N°. 38.
n
Zondag 28 Maart.
27 Jaargang.
f
BINNENLAND.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau: MO L E N 1» L E IK, 163.
HELDERSCHE
EN NIEUWEDIEPER COURANT,
„Wij huldigen het goede."
Verschijnt Dingsdag-, Donderdag- en Zaturdag namiddag.
J Abonnementsprijs per kwartaal
franco per post
1.30.
- 1.65.
Prijs der Advertentiën: Van 1i regels 60 cent,
elke regel meer 15 cent, behalve 35 cent zegelregt.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Dlngidng
(Indische mnil
den 30 dezer vertrekt de W est-
HELDER en NIEÜWEDIEP, 27 Maart.
De Oostersche kwestie treedt in de jongste dagen weder op den
•oorgronii, door het opmerken van doorgaande geheime pogingen
'Van °Busland, om, hetzij door het aanhitsen tot woelingen, hetzij
Idoor een innige vriendschap Ie onderhouden met de natuurlijke
j .jjanden der Porte, loerende op het geschikte oogenblik, zich gereed
,je houden voor de eerste de beste gelegenheid om des Sultans troon
/|mver te werpen. Een met het Oostersche vraagstuk bekend staats-
naa heeft dezer dagen te Parijs in het lieht doen verschijnen eene
jrochuie over die voor heel Europa belangrijke aangelegenheid. De
=tehrijver, die echter zijn naam verzwijgt, toont op overtuigende
sjjze aan, dat het bestaan blijven van het Turksche rijk voor den
.«rede ia dit werelddeel bepaald noodzakelijk is. Hij dringt daarom
wij de mogendheden aan om dat rijk te steunen, anders wordt het
een prooi van Rusland, dat zoodoende in het Oosten een al te
®groote en onweerstaanbare overmagt zou verkrijgen. Als de mogend-
Üeden aan Rusland op duidelijke wijze doen zien, dat Turkije het
telfde regt van bestaan heeft als het aloude Moscovië, dan verdwijnt
■uit de rij de hangende staatkundige kwestiën, het Oostersche vraag
stuk. Verder wordt, ter aansporing om op zoodanige afdoende
wjjzo den vrede van Europa te doen behouden blijven, gewezen op
yle vernietiging van Polen's nationaliteitop de verovering van
Hannover; beide veroveringen geschiedden door heerschzuchtige vorsten
ea konden geschieden omdat die rijken inwendig zwak waren. Ook
j Turkije is zwak, als het niet door de andere mogenheden wordt
gesteund en die zwakheid alleen is oorzaak van het bestaan der
Oostersche kwestie.
.1 Het eiland Cuba zal mogelijk binnen korten tijd een twistappel
worden tusschen de Vereenigde Staten van Noord-Amerika en
Ipaoje. De Spaansche regering poogt door gematigdheid en
door 't toestaan van vrijheden de bevolking te winnen; de Noord-
merikaausche Unie wil, getrouw aan haar stelsel, om elke Euro-
lesche invloed in Amerika te bestrjjden, dit belangrijke eiland uit
panje's overmagt bevrijden.
9 Io het Britsche Lagerhuis werd dezer dagen met grooten ernst
j behandeld de belangrijke aangelegenheid van het schoolverzuim. Een
der leden, wijzende op dit onrustbarend verschijnsel alleen in
Liverpool loopen van 98,000 kinderen, die den ouderdom hebben
om ter school te gaan, niet minder dan 30,000 spelende door de
straten stelde voor om de schoolpligtigheid in te voeren. De
minister Forster bestreed dit voorstel, niet omdat hij geen open oog
had voor het dreigend pauperisme, dat de vrucht moet zijn van
zulk een hopeloozen toestand, maar omdat hij de mogelijkheid
t betwijfelde om in Engeland een maatregel in te voeren, volgens
welken de kindereu door policie-agenten gedwongen worden om de
1 school Ie bezoeken.
De Times, deze aangelegenheid besprekende, vereenigt zich met
het gevoeleu van den minister en doet verder opmerken, dat, als
het dwingen der ouders om hunae kinderen naar de school te zenden
Iten doel heeft om hen terug te boudeu van misdaad, het dan ook
de pligt der regering zoude zijn om de kinderen door dwang te
voeden, te kleeden en onder dak te brengen. Het blad doet als
zijue overtuiging kennen, dat er meer moet gezorgd worden voor
de stoffelijke welvaart der behoeftige klasse en dat dan van zelve
de ouders geestkracht genoeg zullen hebben om hunne kinderen,
t tonder de hnlp van policie-agenten, naar de school te zenden.
