Wordt Sovjetsector van Berlijn
bij Oost-Duitsland ingelijfd?
Motor van „Fairchild" sloeg af,
toestel stortte neer
President Sovjet-Unie ontving
ambassadeur van Indonesië
Belangrijke verandering op til
Trein bestuurder redt het leven
van vier Heilooër meisjes
Benard perspectief
voor West-Berlijn
Twee Nederlanders
moeten Indonesië
verlaten
Faber formeel weer
in hechtenis
Paspoorten worden
goedkoper
Spaak formateur?
Atoomgeleerde in VS
geschorst
Onbewaakte overweg kinderen bijna
noodlottig geworden
Géén Franse, wel een
Luxemburgse ploeg
Russische diplomaat
vraagt asyl
Negentien dravers in
brand omgekomen
Woensdag 14 April 1954 VERENIGDE NOORDHOLLANDSE DAGBLADEN 79e Jaargang No.
1417
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Na de souvereiniteitsoverdracht
Collectieve paspoorten
worden afgeschaft
Resten verongelukte Cornet gevonden
Beschuldigd van contact
met communisten
Een handtastelijke honderdjarige
Toen andere trein was
gepasseerd
Ronde van Nederland
Australische regering
zeer geschokt
Tragisch ongeval op Texel
Piloot Drost om het
leven gekomen
Groeten van Soekarno
Vele vriendelijke
woorden en,,.
WEERBERICHT
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
Hoofdredacteur:
a M. KOEMANS
Bureau:
Koningstraat 6264
Den Helder
Postgironummer 449041
Telefoon 2345
huw
TARIEVEN.
Advertenties 16 ct p. mm
Kleine advertenties
(.„Jutterties")
tot 15 woorden1.—
elk woord meer 5 cent
Abonnementen:
per kwartaal I 6.45
per maand 2.15
bij vooruitbetaling
plus incassokosten
Weekabonnementen t 0.52
(Van onze correspondent in Berlijn).
£)E SOL\ERF.IV! lEITSOVERDRACHT door Moskou aan de Oost-
Duitse regering op 26 Maart jongstleden verschaft de geallieerden in
Berlijn heel wat meer hoofdbrekens dan oorspronkelijk werd verwacht.
V as men in geallieerde kringen alhier aanvankelijk van mening, dal
bovengenoemde stap van het Kremlin aan de feitelijke toestand weinig
zou veranderen, nu, enkele weken later, is men in lange niet meer zo
optimistisch. Men ziet zelfs heel wat zorgelijke gezichten, wanneer de
vraag wordt voorgelegd, (en zij werd de laatste tijd in talrijke vergade
ringen ontelbare malen gesteld), hoe de situatie in Berlijn zich de
eerstkomende maanden zal ontwikkelen. Men is hier uitgesproken pes
simistisch geworden en dit heeft zijn goede redenen. In de eerste plaats
twijfelt men er aan, of het oorspronkelijk standpunt: alles blijft prac-
tisch bij het oude, op de duur zal kunnen worden gehandhaafd. Men
h'eeft inmiddels nl. zekerheid gekregen, dat de souvereiniteitsoverdracht
geen gril is van het Kremlin, doch een wel doordachte stap, waarvan
Moskou bereid is alle consequenties te aanvaarden.
SOVJETS willen het juist niet bij
het oude laten (hiervan is men nu
algemeen overtuigd) en zijn vastbeslo
ten al in hun macht staande te doen
om een erkenning van de nieuwe si
tuatie af te dwingen. Zij betonen hier
bij geen overdadige haast, wat ook
door Karlshorst wordt bevestigd. Maar
dit doet niets aan de onwrikbaarheid
van de gevallen beslissing af aan de
Oostduitse regering dezelfde rechten
te verlenen als waarover welke andere
satellietenregering van Moskou ook
beschikt.
Binnen het kader van het Oostelijk
blok is dit reeds daardoor tot uitdruk
king gekomen, dat Oost-Duitsland zijn
legaties tot ambassades heeft verhe
ven en dezelfde rechten heeft verkre
gen als elke andere volksdemocratie.
