1868. N°. 10.
Woensdag 22 Januarij.
26 Jaarg
DE VERKIEZINGEN.
BINNENLAND.
BUITENLAND.
LAATSTEBERIGTEN.
Cz.
ülr. W. VAX DEK KAAIJ,
Mr. J L. DE BRKMX KOPS,
Mr. W. VAX DEK KAAM
Mr. J. L. DE ltltI I.I V KOPS."
HELDERSCHE
EN NIEUWEDIEPER COURANT,
„Wij huldigen het goede.'
Verschijnt Dingsdag-, Donderdag- en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal1.30.
franco per post - 1.65.
U i t g- e v e i'
Bureau:
A. A. BAKKER
MOLENPLEIN, N°. 163.
Prijs der AdvertentiënVau 14 regels 60 cent,
elke regel meer 15 cent, behalve 35 cent zegelregt.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
In onze gemeente is een billet verspreid, waarin op grond, dat liet belang
onzer gemeente het behoud der plaatselijke accijnsen vordert, de kiezers worden
opgewekt, om het tegenwoordig ministerie te steunen.
Dat ons vaderland de afschaffing der plaatselijke accijnsen aan een liberaal
ministerie te danken heeft, wordt zeker niet door ons betwist. Het zal altijd
de roem van den minister Betz zijn, dat hij deze hervorming, waarbij de laatste
6porcn der binnenlaudsche tollen en slagboomen voor het vertier werden weg
genomen, heeft tot stand gebragt.
Maar te gelijk, heeft dat liberale ministerie begrepen, dat er gemeenten zijn,
wier eigenaard igen toestand, de invoering van hetgeen als algemeenc maatregel
een zegen was voor het land, niet toeliet, immers voor als nog niet toeliet;
en zoo zijn wij onder het liberale ministerie de accijnsen blijven heffen.
Voor allen, die met onze gemeente, hare middelen en hare behoeften bekend
zijn, kan het niet twijfelachtig zijn, dat wij nog lang verstoken zullen moeten
j blijven van hetgeen elders dadelijk uitvoerbaar wasdat wij nog vele jaren onze
toevlugt tot de plaatselijke accijnsen zullen moeten nemen.
Dat er van de zijde van het ministerie, voor wien deze plaatselijke behoefte,
om accijnsen te heffen, niet zoo tastbaar is, als voor ons, die personen, zaken,
omstandigheden kennen, dus een zekere drang wordt aangewend, om ons van de
accijnsen los te maken, achten wij zeer verklaarbaar, welke rigting een ministerie
ook mag zijn toegedaan.
Maar zeer vreemd mag het genoemd worden, de kiezers te willen wijsmaken,
dat zij dien drang van een liberaal ministerie hebben te wachten en daarom
f aanbevelen hunne stemmen te geven aan hen, die het tegenwoordig ministerie
zullen steunen, op een oogenblik, dat ieder in het verslag van de zitting van
den gemeenteraad van den léden dezer kan lezen: dat de tegenwoordige
minister van binnenlandsche zaken zwarigheid heeft gemaakt, om de
gemeente-begrooting ter goedkeuring aan den koning voor te dragen,
omdat er nog geen begin met afschaffing van accijnsen is gemaakt,
omdat de minister verhooging van den hoofdei.ijken omslag verlangt.
Wanneer deze zaak een onderwerp kon zijn, waarom men voor of tegen een
ministerie gezind mogt zijn, dan zoude eene gezonde redenering tot het besluit
leiden, om het tegenwoordig ministerie, dat tot verhooging van den hoofdelijken
omslag en tot afschaffing van accijnsen drijft, niet te steunen, maar dan nog
liever de kans eens te wagen met een liberaal ministerie, van hetwelk men nog
niet weet, of dat hetzelfde zal doen, al mag men, dat vermoeden of veronderstellen.
De gemeenteraad heeft besloten nogmaals hare gronden voor het voorloopig
behoud der tegenwoordige middelen aan Gedeputeerde Staten te doen kennen.
