1869. N°. 5.
Zondag 10 Januarij.
27 Jaargang.
Uitgever
Bureau:
A. A. BAKKER Cz.
BINNENLAND.
~~BÏTÏTENLAN D.
INGEZONDEN.
HELDERSCHE
ÏK'FN
vlk
EN i\IËUWEDIEPER COURANT,
"W*K- ~?nMr.~arf -r. ïMMf*<gy?.*Tna
„Wij huldigen het goede."
■ViiKS' -.A-^LSa" ivtmntwn mn i lui n'li
Verschijnt Dingsdag-, Donderdag- en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal 1.30.
franco per post - 1.65.
MOLENPLEIN, N°. 163.
I Prijs der Advertenties: Van 14 regels 60 cent,
elke regel meer 15 cent, behalve 35 cent zegclregt. 1
Groote letters uf vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Dingsdng den IS dezer vertrekt de Oost-Indische
mail jover Triest.
Ds VOORZITTER van den RAAI) der Gemeente HELDER
brengt ter openbare kennis, dat DE BAAD ZAL VEBGADEBEN
op Dingsdag den 12 Januarij a. s., des avonds ten zeven ure.
Helder, De Voorzitter voornoemd,
den 8 Januarij 1869. STAKMAN BOSSE.
PUNTEN TER BEHANDELING:
1. Brief Gedeputeerde Staten over de belastingen en begrooting 1869.
2. Vacaturen van hulponderwijzer.
3. Mededeeling van ingekomeu stukken.
HELDER en NIEUWEDIEP, 9 Januarij.
Even als overal, was de verlaging van het tarief voor telegrammen
ook van invloed op het aantal behandelde berigten op het kantoor
van den Rijkstelegraaf alhier. Gedurende het jaar 1868 beliep dat
aantal 33,000, tegen omstreeks 26,000 gedurende 1867.
Door de invoering sedert 1 Januarij 1869 van een nieuw regle
ment voor den Rijkstelegraaf, is als eene verbetering aan te merken,
de behandeling van vooruitbetaalde antwoorden. Vroeger vervielen
de kosten van vooruitbetaalde antwoorden, als die uiet aangeboden
werden, aan de administratie van den telegraaf, en ontving de af
zender een telegram, meldende dat het antwoord niet was aangeboden.
Thans wordt den geadresseerde van een berigt met een vooruit
betaald antwoord eene kasaantvyzing ter hand gesteld, ten bedrage
van het vooruitbetaald antwoord, dat hij, na onderteekening, kan
aanbieden, met het te verzenden antwoord; en, zoo dit niet plaats
heeft, aan een telegraafkantoor ter inwisseling tegen specie; deze
verbetering komt vooral uit, wanneer een vooruitbetaald antwoord
drie, vier of meerdere guldens waard is.
Eergisteren avond gaf het letterminnend genootschap Liefde
tot Kunst alhier een openbare vergadering, die door een vrij talrijk
publiek werd bijgewoond. De beide stukken, voor deze uitvoering
gekozen: 1°. de Vergelding, tooneelspel in 4 bedrijven en 2°. Eene
maand uitstel, blijspel in 1 bedrijf, werden op flinke wjjze opgevoerd.
De hoofdpersonen verwierven eene regtmatige hulde voor hun ver
dienstelijk spel in de luide bijvalsbetuigingen van de aanwezigen, en
ook zy, die de meer ondergeschikte rollen vervulden, kweten zich
verdienstelijk van hunne taak. De vergadering werd besloten met
een bal, dat nog lang aanhield en veel genoegen verschafte.
