1869. N°. 66. Woensdag 2 Junij. 27 Jaargaög binnenland! Uitgever A. A. BAKKER Cz. Bureau: MOLENPLEIN, N°. 163. PROVINCIALE WATERSTAAT VAN NOORDHOLLAND. AANBESTEDING. WAAKT AAN DE STEMBUS! HELPT NEDERLAND VOOR NEDERLAND BEWAREN! den Generaal KNOOP, buitenland! HELDERSCHE EN 1VIEUWED1EPER COURANT, „Wij huldigen het goede." Verschijnt Dingsdag-, Donderdag- en Zaturdag namiddag. Abonnementsprijs per kwartaal1.30. franco per post - 1.65. Prijs der Advertcntiën: Van 1i regels 60 cent, elke regel meer 15 cent, behalve 35 cent zegelregt. I Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend. Donderdag den 3 Junij vertrekt de Oost-Indische mail over ftlnrseille. Op Donderdag den lOden Junij 1869, des namiddags ten half drie ure, zal aan het lokaal van het Provinciaal bestuur van Noordholland, le Haarlem, bij enkele inschrijving worden aanbesteed Het leveren van brik, zet- en stortsteen en het bestorten der Heldersche zeewering, in twee perceelen. De bestekken zijn, tegen betaling van 10 cents per exemplaar, te verkrijgen aan het lokaal van het Provinciaal bestuur voornoemd, aan het bureau voor buitenlandsohe paspoorten op den Dam te Amsterdam en bij den Opzigter van den Provincialen Waterstaat C. VAN DER STERR te Helder. Inlichtingen zijn te verkrijgen bij den Hoofd-Ingenieur van den Waterstaat te Haarlem, bij den Ingenieur J. M. F. WELLAN te Alkmaar en bij den Opzigter C. VAN DEK STERR te Helder. Deze woorden zijn de slotwoorden der brochure: Kerk en School. Een woord aan het volk van Nederland, door dr. J. A. Lamping. Dit werkje, een overdruk van hoogst belangrijke hoofdartikelen der Nieuwe Rotterdamsche Courant, verdient in de tegenwoordige dagen, die de verkiezingen voor leden der Tweede Kamer onmiddellijk voorafgaan, eene naauwgezette lezing en overweging. Op regt degelijke wijze bepleit de geleerde schrijver in dit werkje de belangen der gemengde school, zoo heftig door de tegenpartij aangevallen. Hg noemt het behoud der vrije school het behoud van het vrije Nederland. Hij schetst haar val als eene nationale ramp. Hij roept de vrienden van die school tot hare bescherming op. Niet het minst in ons kiesdistrict is de strijd der verkiezingen van groot gewigt. Hier toch staan twee candidaten tegen elkander over, waarvan de een als tegenstander der gemengde school zich heeft doen kennen; terwijl de ander in zgn JVoord aan de kiezers zich een verklaard voorstander dier school heeft betoond. De keuze is niet moeijelijk, bg de bekendheid van de beginselen, door de eandidateu voorgestaan. Wil men de gemengde school vernietigd, en secten-scholen allerwege verrezen zienwil men bevordering van onverdraagzaamheid in het godsdienstige, men kieze den heer van Foreest, van wien, met het oog op zijne vroeger en later in de Kamer geuite overtuiging, slooping der vrge school te gemoet is te zien. Maar wil men die school, dat sieraad van Nederland, in stand doen blijven, ter bevordering van onderlinge liefde, men kieze op Dingsdag den 8 dezer den caudidaat der liberale partij in ons district! HELDER en NIEUWEDIEP, 1 Junij. PIER TBLK6UAAF meldt men uit Amsterdam, dat bij de heden gehouden nitloting der aandeelen in de geldleening van het Paleis voor Volksvlgt, op de volgende nummers hooge prijzen zijn gevallen: Serie 6978 N°. 48 150,000. 7458 37 - 80,000. 1621 50 - 5,000. 1635 37 - 5,000. 