1869.
H
N°.40.
Vrijdag 2 April.
27 Jaar;
militie.
binnenland.
buitenland!
i a ;v
KENNISCEVIIMC.
Uitgever
Bnreau;
A. A. BAKKER Cz.
HELDËR8CHE
IVIEEJWEDIEPER COURANT,
„Wij huldigen het goede.'
Vvschijnt Dinqsdao-, Donderdag- en Zaturdag namiddag.
Abonaementsprija per kwartaal1.30.
franco per post - 1.65.
MOLENPLEIN, N°. 163.
Prijs der AdvertentiënVan 11 regels 60 cent,
elke regel meer 15 cent, behalve 35 cent zegelregt.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
o3 büRGEMEBSTER en WETHOUDERS der gemeente HELDER brengen ter
reti neobare kennis, dat de Militieraad van het derde district in Noordholland de
'j^eede zitting zal houden te HOORN, en wel voor zoover deze gemeente
betreft op Dingsdag den 13den April e. k., des voormiddags ten h a 1 f elf
ore tot het doen van uitspraak omtrent alle in de eerste zitting niet afgedane
„k'en en omtrent hen, die als Plaatsvervangers of Nummerverwisselaars ver-
Wen op te treden.
'S Zij die het voornemen hebben een Plaatsvervanger of Nummerverwisselaar
te stéllen, worden, in hun belang, aangemaand, om zich tijdig ter secretarie
jdezer gemeente te vervoegeu, ten einde omtrent de benoodigde stukken inlich-
*1*
8|
te bekomen.
lagen
Helder,
den 1 April 1869.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
STAKMAN BOSSE, Burgemeester.
L. VERHEY, Secretaris.
I HELDER en NIEUWEDIEP, 1 April.
De Spaansclie schatkist is al sinds langen tijd een der slechtsten
tan Europa. Ze is vaak bodemloos. Reeds gedurende den 80jarigen
s':l oorlog met Nederland had ze gedurig behoefte aan de jaarlijksche
[vullingen, door de aankomst van een vloot uit Amerika, met goud
'men zilver beladen. De vaderlandsehe geschiedenis verhaalt, hoe Piet
'tfHein den buit eenmaal inpakte en het voor de Spaansche schatkist
!R| bestemde edele metaal deed aanwenden om den oorlog tegen Spanje
g.met meerder kracht te voeren. De geschiedenis verhaalt sedert
dien tijd niet meer van een gunstigen staat der schatkist in Spanje
en ook thana zijn de mannen der omwenteling bezwaard met de
zorg voor het crediet, dat zonder buitengewone middelen niet opge
houden kan worden. De republikeinen in de Cortes verklaren zich
met kracht tegen de door de regering voorgestelde leening. Zij
T. zeggen in hoofdzaak: verminder het leger, geef geen subsidie aan
de spoorwegen en maak het bestuur des lands zoo eenvoudig en
daar door ook zoo min kostbaar als mogelijk is. De minister van
re.financiën verklaart echter dat hij met eene ledige schatkist niet
r. kan regeren en dat de regering niet anders kan dan hare verplig-
tingen voldoen. Met het oog op de pas ontluikende godsdienst-
1 vrijheid in Spanje, wordt van daar gemeld, dat jl. Zondag den
laten Paaschdag, in de Proteatantsche kerk aldaar het Avondmaal
ra, ia gevierd en dat 50 personen daaraan deelnamen. Omtrent de
m vacatnre voor den Spaanscheu troon verneemt men nog, dat Ferdinand
van Portugal waarschijnlijk de meerderheid verkrijgen zal in de Cortes
bij de keuze van een Koning.
Omtrent deze kandidaat voor den Spaanschen troon deelt men uit
35 Psrgs het volgende mede. Prim en Serrano die, zoo als bekend is,
Madrid hebben verlateu, zijn op eene jagtpartij al jagende naar
Lissabon gedwaald, waar zij don Fernando meteen gepolst hebben,
il. of hjj de kroon van Spanje zal aannemen, bijaldien de Cortes hem
die aanbieden.
Het ontwerp der grondwet in Spanje ia aangeboden. Daarin
,1 worden de individuele vrijheid, de drukpersvrijheid, de vrijheid van
J vereenigen en vergaderen en andere vrijheden gewaarborgd. Het
algemeen stemregt wordt ingevoerd. De Katholieke godsdienst
wordt als godsdienst vau den staat gehandhaafd, met vrijheid van
de uitoefening van andere eerediensten. De regeringsvorm is erfelijk
monarchaal. De cortes worden voor den tjjd van drie jaren, de
aenaat wordt voor den tijd van twaalf jaren gekozen.
