B1869. N°. 35.
I
Zondag 21 Maart.
27 Jaargaïïg.
buitenland!
AANBESTEDING.
V-
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
^,-Bureaai MO L E X I»L EIX, 163.
BINNENLAND.
IT
HELDERSCHE
EN NIEUWEDIEPER COURANT.
Wij huldigen het goede."
blifc i Verschijnt Dingsdag-, Donderdag- en Zaturdao namiddag.
iij Abonnementsprijs per kwartaal1.30.
- 1.85.
franco per post
Prijs der Advertentiën: Van 14 regels 60 cent,
elke regel racer 15 cent, behalve 35 cent zegelregt.
j Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Dln^gdugi den 23. dezer vertrekt de Oont-Sndi-
^"iChe iniitl over Trlëat.
Op Vrijdng den 8 April 1869, des avonds ten
EXJjalf zeven ure, zal, aan het Raadhuis der gemeente, in
het openbaar, alléén bij inschrijving, worden aanbesteed:
1, Het jaarlijksch onderhoud der gemeente-
gebouwen, bruggen, enz.
Het driejarig onderhoud der straten.
De bestekken liggen op de gewone kantooruren ter
cjjezing aan de Secretarie der gemeente, terwijl nadere
ddnlichtingen te bekomen zijn bij den Gemeente-Bouwmeester,
imloor wien op Woensdag den 31 Maart e. k. aanwijzing in
loco zal worden gedaan, te beginnen bij het bureau van
gemeentewerken, voormiddags ten 10 ure.
Helder, den 20 Maart 1869.
Burgemeester en Wethouders der Gemeente,
i STAKMAN BOSSE, Burgemeester.
L. VERHEY, Secretaris.
HELDER en NIEÜWEDIEP, 20 Maart.
j-{ Met hoeveel kalmte en bezadigdheid de opstand in Spanje ten
iforigen jare ook is tot stand gekomen, de laatste maanden leveren
gedurig berigten op van woelingen en oproerige tooneelen, die de
voorstanders der omwenteling met afkeer vervullen. In deze week
jbebbeu te Xere3 weder wanordelijkheden plaats gehad en ook te
jMoron; oaar men meldt hadden deze droevige gebeurteoissen huu
grond in de conscriptie. Er waren barricaden opgeworpen en er
kwamen gewonden en gesneuvelden. Het berigt, dat ons die gebeur
tenissen mededeelt en tegelijk vermeldt dat de minister van binnenl.
taken van het gebeurde in de vergadering der Cortes heeft kennis
gegeven, troost ons met de verzekering, dat de Cortes met algemeene
itemmen aan de uitvoerende magt hunne ondersteuning hebben toe-
Bgezegd. Dat het evenwel in - en in de omgeving der leden van
die hoogste vergaderiog des lande iu deze dagen niet zeer rustig
toegaat, blijkt genoegzaam uit de vermelding, die onmiddeljjk op het
voorafgaande volgt: De heer Celestiua Olozaga, de secretaris der
Cortes, is in een duel om het leven gekomen.
Ofschoon, volgens latere tijdingen, buiten Audalusië in heel het
ij tijk rust en kalmte heerschenen ofschoon de opgeworpen
barricaden in Xeres door de troepen met de bajonet zjjn ingenomen,
wordt omtrent den toestand in genoemde stad nog medegedeeld,
j dal bekende hoofden van de Carlistiscbe partij met circa 1000 man
j de rust in die streken bedreigen.
1 Spanje heeft behoefte, dit blijkt eiken dag meer, aan het spoedig
verkrijgen van eene definitieve, krachtige regering.
De Spaanschc minister van binnenl. zaken heeft in de Cortes
den 18 dezer medegedeeld, dat de insurgenten te Xeres, na een zeer
bloedig gevecht, verslagen zijn en dat 600 hunner in hechtenis zijn
genomen, die meerendeets io andere provinciën te buis behooreu.
Wij vestigen de aandacht van belangstellenden op de hierachter
voorkomende advertentie, waarin eene voordragt van dr. Zaalberg,
alhier, op a. s. Maandag avond, wordt aangekondigd. Wij gelooveu,
1 dut een talrijk auditorium tegenwoordig zal zijn en radeu ieder, die
den heer Zaalberg wenscht te hooren aan, om zich in tijds van een
tocgangkaart te voorzien, daar het getal entrée's beperkt ia.