De opbrengst van het concert den 30 December jl. gegeven,
ten voordeele der nagelaten betekkingen van de verongelukte bemanning
der Terschellinger loodsboot, in den storm van 24 Oct. 11. bedraagt
na aftrek der noodzakelijkste onkosten 310.29. In de vergadering
van beeren medewerkers aan dit concert, op gisteren avond, is met
algemeene stemmen besloten dat die gelden zullen worden gesteld in
handen van de commissie voor den Helder en omstreken, <^je zich
met de behartiging van de belaugen van de Terschellinger weduwen
en weezen bezig houdt. Tevens zijn in die vergadering voorloopige
maatregelen genomen tot oprigting van eene liedertafel; eene com
missie is benoemd tot zamenstelling van een concept reglement, terwijl
in de eerstvolgende vergadering, den IS dezer, daarover rapport zal
worden uitgebragt en tevens worden overgegaan tot de verkiezing
van een bestuur.
De Amerikaanscke bark Ada, gevoerd geweest door kapitein
Murpby, komende laatst van Middlesbroo en gedestineerd naar Amerika,'
is drijvende in de Noordzee gevonden, door de equipage verlaten.
Door drie Engelscbe kotters en een Scheveningsohe bom is het vaartuig
gisteren alhier binnengebragt.
Gisteren avond had in het «Café Bellevue" alhier eene vergadering plaats
van de ten vorigen jare tot stand gebragte «Vereeuiging tot Werkverschaffing
aan beboeftigeo." In deze vergadering werd mededeeling gedaan van het verslag
der verrigtiugen, door de commissie van bestuur in bet werk gesteld oin bet
doel, waartoe in bet vorig jaar rentelooze voorschotten zijn verstrekt, te be
reiken. Uit dat rapport bleek, dat eene som van f 2865 door verschillende
personen was bijeengebragt, dat daarmede was gewerkt, vermeerderd met een
kapitaal van f 1000 nat door een der leden vau bet bestuur nas geleend, en
dat gednrende 35 werkdagen eene som vau f 2100 aan bchoeftigen als werkloon
w-as uitgekeerd. Nog bleek uit het verslag, dat eerstdaags 75 pCt. van de
gestorte rentelooze voorschotten door hh. penningraeesteren zal worden uitge
keerd, terwijl de overige 25 pCt. zal worden voldaan, zoodra de aanwezige
voorraad aangemaakte hamer- en mokersteeleo verkocht en dc koespanuen en
matten verloot zullen zijn. Tot bet houden van die verloting is bereids de
toestemming van Z. II. ontvangen en bet voornemen bestaat om 400 loten uit
te geven a f 0.50. Verder werd aan de vergadering medegedeeld, dat de
rekcDing en verantwoording van hb. peuningmeesteren gedurende ccuige dagen
voor de leden ter inzage zal liggen.
De commissie vaa bestnnr legde in deze vergadering haar maudaat ucder;
doch er werd met algemeen goedvinden besloten, dat eerstdaags eene oproeping
tot eene bijeenkomst zal geschieden, ten einde ook voor dezen winter de
gelegenheid te openen, dat op deze doeltreffende wijze weder in den nood der
behoeftigen worde voorzien. De te boaden bijeenkomst is bepaald op Woensdag
13 dezer, des avonds ten 74 ure.
Wij ondersteunen zeer den wenscb, door den voorzitter, den heer Bosch Rcitz,
geuit, dat, veel meer dan tot nog toe, door meergegoede ingezetenen worde
bijgedragen om deze vereeniging te schragen. De zaak maakt daarop ten volie
aanspraak. Immers als men rekent, dat door bet renteloos voorschot van circa
f 3000 eigenlijk slechts cenc rente van f 150 is cadeau gedaan en dat daar
door aan behoeftige plaatsgenooten in den meest ongunstiger: tijd des jaars eene
som van f £100 aan werkloon is uitbetaald, dan mag alle verdere aanprijzing
van dit echt menscblievend doel als geheel overbodig worden beschouwd. Ken
algemeene deelneming van de gegoede ingezetenen, eene talrijke opkomst in de
vergadering van aanstaanden Woensdag zij dan ook het gevolg van ons verslag
der gehoudene bijeenkomst.
