1869. N°. 45.
Woensdag 14 April.
27 Jaar:
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
BINNENLANTÜ
ARTILLERIE-VRIJKORPS.
BUITENLAim
HELDERSCHE
EN NIEUWEDIEPER COURANT,
„Wij huldigen het goede."
Verschijnt Dingsdag-, Donderdag- en Zatürdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal1.30.
franco per post - 1.65.
Bureau: MOLENPLEIN, N°. 163.
Prijs der Advertentiën: Van 14 regels 60 cent,
elke regel meer 15 cent, behalve 35 cent zegelregt.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Donderdag den 15 dezer vertrekt de Oost-Indl-
flche mail over Southampton.
HELDER en NIEUWEDIEP, 13 April.
Door den heer J. van Herwerden, surnumerair der posteryen
alhier, is in de vorige week met gunstig gevolg examen afgelegd
als commies 3de klasse.
Door het bestuur van het Artillerie-Vrykorps alhier is tot
eere-lid van het korps benoemd de heer H. L. Oudenhoveo, diri
gerend of&oier van gezondheid 1ste klasse by de zeemagt, die deze
benoeming bereids heeft aangenomen.
Door de Roomsch Catholieke gemeente alhier is jl. Zondag
de vijftigste verjaardag der priesterlijke wijding van Paus Pius IX
op godsdienstige wyze gevierd.
Het Koninklijk gezin is heden namiddag ten IJ ure met eeu
extra trein uit 's Hage naar Amsterdam vertrokken.
Met 1 Mei zal het spoorweg-halt Velzen geopend worden.
Hiermede zullen in de eerste plaats de bewoners van het schoone
dorp Velzen gebaat zjjn, omdat het halt 10 minuten van het dorp
is verwijderd; terwyl het bovendien aan de bezoekers der Kanaal-
maatschappij-werken niet onaangenam zal zjjn, voortaan bijna ou-
middeljjk aan het kanaal te kunnen uitstappen.
Ook het Vaderland verneemt uit goede bron, dat bij den
Raad van State aanhangig ia een wetsontwerp tot invoering van
eeu uniform-port van 5 cents voor het geheele koningrijk, dat dus
vermoedelijk in de volgende zitting der Tweede Kamer zal ingediend
worden. De vele wetsontwerpen, nog by de Kamer aanhangig,
inllen ten minste de behandeling in deze zitting niet toelaten. Men
schijnt dus met den aanvang van 1370 die groote verbetering in
het Nederlandsche postwezeo te mogen verwachten.
Z. M. beeft o. a. herbenoemd tot kaotonregter te Alkmaar,
den heer Mr. M. A. Kluppel.
Tot ridder der orde van den Nederl. Leeuw is benoemd
mr. W. A. P. Verkerk Pistorius, refendaris der vijfde afdeeling vau
het departement van Financiën.
Men verneemt dat de heer Veeger, die gedurende zes jaren
onderwijzer is in de Furmer, gemeente Purmerend, benoemd is tot
directeur der Louisestichting te 's Gravenhage.
Beroepen te Apeldoorn ds. J. van Walsem, pred. te Hillegersberg.
De giften, welke de Tijd reeds gedurende eenigen tijd
inzamelt om den Paus te worden aangeboden, bedragen reeds
42,665.70.
Jl. Vrijdag middag had er op de Zuiderzee een treffend
ongeluk plaats. Bjj het visschen van haringfuiken op het Znider-
boord der Zuiderzee bevonden zich drie visschers uit de gemeente
Bunschoten in eene bootdoor den golfslag schepte die boot water
en sloeg ten onderste boven, met het noodlottig gevolg dat twee
personen verdronken, de derde had het geluk zich aan de boot vast
te klemmen; hij werd later door een anderen visscher gered.
Bij eenige Roomsch Catholieken te Zaandam bestaat het plan
tot oprigtiog van eene bijzondere Roomsch Catholieke school, en
zonde daarvoor al reeds een huis zjjn aangekocht.
