1869. N°. 65. Zondag 30 Mei. 27 Jaajjg^g. ERNSTIGE DAGEN. binnenland! buitenland. Uitgever A. A. BAKKER Cz. De COMMISSARIS DES KONINGS PROVINCIALE WATERSTAAT VAN NOORDHOLLAND. AANBESTEDING. ra. HELDERSCHE EN i\IEUWEDIEPER COURANT, „Wij huldigen het goede." Verschijnt Dingsdag-, Donderdag- en Zaturdag namiddag. A-bonaementsprijs per kwartaalf 1.30. franco per post f 1.65. Bureau: MOLEN PLEIN, N°. 103. Prijs der Advertentiën: Van 14 regels 60 cent, elke regel meer 15 cent, behalve 35 cent zegelregt. f Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend. Dingsdag den 1 Junij vertrekt de Oost-Indische mail over Triest. in de provincie NOORDHOLLAND, brengt ter kennis van belanghebbenden, dat door de uitvoering van werken aan de schutsluis Willem III, aan het Noordhollandsch Kanaal, de groote of buitenlandsche vaart gedurende eenige dagen aan genoemde sluis oponthoud zal kunnen ondervinden. Tevens worden belanghebbenden herinnerd dat, daar de voorhaven van de schutsluis Willem I nog niet op de volle diepte is gebragt, geene groote schepen of zeestoombooten door laatstgenoemde sluis geschut kunnen worden. Haarlem, 28 Mei 1869. De Commissaris des Konings voornoemd, R O L L. Op Donderdag den lOden Junij 1869, des namiddags ten half drie are, zal aan het lokaal van het Provinciaal bestuur van Noordholland, te Haarlem, bij enkele inschrijving worden aanbesteed Het leveren van brik, zet- en stortsteen en het bestorten der Heldersche zeewering, in twee perceelen. De bestekken zijn, tegen betaling van 10 ceuts per exemplaar, te verkrijgen aan het lokaal van het Provinciaal bestuur voornoemd, aan het bureau voor buitenlaudsohe paspoorten op den Dam te Amsterdam en bij den Opzigter van den Provincialen Waterstaat C. VAN DEK STERR te Helder. Inlichtingen zijn te verkrijgen bij den Hoofd-Ingenieur van den Waterstaat te Haarlembij den Ingenieur J. M. F. WELLAN te Alkmaar en bij den Opzigter C. VAN DER STERR te Helder. De VOORZITTER van den RAAD der Gemeente HELDER brengt ter openbare kennis, dat DE BAAD ZAL VERGADEREN op Dingsdag don 1 Junij a. s., des avonds ten zeven ure. Helder, De Voorzitter voornoemd den 28 Mei 1869. STAKMAN BOSSE. PUNTEN TER BEHANDELING 1. Verzoek om ontslag van een hulponderwijzer. 2. Verordening voor de Commissie van toezigt Middelbaar Onderwijs. 3. Benoeming Commissie onderzoek Schutterij. 4. Verzoek omtrent de plaatsing der Kermis. 5. Mededeeling van ingekomeD stukkeu. TJne question bien poséi est a moitié résolue. (Prevost-Paradol). De vraag zoo gesteld: wilt gij de neutrale school behouden, onze volkseenheid bewaren, of begeert gij eene kerkelijke en godsdienstige priester- en predikanten-school, en wilt gij daarmee de zonen van betzelfde vaderland verdeelen en van één scheuren; zoo gesteld, is het antwoord niet twijfelachtig. Daarvoor heeft niet Roomsch en Onroomsch tachtig jaar tegen Spanje gestreden, daarvoor heeft niet regtzinnig en onregtzinnig in dezelfde gelederen gestaan onder de muren van Brussel en Leuven, dat nu dweepzucht en onverstand het werk van eeuwen zou mogen vernietigen. Deze keuze nu is den kiezers in dit district gelatende generaal-majoor W. J. Knoop heeft zich met krijgsmans rondborstigheid uitgesproken, voor het behoud der volksschool; de heer van Foreest noemt deze een „noodzakelijk kwaad" en ziet verlangend uit naar den tijd, dat het Nederlandsche volk „rijp" lezeverdeeld genoeg zal zijn om door grondwetsherziening grondwetsherziening, zelfs eene verandering van art. 