i
TIM
Berigt aan Landverhuizers.
DERTIG CENTS.
AOVERTENTIËN.
Bij M. WITSENBURG JrT
BROODBAKKERSKNECHT
DE LANGE DE MORA
B E R I C T.
W
ARTILLERIE-VRIJKORPS
LOKAAL TIVOLI,
ROBERT, OF DE mBIKROOVEItÊ
ROMANTISCHE WERKEN
DR. M. P. LIND0.
INGEZONDEN.
LEDEN DER HERVORMDE GEMEENTE ALHIER,
De Commissionairs in Elfefe. 181
BUITENGEWONE VOORSTELLING, pi
TEN VOORDEELE DER ARMEN DEZER GEIKJ,
DE BEDROGEN N0TARI»f
l\a afloop BAL. |«j
VAN
ons dan ook reeds vroeg naar het spoorwegstation, nemen plaats,
stoomen het overschoone landschap door, hetwelk wij boven op de
waggons gezeten op ons gemak kunnen overzien, laten St. Cloud met
zijn schoon zomerverblijf des keizers, benevens de beroemde porcelein-
fabrieken van Sèvres links van ons liggen, vliegen een paar tunnels
door en bevinden ons te Versailles, de oude hofstad der laatste
koningen uit het huis van Ëourbon. Versailles is lang niet meer
wat het vroeger was; de verplaatsing eencr weelderige hofhouding
heeft haar zielental van 120,000. zoo als het was voor de groote
omwenteling, tot omstreeks 40,000 doen inkrimpen. Enkele dagen,
b. v. een waarvan nu sprake is, en nu en dan eene groote jaglpartg,
die de keizer er houdt ter eere van dezen of genen voornamen gast,
zetten er weder eens eenige levendigheid aan bijmaar anders is
het als uitgestorven. Eene groote, breede straat van ongeveer 20
minuten lang, brengt ons naar het ruime plein, de „place d'armes",
en het uitgestrekte kasteel ligt voor ons. De grond waarop het
zich nu met zijne uitgestrekte tuinen en terrassen aan het oog
vertoont, was ten tgde toen Lodewijk XIV het aanlegde een woeste
plek gronds. Geen boom staat er, die niet van verre is aangebragt
en daar op nieuw is geplant, vandaar dat de aanleg van kasteel en
park door hem en zijne opvolgers zulke verbazende schatten gekost
heeft, dat het bedrag daarvan ten tijde van Lodewijk Philips, de
laatste Koning van Frankrijk, op duizend millioen francs geschat
wordt. Zoo als ik zeide, liet Lodewijk XIV het bouwen, betrok
het in 1681 en bewoonde het toen tot zijnen dood, waarna het
betrokken werd door den prins regent, prins Philips van Orleans,
en vervolgens door den achterkleinzoon van den vorigen koning,
die als Lodewgk XV den troon beklom en Versailles berucht maakte
door zijne slemppartijen en maitressen. Door diens opvolger en
kleinzoon, den ongelukkigen Lodewijk XVI, werd het bewoond tot
even na het uitbreken der Fransche omwenteling. Gedurende dit
rampspoedig tgdvak was Versailles het tooneel van de grootste
ongeregeldheden, die het kasteel in zeer verwaarloosden toestand
deden vervallen. Napoleon I had geen geld over om daaraan te
besteden, Lodewijk XVIII en diens broeder Karei X was het te
stil te Versailles, en Lodewijk Philips toonde zijn praktischen geest
door het te bestemmen tot een historisch museum, gewijd: „atoutes
les gloires de la France" (aan den roem en glorie van Frank rgk),
zoo als het trotsche opschrift in de gevels der beide vleugelgebouwen
ons zegt, en die bestemming heeft het tot heden behouden. Het
breede voorplein ingetreden, wordt het eerst onze opmerkzaamheid
getroffen door het kolossale ruiterstandbeeld van Lodewijk XIV,
omringd van een twaalftal wit marmeren standbeelden zijner grootste
generaals en staatslieden, als Condc, Turenne, enz. Het paleis
binnengetreden, staan wij verbaasd over het aantal zalen opgepropt
met schilderijen en beeldhouwwerken van voorname en minder
voorname meesters, aanschouwelijk ons de geschiedenis van Frankrijk
te zien gevende, van af de vroegste tijden tot de jongste oorlogen
toe. Buiten de kunstschatten, die Versailles binnen zijne muren
bevat, is er echter met betrekking tot de geschiedenis nog veel
bezienswaardig, o. a. de groote zaal of spiegelzaal van het kasteel,
eene der prachtigste, die ooit een vorstelijk paleis versierd hebben,
van verbazende groote afmetingen, prachtig schilder- en verguld
werk, reusachtige spiegels, die de gehecle wanden van boven tot
beneden beslaan, en een groot aantal kolommen van het prachtigste
roode marmer, die het plafond steunen. In deze zaal hadden de
schitterende feesten plaats, die vroeger ten hove gegeven werden.