Het vergelijkend examen voor de vervulling der vacante betrek-
king van hoofdonderwijzer aan eene der gemeente-scholen werd jl.
Dingsdag en gedeeltelijk ook den daaraanvolgenden dag alhier
gehouden. Nadat bet theoretisch examen den eersten dag was
gehouden, is het den volgenden dag voortgezet met vijf der solli
citanten, die blijken van geschiktheid tot het geven van onderwijs
hadden af te leggen. Door burgemeester en wethouders zal nu, in
overleg met den districts-schoolopzieuer, een nominatie worden
opgemaakt, waaruit de gemeenteraad dan eene keuze zal hebben
te doen.
Gisleren overleed alhier in 65jarigen ouderdom den wel-eerw.
heer C. de Cock, emeritus predikant van Huisduinen,
Door den majoor-kommandant der Genie in de 5de stelling
is gisteren bij inschrijving en opbod aanbesteed: het maken van
een ingang in het reduit van het fort Kjjkduin. Er wareo zes
inschrijvers, als de heeren: H. J. Rippens, voor 1525; J. vao
der Wonde 1500; Gebr. Korff 1400; A. Vos 1390; Gebr.
Moorman 1240 eD J. J. Visser 1180. De uitvoering van dit
werk is daarop aangenomen door den heer A. Vos, voor de som
»ao 1140.
Jl. Maandag zjjn hier van Texel de eerste kievits-eijeren
aangebragt.
Goede wijn behoeft geen krans. We meenen dit gerust te mogen
zeggen met het oog op de laatste vergadering in dit saizoen, welke door
de rederijkers-kamer Olympia gisteren werd gegeven. Met bijzonder
*«1 genoegen bragten we dien avond in Tivoli door. De voordragt
van de blijspelen„De koning der bedienden tegen wil en dank",
«H'j moet duelleren" en van het stuk „Aha", uitgevoerd in de
kleeding van dien tijd, beviel ons bijzonder. De rollen werden
goed begrepen en getuigden van studie.
Een vrolyk bal besloot deze voor alle aanwezigen zoo aangename
bijeenkomst.
Het Noordsche schip Phoenix, kapitein Moë, van Amsterdam
naar Noorwegen, bjj de Roóten gestrand, is nog zittende; het voor-
fuig echter is geborgen en de fokkemast alhier aangedreven.
Z. M. de Koning zal zich, naar men verneemt, Dingsdag den
15 April met het hof naar Amsterdam begeven.
H. M. de Koningin heeft, naar men verneemt, aan HDs.
jongster) zoon als aandenken aan de jongste plegtige dagen in 's
xrinsen l«ven een gouden couvert van 12 stuks ieder geschonken.
K. II. ontving bjj dezelfde gelegenheid uit de handen van HDs.
orluchtigen var'er een prachtig geweer. (Dagblad.)
De afdeelingen van de Eerste Kamer der Staten-Generaal
hebben zich jl. Dingsdag bezig gehonden met het onderzoek van de
verschillende wetsontwerpeo, haar door de Tweede Kamer toegezonden.
Woensdag werd dat onderzoek voortgezet.
Van wege den minister van Koloniën is dezer dagen bjj de
Tweede Kamer ingezonden eene uitvoerige memorie van toelichting,
vergezeld van een aantal bijlagen, ter verduidelijking van het wets
ontwerp tot aanvulling van art 6& van het Reglement op het beleid
der regering in Nederl. Indië (verhuur van gronden op Java).
Aan den heer J. G. G. Bierhaus, laatstelijk pred. bij de Evang.
gemeente te Batavia, thans met verlof hier te lande, is, op zijn verzoek,
eervol ontslag verleend uit 's lands dienst, met toekenning van pensioen.
Door de Japansche regering is benoemd tot leeraar in de natuur-
en scheikundige wetenschappen aan de Japansche geneeskundige school
te Nagasaki, de heer A. J. C. Geerts, militair apotheker der 2de kl.
Beroepen te Haarlem ds. K. F. Creutzberg, pred. te Maarssen;
aangenomen het beroep naar Barneveld door ds. A. Couvée,
te Doesborgh.
Gedurende de eerste drie maanden van 1869 heeft het Nederl.
Zendeling-Genootschap aan giften en legaten ontvangen 23,622.20.