Protocollair wordt de Oostduitse re
publiek thans niet meer op de laatste
plaats genoemd (nog achter Albanië),
maar onmiddellijk achter Polen en
Tsjechoslowakije. Zij staat voortaan
gerangschikt nog vóór Hongarije, Roe
menië. Bulgarije en Albanië en is
voorbestemd tezamen met Polen het
„voorrecht" te delen politieke initia
tieven van het Kremlin het eerst offi
cieel te mogen ondersteunen. Zij zal
in de toekomst tevens stappen onder
nemen, waarvan de geestelijke vaders
weliswaar in het Kremlin zitten, maar
die door Moskou toch nadrukkelijk
als initiatieven van Oost-Duitsland
zelf, voor het forum der wereldpoli
tiek zullen worden gebracht. Dit geldt
zowel in verband met de Duitse kwes
tie als met vraagstukken van wereld
politieke betekenis.
F)IT HEEFT men inmiddels in geal
lieerde kringen te Berlijn duidelijk
ingezien. Men heeft bovendien ge
merkt, dat men niet kan volstaan met
de ongetwijfeld juiste opmerking: „De
souvereiniteit der Oostduitse regering
is slechts schijn". Hiermede worden
geen moeilijkheden van practische
aard, die uit de nieuwe situatie voort
vloeien, opgelost.
De Sovjets in Karlshorst zijn tot nu
uiterst vriendelijk en voorkomend ge
weest, maar tevens zeer beslist. Alle
persoonlijke relaties en goede betrek-
De heren Schenkel en Schouten,
resp. bedrijfsleider en zaalchef van
het Bandungse hotel „Savoy Homann".
die onlangs bij een grootscheepse razzia
in Bandung gearresteerd werden,
hebben van het hoofd van de immi
gratiedienst te Djakarta aanzegging
gekregen het land zo spoedig mogelijk
te verlaten.
In afwachting van hun vertrek zijn
zij overgedragen aan de immigratie
dienst te Bandung. doch daar men nog
niet de beschikking heelt over een
speciaal immigrantenverblijf, zijn zij
voorlopig ondergebracht op het poli
tiebureau. Het hoofd van de immigra
tiedienst te Bandung, die de reden van
de uitwijzing niet bekend kon maken,
verklaarde, dat hun vermoedelijk
stadsarrest zal worden opgelegd, zo
dra de definitieve datum van hun
vertrek bekend is.
De rechtbank te Düsseldorf heeft op
nieuw een bevel tot inhechtenisneming
van de uit de gevangenis te Breda ont
vluchte Nederlandse oorlogsmisdadiger
Faber uitgevaardigd. De Westduitse
rechterlijke instanties onderzoeken thans
of.Faber krachtens het Westduitse recht
berecht kan worden voor de feiten
waarvoor hij in Nederland is veroor
deeld.
Vorige week heeft het gerechtshof te
Düsseldorf vastgesteld, dat Faber niet
mag worden uitgeleverd, omdat hij
door zijn lidmaatschap van de SS Duit
ser geworden zou zijn.
kingen met leden van het Sovjetrussi-
sche hoge commissariaat ten spijt heb
ben zij de chefs der Westelijke mili
taire missies in Berlijn consequent
naar de bureau's der Oostduitse rege
ring verwezen. Zij verklaren zich on
bevoegd, welke moeilijkheid ook van
deze issies op te lossen.
Dit betekent in de practijk onder
meer, dat men niet meer op geallieer
de reispasjes of door de Sovjets afge
geven visa van Berlijn door Oost-
Duitsland naar de Bondsrepubliek kan
reizen. Wil men zich niet tot de Oost
duitse regeringsinstanties wenden, dan
blijft alleen nog maar het vliegtuig
over voor het verkeer tussen Berlijn-
West Duitsland en omgekeerd. En dan
is het nog een vraag, of deze moge
lijkheid lang in de huidige omvang
blijft voortbestaan. Aan het vliegver
keer der Westelijke bezettende mo
gendheden kan de Oostduitse regering
niet tornen, omdat de Sovjets zich dit
aspect uitdrukkelijk hebben voorbe
houden. Deze mogelijkheid bestaat
echter wel ten opzichte van particu
liere luchtvaartmaatschappijen, wier
diensten op Berlijn van een Oostduitse
vergunning afhankelijk kunnen wor
den gemaakt.
Momenteel beperkt men er zich van
Oostduitse zijde weliswaar nog toe ge
noemde gezelschappen over te halen
hun diensten op het Oostberlijnse
vliegveld Schönefeld in te richten,
maar niemand weet, welke stok achter
de deur staat voor het geval, dat deze
pogingen op niets mochten uitlopen.
