EM1868. N°. 126.
Zondag 18 October.
BËKÊi^Dl^AKÏNG7
binnenland.
buitenland!
itiq
E.
VI)
Uitgever
Bureau:
A. A. BAKKER Cz.
AANBESTEDING.
HELDERSCHE
EV 1VIEUWEDIEPER COURANT,
„W ij huldigen het goed e.,s
Verschijnt Dinqsdag-, Donderdag- en Zaturdag namiddag.
Abonaementsprijs per kwartaal1.30.
franco per post - 1.65.
MOLENPLEIN, r. 163.
Prijs der Advertcntiën: Van 14 regels 60 cent,
elke regel ineer 15 cent, behalve 35 cent zegelregt.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Dingsdag den 20 dezer vertrekt de Oost-Indische
naii over Triest.
ia
Op Vrijdag den 6 JVoveinher 1868, des avonds ten
■tlf zeven ure, zal, aan het Raadhuis der gemeente, in het
jpenbaar, alleen bij inschrijving worden aanbesteed:
1°. De levering van STEESKOLEIÏ voor de
geineente-inrigtingen in 1869, en
2°. De levering van GEDRUKTE. STUKKE*
voor de gemeente-administratie, in 1869,
1870 en 1871.
De voorwaarden van aanbesteding liggen, op de gewone
antooruren, ter lezing aan de Secretarie der gemeente.
Helder, den 16 October 1868.
Burgemeester en Wethouders dier gemeente,
STAKMAN BOSSE, Burgemeester.
f 2| L. VERHEY, Secretaris.
8b. f!
I09,2'Het GEMEENTEBESTUUR van den HELDER brengt ter kennis van de
knfar^ betrokken ingezetenen, dat op Vr ij dag den 20 November 1868,
s voormiddags tusscheu elf en twaalf ure, aan het Raadhuis der Gemeente
ne vergaderiug van Kiesgeregtigden zal worden gehouden, om de plaatsen aan
vullen van de DRIE leden der alhier gevestigde Kamer van Koophandel
a Fabrieken, die met het einde van dit jaar aan de beurt van aftrediug zijn.
De lijst der Kiezers is van hedeu af op de gewone kantooruren ter Secretarie
16 1 r Gemeente ter inzage nedergelegd.
Paard Bezwaren tegen die lijst knnnen, gedurende de eerstvolgende acht dagen, bij
t Gemeentebestuur worden ingeleverd.
Van deze en volgende vergaderingen worden geene
^®Qvtzonderlijke kennisgevingen verzonden.
Voorts wordt in herinnering gebragt dat men om Kiezer te zijn
1°. Nederlander, meerderjarig, ingezeten der gemeente en in het volle genot
der burgerlijke en burgerschapsregten moet zijn.
2°. Ter zake van eeuig bedrijf van handel of fabriekwezen in het patentregt
moet zijn aangeslagen tot een bedrag van minstens zeven gulden,
j Het Gemeentebestuur voornoemd,
Helder, STAKMAN BOSSE, Burgemeester,
alsRen 16 October 1868. L. VERHEY, Secretaris.
65 V
Bokkt
)50 l
,50
mand
merej
40gp HELDER en NIEUWEDIEP, 17 October.
16 md De nieuwsbladen ziju nog altoos opgevuld met bijzonderheden
Ingaande de Spaansche revolutie, en daar overigens deze hoogst
elangrijke gebeurtenis bijna geen concurrentie heeft in andere landen,
ian we steeds voort veel ruimte te wijden aan die groote omwenteling
H> het Pyreneesche schiereiland.
„Onmetelijk enthusiasme, onbeschrijfelijke vreugde." Dat is met
eQ geinige variatiën, de formule die voorkomt in alle telegrammen,
tot lieven, documenten en dagbladen, die over Spanje handelen. Alles
soo,ickt en jicht de jonge revolutie toe, even als alles couleur de rose
l om een pasgeboren kind. Harten, monden, handen worden gedrukt,
stemtóer verheugt zich.
a vaj Wie wil in dit concert een ontstemden toon doen hooren, wie
an koel en onverschillig zijn bij dit tooneel, wie kan zelfs een
34.yaiidige houding aannemen op het gezigt van een natie, zich trotsch
D gflukkig gevoelende bij liet denkbeeld vrij te zijn? Maar de
85 cfrapatliie, welke men voor Spanje moet gevoelen, mag ons niet
vlujind maken voor de gevaren, welke steeds den triumf van een vrjj
bik vergezellen.