Verder ziet men den schouwburg, waar Molière, Corneille en andere
puikdichters der groote natie het voorregt hadden hunne meester
werken te zien opvoeren door uitstekende kunstenaars en voor
beperkten, hoogadelijken kring, die slechts voor weinigen toegankelijk
was, eu waar in later tijd Marie Antoinette het zelve als eene
harer geliefkoosde uitspanningen beschouwde, de planken te betreden,
dat haar echter ook als ligtzinnigheid werd aangerekend. Ook zien
wij de koninklijke kapel, die thans eenzaam en verlaten blijft en
waar zoo dikwerf de waarschuwende stemmen hebben weergalmd
van een Bossuet en Massillon, do harten, die de wufte koningen
zoo dikwerf van schrik deden ineenkrimpen.
Het belangrijkst vertrek blijft ons nog ter beschouwing over,
namelijk, de slaapkamer van Lodewijk XIV, en tevens het vertrek
waar die Vorst na zijne lange, in roem en grootheid, maar helaas!
ook aan ligtzinnigheid en zingenot zoo rijke loopbaan, den laatstcn
adem uitblies. Alles is nog in denzelfden toestand bewaard gebleven,
de prachtige legerstede, dezelfde meubelen, de prachtige behangsels,
tapijten, schilderwerk, alles bevindt zich nog in de volmaaktste orde.
Voor het vorstelijk bed zien wij nog de zwaar vergulde balustrade
waar binnen enkele bevoorregten uit den allerhoogsten adel en de
Prinsen van den bloede slechts mogten naderen, wanneer het opstaan
des Konings met het gebruikelijke hofceremonieel plaats had, en
buiten welke toovercirkel zelfs een voorzitter van het Parlement
moest blijven staan.
Inmiddels is het drie ure in den middag geworden en wjj hebben
reeds zoo veel tijd in het kasteel doorgebragt, dat wij ook wel eenige
oogenblikken aan de tuinen mogen wijden die het kasteel omringen.
Een vrolijk gezigt leveren die terrassen op, wanneer zoo als het
geval is op een Zondag waarop de fonteinen zullen springen, alle
banken en mollige grasperken in bezit zijn genomen door den vro
lijken, onbezorgden Franschman, den jongen ouvrier uit de voorstad
St. Autoine, den student uit het quartier Latin met zijne grisette,
en zoo veel andere soorten van individuen uit dat groot bijennest
dat wjj Parijs noemen, en die daar van zorgen onbewust, eten,
drinken, zingen, lagchen cn pret maken, alsof er geen eind aan komen
kan. In genoemde tuinen bevinden zich nog twee landhuizen, die
wjj niet onbezocht mogen laten. Het zijn de beide Trianons, het
groote en het kleine zoo als zjj genoemd worden. Lodewijk XV
liet ze bouwen om zich daar ongestoord aan zijne minnereijen in
het verborgen te kunnen overgeven, en Marie Antoinette, Frankrijk's
ongelukkige Koningin liet het groote Trianon geheel naar haren
smaak inrigten, en de tegenwoordige Keizerin Eugénie heeft alles
aaugewend om het gebouw weder in deszelfs vorigen toestand terug
te brengen, zoo als genoemde rampzalige Vorstin het toen bewoonde,
en het is deze omstandigheid die het de bezigtiging overwaardig
maakt. Die met de fijnste weelde en zoo goeden smaak ingerigte
vertrekken, doen dadelijk zien dat wjj hier te doen hebben met de
band eener fijnbeschaafde vrouw, wier gekuischte smaak en fijnen tact
ons overal in de treurige omgeving tegenstraalt. Daarbij bevindt
zich het museum van rijtuigen door de Fransche Vorsten gebruikt,
waaronder ook nog de krooningskoetsen van Napoleon I en Karei X.