23 stelt hem niet te vredenH! aan dit kwaad een einde te maken. (Zitting van 11 December 1868). Men ziet, de heer van Foreest staat in de voorste rijen der sloopers en afbrekers. Wie wil hem helpen in dat vernielende werk? Eenige conservativen uit politieke kansberekening, eenige Katholieken uit vrees voor de geestelijkheid, eenige orthodox- Protestanten, meer uit stijfhoofdigheid dan uit regtzinnigheid, eenige liberalen uit eene wonderlijke, ziekelijke opvatting van vrijzinnigheid. Daarmee zij nu niet gezegd, dat niemand onzer tegenstanders ter goeder trouw zou ijveren voor de secteschool. Om dit vol te houden, zou men al zeer weinig mensehenkennis moeten bezitten. Evenals men lieden heeft, die bang zijn voor spoken, en die met hart en ziel gelooven aan de tafeldans, evenzoo vindt men ook gemoederen vol angst voor onderwijs en verlichting, die geen kerkelijken stempel dragen. Evenals er nog eenvoudigen gevonden worden, die zich den koning voorstellen met een kroon op het hoofd, en de scepter in de hand tot zelfs in zijne dagelijksche bezigheden, even zoo zijn er zwakken van geest, die van den onderwijzer op de openbare school al het kwaad gelooven, dat ultramontaansche haat of Dordtsche woordendienst gelieven te vertellenvoor wie ongeloovige en onderwijzer één is en hetzelfde. Maar gelukkig denkt de meerderheid van de kiezers. Dit denkende deel der conservatieven zal Foreest niet stemmen. Vandaar, dat reeds de conservativen bevreesd zijn geworden nu de liberale partij het gevecht aanneemt, op de plaats waar zij het hebben aangeboden. Toen het Dagblad en de zijnen de beweging tegen de schoolwet hielpen bevorderen, was dat eene zuivere verkiezingsmanoeuvre. Men wilde de stemmen der antirevolutionairen, der schoolwetsloopers, winnen voor een conservatief ministerie, daarom kermden zij met de schoolwet-bestrijders meê, en beloofden dezenhulp? Neen, dat juist nietsympathie. Maar eens de sluizen geopend, was de stroom niet tegen te houden. De schandelijke toeleg om kiezers te koopen met schijnbeloften, lijdt schipbreuk. Het hoofd der antirevolutionairen, de heer Groen, wa3 te scherpzinnig om zich te laten vangen, hij eischte meer dan woorden. En thans, nu bepaalde beloften door hem zijn verkregen, hebben de liberalen den strijd niet ontweken, maar aangenomen. Weer eene misrekening. Voeg daarbij eene laatste vergissing, die echter die conservativen, die de vergissing veroorzaakten, eer aan doet, sommigen en het is ons aangenaam daaronder den heer van Foreest te mogen tellen waren te eerlijk, te veel „fatsoenlijk man" voor de rol, die men hen wilde laten spelen. Zij namen de schoolwet-agitatie in ernst op, zoodat thans de heer Groen van Prinsterer van den heer van Foreest getuigt (Bij de Stembus I) „Zal welligt te Alkmaar tegenover den lofredenaar der schoolwetagitatie, dien ik reeds in 1864, onzen voortreffelijken geestverwant genoemd heb, met een neo plus idtra van staatsregtelijke dwaasheid een eigen candidaat worden gesteld Neen voorzeker niet; de strijders tegen de schoolwet behoeven hier geen eigen candidaat te stellen, met den heer van Foreest komen zij even ver; en veel verder dan met candidaten als de gemedailleerde heer van Zuylen, die aan de ministertafel de geheele schoolwetvraag vergeet. Zoo is de heer van Foreest dan geworden een schoolwet-agitator, en vele conservativen, die niet blindelings medeloopen, zullen hem niet stemmen. Wat zullen de Katholieken doen? Het ultramontaansche leger ondersteunt