1868. N°. 2.
Vrijdag 3 Januarij.
26 Jaar!
NATIONALE MILITIE.
TWEEDE KENNISGEVING.
Cz.
OPROEPING TER INSCHRIJVING.
BINNENLAND.
HELDERSCHE
EN NIEUWEDIEPER COURANT,
„W ij huldigen het goed e."
Verschijnt Dingsdag-, Donderdag- en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal1.30.
franco per post - 1.65.
Uitgever
Bureau:
A. A. BAKKER
MOLENPLEIN, N°. 103.
Prijs der Advertentiën: Van 14 regels 60 cent,
elke regel meer 15 cent, behalve 35 cent zegelregt.
Grootc letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der gemeente HELDER,
Gezien de artt. 15 tot 20 der Wet betrekkelijk'de Nationale Militie, vau
den 19 Augustus 1861 (Staatsblad No. 72);
Brengen de navolgende wetsbepalingen ter kennis van de ingezetenen:
Dat alle mannelijke ingezetenen, die op den 1 Januarij aanstaande hun 19de
jaar zullen zijn ingetreden, verpligt zijn zich ter inschrijving voor de Militie
aan te geven tusschen den 1 en 31 Januarij aaustaonde. Zij die zich na den
31 Januarij, doch voor den 31 December 1868 ter inschrijving aanmelden,
worden alsnog ingeschreven, doch verbeuren eene boete van f 25 tot f 100.
En dat zij, die eerst na het intreden van hun 19de jaar, doch vóór het vol
brengen van hun 20ste jaar, ingezetenen worden, eveneens tot die aangifte ver
pligt zijn, zoodra zij de hoedanigheid van ingezeten verkrijgen.
Dat voor ingezeten wordt gehouden
1. Ilij, wiens vader, of, is deze overleden, wiens moeder, of, zijn beiden over
leden, wiens voogd ingezeten is, volgens de wet van 28 Julij 1850 (Staats
blad No. 44), luidende artikel 13 dier wet aldus:
„Gevestigd of ingezetenen zijn, die binnen het Rijk in Europa hebben gewoond,
„a. Gedurende de drie laatste jaren.
„b. Gedurende achttien maanden na aan het Bestuur hunner woonplaats het
„voornemen tot vestiging te hebben verklaard.
„Nederlanders zijn: gevestigd of ingezetenen, die gedurende de laatste
„achttien maanden hunne woonplaats binnen het Rijk in Europa hebben gehad.
„Nederlanders, die ter zake van 's Lands dienst in een vreemd land
„wonen, worden voortdurend als ingezetenen beschouwd.
„De bepalingen van ingezetenschap, in bijzondere wetten voorkomende,
„gelden alleen voor zooveel betreft de onderwerpen in die wetten behandeld."
2. Hij, die geene ouders of voogden hebbende, op 1 Januarij a. s. gedurende de
laatste achttien maanden in Nederland verblijf zal hebben gehouden.
3. Hij, van wiens ouders de langstlevende ingezeten was, al is zijn voogd geen
ingezeten, mits bij binnen het Rijk verblijf houdt.
Dat voor ingezeten niet gehouden wordt de vreemdeling, behoorende tot een
Staat, waar de Nederlander niet aan de verpligte krijgsdienst is onderworpen, of waar
ten aanzien der dienstpligtigheid het begii&èl van wederkeerigheid is aangenomen.
Dat voor de Militie niet wordt ingeschreven
1. De in een vreerad Rijk achtergebleven zoon van een ingezeten, die geen
Nederlauder is.
2. De in een vreemd Rijk verblijf houdende ouderlooze zoon van een vreemde
ling, al is zijn voogd ingezeten.
3. De zoon van den Nederlander, die ter zake van 's Lands dienst in 's Rijks
Overzeesche Bezittingen of Koloniën woont.
Dat de inschrijving behoort te geschieden
1. Van een ongehuwde in de gemeente, waar de vader, of, is deze overleden,
de moeder, of zijn beiden overleden, de voogd woont. t
2. Van een gehuwde en van een weduwnaar, in de gemeente waar hij woont.
3. Van hem, die geen vader, moeder of voogd heeft, of door dezen is achtergelaten,
of wiens voogd buiten 's Lands gevestigd is, in de gemeente waar hij woont.
4. Van den buiten 's Lands wonenden zoon van een Nederlander, die ter zake
van 's Lands dienst in een vreemd land woont, in de gemeente waar zijn
vader of voogd het laatst in Nederland gewoond heeft.