Wij hopen, dat deze zullen inzien, dat wat verlangd wordt, voor ons nog onuit
voerbaar ismaar de vraag, of de locale toestand van de gemeente Helder toe
laat accijnsen op te heffen en den hoofdelijken omslag te verhoogen, heeft met de
1 politieke rigting van liet ministerie, niets te makenmaar zij die er par force
een argument bij de verkiezing vau zouden willen maken, moeten dan zeker niet
het tegenwoordig ministerie steunen, waaronder thans tot die opheffing van
accijnsen gedreven wordt. Indien locale belangen in de weegschaal mogen gelegd
worden, laten wij in onze gemeente dan niet vergeten, dat wij aan een liberaal
J ministerie en aan liberale afgevaardigden hebben te danken gehad, dat onze
I gemeente uit het onvrije territoir is ontslagen, en tot los- en ladingplaats
i verheven is wat jaren en jaren lang door behoudende ministeriën was geweigerd.
Laten wij dan, dankbaar voor wat wij aan eene vrijheidademende rigting
I verschuldigd zijn, die rigting steunen en onze stemmen uitbrengen op de
Kandidaten dier rigting, de Heeren:
te Alkmaaren
te Delft.
Door den heer mr. P. van Bemmelen, regter in de Arrond.-
Begtbank te Alkmaar, ia dezer dagen een woord tot de kiezera
gerigt, dat in hooge mate belangstelling wekt. Het strekt de
rigting des schrijvers op staatkundig gebied is genoegzaam bekend
i tot aanbeveling van de candidaten der Chntrale Kiesvereeniging: de
heeren mr^. W. van der Kaay en J. L. de Bruyn Kops. Tot het
uitbrengen van hunne stemmen op genoemde heeren, worden de
kiezers door den schrijver gewezen op het voortreffelijke der liberale
j instellingen des lands in tegenstelling van de rigting des behouds,
door de heeren van Foreest en 's Jacob voorgestaan. Tot aan
beveling van den heer de Bruyn Kops, acht de schrijver het niet
noodig veel in het midden te brengen. „Door zijne geschriften en
met name door het sedert jaren door hem uitgegeven tijdschrift:
Be Economist, is hij in den lande genoeg bekend. Hij heeft zijn
leven gewijd aan eene wetenschap, waarvan hij de beoefening om
zoo te zeggen in Nederland heeft ingeleid, aan de Staathuishoudkunde,
dat wil zeggen aan de wetenschap der volkswelvaart. Vroeger jaren
lang ambtenaar en referendaris bij 's lands algemeen bestuur, heeft
hij buiten zijne wetenschappelijke studie ook practische ervaring
van regeringszaken opgedaan. Voor zijne kunde levert reeds zijn
tegenwoordig ambt (Hoogleeraar te Delft) een beteren waarborg op,
dan de mcdedeeling van allerlei bijzonderheden daarvan zou kunnen
geven." Dc heer van der Kaay wordt geacht in dit district,
vooral ook sedert zijne aanbeveling ten vorigen jare, genoegzaam
bekend te zijn.
Aan het slot van dit stuk lezen wij: „Er is nog één oogpunt,
waaruit de beide candidaten der Centrale Kiesvereenigiog aanbe
veling verdienen. Zij zijn nieuwe mannenzoo gewenscht in dezen
tijd van persoonlijke veeten en factiegeest onder de verschillende
partijen. Mogen daarom de beide oude afgevaardigden van het
district Alkmaar vervangen worden door de candidaten der Centrale
Kiesvereeniging
EN
Ten aanzien van den heer van Foreest wordt gewezen op
zyne houding ter zake van het onderwijs. „Men leze in het Bijblad
der Staatscourant zijne redevoeringen van 22 November 1856, en 1
nn 11 Julij 1857. Hij noemt daarin de gemengde school, waar
geenerlei leerstellig onderwijs mag worden gegeven, eene kweekschool
voor kinderen, waar heidensch onderwijs gegeven wordt. Hij
verklaart zich verder een tegenstander der in de grondwet aan de
overheid opgelegde verpligting, om te zorgen dat overal in het land
eene gemengde school van overheidswege voorhanden zij. Hij acht
die verpligting op den duur onhoudbaar en wenscht dus de grondwet
in dit opzigt te veranderen. Hjj verlangt: 1. dat de staat alleen
daar onderwijs zal doen geven, waar de kerkgenootschappen en
particulieren te kort schieten en 2. dat de gemengde school voor
taan worde gesplitst in godsdienstig-afgezonderde scholen als:
Protestantsche (orthodox - Protestantsche), Roomsch-Katholieke,
Israëlitische en Liberale scholende laatste soort voor de kinderen
van ongeloovigen, modernen, in het algemeen voor hen, die zich met
de orthodoxe rigting niet kunnen verstaan.