Jl. Zatürdag werd in het Paleis voor Volksvlyt te Amsterdam
de aangekondigde tentoonstelling van bloemen, enz. feestelijk geopeDd.
Het kolossale gebouw ziet er op dit oogenblik prachtvol uitde
zaal is iu een tuin herschapenwelligt ontmoet men in geen tuin zóó
veel schoons uit het plantenrijk, zulk een rijkdom van bloemen,
zulk eene verscheidenheid van vormen. Een enkele blik in de ge
vulde zaai is voldoende om de overtuiging te geven, dat in mime
mate aan de noodiging tot inzending is gevolg gegeven en tevens
dat onze tuinbouw tot eene belangrijke hoogte is opgevoerd. Niet
enkel tot de groote zaal is de expositie beperkt; ook in de neven
zalen is een schat vau de keurigste producten uit het plantenrijk
byeengebragt.
1 Is het schieten en medenemen van drie tamme eenden op het
veld, waarop men geen jagtregt heeft, eene jagtovertreding of diefstal P
Deze vraag hield het hof in Zuidholland jl. Vrijdag morgen bezig.
Voor twee jagers, thans appellanten tegen een vonnis der regtbank
te 's Hage, waarbij was beslist dat het diefstal was en zy tot 8 dagen
gevangenisstraf waren veroordeeld, trad mr. A. Wm. Jacobson op
om te betoogen
1°. Dat hier geen oorpus delicti was, omdat niet bewezen was,
dat de geschoten eendjes aan een ander toebehoorden.
2°. geen arglistig en heimelyk wegnemen kon worden aangenomen
de pleiter concludeerde of tot renvooi der zaak naar den bevoegdeo
kantonregter om over het wanbedrijf als jagtdelict uitspraak te doen,
of in ieder geval dat het hof, als het 't feit als diefstal beschouwde
met rnimere toepassing van art. 463 c. p. dan de regtbank had
gedaan, die jagers zou veroordeelen enkel tot geldboetehet gold
hier toch het schieten en meenemen van drie eendjes.
Het O. M., waargenomen door mr. C. Th. van Maaoen, eohter
zag in dit feit gequalificeerde diefstal en wel roof door twee met
een geweer gewapenden gepleegd, vallende onder art. 386, No. 2
C. P., en dus strafbaar met tuchthuis. ZEGA. concludeerde, dat
het hof de zaak ten criminele zou verwyzen met bevel tot gevangen
neming der appellanten, Na repliek van den verdediger heelt het
hof zyn uitspraak bepaald op Dingsdag 13 dezer ten 10 ure.
Een arme Dnitscher is jl. Zatürdag het slagtoffer geworden
van al te groot vriendschapsvertronweo. Nadat hij jl. Vrijdag te
Rotterdam aangekomen was met het doel zich naar Amerika te
begeven, sloot zich iemand by hem aan, die voorgaf precies onder
gelijke omstandigheden te verkeeren. De vriendschap was spoedig
gesloten, den avond bragt men verder door en voor den nacht nam
men slechts ééue kamer in zeker logement in de Raamstraat. Onze
vriend scheen echter zeer vroeg ontwaakt te zyn; althans, toen de
Duitscher wakker werd, ontdekte by tot zyn schrik, dat de ander
spoorloos verdwenen was, na hem eerst al zijne bezittingen ontroofd
te hebben.