En worden diensvolgens bij deze opgeroepen alle mannelijke ingezetenen dezer
gemeente, die io dezen jare den 18jarigen leeftijd hebben bereikt of nog zullen
bereiken, en mitsdien degenen, die geboren in den jare 1849, op den eersten
Januarij 1868 hun 19de jaar zullen zijn ingetreden, om zich ter inschrijving
voor de Militie, bij hen, Burgemeester en Wethouders, aan te geven in het
Raadhuis der gemeente, op den 2den of een der volgende dagen van de maand
Januarij, des morgens tusschen 9 en 12 ure; zullende zij, die eerst na het
intreden van hun 19de jaar, doch vóór het volbrengen van hun 20ste ingezeten
worden, en dus mede verpligt zijn zoodra zij die hoedanigheid verkrijgen, zich
ter inschrijving voor de Militie aan te geven, de aangifte kunnen doen ter
plaatse en uur hierboven omschreven.
Burgemeester en Wethouders verwittigen verder de ingezetenen:
Dat, welke aanspraak op vrijstelling van dienst iemand ook zoude vermeenen
te hebben, de aangifte ter zijner inschrijving niettemin behoort te geschieden,
terwijl bij ongesteldheid, afwezigheid of ontstentenis, ziju vader, of is deze
overleden, zijne moeder, of, zijn beiden overleden, zijn voogd tot het doen van
aangifte gehouden is.
Dat, ter voorkoming van onaangenaamheden, welke voor de ingeschrevenen
volgen moeten uit eene verkeerde spelling van naam of uit eene onjuiste opgave
van den dag der geboorte, de belanghebbenden moeten medebrengen een Extract
uit hunne geboorte-acte, hetwelk kosteloos kau worden verkregen.
Verzuim vau aangifte ter inschrijving wordt gestraft volgens de Wet.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
Helder, STAKMAN BOSSE, Burgemeester.
27 December 1867. L. VERHEY, Secretaris.
HELDER en NIEÜWEDIEP, 2 Januarij,
Dat de verslandhouding tusschen de hoven van Frankrijk en
Pruissen zeer gunstig mag genoemd worden, blijkt uit 's Keizers
woorden, gesproken bij gelegenheid dnt de Pruissische gezant voor
het eerst voor den Keizer optrad als vertegenwoordiger van den
Noord-Duitachea Bond, in antwoord op diens vredelievenden speech.
Napoleon betuigt daarin op nieuw, dat hij de vrede van Europa
begeert en levert het onmiskenbaar blijk, dat het hem ernst was,
toen hij verkondigde de gebeurtenissen aan gene zijde van den Rijn
als faits accomplis aan te nemen.
Het Harmonie-gezelschap Concordia heeft ter gelegenheid der
jaarverwisseling in den nacht tusschen Dingsdag en Woensdag 11
eene serenade gebragt aan den heer Burgemeester.
Aan een artikel, voorkomende in The meclianics magazine van
22 Nov. 1867, ontleenen wij de volgende opmerkingen, die, als
afkomstig van een Eugelsehman, wel belangrijk mogen heeten
„Indien wij een model van een torenschip behoeven, uitmuntend
gewapend en in flinken staat om dienst te doen, dan hebben wij
sleehts naar de Prins Hendrik te zien van de Koninklijke Neder-
landsche Marine, welk schip thans de Engelsche en Fransehe
kanaalhavens bezoekt.
Dit schip is zeer goed gewapend met vier getrokken stukken van
9 Eng. duim, wegende 12j ton, geplaatst in twee torens, op
prachtige ijzeren aifuiten en sleden.
Nu! wij hebben commissiën gehad, die duizende ponden besteedden,
proefnemingen zonder einde en dat alles met welken uitslag Dit
is zeker, dat wij geene torenscbepen hebben met eene wapening
zooals de Prins Hendrik, noch dat wij het gelijke hebben wat
betreft de inrigting der torens, dan wel de affuiten, sleden of de
kleinste details van het geheel."
Onderstaande cijfers duiden de voorraad granen en zaden aan te
Amsterdam, aan de Zaan, Rotterdam, Dordrecht, Schiedam en
Delfshaven over de drie laatste jaren, te zamen genomentarwe,
1865 3988 last, 1866 2014 last., 1867 2889 last.; rogge, 1865
27625 last., 1866 16195 last., 1867 16660 last.,; gerst, 1865
2145 last., 1866 2098 last., 1867 6219 last.; boekweit, 1865
800 last., 1866 746 last., 1867 2645 last.; koolzaad, 1865 1160
last., 1866 5693 last., 1867 6258 last.; lijnzaad, 1865 4454 last.,
1866 1668 last., 1867 4469 lasten.