Zr. Ms. stoomschip de Amatei, is jl. Donderdag van Hellevoetsluis
naar de Kust van Guinea vertrokken.
Zr. Ms. transportschip Java, den 24 Nov. 11. aan de Kaap
binnengevallen, heeft den 2 Dec. de reis voortgezet. Aan boord
was alles wel.
Eene commissie van hh. officieren, bestaande uit den luitenant
kolonel Le Maïtre, kapitein Klerck en kapitein D. Hardenberg, werd
Dingsdag bij Z. K. H. den Prins van Oranje toegelaten, om namens
de gezamenlijke officieren uit het jongst gehouden kamp bij Milligen,
den Prins een prachtig album met hunne portretten aan te bieden,
als bewijs van hulde voor de vele blijken van sympathie, dieZ. K. H.
bij die gelegenheid voor het leger aan den dag legde. Dit album
is versierd met massief zilveren haut-reliefs, voorstellende krijgs-
tributen van infanterie, cavallerie, artillerie en marine, terwijl op
het slot het wapen prijkt van Z. K. H. den Prins van Oranje.
Aan de commissie, die aan het diner deelnam, betuigde de Door
luchtige Gastheer herhaaldelijk Hds. bijzondere tevredenheid.
Het ouderzoek der begrooting van staatsuitgaven voor het
dienstjaar 1869 heeft, blijkens het daaromtrent uitgebragte rapport,
aanleiding gegeven tot zeer belangrijke beschouwingen en opmer
kingen. Ofschoon de leden geene opmerkingen betreffende de zamen
stelling van het tegenwoordig kabinet hebben in het midden gebragt,
hebben onderscheidene leden toch doen uitkomen, dat zij het in ons
land niet wenschelijk pf noodig achtten, dat er een bepaald Hoofd
van het Bewind, een premier, was aangewezen. Andere leden be
treurden het gemis aan verzoeningsgezindheid bij het tegenwoordig
kabinet, blijkbaar aan het terugnemen van vele wetsontwerpen der
vorige regering. Bedoelde intrekking werd door onderscheidene
leden echter als een maatregel van-zuivering verdedigd. Er waren
leden, die het betwijfelden of bij gewigtige vraagstukken zelfs de leden
van het bewind wel volkomen eenstemmig waren. Omtrent het punt
eener vaste bijdrage van Iudië meende men, dat de ministers van
Koloniën en van Financiën nog al in gevoelen verschillen. Men
wenschtc daaromtrent eene bepaalde verklaring. De opinie des
ministers van Koloniën ter zake van het regt van Nederland op
Indië werd door vele leden als in strijd geacht met de grondwet,
die zegt, dat koloniën zijn bezittingen van den Staat. De minister
had namelijk in zyne rede in de Tweede Kamer op 22 Dec. 11.
gezegd, dat onze koloniën zijn afzonderlijke staten, waar het regt
der heerschappij in verschillende mate denNederlandschen Staat behoort.
Verder is gesproken over de verschillende aangelegenheden der onder
scheidene departementen. Betreffende het,onderwijs bevat het verslag o. a.
dit: „Men is, naar sommiger meening, veel te vrijgevig in het verleenen
van subsidiën, vooral voor hoogere burger-scholen. Hpt middelbaar-
ondenvijs is over het algemeen met te groote weelde ingerigt door
overdreven bezoldiging der leeraars en zeer kostbare gebouwen."
De regering beeft op dit rerslag eene Memorie van Beantwoording
ingezonden, waarin zij de geopperde bezwaren wederlegt cn hare
regerings-beginselen verdedigt.
De beraadslagingen over de begrooting zouden heden morgen in
de Eerste Kamer aanvangen.
De minister van Binnenlandsche Zaken heeft in de Eerste Kamer
van Zaturdag 2 Januarij jl., in antwoord op den heer Smit, het
volgende gezegd: „De geachte spreker uit Noordholland besprak
de lijn AlkmaarZaandam, of liever de lijn NieuwediepAmsterdam.