Het provinciaal geregtshof in Gelderland heeft den 9 dezer
Everdina Willemsen, van Eist, wegens kindermoord, door de onge
huwde moeder voor de eerste maal gepleegd, tot vijfjarige tucht
huisstraf veroordeeld. Nog werd door het hof uitspraak gedaan
io zake Antje Haverkamp, beschuldigd van brandstichting, waarby
gevaar voor menschenlevens was te voorzien, in den avond van 26
Febr. II., ten hnize van den heer v. D., te Apeldoorn, by wien zy
als dienstmeid inwooode. De beschuldigde had toen, om zich op
hare meesteres, die een zeer lastig humeur bleek te hebben en met
wie zij een en andermaal woordenwisseling had gehad, te wreken,
op de logeerkamer in daar aanwezige lompen vuur aaugebragt, doch
korten tjjd daarna zich daarboven bevindende, op het hooren knet
teren van het vunr berouw gevoeld, waarop zy haren meester van
het ontstaan van den brand, die zeer spoedig werd gebluscht, was
gaan verwittigen. Evenwel had diens dochter, die destijds reeds in
het bed lag te slapen, in levensgevaar kunnen verkeeren. Het hof
veroordeelde de jeugdige (zij is slechts 19 jaar oud) tot de straffe
des doods.
Aan een particulier schryven van den iodertyd uit de gemeente
Veeudam naar Noord-Amerika vertrokken en thans te Chicago,
staat Ulinois, gevestigden meester timmerman en metselaar R. Keun,
wordt het volgende ontleend, waaruit wederom overtuigend blykt,
dat de tydèlyke omstandigheden van den ambachts- en dagloooers-
stand in dé nieuwe wereld buitengemeen gunstig uitkomen. De
schryver, die bij velen te Veendam nog als naauwgezet en waar
heidlievend bekend staat, deelt daaromtrent o. a. het volgende mede:
Ofschoon alles hier duur is, hebben wij daarentegen ook groote
verdiensten. Elk jaar komen er vele landgenooten over, telkens in
grooter getal, en die werken kan en wil, vindt een ruim bestaan.
Verleden jaar had ik twee karweien; mijn zoon Laurens was
meesterknecht by een Eogelschen baas tegen 41 doll. per dag. Het
gewone dagloon voor een timmerman, metselaar, huisverwer, enz.
loopt van 21 tot 4 doll.; arbeiders verdienen van 11 tot 21 doll.
Jacob is schryver op een spoorwegkantoor; hy verdient 100 doll.
in de maand. Van welken stand hier iemand ook zij, indien hy
wat geleerd heeft en oppassend is, die heeft hier zoo wel kans als
iemand van afkomst.
Indien er mogten wezen, zoo besluit de schryver, die genegen
mogten zyn, om naar Amerika te komen, zij zullen zich niet
bedrogen vinden. Ik ken sommigen, die in Holland arme arbeiders
waren en nu welgestelde boeren zyn. Wy kwamen in 1851 te
Chicago, toen telde de stad 38,000 inwoners, met 10 of 12 Hol-
landsche gezinnen, thans om de 300,000 inwoners, waaronder wel
2000 Hollanders. Zij is de grootste handelsstad van bet westen,
waar de belangrijkste graanhandel van de wereld plaats vindt. Een
plekje gronds, 25 by 125 voet, kost 1000 a 60,000 doll. Wy heb
ben hier 2 Hollandsche kerken. Onze afgescheidene kerk bevat ge
woonlijk om de 400 toehoorders; de andere is weêr van deze
afgescheiden, zoodat hier altoos twist is.
Het geheele bedrag der giften, welke voor den Zwitserschen
watersnood zyn ingekomen, is geweest 3,142,352 fr. Nederland
heeft 45,430 fr. (aanzienlijk meer dan Rusland, Italië, België,
Spanje, Portugal, Turkije) bijgedragen.
In ons land wordt de veruielings-kryg tegen de mollen
nog maar steeds met groote verwoedheid voortgezet. Hoe onverstandig
daarmede gehandeld wordt is reeds meermalen aangetoond. Dat men
de zaak elders beter inziet kan blijken uit het berigt, dezer dagen
door de Duitsche bladen vermeld, dat tot aankoop van mollen voor
de koninklijk Pruissische bosschen io het regerings-district Posen
150 th. is uitgegeven. In plaats van deze aan plant noch wortel
schadende diereu te dooden, voorziet men daar de bosscheu er van
tot vernieling van ongedierde.