tot nader order van hoogerhand alles wat niet liberaal is. Maar ultramontaan is niet hetzelfde als Katholiek. De Katholiek zal zich afvragen, of hij zelf, die toch ook is opgevoed op de neutrale school, zoo slecht, zoo onchristelijk, zoo onroomsch is geworden. Als zijn geweten hem dan vrijspreekt, als hij ziet, dat die tegenwoordige strijders tegen de gemengde school toch zelf op die school zijn opgevoed, zonder dat hun geloof is verzwakt, dan zal hij inzien, dat die strijd is een masker, een voorwendsel en hij zal van Foreest niet stemmen. De orthodox-protestanten? Menigeen zal zich, voor dat hij ter stembus gaat, afvragen„welke klagten zijn er tegen eenige openbare school in dit distriet?" en dan bedenkende, dat hij geen enkele bepaalde klagt kan noemen, dat geen zijner medestanders anders dan met vage woorden, en zinnelooze klanken kan antwoorden op die vraag, zal hij van Foreest niet stemmen. Maar wij, kinderen van deze eeuw, strijders voor vooruitgang en voor verlichting, wij, die nog altijd het wapen voeren, dat op onze oude munten stond: in den Hollandschen tuin, de Nederlandsche maagd, 't beeld der eendragt met den pijlenbundel, 't beeld van 't geloooig vertrouwen met de hand op den bijbel; wij vergeten onze kleine verdeeldheden, omdat wij het eens zijn in de hoofdzaak; wij stemmen den heer W. J. Knoop, omdat hij voor ons is het symbool van volkseenheid boven gewetensdwang; van vrijheid van onderzoek boven inquisitie en kerktucht HELDER en NIEUWEDIEP, 29 Mei. Naar wy vernemen zal door Helders Mannenkoor (45 zangers) met medewerking van het Stafmuziekcorps der Kon. Ned. Marine en vele heeren dilettanten, in het begin der maand Junij a. s. een groot vokaal en instrumentaal concert gegeven worden. Een vroeger door dit zanggezelsehap gegeven concert, ten voordeele der Ter- schellinger weduwen en weezeu, slaagde zoo uitmuntend, dat wij niet schromen het eoncert aan beminnaars der toonkunst bijzonder aan te bevelen. Ook ditmaal is er een goed en edel doel aan verbonden. De helft der opbrengst zal gegeven worden aan de Vereeniging tot Werkverschaffing, zoo deze hare werkzaamheden weder hervat, of aan de algemeene armen dezer gemeente. Wij vertrouwen dat dit concert, dat ruim 70 medewerkers telt en stellig voor een uitgezocht pro gramma zorg zal dragen, eene algemeene sympathie zal ondervinden. Wij bevelen derhalve de inteekenlysteu, die eerstdaags zullen circu leren, onzen plaatsgenooten byzonder aan. Verdient eene vereeniging ondersteuning, dan is het stellig deze. Het is een verheven iets, wanneer de kunst zich het lot van den armen natuurgenoot aan trekt. Maar ook de vereeniging zelve verdient bijzondere waardering. Zij bestaat uit ruim 40 mannenstemmen, de partyen zyn goed ver deeld, directie en bestuur beijveren zich om in deze gemeente een mannenkoor zamen te stellen, waarop steden van grooteren omvang trotsch op zouden zijn. De pogingen hiertoe aangewend zijn uitmuntend geslaagd. Het is thans de beurt aan Helders ingezetenen om deze vereeniging flink te onderstenuen. We meenen te mogen verzekeren, dat aan de verwachting van het concert ruimschoots zal worden voldaan, terwyl een ieder de overtuiging zal bezitten aan twee edele zaken te hebben medegewerkt. Men berigt, dat Zr. Ms. ramschip de Schorpioen, kommandant de kapt.-luit. ter zee W. K. van Gennep, van Ilellevoetsluis alhier verwacht wordt, tot bet doen van exercitie-togten. Men verneemt dat Zr. Ms. stoomschip de Valk, commandant kapt.