Vacantie van drie weken voor
arbeiders van 14 tot 18 jaar
Israël brengt autobus-incident
ter kennis Veiligheidsraad
Gedeeltelijke leerplicht voor
14- en 15 jarigen
Zeshonderd Japanners aten
radio-actief besmette vis...
Spoorwegraad
Oud roest
Toestand van twee
hongerstaaksters
is ernstig
Mr E. N. v. Kleffens
candidaat
Antillen verlangen
voortzetting RTC
Proefpiloot Lynch is
verongelukt
Artisstelt vorstslachtoffersin vrijheid
De Moerdijkbrug
wordt vernieuwd
V redesconferentie
met Mau-Mau?
Toestand vissers is
onveranderd
Eerste lentedagen
met warmer weer?
Regering overweegt wettelijke voorschrijving
Egypte
Voorzitterschap VN
J3' Antilliaanse RTC-delegatie is
'Rusdag bijeen geweest naar aanlei-
^8 van een verzoek van minister
je r,l.^arTlP. om een eerder door de de-
dp verzonden telegram op te hel-
hp,tn delegatie heeft, haar wens
dat zo spoedig mogelijk de
dpr lH' Worden voort gezet, ter na-
r e D^MtekinK vat» bepaalde bezwa
ar. ™aar verluidt zou de KTC mis-
ien ir Mei worden gehouden.
Met Prins gevlogen
Engelsen mogen schepen
voor Rusland bouwen
Spoor bende leidt naar
grens van Jordanië"
Brand in een dieseltrein
bij Castricum
WEERBERICHT
Vrijdag 19 Maart 1954 VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN 79e Jaargang Nc
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Directie:
j. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
H. M. KOEMANS
Bureau:
Koningstraat 62—64
Den Helder
Postgironummer 449041
Telefoon 2345
(Van onze parlementaire redacteur)
PE regering overweegt wettelijk een vacantie voor te schrijven van
achttien werkdagen voor jeugdige arbeiders van veertien tot acht
tien jaar. Tevens zal dan bijzondere aandacht geschonken worden aan
een goede vacantiebesteding. Dr A. A. van Rhijn, de Staatssecretaris van
Sociale Zaken en Volksgezondheid, heeft dit Donderdagmiddag in de
Eerste Kamer tijdens de verdediging van de begroting van Sociale
Zaken voor 1954 medegedeeld. Hij heeft trouwens nog enkele andere
belangrijke voornemens te kennen gegeven. Aangezien in een zeer nabije
toekomst geen verhoging is te verwachten van de leerplichtige leeftijd
tot zestien jaar de schoolgebouwen en de leerkrachten zouden ervoor
ontbreken en de fabriek een minder geschikt milieu is voor jongens
van veertien en vijftien jaar, overweegt de regering een zogenaamd
part-time onderwijs, een soort gedeeltelijke leerplicht, in te voeren,
waarbij gedacht is aan het volgen van cursussen gedurende een aantal
uren per week. De medewerking van het bedrijfsleven zal hierbij uiter
aard nodig zijn. Het gaat hier om 60.000 veertien- a vijftienjarigen. De
kosten van dit plan worden geschat op 5.500.000,
Voor de werkloze kunstenaars is in
dertijd een voorzieningsfonds in het
leven geroepen. Het behoeft thans drin
gend financiële versterking. De Staats
secretaris zegde toe, dat het regerings
subsidie met 100 verhoogd zal wor
den, waarbij erop wordt gerekend, dat
ook de gemeenten en de provincies
zullen steunen.
De minister van Sociale Zaken en
Volksgezondheid, de heer Suurhoff.
deelde de Kamer o.m. mee. dat in over
leg met het ziekenhuiswezen onder
zocht wordt, of tot een regeling voor
de ziekenhuisbouw kan worden geko
men. Zo'n regeling acht de regering na
melijk abso'uut nodig. Met de huidige
wijze van financiering kan niet worden
voortgegaan.
