IETS OVER GEZONDHEIDSLEER.
TELEGRAFISCHE BERIGTEN.
EFFECTEN.
ctrgalijst.
A D V E r tjeIM TI N.
DIEKTSTBODE.
«lie maar eenigzins van dienst kunnen zijn lot bet verkrijgen van
nadere ophelderingen omtrent den Bijbel. Die onderzoekingen zullen
zich niet enkel bepalen tot het gebied der oudheidkunde, maar ook
tot dat der cultuur, der geologie, der flora, der mclcreologie van
het Heilige Land en al wat overigens maar eenigzins uit een weten
schappelijk oogpunt voor de zaak als nuttig kan worden beschouwd. Er
circuleren thans lijsten tot het bijeenbrengen der daartoe noodige gelden.
Te Cork waren bij de uitoefening eener doodstraf ongeveer
10,000 personen tegenwoordig, waarvan twee derde vrouwen en kinderen
Van 16 Dec. jl. tot 31 Maart van dit jaar heeft de commissie
voor de straatreiniging tot wegruiming van de sneeuw tc Weenen,
besteed eene som van ruim S0,G00 fl.
Te Triëst zijn de directeur en eene onderwijzeres der gemeente
meisjesschool aldaar uit hunne betrekking ontslagen, omdat zij zich
bij het onderwijs in de aardrijkskunde bediend hebben van een
leerboek, waarin Lombardije eene provincie van het koniugrijk Italië
genoemd wordt.
Aan eenige spoorwegstations in Noord-Amerika kunnen de
reizigers behalve de plaatsbriefjes ook polissen van levensverzekering
bekomen. Tegen betaling van 10 ets. (25 Nederl.) kan men
gedurende een dag zijn leven verzekeren tegen spoorwegongelukken
voor de som van 3000 dolls. De hoogste verzekering, waarvan
men dc risico wil loopen, is 10,000 doll.
Daags na de verovering van de hoofdstad der geconfedereerde
Noord-Amerikanen, vermeldde de Richnond lVhig in zijne rubriek
„aangekomen vreemdelingen" generaal Grant, zijn staf en zijn leger
van den Potomac. Het blad was kiesch genoeg om de rubriek
der „vertrokken personen" dien dag weg te laten.
(Vervolg van N°. 17).
OISTZE WONINGEN.
„Het staat aan ieder mensch wet alle vlijt te lellen
Waar dat hij naar de kunst zijn woning heeft te zetten,
Want zoo hij zich begeeft in ongezonde lucht,
Weet dat zijn' korten tijd in haast daarhenen vlugt.
van Beverwijk, 1663.
Dit is de reden waarom de koude in dun winter on de grooto hitte in den
zomer eerst na verloop van ecnigcu tijd zich iu onze woonvertrekken doet
gevoelen en waarom dtze des zomers op den dag koeler en des naohts warmer
zijn dan de buitenlucht.
Het ligt voor de haud, dut woonhuizen van steen verre te verkiezen zijn
boven die vau hout of eenige andere bouwstof. Zij zijn weinig toegankelijk
voor de grootc verschillen in temperatuur wanneer dc muren niet te dun zijn
laten zij geen voeht door en daarenboven beschutten zij ons het langst en hel best
tegen brandgevaar.
Men lette echter op de bouwstoffen cn vooral op de dikte vau de muren.
Eene bezuiniging hierop kan somtijds een overigens goed gebouwd huis onher
stelbaar vochtig en ongezond maken.
De muur, welke met zijneu voet in een vochtigen grond, of als hij onderheid
is iu water staat, zal als hij uit zachte steen bestaat gemakkelijk het water
opzuigen cu voor altijd vochtig wezen. Alle daartegen uangeweudc middelen
vau pleister, teer of asplialt kunnen uicts baten. Om dit te voorkomen moet
tusscben dc lagen steenen een mortel worden gebragt, dat geen voeht doorlaat
en is het zeer noodzakelijk de fundamenten van alle muren, zoowel binnen- als
buitenmuren, met eeneu goeden trashoudeuden mortel tc metselen eu daaren
boven voor de onderste lagen tot boven den bcganen grond zeer harden steenen
te gebruiken, klinkers iu eeneu sterkeu trasmortel.