200 16 - i,ooo. 910 27 - i.OOO. 941 39 - l.OOO. 3234 23 - I.OOO. 3724 45 - l.OOO. 4232 6 - l.OOO. 4454 28 - l.OOO. 4986 39 - l.OOO. 6303 12 - l.OOO. 6740 8 - l.OOO. Heden morgen is een der manschappen van het gedeelte Mariniers, alhier in garnizoen, bij het schijfschieten in de dninen ernstig aan het hoofd verwond. Hg is naar de garnizoens-infirmerie vervoerd en wordt thans aldaar verpleegd. Door het kies-collegie der Hervormde gemeente alhier is in zijne vergadering van "gisteren avond tot predikant beroepen ds. J. H. Kremer, pred. te Aartswoud. Naar wg vernemen, hebben dezer dagen alhier een tweetal adressen gecirculeerd, gerigt aan den gemeenteraad en houdende verzoek betreffende de plaatsing der kermis. Het eene, voorzien van ongeveer 60 handteekeningen, is heden morgen aan den heer burgemeester ter hand gesteld en bevat de herinnering aan een vroeger door burgemeester en wethouders aan den raad gedaan voorstel, om de kermis te plaatsen aan den Kanaalweg, met de Posthrug als centrum, en de grootere kramen en de teoten op het Molenplein en het Westplein. Zaturdag 11. is te Amsterdam met goed gevolg als tweede stuurman geëxamineerd de heer K. Krijnen, leerling aan de school voor de zeevaartkunde van den onderwijzer A. J. Leijer alhier. Men verneemt, dat de Voorlichter, het grootste schip onzer koopvaardijvloot, bestemd is om Daar Batavia over te brengen het transport der zee-officiereo en verdere manschappen, dat in het einde van deze maand zal embarqueren. Gelgk bekend is, wordt bg de kerkelijke verkiezingen bg de Hervormde gemeenten in ons vaderland het algemeen stemregt gehuldigd. De Synodale Commissie heeft dezer dagen bg de SyDode der Ned. Ilerv. kerk het voorstel ingediend, om hierin wijziging te brengen en iu navolging van hetgeen op staatkundig gebied gebruikelijk is, eene census te bepalen voor hen, die aan de verkiezingen mogen deelnemen. De voordeelen hierdoor te verkrijgen zouden in de klassen der diaconiën worden gestort. In een vorig nommer hebben wjj reeds gewezen op den prao- tischen inhoud der populaire hrochure van den heer Scheltema, te Dokkum, getiteld: Gevolgen eener wetsverandering." Dat wij bjj herhaling op die brochure terugkomen, ligt hierin, dat de strjjd over het bestaan der gemengde school een overwegenden invloed heeft bg de ophanden zijnde verkiezingen voor de Tweede Kamer. Bg de stembus geldt in de allereerste plaats de vraag: Wilt gjj de gemengde school doen blijven voortbestaan, of wilt gij de. secte- school met al hare voor onderlinge liefde en verdraagzaamheid ellendige gevolgen? De brochure, waarvan wij thans weder een uittreksel medcdeelen, bevat ter waarschuwing een blik op een tjjd, waarin de onderwijs wet reeds is herzien en de secte-scholen als paddestoelen uit den grond verrijzen. De schrijver verbeeldt zich, dat de kiezers leden naar de Tweede Kamer hebben afgevaardigd, die, tegen de gemengde school gestemd, in dien geest de grondwet en de wet op het lager onderwijs hebben gewijzigd. In de stad Oudkerk, waar hij zijne lezers een kijkje doet nemen, ziet het er ten gevolge daarvan al zeer ongunstig uit. De suhsidiën aan de secte-scholen zijn tot een fabelachtig bedrag gestegen, en de burgers moeten die sommen bij hoofdelijken omslag bijeeu brengen. Dat is voor die burgers niet zeer aangenaam en velen die hun, met zulk een hoog bedrag ingevuld, aanslagbillet inzien, betreuren de gedane keuze van leden der Kamer, die de onderwijs-wet wilden herzien. Maar nn de verdere gevolgen. Een raadslid van Oudkerk wordt hier sprekende ingevoerd. „De gevolgen doen zich reeds al te zeer