Bij de Emigratieraad is een nieuwe
subsidieregeling voor de emigratiecen
trales in een vergevorderd stadium van
voorbereiding. Wat overigens de inves
teringen en de credietverstrekking in
de landen die onze emigranten hebben
opgenomen, betreft, was de minister
van oordeel, dat hier niet de overheid,
maar de banken en de particuliere geld
schieters een taak hebben.
Er zijn maatregelen getoffen, om
binnenkort tot een versnelde opleiding
van bouwvakarbeiders te komen.
7iehier dus de voornaamste feiten, die
uit de lange redevoeringen van de
minister en- de staatssecretaris naar
voren zijn gekomen. Dat wil niet zeg
gen, dat ook enkele andere mededelin
gen niet van gewicht waren. De aan-
Doria Sjafik, de leidster van de
Egyptische vrouwenbeweging, die
door middel van een hongerstaking
het vrouwenkiesrecht wil afdwin-
Ben, is met enkele van haar volge
lingen in zeer verzwakte toestand
naar een ziekenhuis gebracht.
De negen Egyptische vrouwen, die
«en week geleden in het gebouw van
net perssyndicaat te Cairo in ho ige--
staking gingen ter verkrijging van
kiesrec' t voor vrouwen, zijn gisteren
naar een ziekenhuis overgebracht.
Van twee der vrouwen is de toestand
zorgwekkend. Mevr. Sjafik, de leidster
oer staaksters, verklaarde, dat zij de
hongerstaking in het ziekenhuis zou
voortzetten tot haar eisen waren in
gewilligd. De Amerikaanse journaliste,
"tej. Weller, die zich bij de staaksters
had gevoegd, is meegegaan.
De vijf landen van het Verdrag van
ru.ssel zijn uvereengekomen de Ne-
erlandse oud-minister van Buiten-
nadse Zaken, mr E. N. van Kleffens,
'e thans buitengewoon gezant en ge-
machtigd minister in Portugal is,
°°r te dragen als candidaat voor het
oorzitterschap van de Algemene Ver-
s^a(tenng der Verenigde Naties op de
ra welke in September van dit
jaar te [gew york wordt geopend.
De 33-jarige Californischc proetpiloot
Joseph A. Lynch Jr, die bij prins Bern-
hard was toen deze Zaterdag jl. met
een f-86 Sabre straaloefenvliegtuig de
geluidsmuur doorbrak, is Woensdag met
dit vliegtuig verongelukt en omgeko
men.
Lynch is vijf jaar lang proefpiloot ge
weest en heeft in de tweede wereldoor
log als piloot van een jachtvliegtuig ge
diend.
Prins Bernhard heeft gisteren uit
drukking gegeven aan zijn leedwezen
over de dood van de Amerikaanse in-
vlieger Lynch, met wie de Prins Za
terdag de geluidsbarrière heeft door
broken. „Ik ben diep getroffen door het
bericht van zijn dood", aldus de prins.
„Hij was een van de beste piloten met
wie men mij heeft laten vliegen".
Prins Bernhard zeide. dat er geen en
kele overeenstemming was tussen de
vlucht, die hij met Lunch had gemaakt
en die waarbij Lynch is omgekomen
vullende werkgelegenheid, zo betoogde
de minister, moet naar tijd, naar om
vang en naar plaats zo goed mogelijk
worden afgestemd op de te verwachten
werkloosheid. Daarom dienen de orga
nen, die bij de reorganisatie van het
stelsel der aanvullende werkgelegen
heid in het leven zijn geroepen.
Migratiewoningen, zo zette de be
windsman uiteen, worden niet meer
vooraf toegewezen. Er bestaat alleen
nog toewijzing achteraf. Veel beteke
nis heeft deze toewijzing overigens niet,
doordat de binnenlandse migratie
slechts enkele honderden arbeiders om
vat. Het moeilijke probleem van de
oudere arbeidskrachten besprekend,
wees de minister de suggestie van een
der afgevaardigden om eventueel een
overheidsingrijpen mogelijk te maken,
van de hand. Hij meende, dat moeilijk
aan werkgevers de dwang kan worden
opgelegd, om oudere arbeiders in dienst
te nemen.
