De invloed van vrouwen op de w ereldgeschiedenis SASKIA Ontslag van notarissen op de leeftijd van zeventig jaar Nog weinig medewerking aan vacantiespreiding Moeilijke emancipatie in India en Pakistan HULDE AAN DE BRUID Geen enthousiasme in Tweede Kamer voor wetsontwerp Van de harem in de diplomatie Neem Blikgréetiten in VaaT^ei Instelling verplichte pensioenregeling J liefste hebben DOOR PANORAMA Centraal Werkcomité Overheid moet hier de leiding geven Voor vlijtige handen HfcT is heerlijk zo'n gezonde rob bedoes van een zoon te hebben. „Maar niet goedkoop!" zult U mis schien verzuchten. Het is waar, dat ravotten en sjouwen vergt heel wat van zijn kleding. Behoort u echter tot de moeders, die zelf naaien, dan kan er zonder grote kosten wel een extra bloesje of broekje op over schieten, desnoods met behulp van een afdankertje of een voordelig couponnetje. En een eenvoudig pa troon vindt u hier. (Van een bijzondere medewerker) £)E INVLOED VAN de vrouw is, onafhankelijk van haar officiële positie, bij alle volken in de loop der eeuwen zeer groot geweest. Als dan ook tegen woordig de vrouwen in Europa en Amerika vanzelf sprekend een belangrijk aandeel in het gehele maat schappelijke leven hebben, dan is dit op de keper beschouwd niet zo nieuw en revolutionnair als het wel lijkt. Natuurlijk, het feit, dat openlijk door een ieder het recht van de vrouw op zeggenschap in eco nomisch, politiek en sociaal opzicht wordt erkend, is van jonge datum, doch men verlieze niet uit het oog, dat de zeggenschap van de grote meerderheid der mannen op een belangrijk deel van deze ter reinen eveneens nog niet zo oud is. Van de vroegste tijden af zien wij een vrouwelijke draad of zelfs een vrouwelijke staalkabel door de geschiedenis lopen, welke steeds weer een beslissende factor blijkt te zijn. De priesteressen van het Delphi-orakel beslis ten over wel en wee der Grieken. Het was Dido, een vrouw, die Carthago stichtte en het waren vaak de vrouwen, die via hun mannen, broers en vaders in het keizerlijk Rome de teugels in handen hadden, nadat Cleopatra een beslissende rol had gespeeld. Keizerin Theodora, begonnen als „meisje van de straat beheerste jarenlang het Oostromeinse rijk. Later behoeven wij maar de namen te noemen van Isabella van Castilië, Elisabeth van Engeland, Maria Theresia, Catharine de Grote en de minnaressen van de Franse Koningen, terwijl het belangrijke aan deel van de vrouw in de Franse revolutie het eerste symptoom was van de moderne ontwikkeling, waar bij mannen en vrouwen als gelijkgerechtigden naast elkaar staan. JN AZIË voltrekt zich thans deze laat ste ontwikkeling met ongekende snelheid. In de strijd voor de natio nale vrijheid was in landen als China en India de vrouw een onmisbare bondgenoot voor de man en zij heeft deze gelegenheid aangegrepen om haar positie voorgoed te vestigen. Waren het in China de drie zusters Soeng, die een beslissende invloed op de ontwikkeling hadden, in India kon de congresbeweging rekenen op de steun van een aantal hoog-ontwikkelde vrou wen uit de Brahmanenkaste, die, toen de zelfstandigheid kwam, ook de hoog ste functies konden bekleden. Sarojini Naida, dichteres en strijd ster voor de vrouwenemancipatie werd gouverneur van de Verenigde Provin ciën, Raj Kumari Amrit Kaur werd minister van Gezondheid. Fatima Jin- nah was de trouwe bondgenote 'an haar broer, terwijl de vrouwen uit Ghandi's fa lilie en uit die van Pan- dit Nehroq hun leven aan de beweging wijdden. Eén harer, Mevrouw Laksmi Pandit, werd zelfs presidente van de Alge mene Vergadering der Verenigde Na ties en won zich de diepe bewondering van de gehele wereld. Deze voorvechtsters van de rechten van de vrouw hebben wel een zeer harde taak, niet in de laatste plaats door de tegenstand van hun eigen sexe-genoten, die in het leven