Heldersche en Nieuwedieper Courant
B IJ VOEGSEL
Vervolg BUITENLAND.
JBEnOORENDE TOT DE
van Zondag1 21 April 1807, N°. 32.
Men schrijft uit Parijs, dd. 15 dezer het volgende
nEr zijn van die symptomen, die zelden bedriegen en die bewijzen hoe groot
inwendig du verbittering èn van onze regering èu van onze natie tegen den
Pruis en de Bismarkianusche politiek van overheersehing en inschikkiug is. De
censuur heeft in last gekregen zeer liberaal te zijn vis h vis de satyrische bladen,
als zij Pruissen bespottelijk wil maken er. onder anderen wedijveren „la Luiic"
en de „Charivari" wie maar bet hatelijkst tegen de bezetters van Luxemburg
zijn kan. Ilct laatste blad gaf achtereenvolgens van Chain de illuslraticnEen
klein Pruissiscb soldaatje, dat op de kniccu van een grootcn Franschcn pion—
piou of linie-soldaat zit en dezen aan zijncu knevel wil trekken, maar de
Frauschc soldaat houdt zijne hand gereed om hem een oorveeg te geven, en
zegt: „Afblijven!" (Ne touche pnsl); - denzelfden piou-rpiou, die het Pruis
siscb soldaatje onder do maat zet, juist op het punt waar „Le Tthiu" staat,
met het onderschrift: „Niet verder!" - een Pruis, die een glas bier heeft getapt
uit een val Beijerscli en op een Elzasser maagd, die een maat Straatsburger bier
in dc hand heeft, komt aanloopen en haar een leeg glas voorhoudt, waaronder
slaat: „de meid (Ah le gredin, die schoelje of snuiterr) nu lieeft hij al niet
genoeg meer aan Beijerscli bier en wil hij ook nog Straatsburger. Dat kau hij
denken!"
Ook Daumier, in zijne ruwe, zeer geestige houtskoolsehetsen, blijft niet achter
en hij gaf o. n. ecu Pruis, die bezig is met vissollen. Tn ecu groot oplinalnct
dat hij met veel moeite naai' boven werkte, wemelt het van allerlei volkje,
Hessen, IlanuoveraMfi, Baders, Holsteiners en andere gelukkige Pruissiselie
onderdaueu meer, maar o wee! daar braken de schakels van liet net, en de
visschcr zegt met een spijtig gezigt: 9a ereve!
Zouder nu aau die karikaturen meer waarde te willen hechten dau zij ver
dienen, is liet een feit, dat door de geschiedenis is bewezen, dat meestal de
satyrieke geïllustreerde bladen de tolk zijn van de publieke opinie of er den
inccstcn invloed op uitoefenen, en dat dc censuur iu deze dagen de pen en
leekenslift voor de bespotters en aanvallers van Pruissen niet breidelt, is ecu
veel ernstiger symptoom dan men over het algemeen wel deuktik voor mij
hecht er althans veel gewigt aan.
Er is melding gemaakt van de nieuwe proeven met cleclrisch
licht te Parijs genomen; het gaz zal echter niet zoo spoedig
verdrongen wordenthans heelt een Engelschman door 't brengen
van petroleum en kalkwater in de retorten het lichtgevend ver
mogen van het steenkolen-gas aanmerkelijk vermeerderd.
De onlangs Ie Parijs overleden markies de Boissy, heeft zich
een naam gemaakt door zijne „Auglophobie," of vrees voor de
Engelschen. Als lid van den Senaat greep hij iedere gelegenheid
aan, 0111 tegen Engeland cti de Engelschen uit te varen, zijne
landgcuooten en dc regering voor de Engelschen voor het „perfide
Albion," te waarschuwen, al het kwaad dat er in dc wereld
geschiedt, aan Engeland toe te schrijven en meermalen den
lachlust zijner hoorders gaande te maken. En toch, diezelfde
ij veraar tegen alles wat Engelsch is, had zijn gehcele vermogen in
de Eugelsehe bank staan, kleedde zich uitsluitend met klcederen in
Engeland en naar den Engelschen trant gemaakt, had zijne gehcele
huishouding op een Engelschen voel ingerigt, had een Engelschc
kok en uitsluitend Engelschc bedienden, paarden en rijtuigen.
Op een zekeren dag, door een vriend die hein bezocht, op het
feit attent gemaakt, dat er niets dan Engelschen in zijn hotel le
zien waren, antwoordde de zonderlinge markies: „Ja, ja! wacht
u voor die lieden, want ze zijn lot alles in staat." Een antwoord
waar de bezoeker niet veel wijzer door werd. Bij zijn overlijden
heelt dc markies zijne Engelschen goed bedacht.