(Zie vervolg elders in dit blad)
Het ligt in de lijn der verwachtingen,
dat de kosten voor Nederlandse pas
poorten in 1955 vrij aanzienlijk zullen
worden verlaagd. Gunstige reacties op
een verzoekschrift daartoe van de Ned.
Reisvereniging en andere vooraan
staande Nederlandse toeristische orga
nisaties zijn aanleiding tot deze ver
onderstelling. Dit verlagen van kosten
is echter een aangelegenheid van lan
delijke, provinciale en gemeentelijke
overheden, zodat het moeilijk is te
voorspellen, hoe duur of goedkoop het
paspoort volgend jaar zal worden.
Voorts is gebleken, dat de overheid
voornemens is de collectieve paspoor
ten te gaan afschaffen.
De voormalige Belgische socialisti
sche premier Paul Henri Spaak zal
waarschijnlijk belast worden met het
vormen van de nieuwe Belgische re
gering. De katholieke partij vergader
de gist ren om te beslissen of zij een
eventueel aar-bod om een regering
samen te stellen zal aannemen.
Koning Boudewijn is gisteren begon
nen met zijn overleg met de partijlei
ders met het oog op de vorming van
een nieuwe regering na de algemene
verkiezingen. De koning ontving het
eerst Max Buset, voorzitter van de
Socialistische Partij, en vervolgens
Theo Lefèvre, voorzitter van de C.V.P.,
alsmede de vertegenwoordiger van de
Liberale Partij.
De Amerikaanse pers meldt, dat dr
J. Robert Oppenheimer, die 'ndertijd
de leiding had bij de vervaardiging
van de eerste atoombom, door de
Amerikaanse commissie voor de
atoomenergie is geschorst, hangende
een onderzoek naar zijn betrouwbaar
heid, dat inmiddels is begonnen. Op
penheimer heeft zich op humanitaire
gronden heftig verzet tegen de ont
wikkeling van de waterstofbom. Hij
wordt ervan beschuldigd, in de jaren
veertig veelvuldig contact te hebben
gehad met communistische organisa
ties en communisten en oud-commu
nisten te hebben aangesteld in de
werkplaatsen van Los Alamos.
De „New York Times" publiceert
een reeks beschuldigingen van gene
raal Nichols, algemeen leider van de
commissie voor de atoomenergie, en
het antwoord hierop van dr Oppen
heimer. Hij ontkent hierin, tegen de
ontwikkeling van de waterstofbom te
hebben geageerd of inlichtingen aan
onbevoegden te hebben verstrekt. Zijn
contact met communisten spreekt hij
hierin echter niet tegen.
Deze berichten zijn bevestigd, door
dat de Amerikaanse commissie voor
atoomenergie heeft onthuld, dat pre
sident Eisenhower heeft gelast, dat
een „blinde muur" geplaatst wordt
tussen de natuurkundige Robert Op
penheimer en elke geheime inlichting
over de atoomenergie voor de duur
van een onderzoek om veiligheids
redenen. Eisenhower nam zijn besluit
t.a.v. Oppenheimer na overleg met de
directeur van het bureau van defen
siemobilisatie.
Bijna alle werk op de tabaksonderne
mingen in Deli (Sumatra) ligt stil als
gevolg van de Maandag begonnen staking
van de Sarbupri (vakvereniging van on
dernemingsarbeiders).
In Sliedrecht wordt de weduwe
Gelderblomhamer vandaag
honderd jaar. De jubilarisse is
hier gefotografeerd bij haar
meer dan een halve eeuw oude
fornuis. Het was niet zo eenvou
dig dit plaatje te maken. Aan
vankelijk had de bejaarde vrouw
de fotograaf eigenhandig buiten
de deur gezet, maar na enig
heen en weer praten mocht hij
dan tenslotte toch de foto maken.
(Eigen bericht)
Vier kleine meisjes zijn gistermiddag
in Heiloo bijna het slachtoffer gewor
den van een onbewaakte overweg.
Dank zü de tegenwoordigheid van
geest van de wagenbestuurder van de
naderende electrische trein, de heer
Harryvan uit Alkmaar, is ditmaal ech
ter een zeer ernstig ongeluk voorkomen.
