1869. N°. 49.
Vrijdag 23 April.
27 Jaargi
BINNENLAND.
BUITENLAND.
i
Cz.
HELDERSCHE
EN NIEUWEDIEPER COURANT,
„W ij huldigen het goede.1
Verschijnt Dingsdag-, Donderdag- en Zatürdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal1.30.
franco per post - 1.65.
Uitgever
Bureau:
A. A. BAKKER
MOLENPLEIN, N°. 163.
Prijs der Advertentiën: Van 14 regels 60 cent,
elke regel meer 15 cent, behalve 35 cent zegelregt.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
HELDER en NIEÜWEDIEP, 22 April.
De buiten landache staatkunde levert tot de geschiedenis van den
dag thans weinig, dat bijzonder belangrijk kan heeten. De onlusten
in België, tengevolge van het gewapend verzet der werklieden in
mijnen en werkplaatsen, zijn aan het afnemende rust wordt van
lieverlede hersteld en de laatste tooneelen van oproer, die er zijn
voorgevallen, zullen waarschijnlijk met cene geringe verhooging der
dagloonen bij minnelijke schikking worden geëindigd. Het voor
beeld der Belgische werklieden heeft in Berlijn navolging gevonden
aldaar hebben de timmerlieden den arbeid gestaakt, doch zonder daarbij
tot rustverstoring aanleiding te geven. In het koningrijk Beijeren
is men ijverig bezig tot vaststelling eener schoolwet, waarbij men
echter, evenals zulks in andere landen ook wel eens geschiedt, stuit
op eene hevige vijandschap tnsschen de orthodoxe geestelijkheid en
de moderne begrippen. Het Britsehe Lagerhuis gaat ijverig voort met
de behandeling der wet tot opheffing der Protestantsche staatskerk
in Ierland. Met groote meerderheid worden de onderscheidene
onderdeelcn van het ontwerp aangenomen. Bij een der vastgestelde
bepalingen worden aan de Iersche bisschoppen en aartsbisschoppen
hunne zetels in het Hoogerhuis oulnomeu. De Spaansche minister
van buitenl. zaken heeft het ontwerp zijner begrooting in dc
Cortes gebragt. Daar de voordragt zich alleen bepaalt bij de in
komsten, is er nog niet te berekenen in hoeverre de balans een
gunstige uitkomst voorspiegelt. Gedurig worden blijken gezien,
hoezeer de dichter gelijk, had, die van Italië zeide, dat land en volk
er vulkanisch zijn. De politie heeft dezer dagen te Milaan eene
Mazzinistische zamenzwering ontdekt, Orsini-bommen en beseheiden
in cijfer-schrift in beslag genomen en eenige personen achter gegren
delde deuren geplaatst.
Nominatie van predikanten, ter voorziening in de vacature, ont
staan door het ontslag van dr. J. A. Lamping, gemaakt door het
kiescollegie der Hervormde Gemeente Helder, op 20 April 1869.
(Alphabetisch gesteld):
N. C. Balsempred. te Langezwaag en Luxwolde.
C. J. van Bemmel Suyck, Welsum.
O. Geerts J.Hz„de Rijp.
J. E. van Iterson F.H.Gz., Giethoorn.
J. H. KremerAartswoud.
ür. W. C. van Manen, Abbenbroek.
L. MeesUitgeest.
W. de Meijier A.Cz., Wormerveer.
D. C. Nijhoff,ii Drimraelen.
Dr. A. J. Oort H.Lz., Schoonhoven.
A. van OostenPuttershoek.
J. C. Singels,i Koog aan de Zaan.
Met leedwezen vernemen wij, dat gisteren in 58jarigen ouder
dom te Alkmaar is overleden de heer mr. P. A. de Lange, advokaat
aldaar, oud-burgemeester, lid van den gemeenteraad, van de Prov.
Staten, enz. enz. Het verlies van een zoo kundig en algemeen
hooggeacht ingezetene, zal zeker te Alkmaar zeer worden gevoeld;
maar ook daarbuiten stond de heer de Lange, door zyne vele
talenten, die hij te middeu van zyn werkzaam leven toonde te
bezitten, met groote eere bekend. Treuren zijne betrekkingen over
zijn verlies, het vaderland, dat in hem een edel burger verliest;
de liberale rigting, die door zijnen dood een harer invloedrijke leden
moet missenzijne plaatsgenooteu, die hem zoo dikwijls tot
hunne vertegenwoordiger verkozenallen zullen voorzeker met betrek
kingen en vrienden rleelen in de droefheid over het verscheiden van
een man, die door zijne uitmuntende hoedanigheden zoozeer ieders
achting genoot.
