
nis van zaken, en die een verant
woorde critiek leveren. Maar het me
rendeel is het om niet meer te doen
dan een gezellig verhaaltje, waaraan
ze hun eigen geestigheden kunnen op
hangen."
Het gevolg hiervan is, dat dikwijls
een minder geslaagde film het toch
goed doet bij het publiek, omdat de
.criticus" er zo lollig over geweest is.
Van deze taktiek worden echter de
doorgaans goede, doch „minder
gezellige" films de dupe!"
Doch dit was niet het enige, dat de
filmproducenten op het hart hadden.
De filmcriticus zou te veel de zwakke
punten in een film naar voren bren
gen en w.el zodanig, dat het verband
met het geheel totaal zoek raakt.
Voorts zou hij zeer ernstig tekort
schieten in het aanvaarden van de be
doeling van de filmmakers.
Dat al deze harde woorden niet zo
kwaad bedoeld zijn, blijkt uit de toe
geeflijkheid, waarmee vervolgens de
filmproducenten verklaren, dat het
voor een criticus geen werk is, soms
zeven tot acht films per week te moe
ten zien (dikwijls in twee dagen tijd,
terwijl er op de acht misschien één
middelmatig goede, of goede film is),
en daar dan in zeer kort bestek een
grondig oordeel over te moeten vellen.
En hebben de filmproducten nu
zelf iets aan de critiek? Aan de le-
gelijke, goed gefundeerde en objec
tieve critiek wel! Dat die bestaan
kan, heeft zelfs hun vertrouwen in de
mensheid versterkt en hen in veel ge
vallen tot persoonlijk contact met de
criticus gebracht. Hoewel, dit persopn-
lijk contact blijft een gewaagde onder
neming, wil men de objectiviteit én de
vriendschap handhaven. Want wie zal
het manmoedig verdragen, dat zijn
vriend de kinderen des huizes in
dit geval dus de geestelijke kinderen
van de filmmaker op een goede
dag misbaksels noemt? En de gelegen
heid, dat zoiets gezegd moet worden,
kan zich voordoen.
Toch is dit laatste niet hét argu
ment, waarom filmproducenten on
derling nooit eens zwart op wit cri
tiek leveren over eikaars werk. De
oorzaak daarvan is dieper gelegen. Eén
van de producenten zei het namelijk
zeer juist: Als criticus moet ik on
voorwaardelijk op mijn critische zin
kunnen bouwen. Stel nu, dat ik een
oordeel moet vellen over het werk
van een collega, terwijl in diezelfde
week een film van mij gevallen is als
een baksteen Ik zou terecht aan mijn
critisch vermogen gaan twijfelen,
want toen ik mijn film maakte, was
ik er voor mijzelf vano vertuigd, dat
ik zeer critisch te werk ging."
Deze woorden weerleggen al voldoen
de deze vaak beweerde uitlating, dat
slechts een filmer over film mag schrij
ven
Over het eindresultaat van de cri-
tiek-voorlichting aan het publiek luidt
het gemiddelde oordeel laconiek: „Een
goede critiek zal altijd nog meer bios
coopbezoekers trekken dan een slechte
critiek er weren kan!"
En wat hebben de critici zelf be
scheiden te berde gebracht? Dat ge
lukkig de tijd voorbij is, dat zij door
hun directies gedwongen wérden
terwille Van de inkomsten verbonden
aan de bioscoopadvertenties hun
critiek te matigenMaar dat helaas
nog altijd te weinig ruimte beschik
baar is in kranten en tijdschriften.
Dat zij over het algemeen niet zoveel
voelen voor persoonlijk contact met de
filmproducenten, omdat dat de objecti
viteit licht in gevaar zou brengen,
maar dat zij wel graag zo nu en <-in
eens een kijkje achter de schermen
nemen en een filmstudio binnen stap
pen. Dat behoedt hen voor een over
haast oordeel, want daar krijgen zij te
zien met hoeveel moeilijkheden de
filmmensen vaak te kampen hebben.
En daarom zouden zij ook alle film
critici willen aanradenschrijf zelf
eens een scenario voor een speelfilm en
tenminste één commentaar voor een
documentaire. De poging alleen al zou
kunnen gelden als een soort vakbe
kwaamheidsdiploma!
Waarschijnlijk zullen de critici hier
eerder toe overgaan dan de producen
ten tot het schrijven van critieken. Al
was het alleen maar uit die morele
overweging van T.E.B. Clarke.