-luit. ter zee N. M. J. Kroef, eerstdaags naar Hellevoetsluis zal vertrekken om een detachement zee-miliciens over te brengen voor het wachtschip aldaar. De koloniaal aan boord van het naar Indië vertrokken fregat schip Insulinde, waarvan in ons nommer van 25 dezer sprake was, was iemand uit Nijmegen, getrouwd en vader van twee kinderen, die met een berooid hoofd als koloniaal heeft geteekead en nu aan boord innig berouw heeft gevoeld, dat tot een soort van razernij of woede is overgeslagen, zoodat hy met een mes op het dek heeft geloopen en daarna tot de roekelooze poging is overgegaan om brand te stichten. Hij is echter, tot geruststelling van de passa giers en de equipage, onschadelijk gemaakt, want men heeft hem iu boeijen gesloten en in een goed bewaakt hok geplaatst. Het Vaderland.) Als eene bevestiging van het Hollandsche spreekwoord „bergen ontmoeten elkander nooit, maar wel menschen," wordt berigt, dat zich onder de kolonialen, aan boord van de Insulinde, jl. Maandag van hier naar Indië vertrokken, twee soldaten bevonden, die, in betrekking van officieren der artillerie, by Königgratz tegenover elkander hadden gestaan, en die nn in de niet zeer benijdenswaardige positie van koloniaal, elkander weder aan boord van de Insulinde ontmoetten. Behalve die Oostenrijker en Prnis, waren er nog een Franschman en Belg onder dat detachement, die eveneens in hun vaderland officieren bij het leger waren geweest. Generaal Kroesen, onlangs benoemd tot opperbevelhebber van het Nederlandseh-Indische leger, is jl. Donderdag naar Marseille vertrokken, om zich per landmail naar Batavia te begeven. Jl. Donderdag zyn aan het Prov. Bestuur van Noordholland aanbesteed, de werken aan de haven op Marken; minste inschryver de heer B. Beukenkamp, te Wieringen, voor f 19,900. De minister van Finantiën heeft het oulvangkantoor der directe belastingen, iu- en uitgaande regten en accijnsen te Terschel ling gerangschikt in de 6de klasse. Het Dagblad verneemt uit goede bron, dat de by den Raad van State aanhangige suikerregeling strekt om de suikercultuur by contracten op Java binnen zeer weinige jaren geheel op te heffen. Te Brussel is overleden de baron van Roye van VVichen gepensioneerd luitenant-generaal in Nederlandsche dienst. Beroepen te Vlissingen ds. J. G. Blaauw, te Oosterkapelle. - Aangenomen het beroep naar Harlingen door ds. A. W. L. Talma, te Katwijk aan den Rijn. - Bedankt voor het beroep naar Alphen door ds. Creutzberg, te Vlissingen. Het totaal der inschrijvingen by de Tijd voor het gouden jubelfeest van den Paus beloopt reeds 82,438. - In het proces tegen Jacob de Vletter zyn voor de teregtzitting van 17 Junij e k., naar men vermeldt, 93 getuigen gedagvaard. Men schryft ons van Oude Schild op Texel, dd. 27 Mei: „Binnen kort zal hier een zonderling voorval plaats hebben. Een Fret en een Konijn, van nature groote vyanden, zyn voornemens zich door den band der liefde zóó naauw aan elkander te verbinden, dat niets hnn van elkander zal kunnen scheiden dan de dood. In de jl. Woensdag avond gehouden raadsvergadering te Alkmaar zijn aan de met 1 Sept. a. s. te openen gemeente-burger avondschool benoemdtot directeur dr. A. T. van Akentot leeraren de heeren A. Langerhnizen van Uven, A. Groenier, mr. A. P. de Lange, C. Fogteloo en W. Verbeet, en tot amanuensis de heer G. Kam; allen werkzaam aan de aldaar bestaande ryks-hoogere- burgerschool met driejarigen cursus. De brnnd in de gevangenis te Hoorn schijnt weder ontstaan te zyn