De Goede Vrijdag werd gisteren door de Herv. gemeente alhier
als een kerkelijken feestdag gevierd. Des voormiddags werden in
de Nieuwe kerk lidmateD bevestigd en des avonds werd in beide
kerken dier gemeente Avondmaal gehouden.
De Roomsch-Katholieke kerk vierde jl. Donderdag een dubbelen
i kerkeljjken feestdag. Voor de eerste keer na honderd jaren viel de
Witte Donderdag op 25 Maart, de dag van Maria Boodschap. In
1 de eerstvolgende jaren zal deze eigenaardigheid meermalen plaats
hebben.
Wij zijn uitgeuoodigd te vermelden, dat in de Herst. Evang.
Luth. kerk op den Isten Paaschdag, 's voorm. 10 ure, eene voor
drag! zal worden gehouden door den heer F. F. Sonstral; terwjjl
op den 2den Paaschdag, bij de viering van het H. Avondmaal,
ds. Schwill, van Hoorn, voor de gemeente zal optreden.
De afdeeling Helder van het Nederl. Onderwijzers-Genootschap
beeft, in hare vergadering van 25 dezer, in de plaats van wijlen
den heer J. van der Haar, tot haren voorzitter gekozenden heer
H. Daarnhonwer.
Naar wij vernemen, zal op Zaturdag den 10 April e. k. de
jaarlijksche algemeene vergadering van het Artillerie-Vrijkorps alhier
in het lokaal Tivoli worden gehouden. Volgens de bepalingen van
bet reglement wordt in deze bijeenkomst verslag gedaan van den
staat van het korps gedurende het afgeloopeo dienstjaar, de rekening
en verantwoording van den penningmeester ter tafel gebragt en
moet er vooizien worden in de vervulling der vacaturen, ontstaande
door de periodieke aftreding van 3 leden vau het bestuur.
De rederijkerskamer Olympia zal op Woensdag 31 dezer en
bet gezelschap Ernst en Scherts op Maandag 5 April a. s. de
laatste buitengewone vergadering houden in dit saizoen.
Naar men verneemt, heeft Z. M. de Koning, als blijk van
Mjne belangstelling in den arbeid van den predikant van Wisselingh
te Haarlemmermeer, voor twee exemplaren ingeteekend op een (met
een Christelijk liefdadig doel uit te geven) boekwerk, getiteldDe
verovering van Haarlemmermeer, enz., uitgave van H. Höveker, te
Amsterdam.
Z. K. H. Prins Alexander, de jongste telg uit het Huis van
Oranje, heeft jl. Vrijdag ten 12£ ure, in het paleis in het Noordeinde,
te s Hage, HDs. geloofsbelijdenis afgelegd in handen van den hof
prediker, ds. G. Ruitenschild, welke plegtigheid onmiddeljjk gevolgd
werd door de bevestiging van Z. K. H. tot lidmaat van de Ned.
Herv. Gemeente. De tegenwoordigheid van HDs. doorluchtige ouders,
de overige vorstelijke familie-leden, de leden der hofhouding en aan
zienlijke genoodigdeo, gaf aan die gewigtige gebeurtenis in 's Prinsen
leven een verhoogden luister.
De minister van Marine, gezien het Koninklijk besluit van
19 Febr. jl., waarbij een eereteeken is ingesteld voor belangrijke
krijgsbedrijven, met bepaling, dat hetzelve voor 's hands zal worden
uitgereikt voor de expeditiën: in 1846, 1848 of 1849 naar Bali;
in 1850 tot 1854 naaar Borneo's Westkust; in 1859 naar Boni en
in 1859 tot 1868 naar de Zuid-Oostkust van Porneo, hteft ter
kennis van belanghebbenden gebragt, dat zjj, 'die aan een der
voormelde expeditiën mogten hebben deel genomen, tjjdens z|j in
active zeedienst of bij het corps Mariniers in dienst waren, hunne
aanspraak op voorschreven eereteeken bij het Departement van MariDe
kunnen doen gelden, en wel: a. door tusschenkomst hunner betrok
ken chefs: zy die in active zijn, hetzij bij de zeemagt dan wel bij
het leger hier te lande of in de Nederl. bezittingen; b. regtstreeks:
1. de officieren der zeemagt, die in speciale betrekkingen geplaatst
zijn, welke niet tot het ressort van een commandement der zeemagt
behooren; die zieh op non-activiteit bevinden of die gepensioneerd
zijn2. de onderofficieren en machinisten op non-activiteiten
3. alle personen, die niet meer in militaire zijodeze laatsten onder
overlegging van hun paspoort ontslagbrief en een certificaat van
goed gedrag, afgegeven door het gemeentebestuur hunner woonplaats;
zoomede van hunne zakboekjes.