Gisteren heeft de politie alhier eeo matroos in verzekerde
bewaring gesteld, die beschuldigd wordt van poging tot moord op
zijne beminde. Hij zoude haar door middel vau een revolver
hebben willen dooden, doch het schot miste.
Ofschoon wij in deze gemeente gedurende den haast geëindig-
den winter gelukkig bevrjjd zijn gebleveu van brand, toch heeft het
in dien tijd niet ontbroken aan de noodige zorg om de bluschrnidde-
jfcu, die er aanwezig zijn, iu goeden staat te houden eo aan het
nemen van voorbereidende maatregelen, om in tijd van nood niet
verlegen te staan. Des te meer mogen die bemoeijingen worden
i gewaardeerd in de gelukkige omstandigheid, waarin wij hier ver-
keeren: gedurende bijna negen maanden is er geen brand vaneenig
belang geweest. In deze week hield de Brandraad, onder presidium
Van den opperbrandmeester, eene vergadering, waarin door bh. brand
meesters gerapporteerd werd, dat de verschillende brandblusehmiddelen
zich in goeden stant bevindeu en waarin tevens lijsten der bij de
dienst der spuiten aantestellen personen werden opgemaakt.
Wij hopen, dat de Brandraad steeds meer werk moge vinden in
het nemen van voorzorgsmaatregelen, dan ter beteugeling van brand.
Dat het aauvankelijk herstel van het materiëel onzer zeemagt
reeds zijn gunstigen invloed doet gevoelen op den ijver en de ambitie
onzer jeugdige Marine-officieren, bleek ons dezer dagen uit de ver
schijning van een boekwerk bg den boekhandelaar L. A. Laurey te
Nieuwediep, getiteldBeschrijving van Zr. Ms. Monitor Heiligerlee,
door de luitenauts ter zee J. A. Waldeck en H. A. de Smit van
den Broecke, waarvan wij met belangstelling kennis namen, en niet
dan met ingenomenheid scheidden.
In onderhoudenden stijl en met eene prijzenswaardige beknoptheid,
waarbij iutusschen noch aan volledigheid noch aan helderheid vau
voorstelling wordt te kort gedaao, - eeoe in waarheid zeldzame
e'genschap bg de meeste werken vnn technischen aard - worden
ons hier achtereenvolgens de constructie, de verschillende dekken,
net geschut eu de munitiën, de toren, de machinekamer en ketels,
de longroora en portaal, kajuit en piek, sloepeu eu ankers, pijpen
en kranen, en de bg den proeftogt verkregen uitkomsten van dit
door zoovelen reeds bezochte en toch nog door zoo weinigen begrepen
vaartuig beschreven, terwijl eindeljjk een 21tal keurig uitgevoerde
teekeuiugeQ, waarmede het werk wordt besloten, uitnemend geschikt
zijn om ook aan den minst ingewijde een duidelgk begrip te geven
van de zamenstelliog der verschillende deelen en van de gewigtige
diensten, waartoe dit nieuwe materiëel in tjjd van oorlog kan
worden geroepen.
Voegt men hierbij, dat nu en dan belangrijke wenken worden
gegeven, waarvan als zoovele verbeteringen bg den aanbouw van
nieuwe monitors zou kunnen worden partg getrokken, dan vrerzen
wij geen tegenspraak, wanneer wij de auteurs met de voltooging
hunner lang niet gemakkelijke taak, als uitnemend geslaagd, geluk
wensclien, en daarbjj met grond de verwachting koesteren, dat
deze eerste bijdrage niet tegelijk de laatste moge zijn, waarmede
de litteratuur van het Nederlaudsche Zeewezen door hen is verrijkt
geworden.
In de verdienstelijke uitvoering, waarvoor de uitgever zorg droeg,
vinden wjj eene reden te meer om dit werk, voor zeeofficieren in de
eerste plaat9 onmisbaar, aan te bevelen bg allen, die in de toenemende
ontwikkeling onzer maritieme strijdkrachten belang stellen.
{Dagblad van 's Gravenhage.)
Door het rederijkersgezelschap Vereeniging tot Genoegen, te
Koegras, zal den 29 dezer de laatste buitengewone vergadering in
dit saizoen worden gehouden.
De heer Johs. Dysermck zal Dingsdag a. s. in de vergadering
der maatschappij Tot Nut van 't Algemeen, dep. Haarlem, een
spreekbeurt vervullen.
