Bittere koude eiste in Europa
ruim honderd mensenlevens
De 5e Mei wordt niet meer de
nationale feestdag
Ruim 350 doden bij paniek
onder Ganges-baders
Emigratie
Directeur ir W. B. I. Hofman is
met verlof gezonden
Het Roode Kruis zond dekens
naar Parijs
Viering op de verjaardag van
H.M. de Koningin
Brandstof f en toesl ag
voor de oorlogs- en
rampslachtoffers
Sneltrein uit Zwolle
ontspoord
Donderdag 4 Febr. 1954 VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN 79e Jaargang No' 1359
Dagblad voor Den Helder, Koegrasj Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Wolven en beren in Franse dorpen
Jeen v.d. Berg won
Elfsteden toch t
Zal de vorst stand
weten te houden?
WEERBERICHT
Drie millioen pelgrims
voor zuiveringsbad
Het beleid bij de Amsterdamse tram
Maakt helicopter
grote opgang?
Onderzoek naar de
rij veiligheid
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. M. KOEMANS
Bureau:
- Koningstraat 62—64
Den Helder
Postgironummer 443041
Telefoon 2345
1LDERSE (0LR4VT
TARIEVEN:
Advertenties 16 ct p. mm
Kleine advertenties
(„Juttertjes")
tot 15 woorden.... ƒ1.
elk woord meer 5 cent
Abonnementen:
per kwartaal 6.45
per maand 2,15
bij vooruitbetaling
plus incassokosten.
Weekabonnementen f 0,52
De Elfstedentocht 1954 is weer
achter de rug. Met een armzwaai
laat de winnaar Jeen v. d. Berg
zich over de finish gaan.
(Voor ons verslag zie men
elders in dit blad)
DE bittere koude, die West-Europa en zelfs Algiers in liaar vaak on
barmhartig grimmige greep gevangen houdt, maakt helaas steeds
meer slachtoffers. In totaal is het aantal doden reeds ver boven de
honderd gestegen.... Ook gisteren stierven in Frankrijk ondanks de
reeds op grote schaal geboden hulp zestien mensen, zodat de vorst in
dit land sinds twaalf dagen al aan zeventig personen het leven kostte.
De meeste slachtoffers zijn dakloze zwervers of kinderen en oude, in
onverwarmde hutten of keten wonende mensen. Door de straten van
sommige van de buitenwereld afgesneden Franse bergdorpen zwerven
in de nacht wolven en wilde beren op zoek naar voedsel.Slechts aan
de Franse Rivièra steeg de temperatuur iets boven het vriespunt. De
weerkundigen zagen nog geen einde aan de periode van strenge vorst.
Door de hevige sneeuwval in Servië zijn minstens veertien mensen om
het leven gekomen. Vier worden er nog vermist. In Engeland betreurt
men minstens dertig doden, waaronder negentien door het ijs gezakte
en verdronken kinderen. In Zuid-Oost Kent zijn vijf dorpen geheel en
veertien gedeeltelijk van de buitenwereld afgesneden. Vreemd genoeg
wordt het in Engeland van het Noorden uit iets warmer. Op de Schotse
wegen dooit het.
De minister van Maatschappelijk
Werk heeft aan burgemeesters en wet
houders der gemeenten meegedeeld,
dat hij wegens de uitzonderlijke koude
kan goedvinden dat, over de week van
1 Februari 1954 tot en met 6 Februari
1954, aan degenen, die ingevolge dan
wel met toepassing van de regeling
hulpverlening oorlogsslachtoffers 1940-
1945) een uitkering voor levensonder
houd ontvangen, respectievelijk voor
wie kwartiervergoeding als ramp.