Aan het Prov. gouvernement van Noordholland is den 25 dezer
aanbesteed: 1°. het uitvoeren van eenige werkzaamheden aan de
rijks hoogere burgerschool te Alkmaardaarvoor was de minste
inschrijver de heer J. de Raat Az., te Alkmaar, voor 812;
2°. de aanleg van eene telegraaflijn met één draad tusschen Euk-
huizen en Medemblikdaarvoor was de minste inschrijver de heer
J. van den Berg, te Hoorn, voor 1225.
Voor de verkiezing van een lid voor de Tweede Kamer der
Staten-Generaal voor het hoofdkiesdistrict Zuidhorn zijn uit-
gebragt 529 stemmen. Daarvan verkregen: de heer N. Olivier 197,
en de heeren H. W. Wierda et) jhr. E, de Wendt Alberda van
Ekenstein ieder 155 stemmen. Tusschen die drie heeren moet
alzoo eene herstemming plaats hebben.
De van Westmaas te Broek op Langedjjk beroepen predikant
Hulsman, zal op Zondag den 4 April aldaar zyn intrede doen.
Ds. A. E. van Deinse, te Egmond aan den Hoeff, is beroepen
naar Assendelft.
Op het drietal te Vlaardingen staan de heeren: de Wilde te
Poortvliet, van Leeuwen te Vlissingen, Creutzberg te Maarssen.
Bedankt voor het beroep bij de Herv. gemeente te Apeldoorn
door ds. H. C. Voorhoeve, predikant te Amersfoort.
Jl. Donderdag' wérd te Grosthuizen publiek aanbesteed bet
amoveren der oude en het opbouwen eener nieuwe kerk met consistorie
kamer. Uit de 14 ingekomen billetten bleek, dat de minste inschrij
vers waren de heeren Gebr. Meijers en D. Limmers te Amsterdam,
voor 29,300. De aanneming is onmiddellijk gegund.
Aan het werkje Weg met den oorlog!, door den stichter van
het vredesverbond A. Larrieu, ontkenen wjj de volgende aanhalingen
„Europa onderhoudt in vredestijd eene legermagt van 3,815,847
man en trekt voor kosten en onderhoud eene som uit van 1645
miUioen gulden of 32 pCt. van het totaal bedrag der uitgaveu.
„In veertien jaren tijds, vau 1853 tot 1866, hebben Europa en
Amerika aan den oorlog de verschrikkelijke som ten koste gelegd
van 22,000,000,0001 Twee en twintig duizend millioeu gulden!
Maar dat is meer dan het derde gedeelte van de waarde van alle
roerende en onroerende goederen in geheel Frankrijkhet is een
bedrag, dat gelijk staat met de inkomsten van Frankrijk gedurende
eene balve eeuw; het is zesmaal zooveel als al de Fransche spoor
wegen gezamenlijk gekost hebben! En toch is deze enorme som,
die, wanneer zy aan werken des vredes besteed ware geworden,
een geheelen ommekeer ten goede in den maatschappeljjken toestand
van Europa te weeg gebragt zou hebbeD, toch zijn deze 22 milliards
door den boozen genius van den oorlog in veertien jaren tijds ge
bruikt om 1,800,000 menschen van de aarde te doen ver
dwijnen."
Jl. Woensdag morgen ten 8 ure had te Schagen eene ongewone
plegtigheid plaats, die wel openbare melding verdient en waarin het
groot aantal nieuwsgierigen dan ook deelde. Door de leden van
het Sehager scherpschutterskorps West-Friesland werd, geheel op
militaire wijze, onder het slaan der doffe trom, het stoffelijk over
schot van hun medelid J. Elzas grafwaarts geleid. De kommandant,
benevens de officieren van gemeld corps en de secretaris van het
bestuur der vereeniging, sloten zich met de familiebetrekkingen van
den overledene by den stoet aan. Op den tamboer volgde, onder
commando van een onderofficier, een peleton van twaalf scherp
schutters, terwijl door even zooveel dragers het lijk werd vervoerd
de slippen van het lijkkleed werden door onderofficieren-scherpschutters
gedragen. Een diepen indruk bragt deze inderdaad militaire plegtigheid
op alle aanschonwers te weeg. Ook de gebruikelijke salutschoten
werden gelost. AmstCourant.)