Ook Frankrijk heeft die uitbundige vreugde gekend. Die verheven
ertooningen en processiën, die groote menigte volks, dat broederlijk
tnhelzen tusschen soldaten en burgers, die feesten, promenades,
elnkskreten, van dat alles is den Franschen niets vreemd. Getuige
e jaren 1789, 1830 en 1848. Zij weten nog te spreken van illn-
i Saif'Da''®n> °pt°gt"», j°age meisjes in het wit gekleed, triumfbogen
a vrijheidsboomen.
Dat Spanje leeren moge van Frankrijk! Dat men er toch minder
loge denken aan het oprigten van standbeelden, het herdoopen van
Iraten, pleinen en schepen, maar meer om zich goed te organiseren.
lat het bovenal zich wachte voor overdreven enthusiasme, voor
Mirium, voor bedwelming!
En wat moet er nog van Spanje komen? Dat is een vraag, die
rommels moeijclijk te beantwoorden is. Men mag het gerust een
ladsel noemen. De liberalen zijn nog eendragtig verbonden door
tderlandsliefde, en besteden al hunne zorgen om het bestuur des
ods naar de behoeften des tijds in te rigten.
De voornaamste berigten der laatste dagen zijn de volgende:
Generaal Prim heeft, na aan Prins Napoleon en den heer de
avalette geschreven te hebben, thans ook regtstreeks aan Keizer
fapoleon III een brief gezonden, houdende opheldering met betrekking
*>t de houding, welke de Spaansche regering of liever hij (Prim)
'inkt te volgen. De Keizer zou hierop reeds geantwoord en zyne
welwillende gevoelens over den ommekeer in Spanje" te kennen
'geven- hebben.
Volgen de Spanjaarden den raad van Crémieux, den Franschen
inister van justitie onder de republiek iu 1848, dan nemen zij
tfn Koning. In een zeer langen brief,' door hem den 5 dezer aan
i leden der Madridsche junta geschreven, komen de volgende
n llzinnen voor: „Spanjaardeu! nog één woord. Vóór alles, verwerpt
pretendenten, die geessel, die ramp der volkenHoe, gij
1 irjaagt de Koninginom ze terug te nemenGij verdrijft den
c 'deren reikt den arm aan den zoon I Een KoniogeQ-geslacht
ilt, of in het bloed dat het heeft doen vergieten, óf onder de
:rachtiog, welke het inboezemten later zult ge het ouder het
ten van vreugdekreten terughalen I Owie den troon wil, zal
les belooven om dien te verkrijgen, maar niets zal hij ontzien
i dien te behouden. En welk een haat wordt niet opgewekt door
weidsche zegen der overwonnen partij, als zij weder overwinnares
00
der
en
184
)0
geworden is! Welke verdeeldheden! Welke geheime of opeDbare
zamenzweringen! De geschiedenis onzer dagen zij u tot gids, diene
u tot voorlichting."
Bij dekreet is volkomene vrijheid van hel lager ouderwijs afge
kondigd. De regering brengt eene voordragt betreffende do vrijheid
van het middelbaar en hooger onderwijs in gereedheid. Het
Diario verwerpt de kandidatuur van Prins Alfred, van alle af
stammelingen van Koningin Isabella, en van eiken niet katholiek
geboren vorst. Serrano, Topete en Zorilia zullen zich eerlang naar
Saragossa begeven.
Eerlang zal een dekreet worden uitgevaardigd tot vaststelling van
de wijze waarop in de koloniën de verkiezingen voor de grondwet
gevende Cortes zullen geschieden. De negers zullen, zoolang de
slavernij bestaat, niet aan de verkiezingen deelnemen. De afgevaardigden
der koloniën zullen gemagtigd zijn tot het voorstellen van de wijze
hoe de opheffing der slavernij ^et best tot stand gebragt zal
kunnen worden.
Waarschijnlijk zal heden een manifest der regering het licht zien,
waarin de taak der juntaas voor geëindigd verklaard en de beginselen
afgekondigd zullen worden, die uit de revolutie moeten voortvloeijen.