slachtoffer wordt verstrekt, een brand-
stoffenbijslag wordt verleend tot de
hierna genoemde bedragen:
f 3,60 aan gezinnen en alleenstaan
den, die in eigen huishouding voor-
Zien, en aan gezinnen, die bij derden
zijn ingekwartierd en dus niet in
eigen huishouding voorzien; 1.80 aan
alleenstaanden, die niet in eigen huis
houding voorzien (z.g. kostgangers),
Het aantal aan alastrim lijdende
personen in het ziekenhuis bedraagt
nog steeds 27. Gisteren zijn twee nieu
we patiënten, die geen contact met
zieken hebben gehad, in observatie
genomen,
£)E elfstedentocht-deelnemers
hebben het gisteren getroffen,
wat het weer betreft. In de och
tend vroor het tien graden, in de
middaguren drie graden bij een
zwakke wind. Alleen in het Noor
den van Friesland viel een beet
je sneeuw. Er doen zich belang
rijke veranderingen voor, nu het
centrum van hoge druk zich van
Zuid-Scandinavië heeft verplaatst
naar Ierland. Op het Noordelijk
deel van de Noordzee en in Schot
land komen Noord-westelijke
winden voor met iets zachtere
lucht. Tevens beweegt er een wei
nig betekenend front met lichte
sneeuw naar het Noord-Westen
van ons land. Het is nu maar de l
vraag hoever dit alles naar het
Zuid-Oosten zal weten door te
breken. De vorstkans wordt hier
door voor de naaste toekomst wat
twijfelachtig. Aangezien de de
pressieactiviteit nog niet groot
is, geloven wij toch niet dat de
vorst zich naar het Zuiden zal la
ten wegdrukken.
Wel kan de temperatuur over
dag tot om het vriespunt gaan
stijgen en ook bestaat er een kans
op enige sneeuw. Ook is het niet
onmogelijk, dat, wanneer deze
aanval op de vorst wordt afgesla
gen wij ook de komende dagen
nog winterweer zullen houden.
Verwachting tot hedenavond:
MINDER WIND
Enkele overdrijvende wolkenvel
den met plaatselijk wat lichte I
sneeuw. Matige tot zwakke wind
tussen Oost en Noord, maar in
het Noorden van het land iater
veranderlijk. In de ochtend ma
tige, in de middag overwegend I
lichte vorst.
Vrijdag: Zon op 8.15, onder 17.34
Maan op 8.42, onder 20.7
(Van onze parlementaire redacteur
HET RESULTAAT VAN het Woensdagmiddag in de Tweede Kamer
gehouden langdurige debat over de viering van de Nationale Feest
dag is, dat thans vaststaat, dat de vijfde Mei in het vervolg niet offi
cieel als nationale bevrijdingsdag gevierd zal worden; dat op 30 April
zowel de verjaardag van H.M. de Koningin als de bevrijding zal worden
gevierd en dat op laatstgenoemde datum de gehele dag vrij gegeven zal
worden.
Wellicht is dat een teleurstelling voor de velen, die sterk hechten aan
het vasthouden van de vijfde Mei als Nationale Feestdag. Zij zullen zich
moeten neerleggen bij het besluit, dat enige tijd geleden door de minis
ter-president bekend gemaakt is en dat niet is herroepen. De Kamer
heeft ook geen uitspraak gedaan, die voor de regering aanleiding zou
kunnen zijn haar standpunt, dat de bevrijding op 30 April behoort te
worden gevierd, te herzien. Wel diende de communistische heer Gort
zak een motie in, luidende: „De Kamer, gehoord de beraadslagingen
over de nationale bevrijdingsdag, de 5e Mei, van oordeel, dat de 5e Mei
als nationale feestdag en herdenking van onze bevrijding van de Duitse
bezetting gevierd en behouden moet blijven en dat aan de werknemers
op deze dag betaald verlof moet worden verleend, verzoekt aan de re
gering: le. een beroep op de ondernemers, gemeente- en provinciale
besturen te doen om aan hun personeel op de 5e Mei tenminste van af
13 uur betaald verlof te verlenen; 2e. aan het rijkspersoneel op de 5e
Mei tenminste van af 13 uur betaald verlof te verlenen en de rijksdien
sten voor zover dit niet absoluut onmogelijk is van af 13 uur te
sluiten en gaat over tot de orde van de dag. Deze motie werd ver
worpen (596).
niT wil echter geenszins zeggen, dat
de gehele Kamer, met uitzondering
van de fractie der C.P.N. tegen de vie
ring van de bevrijdingsdag op 5 Mei en
voor de viering op 30 April was. Vóór de
stemming verklaarde de heer Weiter
van de K.N.P., dat het eerste gedeelte
van de motie zijn instemming had, doch
dat de consequenties van het tweede
deel niet waren te overzien en dat hij
en zijn fractiegenoot er daarom hun
steun aan zouden onthouden. En de
heer Scheps van de P.v.d.A. had, spre
kende in eerste termijn, al aangekon
digd, dat zijn fractie geen motie zou
indienen en dat zij zo zij door anderen
zou worden voorgesteld, ertegen zou
stemmen, omdat in deze bij uitstek na
tionale zaak niet bij motie behoort te
worden beslist. Alleen onderling over
leg der fracties en onderlinge overeen
stemming hadden volgens hem waarde
en betekenis. Tot een zodanige over
eenstemming is men in het debat niet
gekomen. De anti-revolutionnairen en
de Christelijk-historischen kantten zich
bij monde van respectievelijk de he
ren Bruins Slot en Beernink zeer posi
tief tegen de viering van de bevrij
dingsdag op 5 Mei. Zij wensten daar
voor 30 April de Koninginnedag
te bestemmen. Aangetekend zij hierbij,
dat de heer Bruins Slot beweerde na
mens al zijn politieke vrienden te spre
ken, doch dat prof, Gerbrandy (A.R.)