in de afzondering van de pardah of harem een teken zien van vrouwelijke dis tinctie en vaak hun ruimer denkende en zich vrij bewegende zusters be schouwen als weinig beter dan pu blieke vrouwen, een standpunt, dat door eén groot deel van de mannen, blijkens hun houding tegenover stu derende en practiserende vrouwen en meisjes, van harte wordt gedeeld. Mo gen deze reacties voor de Indische strijdsters niet aangenaam of bemoe digend zijn, begrijpelijk zijn zij wel, wanneer men bedenkt dat de vrouw door de eeuwen heen het eigendom van de man geweest is. Zij werd op vijf tot acht-jarige leeftijd uitgehuwe lijkt aap een iets oudere knaap, aan wie zij werd uitgeleverd zodra de puberteit was ingetreden, of het hu welijk werd gesloten met ien veel oudere man, waarbij dan vaak niet eens deze wachttijd werd aangehou den. Deze misstanden en de plicht haar echtgenoot zonen te schenken, waren er schuld aan, dat vele kind moedertjes de twintigjarige leeftijd niet of nauwelijks bereikten. Kwam hun echtgenoot te overlijden, dan wa ren zij gedoemd hun verdere leven als sloof voor alle diensten in zijn familie te blijven. Heur haar werd af geschoren en daar zij een ongelukkig noodlot hadden (anders was immers haar man niet gestorven) mochten zij bij feesten niet aanwezig zijn. Her trouwen was veelal uitgesloten. Stierf de echtgenoot vóór de feite lijke huwelijksvoltrekking, dan bleven de weduwtjes tenminste in hun eigen familie, doch ook voor hen was een ander huwelijk meestentijds uitgeslo ten. Hoewel het Engelse gouvernement reeds lang geleden wetten tegen deze kinderhuwelijken heeft uitgevaardigd en de bestrijding trachtte door te voeren, was dit gebruik zozeer in de levensbeschouwing verankerd, dat het slechts zeer langzaam in omvang ver minderde en tot op heden voortbestaat. JINNAH DIJ het Mohammedaanse deel van de bevolking van India kwamen kin derhuwelijken vrijwel niet voor, hoe wel ook hier de echtgenoten zelf geen stem in het kapittel hadden. Moham med Ali Jinnah werd, alvorens naar Engeland te vertrekken voor zijn stu dies, in de echt verbonden met een meisje, dat hij nooit had gezien en zien zou ook, want toen hij terugkeerde was zijn bruid overleden. Als man van midden veertig trouwt deze brillante aristocraat voor de tweede maal, nu met de 18-jarige dochter van een Par- si, een boezemvriend van hem. Een huwelijk uit liefde ditmaal. Het bete kent een band buiten de Mohamme daanse kring, want de Parsi's zijn af stammelingen van Perzische immigran ten en aanhangers van de leer van Zoroaster. Zij zijn de welgestelde koop lieden en industriëlen van India. Jin nah is echter vrijzinnig en een belang rijke figuur in de Congrespartij. Zijn echtgenote is een vurig nationaliste en in een tijd, dat de vrouwen van andere Mohammedanen met hun li chamen en gezichten in vormeloze kle- renmassa's gehuld rondlopen, maakt zij Zich op met lipstick en poeder en kleedt zij zich in charmante sari's. Zoals Margaret Bourke-White schrijft in „Interview with India", had ieder een medelijden met de arme Jinnah. Zij krijgen een dochter en kort daarop verlaat het levendige vrouwtje haar echtgenoot. Voordat deze zich met haar heeft kunnen verzoenen, sterft zij. Wederom laat de invloed van e >n vrouw op de geschiedenis zich voelen. Verdrietig en beschaamd keert Jinnah zich van de Congrespartij af, blaast de volkomen ingeslapen Mohamme daanse Liga weer leven in en begint een strijd 0m de macht, die, gesteund als hij is door Mohammedaanse groot ondernemers, resulteert in de de sastreuze scheuring van Voor-Indië in Pakistan en India. Zijn streng Mo hammedaans opgevoede dochter trouwt tegen zijn wil met een Parsi en wordt uit het ouderlijk huis ver bannen. Als hij in zijn opzet is ge slaagd en de Mohammedaanse staat Pakistan is gesticht met Jinnah de Quaid-i-Azam, als