Ter waardering van de denkbeelden van Prim wordt het volgende
gemeld. Te Barcelona verzette hij zieh tegen het vernielen van de
koninklijke kroon van het fregat Salamanca, en gaf hij zijne afkeuring
er over te kennen, dat men de uniform der krijgslieden van de
koninklijke insigniën beroofde. „Eene dynastie," zeide hij, „is slechts
een vorm, maar de monarchie is eene instelling. Loopt de beslissing
der Cortes niet vooruit." Te Madrid gaf hij aan het volk, hetwelk
bij het jongste stierengevecht eischte, dat hij het koninklijke wapen
van zijnen uniform-rok zon rukken, ten antwoord: „Dit zinnebeeld
behoort het verledene toe; alleen het geheele volk kan uitmaken
wat de toekomst daarvan zijn zal." Deze trekken bewijzen, naar
men meent, dat de wensch, hier en daar geuit om hem tot dictator
te benoemen, geene aanmoediging bij hem vindt.
Een kapitalist van Madrid heeft aan de voorloopige regering
100 millioen aangeboden, terwijl hij het aan den minister van financiën
overlaat den interest te bepalen.
Bekend is de brief van generaal Prim, den Spaanschen minister
van oorlog, aan het Parijsehe blad le Gaulois. Een antwoord op
dien brief is geschreven door Emile de Girardin in zijnen Liberté.
Hij keurt daarin af den langzamen gang der gebeurtenissen in
Spanje, alsmede de vermoedelijk te komen oplossing. Volgens de
Girardin is het niet genoeg spoedig iets omver te werpen, maar
moet men spoedig en goed iets anders voor het omvergeworpene
in de plaat3 stellen. „De ondervinding is daar," zegt hij, „om te
bewijzen, dat de revolutionairen, die daags vóór de omwenteling
niet weten wat zij den dag daarna zullen doen, doch onverwachts
overstroomd worden door den vloed van eischen, van moeijelijkheden
en bezwaren, welke al meer en meer wast en altoos blijft wassen,
weldra hunne onvoorzigtigheid door hunne magteloosheid boeten."
Daarna geeft hij den raad Spanje tot een republiek te maken. Door
het omverwerpen van eene dynastie en liet in de plaats stellen
van eene andere, wint men volstrekt niets, betoogt de redacteur van
de Libertéen de door hem aanbevolen regeringsvorm is eene fede
ratieven republiek. Prim evenwel, is, naar het schijnt, niet geneigd
den raad van zijnen vriend de Girardin op te volgenals het waar
is was de Gaulois meldt, dan heeft Prim aan Prins Napoleon een
brief geschreven, bestemd om aan Keizer Napoleon ter hand gesteld
te worden, en waarin hij, na te hebben verklaard dat het voorloopig
bewind verlangt de vriendsehappelijkste betrekkingen met Frankrijk
aan te knoopen, te kennen geeft dat het er naar streeft tot toe
komstige souverein van Spanje te kiezen een Prins, die aan geheel
Europa in het algemeen, en aan Frankrijk in het bijzonder,
aangenaam zal zijn. Zal zulk een exceptionele Prins gevonden
worden
De Voorzitter vnn het hooggeregtshof te Madrid heeft zijn ontslag
genomen; de heer Aguirre is in zijne plaats als zoodanig benoemd.
De regeringsjunta heeft, bij verschillende besluiten, het volgende
vastgesteld: het besluit van 25 Julij li., waarbij aan geestelijke
vereenigingen het koopen en bezitten van goederen vergund werd,
is opgeheven; daarentegen is weder van kracht verklaard de wet
van Julij 1837, waarbij dat regt werd toegekend aan vrouwen
(persoonlijk), die zich in kloosters bevinden; er wordt amnestie
verleend aan al de veroordeelden wegens drukpersovertredingen;
de koloniën zullen in de Cortes door 4 leden vertegenwoordigd
worden; al de kinderen, na 17 Sept. jl. uit slavinnen geboren,
zullen vrij zijn; de gezanten te Konstantinopel, te Parijs, te
Londen, te Weenen en te Berlijn zullen teruggeroepen worden.