gevoelen. Hoe veel gezinnen zijn al niet reeds gebrouilleerd, die vroeger vriendschappelijk met elkaar verkeerden? Verwijdering, verkoeling, wederzijdsche geringschatting men moet ziende blind zijn, om haar toenemen te ontkennen. W|j geraken immers hoe langer hoe meer verdeeld in cotleriën en kringen, die scherp tegenover elkander staan. En dat het nog niet erger is, het komt eenvoudig daarvan, dat wij, die nog iets hebben in te brengen, teren op het fonds van verdraag zaamheid, dat in onze jongensjaren in ons werd gelegd. Doch laat maar eens het geslacht, dat nu op de banken der sectarische scholen gezeten is, opgegroeid zijn, en gjj zult zien, hoe een booze geest het bestaan van ons volk zal ondermijnen, en ons tienmaal meer onheileu berokkenen zal, dan het treurig provincialismus, dan de politieke verdeeldheden ooit gedaan hebben. Als de jeugd tot elkander zeggen kan„ik ga van deze school af, omdat daar de waarheid niet meer wordt geleerd; ik ga bij die, die weet het, die anderen weten er Diets van" dan groeit zij op tot een krom en verdraaid geslacht, dat, eens in de maatschappij opgetreden, aan de zucht van ketterjagen duchtig het hart zal ophalen." Ecu wetsherziening, waarvan noodwendig zulke vruchten het gevolg moeten zijn, dat is het doel van den heer van Foreest, als lid der Kamer. Al wie echter zulke verschrikkelijke gevolgen vreest en liefde en verdraagzaamheid in de harten der jeugd wil blgven doen aankweeken, bij vestige zijne keuze op den heer Knoop, die zonder omwegen zijne gehechtheid aan de gemengde school heeft te kennen gegeven. De minister van BinDenl. Zaken heeft bekend gemaakt, dat, te rekenen van 1 September a. s., bet tarief voor de verzending van telegrammen naar Noord-Amerika langs den atlantischen kabel aan merkelijk verminderd wordt. Van dat tijdstip af wordt, behalve de seinkosten tot Londen, voor een enkelvoudig telegram, dat, met inbegrip van adres en onderteekening, slechts 10 woorden mag bevatten, geheven: naar Boston en New-York 26 in plaats van 40.60; naar Baltiuiore en Philadelphia 26.60 in plaats van 42; naar San Francisco 34.50 in plaats van 52.50, en naar de kantoren op Cuba 51.50 in plaats van 67.50. De minister van Financiën heeft ter kennis van het algemeen gebragt, dat gedurende 1868 in 's Rijks Munt zijn vervaardigd en afgeleverd de navolgende muntspeciën, als: voor rekening van het Rijk200,000 tieneentstnkken en 200,000 vjjfcentstukkenvoor rekening van particulieren: 4,040,021 2£ guldens en 4,004,161 guldens, te zamen uitmakende eene nominale waarde van/12,132,133. Voor de dienst in Nederl. Indië zijn benoodigd 8 onderwijzers, bezittende den rang van hoofdonderwijzer. De Staatscourant deelt daarover nadere bijzonderheden mede. Beroepen te Hellevoetsluis tot tweeden predikantds. B. J. Swaan, pred. te Eemnes-buiten. Aangenomen de beroeping naar Vlaardingen, door ds. E. H. van Leeuwen, pred. te Vlissingen. De orthodoxe partjj heeft te Alkmaar in de vorige week gezegevierd by de verkiezing van leden van het kies-collegie der Hervormde gemeente. Op ééa na zijn al de candidaten dier partjj weder benoemd. Men meldt uit 's Hage, dat eerstdaags een ingrijpende ver andering in het personeel der belastingen zal plaats hebbeu. De bestaande vijf groote direetiën vervallen en negen provinciale in specteurs worden benoemd. De hoofd-controleurs worden mede opgeheven. Voorts worden geen visiteurs meer benoemd en de be trekking van hoofd-verificateur en