De muren moeten niet te dun ziju, om het regenwater tc beletten door te
dringen. De murcu moeten in ons land liefst anderhalf steen dik zijn, of
miustcus een steen, maar dan bedekt inet eene bepleistering van goed vcistee-
neudeu mortel, vooral moet dit het geval ziju bij de murcu welke naar bet noord
westen, westen en zuid—westen gekeerd zijn.
Wat betreft de inwendige inrigtiug vau een buis is het van het grootste
belang tc letten op dc warmte, de droogte, bet licht maar vooial dc kubieke
ruimte der vertrekken in verhouding van het aantal harer bewoners. Wel het
allermeest is dit vau toepassing op ouze slaapkamers cu zeer verkeerdelijk
verkiest men daarvoor meestal dc slechtste of kleinste kamers vau ecu huis
soms maar gedeelten van kamers zoogenaamde alcoveu. Voor de ramen dier
slechte kleine kamers zijn dikwijls digtc gordijnen of luiken, daarenboven wordt
dc deur zorgvuldig gesloten, de reten der ramen soms nog met papier beplakt
of met togtlatten met zelfkant voorzien. In zulke bijna luchtdiglc vertrekken
worden d° lange nachten doorgebragt, cn moet het u uu nog verwonderen, dat
dc lucht des morgens in die slaapkamers hoogst onaangenaam riekt d. i. groo-
tendcels bedorven is. Wie zal bepalen, hoeveel schade hierdoor alleen aan dc
gezoudheid wordt toegebragt? hoevele menschenlevens hierdoor verkort worden?
De bekleediug van de wanden vau het vertrek hetzij met kalk of pleister of
met behangsel verdient ook ouze opmerkzaamheid. Daar zij zich spoedig met
een mengsel van stof eu verdigte waterdamp bedekken, vooral iu met menschea
over vulde woningen, en iu de wouiugen der armere volksklasse is bet noodza
kelijk, dat minstens eenmaal per jaar de muren op nieuw gewit, cn dc behang
sels duchtig gereinigd cn afgewreven worden.
De onbeschaafde menseh kan zich volstrekt maar niet voorstellen, dat de
lucht in ziju vertrek, een onzigtbaar iets, bederveu en zelfs zóó schadelijk wor
den kan, omdat hij deze bedorven lucht niet zift, en daardoor op directe, ten
minste voor hem tastbare wijze, niet lijdt, poogt bij zich daurlegeu ook niet te
beveiligen.
De voornaamste luchtbederver vau een vertrek is de menseh zelve door ziju uitge
ademde lucht cu de door huid en longen ontsnapte waterdamp. Een tweede bron van
luchtbedcrf vindt men iu de verbrandingsprocessen van lampen cn verwarmings
toestellen, omdat licht en vuur dezelfde lucht noodtg hebben welke wij behoe
ven tot instaudhoudiug van het leven, inaar ook omdat zij de lucht bozwau-
geren met gazsoorteu, welke in grootcre mate aanwezig zijnde, bepaald vergiften
kunnen genoemd worden.
Een volwassen menseh behoeft bij elke ademhaling ongeveer 30 kubieke
duimen zuivere lucht, ontvangt hij nu telkens iu plaats van deze, onzuivere
of aan zuurstof arme lucht, dan kau onmogelijk zijn bloed eu daardoor zijne
gezondheid op den duur ongestoord blijven, te meer wanneer hiermede uog
gepaard gaat gebrekkige voeding, uitspattingen, iuspauuing, grootc hitte of
groote koude.