vrijwel onbeperkt heerser over het jonge rijk, is hij uitgebrand en sterft spoedig. Anderen zullen voor Pakistan's toekomst moeten zorgen, een toekomst, waarin niet alleen de economische aspecten enorme moeilijkheden voorspellen, maar zeker ook de sociale positie van de vrouw wijzigingen zal dienen te ondergaan. Reeds lopen vooraanstaan de vrouwen ongesluierd rond, drijven zaken en voeren politieke agitatie. Wettelijk zijn zij vrij en geheel gelijk aan de man, maar desondanks zal de harem haar bestaan nog lang rekken. HET GESPREK VAN DE OAg) W Ut Wil je het „Kies maar doperwtjes - worteltjes spersiebonen - snijbonen - andijvie spinazie en noem maar op. Ik heb altijd een voorraadje bllkgroenten in huis. Dat is gemakkelijk. Dan eten we lekker zonder dat ik een uur in de keuken sta om groenten schoon te maken en te koken. Het is inder daad een uitkomst, die bllkgroen ten I Geen afval, gewoon even ver warmen en in vier minuten klaar. Vol zomervitaminenl" (Advertentie, Ing. Med.) INE KRANT geeft ons nu niet overda- u dig gelegenheid tot applaus, maar dezer dagen ben ik er fochna aan toe geweest. Hopelijk is het bericht u niet ontgaan, maar voor alle zekerheid wil ik het nog even in uw herinnering te rugroepen. Daar was ergens in ons lieve land een aardig jong ding dat trouwplannen smeedde. Dat is verheugend, maar niet opzienbarend. Gemelde jongedame werkte naarstig, naar ik veronderstel, aan een uitzet en een aankleding van haar huis in hope. Ook dat is te doen gebruikelijk. En toen dat huis dan ein delijk niet langer een luchtkasteel, maar een degelijk geval van baksteen en specie was geworden, begon zij vol moed aan de enscénering van de dag der dagen; anders gezegd: zij ging zich het hoofd breken over haar trouwja pon en wat daar zo allemaal aan vast zit. Alles nog immer heel normaal en gebruikelijk. En dat zij tenslotte, blo zend en opgetogen, in iets roomkleu rigs naar het stadhuis reed aan de zij de van haar uitverkoren Kloris, mag nog altijd niet buitennissig heten. (Advertentie, Ing. Med.) Over de sluier en de ruiker zwijgt het verhaal, wij zullen het dus maar op crème met een corsage houden. Dat kan óók nog de moeite van het aankij ken waard geweest zijn. Maar op het stadhuis volgt in dit gt val de kerk en op de ambtenaar van de burgerlijke stand de dominee. En nu begint de gramofoonplaat van het gebeuren allerakeligst te krassen Want ieder normaal, gulhartig, wel denkend mens verwacht nu een glim lach. De genegen glimfach van 'n wijs en ervaren man, die daar over het middenpad een stralende jonge vrouw, die hij waarschijnlijk gedoopt, onder wezen, aangenomen en bevestigd heeft, nu als bruid ziet naderschrijden. Niemand zal het hem kwalijk ne men als hij straks, in zijn toespraak, enige bedachtzame ernst door de vreugde mengt en de opgetogen ver wachting met door ondervinding ver kregen waarschuwingen tempert. Dat is zelfs zijn uitdrukkelijke plicht: het huwelijk is niet een zonnige spele vaart. een hoorn des overvloeds vol leven. Hij zou zijn taak slecht ver staan als hij niet voor de klippen en draaikolken, voor de distels en het on kruid waarschuwde. Maar wat te denken van een man wiens gezicht verstrakt in afgrijzen; die met kille afkeuring het aardige jurkje van de bruid monstert, en wei- pert dat nog één ogenblik voor zijn ogen te dulden? Zü moet, wil de plechtigheid voort gang hebben, onverwijld dat kwalijk passende, luchthartige feestkleed gaan uittrekken en in een stemmige zwarte japon terugkeren gTELT u zich de onbehaaglijke situatie het pijrlijk stilzwijgen voor. Daar staat, ditmaal niet bewonderd, maar beschuldigd, de bruid in het jurkje van haar dromen. Er is alle reden om aan te nemen dat het uiterst decent en gekleed is geweest: onze vaderlandse bruiden, en stellig die uit soortgelijke kerkelijke