commies-verificateur ingevoerd. Dezer dagen had te Zuidbroek een treurig ongeval plaats. Het twaalfjarig zoontje van den landbouwer J. B. moest met zijn zesjarig broertje op de koeijen passen. Na eenigen tjjd in het land geloopen te hebben, zeide de oudste, dat hij zich wilde ophangen. Hierop bond hij het hoorntouw met het eene eind aan een boom eD sloeg de lus om den hals, waarna hjj op de knieën wilde gaan liggen; doch daar het touw te kort was, was hem dit niet moge lijk. Spoedig zag de kleinste, dat hem het bloed uit den mond vloeide en bjj de oogen sloot. Dit ziende, liep hjj naar zijn huis, dat ongeveer vijf minuten van daar verwijderd stond, zeggende aan de ouders, dat zjjn broer zich had opgehangen. Hierop begaf de vader zich naar het land, om te zien wat er gebeurd was, en vond bet ljjk van zjjn kind. Te Veendam is jl. Donderdag zekere T. v. d. L. in arrest genomeD, die erkeDd heeft, dat zij heimelijk was bevallen, terwjjl men het lijkje van een pasgeboren kind met een steen om het halsje gevonden heeft in een sloot achter het huis, waar de vrouw vertoefd had. Jl. Zondag zijn alhier berigten van het eiland Java ontvangen, loopende tot 20 April. De voornaamste der aangebragte nieuwstijdingen hebben betrekking op de onlusten in de nabijheid van Batavia, en komen hierin overeen, dat de rnst niet weder gestoord was geworden. De beweging in het Bekassische is, ten gevolge van het arresteren der hoofdschuldigen aan het verzet, geheel onderdrukt. Intusschen blijft de politie voortgaan met het opsporen van nog zwervende muitelingen; terwijl de instructie der gearresteerden met kracht wordt voortgezet. Hoezeer de juiste aanleiding van het verzet nog niet bekend is, verneemt men evenwel, dat het voorgevallene geenerlei politieke beteekenis gehad heeft en een geïsoleerd feit daarstelt, het werk van een zestal belhamels, die de overige personen, in de zaak betrokken, tot medewerking gedwongen hebben. Aangekomen schepen te Batavia voor 14 MeiJan van Brakcl en Fop Smit. Vertrokken: Electra, Ferditiand en Louis en Vjjf Vrienden. 8EN0EMINGEN EN VERPLAATSINGEN Bli MARINE EN LEGER. De luit. ter zee 2(le kl. C. A. Woldringb, behoorende tot de rol der drijvende batterij „Neptunus" wordt met den 1 dezer overgeplaatst in de rol vun het wachtschip te Willemsoord, en met den 6 dezer op eerstgcmelden bodem vervangen door den lnit. ter zee 2de klasse W. C. P. E. de Klopper. In Engeland beteekent het inkomen van de schoolmannen nog iets anders dan in de wegens hunne beschaving zoo hoog geroemde staten van het vasteland. Vele onzer onderwijzers zullen aan een sprookje uit de „Duizend en een Nacht" denken, wanneer zjj ver nemen, dat de rector te Eton (in Engeland) over jaarljjkscbe inkomsten te beschikken heeft tot een bedrag van 54,864. Wel is waar is dit eeu van de best bezoldigde plaatsen in Engeland, maar ook aan de overigen zjjn inkomsten verbonden, die bjjna ongeloofeljjk schijnen. Zoo heeft de tweede leeraar te Eton een honorarium van 26,400; de rector van Winchester 36,000, zijn eerste hulponderwijzer 18,000. Te Rugby ontvangt de rector jaarlyka 35,500, de tweede leeraar 19,400. De minst bezoldigde rectors-plaatsen zjjn Shrewsbery met 25,000: Harrow met/14,400, en op de Londensche scholen: Westmiuster met 14,400, Cbartcrhouse met 13,200, Merchant Tailors met 12,000 en St. Pauls met 10,800, behalve de huur van twee huizen. De heer Peabody zal dezer dagen Engeland verlaten om zich naar Amerika te begeven, alwaar