1869. N°. 81.
Woensdag 7 Julij.
27 Jaargang.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
VASTSTELLING DER 270STE STAATS-LOTERIJ.
BINNENLAND.
HELDERSCHE
EV NIEUWEDIEPER COURANT,
„W ij huldigen het goed e."
ttSZBXJKZSESSt
Verschijnt Dingsdag-, Donderdag- en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal1.30.
franco per post - 1.65.
Bureau: MOLENPLEIN, N°. 163.
Prijs der Advertentiën: Van 14 regels 60 cent,
elke regel meer 15 cent.
j Groote letters of vignetten worden naar plaatsrnimte berekend.
Donderdag den 8 dezer vertrekt de Oo§t-lndi-
sche mail over Southampton.
Het GEMEENTEBESTUUR van den HELDER brengt ter
openbare kennis, dat bij resolutie van Z. Exc. den Minister van
Financiën, van den 15 Junij 11., N°. 61, krachtens de daartoe door
den Koning verleende magtiging, Is vastgesteld de 270ste Staats-
Loterij, bestaande uit 20,000 loten, 10,000 prijzen en 2 premiën,
overeenkomstig het plan aan die resolutie gehecht. Beide stukken,
geplaatst in de Staatscourant, zijn voor belanghebbenden aan de
Secretarie der gemeente ter lezing nedergelegd.
Het Gemeente-Bestuur voornoemd,
Helder, STAKMAN BOSSE, Burgemeester,
den 3 Julij 1869. L. YERHEY, Secretaris.
HELDER en NIEUWEDIEP, 6 Julij.
Tot de gewone inrigting dezer courant behoort, dat de
rei der nieuwstijdingen geopend wordt met een resumé dei-
voornaamste berigten op staatkundig gebied. Ook nu moe
ten we die gewoonte volgen, ofschoon we best kunnen
begrijpen, dat daaraan te midden van den blijden kermistijd
door de lezers binnen de gemeente niet de gewone aandacht
zal worden geschonken. De geschiedenis van den dag ver
haalt, dat er op de Azorische eilanden een oproer is uit
gebroken ter zake van de belastingen; de vriend dei-
kermis merkt bij 't vernemen van dat berigt welligt op:
o, dat is niets, 't is ver van hier, het schaadt of bederft
onze uitspanningen niet. En ook met al die oproeren in
den laatsten tijd, 't is in 't geheel geen nieuwtje meer
zoo'n berigt; 't is haast een vreemde zaak een courant te
zien zonder berigten van uitgebroken opstanden.
De Iersche kerkwet is in behandeling hij het Britsche
Hoogerhuis zoo verhaalt ons do geschiedenis van den
dag, dat deel der wetgevende magt in Groot-Brittannië
amendeert de wet zeer in 't voordeel der Episcopaalschc
kerk en hare geestelijkheid. Maar wie //kermis viert",
wat bemoeit hij zich met die, misschien voor Engelsche
diplomaten hoogst gewigt.ige aangelegenheid. Hij woont
liever eene voorstelling bij van Albregt van Ollefen, of
van Stoete Jacqui, of ziet de kunstverrigtingen van
Blanus, of bezoekt eene der vele inrigtingen van uitspanning
op het Havenplein.
De couranten vertellen ons onder de rubriek //Buitenland",
dat Keizer Napoleon, bevreesd voor den invloed dei-
beschouwingen, voorkomende in de buitenlandsche bladen,
de toegang in Frankrijk voor deze uitingen der publieke
opinie gedurig verbiedt. Dat verbod strekte Zijne Keizerl.
Majesteit dezer dagen ook uit tot een in de Russische taal
geschreven courant, en ieder lacht om dat verbieden; mis
schien dat van de 38 millioen bewoners van Frankrijk niet
meer dan 38 het Russisch verstaan. Maar ook dit berigt
is weinig in staat den kermisbezoeker te hoeijen. Hij leeft
in Nederland onder eene vrijzinnige regering en profiteert
ook tijdens het volksvermaak van de vrij groote mate van
volksvrijheid. Geen verbodsbepaling hindert hem in zijne
genietingen, zoolang die niet in strijd zijn met de openbare
orde en rustgeen censuur oefent invloed uit op het gehalte
van hetgeen er wordt te genieten gegeven, dan in zooverre
zulks bepaald nuttig zou zijn om kwaad te weren en de in
gezetenen voor schade te vrijwaren; geen policie treedt hier
lastig tusschenbeide, zoolang de veiligheid van personen,
door de grondwet gewaarborgd, niet in gevaar wordt gebragt.
