1868. N°. 136.
Woensdag 11 November.
BINNENLAND.
Cz.
?onrq
f 21
203
HELDERSCHE
>wr
■oeije
m MËIWËDIËPER COURANT,
39,51
mo
10,7,
(pel
ioooe
„Wij huldigen het goede.,!
Verschijnt Dingsdag-, Donderdag- en Zaturdag namiddag.
Abonaementsprijs per kwartaalf 1.30.
franco per post - 1.65.
U i t g' e v e r
Bureau:
A. A. BAKKER
MOLENPLEIN, N°. 163.
i
Prijs der Advertentiën: Van 1regels CO cent,
elke regel meer 15 cent, behalve 35 cent zegelregt.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
N.p,
N.
Den 13 dezer vertrekt de Oost-Indische mail
Wer Southampton.
HELDER en NIEUWEDIEP, 10 November.
Gisteren heeft bij de Directie der Marine alhier de aanbesteding
|aats gehad van de levering van eenige benoodigdheden voor het
"i'i'ïarine-Hospitaal alhier gedurende het jaar 1869. Deuitslagwasals volgt:
""foor vleesch, minste inschrijver A. L. van Gelder, 48.85perl00pond.
oio.
witbrood,
ii aardappelen,
ii bier,
groenten,
ii melk,
n de waseh,
C. Karsman, - 21.100
H.J.vanKoningsbruggen, - 1.73£„ 50
8.30 I, 100 kan.
F. J. Holmer,
P. de Graaf.
D. Konijn.
J. Schoorl, te Alkmaar.
lnee Op een natuurverschijnsel, dat jaarlijks tussohen 12 en 15 Nov.
btrl rugkeert„de periodieke verschijning der vallende sterren," maken
poifo onze lezers attent. Wij hopen, dat de wolken ons dat schouwspel
iet ontrooven.
Het schroefstoomschip Marnix, onder bevel van den kapt.-lnit.
r zee P. Toutenhoofd, is den 30 September in de Simonsbaai
aap de Goede Hoop) aangekomen en zou spoedig de reis naar
aren|apan voortzetten. Aan boord was alles wel.
Zr. Ms. stoomschip Amstel, commandant luit. ter zee 1ste kl.
verwijn, komende van de kust van Guinea, wordt dagelijks te
lellevoetsluis binnen verwacht,
s De Koningin der Nederlanden bragt jl. Vrijdag een bezoek
Han den Prins en de Prinses van Wallis, en ontving van hen een
ger
alei
?er.
Aan den heer J. W. Holtrop is, op zijn verzoek, eervol out-
ireilag verleend als bibliothecaris der Kon. Bibliotheek, met dank-
6jetuiging voor de door hem bewezen goede diensten en in zijne
llo° laats is benoemd de heer M. T. A. G. Campbell, tegenwoordig
nder-bibliothecaris.
Gewigtige beraadslagingen werden er in de Tweede Kamer in
Ie vorige week gevoerd over de koloniale aangelegenheden, naar aau-
siding van de begrooting voor Ned. Indië, voor hel dienstjaar 1869.
|n de zitting van jl. Zaturdag werd door den minister van Koloniën
gesproken over het batig slot, dat 's jaarlijks aan de Nederl. schatkist
lit de koloniale geldmiddelen ten deel valt. De minister betwijfelde
let, of het overeen kwam met het zedelijk begiusel door voortdurend
!e streven naar eene mime bijdrage uit Indië. Zijns inziens is het
goed dat beginsel van zedelijkheid ter spraak te brengen. Een vrij-
eiieLcilievend volk moet zulks op prijs stellen. De eenige breidel
tan magt is juist dat besef van zedelijkheid. „En dat besef," zoo
terzekert de minister, „roep ik in voor de volkeren, die wij in
3t"J(ndië geroepen zijn te regeren. Ik zou dat besef niet inroepen, als
kerlk geloofde dat ons geheele aanwezen in Indië door dit besef ver-
ïteSordeeld werd. Ik acht ons aanwezen in Indië èn historisch Èn
vanjoor het belang der bevolking geregtvaardigd. Men zegge toch niet,
■''jflat wij als overheerschers Indië besturen. Neen, wij doen dit, en
Hok dit wete de natie, als regtmatige regeerders."
In het antwoord der Regering op het Kamerverslag betreffende
t onderzoek der Staatsbegrooting komt o. a. het volgende voor:
'usjfMen vroeg: Is het kabinet liberaal of conservatief?" Het antwoord
'usis: „I's er grond tot twijfel? Gaf de verklaring des ministers van
^"Binnenlandsehe Zaken omtrent het lager ouderwijs, gaf het her
stel der stelling omtrent de departementen van Eeredienst, in 1862
aangenomen en in Januarij 1868 verlaten, de rigting niet reeds
aan Bij het bestaan van die feiten, om van anderen te zwijgen,
is antwoord op de vraag overbodig."