Op hun verzoek is eervol ootslag verleend aan den heer
P. A. C. H. F. A. Werdmüller von Elgg, als burgemeester van
Zandvoort, en aan den heer H. van de Velde, als notaris te Eoschedé. -
Tot burgemeester van Zandvöort is benoemd de heer C. H. Enschedé.
In de zitting der Tweede Kamer van jl. Donderdag zijn de
beraadslagingen over het aanhangig ontwerp van wet betreffende de
zeebrieven, enz. onbepaald verdaagd, op voorstel van een der leden.
In diezelfde zitting heeft de heer van Wassenaer Catwijck eenige
vragen gerigt tot den minister van Financiën, als het hoofd der
administratie voor de zaken der Hervormde kerk, over het beheer
der kerkelijke goederen bij de Hervormde gemeenten. De minister
verzekerde, dat hij de vrijheid der gemeenten eerbiedigt, doch dat
hij het nattig acht, met het oog op het belang van den staat, om
door gepaste middelen de regeling van het beheer der kerkeljjke
goederen te bevorderen. De vergadering is tot nadere bijeenroeping
gescheiden.
De Tweede Kamer zal naar men verzekert, 2 a 3 weken na
het Paascbfeest hare werkzaamheden hervatten en alsdan onder
anderen behandelen Het wetsontwerp tot wjjziging der kiestabel.
Jl. Donderdag is aan het prov. gouvernement van Noordhollaud
aanbesteed, het jagen der schepen, vlotten, enz. door het Noord-
hollandsch kanaal, aanvangende den 1 Mei 1869 en eindigende den
31 Dec. 1874 en wel in één perceel, ingevolge art. 1 van het
bestek; minste inschrijvers de heeren M. Groot, te Grootschermer
en K. Kruijer, te Zijpe, voor 0,85 per paard en per nur.
In 1868 zijn hier te lande verschenen 2300 nieuwe boeken
en geschriften.
Bg geruchte wordt aan het Utrechtsch Dagblad medegedeeld,
dat het jaarlijkscb algemeen zendingsfeest ditmaal zal gehouden
worden op het landgoed van mevr. Bruce, aan den spoorweg
ZutphenDeventer..
Eergisteren moet een jongeling, die niet goed bij het hoofd
is, ter zake eeuer liefdesgeschiedenis, zich op de centraaliijn heisben
geworpen, zoodat hij over de beenen is gereden. (Il. D)
Jl. Donderdag morgen vertrok per extra-rjjtuig de tc Alkmaar
gestationeerde brigade der rjjksveldwacht naar de gemeente Noord-
Scbarwoude, om assistentie te verleeuen tégen eenige aldaar in
verzet gekomen personen, die zich in het bezit liaddeïi gesteld van
een stuk grond, hetwelk zg beweerden hun eigendom te zijn. In
den namiddag zijn twee personen in het huis van arrest te Alkmaar
overgebragt. Nadere bijzonderheden zjjn op dit oogenblik niet be
kend. Er schijnt nog al verzet te hebben plaats gehad, althans de
gemeente-veldwachter is aan «Ie hand verwond geworden.
In de Mannenlaan te Botterdam trok een kind van ruim
een jaar aan het tafelkleed, waarop de petroleumlamp stond tc
branden; de lamp viel omver en het kind kreeg zulke brandwonden,
dat hel den volgenden dag is overleden.
In het jéar 1868 heeft het getal goud- en zilversmeden te
Schoonhoven gemiddeld 85 bedragen. Door deze zijn verwerkt
ruim 79£ kilo goud en ruim 1944 kilo zilver. De belasting, welke
door hen aan het rjjk is opgebragt, heeft bedragen: van het goud
12,696 en van het zilver 14,899.
Men schrjjft uit NieuwleUssen, dd. 17 dezer:
„Een der dezer dagen alhier gebonden zoogenaamde „spinjagten,'
feesten, waarbij bet gewoonlijk nog al lustig toegaat, gaf aanleiding
tot het volgende voorval. Een troepje jonge boeren, door den drank
verhit, geleidden na afloop van de pret hunne dulcineas, jonge
deerns uit Oudleussen naar huis; en om nu te toonen, dat ze mau-
hafie cavaliers waren, deden zg iets, wat ons de tijden van het ruwe
geweld herinnert. Zij hadden op hun togt een in de heide gelegen
hutje opgemerkt, gingen er moedig op los en spoedig hadden zg het
tot iu den grond afgebroken, terwijl zij daarna, nog niet tevreden
met deze daad van wandalismeo, de verschrikte bewoners aangrepen
en mishandelde. De baldadigen, meest allen bekende personen, worden
door de justitie vervolgd."