Wij sluiten deze rubriek; een draaiorgel, begeleid door
een lastigen zanger, een gezonden kerel, die best kon
werken, maakt het ons onmogelijk verder te gaan.
De //Staatscourant// is door het Departement van Marine
in staat gesteld omtrent het gebeurde met eene sloep van
het schroefstoomschip //de Amstel," gestationeerd ter Kuste
van Guinea, de navolgende bijzonderheden mede te deelen
</Op den 26 Mei 11. was //de Amstel" ten anker gekomen
voor Commendali, een krom waarvan de bevolking vroeger
onder Engelsche heerschappij, doch sedert de laatste grens
regeling aan het Nederlandsclie bestuur toegewezen, nog
steeds eene vijandelijke houding tegen dat bestuur aanneemt.
Eene sloep met twee officieren, en wel de luitenants ter zee
der 2de klasse J. Vriemoet Drabbe en F. Zegers Veeckens,
benevens een onderofficier, de 2de schiemansmaat J. C.
van Es, en acht gewapende roeijers, zijnde de matrozen
der 1ste klasse D. de Vries en K. P. C. de Bazal, de
matrozen der 2de klasse A. Ballemeijer, L. J. de Rijke,
J. H. Zurburg en J. Garcet, alsmede de matrozen der
3de klasse W. Greve en W. F. Drioel, vertrok op verkenning
naar den wal, waar de bemanning door negers overrompeld
en gevangen gemaakt werd. Na gehouden overleg met
den gouverneur ter Kuste van Guinea, en ook ingevolge
den raad van den gouverneur- der Engelsche bezitting
Cape Coast, die nog eenigen invloed op de bevolking van
Commendah schijnt uit te oefenen, besloot men om voorals
nog geene middelen van geweld te gebruiken om hen tot
het uitleveren der gevangenen te noodzaken. De beide
gouverneurs, hekend met de zeden en gewoonten der
inlandsche bevolking, waren er van overtuigd dat deze
mits niet in het naauw gebragt aan blanke gevangenen
uit eerbied het leven zou sparen, en men vond het dus
geraden, eerst door den gouverneur van Cape Coast pogingen
te doen in het werk stellen om de uitlevering der gevan
genen te verkrijgen. Volgens de laatste berigten zou de
uitlevering op den 10 Junij plaats hebben, doch, volgens
geruchten, zouden er intussclien reeds eenige der gevan
genen bezweken zijn; met zekerheid was daarvan echter
niets bekend. Er blijft alzoo hoop bestaan op hun behoud,
te meer daar de berigten, dat reeds een luitenant, de
onderofficier en 5 matrozen zouden zijn omgekomen, zich
alleen gronden op geruchten, die bij het afzenden van de
officiële rapporten nog door niets bevestigd zijn. De minister
van Marine heeft het echter noodig geacht, onverwijld twee
zee-offieieren, en wel de luitenants ter zee der 2de klasse
P. F. Baron van Heerdt en F. W. Hudig met de Engelsche
mail naar de Kust van Guinea uit te zenden, als waar
borg om, indien onverhoopt deze noodlottige geruchten
mogten bewaarheid worden, in de dienst aan boord van
het stoomschip te voorzien.
Uit een goede bron vernemen wij, dat Zr. Ms. schroef
stoomschip //Vice-Admiraal Koopman," liggende op 's Rijks
werf te Amsterdam, met den meesten spoed voor de dienst
wordt gereed gemaakt, met bestemming naar de Kust
van Guinea.
De monitor //de Tijger// is heden naar Harlingen
gestoomd, op sleeptouw hebbende de stoombarkas. Aan
boord van eerstgenoemden bodem bevindt zich Z. Exc. de
vice-admiraal O. A. Ulilenbeck.
De monitor //de Krokodil" is gisteren alhier van
's Rijks Marinewerf te Amsterdam aangekomen, om opge
legd te worden.
De Noorsclie stoomkorvet //Nornen" zal alhier nog
eenige dagen ter reede blijven liggen.
Gisteren werd door Z.Ex. den vice-admiraal Ulilenbeck
een bezoek aan boord van dat vaartuig gebragt.