Vrgdag 20 Nov. a, s. zal aan het Raadhuis alhier eene vergadering
van kiesgeregtigden gehouden worden tot het kiezen van drie leden
voor de Kamer van Koophaudel en Fabrieken. De aftredende leden
zijn de heeren D. DE LANGE, A. J. VAN KELCKHOVEN en
P. C. VAN DER MEÜLEN.
Aan den heer J. D. Cochius is eervol ontslag verleend uit
zjjne betrekking van controleur der directe belastingen en van het
kadaster in de provincie Utrecht, behoudens aanspraak op pensioen
en met dankbetuiging voor de diensten; den lande gedurende ruim
51 jaren bewezen.
Bij ministeriële beschikking van den 1G dezer is aan den
scheepskok J. Dekker, dienende op het wachtschip alhier, toegekend
de gouden medaille ter geheele grootte, voor vijftigjarige eerlijkeen
getrouwe militaire dienst.
Voor den overvoer naar Java, van een detachement suppletie-
troepen, sterk 150 man, is aangenomen de .föecfra, kapt.P.H. Landweer.
Men deelt ons mede, dat op morgen, Zondag 18 dezer, door
de Alkmaarsehe Scherpschutters-Vereeniging een concours zal worden
gehouden in het schijfschieten.
Bjj het drijven van vee uit eene weide bij Purmerende is een
geleider, een man uit Bodegraven, van een brug in het water ge-
stooteo; eer men hem in de duisternis uit het water had gehaald,
was hij dood.
In de jl. Woensdag gehouden vergadering van den kerkeraad
der Nederduitsche Hervormde gemeente te 's Hage is besloten:
1°. om zieh op nieuw tot het klassikaal bestuur te wenden, met
verzoek om dr. Zaalberg te ontslaan als leeraar, op grond van
immoraliteit, blijkens de bewering, in zijn afscheidsgroet voorkomende,
dat zijn geweten hem verbood, langer der kerk als leeraar te dienen
van welke verklaring in zijne latere geschriften, met name in zijne
„verboden preek," niets is teruggenomen2°. om in afwachting
eener uitspraak in dezen, dr. Zaalberg reeds dadelijk voorloopig
te schorsen.
Beroepen te 's Hage, do heer C. J. Brijce, pred. te Alphen,
en bij de Evang. Luth. Gem. de heer Michelsen, pred. te Middelburg.
Gisteren middag omstreeks half één ure heeft te 's Hage een
treffende zelfmoord plaats gehad. Zekere A. II., kistenmakersknecht,
was onlangs wegens ovorwegende redenen, met huisselijke aangelegen
heden in verband staande, door zijn meester ontslagen. Gisteren,
op gezegd nur, meldde hij zich echter weder aan de woning van
zijn gewezen meester aan, met verzoek om op nieuw aan het werk
te worden gesteld, hetgeen hem echter op billijke gronden geweigerd
werd. Daarop haalde hij van onder zijne kleederen een pistool met
dubbelen loop voor den dag en loste daarmede een schot in den
mond, dat echter geene zware verwonding te weeg bragt. Daarop
trachtte zijn gewezen meester hem het wapen te ontrukken, maar
onder de daardoor ontstaande worsteling, slaagde H. er in den
tromp van het pistool weder aan den mond te brengen eu toen den
tweeden loop aftrekkeude, verbrijzelde hij zich het hoofd en gaf
terstond den geest. Het lijk is naar liet gasthuis overgebrazt. De
overledene laat eene weduwe en twee weezeu na. (Dagblad.)
Jl. Donderdag is te Delft in publieke veiling verkocht eene
woning met 241 bunders land in de nabijheid der stad voor 38,000.
In 1839 werd daarvoor slechts 8000 besteed.
Eene nabij Oisterwijk in het bosch gelegen hut, is in den
nacht van jl. Donderdag het tooneel van een ontzettend drama geweest.
De bewoner, iemand die vaak misbruik maakte van sterken drank,
zou zjjne vrouw en vijf kinderen de deur hebben uitgezet en alleen
in huis zijn gebleven. Terwijl de vrouw den nacht in het bosch
doorbragt, hoorde zij iu huis een groot geraas, zoo althans luidt
haar verhaal. Des morgens vond men den man op meer dan
20 plaatsen door mes of bijl gewond, dood op zijne met bloed
doorweekte legerstede. Waarschijnlijk zal het geregtelijk onderzoek
het duistere in deze zaak wel ophelderen, maar zeer vreest men, dat
er eene vreeselijke misdaad is gepleegd.
De commissie ter ondersteuning van de ongelukkigen door den
brand te Genemniden maakt bekend, dat zij heeft ontvangen 5893.