door het waaijen van vonken bij bet werk der loodgieters. Er wordt daarom herinnert aan de vele branden, daardoor reeds ontstaan en de aandacht er op gevestigd, dat men in Frankrijk en België, in plaats van vuur, altjjd de hydrogenium-lamp gebruikt by zulk werk. In de laatste jaren is de groote paardenmarkt te Hanrlem, die in het laatst van Julij gehouden wordt, belangrijk uitgebreid door de vele en schoone paarden die aldaar in den omtrek gefokt worden en gretig aan buitenlandsche kooplieden worden verkocht. Om die markt nog verdere uitbreiding te geren, heeft de afdecling Haarlem en omstreken van de Hollandsche Maatschappij van Land bouw besloten op het voorbeeld van Frankfort 20,000 loten uit te geven a 1 per stuk, om voor het bedrag paarden en rytuigen, enz. aan te koopen en te verloten. Men vleit zich daardoor van die markt, even als in Frankfort, een Europesche markt te zien groeijen, en wij mogen met genoegen vermelden, dat de belangstelling aanvankelijk groot is. Jl. Dingsdag zijn te Rotterdam de eerste kersen uit Duitsch- laud aangebragt en naar Engeland verzonden. In het Westland wordt reeds hier en daar een begin gemaakt met het rooyen van aardappelen, en eenige mandjes zyn naar Engeland verzonden. De stand van het gewas is gunstigde knol heeft nu reeds bjjna de grootte van den volwassene ten vorigen jare. De perenboomen beloven een gunstigen oogst. Het postverkeer tusschen Berkel en de gemeente Bergschenhoek (een afstand van p. m. 25 minuten) wordt thans tweemaal per dag waargenomen per vólocipède. Een persoon, woonachtig te Borgerhout, zeide aan zijn vrouw, dat hy zich ging verhangen. Deze laatste, denkende dat hy spotte, antwoordde al lagchende: „Wel man, hang je op als je wilt." Zonder nog iets anders te zeggeu, ging de man naar boven en men hoorde niets meer. Eindelijk werd zijn vrouw toch ongerust, en ging zien. Groot was hare verbazing, toen zy inderdaad haren man zag hangen. Op haar geschreeuw kwamen er twee personen toege sneld, en deze hebben den verhangene afgesneden en tot het leven teruggebragt. Voegen wij er by, dat de kerel over zijn redding in het geheel niet tevreden was, Alles gaat te Vlissingen rustig en stil. Zelfs den derden Pinksterdag, als wanneer op de schoone Walchersche dorpen het aloude ridderlijke spel uit de middeleeuwen, het tournooi of ring- rijden, het grootste feest voor de jeugdige landlieden, zoo aanlokkelijk zelfs voor schilders en vreemdelingen, waar de behendigheid in het behandelen van de speer of lans, de schoone boerinnetjes in hun pitoresk costuum en de uitmuntende fraajje paarden met bloemen en linten versierd, waarlyk oud-Zeeuwsch en belangrijk zijn, alles is zonder eenige stoornis gegaan. Aanvankelijk scheen het. velen onmogelijk. Van tyd tot tyd zag men eene patrouille van Infanterie en Huzaren, maar de woelige vreugde werd nergens in het minst gehinderd. Volgens de Gazelte de France hebben in alle districten in Frank rijk bij de dezer dagen gehouden verkiezing te zamen 4,053,056 kiezers vóór de regering en 3,248,885 tegen de regering gestemd. Eenigen tyd geleden vertoonde men te Parys Fatrie van Sardou. Iu het eerste bedrjjf, by de ondervraging der Vlaameche vrouw, die verklaart tien Spaansche soldaten gedood te hebben, om haren echtgenoot, haren zoon en hare dochter te wreken, riep een toeschouwer, weggesleept door de illnsie, uit met heldere stem

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche en Nieuwedieper Courant | 1869 | | pagina 1