Jl. Vrijdag werd door eene commissie uit de ingezetenen van
Vlissingen aan de met 1 Jan. jl. afgetreden burgemeester dr. J. W.
Calleufels, als een blgk van htfltfeen synlpathie voör de ^ele'
diensten, door hem in die betrekking gedurende 20 jaren aan
de gemeente bewezen, een prachtig album aangeboden, gebonden
in rood fluweel met vergulde stempels en in het midden een
medaillon, bevattende het familiewapen van den heer Callenfels.
Het titelblad bevat de opdragt, rijk en met den uitersten smaak
geïllustreerd, met een gezigt van de stad Vlissingen van de zeezjjde
gezien, haar wapen en verder eenige allegorische voorstellingen. De
overige bladen, allen mede geïllustreerd, bevatten eene korte doch
kernachtige verklaring van achting en hulde, gevolgd door de namen
van een 150tal ingezetenen, die noch leden van het bestuur der
gemeente, noch daarbij als ambtenaren werkzaam zgn. Het geheel
is buitengewoon smaakvol uitgevoerd en strekt zeer lot lof van de
bewerkers, de heeren Tresling C0., te Amsterdam
Op verzoek van een der geneesheeren te Goes en ter waar
schuwing voor het publiek deelt de Goesche Courant mede, dat
dezer dagen weder eene vergiftiging heeft plaats gehad ten gevolge
van het gebruik van mosselen. Door spoedige hulp zjjn ernstige
gevolgen voorkomen.
Op de jl. Woensdag te Zwolle gehouden Palm-paardenmarkt
waren meer dan 1000 paarden aangevoerd: Door Fransche koop
lieden zgn zeer hooge prijzen besteed. Reeds Dingsdag, op de vóór-
markt, hadden zg de besle paarden voor 500 tot 800 opge
kocht, en op den marktdag zelve liepen de prjjzen van 250 tot
400. De handel was zeer levendig.
Naar men verneemt, zullen binnen korten tijd alleen uit de
gemeente Winterswijk 200 personen de reis naar Amerika aannemen.
Ds. P. C. van Wijk, van Barcbem, heeft het beroep naar
Dokkum aangenomen.
In Friesland heeft een reiziger per vélocipode een afstand van
ruim zes en een half uur gaans binnen anderhalf uur afgelegd.
Het 11de Nederlandsch taal- en letterkundig congres zal dit
jaar gehouden worden te Leuven, tijdens de kermis aldaar, op Zondag,
Maandag, Dingsdag en Woensdag, 5, 6, 7 en 8 September 1869.
In de circulaire der regelings-commissie geeft deze nu reeds de ver
zekering, „dat den congres-leden het gulste onthaal zal voorbereid
worden, dank aan de krachtige ondersteuning zoowel van het achtbaar
stadsbestuur als van het geleerde korps der hoogeschool, dank ook
aan de bereidwillige medehulp der burgerjj."
Aangekomen schepen te Batavia vóór 27 Febr.Jacoba,
Nicot, van der Palm en Utrecht.
BENOEMINGEN EN VERPLAATSINGEN BIJ MARINE EN LEGER.
De ofT. vnn ges. 2de kl. II. vnn Stocktongedetacheerd bij liet hospitaal der Marino
tc Willemsoord, wordt met 1 April a. a. geplaatst op ZrJ Ma. ramachip de Buffel.
Uit Antwerpen wordt gemeld, dat den 15 dezer in de gemeente
Bierges een verschrikkelijk ongeluk heeft plaats gehad. In een
vlasspinncrij is de stoomketel gesprongen, met dat gevolg dat het
gebouw ineen stortte en vijf jeugdige werkmeisjes verkoold van
onder de puinhoopen te voorschijn werden gehaald. De eigenaar
der vlasspinnerjj raakte ook gedeeltelijk onder de puinhoopen; hoewel
spoedig te voorschijn gehaald, verkeert hg in zorgwekkenden toestand.
De stoomketel werd op een afstand van 200 ellen geworpen en
onmiddelijk stonden verscheidene gebouwen in brand.