SCHAGEN, 30 Dec. Heden is door burgemeester en wethouders
ten raadhuize alhier publiek aanbesteedhet bouwen van een
nieuw schoollokaal, waarvoor 19 inschrijvingen waren geleverdde
hoogste inschrijving bedroeg 12,000, en de laagste 7777,
ingeschreven door den heer K. Blom, mr. timmerman, alhier, die
aannemer van het werk is geworden.
ALKMAAR, 30 Dec. De heer W. G. ten Houte de Lange,
heel- en verloskundige alhier, vierde heden een vermeldenswaardig
feest. In tien achtereenvolgende maanden is door hem op acht
patiënten de beklemde-breuk-operatie verrigt en wel met het
gelukkig gevolg dat allen geheel herstelden. Heden vereenigde
genoemde heer die acht personen van verschillenden leeftijd en
geslacht ten zijnen huize om in vrolijk dankbaren zin die voor hen
zoo gelukkige herstelling te vieren.
31 Dec. Gedurende het afgeloopen jaar zijn op de wekelijksche
markten alhier aangevoerd 4,154,644 Ned. ponden kaas en 67,009
mudden graan.
HOORN, 30 Dec. Bestuurderessen van het genootschap „Moeder
lijke Weldadigheid" alhier, hebben dezer dagen van H. M. de
Koningin weder eene bijdrage van 100 ten behoeve van hare
liefdadige inrigting ontvangen.
PURMERENDE, 31 Dee. Door den raad dezer gemeente is
tot stads-muziekmeester verkozen den heer Godron, van Arnhem,
die tevens door den kerkeraad der Hervormde Gemeente tot organist
is benoemd. In een vroegere raadsvergadering werd tot teekeu-
meester alhier benoemd de heer van der Worp, van Zutphen.
VELZEN, 30 Dee. De ellende onder de arbeiders aan het
kanaal door Holland op zijn Smalst is moeijelijk te beschrijven.
Tengevolge der staking van de werken voor onbepaalden tijd, is
bijna de geheele bevolking van de heide onder deze gemeenten van
elk eerlijk middel van bestaan beroofd en gaat zij met rassche
schrede de uiterste ellende te gemoet. In deze maand zijn reeds
meer dan 500 arbeiders ontslagen. Het onmisbaarste huisraad, ja
zelfs de oudste kleederen worden te gelde gemaakt om den vreeselijken
hongerdood te ontkomen. Wordt niet spoedig in dezen jammerlijken
toestand op de eene of andere wijze voorzien, dan wacht aan de
ongelukkige arbeiders een verschrikkelijk lot.
AMSTERDAM, 31 Dec. De zaak der Kanaal-Maatschappij
houdt alhier de aandacht in de hoogste mate bezig. Er is een
brochure -verschenen, die de houding van den heer Pijnappel in
deze zaak bestrijdt, waarbij gevoegd wordt, dat die heer slechts een
vijfde van zijn aandeel heeft gestort en dus tot de (inwilligen
behoort. Uit vrees dat de regering niet zal willen of kunnen te
hulp komen, om het Kanaal van staatswege te doen voltoojjen,
komt de onvermoeide heer Jager in eene andere brochure met het
plan, dat de stad Amsterdam voor 10 millioen aandeelen in de
Kanaal-Maatschappij zal nemen, in 20 stortingen van 500,000.
Daarvoor zou de gemeente eigenares worden van het Kanaal en
de havenwerken.
's GRAVENHAGE, 31 Dec. Z. K. H. Prins Frederik der
Nederlanden heeft heden middag ten gehoore ontvangen eenige
aanzienlijke ingezetenen, benevens een aantal officieren der land- en
zeemagt, die onlangs in hunne rangen bevorderd zijn.
1 Januarij. H. M. de Koningin heeft gister avond de gods
dienst-oefening onder het gehoor van ds. Moll, in de Groote Kerk
bijgewoond.
Heden morgen werd die in de Waalsche Kerk geleid, door ds.
Vust, bijgewoond door HH. MM. den Koning en de Koningin.
Bij het uitgaan der kerk deed eene vrouw een voetval voor Z. M.,
ter overhandiging van een smeekschrift, dat niet alleen welwillend
werd aanvaard, maar Z. M. beurde de vrouw persoonlyk uit hare
smeekende houding op en sprak haar eenige woorden toe, die haar
troost of blijde hoop schenen te schenken, althans onder den uitroep
van een hartelijk „Goddank" barstte zij in een tranenvloed uit.
Hierdoor zoowel als door Zr. Ms. innemende minzaamheid, waren
alle omstanders ten diepste geroerd. Dv. 's G. en Z. H.)