De volgende opgaven kunnen een denkbeeld doen vormen van
de ongehoorde pryzen, die de litteratuur van Victor Hugo heeft
opgebragt: Let Misérables10 deelen, a 30,000 frs. het deel,
300,000 frs; Let Travailleurs de la mer, 3 deelen, a 40,000 frs.
het deel, 120,000 frs.; Zes Chansons des Rues et des Bois, 1 deel,
35,000 frs.; fVüliam Shakespeare, 1 deel,, 30,000 frs.; de voorrede
van Paris Guide, 11,500 frs. Die ongehoorde pryzen, door het
huis Lacroix aan Victor Hngo uitbetaald, zullen nog veel hooger
worden. Les Chansons en Les Misérables bragten hem 30,000 frs.
per deel op, terwijl l'Homme qui rit, die deo 15 dezer maand ver
schijnen zal, tegen 50,000 frs. per deel berekend is, makende voor
de 4 deelen een sommetje van 200,000 frs. De deelen van dezen
roman hebben ieder 23 vellen of 368 bladzijden in 8°., van 22
regels elk. Voor een vel wordt dus betaald 2175 frs. of 136 frs.
voor de bladzyde, dat is ongeveer 6 frs 50 c. per regel. Reeds zyn
er overeenkomsten gesloten voor de toekomstige werken van Victor
Hugo. Voor het Thédlre en liberté, dat Torquemata, drama iu vjjf
bedrijven en les Jumeaux, comedie in vjjf bedrijven, zal bevatten,
is 40,000 frs. betaald en een geljjke prjjs voor een zeer bizar boek,
la Fin de Satan. Voor de publicatie van de 4 deelen van l'Homme
qui rit werd een kapitaal van 400,000 vereischt: 200,000 frs. voor
den schryver en 200,000 voor de uitgave. Het werk wordt in
negentien landen en in veertien talen uitgegeven. Victor Hugo
verdient met dit werk meer dan Molière, Corneille en Racine te
zamen gedurende hun geheele letterkundige loopbaan. Gil Bias
bragt den genialen schryver Lesage slechts 100 kroonen op. Maar
andere tijden, andere zeden! Zooveel te beter voor de artisten van
de pen en den inktkoker.
Champagne uit petroleum gefabriceerd is voor echte soort
geconsumeerd. Ze is noch door het gezigt noch door den smaak
van de echte te onderscheiden. Ze is mousserend en aangenaam,
maar wordt voor schadelijk geacht. Of zjj reeds een artikel van
uitvoer is geworden, wordt niet gemeld, hoewel het zich laat gissen.
Algemeene Vergadering, gehouden Zatürdag 10 April 1869,
in het lokaal Tivoli alhier.
De president, de heer rar. Ch. Bosch Reitz, opende de vergadering, de
notulen der vorige bijeenkomst werden goedgekeurd. De president hield daarop
eene rede, waarin hij verslag deed van den toestand en de verrigtingen der
vereeniging in het afgeloopen jaar. Hij wees op de in het oog vallende ver
mindering van het aantal werkende leden, waarvan het cijfer van 222 tot 153
is gedaalddeelde mede dat het aantal werkend-bijdragende leden thans 35 en
dat der contribuerende leden 88 bedraagt: dat in deu vorigen zomer 33 maal
oefeningen in het schijfschieten zijn gehouden en dat daarbij 3021 patronen
zijn verbruikt. Hij herinnerde aan het in Augustos des vorigen jaars ge
houden concours alhier en aan de deelneming aan den feestelijken wedstrijd
te 's Gravenhage, in September 11.
Omtrent den financielen toestand der vereeniging merkte de president op
dat nog niet alle vorderingen waren geind en nog eenige betalingen ayn te
doen, doch dat de rekening van het vorige jaar waarschijnlijk met een saldo
van f 30 oogeveer zal knnnen gesloten worden.