I Het examen der onder-officieren, dingende naar den rang van
tje/ïden luit., is heden te 's Hage aangevangen met de adspiranten van
het regement grenadiers en jagers.
en' Beroepen bij de Ned. Herv. gemeente te Apeldoorn de heer
eD'W. J. Jorissen, pred. te Rotterdam.
Bedankt voor het beroep naar de Evang. Luth. gemeente te
's Hage door ds. F. H. Michelsen, pred. te Middelburg.
De heer D. van Egmond is ontslagen als burgemeester der
gemeente Wormer.
Aan H. Lodewijk, T. Ruijgh en P. T. Krul, allen te Terschelling,
3,is vergunning verleend tot het aannemen en dragen der hun door
;nZ. M. den Keizer der Franschen toegekende medalje lste kl., wegens
erde redding der equipage van het Fransche sehip Dorade, ter reede
0 van Terschelling, op 1 October 1867.
g' Men schrijft ons van Terschelling dd. 7 dezer:
«Nog steeds verkeert men hier omtrent het lot der loodsboot en
hare bemanning in de pijnlijkste onzekerheid.
1 „Te vergeefs zien vrouwen en kinderen de terugkomst harer
n mannen en vaders te gemoet.
„Steeds wordt de hoop kleiner, dat hier of daar de loodsboot
6 masteloos ten anker liggende, door een ander vaartuig zou zijn ontdekt.
„Zonderling evenwel klinkt het, als men hoort, dat door het
bestuur van het loodswezen alhier, niets is verrigt, om uit de
pijnlijke onzekerheid te geraken. Doch neen, men heeft naar Delfzijl
getelegrapheerd, ziedaar alles!
f!»,'»Het eenige doelmatige loodsvaartuig, hetwelk hier gevonden
Wordt, heeft een week lang aan wal gelegen, in plaats vaa uit
gezonden te worden ter opsporing der vermiste loodsrinkelaar.
„Als gevolg van de twee zoo kort op elkander gevolgde rampen,
en de vermoedelijke oorzaken, waarvan ik in mijn vorig schrijven
melding maakte, is de stemming der gemoederen alhier niet zeer gunstig.'
- Men schrijft ons uit Schagen, dd. 8 dezer
i „Hetlen had alhier eene plegtigheid plaats, die voorzeker bij velen
een blljvgnden indruk zal achterlaten. Er werd namelijk een keurig
vaandel, uitgereikt aan Schagens Vrijkorps Westfriesland
Ten 72 ure schaarden zich de werkeude leden van genoemd korps
voor hei. logement van den heer A. Steenman. Kort hierna werd
i het vaandel door den heer Gezellen voor het front in handen van
eenige jonge dames gegeven, door wier bereidwilligheid het zijn
aanzijn heeft ontvangen. Eene dezer overhandigde, met een zeer lieve
aanspraak, het kleinood aan den heer van Dörnberg Heiden, presi
dent der weerbaarheid. ZEd. betuigde hierop der jonge dames zijn
opregten dank, voor de moeite, die zij zich hadden getroost, om tot
het gewenschte doel te geraken en wendde zich daarop tot de
schutters. Hij spoorde hen aan tot moed, wanneer de ure des
gevaars voor Vorst en Vaderland mogt aanbreken, en niet te aar
zelen te velde te trekken. Daarop overhandigde ZEd. met een
kernachtige en gepaste aanspraak het vaandel aan den commandant
van het korps. Deze beantwoordde met het vuur eens echten vader
landers genoemde rede en rigtte daarop het woord tot den vaandel
drager. ZEd. schetste dezen op krachtige wijze, zijne verpligtingen
in tijd van nood en gaf de hoop te kennen, dat door hem hieraan
mogt worden beantwoord. Daarop wendde spreker zich tot zijne
manschappen en sprak tot hea in echt Nederlandsehen geest en met
het oog op het vaandel, 0. a. deze woorden„Mogt het eens met
ons ten velde trekken, dat het dan terugkeere met kogels doorboord
en alzoo getuige van onze dapperheid." Tusschenbeiae keerde hij
zich gedurig tot voornoemde jeugdige dames met opregte dank
betuigingen. Deze toespraken werden afgewisseld door het uitvoeren
van eenige nationale muziekstukken door het stedelijk muziekkorps
van Alkmaar. Daarna werd een paar malen voor het vaandel
gedifileerd en gingen vervolgens werkende en buitengewone leden
met de aanwezige dames op de bovenzaal van den heer Steenman.