kringen, plegen zich door gaans niet in Strapless naar het altaar te begeven. Maar zelfs enige meters roomkleuri ge feestelijkheid, van kin tot polsen en enkels, zijn deze dominee een gruwe lijke uitbundigheid. Het moet een zon derling Evangelie zijn, dat voor hem opengeslagen ligt, vol dikke door halingen. Want waar zijn opeens de lieflijke roomkleurige anemonen ge bleven, die benijdenswaardige leliën des velds? En waarheen is dat ranke stralende figuurtje gebannen: de bruid, die voor haar man versierd is? De eymbalen en tamboerijnen, het gezang bij beurten onder flakkerend toorts licht, die haar bruidsvaart begeleiden, zijn voor deze dominee stellig ook aan dovemansoren verkwist. De oude heer Freud mag weten waarom achter deze absurde eis loert, u kunt dit van mij aannemen, als altijd weer de afkeer dus in wezen: de angst voor de erotiek. Eerlijk gezegd moet men me delijden hebben met de eenzame, ver beten man daar voor de kansel. Maar hartelijk en onverbloemd: alle respect voor de bruid. Want zij zegt, dapper en vastbera den: Nee. Zij riskeert liever een breuk met haar dominee, haar kerkelijke ge meenschap, haar eigen kring en over tuiging, dan dat zij op haar trouwdag haar feestkleed belieft te verlooche nen. Zij voelt zuiver, als vrouw, dat het hier in wezen gaat om een degradatie van haar eigen gezonde wezen. Dat die gesmade lichte jurk haar een symbool is dat het in feite een keuze wordt tussen normaal en verwrongen, tussen eerlijke vreugde en valse schaamte. Als zij de kerk uitstapt, nog altijd in haar roomkleurig japonnetje, heeft zij een inzegening gemist, maar een gaaf huwelijk gered. Het zal haar kracht gekost hebben, want u moet dit „Nee" niet onderschatten. Wie in een derge lijke mentaliteit van jongsaf is opge groeid, kost het oneindig meer kracht zich aan deze sombere suggestie te ontworstelen dan de verbaasde buiten staander. Het gaat in dit ietwat spottende be richtje om meer dan een japon. Het gaat om het ontwaken van het vrouwe lijk zelfbewustzijn, het eindelijk protest van gezond vrouwelijk gevoel tegen mannelijke geestelijke tirannie. Hoeveel onzinnige voorschriften, splinterigheden en anathema's op gods dienstig gebied zouden niet lang alle kracht verloren hebben als de vrou wen (die toch grotendeels de kerken vullen) wat minder volgzaam waren? SASKIA. Z6 boeiend ie nu (Advertentie, Ing. Med.) HET CENTRAAL Werkcomité Vacantiespreiding is tot de con clusie gekomen, dat het zeer moei lijk is op het gebied van de vacan tiespreiding een redelijke vooruit gang te bereiken zonder dwang. Er is voor deze belangrijke zaak niet voldoende begrip bij ons volk gevonden .Het centraal gezag zou hier leiding moeten geven, aldus heeft de secretaris van het comité, de heer J. Pront, gisteren op een persbijeenkomst verklaard. De geringe spreiding, voor de scho len ontworpen, wordt door vele scho len niét gevolgd. Men wendde ziel: wegens dit gebrek aan medewerking vorig jaar tot de regering met hel verzoek bepaalde vacanties te ver vroegen en het rouleringssysteem ir te voeren. Men wacht er nu op, wal zal gebeuren. Antwoord is er nog niet Alle krachten dienen te worden inge spannen om deze redelijke zaak t 1 stand te brengen, aldus de heer Pront Het comité wendde zich ook tot d« bedrijven om de leiders ervan op te wekken tot medewerking. Spreker ze: nog, dat van de zijde van het ministe rie van Economische Zaken geen be langstelling voor het werk van hel comité is gebleken. De bijeenkomsl werd voor een gedeelte bijgewoond door minister Suurhoff, die de grote belangen van de vacantiespreiding on derstreepte. In ons kleine land schepl de toestand van nu grote problemen aldus de minister. Hij sprak de hoop uit, dat het comité grotere successen zou bereiken. (Van onze parlementaire redacteur). UITVOERIG heeft gistermiddag