Omtrent den gezondheidstoestand der gemeente Leiden verneemt
men, dat die tegenwoordig zeer onvoldoende is. Een groot deel
der bevolking is er lijdende aan verscbilleode ziekten, doch het
meest aan keelziekte.
Het D. v. Z. H. berigt, dat onjuist is wat voor eenige dagen
gemeld werd, dat het Algemeen Evang. Nederl. Zendingsfeest dit
jaar op het landgoed van mevrouw Bruce zou gehouden worden.
Reeds in het vorig jaar is besloten daarvoor op nieuw het riddergoed
Middachten te bezigen, door mevr. de douarière Gravin Bentinck
weder daartoe aangeboden. De feestdag zou op Woensdag 4 Aug.
zijn bepaald.
De kermis te 's Hage zal dit jaar aanvangen op Maandag
10 Mei en eindigen op Dingsdag den 18 Mei daaraanvolgende.
Jl. Zaturdag nacht is te Rotterdam aangehouden een notaris
uit een naburige stad, die vermoedelijk plan had zich naar Londen
begeven. Hij is per spoortrein naar zijne woonplaats vervoerd en
daar in hechtenis gesteld.
Uit Rotterdam wordt aan de Middelb.Ct. het volgende geschreven:
„De aandacht is overal gespannen op de versehijuing der acte
van beschuldiging tegen den brandstichter en den welbekenden
zaakwaarnemer en volksheld Jacob de Vletter, die beiden zich nog
te 's Hage in hechtenis bevinden. De laatste is onlangs in de
gevangenis voor 14 dagen op water en brood om den anderen dag
gestraft, omdat hjj uit de jalousie, die voor het raam van zijn
gevangenvertrek hing, latjes gebroken had men weet niet met
welk doel. Ook in andere opzigten heeft men met deze gevangene
heel wat te stellen gehad: allerlei middelen werden door hem uit
gedacht om zich met andere gevangenen in contact te stellen of
correspondentie naar buiten te voeren. Twee onderofficieren, in de
gevangenis de wacht hebbeude, zijn gedegradeerd geworden, omdat zjj
hem daarin behulpzaam waren geweest. Met zjjne vrouw corres
pondeerde hij op den binnenkant zgner halsboorden, die bjj naar
huis stuurde om gewasschen te worden en schoon van daar terug
ontving natuurlijk vóórdat hem op zijn verzoek het gevangenpak
aangetrokken was. In den eersten tijd van zijn voorarrestamuseerde
hij zich met de muren zijner gevangenis vol te schrijven met verzen,
op het voorbeeld van een illustre Italiaausch poëet.
„De vrouw van de Vletter doet sedert zgne arrestatie een handel
in sigaren en men zegt, dat die handel zeer veel begunstigers vindt
uit sympathie voor den volksheld. Onder de mindere klasse is de
Vletter nog altjjd de martelaar voor de volksbelangen."
Door den kerkeraad der Hervormde Gemeente te Schiedam is
dezer dagen een adres gezonden aan de Algemeene Synodale Commissie
der Ned. Herv. Kerk, waarin het verlangen wordt uitgedrukt, dat
het godsdienstonderwijs uitdrukkelijk als leervak zal worden opge
nomen in de wetten op het lager-en middelbaar ouderwijs; hetgeen
zou kunnen geschieden door het bepalen van tijd en plaats, voor
bet godsdienstonderwijs te bestemmen, dat door de kerkelijke leeraren
gegeven zal worden. De kerkeraad verlangt, dat in dien geest
wijzigingen in de schoolwet worden gebragt. De Synodale Commissie
wordt tevens in dat adres verzocht bg het hooge bestuur der Ned.
Herv. Kerk pogingen aan te wenden, opdat de Synode de vereischte
stappen bjj het gouvernement of de volksvertegenwoordiging doe,
om besluiten en wijzigingen in de wetten op het lager- en het
middelbaar onderwijs iD bovenvermelden zin uit te lokken.
De heer P. A. J. Noordink, pred. bg de Herv. gemeente te
Zelhem, heeft een beroep naar Wezep (klasais Harderwjjk) ontvangen.
Sedert 1673 is geen predikant, ten gevolge van beroep, uit die
plaats naar elders vertrokken. De laatste, die zulks deed, was ds.
Isaacus Umbgrovius, die het beroep naar Doetinchem aannam.