De meisjes, twee van zes en twee van
acht jaar, dochters van de families Gr.
en Van Z. zouden een boodschap bij
een slager gaan doen en moesten de
spoorlijn passeren bij de Ewislaan. Hier
is de overweg onbewaakt, doch er be
vindt zich een open te duwen hekje
voor voetgangersverkeer. De meisjes
lieten een trein uit de richting Amster
dam rustig passeren en dachten, it
zij vervolgens veilig konden overste
ken. Op dat noment echter ..aderde
De organisatrice van de Ronde van
Nederland, de N.V. Efor te Amsterdam,
deelt mee dat uit Frankrijk bericht is
ontvangen dat de Franse ploeg wegens
technische moeilijkheden niet aan de
start van de Ronde van Nederland zal
kunnen verschijnen. Inplaats van de
Franse ploeg heeft Jef v. d. Vijver
thans een Luxemburgse equipe gecon
tracteerd, bestaande uit Diederich,
Gelhausen, Kirchen, Schmit, Kemp,
Bintz en Gaul. Als ploegleider zal
Camille Nilles fungeren.
ook de electrische trein, die om 17.34
uur uit Alkmaar vertrok. Toen de kin
deren op de spoorbaan waren, zagen
zij tot hun grote ontsteltenis deze trein
op zich afkomen. Zij grepen elkaar "ast
en bleven doodstil staan. Gelukkig had
de wagenbestuurder haar opgemerkt.
Deze wist door zeer krachtig remmen
de trein op nog geen halve meter af
stand van de meisjes tot staan te bren
gen.
In de eerste plaats een woord van
lof voor deze bestuurder, zonder wiens
juiste ingrijpen deze kinderen waar
schijnlijk het ergste was overkomen.
Daarnaast dient nogmaals gewezen te
worden op de dringende noodzaak bij
het oversteken van onbewaakte over
wegen toch vooral naar alle kanten op
te letten of er geen trein nadert.
De derde secretaris van de Russische
ambassade te Canberra, Petrof, heeft
aan de Australische regering om asyl
verzocht. Het verzoek is ingewilligd,
omdat Petrof in groot gevaar heet te
verkeren. In een officiële mededeling
wordt hij hoofd van de Russische ge
heime dienst in Australië genoemd.
De Australische regering wil thans
een commissie in het leven roepen voor
het onderzoek naar sp' nnage in het
land. Petrof heeft namelijk een groot
aantal documenten aan de autoriteiten
ter hand gesteld, aan de hand waar
van men een indruk heeft kunnen krij
gen van zijn net van contactpersonen
en van zijn Russische medewerkers.
Bekendèn van Petrof menen, dat zijn
vrouw hem niet is gevolgd, omdat zij
vreest voor het lot van bloedverwan
ten in de Sovjet-Unie.
P Australische premier, Menzies,
verklaarde voorts, dat reeds bij bestu
dering van een klein gedeelte van de
door Petrof meegenomen stukken is
gebleken, dat zij betrekking hebben op
zaken, waarmede de veiligheid van
Australië is gemoeid. Er zal onafgebro
ken worden gelet op hen, die in de do
cumenten van Petrof worden genoemd.
Voorts is "ebleken, dat gepoogd is on
dergrondse werkzaamheden tegen de
Australische staat te bedrijven.
Het Noorse schip „Maiblomsten" dat
met een bemanning.van 14 man sinds
verleden Donderdag vermist werd, is
naar een Russische haven opgebracht,
aldus is Dinsdagavond officieel te Oslo
medegedeeld. Volgens de kustwachten
werd het Noorse schip verrast in de
Russische territoriale wateren in de
Witte Zee.
(Van onze correspondent).
QISTERMORGEN omstreeks half elf
is een Fairchild van de N.V. Aero
Ypcnburg, de PH-NFW van een zeer
geringe hoogte op het Texelse vlieg
veld naar beneden gestort. De piloot,
de vijf en twintigjarige reserve twee
de luitenant-vlieger J. Drost werd op
slag gedood. Het vliegtuig was opge
stegen voor zijn dagelijkse vlucht met
een manche boven Den Helder. Een
Zeelieden aan boord van het
Britse vliegkampschip Eagle
in de Middellandse Zee met en
kele wrakstukken een stoel en
persoonlijke eigendommen van
passagiersvan de vorige week
verongelukte Britse Cornet
Negentien dravers van de Norbotten
drafbaan in Boden (Zweden) zijn in
de vlammen omgekomen toen. door tot
nog toe onbekende oorzaak, een felle
brand uitbrak in de stallen en deze to
taal verwoestte. Voorbijgangers, die de
vlammen uit het dak zagen slaan,
slaagden er in twaalf paarden uit een
'ijvleugel van de stal te redden. De to
tale waarde van de omgekomen paar-
beloopt 100.000 Zweedse kronen.