Medekiezers, die met ons de openbare gemengde school als een
der dierbaarste kleinooden van Nederland beschouwt, wij mogen
onze stemmen niet uitbrengen op den heer van ForeestZullen wij
de behartiging onzer dierbaarste belangen opdragen aan iemand,
die een verklaarde tegenstander dier belangen is, en zulks op een
oogenblik, waarop die belangen juist in groot gevaar verkeeren
HELDER en NIEUWEDIEP, 21 Januarij,
Men wapent zich allerwege om voldoende gewapend te zijn bij
eventuele uitbarsting van een oorlog, of wel, om door voldoende
gewapend te zijn den oorlog af te wenden. Oostenrijks buitengewoon
oorlogs-budget wijst 30 millioen aan tot aanschaffing van nieuwe
geweren en aanleg en verbetering van vestingwerken. Ook de
Koning van Zweden begrijpt, niet achterlijk te kunnen blijven,
maar bij de algemeene wapening van Europa ook het Zweedsche leger
te moeten uitbreiden. In de troonrede heeft Z. M. de algemeene
dienstpligtigheid en den aankoop van nieuwe geweren aangekondigd.
Uit Florence wordt berigt, dat de regering een ontwerp heeft
ingediend tot bewapening van de artillerie en het aanbouwen van
een pantservloot, enz.
Gedurende de loopende maand en in Februari] zullen er ver
scheidene feesten, diné's, receptie's, enz., op de Tuilerien gehouden
worden, niet minder dan zes, dat geeft wat afleiding en dat is
ook wel noodig, tusschen beiden lijken de zaken lang niet mooi,
getuige de beslaglegging op niet minder dan tien Parijsche bladen,
die verkeerde berigten omtrent de Wetgevende vergadering in de
wereld moeten gezonden hebben. Tegenover die vreugde staat de
plegtige ter aarde bestelling van den ongelukkigen Keizer Maxi-
miliaan te Weenen, welke ji. Zaturdag namiddag ten vier ure ten
aanschouwe van eene onafzienbare menigte heeft plaats gehad.
Eindelijk is hij dan aangekomen in het land zijner vaderen, om
er niets dan een spanne gronds te vragen.
Bij den minister van oorlog te Parijs heeft zich zekere Schultze,
een gepensioneerd Pruissisch kapitein vervoegd, die voorgeeft eene
nieuwe soort buskruid te hebben uitgevonden. Het heeft eene witte
kleur, en wordt dus genoemd, poudre blanche.
De proeven die men met deze nieuwe stof genomen heeft, zjjn
naar eisch uitgevallen, hebben goed voldaan en die wat heetbloedig
zijn spreken reeds van geheele verdringing van ons oud, gewoon kruid.
Het moet buitengewoon goed zijn voor geweren, daar het
volstrekt geene onzuivere bestanddeelen in den loop laat, terwijl de
voortdrijvende kracht de gewone soort buskruid verre overtreft.
Men zegt, dat geen der gewone bestanddeelen - salpeter, houtskool
en zwavel - gebruikt worden bij de fabricatie van dit poeder. Het
schijnt dat de Duitschers een bijzonderen aanleg hebben voor de
uitvinding van alles wat met schieten en doodslaan in verband staat.
Het ramschip de Schorpioen, voor het Nederl. gouvernement
in aaubouw, is den 28 dezer te La Seyne, nabij Toulon, met goed
gevolg te water gelaten.
Door den minister van Marine, is aan den sergeant-majoor
bij het corps Mariniers, L. Brouwer, toegekend de gouden medaille
voor vijftig jaren trouwe en eerlijke militaire dienst.
De commissie belast met de regeling der vernieuwing van
het monument te Heiligerlee, bij gelegenheid der viering van het
derde eeuwfeest der daar in 1568 behaalde overwinning, en ter
gedachtenis van het sneuvelen van Graaf Adolf van Nassau, looft
uit eene som van 150 voor het best gekeurde ontwerp, met
bestek en begrooting van kosten van zoodanig monument, de som
van 7000 niet te boven gaande, en te plaatsen op de hoogte
in het open veld, waar thans het verouderde gedenkteeken staat.
Bij de berigten omtrent zonderlinge gunstige uitkomst van
veemesting, mag ongetwijfeld als zeldzaam vermeld worden, dat de
landbouwer J. C. Sikma, te Giekerk, een kalf heeft verkocht en
geleverd aan den vleesehhouwer S. W. Jager, te Harlingen, dat
door mesting op den leeftijd van 23 weken het kolossale gewigt
van 365£ halve Ned. ponden heeft gehaald.