De eerste Lord van de admiraliteit,
J. P. L. Thomas, heeft gisteren in het
Lagerhuis meegedeeld, dat de Engelse
werven met inachtneming van bepaal
de veiligheidsgrenzen vrachtschepen
van 10.000 ton aan de Sovjet-Unie
mogen leveren.
De handelsdelegatie der Sovjet-Unie
te Londen heeft aanvragen voor het
bouwen van vrachtschepen ingediend.
ANDERHALF-JARIG MEISJE IN
BEDJE GESTIKT
Een meisje van negentien maanden
van een familie in de P. C. Hooft-
straat te Amsterdam, dat in een tuig
je in haar bedje was vastgebonden, is
Woensdagavond door verstikking om
het leven gekomen.
v M'
Als slachtoffers van de vorst
periode bracht het publiek zes
roerdompen naar Artis, uiaar deze
dieren een vorstelijk bestaan in
ballingschap ondergingen. Nu het
weer echter een betere richting
uitgaat, herkregen de vogels bij
het Naardermeer de vrijheid.
Het ministerie van Buitenlandse Za
ken van Israël heeft gisteren Jordanië
verantwoordelijk gesteld voor het in
de Schorpioenpas vermoorden van elf
passagiers van em Israëlische auto
bus. „Uit alle gegevens blijkt, dat de
schandelijke aanslag werd gepleegd
door uit Jordanië afkomstige militai
ren. De Jordaanse regering draagt er
dus de verantwoordelijkheid voor", al
dus de verklaring. De Israëlische re
gering heeft besloten het voorgevalle
ne ter kennis van de Veiligheidsraad
te brengen. Ook heeft de regering de
Ver. Staten, Engeland en Frankrijk
verzocht „hun aandacht aan de ernst
va de ontstane toestand te schenken".
De Jordaanse regering heeft alle
verantwoordelijkheid voor het inci
dent met de autobus van de hand ge
wezen. Op het bureau van de Jordaan
se premier was gisteren een grote be
drijvigheid waar te nemen. De eerste
minister kreeg bezoek van zijn colle-
Aan de bouw van 'n nieuwe spoor
brug bij Moerdijk wordt hard
gewerkt. Men is reeds bezig met
de aanleg van de steigers voor de
eerste overspanning, die 100 me
ter lang wordt. In totaal zullen
tien van deze overspanningen
worden geplaatst. Op de achter
grond de bestaande brug.
ga's en leden van het defensiecomité.
De regering van Jordanië neemt vei
ligheidsmaatregelen „om op alle even
tualiteiten voorbereid te zijn".
Gisteren zij.r waarnemers van de
Verenigde Naties en de regering van
Israël naar de plaats van hét incident
gegaan om een officieel onderzoek in
te stellen. Met politiehonden is men
het spoor nagegaan van de bende, die
de autobus heeft overvallen. Volgens
de Israëlische politie leidt het spoor
naar de Jordaanse grens. De meeste
bladen in Israël toonden in hun hoofd
artikelen zelfbeheersing.
WELLICHT zal binnen enige da
gen in het oerwoud van Kenya
een „vredesconferentie" van leger
en regeringsfunctionarissen met
leiders van de Mau Mau worden
georganiseerd om bijzonderheden
te regelen van een massa-overgave
van groepen opstandelingen, aldus
is van gewoonlijk welingelichte
kringen te Nairobi vernomen.
Negentien van de zes en twintig lei
ders van de Mau Mau, met wie de
gevangen genomen 'generaal China'
via brieven en koeriers contact heeft
gezocht, hebben voor het merendeel
bevestigend geantwoord op het ver
zoek om zich met hun wapens over te
geven.
Sinds 'generaal China' ruim een
maand geleden de gelegenheid kreeg
om zich met de leiders van de verzets
groepen in verbinding te stellen, heb
ben de Britten deze actie om de Mau
Mau tot algehele overgave te brengen
kracht bijgezet door een versterkt of
fensief tegen de opstandelingen.