Spreker herinnert verder aan de gunstige bepalingen door Z. M. den Koning
in het leven geroepen, waardoor de Vrijkorpsen en de leden die daaraan deel
nemen zeker zeer zullen worden bevoordeeld.
Eindelijk brengt de President nog ter kennisse van de leden, dat eerlang de
practische oefeningen voor de leden van hefc korps weder zullen aanvaugen,
(die voor het geschat in het fort Erfprins), dat voor het schijfschieten in het
vervolg zal kunnen worden gebruik gemaakt van Booms-geweren en dat er
uitzigt bestaat, dat in den loop van dit jaar ook weder een concours alhier zal
gehouden worden. Hij wekt de leden op om getrouw gebruik te maken van de
gelegenheid om zich in de behandeling van de wapenen meer en meer te bekwamen.
Daarop wordt aan de orde gesteld de benoeming van 3 leden van het bestuur.
Aan de beurt der aftreding zijn de heeren L. Verhey, T. Mooy en H. Janzen Ez,
De beide eersten worden, de eerste met 59, de tweede met 57 stemmen her
kozen, terwijl in de plaats van den heer Janzen de heer S. Jaring met 29
stemmen tot lid van het bestuur gekozen wordt. De benoemden laten zich die
keuze welgevallen.
Vervolgens wordt overgegaan tot de kenze van 4 leden, die volgens art. 31
van het reglement aangewezen zgn om over voorkomende geschillen te oordeelen.
Van de aftredende leden kon de heer S. Jaring niet meer in aanmerking komen,
wegens zyne benoeming tot lid van het bestuur en had de heer J. Heeres
verzocht niet weder in aauraerking te komen. De gehoudene stemming leverde
deze uitkomst op: de heeren VV. J. Hidde Bok en J. de Wit werden herkozen,
de eerste met 50, de tweede met 31 stemmen, terwijl ter vervanging van de
beide andere leden gekozen werden dc heeren N. D. de Leur met 21 en S. P.
Marinkelle met 13 stemmen.
Eindelijk had er eene benoeming plaats van 3 leden, bestemd om de rekening
en verantwoording van den penuingmeester na te zien. Hiertoe werden gekozen
de heer C. Swaving met 31, de heer J. Schuijt met 20 en de heer B. L. Vries
met 19 stemmen.
Door den vice-President, tevens majoor-komraandant van het korps, werd
vervolgens het woord gevoerd en aan de werkende lcdeu medegedeeld dat de
exercitiëu, eerlang aanvangende, zullen gehouden worden op Maandag van iedere
week, om beurten, de eene week infanterie- en de andere week artillerie
exercitiën; dat de heer Paravicini voornemens is onder laatstgenoemde
exercitiën ook die met het uitval-geschut op te nemen en dat het schijfschieten
zal plaats hebben op Woensdag en Vrijdag avond van iedere week, op een
vroeger uur dan ten vorigen jare was bepaald.
Na deze mededeelingen brengt de heer Aberson nog in het midden, dat het
Bestaur het plan heeft gevormd, om bij een gunstigen staat der kas vijf der
beste schutters op kosten van het korps te doen deelnemen aan het concours,
dat dezen zomer nabij Utrecht zal gehouden worden. Hij hoopt, dat die
mededingers dan gelukkiger mogen zijn, dan hunne voorgangers en dat zij een
belangrijken korps-prijs, b. v. de door Z. M. den Koning tot dat doel gescbon-
kene 20 Remmington-geweren, mogen behalen. Verder doet hij opmerken, dat
het uitzigt bestaat om in dit jaar ook weder een concoars alhier te houden,
doch dringt met ernst er op aan, dat getrouw zal worden deelgenomen aan de
exercitiën, vooral ook aan die met het geweer, waarin in den jongsten tijd
weder eenige wijziging is gekomen. Het slot zijner mededeelingen, waarin hij
gewaagt van het plau om weder even als iu 1868 gezamenlijk een uitstapje te
maken, wordt met bijvalsbetuigingen begroet.