Hier werd allen een gul onthaal aangeboden. Verscheidene aan
spraken werden nog gehouden, 0. a. één door een der dames tot
den heer Gezellen, als dankbetuiging voor ZEds. hulp en mede
werking, enz. Ook werden er eenige liederen gezongen. De aan
spraak van den eersten luitenant Denijs tot het vaandel, in dicht
maat, boeide vooral ieders aandacht om den echt vaderlandschen geest,
dien ZEd. daarin liet doorstralen. Zij luidde als volgt:
Moae uw trouwe wacht ons leereu,
Onbezweken pal te staan,
En geen oüzer zich onteeren,
Door ooit laf terug te gaan.
„Vrede eu vrijheid met Oranje"!
Roept ge luide ons toe, o vaan
Was der vad'ren leus, die Spanje,
Trots zijn magt, niet kon weërstaan
't Kroost, dat op hun erf mag wonen,
Galmt, na eeuwen nog, hen na
„Vrijheid, vrede, zal hier wonen,"
Wie haar aanrandt, hij verga!
Waai dan uit! deel 't'Neêrland mede,
Dat ook Schagens Weerbaarheid,
Zich der vrijheid, zich den vrede,
Zich Oranje heeft getvijd;
Waai dan uit! ontplooi uw banen,
Bij de bede uit onze borst:
„Moge nooit den luister tanen,
Van oud Holland en zijn Vorst"!
Het vaan del bestaat uit gele zijde, voorzien van een rood schild cn daarop
ene gouden roos, omgeven door 4 dito leliën. Bovenaan staat in gouden
tters: „Vrede en Vrijheid." Beide zijden zijn volkomen gelijk.
Vaan 1 door de onschuld ons gegeven
Door een kinderhand gewijd,
Fier zien we U om hoog geheven,
Trots van onze „Weerbaarheid"!
Draagster van „de Roos van Schagen,"
Doek van vorstelijke kleur.
Moge nooit het onheil dagen,
Dat men U aan ons ontscheur'.
Voor U zal Westfriesland leven,
Vol van d' ouden ed'len moed,
Voor U wil Westfriesland geven,
Eischt men 't, zelfs zijn hartehloed
Mogt men Neerland of honen,
Vaan die onze glorie zijt 1
Om U scharen Schagens zonen,
Zich vol geestdrift dan ten strijd.
Vlieg dan oos vooruit ten strijde,
Tartend, vuur en staal eu lood,
Wij, wij volgen wat ons beide,
d'Overwinning of den dood,
Kort daarna ging de vergadering uiteen, allen zeker bezield met
eerbied voor de feestcommissie, die zich zoovele moeite had getroost
en bovenal met de leus in het hart: „In tijd van nood alles, zelfs
mijn leven veil voor Vorst en Vaderland!"
's Avonds ten 9 ure werd er, onder begunstiging van schoon
weder, een aanvang gemaakt met het vuurwerk, dat inderdaad
prachtig mag worden genoemd eo zeker aller verwachting te boven
ging. Tien groote en eene menigte kleiuere stukken deden den
vervaardiger alle eer aan. Vooral het laatste stuk, voorstellende
het vaandel, was verrukkelijk en dwong de luide bijvalsbetui
gingen der menigte af.
Eene groote schare was bij deze feestelijkheid tegenwoordig.
Allen waren met mij, over het geheel uitnemend voldaan. Ik
roep daarom, zoo ik meen als tolk van allen: Eere zij hem, die
ons dezen genoegelijken dag en avond bereidde! Êere den vervaardiger
van het schitterend vuurwerk! Lang leve Schagens weerbaarheid!"
Men schrijft ons uit Kolhorn dd. 6 dezer:
„Jl. Woensdag avond bezorgde de Rederijkerskamer Mr. Jb. van
Lennep een genotrijken avond aan hare kunstlievende leden. In
het kostuum van dien tijd werd voorgedragen het historisch drama
Lamoraal graaf van Egmond, van H. C. Scharff. Op zeer verdienstelijke
wijze kweten zich, vooral zij die zich met de hoofdrollen hadden
belast, van hunne moeijelijke taak. Ook de andere voordragten
waren zeer boeijend, inzonderheid het nastukje; „Als men zijn beurs
verloren lieeft," van Juliano, waarin twee dames-leden op uitmun
tende wijze tot den goeden afloop bijdroegen. De geheele uitvoering
mogt de algemeene goedkeuring in hooge mate wegdragen en schonk
zeer veel genoegen."