Uit Zwolle wordt gemeld, dd. 30 Maart jl.: „Eenige dagen
geleden is hier ter correctionele regtbank de volgende historie voor
gevallen, die inzonderheid voor plattelands-advocaten tot waarschuwing
dienen kan. Zeker advokaat, woonachtig op zeker dorp in deze
provincie (Overjjssel), behoorende tot de balie van Zwolle, trad op
zekeren morgen tegelijk met den rjjks-advokaat de audiëntiezaal
binnen, ten einde tegenover dezeo, zijn kllënt, die als verhuurder
van rjjluigen eene overtreding omtrent de belasting zou hebben begaan,
te verdedigen. Vóór dat de behandeling der zaak een aanvang nam,
vroeg de president aan den verdediger, of hg voor den beklaagde
het woord zou voeren, en op zjjn toestemmend antwoord begon de
president aldus: De regtbank, gezien de bepalingen der wet omtrent
kleeding der advokaten, enz., overwegende dat de verdediger vau
den beklaagden niet is gekleed ingevolge de wet, ontzegt mitsdien
aan dien verdediger het regt om in dezen voor den beklaagde als
raadsman te mogen optreden." En wat was na de oorzaak van
dat alles? Het scherpziend oog des regters had opgemerkt, dat cr
een advokaat voor hem stond, wel omhangen met een toga, doch
niet voorzien van een bef. De behandeling der zaak ging intusschen
voort; de bedoelde advokaat verliet vertoornd de zaal, zjjn kliënt
in angst achterlatende. Op verzoek van den rijks-advokaat is de
bewuste zaak, ten einde nog meer getuigen te booren, uitgesteld tot
1 April a. s.; het zal te bezien staan of de verdediger, hoewel dan
behoorlijk gekleed, op nieuw zal worden toegelaten. (Utr. Dbl.)
De stationschef van den Centraalspoor te Zwolle is jl. Maandag
avond in woordenwisseling geraakt met eenige onderofficieren van
het garnizoen. Hij werd onverhoeds aangevallen en bekwam een
diepe wonde door eene sabelhouw, zoodat hg bewusteloos bleef liggen.
Hg is nu onder behandeling; de justitie doet onderzoek.
In den loop der vorige week is door de Doopsgez. Gemeente
te Enschedé aan vrouwelijke lidmaten het regt toegekend om stem
uit te brengen bij de verkiezing van predikanten.
De te Franeker ontstane secte van Baptisten, verkeerdelijk ook
Mormonen geheeten, heeft in Dragteo navolging gevonden en zou
stellig nog meer opgang maken, indien het afstand doen van een
tiende deel zijner bezittingen niet tot de verpligtingen van den toe
tredende behoorde. De indompeling geschiedt des avonds na 10 ure,
in het openbaar. Een hoogst zwangere vrouw is bjjna het slagtoffer
dier behandeling geworden. Dit heeft aanleiding gegeven tot mis
handeling van den zendeling en zgne proselieten. De eerste is gevlugt.
Omtrent het Balinesche hoofd Hi Kamasan, waarvan vroeger
gemeld werd, dat hij gearresteerd was geworden, terwjjl hjj kwam
als vriend onder het aanbieden van geschenken, verneemt men nu,
dat men inderdaad vermeend heeft in hem te herkennen een gewezen
tot dwangarbeid veroordeelden Balinees, en dat hjj, in weerwil van
zijn protest, verbannen is naar Borneo, om aldaar zjjn straftijd te
voleindigen.
Uit Engeland wordt omtrent het wrak der Lutine het volgende
medegedeeld: Genoemd oorlogschip is in den nacht van 7 Oct. 1799,
bjj de zandbanken aan de noordwestkust van Holland, gezonken.
Het had een enorm bedrag aan specie aan boord; in de opgaven'
variëert dat bedrag van anderhalf tot drie millioen ponden sterling.
Het grootste gedeelte van dien schat ligt daar nog in eene diepte
van 9 vadem water. De gelden waren bestemd, volgens den
berigtgever, gedeelteljjk naar eene haven aan de Zuiderzee, gedeelteljjk
naar Hamburg; ten deele waren het gelden tot ondersteuning in
den oorlog tegen Frankrjjk, ten deele waren het gelden van koop
lieden. Ook bevonden zich, altjjd volgens den verhater, aan boord
de Hollandsche landsjuweelen, die in Engeland waren geslepen en
op nieuw gezet. Een plotseling opkomende storm deed het schip
vergaan; ongeveer 200 menschen kwamen er bjj om het leveu;
slechts één man der equipage is gered, heeft nog eenige uren na
zijne redding geleefd en een en ander van het schip en 't vergaan
daarvan aan zijne redders medegedeeld.