In de jl. Woensdag te Alkmaar gehoudene raadsvergadering
is o. a. afwjjzend beschikt op het verzoek der aldaar gevestigde
Seherpschutters-vereeniging tot daarstelling, voor rekening der ge
meente, van een schietbaan. Ook het plan tot het maken van
een regten, meer doelmatigen r|jweg naar de spoorwegstation, een
gevolg van het door den minister van Binnenl. Zaken gedaan verzoek tot
overneming in onderhoud door de gemeente van de thans bestaande
toegangswegen, is verworpen. De overneming der wegen zal nader
worden behandeld.
De namen van de vier personen die jl. Donderdag uit Rotter
dam te 's Hage gevankelijk zijn binnengebragt, zijn: Aart van den
Berg, Willem Anthony Hansen, Cornelis Vos en Pieter van Galen.
Zij worden beschuldigd van: Gewelddadigen en feitelijken wederstand
jegens bedienende beambten, handelende ter uitvoering der wetten
en der bevelen van het openbaar gezag, gepleegd door meer dan
twintig gewapende personenwat den tweeden en vierden beschuldigde
betreft, na respectiveljjk reeds te voren veroordeeld te zijn geweest
tot gevangenisstraf voor den t|jd van langer dan één jaar. Uit de
instructie zou z|jn gebleken, dat de vier beklaagdeD, deel uit
makende van eene vereeniging van meer dan twintig ge
deeltelijk met steenen, telhouten en messen gewapende per
sonen, door welke ten ruim negen ure in den avond van
Zaturdag den 31sten October 1868 bjj herhaling, onder het
geroep van „leve de Vletter, weg met de politie," en het werpen
met steenen, gewelddadige aanvallen z|jn gedaan tegen het
policie-bureau (vierde kwartier) aan den Schiedamschen Singel te
Rotterdam en tegen de aldaar, ter handhaving en herstelling van
orde eD rust, aanwezige politie-ambtenaren, herhaaldelijk door
den commissaris van politie Leyds en andere beambten, aangemaand
zijnde zich te verwijderen, in plaats hiervan, zich feitelijk en geweld
dadig tegen de policie zouden hebben verzet, door niet te gehoorzamen,
maar op te dringen, en alzoo de agenten van policie, welke op last
van den commissaris van policie de verzamelde menigte trachtte
uiteen te drjjven, in de uitvoering van hetgeen hun was bevolen te
bemoeijel|jken, de eerste beklaagde, ook door zich vast te klemmen
aan een rijtuig, hetwelk in het gedraug moest blyven stilstaan, en
zich alzoo te verzetten tegen de policie-agenten Nederpelt, vnn der Ree
en anderen die hem, daar hij niet vrijwillig wegging, wilden arres
teren: roepende de tweede beklaagde met opgeheven vuist: „ik verdom
't, ga jullie je weg maar," terwijl de derde beklaagde aan den agent
van policie Koelega, die hem wilde wegleiden, met de vuist dreigende,
zou hebben toegevoegd: „smeerpoes, ik wou dat ik jou eens onder
vier oogen had" en de vierde beklaagde zou hebben geroepen
„leve de Vletter, weg met de policie en weg met Willem III,"
welke beklaagde kort daarna door de agenten van Diejie en Hupje
gearresteerd wordende, zich ook tegen hen zou hebben verzet door
slaan, schoppen en rukken en zulks nadat de tweede beklaagde
(Hansen), laatstelijk by arrest van het Provinciaal Geregtshof in
Zuidholland, dd. 26 Februarjj 1863, ter zake van diefstal tot
gevangenisstraf van vier jaren en de vierde beklaagde (vau Galen)
bij arrest van hetzelfde hof van 25 Februarjj 1864, insgelijks ter
zake van diefstal, tot gevangenisstraf van twee jaren zou z|jn ver
oordeeld geweest.