Inmiddels zgn de groote waterwerken begonnen te springen. Uit de
trotsche vijvers, die park en kasteel omringen, uit de schoonste
bronzen en marmeren groepen die veelal voorstellingen uit de fabelleer
vertoonen, verheffen zich de hoogste en prachtigste waterkolommen
hemelwaarts. Overal waar het oog zich wendt, wordt het getroffen
door het overschoone tafereel der prachtige natuur, verhoogd door
de zoo kunstig daargestelde fonteinen, die zich onder allerlei vormen
vertoonen. Het prachtigste gezigt op al dat schoons genieten wij
van het balkon aan de zjjde van het paleis tegenover het zooge
naamde terras der Zwitsers; van dat balkon was' het dat de onge
lukkige Lodewgk XVI, met zgne gemalin en den Dauphin,
begeleid van den dapperen Lafayette, kommandant der nationale
garde, zich aan het oproerige Parijsche gepeupel vertoonden, dat toen
voor het laatst leve de Koning! leve de KoningI riep.
Ouze dag spoed ten einde, of liever onze maag begint zijne
regten te laten gelden. De duizenden bezoekers schenen er ook zoo
over te denken, ten minste het wordt gaandeweg lediger in de tuinen
en op de terrassen.
Voor eenigen tijd waren we in de gelegenheid een bezoek te brengen aan de
nieuwgebouwde Bewaarschool der lt. C. geraeeute alhier. De netie, doelmatige
inrigting van dit gebouw trok onze aandacht en we bragten op onze wacdeling
door die localcn holde aan de weldadige pogingen onzer lt. C. medeburgers,
waardoor de kindereu van 37 jaren zoozeer zullen worden gebaat. Goed
voorgaan doet goed volgen, zegt het spreekwoord en zou nu ook dit schooue
voorbeeld hier geen navolging uitlokken? Wij herinneren ons, dat nu ongeveer
vijf jaar geleden door een geacht ingezetene, tot het onderwijs in betrekking
staande, pogingen zijn aangewend orn door znmenwerking van het Heldersche
Departement der Maatschappij Tot Nut van't Algemeen en het Gemeentebestuur
eene algemeene bewaarschool tot stand te brengen. Die pogingen zijn niet met
een gunstigen uitslag bekroond; maar welligt danken wij er aan het tot stand
komen der R. C. bewaarschool alhier. Men toont in den jougsten tijd in
deze gemeente groote belaugstelliug in het onderwijs aan Zondagscholen, en
zeker zijn dat iurigtingen, die uut stichten. Maar grooter, veel giooter achten
we het nut, dat Bewaarscholen stichten, veel noodzakelijker achten we het be
staan van die bewaar- en kweekplaatsen der jeugd. Eén dusdanige school
(hoewel toegankelijk voor alle, toch meer bepaald voor kinderen van ééne ge
zindte) is in eene gemeente van circa 20.0QU zielen veel te weinig. Bovendien
is de uitgebreidheid dezer gemeente oorzaak, dat er met opoffering van kosten
niet minder dan twee of drie inrigtingen van zoodanigeu aard tot stand moeten
komen. Waar moet al dat geld van daan komen? Zie, die vraag kan ik niet
afdoende beantwoorden. Zeker zouden de kosten moeijelijk te vinden zijn;
maar thans wordt, behalve de aanwezige bewaarschool, hier niets gedaan om
van lieverlede tot een goed geheel te geraken. Gedurende de laatste vijf en
twintig jaar is in deze gemeente al veel gedaan tot bevordering der stoffelijke
en zedelijke welvaart van de ingezetenen; dit doet ons hoop koesteren, dat met het
oog op den dringenden eisch tot het tot stand komen van goede bewaarscholen met
ernst de hand aan het werk zal worden geslagen. Het is te wachten, dat de
Hooge Regering, die, blijkens hare verslagen betreffende het lager onderwijs in
dins vaderland, het oog niet sluit voor de behoefte aan het meer algemeen
tèt stand komen van bewaarscholen, eerlang, als zoowel het hoogcr-, als het
middelbaar- en lager onderwijs geregeld is, ook het onderwijs aan de jengd van
3 tot Gjarigen ouderdom tot een punt maakt van hare naauwlettende zorgen.
Maar waartoe zoolang gedraald, daar de behoefte zich zoo dringend doet ge
voelen Audere gemeenten in ons vaderland zijn voorgegaan, een kerkelijke
gemeente ter dezer plaatse heeft een uitnemend voorbeeld ter opwekking en
aansporing gegeven; de gedachte, de vrees, dat niet in eens in de groote
behoefte, die er bestaat, volledig kan worden voorzien, mag niet terughouden,
van het nemen van maatregelen om in de rigting van het doel, dat men be
oogt, werkzaam te zijn. Aanvangende op min groote schaal, zou laugzamerhaud
eene meer voldoende regeling tot stand gebragt kuunen worden.
