"Ingezonden.
MARKTBERIGTEN.
Eene niet een goederentrein op de Keulen-Giezener-sipoorwcg
vervoerde kist met vuurwerk, is op liet station te Bentzdorf ont
ploft en uiteen gesprongen. Door de kracht der uitbarsting werd
aan een der leden van liet dienstpersoneel een zijner beenen bij het
bovenlijf afgeslagen, terwijl een ander geëmploijeerde zware brand
wonden bekwam.
De oogst in Engeland, zegt de Economist, is zoover gevorderd,
<lat men reeds over het resultaat kan oordeelen. De producten
zijn van eerste qualiteit. Het meest hebben de velden, die met
tarwe waren bebouwd, opgebragt. Het regenachtige weder, van
de laatste week heeft groote schade veroorzaakt, want men heeft de
de tarwe nat moeten dorschen. Van gerst is nog veel ongemaaid en
wat nog te velde staat heeft natuurlijk veel van den regen geleden.
Voor eenige dagen naderde de spoortrein van Beutz het dorp
Mangede, op het oogenblik dat een bejaard man over den weg
stapte; deze ontdekte, tengevolge van doofheid, het gevaar niet en
zou het slagtofler zijner onvoorzigtigheid zijn geworden, ware het
niet, dat de baanruimer van den locomotief hem ter zijde had ge
worpen en hij, met verlies van een der teenen en eenige ligte
kwetsuren in het gelaat, daaraan is ontkomen.
In Oostenrijk geschieden herhaalde aanzoeken bij den Rijks
raad om het onderwijs in de gymnastiek verpligtend te maken aan
alle openbare inrigtingen van onderwijs daar te lande.
Z. M. de koning van Wnrlemberg is in de laatste dagen vrij
ernstig ongesteld geweest, welke ongesteldheid echter thans een nog
al gunstigen keer heeft genomen.
De deelnemers aan het te Frankfort gehouden vorsten-eongres
hebben zich gezamenlijk laten photographiëren, en wel door den
Beijerschen hof-photograaph Joseph Albert, wien voor de originele
plaat een bedrag van fl. 5000 werd geboden, welk aanbod hij echter
van de hand wees.
Voor eenige dagen heeft te Enneiula Frankforteen 19jarig
jongman zich op eene schrikkelijke wijze van het leven beroofd. Na
zich geblinddoekt en de ooren toegestopt te hebben, nam hij een
oud geweer, dat hij te voren geladen had en plaatste knielende den
loop tegen zijne borst, terwijl hij met de regterhand een brandende
lucifer aan de pan bragt; blijkbaar heeft hij dit verscheidene malen
moeten herhalen, vóórdat hij het doodende schot ontving, naardien
er 3 of 4 afgebrande lucifers naast zijn lijk werden gevonden. Een
ligtzinnig gedrag en daardoor veroorzaakte werkeloosheid noemt
men als de aanleiding tot deze noodlottige daad.
Het llOOjarig bestaan der beroemde abdij van Pruni zal, zoo
meldt men uit Frankfort, van 20 tot 27 dezer worden gevierd. De
kerk dezer abdij is gesticht door Pepijn de korte, koning der
Dranken, in 't jaar 763. Onder de voorwerpen, die ter vereering
zullen worden aangeboden gedurende de dagen van het feest, be
vonden zich de sandalia domini, de voetzolen des Heeren, welke
Pepijn van paus Zacharias had ten geschenke ontvangen. De kerk
-werd voltooid onder Karei den groote en ten jare 799 ingewijd.
Keizer Lotharius I ligt er begraven. In 1721 is zijn gebeente
verdwenen, maar later door een toeval teruggevonden. Met behulp
der regering zal het graf van keizer Lotharius weder in goeden
toestand worden gebragt.
Men berigt uit Baden-Baden, dat zich eene Engelsche-Frau-
sche maatschappij gevormd heeft, met het doel om een kolassalen
luchtballon te vervaardigen, geschikt voor lange luchtreizen. Deze
ballon zal eene hoogte hebben gelijk f der Nötre-Damekerk te
Parijs. De daaraan verbondene schuit zal verschillende vertrekken
bevatten, van een photographie-toestel voorzien en voor een groot
reisgezelschap alle mogelijke gemakken aanbieden. De opstijging
zal te Baden-Baden geschieden.