In totaal zijn reeds bij negen uit de
Stille Oceaan in Japanse havens te
ruggekeerde vissersvaartuigen sporen
van radio-activiteit ontdekt. De vrees
voor „radio-actief besmette vissen'
verspreidt zich inmiddels door het
land. De Japanse huisvrouwen wilden
de anders zo gezochte tuna-vissen niet
kopen, ook niet toen zij door de vis
handelaren voor de helft van de nor
male prijs werden aangeboden. De uit
het Zuidelijke deel van de Stille Oce
aan in Japanse havens teruggekeerde
vissersboten mogen haar vangst, m af
wachting van een onderzoek, niet los
sen.
In de midden-Japanse provincie Foe-
koei hebben naar schatting minstens
zeshonderd personen vissen van de
besmette vangst van het eerste Japanse
vissersvaartuig, dat nadelige gevolgen
van de waterstofbomontploffing heeft
ondervonden, gegeten. Hun is verzocht
zich voor een medisch onderzoek te
melden. De leiding van de Tokiose cen
trale vismarkt heeft besloten een
Geiger-apparaat voor de opsporing van
door radio-activiteit besmette vissen
aan te schaffen.
De toestand van de 23 opvarenden
van het besmette vaartuig, de „Foekoe-
rioe Maroe", is onveranderd. De behan
delende geneesheer, dr Tsoezoeki van
het ziekenhuis, dat verbonden is aan
de universiteit van Tokio, verklaarde
dat de betrokkenen aan een ander soort
radio-activiteit blootgesteld zijn ge
weest dan de slachtoffers van de in de
tweede wereldoorlog op Hirosjima en
Nagasaki uitgeworpen atoombommen.
Zo hadden laatstgenoemden brand
wonden opgelopen door de ontwikkelde
reusachtige hitte, terwijl de brand
wonden der vissers waren veroorzaakt
door contact met radio-actieve stoffen.
Een ander verschil is, dat zich de bij
atoombomslachtoffers van Hirosjima en
Nagasaki onmiddellijk ziekteverschijn
selen vertoonden, terwijl zich bij de
vissers eerst drie of vier dagen na het
in aanraking komen met radio-aciief
besmette deeltjes symptomen van on
gesteldheid openbaarden.
Dr Tsoezoeki besloot met de mede
deling dat de vissers worden behandeld
met een kortgeleden gevonden schei
kundig geneesmiddel dat. naar hij
hoopt, de uitwerking der radio-activi
teit teniet zal doen.
In de Dieseltrein van 11.20 uit
A'dam richting Alkmaar is giste--
avond een begin van brand uitgebro
ken in de motorkamer Het treinperso
neel slaagde er in met een blusappa-
raat het vuur te doven. Er deden
zich geen persoonlijke ongevallen voor
De treinreizigers konden in Castricum
overstappen op een volgende trein.
Omtrent de oorzaak is niets bekend.
De Westduitse bondskanselier Ade-
nauer is gisteren uit Griekenland in Tur
kije aangekomen voor een officieel be
zoek.
J-Joewel de minister van Verkeer eri
Waterstaat zich het vorig jaar niet
wilde voegen naar de wensen van
sommige Kamerleden, die instelling
van een instantie, welke onderzoek
zou kunnen doen naar de oorzaken
van spoorwegongevallen, bepleitten, is
do heer Algera blijkens de Memorie
van Antwoord aan de Eerste Kamer
thans van inzicht veranderd. De mi
nister treft namelijk voorbereidingen
voor het instellen van een Spoorweg-
raad, die een gelijke taak zal hebben
als de Raad voor de Scheepvaart en
de Raad -oor de Luchtvaart. Het
onderzoek zou zich alleen mogen uit
strekken tot de ernstige ongelukken.
Juist om deze laatste reden kan naar
ons voorkomt dat onderzoek zonder
aanzien des persoons geschieden.