De beroemde zeeschilder Gudin heeft het grootst gedeelte van
den vorigen winter te Parijs doorgebragt, en heeft aldaar eën blijk
van aandenken willen achterlaten. Hij heeft van Parijs aan den
pastoor van Assal, wiens kerk hersteld wordt, als bijdrage tot de
voltooijing van dat godvruchtig werk, een aquarel toegezonden,
voorstellende een treilend voorval uit liet zeeleven; een schipbreu
keling, wiens boot door den storm verbrijzeld is en die door zich
aan den mast van het schip vast te klampen, den oever heeft weten
te bereiken. Daar, op de knieën neergezonken, rigt hij de handen
ten hemel 0111 zijne dankbaarheid uit te drukken en, uit dc wolken,
ziet men ecne engelengestalte, die hem toelonkt. Dit tafereel voert
tot onderschrift: „Gudin aan den pastoor van Assat, om hem behulp
zaam te zijn in het herbouwen van zijne kerk."
Over den „Salou des rcfusés" te Parijs, waar de schilders
wier werken niet toegelaten zijn lot de tentoonstelling in het
„Palais de 1'industrie". ze kunnen exposeren, wordt het volgende
gemeld: Die salou des rcfusés is zeer interessant en ik herinner
mij iu 1868 daar de kluchtigste schilderijen gezien te hebben
paarden die op geiten geleken, houterige lundschappeu met en zonder
perspectief en ook een kruis gevormd door twee getrufi'eerde varkens-
pooteu. Ik meende toeu dat dit het nee plus ultra van realisme
iu de kunst was, waarvoor zelfs Courbet eerbied moest hebben,
maar ik bedroog mij, want diezelfde vereerder van het dier, dat
aau den heiligen Antouius gewijd is, heeft dit jaar twee schilderijen
willen ten toon stellen, die natuurlijk weder geweigerd ziju en
waarvan geen wijsgeer, zij hij een KanL-cf-sen Fichtcn, den filozo-
lischen kant zal kuuncu aanwijzen. Eet ziju t\vec pendanten, geti
teld: Le Grot] au Vin. Op liet ccne ziet mci\ een naakten man,
aan wien eenc dame in groot toilet een glas wijngrog aanbiedt, en
op het andere een naakte vrouw en een man, als bedelaar gekleed.
Op die tweede schilderij is het glas grog omgeworpen.
- Een groot gemak voor bezoekers van de tentoonstelling te
Parijs, is de openstelling binnen liet gebouw van een bureau voor
geldwisseling, gehouden van wege het Britsehe Money orderofjke
te Londen. Alle Europesche, Indische, Amcrikaunsehe en andere
speciën kunnen daar tegen een zeer laag agio worden verwisseld.
Db koi' 1' 1 ji 1 inzi.n van Pakijs. Een woord over oen der voornaamste
trekken van liet Purijschc leven moge welkoul rijn aan die lezers, wier bezoek
naar dc groote tentoonstelling hun eerste reisje naar do Fransebe hoofdstad
zijn zal. De koflij huizen van Parijs inaken ccne wereld op zich zelve uit.
Verbonden aan alles wat vrolijk cn elegant is cu zelfs veelal aau alles wat
kenuis bezit, worden zij gezocht door lieden, die, voor ccnigen tijd bevrijd van
de zorgen hunner zaken of die vermoeid zijnde van staat- of letterkundige
verantwoordelijkheden, zich spocdeu naar de prachtige hoofdstad \ol vermaak.
Zij ziju de trotsch van iedcren Parijzeuaarwant zij vertoonen niet alleen elke
rang iu de maatschappij en ceue vermakelijke studie van vreemde exentricilriten,
maar ook de prachtige voortbrengselen vim Fransebe kunstarbeid. Niets ia de
Tuiloricn ui' zolls in de vergulde en geschilderde receptie-zalen van liet Hotel
de Villc of het Salon des Glacés van Verstiillcs kan in (Ie pracht van goudblad
of snijwerk cn geschilderde versieringen de ruime znlc-n overtreffen, waarin de
flaneur van dc Boulevards zijn bittertje uf zijne koflij drinkt.