De lste luit.-kwartierm. J. A. Stuffken, van het 3de bat.
7de reg. Inf. alhier in garnizoen, vertrekt met 1 Mei a. s. naar
het 4de bat. 7de reg. Inf. te Amsterdam, en wordt vervangen door
den lsten luit.-kwartierm. F. M. A. Oosterman.
Aan den schoenmaker bij de Marine J. Adams, en aan den
Marinier der lste kl. G. Kurvers is, ter zake van 50jarige eerlijke
en getrouwe militaire dienst, de gouden medaille ter geheele grootte
toegekend.
In ons vorig nomroer deelden we reeds mede, dat door den heer
Heemskerk Az., lid der Tweede Kamer, een amendement was voor
gedragen op het thans bij die Kamer aanhangige wetsontwerp tot
herziening der kiestabel. Het amendement, ondersteund door eenige
leden, had de strekking om den census der kiesbevoegdheid in onze
groote gemeenten te verlagen en tevens om de vermeerdering van
het aantal Kamerleden met vijf, ten gevolge aan de vermeerdering
der bevolking, nog ongeveer één jaar te verdagen. Hardnekkig werd
dit amendement door den voorsteller verdedigd. Bestreden werd
het in beginsel niet; maar wel werd door onderscheidene leden aan
getoond, dat het onvooibereid aan de beslissing der Kamer ouder
worpen werddat het veel te wijde strekking had en volstrekt niet
kon zamengaan met het ontwerp, waarvan het een amendement
moest heeten. Aan het einde der beraadslagingen werd eene motie
vau orde van den heer Thorbecke met 39 tegen 30 stemmen aan
genomen, waarbij de Kamer verklaarde, dat zij het onderwerp van
dit amendement wel der overweging waardig keurde, maai de
behandeling er van thans onvoorbereid en ontijdig achtte, terwijl
het bovendien zon bydragen om de invoering eener herziene kiestabel
te verschuiven.
Door den heer Viruly Verbrugge, lid der Kamer, is o. a.
een amendement ingediend op de door de regering voorgestelde
iudeeling der hoofdkiesdistricten. Dat lid wenscht in het wetsontwerp
te herstellen, de aanvankelijk voorgestelde afzonderlijke districten
Haarlem en Zaandam.
In de zitting der Tweede Kamer van gisteren zijn de dcliberatiën
over de herziening der kiestabel voortgezet. Onderscheidene amen
dementen zyn er voorgesteld op de door de regering voorgestelde
nieuwe iudeeling van sommige kiesdistricteu. De beraadslagiug, die
nog al levendig is, zou in de zilting van heden worden voortgezet.
Drietal te Goes: Creutzberg, te Vlissingen; van der Flicr, te
Zwartsluis; Zegers, te Oosteibeek.
Bedaukt voor het beroep naar Vlaardingen, door ds. dc Wilde,
te Poortvliet.
Aangekomen schepen te Batavia vóór 2 AprilAletta Angusta,
Tagal en Vijf Vrienden. Vertrokken: Den Elshout, Neêrlands
Vlag, Nicolaas Wilsen, Staatsraad van Ewijck en Amstelstroom.
Bij het afrijden van den dyk nabij Floom reden twee rijtuigen
tegen elkander; de eigenaars werden beiden ernstig gewond; men
zegt, dat dit in drie jaren het 29ste ongeluk is en alleen veroorzaakt
door den gevaarlijken weg. Niet altijd wordt dus de put gevuld,
al zijn er kalveren verdronken.
Bij het verlaten van Amsterdam door het Koninklijk gezin,
is namens Z. M. aan den burgemeester ter hand gesteld de som
van 2000, ten behoeve van de algemeene armen der stad.
Als naar gewoonte wordt ook thans het paleis te Amsterdam
na het vertrek van HH. MM. door vele belangstellenden bezocht.
Daarbij trok zeer de aandacht de vernieuwing van behang en verder
ameublement vao de slaapkamer des Konings. Dit vertrek is thans
op zeer smaakvolle wijze gedrapeerd met witte en blaauwe zijde in
den style Louis XIV.