later het spreekgestoelte beklom om
aan de Kamer het volgende mede te
delen: „De heer Bruins Slot heeft aan
het slot va.i zijn redevoering een ver
klaring afgelegd namens zijn politieke
vrienden. Ik wil hier verklaren, dat ik
in dit geval niet tot die politieke vrien
den behoor. Ik verenig mij met mijn
politieke vrienden ad hoe, de heren
Weiter en Scheps."
l/ORT en kernachtig sprak de eer
biedwaardige professor deze woor
den uit: hij verwekte er veel hilariteit
mee.
Prof. Gerbrandy was het dus eens
met de socialisten en met de K.N.P.,
die beiden op het standpunt stonden,
dat de bevrijdingsdag op 5 Mei behoort
te worden gevierd. Ook de communis
ten vonden dat, zoals uit de redevoe
ring van de heer Gortzak en uit zijn
motie bleek. En de V.V.D., voor welke
partij de heer Ritmeester sprak, was
dezelfde mening toegedaan. De opvat
ting van de K.V.P. vertolkt door de
heer Koersen, was aanvankelijk niet
duidelijk. Zij wilde wel de bevrijdings
dag op de vijfde Mei vieren, maar had
toch bezwaar tegen twee feestdagen zo
dicht na elkaar.
Met andere woorden: zij dacht aan de
viering van de verjaardag Van de1 rege
rende vorst op een vaste dag, onge
veer zoals dat in Engeland geschiedt.
(Daar viert men de verjaardag van de
vorst, ongeacht de werkelijke datum,
altijd op een Woensdag of Donderdag
in het begin van Juni, dit jaar op 10
Juni).
Een dergelijk systeem is in ons land
door de regering wel overwogen, waar
bij gedacht is aan 31 Augustus. De 30ste
April leent zich minder voor een na
tionale feestdag en in de toekomst
als Prinses Beatrix eens de troon be
klommen zal hebben de 31ste
Januari nog veel minder.
Minister-president Drees deelde even
wel mee, dat Prinses Wilhelmina daar
tegen bezwaar heeft en dat er dus niets
van kan komen.
(Zie verder elders in dit blad)
Gisteravond omstreeks kwart voor
zeven zijn van de sneltrein van zeven
uur uit Zwolle naar Amsterdam bij
de legerplaats Oldebroek de electri-
sche locomotief en enkele rijtuigen
ontspoord. De trein moest over een
ander spoor dan gewoonlijk het em
placement passeren daar het gebrui
kelijke spoor was geblokkeerd docr
de stoptrein. De bestuurder zou de
verandering kenbaar gemaakt zijn door
lichtsignalen, die hij om niet bekende
redenen niet heeft opgevolgd of ni~t
heeft kunnen opvolgen.
Tijdens een religieuze plechtigheid
nabij Allahabad in India, waarbij on
telbare pelgrims zich opm£hkten om
een z.g. zuiveringsbad in de heilige
rivier de Ganges te nemen, zijn door
het gedrang gisteren minstens 350
mensen om het leven gekomen. Duir
zend personen liepen verwondingen
op. Het aanvankelijke bericht, dat dui
zend pelgrims zouden zijn gedood, is
later tegengesproken ofschoon het ver
liescijfer zeker wel groter zal worden
dan eerstgenoemd getal, daar vele
mensen door de rivier werden meege
sleurd.
Gisteren was de eigenlijke dag van
de plechtigheid, het zg. feest van de
kruikenmarkt, dat eens in de twaalf
jaar wordt gehouden en waarvoor
ruim drie millioen pelgrims naar de
oevers van de Ganges waren gestroomd.
De vorige dag waren al zes pelgrims
omgekomen in gedrang bij een brug.