Het gedeelte UitgeestZaandam zal misschien gereed zijn vóór den
tijd dat het noodig zal wezen, maar er bestaan op dit oogenblik
nog eenige moeijelijkheden omtrent de exploitatie, die ik echter hoop
dat binnen korten tijd zal kunnen aanvangen. Voorstellen toch tot
verbinding van den spoorweg van Noordholland met Amsterdam
zullen zeer spoedig aan de overweging der wetgevende magt worden
onderworpen, en ik verwacht dat bij aanneming der voorstellen de
exploitatie van het bedoelde gedeelte spoedig zal volgen. Mogten
de zwarigheden dan toch blijven bestaan, dan zal de regering in
dat ongerief trachten te voorzien, want het spreekt van zelf dat
het de bedoeling niet kan zijn die lijn naar de Zaan ongeëxploiteerd
te laten. Dat de exploitatie binnen twee of drie maanden zal ge
schieden, durf ik niet zeggen, maar ik kan wel verzekeren dal ik
hoop dat zij in den loop van dit jaar zal geschieden."
- Men verzekert, dat eene Engelsche Maatschappij aan de regering
aaubiedingen heeft gedaan om de constructie-werf te Vlissingen
over te nemen.
Aangaande de werken der Amsterdamsche Kanaal-maatschappij
verneemt men het volgende: Het werk werd in November voort
gezet met 635 tot 695 arbeiders, 10 tot 26 paarden, 2of3stoom-
baggervaartuigen, 6 locomotieven, 150 wagens en 1 centrifngaalpomp.
Verder 2 tot 4 afzonderlijke ploegen, te zamen 20 tot 65 werklieden,
bij nacht op de stoombaggervaartuigen en aan het noordelijk hoofd
in zee.
Beroepen te Apeldoorn de heer Creutzberg, pred. te Maarssen.
Uit het IVeekblad voor hraèl. blijkt, dat het plan tot oprigting
van een algemeen verplegings-gesticht voor Israëlitische weezen in
Nederland, nu reeds, d. i. zonder dat nog bepaald officiëele stappen
daartoe zijn gedaan, krachtige ondersteuning vindt ook by onze
Christen medeburgers.
In het jaar 1868 zijn te Barsingerhorn geboren 102 kinderen,
overleden 66 personen. Van elders ingekomen 215 personen. Naar
elders vertrokken 210 personen. De bevolking bedroeg den 31 Dec.
1867 2383, en den 31 Dec. 1868 2424 zielen.
Te Hoorn zyn in het jaar 1868 geboren 356 kinderen, over
leden 325 personen, en gehuwd 90 pareD.
Binnen de gemeente Haarlemmermeer zijn in 1868 geboren
305 kinderen van het mannelijke en 275 van het vrouwelijke geslacht;
te zamen 580. Overleden zyn 208 mannen en 184 vrouwen; leven
loos zijn aangegeven 43 kinderen; te zamen 435. 80 huwelijken
zijn gesloten. De bevolking bedroeg den 31 December 1868
10,907 zielen.
Als eeue bijzonderheid mag vermeld worden, dat te Lutjebroek
een broeder en zuster, zijnde tweelingen, ten vorigen jare op een
en denzelfden dag gehuwd, dezer dagen ook op denzelfden dag
vader cn moeder werden, ook van tweelingen.
Te Voorschoten is op 71jarigen leeftijd overleden de heer
J. F. Scharten, gepensioneerd generaal-majoor van het Nederland-
sche leger.
Te Rotterdam zyn jl. Woensdag ochtend 3, des middags 1
cn de3 avonds ten 8 nre het vyfde der in den morgen van den
1 dezer zoo jammerlijk omgekomen kinderen uit het gezonken
vaartuig, aan het einde der Leuvehaven opgehaald en naar het
stedelijk ziekenhuis overgebragt. Men verneemt, dat de commissie
der Rotterdamsche begrafenis-vereeniging bereidwillig op zich heeft
genomen, deze vijf kinderen kosteloos ter aarde te doen bestellen.