Volgens eene onlangs in Zweden openbaar gemaakte rijkswet,
bunnen meerderjarige vrouwen of meisjes bij de telegraaf- en post
diensten worden aangesteld.
Even als in Litthamen, worden thans ook in het koningrijk
Polen de bosschen, die het digst bij de spoorwegen zijn gelegen,
door de Russen verbrand, ten einde de Polen te beletten zich
daarin te verschuilen en van daar uit aanvallen op de spoortreinen te doen.
Te Wilna zijn den 9 Sept. de personen wan Bienkowski,
Marczewski en Czaplenski opgehangen, door den krijgsraad schul
dig verklaard aan den aanslag op het leven van Domejko. Met
dit drietal zijn thans reeds aeht personen op grond van dezelfde
beschuldiging door de Russiselre autoriteiten ter dood gebragt, en
voortdurend wordt algemeen verzekerd, dat men de ware schuldige
nog niet ontdekt heeft! Buitendien is denzelfden dag de persoon
van Zijbers in het stadje Popiel, kreits Nieuw Alexandrowsk, gefus-
silleerd, wegens deelneming aan den opstand.
Bij Mosczanka op den Lublinner weg, hebben de Poolsche
gendarmes, voor eenige dagen een Russischen kolonel, die in bur-
gerkleeding met den post reisde, gearresteerd en hem 30,000 gulden,
aan de Russisehe schatkist behoorende, ontnomen.
Onder de verblijdende teekenen des tijds rangschikt men niet
zonder reden de veelvuldige pogingen, door zendelingen van de
onderscheidene gezindheden aangewend, om godsvrucht en deugd te
verspreiden onder ruwe Heidenen en onbeschaafde menschen. Onder
die werkzaamheden der zending mag ongetwijfeld met eere genoemd
worden de poging der Bazelsche zendelingen, om den troost der
godsdienst te brengen aan de arbeiders-bevolking op de landengte
van Snez. In het midden der woestijn vonden die zendelingen, op
hunne nachtelijke reize, de bevolking in de vlakte gelegerd, verlicht
door tallooze vuren. Hier deelden zij kleine geschriften uit, die met
belangstelling werden aangenomen en gelezen. Ongeveer 10,000
.arbeiders waren aldaar bij de ontgraving van het grootsche kanaal
werkzaam.
Bij een wedren te Cairo is dc meerdere voortreffelijkheid der
Engelsche harddravers boven de Arabische voldingend gebleken.
Op een afstand van 4 Eng. mijlen, bleef het beste Arabische paard
bij een Engelsch paard een halve mijl achter.
De Star bevat een brief van een neger, die bij de Zuidelijken
in Amerika is ingelijfd, waarin wordt berigt, dat de negers wel
dapper zullen vechten, doch spoedig deserteren zullen.
Iii den staat Keutucky wordt de hoogste prijs voor slaven
betaald. In Alissouri betaalt men van 40100 dollars; in Mary-
land van 1820 dollars en in Tennessee zijn zij niets waard.
Volgens de op 15 dezer ontvangen berigten uit Neic-York
schijnt het zeker te zijn, dat de regering der Confoederatie eindelijk
tot het besluit is gekomen om de slaven tot 's lands verdediging
te wapenen. Aan dezen stap wordt ook door voorstanders van de
zaak des Zuidens groot gewigt gehecht, niet alleen uit een militair,
maar ook uit een politiek maatschappelijk oogpunt.