De grote lamp voltrok zich gister
morgen toen een enorme menigte zich
naar de rivier bewoog om zich te wa
ter te begeven Het opdringen begon
toen zes „sahdoes", heilige mannen,
langs de oever van de rivier liepen.
De meeste slachtoffers waren vrou
wen en kinderen. Velen werden on
der de voet gelopen en onherkenbaar
verminkt. De eigenlijke plechtigheid
werd bijgewoond door de president
van India en eerste minister Nehroe.
Gisteravond zijn de lijken op brand
stapels gecremeera aan de oever van
de Ganges. De menigte zong klaag
liederen.
ITIT Parijs wordt nog gemeld, dat
tweeduizend daklozen thans zijn
ondergebracht in politiebureaux of
gereedgemaakte nood verblijven. De
Franse regering heeft vier millioen
francs ter beschikking van de hulp
verleningsorganisaties gesteld. Naar
aanleiding van het verzoek van een
der leidende personen van de hulp
actie in Parijs, Abbé Pierre Grouès,
om dekens voor de Parijse daklozen
te zenden, heeft het Nederlandsche
Roode Kruis tweehonderd vijftig de
kens ter beschikking gesteld. De KLM
heeft de dekens inmiddels al naar de
Franse hoofdstad gebracht. Over de
toestand in verschillende landen en
streken kan voorts nog het volgende
worden gemeld:
BELGIë. Tot dusver eiste de koude
hier acht doden. Nabij Brugge, waar
werd gevoetbald, zakte de scheidsrech
ter in elkaar bij het verlaten van het
veld, toen de wedstrijd was afgelopen.
Later is hij overleden. De laagste tem
peratuur werd gemeten in Spa, waar
het kwik tot dertig graden onder nul
daalde. Van Namen tot aan de Franse
grens is de Boven-Maas geheel dicht
gevroren.
ITALIë. Honderden dorpen in Mid-
den-Italië zijn nog steeds geïsoleerd
tengevolge van zware sneeuwstormen.
In een dorp zijn drie kinderen over
leden. Van de tweehonderd gewonden
tengevolge van een storm in Triëst, is
een meisje overleden.
OOSTENRIJK. Ook in het onlangs
nog zo door lawines getroffen land
heerst felle koude. Er zijn hier zes
doden. Een acht-en-zeventigjarige man
vond op straat in Wenen de bevrie-
zingsdood. Lekken in gasbuizen ver
oorzaken gevaar voor verstikking.
In HONGARIJE is bijkans het ge
hele spoorwegverkeer stilgelegd. Het
zelfde geldt voor ZUID-SLAVlë, waar
zeer veel sneeuw viel. Hier kan aan
particulieren zelfs geen brandstof
meer worden verstrekt.... Voor
WEST-DUITS LAND wordt een ver
mindering van de vorst voorspeld.
Doordat men in Zwitserland en Scan
dinavië is ingesteld op erge koude,
deden zich hier geen sterfgevallen
voor. In DENEMARKEN was het gis
teren iets warmer. Het kwik zakte
niet verder dan zeven graden beneden
nul. (Zie ook elders in dit blad)
IJ namen kennis van het bericht,
dat een zekere dr mr H. Hoogen-
berk uit Laren met ingang van 1 Maart
zal worden belast met de leiding van
de afdeling „buitenlandse emigratie
aangelegenheden" van het commissa
riaat voor de emigratie. Hij zal tevens
optreden als plaatsvervanger van de
commissaris voor de emigratie.
Kort geleden hebben wij enkele vra
gen gesteld naar aanleiding van het be
richt, dat de heer Van Mill naar Austra
lië zou vertrekken teneinde aldaar een
studie te maken van de arbeidsmarkt
en als adviseur van de Nederlandse Re
gering op te treden.
Deze berichten zijn niet louter te zien
als publicaties van personeelswijzigin-
gen op het commissariaat voor de emi
gratie. Daarvoor zijn de veranderingen
te ingrijpend. Wij wezen reeds op de
toekomstige taak van de heer van Mill
en voegden daaraan toe, dat de huidige
Nederlandse immigratiedienst in Can
berra studie maakte van arbeidsmarkt
problemen, Waartoe dan een nieuwe
benoeming?
Wij snappen in het nieuwe bericht
niet hoe men kan spreken over „bui
tenlandse emigratie-aangelegenheden".