Wij achten dit ministeriële plan zeer
gelukkig. Het is wellicht mogelijk, dat
de Spoorwegen uitvoering ervan zui
len zien als een officieel wantrouwen
in hun beleid. Niets is minder waar
dan dat. Er is geen scheepskapitein in
Nederland, en evenmin een scheep
vaartmaatschappij, die geen waarde
ring heeft voor het werk van de Raad
voor de Scheepvaart. Deze raad komt
vaak tot conclusies, welke voor de
veiligheid op zee van groot belang
zijn. Hetzelfde is met de Raad voorde
Luchtvaart het geval. Wij zien der
halve niet in, waarom de Spoorwegen,
die nog veel nauwer dan scheepvaart
en luchtvaart bij ons volk staan, geen
voordeel zouden kunnen trekken van
het werk van de Spoorwegraad. Bo
vendien zal uiteraard bij de instelling
nauwkeurig moeten worden omschre
ven waar de grenzen liggen van het
terrein, dat door de Raad kan worden
betreden. Dit zal muggenzifterij en uit
sluiten. Terwijl het publiek, dat van
de Spoorwegen gebruik maakt zich
repressief beveiligd weet; het
geen het aanzien van de Spoor- r71
wegen nog zal doen stijgen.
£)e technische dienst van de A.N.W.B.
oefent sinds jaar en dag controle
uit op automobielen, die zich in het
verkeer bevinden. De K.N.A.C. houdt
ev eveneens zulk een instantie op na.
Uit de onlangs gepubliceerde gegevens
blijkt weliswaar, dat heel wat oude
wagens door nieuwe zijn vervangen,
maar ook, dat er nog altijd vehikels
aan het verkeer deelnemen, die we
gens ouderdom niet meer aan de een
voudigste eisen van veiligheid kunnen
voldoen.
De controle van de rijksverkeers-
politie houdt uiteraard de ellendigste
karretjes van de weg, maar het is nog
altijd zo, dat zich voertuigen langs de
wegen bewegen van rijden is geen
sprake die een gevaar voor de weg
gebruiker vormen. En wie zich 's avonds
wel eens in een auto bevindt weet hoe
slecht in vele gevallen zelfs de lichten
van de automobielen zijn verzorgd.
Het wordt tijd tegen deze euvelen
met strengheid op te treden. Het ver
keer wordt waarachtig te ingewikkeld
dan dat de bona fide automobi
list genoegen kan nemen met
toestanden, die zijn leven con- |-T"l
stant bedreigen. I A-l
£)e winterjas kan nu nog niet
gemist worden. De tempera
tuur kwam ook gistermiddag niet
boven de drie graden. In het
Zuiden van ons land daarentegen,
liep men in een zomerpakje bij
een temperatuur van vijftien a
zestien graden Celcius. Het hoge-
drukgebied dat met zwakke Oos
telijke winden koude lucht uit
Duitsland aanvoert, neemt heel
langzaam in betekenis af, maar
geeft het weer nog steeds een
rustig karakter. Er zijn aanwij
zingen dat de temperatuur de
komende dagen ook hier lang
zaam wat zal stijgen. Deze ver
betering zal ongeveer kunnen
samenvallen met het begin van
de lente. Dit feit zal zich Zondag
voltrekken. Opa, die achter de
kachel zit, en veel verstand van
het weer heeft, beweert dat eerst
dan het weer beter zal worden.
Het weer trekt zich echter van
een bepaalde dag niets aan. In
Zuid-Europa tot in Noord-Frank
rijk is het al enige dagen prach
tig en vrij warm lenteweer. De
kans fs groot, dat wij tijdens het
weekeinde hier een staart van
mee krijgen en dat ook het zon
netje zich weer eens zal laten
zien. Regen van enige betekenis
verwachten wij de eerste dagen
nog niet.
Verwachting tot hedenavond;
RUSTIG WEER
In de ochtend plaatselijk mist.
Overigens droog weer met over
drijvende wolkenvelden. Weinig
wind. Ongeveer dezelfde tempe
ratuur.
Zaterdag Zon op 6.45, onder 18.52
Maan op 20.25, onder 6.31
TARIEVEN:
Advertenties 16 ct p. mm
Kleine advertenties
(„Juttertjes")
tot 15 woorden.... Il-
elk woord meer 5 cent
Abonnementen:
per kwartaal I 8,45
per maand 1 2.15
bij vooruitbetaling
plus incassokosten.
Weekabonnementen 1 0.52
HELDERSE COIRAIT