In het laatst der vorige maand is te Heilo eene nieuwe Roorasch-
Katholieke kerk ingewijd, tot welker oprigtiog reeds door den over
leden pastoor, den heer Geurs, en daarna door diens opvolger, den
heer Roelvinck, een fonds was bijeengebragt. Bij gelegenheid van
deze plegtigheid is de mis bediend door den hoog-eerwaarde heer
H. van Beek, vicaris-generaal, kanunnik van het kathedraal-kapittel
en deken en pastoor van de kathedrale kerk te Haarlem, en daarna
heeft msgr. G. P. Wilmer,bisschopvanHaarlem,eenetoespraakgehouden.
Jl. Zondag hield te Amsterdam ds. J. W. Bok, beroepen
pred. van Utrecht, bij de Remonstrantsche broederschap zijne intrede,
naar Paulus 2de brief aan de Corinthen, hoofdstuk 5 vs. 20. Eene
talrijke schare van hoorders woonde deze plegtigheid bij.
Er heeft zich te Amsterdam een voorloopig comité gevormd,
dat reeds de grondslagen gelegd heeft voor eene onderneming, ten
doel hebbende het tot stand komen eener tweede regtstreeksche
spoorweg-verbinding tussohen de hoofdstad en Noord- en Midden-
Duitschland.
Te Leiden is het jl. Zaturdag kalm gebleven; de patrouilles,
ook van de barger- en studenten-scherpschutters, hebben de stad
doorkruist, maar de burgerij bleef te huis, zoodat het stiller zelfs
was dan gewoonlijk. De hoofdwacht aan het sladhuis werd door
scherpschutters bezet.
De straatjeugd heeft toeh hare baldadigheid betoond. De Zigeuners
buiten de stad hebben het moeten ontgelden; hun tent werd omver-
gerukt en een jonggeborene werd het slagtoffer van den moedwil en
de onbezonnenheid. Het medegevoel van weidenkenden is daardoor
opgewekt, en men heeft door ruime bijdragen het leed den on-
gelukkigen aangedaan trachten te vergoeden.
Betreffende de ongeregeldheden, die alhier in de vorige week
werden gepleegd, wordt nog medegedeeld, dat verscheidene jongens
en mannen zijn aangehouden cn in hechtenis gebragt, terwijl uit een
gehouden verhoor en onderzoek reeds aanleiding tot regtsvervolging
verkregen is.
De patrouilles zijn van scherpe patronen voorzien en waken streng
tegen elke zamenscholing en straatgevecht. De schutters worden
vóór middernacht afgedankt, de infanteristen en huzaren patrouilleren
ook een gedeelte van den nacht, alles onder de leiding der politie.
De kerkeraad der Ned. Herv. gemeente te 's Hage heeft in
een afzonderlijk geschrift een woord tot de gemeente gerigt bij de
herstelling van dr. J. C. Zaalberg Pz. in zijn kerkelijk ambt. Het
is een broederlijk woord, waarmede de kerkeraad zich tot de
gemeente wendt. Het komt hierop neder: „Wij verklaren dus
dr. J. C. Zaalberg Pz., volgens den wil der synode, echter niet
dan onder krachtig protest onzerzijds te dulden, als aan de gemeente
opgedrongen, in al de betrekkingen waarin hij als predikant tot
haar staat." Door de ouderlingen is in die vergadering van den
kerkeraad verklaard„Dat zij zich tegenover dr. Zaalberg ontheven
achten van de verpligting, welke zij bjj hun optreden als zoodanig
hebben op zich genomen." Achter dit geschrift is gevoegd eene
verklaring van diakenen, hierop uederkomende: „Zij stellen zich
dus voor, in de bijeenkomsten, door dr. Zaalberg geleid, op te
treden, maar uitsluitend voor de inzameling van de giften voor de
armen, en slechts gedurende den tijd, daartoe gevorderd'"
Tengevolge van het voorloopig regterlijk onderzoek, met be
trekking tot de te Rotterdam plaats gehad hebbende ongeregeldheden,
heeft de arrondissements-regtbank regtsingang verleend tegen Jacob
de Vletter en ruim 40 andere personen.
Met genoegen heeft men opgemerkt de goede verstandhouding,
die dadeljjk tussohen de hier gedetacheerde militairen en onze
burgerij is ontstaan.