Wij vernemen, dat morgen in //Musis Sacrum" door de
adelborsten van het Koninklijk Instituut alhier een diner
zal worden gegeven aan die van genoemden bodem.
Het Nederlandsch koopvaardijship »de Voorlichter,"
kapt. Duinker, aan boord van welken bodem het transport
officieren, onderofficieren en manschappen der marine naar
Oost-Indië vertrekt, is jl, Zaturdag te Brouwershaven uit
gezeild. Naar men verzekert, zal dit schip de Kaap
de Goede Hoop aandoen.
De 28ste verjaardag van H. K. II. Wilhelmina
Frederika Anna Elisabeth Marie, tweede dochter van
Prins Frederik der Nederlanden, is gisteren alhier op de
gebruikelijke wijze gevierd.
Op Zaturdag den 3 dezer hield de Kiezers-Vereeniging
z/Burgerpligt" weder eene vergadering, die op verzoek van
eenige leden was bijeengeroepen. Deze bijeenkomst, door
27 leden bijgewoond, werd geopend door het bestuurslid
den heer W. J. Hidde Bok. Het andere lid des bestnurs,
de heer G. Spigt, was mede tegenwoordig. Aan de ver
gadering geschiedde mededeeling, dat de heeren Beets en
Bok beiden voor hun lidmaatschap van het bestuur hadden
bedankt, en dat de heer Spigt almede wenschte op te houden
lid der commissie van bestuur te zijn. De heer Beets had
tevens bedankt voor het lidmaatschap der vereeniging. Door
de heeren Bok en Spigt werd daarop het voorstel gedaan,
strekkende om onmiddellijk over te gaan tot de benoeming van
een geheel nieuw bestuur. Dit voorstel werd met 17 tegen 10
stemmen verworpen. Daarna kwam in behandeling een
voorstel van den heer Bitter, om deze vergadering te sluiten,
de vereeniging vBurgerpligtte ontbinden en te trachten eene
nieuwe kiesverceniging tot stand te brengen.
Na eenige discussiën, waarbij door sommige leden de
bevoegdheid der vergadering om over dit voorstel eene
beslissing te nemen ontkend en de regtsgeldigheid in twijfel
werd getrokken, besliste de meerderheid met 17 tegen 7
stemmen ter gunste van het voorstel. Drie leden hielden
zich huiten stemming.
De kiezersvereeniging //Burgerpligt" alzoo ontbonden
verklaard zijnde, gingen de leden uiteen.
Onder begunstiging van fraai zomerweder ving jl.
Zondag avond het kermisfeest alhier aan. Was het vroeger
een stalen wet, dat de kennis-vermakelijkheden eerst op
Maandag mogten beginnen, ditmaal bleek, dat de vergunning
om reeds aan den vooravond van het volksfeest met de
uitspanningen aan te vangen zeer gewaardeerd werd. Met
de vrolijke schare op het Molenplein, een groot deel der
aanwezigen in draaijende of schommelende beweging, anderen
vreedzaam in beignets- en poffertjes-kraam vergaderd, riepen
wij dan Zondag avond reeds der kennis het //welkom" toe.
Gaarne zagen we dit volksfeest wat meer gemoderniseerd:
we betreuren het, dat in dezen verlichten tijd niet hier en
overal elders commissiën voor volksvermaken opgerigt
worden, die zich met de leiding der volksfeesten belasten;
het spijt ons dat het volksvermaak zoo verscheidene dagen
achtereen duurt, niet ten voordeele van het publiek, dat
meer en beter profiteren zou, wanneer twee of driemaal
's jaars feesten van korter duur en behoorlijk georganiseerd
plaats hadden. Dit alles behoort tot heden toe tot de
vrome wensehen; de volksfeesten, anders gezegd de kennissen
zijn, hoe ook gevarieerd door //geheel nieuwe" voorstellingen,
reuzen, dikke dames, enz., enz., enz., dezelfde als voor een
halve eeuw geleden. De oliekoeken-, wafel-, poffertjes-
en beignets-kramen, die voor koek, noten, mangelen en
kinder-speelgoed, en eindelijk de hakblokken maken, even
als in vroeger tijd, de schakel uit tusschen de verschillende
grootere en kleinere inrigtingen, waar schouwtooneelen voor
gesteld, kunstverrigtingen uitgevoerd, waarzeggingen gedaan
worden.