De heer P. L. Lammers vraagt cn verkrijgt nog eenige inlichting betreffende
de jongste wijziging van de uniform, (zwarte pantalon met groen galon voor
parade, dril pantalon voor gewone exercitiën).
De Voorzitter herinnert nog voor het slniten der vergadering aan de goede
diensten, die de leden van den Militairen Raad van Advies aan het korps
hebben bewezen; inzouderheid wijst bij op het verlies dat het korps heeft
geleden door het vertrek van den heer Geill. Hij drukt echter ook zijne ver
wachting uit, dat de heer Chomel, die de opene plaats heeft ingenomen en die
door zijne tegenwoordigheid in deze vergadering eeu aangenaam blijk vau
belangstelling geeft, dat verlies volkomen zal vergoeden. Eindelijk dankt de
Voorzitter allen, die hebben bijgedragen tot den goeden gang van zaken,
inzonderheid zijne medebestuurders, die hem ter zijde staan en met aanbeveling
om met vereende magt ten nutte dezer vereeniging werkzaam te zijn, sluit hij
de vergadering.
BENOEMINGEN EN VERPLAATSINGEN BIJ MARINE EN LEGER.
De luit. ter zee 2de kl. H. de Jongh is, op zijn verzoek, met den 15 April
a. s.r eervol uit de zeedienst ontslagen.
Werkstaking, eeD chronische kwaal in de Belgische steenkolenmijnen
te Seraing, heeft zich dezer dagen weder geopenbaard met noodlottige
gevolgen. Er zyn namelyk verregaande ongeregeldheden door de
mijnwerkers gepleegd de gewapende magt werd met steenen begroet.
Nadat vervolgeos een gevecht tusschen de arbeiders en de gendarmes
had plaats gehad, waarby verscheidene personen deels gedood, deels
gewond zijn, werden de civiele ambtenaren in het etablissement,
waarheen zy zich hadden begeven, letterlijk door de menigte
belegerd, zoodat hun toestand zorgbarend was. Eerst toen er nieuwe
troepeu aankwamen, ging de menigte uiteen. Het aantal arbeiders,
die thans het werk gestaakt hebben wordt op 6000 begroot.
De laatste berigten zyn gunstiger. Eene aanzienlijke strydmagt
is ter plaatse verschenen. Niet alleen dat de werklieden tal van
glazen en de gaslantaarns verbrijzeld hebben, zyn ook eenige maren
door hen omvergehaald. Een huis, waarin de arbeiders zich genes
teld hadden, is door de troepen met de bajonet genomen. Men kan
hieruit afleiden, dat de onlusten een dreigend aanzien hadden.
In een kleine gemeente van Belgisch Brabant heeft men onlangs
den koning der vruchtboomen neergeveld, die tien mylen in den
omtrek onder den naam van den Grooten Nooteboom bekend was.
De vier eeuwen oude reus heeft eeu gemiddelden omtrek van 4,70 el
cn een lengte van 5,70 el; sommige zyner takken zyn 17$ el lang
en 2,60 el in omtrek, terwyl er verscheidenene zyner wortelen een
dikte van 2,70 el bereikt hadden. Die buitengewone boom werd
voor 350 verkocht, maar tegen ieders verwachting bleek het hout
van een uitmuntende kwaliteit te zyn. Men berekent toch dat de
gelukkige kooper /4a 5000 van den boom zal maken. Jaarlyks
kwamen er gemiddeld 80,000 noten van den boom. In het merg van
een der takken vond men 150 Nederl. pd. honig, die er door bijen
zwermen sedert onheugelijke tyden iu was neergelegd.
De heer Tbiers, de grijze staatsman, de oud-minister van
Lodewyk Filips en de beroemde anteur van „1'Histoire du Consulat
et de l'Empire", beeft na het boudeu zyner beroemde redevoering
over den binnenlandschen toestand van Frankrijk niet minder dan
10,000 kaartjes van gelukwensching ontvangen.