in de Tweede Kamer een aantal leden het wetsontwerp tot invoering van een leeftijdsgrens voor het notaris ambt en de oprichting van een notarieel pensioenfonds aan een be schouwing onderworpen. Dit wetsontwerp stelt voor aan notarissen bij het bereiken van de zeventigjarige leeftijd ontslag te verlenen. Aan hen, die reeds waren aangesteld voor het leven, zal bij hun ontslag pensioen worden verleend op dezelfde voet als de bij invoering van de leeftijdsgrens benoemden, ook al hebben zij niet of niet ten volle hun pensioen bijgedragen. inschoonmaakgetij Hamea-Gelei (Advertentie, Ing. Med.) )^ET RIJK neemt niet deel in de finan ciering van de ouderdomsvoorzie ning, omdat notarissen openbare amb tenaren zijn, die niet door het Rijk ge honoreerd worden. De financiering zal geschieden door middel van een collec tieve pensioenvoorziening. Ook de can- didaat-notarissen worden in de regeling betrokken. De bijdragen worden vast gesteld, onafhankelijk van de leeftijd en de verstreken diensttijd, op een uni form percentage van het inkomen. Een belangrijk element in het rege ringsvoorstel is de wettelijke verplich ting voor de notarissen en de candi- daat-notarissen om in het pensioen fonds deel te nemen. Voor de notaris sen zal het pensioen hoogstens 5000- per jaar bedragen en voor de candi- daat-notarissen 3000, De nieuwe regeling bedoelt tevens een invaliditeitspensioen in te voeren voor algehele blijvende invaliditeit en pensioen voor weduwen en wezen van notarissen, candidaat-notarissen en ge- pensionneerden. Er bestond geen onverdeelde in stemming met het wetsontwerp. Alleen mejuffrouw Zeelenberg van de P. v. d. A. en jkvr. Wttewaal van Stoetwegen (C.H.) toonden zich voorstandsters, zij het, dat de socialistische afgevaardigde enkele punten van de regeling onbe vredigend vond en jkvr. Wttewaal van Stoetwegen het ontwerp niet ide aal noemde en slechts aanvaardbaar, omdat het voorgestelde de minste on billijkheden schept. De heer Roosjen (A.R.) sprak van een weinig aanlokkelijk wetsontwerp, omdat de notarissen niet zelf een op lossing voor de oudedagsvoorziening moeten vinden. De heer Van Rijckevorsel (K.VJ?.) achtte het onjuist, dat de jonge nota rissen moeten betalen voor het pensi oen van de ouderen, die zelf niets of weinig bijgedragen hebben. Een billij ker regeling zag hij in de verhoging van de maximum notaristarieven met hoogstens 10 procent en financiering van de pensioenen der oudere notaris sen uit de opbrengst daarvan. De schoen bleek te wringep op het punt van de verplichtstelling van de pensioenvoorziening. De heren Lemaire (K.N.P.), V. d. Feltz (C.H.) en Oud (V.V.D.) konden zich wel verenigen met de bepaling van een leeftijdsgrens, maar niet met het koppelen van de pensioenregeling aan deze leeftijds grens. Het bezwaar van de heer Oud sproot voort uit het zijns inziens ver keerde uitgangspunt van de regering, dat de notarissen ambtenaren zijn en dat daarom hun pensioenen van over heidswege geregeld behoren te worden. De heer Oud bestreed, dat de notaris sen ambtenaren zijn in de gebruike lijke zin van het woord. Zij vervullen een vrij beroep; de consequentie van het regeringsstandpunt is, dat ook de pensioenen van bijv. de artsen en de accountants door het Rijk moeten wor den geregeld. De liberale afgevaardig de had overwegende bezwaren teger het wetsontwerp. Minister Donker, die volgende weel het wetsontwerp verdedigt, zal moeter redeneren als Brugman, om alle twijfe laars en tegenstanders tot aanvaarding van zijn voorstellen te bewegen! yOORAF had de Kamer een aanta kleinere wetsontwerpen aangeno men, o.m. een ontwerp tot machtiging om van Rijkswege in plaats van tot eer bedrag van 175.000.000,tot een be drag van 275.000.000,geldleninger te garanderen ten behoeve van d« stichting en de inrichting van gebou wen van gesubsidieerde bijzondere scholen voor nijverheidsonderwijs; eer ontwerp om de gewone dienst van de begroting van O. IC. en W. in verbanc met de voortzetting der televisie-uit zendingen te verhogen met 365.340.