Een wandeling langs onze straten overtuigt ons iederen dag hoe groot nut
hier goed ingerigte bewaarscholen konden verschaffen. Zeer vele kleine kinderen
zwerven met oudere broertjes en zusjes, die tengevolge daarvan de scholen ver
zuimen, langs de straten, hunne opvoeding wordt verwaarloosd en bij de zeer
beperkte ruimte in de meeste woningen der daglooners zijn vele ouders gewoon
een groot gedeelte van den dag hunne kinderen buiten de deur aan hun lot
over tc laten. In dien toestand verbetering te brengen is eene schoone taak,
die de zamenwerking vereischt van allen, die de waarachtige vooruitgang op
zedelijk en stoffelijk gebied voorstaan. S.
Voor de menigvuldige bewijzen van deelneming, onder
vonden gedurende de ziekte en bij het overlijden mijner
Echtgenoote, betuig ik bij deze mijnen hartelijben dank.
Wed. D. NIEUWENHÜIZEN—BAIS.
liefst buiten kerk- of armbestuur, die, als steller dezer,
getroffen door het woord van Ds. LAMPING bij zijn
afscheiddat er in deze gemeente tekortkoming bestaat in
het verstrekken der noodige gelden tot instandhouding van de
openbare Godsdienstoefening" bereid mogten zijn mede te
werken tot eene poging om daarin verbetering te brengen,
worden verzocht, in den loop dezer week, hun naamkaartje,
onder couvert gemerkt K, te zenden aan het Bureau
dezer Courant.
Per Stoomboot via LIVERPOOL naar NEW-YORK
vertrek van HARLINGEN of van ROTTERDAM en
via GLASGO Wvertrek van ROTTERDAM eiken
ZATDHD A«.
De prijzen worden UITERST BILLIJK gesteld.
Nadere informatiën zijn te bekomen bij
WAMBERSIE ZOON, Cargadoors, Rotterdam,
of bij hunne Agenten
R. VAN HETTINGA Dzn., Harlingen.
J. J. DE VRIES, Wieringen.
W. J. BAKKER, Terschelling.
WORDT EEN
VERLANGD.
TE ALKMAAR,
bevelen zich aan tot het koopen en verkoon,
Binnen- en Buitenlandsche EFFECTEN, het pw
en afschrijven van KAPITALEN in het Grooii]
Nationale Schulden verdere werkzaamheden t»
handel in geldswaardig papier betrekkelijk,
Mede bevelen zij zich aan als CorrespoiAl il
en Agenten van de BKAKDWAARBOHulj
SCHAPPI J, gevestigd te_ UTRECHT, onder direciB i
-I
den Heer J. E. SCHUURMAN.
V
Abo
Welk is het beste ijzerhoudende medicament? Het antwoord L
gemakkelijk. Pillen en Capsulen innemende, Ms men niet zeker,
vereischte werking zullen uitoefenen, want dikwijls gebeurt het, dj(f
in maag en ingewanden niet oplossen, terwijl Poeders, Pilleo qP
waarvan de basis uit opgelost ijzer, lactate of iodure van ijzer fa
tanden zwart maken, het glazuur er van bederven en daarenboven hari
veroorzaken. Alleen het PHOSPHATE VAN IJZER VAN LERA8L
dezer schadelijke eigenschappen; het is eene vloeistof even als miner»,
zonder een bijsmaak van ijzer te hebben, laat zich zeer goed innemen
zijne bestanddeelen strekken tot versterking van been en bloed; de btr,
geneesheeren der geheele wereld schrijven het voor ter genezing van nu^' gjj|
witten vloed, bloedarmoede, waaraan vrouwen op jeugdigen en rijperen eDbi
vooral Indien zij eenigzins zwak van gestel zijn, zeer dikwerf lijden,
Depots: Te Amsterdam H. H. ULOTH en verda,k«t«n
ure, h
lm?"
Zij.
t( ste
IC «•-
Laatste aflevering van Sabels, enz. aan de mansctit'Ó«i
van het Korps, op Zaturdag 3 April 1869, des i
ten half acht ure, in het Heeren-Logement van den!
Hs. LAMPE.
D<
Met
toestemming van het Edel-Achtbaar Besl[;,an,
TE GEVEN DOOR DE ONDEROFFICIEREN DER INFANTMbest.
DONDEBDAG den I A P B I L 1met
Tooneelspel in vijf bedrijvennaar liet Fransch. hou
daarna: met
Vaudeville in één bedrijf, naar het Fransch, door W. Fr daa
Aanvang ten 7 ure, fina
RSTBKE: Eerste rang 0.99. Tweede rang I.