Moge er ook 111 Parijs geene ltaoge clubs bestaan, het komt voorzeker niet
door gebrek aan al de elegante geriefelijkheden, die zelfs de beste clubs in
Londen hunne inschrijvers kunnen aanbieden. Voorzeker, de zalen in Parijs
ziju voor de gehcele wereld geopend, zoowel voor den blaauw kiel, die ziju Maan
dag viert, als voor den graaf, die zich nog een uurtje bezighoudt met de
„Liberté", om niet te vroeg eu soiree to komen. Deze vrijheid, deze mengeling
beleedigt nogtaiis zelfs de meest verfijnde sinnak niet. Naast den kolonel, ziet
men den soldaat aau tafel gezeten, zijn I.yons bier vrijelijk gebruikende eu
volkomeu op ziju gemak iu de tegenwoordigheid van zijn superieur. De zucht
tot afzondering, die zoo eigen is iu dc London-club, die geheel vreemd is aan
het Fransebe karakter cn die alleen aanleiding zoude geven lot bespotting als
die door een aantal modegekken weid aau den dag gelegd, moest eerst iu
liet Parijsclic maatschappelijke leven geheel en al word-mi ingevoerd eer er een
Pal 1-mall aan dc oevers der Sc-ïne zou kunnen worden opgerigt. Wij laten het
aan Whilc's over, de mogelijkheid te onderzoeken om in Parijs vergaderingen
daar to stellen uitsluitend uit licercu bestaande gelijk 1»ij
Wij voui' ons wensehen het echter met, want wij zijn tevreden met de
wonderbare rijen openc buizen, met uitgezochte» smaak versierd, die zich op
de Boulevards van de Madaleine tot bijna aan de Julij—kolom uitstrekken.
AVcl verwarmd als de oostcwind langs dc kreede straten zweept en de werk
zaamste leden verstijven tot den grond toe open als de Parijsclic poedel-
houden, met hunne neuzen in muilkorven van ij/erdraad besloten, rondslenteren
1*11 de hondsdagen noodigen zij den bevende» rei/.iger uit (onverschillig boe
lang zijne reis geweest is, of welken tijd van den dag hij behoefte aau vcrverschiug
gevoelt) 0111 zich te warmen met een glaasje punch zoo zacht als lluwocl, of
zij verlokken de verhitte wandelaars 111 de tuinen der Tuileriiiit 0111 de uit
werking te beproeven van groseille, te midden van den geur van frisschc bloemen
op de laatste marktdag van buiten anngebragtiu elk jaargetij bieden de
koflij li ui/cu van Parijs een uitlokkend uitzigt aan. Tot helooning voor dut alles
genieten zij een buitengewoon druk bezoek, gedurende het gehcele jaar van
's morgeus acht tot elf ure 's avonds. Ilier gaat de vrijgezel ontbijten of liever
hij neemt er zijn voorafgaande cafu au lait, dat voor hein tot den middag
voldoende is, als wanneer liij welberaden nedcrzil aan ziju eersten maaltijd. De
lieden die zeer vroeg iu den morgen aan den 111 beid ziju geweest, treden er
binnen 0111 oen eenvoudig ontbijt te gebruiken, met een keukencecHje van
brood en eijeren met koflij of chocolade. Dan komen er tegen den middag
zwervers van allerlei aard, lieden die een vrijen dag hebben, studenten die
zich van een voorwendsel hebben voorzien 0111 ccncn dag in ledigheid door te
brengen, roués die zoo even uit hun bed gekropen zijn om huuue droögc koelen
te bevochtigen, oude licercu met hel lintje van het Legioen van Eer in hun
knoopsgat, die begcerig zijn de morgenbladen te lezen, geslepene. speculateurs
van de beurs, die ecne groote zaak gedaan hebben, willigt ccne oude getaanda
dame uit lief platteland, door een dapperen zoon vergezeld, die, liet moederlijk
bezoek 111 aanmerking genomen, ecu dag vrij heeft alle dezen worden onder
du niorgenbezockcrs van een Parijscli kollijliuis gevonden. Deze lijst kan nog
aanmerkelijk worden uitgebreid door: Duitsehers die naar bier verlangen, Engel-
sehen die, in hun hotel ontbeten hebbende, een vroegtijdig maar onwederstaan-
buar verlangen aan den dag ieggen voor bittere ule, a 2 francs de llcscli,
Italianen die er ijs begeereu op Napclsohe wijze, door Pogod, toebereid, eenigc
luije Spanjaarden eu slimme Joden uit Hamburg, dadelijk te herkennen aau
hunne baarden cn horologiu-kettingeii. Docli eerst naliet middag-ontbijt worden
de kollijliuïzeu vrolijk dooi' het losse, lngchuiide, zorgelooze en gedachtclooze
leven van Parijs.
liet is ecu schoone zomerdag, gedurende de aanstaande Julijmaand. De
lucht is drukkend door de middaghitte. Langzaam trekken de remises langs
de Boulevards, - de Auvergnat loopt zwaarmoedig heen met zijne emmers vol
8-.ine-water, - de grisettc huppelt nog vrolijk en luchtig voorwaarts inet
hare donker-groene hoedendoos, droomcude van een diuce, dit haar geliefde
Vielor haar beloolt heeft aanstaanden Zondag in de „Bobiuson te zullen geven.