Het is dan een der gewigtigste vereischteu van onze woning, dat onophoude
lijk de verbruikte onzuiver geworden lucht afgevoerd eu door zuivere lucht
vervangen worde. Vooral is dit van belang iu de kleine onreine dikwijls met
menschcn ovcrvuldo woningen der arineu, verder iu sehoolloculen eu plaatsen
waar vele mcnschen gedureude korter of laugcr tijd moeten vcrwijleu.
Zeer moeijclijk wordt dit vooral op die plaatsen waar de buitenlucht zelve
reeds de uoodige reinheid mist, zooals iu naauwe vuile, stegen, in do nabijheid
vau sommige labrijken en werkplaatsen, vau mestvaalten, riolen, stilstaande vuile
grachten of modderpoelen.
Het is niet mogelijk kamers te maken, welke groot genoeg zijn om zonder
luchtverversching, gedurende vele uren voor eenige personen voldoende lucht te
bevatten. Voor elk menseh zou voor een verblijf van 8 uren eene ruimte van
80 kubieke ellen noodig zijn, dat is b. v. eene kamer lang breed 4 en hoog
3.33 ellen. Doch dit is niet uoodig bij eene slechts geringe luchtverversching.
Het geheel of gedeeltelijk open laten staau der deur is dikwijls hiertoe reeds
voldoende, bovendieu ontwijkt lucht door reten en openingen van deuren en
vensters cu wordt zuivere lucht aangevoerd. Dit maakt het mogelijk om veel
kleiuer vertrekken tc bewonen.
Men rekent, dat elk menseh, om gezond te kunnen blijven, in het uur 6
kubieke ellen dampkringslucht behoeftbewoout bij dus een vertrek dat niet
grooter is, dau moet de lucht elk uur eens geheel door versche vervangen
worden. Dit heeft ligt plaats daar incn rekent dat door de reten van een
gewoon venster, bij tamelijk goede sluiting, elke minuut toch ongeveer drie
vierde of eene kubieke el versche lucht binnendringt. Door verwarming van
het vertrek wordt dit nog meer bevordcid, eu is het daarom zoo zeldzaam
noodig iu private woningen kunstmatige luchtverversching (ventilators) aan
te brengen.
Geheel w at anders is dit voor scholen, ziekenhuizen, werkplaatsen, koffijhuizen
theaters of sterk bemande schepenin bet algemccu, zoodra het aantal personen
niet meer iu verhouding staat tot de ruimte vau het lokaal, dan moet de lucht
kunstmatig ververscht worden. Wordt vervolgd.)
Heden Woensdag- den 26 April 1865.
Beurs van Londen,
Parijs, I
Weenen, (Flaauw.
Berlijn, 1
Frankfort,
AMSTERDAM: Flaauw.
50/o Metalliek611 'fm
5°/0 Yereenigde Staten van Noord-Amerika 58
6% dito dito 1882 63|
8°/0 Geconfédéreerden2Jg
3°/o Mexico (oude)25
80/o Mexico (nieuwe)24£
6°/o Turken511
LINCOLN en SEWARD DOODGESCHOTEN op de
Sociëteit te New-York. Goud 160. Overigens niets naders
officieel bekend. Frankfort en Londen veel minder geagi
teerd dan Amsterdam.
MARKTBERIGTEN.
ALKMAAR, 22 April.
Aangevoerd: 5 Paarden, f 20 a SU. 14 Koeijcn, f 40 a 70. G Kalveren,
f 31 a 75. 637 Schapen, f 14 a 30. IS Lammeren, f 5 a 8. 12 Geiten, f 3
a f 7. 102 Varkens, f 10 a 18. 180 Biggen, f4 a 8. Boter 55 a 628 c. p. kop.
HOORN, 20 April.
Aangevoerd: 69 stapels of 14943 N. p. Kaas. Hoogste prijs f £7,25 per 50 N. p.