- een ontwerp om de buitengewone dienst van de begroting van het Zui- derzeefonds voor het jaar 1953, wat de kapitaalsuitgaven aangaat, te vermin deren met 15.415.000, Eveneens zonder hoofdelijke stem ming', doch met de aantekening, dat de C.P.N.-fractie geacht wilde worden te gen te zijn, aanvaardde de Kamer eer wetsontwerp tot verhoging van de be groting van Economische Zaken vooi het jaar 1953 in het belang van de ont wikkeling van technische procedé's er apparatureri met 20.000.000,en eer wetsontwerp tot goedkeuring van hel verdrag tot oprichting van een Euro pese organisatie voor kernphysisch on derzoek. Bij laatstgenoemd ontwerp sprak d« communistische heer Gortzak zijn vrees uit, dat het zuiver wetenschappelijk onderzoek misbruikt zou worden oir de vernietiging te dienen. Hoewel de minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, mr Cals, hem gerusl probeerde te stellen, wensten de com munisten hun stem niet aan het wets ontwerp te geven. Het parket van het landsgerecht van DJakarta zal beroep aantekenen tegen het vonnis, dat rechter Lim in de zaak tegen de Nederlander Barkey heeft uit gesproken. Barkey is op 18 Maart jl. veroordeeld tot een jaar gevangenis straf wegens het bezit van patronen. Bekyken we eerst dat broekje eens. Bij het linkervoorstuk vouwt u het gestreepte gedeelte als beleg naar binnen en stikt er een gevoer de knoopsgatenreep van dezelfde vorm onder. Bij het rechter voor stuk wordt dit gedeelte niet om gevouwen, maar gevoerd en uan knopen voorzien. In de achter stukken stikt u de bijschuiners. Zij naden sluiten en de voeringzakken (zie stippellijninzetten, die als aangegeven een beleg van de broekstof krijgen. Beennaden en middennaad tot de sluiting dicht- stikken. In het voorstuk legt u x op o vallend een plooitje, waarna u de bovenrand tussen de dubbele stof van de broekband stikt. Deze is 3 bij 74 cm. overslag inbegrepen. De blouse kunt u op verschillen de manieren maken, b.v. geheel oj gedeeltelijk van dezelfde stof als de broek, zodat ze één geheel vor men. Dit ziet u bij het eerste vent je. Maar u kunt er vanzelfsprekend ook een andere stof voor gebruiken. Bij een streep of een ruitje neemt u de schouderpas en de zakpatjes resp. dwars of schuin. Deze blouse wordt in de broek gedragen. De schouderpas is hier aan één stuk getekend, maar zo nodig kunt u op de stippellijn een schoudernaad ma ken. U stikt de schouderpas op voor- en rugpand en sluit de Zij naden. In de voorpanden naait u de voeringzakjes aan het zaksplitje en werkt ze met een patje van dub bele stof af. De knoopsgaten pas- poileren en het beleg naar binnen vouwen. De halsrand stikt u tussen de dubbele stof van de kraag. De mouwnaden sluiten en het split af werken, waarna u de ingerimpelde onderkant tussen een manchet van 4 bij 18 cm (overslag inbegrepen) zet. U naait de mouw naad op naad vallend in het armsgat. De andere blouse wordt met een gebreide band boven de broek ge dragen en sluit met een rits. Ook de zakjes hebben inplaats van de pat jes een treksluiting. Hier is een combinatie gebruikt van effen don kerrode stof met een rood-zwarte ruit. Een aardig idee om een blouse te vermaken of voor twee kleine couponnetjes. De ingetekende ge broken lijn neemt u als onderkant. Het beleg wordt apart geknipt en de ritssluiting tussen beleg en voor kanten (tol de middenvoorlijn) ge stikt. De 8 cm brede boord wordt I recht 1 averecht op taillewijdte ge breid en bij het aannaaien even ge rekt. Met zo'n stelletje kan zoonlief er weer even tegen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1954 | | pagina 3