In de gemeente Geisteren heeft op 2 dezer een moordaanslag
plaats gehad door een man op zijne in zwangeren toestand verkeerende
huisvrouw. Door ontvlugting heeft de vervolgde den vreeselykctf
toeleg weten te ontkomen. l)e misdadiger is gevankelijk weggevoerd.
Eenigen tijd vóór deze misdaad heeft hij zich zelf door verdrinking
van het leven willen berooven, doch is daarin verhinderd.
De machinist Niekerk, wien den 4 dezer in het nosocomium
te Groningen de beide beenen zyn afgezet, is jl. Donderdag nacht
aldaar overleden.
In de kazerne te Leeuwarden viel jl. Dingsdag eene gebeur
tenis voor, die ligt zeer ernstige gevolgen had kunnen hebben. De
soldiat Schoenmaker, de kamer verlatende, werd door den soldaat
Krüger een geweerschot op hem gelost; de misdadiger miste gelukkig
zyn doel; de kogel bragt een ander militair een ligte kwetsuur toe
en vloog toen in de gangmuur. Een geringe twist schijnt aanleiding tot
deze euveldaad te zijn geweest; de dader is dadelyk in arrest genomen.
De buitengewoon zachte winter, dien wy dit jaar beleven, is
niet zonder voorbeeld. In 1172 toch kwamen gedurende' het zachte
winter-saizoen de bladeren aan de hoornen, de vogels broedden hunne
eijeren uit en hadden in February jongen. Het jaar 1289 ging
zonder winter voorby. In 1421 bloeiden de boomen in Maart en
de wynstok in April; in die maand werden ook de kerseo rijp en
de druiven in Mei. In 1538 prijkten de tuinen in Januarij met
vele bloemsoorten. Het jaar 1572 leverde dezelfde verschijnselen op,
als het jaar 1172. De jaren 1607, 1612 en 1617 wareu opmerkelijk
door de gestadige zachtheid der temperatuur. In 1659 zag men
noch ijs, noch sneeuw. In 1692 brandde racn in Duitschland geen
kagchels. De laatste buitengewoon zachte winters, die sommige per
sonen zich wel herinneren kunnen, waren die van de jaren 1791,
1807 en 1822.
Men verhaalt dc volgende aardigheid. Een der hoofdleiders
van het Rotterdamsch oproer stond dezer dagen voor de regtbank
en werd o. a. door den president gevraagd, wat hij voornemens was
te doen, indien hij vrij naar huis kon gaau. De beschuldigde hief daarop
terstond de opwekkende straat-melodie aan:
„Dat zal je zien en ondervinden...."
hetgeen den nchtbaren regter-president zoodanig vertoornd zou hebben,
dat hij den zanger onmiddellijk tot zwygen bragt door hem in driftig
recitatief toe te bulderen
„Dan ga je nog niet naar huis;
„Nog lang oiet, uog lang niet, enz."
Op voorstel van de Koninklijke Belgische Academie van ge
neeskunde heeft een commissie van enquête het bedrijf van vrouwen in
de mijnen onderzocht, en een rapport uitgebragt, tengevolge waarvan
besloten is tot uitsluiting van de vrouwen van die moorddadige werk
zaamheden. De bepaling zal reeds in 1872 in werking treden,
Prins Napoleon is aan de betere handzijn herstel gaat echter
slechts langzaam. Omtrent den toestand van den Markies de Moustier
luiden de berigten daarentegen steeds ongunstiger.
Toen men Prins Napoleon dezer dagen vroeg, wat hij van de
mogelykheid eener conferentie dacht, antwoordde de Prins, die juist
een aanval van buikpijn had„zij is van te weinig belang, om
niet byecu te komen.