hjj zjjn laatste levensdagen zal doorbrengen. Zijne gezondheidstoestand baart ernstige bezorgdheid. De Advertiser verzekert, dat er gezorgd is dat in Londen een standbeeld voor den grooten menschenvriend zal opgerigt worden. Geen schooner gedenkteeken kan echter hem ter eere worden opgerigt, dan de prachtige gebouwen die door zjjne zorgen eu ten behoeve der armen zijn verrezen, en die tot in het verste nageslacht zullen getuigen van de goede daden van dien verheven Amerikaan, wiens eenig levensdoel was der verdrukte meuschheid wel te doen. Uit het geregtelgk onderzoek ter zake van den moordaanslag tegen den Oostenr|jkscben veldtuigmeester graaf Cronneville is gebleken dat de dader zekere Negri is, wiens vader en broeder in der t|jd gefusilleerd zijn. De horologie-fabrikatie in Zwitserland geeft aan ongeveer 60,000 persouen werk. Het getal horologiën, daar jaarlyks ver vaardigd, klimt tot 1,200,000 en een kapitaal van 55 tot 60 mil- lioen francs wordt in deze industrie omgezet. In Conneeticut (Noord-Amerika) bestaat een speldenfabriek, die dagelgks omstreeks zeven millioen spelden aflevert! Het Tagblatt zegt, dat het politieke doel der reis van den onderkoning van Egypte is, van de Europesche mogendheden te verkrijgen dat zy het Suez-kanaal voor altyd onzjjdig verklaren. Te New-York is dezer dagen de gewone jaarlijksche algemeene vergadering gehouden van de vereeniging van de Gelijkheid der Seksen. De schooue en onwederstaanbare helft van het mensehel|jke geslacht, die bovengenoemd doel, in Amerika althans langzamerhand zal bereiken, heeft in die bijeenkomst een interessant debat gehou den, dat tot verscheidene humoristische incidenten aanleiding gaf. Vooral over het huwelijk en de vrjje liefde is hevig geredekaveld en met groote geestdrift werd de voorlezing gehoord van een brief van het bekende Fransche academie-lid Jules Favre, die in de vle|jendste bewoordiugen hulde brengt aan het edele streven van de burgeressen in het vrge Amerika en zyn innig leedwezen betuigt, dat b|j de vergadering wegens den grooten afstand niet heeft kunnen bijwonen. De beroemde redenaar zal hiervoor echter in het volgende jaar schadeloos worden gesteld, daar het New-Yorksche dames-comité - welligt om hem te gemoet te komen - besloten heeft in het vol gende jaar een wereld-congres van vrouwen te Parjjs te houden. Eerste brief van een' Alkmaarsclien Kruidenier, die er niets ineer van begrijpt. Neen, mijnheer de Redacteur, ik kan het niet Innger volhouden, eens moet de bekentenis van mijn hart af; ik begrijp er niets meer van; en Jansen de catechiseermeester begrijpt er ook niets van, en mijn goede vriend Schrapper, de Roomsehe scheerder en haarsnijder begrijpt er ook niets van. U moet weten, geachte Redacteur 1 Jansen en Schrapper en ik, ik, dat is Pepermeijer, de kruidenier op 't hoekje van de Laat wij zijn nu al zoo wat twintig jaar buren, en vrienden als oliphanten. Twintig jaar lang zijn wg Zondag's 's middags naar Heilo gegaan, eerst met ons drieën jonggezellen, toen ieder met een vrouw, later met een kinderwagen en de jongste schreeuwer op den arm, en nu, nu onze jongens groot zijn en mijne dochter al verkecring heeft in alle eer en deugd; en ze gaat in 't najaar trouwen zouden we wel weêr met on9 drieën Zondags kunnen gaan wandelen; maar het komt er niet meer toe. Waarom niet? Dat is 't nu juist, wat wij niet

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche en Nieuwedieper Courant | 1869 | | pagina 1