HARLINGEN, 30 Dec. Tengevolge van twee ingebragte protesten,
is het onlangs bij de Hervormde Gemeente alhier benoemd kerkelijk
kiescollegie, ontbonden.
Bedankt voor het beroep naar Sint-Pancras door J. la Verge, van
Hensbroek.
Het Nederl. Zendeling-Genootschap heeft in 1867 aan giften en
legaten ontvangen, 44743.02
Op 1 Jan. 1868 zullen in Nederland aanwezig zyn 191 telegraaf
kantoren, waarvan 84 aan het Ryk belmoren.
In de week van 2228 Dec. heeft zich één geval van veetyphns
in de gemeente Oudenrhijn voorgedaan.
In de binnenlandsche bladen wordt de welhaast te wachten ont
binding der Tweede Kamer druk besproken. Onderscheidene be
schouwingen komen hierop neder, dat bij de eerlang te houden
verkiezingen ook de zaak van het onderwijs beslist zal worden.
Men verwacht, dat de regering concessiën zal toestaan aan de party
die het godsdienstig onderwijs op de bijzondere scholen wil
bevorderen, door verkorting der regten van de openbare school. De
wet van 1857 heeft, zoowel als die van 1806, verdraagzaamheid
zoeken te bevorderen, door handhaving der openbare scholen, toe
gankelijk voor kinderen van de verschillende godsdienstige gezind
heden. Onbevooroordeelde landgenooten en vreemdelingen hebben
eenparig met lof van ons nationaal schoolwezen gewaagd; maar
eenzijdige beoordeelaars zoeken de openbare school in verdenking
te brengen en haar te beschuldigen van het ongeloof in de hand te
werken. Het voorstel, voor eenigen tijd door den heer de Branw
in de Tweede Kamer gedaan, tot wijziging der schoolwet van 1857,
heeft bij alle welgezinden grooten tegenstand verwekt. Wij twijfelen
ook niet of het meerendeel der kiezers zal, ziende op de goede
vruchten die ons vaderlandseh schoolwezen heeft gedragen, by de
stembus ter gunste van de openbare school uitspraak doen.
Het is niet onmogelijk, dat de regering om zich staande te
houden, cn zich daartoe van de ondersteuning der tegenstanders van
de openbare school tracht te verzekeren, in haar programma by de
verkiezingen opneme, dat zij eene wijziging der schoolwet zal voor
dragen. De roeping van dit kabinet by zijne optreding is geweest
de oplossing der koloniale qurestie; de taak hierdoor aan het
ministerie opgelegd is door geen der drie elkander opvolgende
ministers van Koloniën volbragt. Wensehelijk zou het zijn, als
dit kabinet vooral die zaak met ernst zocht te volbrengen. De
wijziging der schoolwet is eene zaak die lang niet algemeen wordt
begeerd; slechts gering is het getal dergenen, die voor het vader
land heil verwachten van eene verandering in de wet op het lager
onderwijs. En zelfs zonder de aanwending van allerlei middelen
om de hartstogten in beweging te brengen, zouden er voorzeker
nog veel minder aanklagten tegen de openbare school worden in
het midden gebragt.
Onverdraagzaamheid is voor de rust en het genoegen der inwo
ners het grootste ongerief. Daarom wenscheD wij, dat ook in 't
belang van verdraagzaamheid en tot wering van den zoo gevreesden
geloofshaat, de aanstaande verkiezingen een uitslag mogen hebben,
vijandig aan het drijven eener party, die het schoolwezen wil terug
brengen onder het oppergezag der kerk. Te meer hopen wij dat,
omdat in enkele andere landen, waar het onderwijs nog onder het
gezag der kerk is geplaatst, met kracht gestreefd wordt naar los
making van dien knellenden band. Ons land heeft dus in dit
opzigt zijn naam als land van verdraagzaamheid en verlichting
met kracht te handhaven.
Parey verhaalt, dat in het hooge noorden van den Stillen
Oceaan, de lucht zoo dun is, dat twee personen, op een afstand
van 1 j Engelsche mijl van elkander geplaatst, gemakkelijk met
elkander kunnen spreken.
Volgens naauwkeurige, vooral in den laatsten tijd veelvuldig
gedane peilingen, vormt de bodem van den Atlantischen Oceaan
een vrij regelmatig vlak ter diepte van 3 a 400 el onder den
waterspiegel, die echter op de verst van de oevers verwijderde
punten tot 1300 ellen vermeerdert. Dit is echter alleen toepasselijk
op ons noordelijk halfrond. Bezuiden den equator heeft men meer
malen tot 4500 el diepte gepeild.