Plaatsen kunnen besproken worden a 10 Cents extra, is
M ARKTBBRTGTEN.
AMSTERDAM, 27 Maart.
Rogge op levering genoegzaam onveranderd; Maart f 200; Mei f
LEIDEN, 27 Maart.
Boter 1ste kwal. f 56 a 60, 2de kwal. f 51 a 55.
SCHIEDAM 27 Maart.
Jenever f20.75; Amst. Proef f22Moutwijn f 15.25 per Ned. i
LEEUWARDEN, 26 Maart.
Boter. 1ste kwal. f 53,2de kwal. f 49,3de kwal. f
ZIERIKZEE, 25 Maart.
Prijs der Meekrap: Teelt 1868 2/1 f 29,a 30,50, 1/1 f 29,-
Onberoofdj f 28,a 30,50, Muilen f 5,a 9,Raciue fa-
WEERKUNDIGE WAARNEMINGEN TE HELDER,
dour den Heer C. VAN DER STERK.
Windrigtintr
en
Kracht.
Barometer
Stand. I xVfw.
Stand. Afw
l
12'otz.
12'noto.
8'no.
12'noto.
4p.| 754.37,- 6.77
20, 757.86:- 3.18
17» I 760.08 - 0.52'
17» 759.00 - 1.60
Thermoraet.
C.
4.4
4.8
3.2
5.0
8 S
Weers
gesteldheid.
k
I I
2.9| 0.80{Bew.koude lucht, wn.gol'
—2.6 0.78iDtbw.wind.kond. Holw.l J
2.3 0.87!Dtbw.wind.koud. 1
—2.5 0.84 Hld.ben.wd.koud f
In alle Boekwinkels worden bestellingen aangenomen op de
3
Naar de bestaande Hollandsche vertalingen geheel herzien en verbeterd door
De werken van THACKERAY, dit is boven allen twijfel verheven, behoeven slechts roeer bij ons bekend te zijn, om naar vis
te worden hooggeschat. Er is geen autenr van den tegenwoordigen tijd, die met THACKERAY kan worden gelijk gesteld, en spoa
zal men algemeen erkennen, wat de Heer Da. Linoo, in het Levensbericht, aangaande den auteur zegt, dat hg THACKERAY bewonl
„als een fijnen menschenkenner, een onvergelijkclgken schilder van zeden en maatschappelijke toestanden, een humorist, die heden teoè
zgns gelgke niet heeft, als een teekenaar, die, in vele opzichten, niet onderdeed voor den schrijver, en wiens stijl, met de pen, of
het penseel, zoo gekuischt is door een fijnen smaak, zoo eigenaardig cn treffend, dat men waarlijk verstomd staat, als men deze zeldu
vereeniging van groote gaven in één en denzelfden mensch ontdekt."
De ondergeteekende stelt zich aanvankelijk voor, om van THACKERAY'S ROMANTISCHE WERKEN achtereenvolgens ui',
geven: DE KERMIS DER IJDELHEID, (vanity fair). Twee DeeleD. DE LOTGEVALLEN VAN HENDRIK ESMOND." Een ft
1)E LOTGEVALLEN VAN FHILIl'. Twee Deelen. DE GESCHIEDENIS VAN ARTHUR PENDENNIS. Twee Deeleo -
DE VIRGINIËRS. Drie Deelen. VERSCHEIDENHEDEN, (o. a. „het ploertenboek."). Twee Deelen.
Deze Twaalf Deelen, die te zamen 200 vellen druks bevatten, zullen in 50 Afleveringen ieder van 4 vellen (64 bladz. dml
het licht zien. De prjjs van iedere Aflevering is, bij inteekening,
Bovendien ontvangen HH. Inteekenaren gratis, bg ieder Deel, eene Keurige Gravure tegenover den titel, alsmede de benoodif
Deelomslagcn. Abonnementen worden niet aaugenomen dan voor de Serie van Twaalf Deelen, waarvan in geen geval meer
vgftig Afleveringen zullen worden in rekening gebracht. In ongeveer twee jaren zal deze uitgaaf voltooid zijn. De eerste Alle
ringen zijn reeds verschenen, terwijl eene geregelde voortzetting verzekerd wordt. Telkens na de verschijning van vgf Afleverisf
wordt over een bedrag van 1.50 tegen quitantie beschikt.
Schiedam, 1869.
Snelpersdruk van A. A, Bakker Cz. Nicuwnlirp.
H. A. M. ROELANTS, Uitgever.