De Parijsche Temps houdt zich, naar aanleiding van eene
correspondentie uit 's Hage, bezig met de laatste Rotterdamsche
bewegiDg. Volgens dat blad is minachting der volksmenigte voor
de politie wel eene eerste oorzaak van het oproer geweest, maar
komt daarbij, dat de uitkomsten, welke men zich had voorspeld van
de handelsvrijheid en de afschaffing der accijn,en, tot dus ver niet
zijn verwezenlijkt, zoo dat het leven in de steden dnnrder en duurder
wordt, vooral ook voor den werkman, die te Rotterdam welligt
meer dan elders het schoouste vee en de heerlijkste groenten voor
zijne oogen naar Engeland ziet uitvoeren, terwijl hij zelf een kommervol
leven blijft leiden.
Wij vernemen, zegt het Vlrechtsch Dagblad, dat op Nov. jl.
te 's Hage gehouden is eene zamenkomst van bestuursleden der vier
hier te lande bestaande vereenigingen tot bescherming van dieren,
('sGravenhage, Utrecht, Amsterdam, Rotterdam), bij welke gelegenheid
over en weder verschillende belangrijke medcdeelingen werden gedaan
van het tot hiertoe verrigte, cn ook voorbereidende maatregelen
werden genomen tot eene poging om eene algemeene wet tegen het
mishandelen van dieren te verkrijgen.
Jl. Vrijdag stond voor de arrondissements-regtbank te Amers
foort teregt een 13jarig jongeling, die onlangs te Eist bij Amerongen,
spelende met een geladen geweer, zijn 50jarige tante zoodanig aan
het hoofd trof, dat zij spoedig daarna bezweek. Het O. M. eischte
45 dagen cellulaire gevangenisstraf en 25 boete. De regtbank
zal nader uitspraak doen.
De Arnhemsche Courant verklaart zich voor het behoud der
Kust van Guinea, als wcnschelijk om politieke redenen. In het
algemeen is het prijsgeven van wingewesten, ook al brengen zij
voor het oogenblik geen voordeel aan, te beschouwen als een blijk
van zwakheid. Gaat men daartoe eenmaal in het Westen over. dan
kan men later ook genoodzaakt zijn, in het Oosten voort te gaan,
waar thans de tijd der vrijwording is aangebroken. Verliezen wij
de Kust van Guinea, dan zullen zeer zeker de zedelyke gevolgen
veel belangrijker zijn dan de 138,000, die thans aan subsidie
worden gegeven.
Een droevig voorval beeft er te Heilouw plaats gehad. Een
moeder, die eene boodschap ging doen, liet haar eenig kindje alleen
by een goed vuur in de kamer achter. Door de brandlucht gingen
de buren het huis binnen en vonden een deerlijk verbrand kind, dat,
nadat men de moeder geroepen had, den geest gaf.
Een schromelijk ongeluk, dat echter door de tegenwoordigheid
van geest van den te Grouingen wonenden gasfitter Reigersberg
gelukkig werd afgewend, had jl. Vrijdag avond kunnen gebeuren.
Ontboden in eene behuizing in de Haddingestraat, begaf hjj zich,
door de bewoonster voorgegaan, met eene brandende lamp in eene
der kamers, waardoor eene ontploffing ontstond, die het geheele hnis
deed dreunen en in de aangrenzende achterkamer zelfs de raamdeuren,
met verbreking van ruiten, deed open vliegen. Ofschoon deerlijk
in het aangezigt en aan eene zijner handen gekwetst, gelukte het
Reigersberg de uitgebroken vlam in haren verderen loop te stuiten,
en bleek het hem bij nader onderzoek, dat door niet minder dan
vier leidingen, waarvan de lampen door een vroegeren bewoner
waren medegenomen, bet gas door het huis stroomde, dat steeds
voedsel vond door het niet behoorlijk sluiten van de kraan van deD
gaz-meter. De hoofdoorzaak was echter, en wij deelen dit ter
waarschuwing mede, dat het in orde maken der gasleiding was toe
vertrouwd geweest aan werklieden, met dit werk minder bekend.
De jongeling, wiens lijk dezer dagen in de gemeente Sleen
werd gevonden, is volgens de geregtelijke schouwing, waarschijnlijk
ten gevolge van worging omgekomen. De vermoedelijke dader is,
naar men beweert, reeds in hechtenis genomen.
Volgens een berigt van de Kust van Gninea, heerschte aldaar
eene kalmte, die een storm voorafgaat. De hoofden der Pantijnen
nl. zijn vergaderd en overleggen een nieuwen aanval op Elmina.
In een werkje over Parijsche statistiek lezen wjj, dat er gemiddeld
gerekend 27,000 kilo papier voor dagbladen, tijdschriften, brochures,
enz. per dag te Parijs worden verdrukt, of 10,107,500 kilo per jaar,
hetgeen eene waarde vertegenwoordigt van ongeveer 12,000,000 frs.