Uittreksel van een breedvoerig verslag:
„Zondag 11. werd in de kerk der Doopsgezinde Gemeente alliicr een klein orgel
(van de heeren FLAES en BRiiNJES, te Amsterdam) door een groot talent
(den heer J. KWAST, van Purmerend) ingewijd. Met opzet zeg ik klein, om
den lezer, die kennis vau zaken heeft, te meer op de bijzondere verdiensten
van het werk te wijzen; vele toch zijn de moeijelijkheden, die men, bij het
maken van zulk een instrument, heeft te overwinnen, maar gaarne erken ik,
dat het mij, na naauwkeurig onderzoek, gebleken is, dat de heeren 1". en B.
alle eer van hun werk hebben. Was ik, wat de dispositie betreft, vooringeno
men togen het orgel, openlijk kan ik zeggen, dat het talent der makers liet
zonderlinge in de zameuvoeging der weinige registers, zooveel dat mogelijk was,
heeft beheerscht.
In het belang der kunst en als hulde aan de verdiensten van de hoeren F.
en B., volgé hier eene korte beschrijving van het orgel: het is een volle Svt.
in front en bestaat uit 8 registers, met 2 haudklavicren van vier en een half
octaaf (met koppeling) en een aangehangen pedaal van twee en een half octaaf.
Het bovenste klavier heeft een holpijp 8 vt., salicional 8 vt. (inhet lste octaaf
met de holpijp gecombineerd) en roerfluit 4 vt.op het onderste zijn aange-
bragt drie prestanten 8, 4 en 2 vt., quint 3 voet en cornet 4 sterk.
De prestant 8 vt. is hoogst merkwaardig en verdient bijzondere vermelding;
j de volheid, de kracht, de glans en het snijdende maar te gelijk het mollige en
het zuivere van het geluid maken er een uitnemend solo-register van, dat
waarlijk iets zeldzaams is, daar, helaas! in de meeste orgels de prestanten,
i in spijt van hun kracht, toch dof zijn en te weinig karakter hebben, dan dat
zij, zonder stenn van vele andere registers, met fatsoen zouden durven ver-
j schijnen. De holpijp is zeer liefelijk; de salicional is volmaakt, vol karakter
cn uitmuntend geïntoneerd; jammer maar, dat de heer F., om redenen, van
hem zeiven onafhankelijk, genoodzaakt is geweest, om het eerste octaaf in de
holpijp over te brengen. De bas, die goed gevuld, maar door het doorloopen
van den prestant zeer mollig is [iets dat dit orgel boven bijna alle kleine
orgels in dit land voor heeft], dooft de discanten niet uit, die op zichzelf een
gepasten glans hebben, zonder schreeuwend te zijn. Alleen de cornet is, naar
ik meen (deze kleine aanmerking zij een bewijs mijner onpartijdigheid), op de
5 of G laatste toetsen wat hard en scherp van geluid en zou daar door afstom
ping veel gewonnen hebben. Vooral aan de dispositie van het mechaniek der
overbrenging van de toetsen naar de kleppen (een mechaniek, dat even als de
registratuur zeer eenvoudig is gemaakt door het klavier bezijden het instrument
aan te brengen), herkent men den maker, die aan zijn werk alle mogelijke
zorg heeft besteed en naar het volmaakte er van getracht. De stalen spillen
b. v. van de wellen draaijen tusschen een veer in een door middel van een
schroef beweegbaar koperen dopje, in dier voege, dat, zoodra de spil ook maar
even stroef gaat of blijft hangen, dit terstond volmaakt verholpen en geregeld
kan worden. Het bovenste klavier zou veel gewonnen hebben met een 2 vt.,
die de evenredigheid met het geluid van het volle werk in de afwisseling
beter gehandhaafd had; insgelijks zou een tweede 8 vt. bij bet onderste
klavier zeer veel dienst hebben bewezen; intusschen was daardoor het orgel
kostbaarder geworden, terwijl ik moet erkennen dat de heeren F. en B. voor
de som van 2000 geleverd hebben, wat zij lij mogelijkheid konden leveren.