Het Provinciaal geregtshof in Zuidholland heeft jl. Dingsdag
uitspraak gedaan in de aanhangige zaak betreffende de ongeregeld
heden te Rotterdam, en de beschuldigden Busman, Vranken, Boelaars,
Wolters, van Krimpen, de Weerd, Lobman, van Klaveren, Kemp en
Ferwerda schuldig verklaard aan feitelijken en gewclddadigen weder
stand door eene gewapende vereeniging van meer dan twintig
personen, jegens politiebeambten gepleegd. De beschuldigde Ferwerda
is veroordeeld tot eene gevangenisstraf van drie jaren de overigen
tot confinement in het tuchthuis voor den tijd van vyf jaren. De
twee beschuldigden St. Nicolaas en Buijs zijn vrijgesproken.
Te 's Hage hebben H. M. de Koningin en Prinses Hendrik
het concert van Minnie Hauck bijgewoond. H. M. heeft de zangeres
in hare loge nigenoodigd, om persoonlijk de beroemde zangeres
hare tevredenheid te betuigen.
De bekende zamensteller van een aantal woordenboeken, woorden
tolken, enz., de heer J. Kramers Jz., is sinds een paar dagen te
Gouda vermist; men vreest, dat hem een ongeluk heeft getroffen.
Hij was bezig aan een technologisch woordenboek, in vier talen,
hetwelk eenige deelen groot moest worden. Utrecht&ch Dagblad).
Op de Merwede hebben eenige visschers den rijksveldwachter,
die hen kwam surveilleeren, op een zandplaat gezet; de man is daar
twee uren gevangen gehouden en daarna weder ontslagen.
Uit Zevenhuizen wordt als eene bijzonderheid gemeld, dat bij
den landbouwer A. Krijgsman, aan de Rotte aldaar, van de 19
kalfdragende koeijen, 3 tweelingen hebben geworpen.
Als een staaltje van goede opvoeding, die sommige ouders
aan hunne kinderen geven, diene het volgende. Aan de commiezen
van Gaaien en Hulst, te Millingen gestationeerd, gelukte het Vrij
dag morgen een kleinen jongen van circa 13 jaar in handen te
krijgen, beladen met eenige darmen, inhoudende 12 kan spiritus
(gedistilleerd), welke hij op last van zijne ouders te voet van Clcef
naar Arnhem moest overbrengen.
Men schrijft uit Friesland van den 18 dezer:
„Het warme weder der laatste dagen heeft ook hier zyn weldadigen
invloed uitgeoefend. De knoppen aan de boomen ontluiken zigtbaar,
ja vele soorten zijn reeds met het lieve lentegroen getooid. De gras
landen zijn mede in goeden staat, zoo ook bet uitgezaaide in den
bouwgrond. Het is te voorzien, dat het vee spoedig voor goed den
stal zal verlaten. Ook de tuinen leveren een aangenaam gezigt op
nu alles zoo heerlijk uit den winterslaap ontwaakt; de heester
gewassen vooral zijn in den laatsten tijd belangrijk vooruit gegaan.
De vruchtboomen beloven mede goed. De laatst gevallen regens
hebben zeer de groeikracht verhoogd. Het is nu maar te hopen,
dat de nachtvorsten, die men reeds in zeer geringe mate waarnam
en die zoo hoogst schadelijk zijn, niet znllen ten verderve voeren
wat thans leeft en zoozeer de aandacht boeit."
- Nadat de besmettelijke longziekte in September 1868 afscheid
had genomen, is zy thans weder, na eene afwezigheid van een half
jaar, binnen Friesland's palen teruggekeerd. In de gemeenteGaasterland
zijn sedert bet midden der vorige maand een twaalftal runderen
aangetast en gestorven of gedood. Het is echter gelukkig alleen die
gemeente, waar de ziekte heerscht.
Te Vlissingen had het Bjarig zoontje van den zeeloods van
Dierendonk het ongeluk in de haven te vallen, met dit ougclukkig
gevolg dat hij, hoewel nog levend door eenige toegesnelde schuiten
uit het water gehaald, aan de gevolgen is bezweken.
De mode draait in een kring rond het mannelijk costunm
b. v. bevat in zijn plooijen verscheidene eeuwen. De mantel is een
Oostersch kleedingstuk, in Europa tijdens de kruistogtcn ingevoerd
en afkomstig van het Arabische of Perzische woord „mandil" en
„mandei". De redingote rilling coat) of jas is oorspronkelijk een
Engelsch kleedingstuk, dat in 1725 in Frankrijk voor het eerst
gedragen werd. De manteljas houpptlandeis een Zweedsch kleeding
stuk, het eerst gedragen in de provincie Upland, van waar de naam.