In ieder geval is dus de naam onpeilbare diepte, aan de zee
gegeven, eene groote overdrijving.
De Philippijnsche eilanden zijn in het laatst van Sept. jl. door
eene zware overstrooming hevig geteisterd. De berigten zijn hart
verscheurend. Grenzenloos is de ellende, welke deze watersnood over
de ongelukkige bewoners heeft gebragt. Om er zich een denkbeeld
van te kunnen vormen moet men in zijne gedachte teruggaan tot
den tijd van den zondvloed. Het officiële dagblad van Manilla
bevat daarvan een verslag, dat de haren doet ten berge rijzen en
waaraan het volgende ontleend wordt:
Te Bangnet alléén (tellende circa 10,000 zielen) zijn 694 lijken
gevonden; 950 huizen (meest van hout en bamboes) zijn vernield
en al het huisraad, de kleederen, enz., verloren gegaan. Voor zoo
veel men reeds nu weet zijn 1500 stuks rundvee, 2500 paarden,
1000 buffels en 1200 zwijnen omgekomen; bovendien al het
gevogelte.
Eene jonge dame te Znrich heeft daar voor het eerst examen in
de genees- en heelkunde afgelegd.
BENOEMINGEN EN VERPLAATSINGEN BIJ MARINE EN LEGER.
Bij het wapen der Artillerie is benoemd: by het regement
rijdende Artillerie, tot lsten luit. (naar ouderdom van rang), de
2de luit. P. Haitsma Muiier, van het regement.
0 0 S T -1 K D I E.
"Wij ontleenen aan de Staatscourant de volgende opgaven van Zr. Ma.
schepen in Oost-Indië, loopende tot 15 November jl.
Prins Alexander der Nederlanden, kapt. J. W. de Ruyter de WildtJudo,
kapt.-luit. jhr. J. B. E. von Schmidt auf Aftenstadt en de Cachelot, kapt. A.
J. Kroef, wachtschepen te Batavia, Soerabaija en Macassar; Pylades, luit.
lste kl. W. H. F. van Oordt, vervolgt de opname der vaarwaters aan de N. en
O.kust van Banka; roeikanonneerboot No. 14, luit. 2de kl. D. J. A. D.
van den Steen, wachtschip te Samarang; Amsterdam, tydel. komm. luit.
late kl. jhr. A. F. Meijer, ligt ter reede Batavia gereed voor de dienst;
Rcinier Clacszen, luit. lste kl. A. N. L. Koops, gestat, ter O.kust van Sumatra, ia
naar Batavia opgeroepen, ten einde te Onrust geïnspecteerd te worden;
Reteh, tijdelijk buiten dienst gesteld; Haarlemmermeer, luit. lste kl. J. W.
F. Frucht, gestat, ter W.kust van Borneo, zal gestationeerd worden ter O.kust van
Sumatra; Celebes, luit. lste kb F. M. ParkcrVerboom, nagenoeg gereed voor
de dienst, zal binnen kort de Madura vervangen in bet stat. Z. en O. afd.
van Borneo; Bromo, kapt.-luit. H.P. van Boneval Faure, verrigt ten dienste
der telrgraphie eenige loodingen en onderzoekingen in het vaarwater van Banka
naar IliouwOnrust, luit. lste kl. D. A. Cooinansde Ruiter, gest. in de Z.
en O. afdeeling van Borneo; Ardjoeno, kapt.-luit. H. B. Kip, te Soerabaija
voor de dienst gereed; - Stavoren, luit. lste kl. C. J. Smitb, gestat, in de
wateren van Celebes; Prinses Amelia, kapt.-luit. C. A. L: H. baron van
Heeckeren, gest. inde Moluksche wateren; Coeboorn, luit. late kl. II. van
Goens, gest. in de wateren van Celebes; Madura, luit. late kl. A. J. van
Mansvelt, gestat, ter Z. cn O. afd. van Borneo, gaat naar Soerabaija om te
repareren; Aart van Nes, luit. lae kl. II. K. Koning, ligt te Soerabaija gereed
voor de dienst, zal naar Menado terugkeerenBali, kapt.-luit. jhr. A. R. A.
M. Clifford Kocq van fireugel, gestat, in de wateren van Menado, gaat naar
Soerabaija om te repareren; den Briel, luit. lste kl. \V. F. van der Burg,
gestat, ter Z. en O. afdeeling van Borneo; Maas en Waal, luit. lste kl.
jhr. J. H. P. von Scbmidt auf Altenstadt, gestat, in de wateren van Riouw en