22 April.
Ter markt: 8 mud Rogge, f 6,25. 13 mud Tarwe, f8,25. 19 mud Garst,
f5,10 a 4.75. 33 mud Haver, f4,40 a 3,75. 7 mud Erwten, witte f9,
groene f 11 a 10. 38 mud Booneu, bruine f 15 a 11, witte flS, paardenb.
f6. Op monster verkocht: 95 mud Mosterdzaad f 14, 60 mud Karwcizaad, f16.
Aangevoerd: 24 Paarden, f 70 a 230. 55 Koeijen, f135 a 260. 36 Kal
veren, f3,50 a 12. 330 Schapen, f 13,50 a 27. 205 Varkens, f 6 a 22. 9
Zeugen, f 16 a 43. 341 Biggen, f 3 a 5,50. 40 Bokken, f 0,25 a 6,—. 32
Geiten, f 0,35 a 8,50. 210 Kippen, f 0,50 a 1,25. 18300 Kip-Eijeren, f2,40
a f 2,60 en 6500 Eend-Eijeren, f 2,60 a 2,80 per 100 stuks. 2000 kop Boter,
4S a 54 c. per kop. 9a mud Aardappelen, 1* 1,80 a 2,90. 160 manden Appelen,
f 1,20 a 1,40 en 30 maudeu Pereu, f 1,25 a 1,35 per mand.
PURMERENDE, 25 April.
Aangevoerd: S Paarden. 552 Runderen, vlugge handel. 170 vette Kalve
ren, 70 a 90 c. per N. p., vlugge handel. 132 nuchtere Kalveren, f3 a 7 per
stuk, stugge handel. 71 vette Varkens, 36 a 47 c. per N. p., matig vlugge
handel. 63 magere Varkeus, f 17 a 25 en 312 Biggen, f5 aS, vlugge handel.
110? Schapen cn Lammeren, vlugge haudcl. Boter 90 a 95 c. per N. p. 11S
stapels kleine Kaas, f 25,50 eu 2 stapels middelbare, f21. Kip-Eijerea f 2,30,
Eeud-Eijerc-n f 2,80, Kievits-Eijercn f 6 per 100 stuks.
LEIDEN, 22 April.
Boter 1ste kwal. f 1,05 a f 1,15, 2de kwal. f 0,95 a f 1,02# per N. p.
SCHIEDAM, 24 April.
Jenever f 13,75 a 14,25 per vat contant bij partij. Moutwijn f 10.75.
LEEUWARDEN, 21 April.
Boter f 51,50.
LONDEN, 24 April.
Heden waren ter vee-markt aangevoerd: 4290 Runderen, 18650 Schapen,
165 Kalveren en 350 Varkens. De prijs der Rundereu was 5 sh. 0 d., van
Schapen 6 sh. 2 d., van Kalveren 6 sh. 0 d. en van Varkens 4 sh. 6 d.
De prijzen der laatste inavkt waren:
Runderen 5 sh. 0 d., Schapen 6 sh. 0 d.. Kalveren 6 sh. 0 d. en
Varkens 4 sh. 8 d.
AFLOOP DER VEILING,
gehouden door den Makelaar S. Tn. BEET S, ten overstaan
van den Notalis B. WE11ENDLIJN SMIT, op
Maandag 24 April, in het locaal Tivoli.
Ien2. Twee perceelen Land, Heldcrscheu polder, 3175. J. F. Manikus.
3. Tluis en Erf met Stalling, B. No. 37. 550. A. Bels.
4. Huis en Erf, Loodsgrneht. f 1175. Opgehouden.
5. Partij Hooi. ƒ9 per 500 Ncd. pond. Diversen.
Aangekomen van 2226 April ter losplaats IIELDElt, om aldaar te lossen,
de volgende schepen, gekomen van
SUNDERLAND. Lambton,E.Edwards.59GtoiisSteenkolen.B.IIngedoorn&Z.,teAmst.
FREDERJKSTADT. De Vrede, J. N'aess. Lading Hout. J. dc BooijV
Mevr. BAKKER, aan den Binnenhaven,
VRAAGT EENE