In der tjjd werd door het Nederlandsch gouvernement 8000
pond sterling uitgeloofd en ten gevolge daarvan werd in Engeland
eene maatschappij gevormd, met het doel om de verloren geraakte
schat naar boven te brengen. Binneu enkele jaren werd 160,000
pond sterling verkregen; het wrak geraakte echter steeds meer en
meer onder het zand bedolven; de maatschappij ging te niet en
allengs werden de werkzaamheden geheel gestaakt. Drie of vier
jaar geleden is men weer aangevangen en heeft men nog 60,000
pond sterling aan de zee ontwoekerd. Thans zjjn de vertegen
woordigers van Lloyds gemagtigd om bet wrak, met wat er in is,
in bezit te nemen. Eerlang zal men met groote ijzeren caissons
aan het werk gaan, deze in het zand laten zinken, ten einde het
wrak geheel in te sluiten. Als het zinken goed is volbragt, kan
de uitgraving van het biunengedeelte in weinig dagen voltooid en
de schat opgehaald worden.
De tjjdingen omtrent den toestand van de Prinses Charlotte
worden hoe langer hoe onrustbarender. Zoo het schjjnt is hare
ziekte in de laatste dagen wederom merkelijk verergerd.
Het is bekend dat in vele plaatsen bet gebruik bestaat, om
slagtvee vet te maken tegen het naderend Paascbfeest. Zie hier eenige
bijzonderheden uit de stads-archieven van Antwerpen, ten bewjjze
hoe oud aldaar dat gebrnik is. In Maart 1494 slagtte men binnen
die stad een os, die 288 pond vet opleverde. Den 21 Febr. 1565
vertoonde men voor een stuiver in het stedelijk slagthuis een varken,
dat, leveud zijnde, 700 pond woog; dit varken was in Vlaanderen
gedurende twee jaren vetgemest met melk en bloem van meel.
Op den 18 Feb. 1570 leidde men door de stad een vetten os
rond, die, toen hjj levend was, 3300 pond gewigt had. Deze os
werd der Koningin van Spanje voorgesteld en het vleesch daarvan
werd in het slagthuis verkocht tegen 6 stuivers het pond. Den
zelfden dag werd nog een zwarte os rondgeleid, die de stadsslagters
van kermis tot den laatsten Donderdag vóór vasten hadden vet
gemaakt. Men bad hem dagelijks negen potten bier laten drinken,
genaamd braspenningsbier. Het gewigt van dit dier ia niet door
de overleveringen bekend gemaakt.
In den nacht van Zondag op Maandag is te Parjjs sneeuw
gevallen tot eene hoogte van één palm.
Het bureau Veritai te Parjjs, heeft zjjn tweede zee-bulletin
van 1869 gepubliceerd. Daaruit bljjkt, dat in de maand Februarjj
totaal zjjn vergaan 238 schepen, te weten116 Engelscbe, 24 Fransche,
22 Amerikaansche, 19 ItaliaaDsche en 15 Noord-Duitscbe, 6 Deenscbe,
6 Spaausche en 31 van andere verschillende vlaggen. In Febr. 1866
zjjn 268; in 1867, 224; in 1868, 212 schepen vergaan.
Men keode tot heden nog niet den juisten oorsprong van de
kleur Bismarck, die bestemd schjjnt te zjjn om den grooten kanselier
van den Koning van Pruissen te overleven. De volgende inlichtingen
worden hieromtrent door een Fransch hlad verstrekt: Niet het
vest van den beroemden Pruissischen minister heeft deze ietwat zieke -
ljjke kleur in de mode gebragt, zoo als sommigen hebben beweerd,
maar alleen aan de omslagdoek van mevrouw von Bismarck heeft
de minister deze hulde van de mode te danken. De eebtgenoote
van den eersten staatsdienaar van Koning Wilhelm heeft de stad Breslau
en hare talrijke fabrieken in bescherming genomen, die zich jnist niet
door verscheidenheid van kleuren onderscheiden.
De lieer Myers, militair geneesheer in Engeland, tracht van
het gouvernement eene wijziging in de uniform der soldaten te ver-
krjjgen, op grond dat de hartziekte en de ongesteldheid in de groote
bloedvaten, waaraan de manschappen hoe langer hoe meer beginnen
te laboreren, meest het gevolg zjjn van de veel te naauwe kleeding
van den soldaat, en vooral van de naauwe insluiting van den hals.