Wij dachten namelijk, dat iedere emi
gratie iets met het buitenland te ma
ken had. Bovendien weten wij, dat de
commissaris voor de emigratie zelf, als
mede verscheidene van zijn ambtenaren
nog maar kort geleden buitenlandse
reizen hebben gemaakt om zich ter
plaatse van de toestanden op de hoogte
te stellen en hun verworven weten
schap dienstbaar te maken aan landge
noten, die van plan zijn elders hun ge
luk te zoeken. Indien de heer Hoogen-
berk zijn werk goed wil verrichten, dan
zal hij eveneens spoorslags naar Austra
lië, Zuid-Afrika en Canada moeten
gaan. Dat gunnen wij hem wel, evenals
wij alle andere emigratie-ambtenaren
hun reizen gunden, maar de vraag is
waar het nut van deze reizen nu pre
cies ligt!
En tenslotte blijft voor ons het pro
bleem in hoeverre de benoeming van
de heer Hoogenberk de taak van de
commissaris voor de emigratie veran
dert of misschien zelfs verlicht.
Het lijkt ons buiten kijf, dat er in de
officiële emigratiedienst mutaties plaats
vinden, die wijzen op een mogelijke
koersverandering. Het is het
goede recht van ons volk te
informeren naar het hoe en het |"7"|
waarom. t£J
B en W. van Amsterdam hebben de directeur van het gemeentevervoerbedrijf,
ir W. B. I. Hofman, gisteren schriftelijk medegedeeld, dat hem verlof is ver
leend met behoud van bezoldiging, hangende het onderzoek, dat op last van het
college buiten de leiding van het bedrijf om zal worden ingesteld naar de toe
stand van het tramwagenpark van het Amsterdams vervoerbedrijf. Dit heeft de
wethouder van arbeidszaken, de heer B. Ram, gisteren aan het eind van de ge
wone raadszitting, namens B. en W., medegedeeld, nadat door de voorzitter van
de P.v.d.A.-fractie, de heer A. S. Herfst, om een nadere toelichting was gevraagd
over het beleid van het gemeentevervoerbedrijf, waarover het college reeds
eerder vragen van raadsleden schriftelijk had beantwoord.
In de Ver. Staten worden proe
ven genomen met 's werelds
grootste helicopterdie door de
Piasecki Helicopter Maatschap
pij voor transportdoeleinden
vervaardigd is. De machine is
uitgerust met dubbele motoren,
die onafhankelijk van elkaar
beide schroeven in beweging
kunnen brengen. Wat er zoal met
het toestel vervoerd kan worden
laat de foto V zien, nl.: 40 sol
daten met 3 jeeps.
Dit beleid treft, zoals gemeld, het
resultaat van het op last van de Justi
tie ingesteld onderzoek naar het mo
torrijtuig, waarmee op 12 October van
het vorig jaar een dodelijk ongeval
is gebeurd. Hierbij heeft, zoals be
kend, een 16-jarige PTT-beambte, die
was belast met het ledigen van de
brievenbussen achterop de tramwagens,
het leven verloren. Het door de des
kundige uitgebrachte rapport bracht
aan het licht, dat de electrische rem-
installatie van de betrokken motor
wagen ernstige gebreken vertoonde en
dat de gehele onderhoudstoestand van
de technische installatie onvoldoende
was.
g en W. hebben hun afkeuring uit
gesproken over het feit, dat de
directeur van het GVB over dit alles
niets ter kennis van het college had
gebracht. B. en W. zullen tevens het
oordeel van de deskundige vragen
over hetgeen dient te geschieden om
de rijveiligheid van het tramwagen
park te verhogen.
Wethouder Van Wijck wenste na
drukkelijk te verklaren, dat ir Hof
man een man is van bijzondere kwa
liteiten. Hij had in het verleden en
heeft thans grote verdiensten voor het
vervoerbedrijf. „Deze kwestie is voor
de directeur een zeer pijnlijke aan
gelegenheid", aldus de wethouder.
Wethouder Ram voegde daaraan toe,
dat ir Hofman er niet in geslaagd is
om van het personeel in zijn bedrijf
een harmoniërend geheel te maken.
Dit is het gevolg van het type van de
heer Hofman, die elk overleg ziet als
een aantasting van zijn bedrijf. De op
lossing zag hij in de aanstelling van
een nieuwe directeur, die speciaal be
last zal worden met aangelegenheden,
het personeel betreffende.
STROMBOLI RUSTIGER
De vulkaan de Stromboli die in de
afgelopen drie dagen uit drie kraters
Inf sPuwde, is thans weer vrijwel
tot rust gekomen.