In de 14de eeuw werd zij reeds in onze streken gedragen. De das
(cravale) zijn wij aan de Croaten verschuldigd, die haar in het begin
der 17de eeuw hier in de mode bragten. In de Odysseu» wordt
reeds van handschoenen melding gemaakt, die ook iu Europa reeds
in den tyd van Karei den Groote gedragen werden. Het vest gilet)
was een der kleedingstukkeu van een nar der 18de eeuw, Gilles
genaamd, beroemd wegens zyne grappen.
8EN0EMINGEN EN VERPLAATSINGEN Bil MARINE EN LEGER.
Du luit. ter zee 1ste kl. O. A. U. D. Rijk, laatst bekoord hebbende tot bet
eskader in Oost-Indie en den 10 dezer in Nederland teruggekeerd, is met dat
tijdstip op non-activiteit gesteld.
Bij het wapen der Artillerie zijn o. a. benoemd: tot magazijnmeester lste kl.
te Grave, dc kapt. J. H. Lux, van hel lste reg. Vesting-Artillerie; tot maga
zijnmeester ?de kl. te Naarden, de kapt. A. J. F. Mcijl, vau het lste reg.
Vesting-Artillerie; tot onder-directeur van het wapendepot te Gorincbem, de
kapt. H. kV. de Quartel.
De majoor W, II. Camp, van den staf der Artillerie, is eervol ontheven van
de tijdelijke waarnemiug der functie van onder-directeur in bet wapendepot te
Gorincbem, en ingedeeld bij bet lste reg. Vrsting-Artillerie.
Bij bet wapen der Infanterie is op ziju verzoek een eervol ontslag uit de
militaire dienst verleend aan den lsten luit. J. H.Textor, van het 7de reg. Infanterie.
Men verneemt, dat de ongelukkige ex-Keizerin Charlotte in de laatste
dagen vlagen vau razrrnij heeft gehad, dermate, dat zy zoover is
gegaan om de liefderijke zorgen te miskennen, die zy niet ophoudt
van H. M. de Koningiu van België te ondervinden. Hoewel de
ligchamelijke toestand der Vorstin niet verergerd is, is men echter
van meening, dat deze overspanning der geestvermogens niet lang meer
kan duren, zonder den noodlottigsten uitslag te hebben. Nu en dan
ontwaart men nog bij haar enkele heldere oogeuhlikken, doch deze
ziju zeer zeldzaaam en van korten duur. De beklagenswaardige
ex-Keizerin van Mexico was om hare voortreffelijke hoedanigheden,
die zy als het ware van hare moeder scheen overgeërfd te hebben,
in België hoog geacht en bemind, en in haar toestand wordt dan
ook algemeen deelgenomen.
In de omstreken van Luik is de arbeid door de mijnwerkers
hervatomstreeks Charleroi stond hij jl. Maandag nog stil, doch
zonder gewelddadigheden. In de Borinage vertoonde zich dien dag
onder de werklieden eene zeer bedenkelijke gisting. Te Antwerpen
zyn pogingen, doch aanvankelijk met weinig gevolg, gedaan om dc
timmerlieden, metselaars en cignren-makers tot gezamenlijke arbcids-
staking te bewrgenhierbij werd hun verzekerd, dat de kas der
Internationale Vereeniging hun gedurende de arbeidsstaking het dagloon
zou betalen doch de beloften, welke door of op nnam van het bestuur
dier arbeidersvereenigingen worden gegeven, vinden niet bij alle
Belgische handwerkslieden geloof.
Antwerpen is niet de eenige plaats buiten de Waalsche provinciën
van België, alwaar pogingen tot opruijing der arbeidende volksklasse
worden gedaan. Ook te Geut is een daartoe strekkend geschrift
verspreid; daarin werden de werkliedeu van eene der grootste
fabrieken der stad aangespoord om zich gewelddadig verhooging
van het werkloon te verschaffen. Daar dit blaadje zonder naam
van schrijver of drukker verspreid was, is de drukker door de
overheid deswege vervolgd en jl. Zaturdag door de correctionele
regtbauk vau Gent veroordeeld.
In België zijo thans alle tollen op de rykswegen opgeheven.
Voor een paar jaar is zulks ingevoerd onder den minister van
financiën Frère-Orban, denzelfden aan wien de Belgen de opheffing
der stedelyke accjjnsen te danken hebben. De meeste provinciën
hebben thans het voorbeeld vau den staat gevolgd, zoodat ook
veelal op de provinciale wegen de tollen verdwenen zijn en een
groot gedeelte van de gemeentebesturen hebben nu ook de gemeente-
tollen afgeschaft. Welhaast zullen er in geheel België geene lollen
meer geheven worden.