Op elk ander gebied treft men vooruitgang aan; de
beschaving, de verlichting dezer eeuw dringt door en doet
overal en in ieder opzigt haar invloed gelden. De vermaken,
de uitspanningen van het volk blijven echter van dien
weldadigen invloed ten eenenmale verstoken. En toch,
het volk is voor de hervorming der volksvermaken rijp.
Dat is allerduidelijkst gebleken bij de allerwege georgani
seerde volksfeesten ter gelegenheid van het halve eeuwfeest
van Neêrlands bevrijding in November 1863. Dit bleek
0. a. later, toen eene commissie te Middelburg de zalen
eener tentoonstelling voor het publiek opende en de ver
wachting, dat de fraaije vloerkleeden in de zalen door de
talrijk verzamelde menigte zou worden bemorst, gunstig
werd beschaamd.
Doch waar dwaal ik heen. Afschaffing der kermis,
zonder iets anders er voor in de plaats te geven, ik
ben daarvan een aartsvijand. Voor mij is het spreekwoord
een waar woord//De boog kan niet altoos gespannen zijn."
't Is waar, in ons vorig nommer berigtten wij, dat wij ons
voorbehielden om nader in bijzonderheden te treden ten
aanzien van hetgeen de kermis te aanschouwen en te ge
nieten geeft. Het gure weder had toen even plaats gemaakt
voor eene zachte weersgesteldheidwij vreesden, dat die
gunstige verandering weinig bestendig zoude zijn. Maar
nu het weêr veel zachter is en ieder tot eene kermis
wandeling uitlokt, nu achten wij het minder noodig alles
te vermelden wat er te bezoeken valt. Bovendien ver
wachten wij, dat het voorbeeld, nu reeds door eenige onder
nemers gegeven, om de aandacht op hunne inrigtingen door
advertentiën en affiches te vestigen, door de anderen wel
zal worden gevolgd.
Alleen maken we nog melding van de tegenwoordigheid
van eene zeer oude bekende op de kermis. Maarten Besse
met zijn galanteriekraam is, naar men ons mededeelt, thans
voor de 49ste maal op de Heldersche kermis uitgestald.
Die getrouwe bezoeker van onze kermis wensehen wij in
een volgend jaar een voordeelig 50jarig jubilé toe.
Jl. Zondag is in de Eijerlandsche gronden gestrand
een Engelsch visschersvaartuig, de inventaris is geborgen,
het volk gered.
Heden werd ons ter inzage afgestaan eene circulaire,
waarin de aandacht wordt gevestigd op de in September
e. k. te 's Hage te houden Tentoonstelling van voorwerpen
tot hulp, verpleging, vervoer en verblijf van zieken en
gewonden in oorlogstijd. Deze tentoonstelling zal bevatten
1. Hulpmiddelen, als geneeskundige, heelkundige, pharma-
ceutische, hygiënische middelen; orthopedische toestellen,
spalken, kunstmatige ledematen, brillen, gehoorbuizen,
kunstoogen, korsetten, breukbanden, pluksel, enz. 2. Verple-
gingsmiddelen, alsledikanten, kribben, veldbedden, zieken
stoelen, hangmatten, matrassen, dekens, lucht- en andere
kussens, nachtstoelen, clysopompen en hetgeen verder in
een ziekenkamer noodig, nuttig of wenschelijk is. Voedings-
en ververschingsmiddelen, kleeding en uitrusting van zieken
verplegers en zieken en badtoestellen. 3. Vervoermiddelen:
wagens, vaartuigen, draagzeilen, draagschorten, berries,
rolstoelen, enz. 4. Verblijfmiddelen, als: hospitalen, veld
hospitalen, houten of linnen hospitaaltenten, drijvende
ziekententen, hospitaal-schepen, vlotten, enz. De inzen
dingen moeten geschieden aan het gebouw der Teeken
academie te 's Hage van 1621 Aug. e. k., de opgaaf
daarvan vóór den 4 Aug. De dag der opening van de
tentoonstelling zal nader worden bekend gemaakt.
De minister van Marine heeft ter kennis gebragt
van de militaire officieren der zeemagi, die zich op non
activiteit bevinden, dat zij door het centraal comité van
den Nederlandschen Weerbaarheidsbond zijn uitgenoodigd