Flinke bedienden, zooals men ze alleen in Parijs vindt, trekken du zonne
schermen neer, schikken de huiselijke groene tafeltjes in orde op het plein, zij
werpen wat nat geel zand er onder en wachten aldus hunne zekere bezoekers.
Daar komen zij aau iu levende ïagelieiide groepjes. Partijtjes die na hel vroeg
tijdige deniïtasse. een toertje op" het meer van het Bois du Bolognc willen
maken, modegekken iu de sierlijkste kleuren getooid, s-uaijc hoeren voor wie.
het dominospel euue ouvvederslnnubarc na ut rekkelijkheid heelt, dikke kooplieden
wier vrouwen do winkel en do daarbij bchoorende boeken waarnemen (en die
altijd nog iets extra's verdienen, op ccne wijze d.iar do luije eehtgenooten onkundig
van worden gelaten), alle deze vergrootcii dc lijst van bezoekers die de koftij-
huizen van de Boulevards in stand houden. Op dezen tijd iu liet jaar beginnen
de hangende baarden van Eiecadilly zieli onder de menigte te vertoonen. Voor
iu het Café Cardinal, dat door onzen teckenaai is voorgesteld, ziju onze brave
la ad genoot eu le vinden hunne excentriciteiten aau den dag leggende. I)e blaam
die op ons lag als gedaehtclooze verkwisters, is gelukkig geweken. Dc bediende
is nu overtuigd, dat Cambcrvvell geen beter pourboire zou oplevercu dau de
Buc. dc Breda: en naar die mate regelt bij zijne beleefdheid.
Niet dat een bediende van dc Boulevard onbeleefd kan ziju. De beleefdheid
schijnt du beweegkracht van hun leven te ziju Die wonderbare vlugheid waai-
mude hij 111 do openc lucht cu door het kollijliuis snelt cn zijnen weg vindt
door dc rijen van gcmakzoekeiide begunstigers aan de groene tafeltjes, terwijl
li'j op de toppen van zijne vier vingers cn rluitn ecne onmetelijke stapel draagt
van kopjes, liqneurglaasj. s, bierglazen, tlcssclicn uiel ijsvv.iter eu klontjes suiker,
die de roem zijn van do Purijsclie jeugd, schijnt euue edele pog:ug te zijn van
ceue ridderlijke natuur. mag hem een vlammetje cu uit elk zijner zakken
kau hij lucifer» te voorschijn brengen. Hoewel men hein van verschillende
kanten roept, hij vindt toch nog tijd 0:11 twee of drie lucifers aan te steken
en ze zelfs vast le houden tot de zwavilluchl er af is eer hij er u een aanbied.
Hij geeft zicli uit voor een weerprofeethij is op de hoogte, zooals liet spreek
woord zegt, van du slotprijzcn van de publieke fondsen, en hij weet te spreken
over de schouw burgen.
De lezer, die den Parijsehen bediende iu zijne volmaaktheid wenscht le loeren
kennen, moet een schooueu zomeravond uitkiezen en dun tegen acht ure buiten
liet rotonde van liet Palais Itoyal gaan zitten, te midden van ongeveer drie
honderd mcnschcu, door acht bedienden gedimd, die rondsncllcu met aardewerk
eu nieuwsbladen, met cene vlugheid, die ied -rc harlekijn iieti zou benijden.
Hu! aantal mcnschen, dis ecnige van du welbekende Parijsclic kotiijUui/eii op
eun zomerdag bezoeken is verwonderlijk groot. Bijv., de directeur van Pergods
Napolitaanscli ijs-etablissement rekent er op, eiken zomeravond bij goed
niet minder dun duizend porliëti ijs te verkoopon. Is de verkoop beneden deze
raming dan is hij ontevreden op de bedienden. Wij vermoeden dat cr in diy
jaar niet veel reden tot ontevredenheid zijn zal.
Van liet eigenlijke kollijliuis wenden wij ons naar het cstainiuct. liet est
is een koffijhuis waarin het vooken vergund is tu waar bijgevolg zelden v
worden gezien. Hier v indt incn Parijsche jongelieden nan het billard, kcuvclu|
met de dame aan het elegante buffet, dc gchucle z.oinersche morgen duorbrengei