Keizer Napoleon is door een hondje in het been gebetende
wond is niet ernstig; Z. M. zou lagchend gezegd hebben: „dat is
een kwaad voorteeken."
Keizer Napoleon III is jl. Maandag zijn 62ste jaar ingetreden.
Uit het bij de voordragt betreffende liet toekennen van pen
sioenen aan de veteranen der republiek en van het eerste keizerryk
gevoegde rapport blijkt, dat nog ruim 40,000 onderofficieren en
manschappen van de Napoleontische legers in leven zijn, van welke
25,000 toelugen of pensioenen van 80 tot 120 fr.'s jaars ontvangen,
lerwyl de 15,000 overigen op den dood vau titularissen moeten
wachten, om in het genot van die gunst te treden. „Het is den
Keizer toegeschenen (zegt het rapport), dat deze laatsten zonder
verdere vertraging in het bezit hehooren te worden gesteld van een
voorregt, waarnaar zij reeds zoo lang uitzien, terwijl zij ongelukki
gerwijze den tijd niet hebben om te wachten, en dat daartoe de
gelegenheid moet worden aangegrepen van het eeuwfeest der geboorte
van den held, wiens beeldtenis zij getrouw in hunne stulp en wiens
herinnering zij in hun hart bewaren." Volgens eene op de sterfte-
wet gegronde berekening, zal de schatkist ongeveer vijf-en-twintig
jaren lang met het te dezer dagen te brengen offer bezwaard blijven,
hetwelk voor de eerste jaren op 10 milliocn en over het geheele
tijdsverloop tot 1893 op 88 millioen francs begroot wordt.
La Patrie bevestigt het berigt, dat de Keizer, de Keizerin en
al de leden van het keizerlijk geslacht den honderdsten verjaardag
der geboorte van Napoleon I op Corsica zullen vieren. De gods
dienstige plegtigheid zal door den kardinaal Bonaparte worden geleid.
De maarschalk Vaillaot is belast met het ontwerpen van een pro
gramma der feesten, die van 14 tot 16 Augustus zullen duren.
Door de stail Parijs zal eene belangryke som voor feestelijkheden
worden beschikbaar gesteld. Men verwacht tegen dat tydstip eene
algemeene amnestie voor drukpers-overtredingen en staatkundige
misdrijven.
Het portret van mevrouw de Pompadour, geteekend F. Boucher
1759, is op de onlangs gehouden verkooping in het hotel Dronot
te Parys voor 14,700 francs verkocht.
Men meldt uit Parijs het volgende:
„Het Bois de Boulogne is in volle kracht en het heeft reeds zyn
voorjaarskostuum aangetrokken. (Lichtgroen is de mode voor 1869).
Het is de moeite waard om nu en dan zoo eens om de tien
dagen er een kijkje te nemen; want om het van de 365 dagen
300 maal te doen, zoo als sommigen de gewoonte hebben, dat
wordt vervelend; dan ging ik liever 300 maal naar de kerk. Een
Italiaansch misdadiger werd de keus gegeven tusschen twee tuchti-
giugen, dc galeijen of de lez'mg van de werken van den beroemden
historieschrijver Goicciardini. Hij beproefde het laatste, maar bad
binnen korten tijd om eene plaats aan de riemen, want zwaarder
straf dan die lezing kon men niemand opleggen. Zoo zou het velen
gaan, die kiezen moesten tusschen een dagelijksche wandeling naar
het Bois of het hooren eener lange predikatie. Maar zoo als ik
zeide, een kijkje tusschenbeiden is zeer aangenaam. Hier gaat een
Armeniër te paard, rijdende op een manier, die u indien het
niet ondenkbaar was zoude nopen, om hem door de straatjeugd beter
manieren te doen leeren daarop volgen twee Turken in een hermetisch
gesloten ryluig, vreeselyk rookende; dan komt de Turksche ambassa
deur, met zijn zoontje, een jongen van 9 jaren, die zijne opvoeding
volgens Engelsche manier ontvangt. Vervolgens ziet men een
Russische Prins in bont gehuld, in een rijtuig bespannen met vier
paarden. Twee rijtuigen met lakeijeu die elk een hoepel dragen
en getrokken door flinke paarden, bevattende kinderen der ex-Koningin