SCHIEDAM, 18 Jan. Gisteren middag zijn alhier twee knaapjes
van 8 a 10 jaren door de policie aangehouden, als hebbende zich
schuldig gemaakt aan diefstal op een vaartuig, dat in het Frankeland
lag en waarvan de bewaker afwezig was. Men zegt, dat een derde
deelgenoot in hunne industrie zich uit de voeten heeft gemaakt. Dat
zij voor hunne jaren in dit vak reeds vrij groote vorderingen
hebben gemaakt, blijkt daaruit, dat zij voorzien waren van hamer,
beitel, nijptang, enz. en zich gedurende ruim drie uren hebben
weten te onttrekken aan de navorschingen der policie. Reeds
sedert eenige dagen hadden zij zich met de plundering van dit schip
onledig gehouden.
ZUTPHEN, 18 Jan. De postkar van hier op Apeldoorn, die
's avonds vertrekt en de Hollandsche paketten vervoert, werd voor
een paar dagen, tusschen de herberg de Kar en bovengenoemd dorp,
op eene plaats waar de straatweg door een zeer eenzame streek
loopt, aangehouden door een gesluijerde dame, die den postiljon
Evers vroeg te mogen meerijden. Deze man vond het goed, en de
dame, die een zwaar kistje bij zich had, verzocht den postiljon dit
te willen aannemen en in den wagen te zetten, waarna zij aanstalte
maakte om in te stijgen. Door dit alles was eenige beweging
ontstaau en kwamen handen te voorschijn, die Evers voor groote
manshanden meende te moeten houden. Zonder tijd te verliezen
geeft de postiljon de gewaande dame een slag met de zweep,
zet zijn paard ferm aan en komt te Apeldoorn, waar hij van het
gebeurde kennis geeft. Dewijl niemand zich later aanmeldde, om het
kistje te reclameren, is dit geopend, en men heeft er allerlei pistolen
in gevonden.
0 0 S T -1N D I E.
BATAVIA, vóór 29 Dec. Aangekomen schepen: Josephina Bernhardina, Bato,
Herman dc Ruiter, Bellatrix, Anna Maria, Mario, Geertruida Maria, Leopold
Graaf van Limburg Stirum, Vice-Admiraal May, Francina "VVilhclmina, Saraarang,
Jacoba, Anna en Sophia, Vijf Vrienden, Gerard Pieter Servatius, Holland, Karei
August, Minister Thorbeckc, Maria Regine, Henriette Elisabetk Susanna, Peking
en Bastiaan Pot. VertrokkenAugusta, Orteliu9, Graafstroom, Maria en Eli-
sabeth, J. C. Schotel, Cornelis Gips, Necrlauds v.ag, Johannes Lodewyk, Jcdo,
Henriette Geertruida en Twee Gezusters.
BENOEMINGEN EN VERPLAATSINGEN Bli MARINE EN LEGER.
De 2de luit.-admin. van kleeding en wapening op non-activiteit J. Pickée
is, op grond van zielsgebreken, op pensioen gestald.
Voor den tijd van vijf jaren zijn bij het wapen der Infanterie in Oost-
Indië gedetacheerd: de 1ste luit. C. E. Sepp van het 2de, de 1ste luit.-adj.
W. Hiugman van het 1ste, de 1ste luits. J. Vogelenzang van het 6de, L. Offer -
hans van het 8ste en F. P. Sievers van het 1ste, alsmede de 2de luit. J. P.
Bloys van Treslong van het 2de reg. Infanterie.
BELG IE.
BRUSSEL, 19 Jan. Vier dagen geleden is aan de ongelukkige Keizerin
Charlotte door den Koning en de Koningin der Belgen mededeeling gedaan van
het noodlot dat Keizer Maximiliaan in Mexico heeft getroffen. De smart,
welke deze verschrikkelijke tijding bij de Keizerin veroorzaakte, vond hare
uitdrukking eerst iu een raauweu gil, door haar geuit; daarna een tranenvloed,
dien zij stortte. Hare énergie schonk de rampzalige vrouw echter spoedig
hare kalmte weder. Sinds laugen tijd - zeide zij toen - had zij een groot
ongeluk vermoed. Zij vroeg daarop dadelijk hare rouwkleedereu. Sedert dat
oogenblik heeft de Koningin der Belgen hare beklagenswaardige schoonzuster
geen oogenblik verlaten, wier gezondheidstoestand tot hiertoe niet zeer geschokt
is door deze nieuwe beproeving.