De Moniteur zegt, dat in geen land der wereld zooveel bonbons
van suiker worden gegeten als in Frankrijk. Suikerwerk wordt er
vervaardigd voor eene waarde van 30 millioen fr. per jaar en daar
slechts voor 3 millioen fr. wordt uitgevoerd, eten de Franschen
jaarlyks voor 27 millioen fr. aan suikergoed. Bovendien wordt nog
uit Engeland voor eene waarde van 5 millioen fr. goedkoop suiker
werk ingevoerd.
Het officieel dagblad van het Franscbe gouvernement bevestigt
het berigt, dat de Engelschen voldoening van de Chineesche over
heden hebben verkregen voor de gewelddadige aanranding van het
gesticht der Engelsche zendelingen, die te Jang-tschou de Protes-
tantsche godsdienst prediken.
Heden komt te Parijs de conferentie bijeen om het Turksch-
Grieksch geschil by te leggen.
De winter, die naauwelyks begonnen is, schynt in sommige
streken van Frankrijk reeds geëindigd te zijnalthans te Périgueux
ziet men de zwaluwen terugkomen; in midden-Frankryk bloeijen
de kersenboomen en dragen vruchten. Te Nizza beginnen de kersen
reeds een rooden tint te krijgen.
Hoeveel menschenlevens het drukke verkeer in de straten van
Londen kost, bewijst eene statistiek over het afgeloopeo jaar, waaruit
blijkt, dat 203 personen door overryden het leven verloren; een
getal, dat verreweg overtreft het aantal sterfgevallen, tengevolge van
spoorwegongelukken in Engeland en Wallis veroorzaakt.
In Schotland vriest het tegenwoordig vrij sterk.
Dezer dagen heeft zich aan den Ryn in de tweede instantie
van een proces een incident voorgedaan, hetwelk in regtsgeleerde
kringen de aaudacht in hooge mate tot zich trekt. Aan den Koning
namelijk is, bij regterlijk vonnis, een eed „de ignorantia" opgelegd,
naar aanleiding van een geschil met de bouwmeesters van het Yictoria-
theater. Volgens de bestaande bepalingen in Pruissen, kunnen
vorstelijke personén den eed schriftelijk of by volmagt afleggen, en
men weet tot heden niet, welke wijze door den Koning gekozen is.
Een Spaansch blad vermeldt den dood van den beroemden
toreador Cucharez, te Havannah, die, ofschoon hy noch lezen noch
schrijven kon, het hoogst aanzienlijke vermogen van 5 a 6 millioen
realen naliet, dat hij alleen met de punt van zyn degen heeft gewonnen.
In den senaat der Vereenigde Staten van Noord-Amerika is
eene petitie ingekomen, onderteekend door 1500 arme inwoners van
Stockholm, waarin aan het congres voor de onderteekenaars als
landverhuizers vrije overtogt gevraagd wordt.
Er zal dit jaar te Utrecht eene tentoonstelling worden gehouden van voor
werpen voor huisselijk gebruik.
Er hebben zich op sommige plaatsen reeds comraissiëu gevormd tot onder
steuning, enz.
Ik ben zeer benieuwd te vernemen of zich ook hier eene commissie zal
vormen wat mij betreft, ik zou gaarne iets voor huisselijk gebruik willen
vervaardigen,... maar.... wie kan mij in dezen raad, ondersteuning en voorlicbtiug
verleenen? Vergis ik mij uiet, dan worden onder de voorwerpeu van huisselijk
gebruik ook verstaart allerlei kleed ingstukkenj is dit zoo, waarom zou
men dan zijne krachten niet eens willen beproeven?
Ik zal mij zeer verheugen spoedig hierop eeuig antwoord tc zien. cn gij,
mijnheer de Redaclcui, zult daarvoor uw blad wel eens willeu leeueü, hoop ik.
Helder, 6 Januarij 1860. L. MASEREED W.