Laat de harmonie van het geheel niets te wenschen over, de constructie van
het orgel is ook uitmuntend. Alles is soliede gemaakt en de houtsoorten van
binnen zijn met oordeel gekozende dekstukkeu b. v., waarin de pijpen staan,
zijn van mahonyhout, niet zoo als gewoonlijk van eikenhout, dat zeer nadeelig
is voor de voeten der pijpen, die door het azijuzaur en de runstof worden
aangetast en bedorven. Ook het front getuigt van goeden smaak; het is be
vallig, eenvoudig, stil en rijzig, met één woord: het orgel van de heeren F.
en B. is klein maar rein, en paart liefelijkheid aan kracht.
Ik eindig met den wcnsch, dat het instrument nog langen tijd bevorderlijk
moge zijn aan de plegtigheid der openbare godsdienstoefening. Het worde
daartoe alleen aan bekwame handen toevertrouwd cn zooveel mogelijk goed
onderhouden en tegen vocht gevrijwaard. C. M. PHILBERT."
Namens den Kerkeraad onderschrijf ik bovenstaand gunstig getuigenis van den
heer PHILBERT geheel, cn wil alleen er aan toevoegen (het zij van onzen kant
een welverdiende, openbare hulde aan de firma FLAES en BRüNJES), dat het
maken van ons orgel geheel een zaak van vertrouwen is geweest. Wij hebben
den heer F. gezegd, dat een som van 2000 ter zijner beschikking stond cn
dat aan hem werd overgelaten, wat hij daarvoor kon leveren. Dat vertrouwen
heeft hij zich waardig, ja ten volle waardig gemaakt cn op dien grond (naast
de soliditeit van zijn werk), meenen wij aan alle Kerkbesturen de orgels van
de firma F. en B. te mogen aanbevelen. JOHs. DYSERINCK.
ALKMAAR, 14 September.
Aangevoerd; 3 Koeijen, f 125 a 170. 174 Kalveren, f 20 a 52. 465
Schapen, f 1G a 30. 59 Varkens, 3S a 44 c. per N. p.
PURMERENDE, 15 September.
Aangevoerd; 20 Paarden. 10 Veulens. 17S Ruuderen. 136 vette Kalveren,
handel redelijk vlug, 40 a 55 c. per N. p. 24 nuchtere Kalveren, handel vlug,
f 7 a 1G. 50 vette Varkens, 41 a 44 e. per N. p., handel vlug. 53 magere
Varkens, f 10 a 17 cn 35G Biggen, f 3 a 6, handel matig vlug. 1059 Schapen
en Lammeren. Boter 85 a 95 c. per N. p. Kaas, 155 stapels Kleine en 7
Middelbare, hoogste markt: Kleine Gras f 28, Middelbare f 27,50 perSON.p.
Kip-Eijeren f 2,75, Eend-Eijeren f 3 per 100 stuks.
ROTTERDAM, 14 September.
N. witte Tarwe f S,50 a 9,40. N. Rogge f 5,70 a 6,30. N. Yoer-Havcr
10 c. lager f 2,60 a 3. N. winter cn zomer Garst f 4 a 5. N. Paardcnbooncn
20 c. lager f 6 a 6,30. N. Noordbr. Boekweit f 10 hooger, f 210 a 215. N.
hl. Erwten 25 c. lager f 6,75 a 7,50, groote en Schokk. f 9 a 10,75. N.
witte en bruine Boouen 25 c. lager, witte f S a 9, bruine f S,75 a 9,75.
Kanariezaad f 7 a 10,50. Koolzaad, Overm. en Zeeuwsch f 66 a 69, Flakk.
f 62 a G7, VI. f 69. Meekrap met goeden omzet tot vorige prijzen.
SCHIEDAM, 15 September.
Jenever f 16,50; Amst, proef f 17.75. Movtwijn f 11.
LONDEN, 14 September.
Heden waren ter vee-markt aangevoerd: 5740 Runderen, 24170 Schapen.
111 Kalveren en 290 Varkens. De prijs der Runderen was 5 sh. 0 d., van
Schapen 5 sh. 4 d., van Kalveren 4 sh. 8 d. en van Varkens 4 sh. 6 d.
De prijzen der laatste markt waren.
Runderen 5 sh. 0 d., Schapen 5 sh. 4 d., Kalveren 4 sh. S d. eo
Varkens 4 sh. 6 d.