F R A N K R IJ K.
Zondag jl. heeft Keizer Napoleon eene deputatie van vijf-en-
twintig werklieden van den Parijsehen drukker Paul Dupont ont
vangen, die hem een door al hunne kameraden, ten getale van
elf-honderd, onderteekend adres kwamen aanbieden, waarbij zjj den
Keizer hunnen dank betuigden voor de benoeming van hunnen
patroon tot officier der orde van het Legioen van Eer. Na de
voorlezing van het adres heeft de Keizer aan de werklieden weder-
keerig zijnen dank betuigd voor eene manifestatie, die zoowel
henzelve als den heer Dupont tot eer verstrekte, wiens inzendingen
op de wereldtentoonstelling hem de onderscheiding, die hem te
beurt was gevallen, allezins waardig hadden gemaakt.
Prinses Bacciocchi, nicht des Keizers, is bij het instappen
van het rijtuig gevallen en heeft haar dijbeen gebroken.
Dit ongeval heeft den Keizer doen besluiten om, ten gevolge van
eene ontvangen dépêche, plotseling de jagt te St.-Germain te ver
laten, om naar Parijs terug te keeren. Deze Prinses moet op baren
Keizerlijken neef, dien zij steeds „sans facons" behandeld, een
grooten invloed hebben. Zjj althans was het, die na den slag van
Sadowa op de Tuilerien ter tafel geuoodigd, zeide: „Louis, weet
ge wel dat Bismarck u gefopt heeft?"
GR00T-BRITTANNIE.
LONDEN, 19 Jan. De stoomboot Celt, te Plymouth aange
komen, heeft berigten van de Kaap de Goede Hoop van 19 Dee.
gebragt. Vier passagiers, aan boord van dat schip, die behoord
hadden tot de expeditie welke was uitgezonden tot het doen van
nasporingen naar Livingstone, verklaren, dat deze niet is vermoord
geworden, en dat zjj inboorlingen gezien hebben die de bagaadje
van Livingstone droegen, doch, toen zij vijf dagen met hem op
weg waren, hem verlieten, daar zij hem vreesden. Livingstone
heeft daarna waarschijnlijk een anderen weg ingeslagen.
De Times spreekt met ingenomenheid van de dezer dagen te
Manchester gehouden onderwijs-conferentie. Het eenige waarmede
dat blad niet is ingenomen, is het besluit der conferentie om het
verpligte schoolgaan als een harer hoofdbeginselen in haar programma
op te nemen. Het verpligte schoolgaan toch, zal, volgens de Times,
ai werd het door het Parlement aangenomenbij het Engelsche volk
nimmer inheemsch worden
Men heeft te Glasgow een persoon, Barroth genaamd gearres
teerd, die erkend is als de man die schuldig is aan de ontploffing
te Clerkenwell.
DUITSCHLAND.
BERLIJN, 20 Jan. In het Huis der Afgevaardigden heeft heden
de heer Virchow de regering geïnterpelleerd over hare houding
tegenover de speelbanken. Door den minister van binnenlandsche
zaken werd geantwoord, dat de regering is tegen het voortdurend
bestaan der speelbanken, maar dat zij de onmiddelijke opheffing van
deze ondoenlijk acht, met het oog op partiknliere belangen.
AMERIKA.
Op bet eiland St. Thomas hebben 1200 stemmen zich voor
de vereeniging met de Vereenigde Staten verklaardslechts 20
personen hebben tegengestemd.
Tot heemraad van den polder dc Zeevang is benoemd de heer
P. Kleen Jz.
AMSTERDAM, 19 Jan. De ministers Heemskerk en Schimmel-
penninck hebben aan onzen gemeenteraad eene missive gezonden
over de zaak der doorgraving van Holland. Zjj verklaren, dat de
tegenwoordige stand der zaken nog geene gelegenheid aanbiedt om
het artikel der concessie in toepassing te brengen, waardoor de
onderneming aan het Rijk zou komendat het voortzetten van het
werk ten bate en schade van de liquidatie der vennootschap het
geheele verlies van het maatschappelijk kapitaal tengevolge zon
hebben, en er bovendien nog geen grond aanwezig is om de
concessie vervallen te verklaren; dat het bjj den raad ingekomen
voorstel van den heer Jager ernstige overweging verdient.