Na de jongste carnevalsfeesten werd te 's Bosch een als zeer
oppassend bekend jongmensch vermist, dien men den laatsten avond
dier feesten tot middernacht op verschillende plaatsen gemaskerd
gezien en herkend had. Alle nasporingen bleven vruchteloos, tot
eindelijk jl. Woensdag middag in de rivier de Dieze, stroomende
door die stad, in de Dab|jheid der groote markt een lijk gevonden
en daarin bedoelde jongeling herkend werd. Het lyk had z|jn
„domino noir" met masker nog aan, wat den ongelukkige waar
schijnlijk in de duisternis misleid en tot zulk een noodlottig einde
gebragt heeft.
Jl. Dingsdag namiddag ten 1 ure brak in het midden der
gemeente Kerkdriel, bij Zaltbommel, brand uit b|j den broodbakker
Sars. In weinige minuten lag diens huis tegen den grond en de
felle oostewind stuwde de vlammen zoo snel voort, dat binnen
2 uren niet minder dan 26 buizen in de asch lagen. 30 huis
gezinnen z|jn van woniDg beroofd. Menscbenlevens zyniet te
betreuren.
In den nacht van Maandag op Dingsdag is een patiënt in het
ziekenhnis te Arnhem, die aan Ijlende koorts leed, nit de derde
verdieping gesprongen. De ongelukkige viel na zich deerlijk aan
het gebroken glas te hebben bezeerd, nog bovendien door een
rooster in den kelder. Beklagenswaardig gehavend heeft men hem
opgenomen.
De heer A. H. van der Hoeven, predikant te Keppel en
godsdienstleeraar aan He gevangenis voor jeugdige misdadigers „de
Kruisberg"heeft eenigeo tjjd geleden het plan geopperd van eene
stichting, waar de ontslagen jeugdige gevangenen, zoo lang het nog
niet gelukt is, hen by particulieren, werkbazen, fabrikanten, enz.
werk te verschaffen, als vrije mannen arbeiden en een toevlugtsoord
vinden kunnen. Verscheidene aanzienlijke mannen hebben zich
bereid verklaard om aan het hoofd der onderneming te staan en
eerlang zal een beroep op de natie gedaan worden.
Uit Steenw|jk meldt men, dat de heer W., zaakwaarnemer en
handelaar in effecten aldaar, tot groot nadeel van een aantal z|jner
cliënten onverwachts is doorgegaan, o. a. ongeveer 100,000
hem ter conversie aangeboden Oostenrijksche papieren medene
mende. Men veronderstelt algemeen, dat bij naar Londen is ver
trokken.
Tot waarschuwing van militiepligtigen meldt men bet volgende
geval, hetwelk zich by de jongste loting in de gemeente Nieuw-
Leusden heeft voorgedaan. Een jongeling aldaar begaf zich ver
leden jaar ten behoorlijken t|jde Daar het gemeentehuis ter inschrij
ving, maar geen der bestuursleden nocb den klerk aantreffende,
vertrouwde h|j zyne aangifte aan de vrouw van den laatste. De
klerk, die de boodschap werkelijk outving, vergat echter de ioscbry
ving te doen, zoodat b|j de loting de naam van den militiepligtige
op de alphabetiscbe lijst niet voorkwam. Deze heeft daarvoor moeten
boeten, want door de Gedeputeerde Staten van Overijssel is h|j als
nalatige aaDgemerkt en zonder loting tot twee jaren dienstprestatie
verwezen.
Binnen kort zal te Groningen een wedstrijd worden gehouden
met vélocipèdes. De Gron. Cour. noemt het vélocipèderen gezond.
„Ook", zegt doctor Hocka, „bevorder! het den eetlust," die bjj
de tegenwoordige duurte der levensmiddelen niet behoeft opgewekt
te worden," meent Berend Bonck, liefhebbend man, vader van
6 kinderen en grofsmidsknecjit.
In de nabjjheid van Tzummarum had in de vorige week een
droevig ongeluk plaats. Een boer reed met vrouw en dochter naar
Franeker, toen in de nabijheid van eene hooge brug het paard
eensklaps schrikte, met het gevolg, dat rjjtuig en al van den hoogen
dijk in de diepe vaart stortte. Eene praam, die in de onmidde!|jke
nabjjheid lag, werd dadelijk als redmiddel aangewend. Niet dan
met groote moeite werden allen levend nlt de diepte opgehaald.
De boer is echter 's namiddags overieden.
Vertrokken schepen van Batavia voor 9 Maart: Doelwyk,
Hendrik Ido Ambacht eD Zephir.
Als doeltreffend middel tegen likdoorns wordt aanbevolen
het leggen op den likdoorn van een stukje hars met een linnen lapje.