Jl. Dingsdag namiddag, omstreeks vier ure, heeft te Parjjs
onverwacht eene geweldige ontploffing plaats gehad, die het verlies
van verscheidene menschenlevens veroorzaakt, velen zware kwets-
uren toegebragt, eene zeer nnnzienljjke schade nangcrigt en in een
groot gedeelte van de Fransche hoofdstad een niet geringen schrik
en ontsteltenis te weeg gebragt heeft. Het onheil is voorgevallen
in de chemische fabriek van den heer Fontainc, op den hoek van
het plein en de straat der Sorbonne, en is, volgens sommigen,
door het iu brand geraken van schietkatoen, vqlgens anderen, bg
het overtappen van eene ontvlambare vloeistof ontstaan. Men is er
ongemeen spoedig in geslaagd den brand, die op de ontploffing
volgde, meester te worden; maar de geheele fabriek of het labora
torium van den heer Fonlaine is in een puinhoop verkeerd en vele
belendende huizen hebben door den schok veel geleden. In den
omtrek van het tooneel der verwoesting zgn omstreeks dertig duizend
glasruiteu verbrijzeld. Het getal der omgekomenen en gekwetsten
wordt nog zeer verschillend opgegeven. Het schijnt eebter zeker,
dat twee werklieden en de zoon van den heer Fontaine, die zich
in de werkplaats bevonden, onder de slagtoffere bchooren. Sommige
Parjjsche bladen heffen er luide klagtcn over aan, dat fabrieken of
laboratoriën, van zulk een gevaarlijken aard als het thans gesprongene,
midden in eene volkrjjke stad geduld worden. Naar beweerd wordt,
zgn eenige leden van het Wetgevend Ligchaam voornemens, ten
aanzien vnn dit laatste punt eene interpellatie tot de regering te rigten.
De Paus heeft jl. Dingsdag zijnen zegen aan den Kroonprins
van Frankrijk gezonden, ter gelegenheid van diens 14den verjaardag.
Keizer Napoleon III heeft hiervoor met de meeste welwillendheid
zijnen dank betuigd. De gezondheid van den Paus is voortreffelijk.
Den 11 April a. s. zal hg, bij de viering van het halve eeuwfeest
zijner priesterwijding, een amnestie op groote schaal verleeuen.
In het Engelsche Huis der Gemeenten is jl. Djugsdag door
den heer Disraeli het voorstel gedaan tot verwerping vnn de wets-
voordragt tot opheffing der staatskerk )n Ierland. Hg deed uitkomen,
dat die voordragt een tweeledig doel hadscheiding tusschen kerk
en staat en verbeurdverklaring der kerkelijke bezittingen, en ver
klaarde voorts, dat alleen de vereeniging van de kerk met den
staat een voldoenden waarborg voor godsdienstvrijheid opleverde.
De echte kroon van Koning Theodorus van Abessinië is uit
Pruissen in Engeland aangekomen en zal in een der museums
geplaatst worden. Een Pruissisch officier, de heer van Rolffs, die
onder de Engelschen diende, kocht de kroon van een gemeen soldaat
en schonk ze aan Koning Willem, die ze, bg het vernemen van
lord Napiers dagorder, waarbij alle verkoop van veroverde goederen
verboden werd, naar Engeland zond, alwaar de kroon dan ook
beter geplaatst is.
Te Rome worden uitgebreide toebereidselen gemaakt voor liet
viereryop 11 ApriLaanstaande,a|)(an de zoogenaamde „gouden
bruiloft" van Pius IX, anders gezegd het halve eeuwfeest van
's Pausen priesterschap. Onder anderen zal bg die gelegenheid eene
plegtige mis in de Pieterskerk worden gevierd. TaUjjke deputatie»,
niet slechts uit verschillende Europesche landen, maar ook uit de
Nieuwe Wereld worden met adressen van gelukwensching en met
milde geschenken der geloovigcn tegen het feest te Rome verwacht.
Men maakt de opmerking, dat de tijdsomstandigheden er niet
weinig toe bijdragen, om de Katholieke wereld zoo veel gewigt aan
eene gebeurtenis te doen hechten, die, toen zij door Pins VLI en
Gregorius XVI gevierd werd, in diezelfde wereld schier onopgemerkt
voorbijging. i
Mad. Patti, die te Brussel wordt verwacht, heeft te Petersbnrg
een concert gegeven voor de armen, dat 40,000 fr. heeft opgebragt.
Volgens berigten uit Yokohama van 13 Febr. jl., bebWst.dc
vertegenwoordigers der buitcnlandsche mogendheden bekend gemaakt,
dat de burgeroorlog geëindigd is en hnnne neutraliteits-verklaring
ingetrokken.