Een te Arnhem woonachtig oud Israëlitisch rabbijn werd,
uithoofde van zijn voorkomen en kleediug, herhaaldelijk door de
straatjeugd nageroepen en geplaagd. Dezer dagen, toen dit te erg
ging, wilde hij een dér staatjongens daarover te regt zetten, doch
verloor daarbij zijn evenwigt en viel met het hoofd op de straat-
steenen. Aan de gevolgen van dezen val zegt men, waarop terstond
bloedstorting volgde, is hij niet lang daarna overleden.
Te Maastricht heeft jl. Zaturdag een misdadiger, die van de
gevangenis naar den regter van instructie werd geleid, zich van
zijne handboeijen weten te ontdoen; hij gaf zijn bewakers een stoot,
vloog de deur uit, de Pieterspoort uit en schijnt zich in den Pieters
berg te hebben verscholen.
Te Maastricht is het volgende drietal predikanten opgemaakt
K. F. Creutzberg, te Maarssen; G. J. van Lindonk, te Nieuw-
Loosdrecht, en F. L. Rutgers, te Brummen.
BENOEMINGEN EN VERPLAATSINGEN BIJ MARINE EN LEGER.
Met 1 Jan. a. s. wordt de betrekking van commic9 van aanneming der Marine
te Vlissingen opgedragen aan den olf. van adm. 1ste kl. J. A. Waldeck, die
nende op het wachtschip aldaar.
De kolonel P. P. van Gorkiim, plaats, comm. 2de kl. te Breda, is op pensioen
gesteld. Tot luit.-kolouel en plaats, comm. 2de kl. te Breda is benoemd
de majoor W. J. H. Oostcrdicp, van het 7de reg. Infanterie.
Aan den gepensioneerden kapt. der Infanterie J. Swener, comm. van het
Militair Invalidenhuis te Leiden, is bij gunstige uitzoudering op het bepaalde
bij Koninkl. besluit van 1 Jan. 1841 en zonder cenige gevolgtrekking voor
anderen, dc rang verleend van majoor.
Te Antwerpen is jl. Woensdag namiddag een hevige brand uit
gebroken in de petroleum-raffinaderij van de firma Vordbois 8c C0.,
op den linkeroever van de Schelde. Genoemde fabriek, die eerst
sedert vijf weken in werking was, is geheel door den brand vernield.
Te Brussel zijn in de magazijnen van eene Engelsehe firma
nu reeds geheele dames-costumes van waterproof ontvangen, die over
al de andere kleederen of wel afzonderlijk kunnen worden gedragen.
Te Londen is op eene meeting, door den lord-mayor uitge
schreven, en die door de heeren Rothschild, Baring en andere chefs
van groote bankiershuizen werd bijgewoond, in eenige minuten tjjds
voor de slagtoffers van de aardbeving in Peru en Ecuador een bedrag
van ruim 80,000 ingeschreven.
Het Engelsehe blad Pall Mali Gazctte meldt, dat in Duitsehland
de namiddag-schooluren zullen worden afgeschaft. De daarmede in
den afgeloopen zomer genomen proeven moeten de beste uitkomsten
hebben opgeleverd. De voormiddag-klassen worden wat langer
genomen dan vroeger, de geheele duur van den Icertjjd echter korter,
maar hiermede stonden de vorderingen der leerlingen in omgekeerde
reden. Ook in Engeland moeten proefnemingen van dezen aard
dezelfde uitkomsten hebben opgeleverd.
De Kölnische Zeitang deelt een berigt mede uit Stargard,
(Pomraeren), volgens hetwelk in Oost-Pruissen het aantal gods
dienstige secten in groote mate toeneemt. Behalve de Apostolische
Christenen, de Baptisten en andere die reeds hekend zyu, heeft zich
nu aldaar eene gemeente gevormd, die zich „de springers," noemt,
welker aantal evenwel nog zeer klein is. Deze springers zoeken het
toppunt hunner godsdienstige aandacht in een huwelijk met den
geestelijken bruidegom, en vieren dat iu hoogst opgewonden gemoeds
stemming. Zij drukken hunne innerlijke tevredenheid door springen
uit, op eene wijze echter, „die geenszins aan een woreldschen dans
herinnert, doch eerder te vergelijken is met het springen van David
voor de Arke des Verbonds."