De president van de Sovjet-Unie,
maarschalk Worosjilov, heeft gisteren,
op het Kremlin de Indonesische am
bassadeur in Moskou, dr Subandrio.
ontvangen, waarbij laatstgenoemde
zijn geloofsbrieven heeft overhandigd.
Dr Subandrio zeide in zijn rede, dat
de bevolking van Indonesië reeds lang
diplomatieke betrekkingen en vriend
schapsbanden met de Sovjet-Unie
wenste te vestigen. De ambassadeur
uitte grote waardering voor de con
structieve inspanningen van de bevol
king der Sovjet-Unie en wees er op,
dat het aanknopen van vriendschappe
lijke betrekkingen op voet van gelijk
heid met de Sovjet-Unie zowel als mei
alle andere landen en volkeren in de
wereld voor de Indonesische republiek
een mogelijkheid opende "oor het
vestigen van nauwe persoonlijke en
handelsbetrekkingen met de Sovjet
Unie. Daardoor zou van de economi
sche vooruitgang en de kennis van de
Sovjet-Unie gebruik gemaakt kunnen
worden, teneinde de levensstandaard
van de Indonesische bevolking te ver
hogen. Dr Subandrio bracht vervol
gens namens president Soekarno en
de bevolking van Indonesië groeten
en goede wensen over en verzekerde,
dat hij van zijn kant alles in het werk
zou stellen, dat de vriendschappelijke
betrekkingen tussen beide landen zou
bevorderen.
De president zeide in zijn antwoordr
rede, dat de bevolking van de Sovjeb
Unie de wens inzake het aanknopen
van de nauwste vriendschappelijke be
trekkingen deelde. Het versterken dei
vriendschapsbanden en de ontwikke
ling van de culturele en economische
betrekkingen zouden volledig begrip
en steun van de zijde der Sovjet-rege
ring ontmoeten.
Na de overhandiging van de geloofs
brieven had Worosjilov een onderhoud
met dr Subandrio. waaraan ook Koes-
netsov. plaatsvervangend minister van
Buitenlandse Zaken der Sovjet-Unie.
deelnam.
manche is een zg. zak aan een vijf
honderd meter lange sleepkabel. De
eerste maal miste de haak de sleep
kabel en de piloot trok het toestel
steil omhoog teneinde terug te keren
en opnieuw aan te vliegen.
Tot hun grote ontzetting hoorden
de aanwezigen de motor afslaan en
zagen zij hoe het toestel plotseling
over zijn linkervleugel afgleed en steil
naar beneden kwam. Wel probeerde de
vlieger nog in glijvlucht te komen
maar de afstand tot de aarde was te
gering. In schuine duikvlucht stortte
het eenmotorige toestel tegen de aarde
waarbij het, aldus een der ooggetui
gen a.h.w. geheel werd opgerold. Het
toestel werd volkomen verpletterd. De
piloot was deerlijk verminkt en moest
uit het wrak worden uitgezaagd. On
dertussen vloog de eerder opgestegen
Messerschmidt van dezelfde maat
schappij onbekend met hetgeen colle
ga Drost was overkomen, zijn rondjes
boven Den Helder.
De heer Drost gold als een zeer be
kwaam piloot en zijn onverwachte
dood heeft op collega's en vrienden
diepe indruk gemaakt Een tragische
omstandigheid is nog. dat zijn vrouw
pas op het eiland was komen wonen
teneinde dichter bij haar echtgenoot
te kunnen zijn.
Verwachting tot hedenavond:
DEZELFDE TEMPERATUREN
Veranderlijke bewolking en over
wegend droog weer. Meest matige
wind, in hoofdzaak tussen West
en Noordwest. Weinig verande
ring in temperatuur.
Donderdag Zon op 5.45, onder 19.36
Maan op 17.06, onder 4.26