Zr. Ms. transportschip Java, onder bevel van den
kapt.-luit. ter zee H. D. Slegt, is gisteren van hier naar
Oost-Indië vertrokken.
De Nederl. Stoompost deelt in haar nommer van 14
dezer onder de rubriek //Stormberigten" o. a. het vol
gende mede:
//Door de stormvloeden van 26 en 27 Oct. hebben de
zeeweringen van Texel 'en den Helder geene schade van
aanbelang geleden. Ook de provinciale zeewering te Petten
bekwam weinig schade, en de daarin in den laatsten tijd
uitgevoerde versterkingen hebben zich uitmuntend gehouden.
Van de rijkszeewering te Petten echter is bijna het geheele
7 meters breede rijsbeslag met steenbeslag voor den paal-
regel losgeslagen en verzaktde hoofden zijn mede belang
rijk beschadigd, tengevolge van de buitengewone inlaging
van het strand door die zeewering. Het buitenbeloop der
duinen is nagenoeg over de geheele lengte van de kust
door de bovengemelde stormvloeden bereikt en van 1 tot 3
meters hoog steil afgeslagen. Op onderscheidene plaatsen
zijn de duinen zelfs tot boven afgeslagen. Al de stroo-
beplantingen langs den duinvoet zijn zelfs verloren gegaan.
De werken van 's Rijks zeehaven het Nieuwediep en die
van de beide Willemsluizen zijn niet beschadigd geworden."
Volgens jl Maandag ontvangen telegraphisch berigt
uit Port-Saïd, zijn HH. KK. HII. Prins en Prinses Hendrik
der Nederlanden daar jl. Zondag in den besten welstand
aangekomen. Gedurende den overtogt van Konstantinopel
heerschte het fraaiste weder.
Z. K. H. Prins Hendrik heeft een ingezeten van
's Hage gemagtigd om, ter gelegenheid van de onthulling
van het monument voor 1813, aan drie honderd tot ver
schillende kerkgenootschappen behoorende armen ieder een
half mud aardappelen te doen geworden.
Omtrent het wetsontwerp tot regeling der schutterijen,
dat dezer dagen bij de Tweede Kamer der Staten-Generaal
is ingekomen, verneemt het Vaderland het volgende:
De regering heeft daarbij een nieuw beginsel op den
voorgrond gesteld: algemeene dienstpligtigheid.
De leeftijd, waartoe deze is beperkt, van het 25ste tot
39ste levensjaar.
De sterkte als in het primitief ontwerp-Thorbecke, dat
overigens veelal gevolgd is.
Zoo blijft de plaatsvervanging afgeschaft; alleen is het
verwisselen van dienstpligt toegestaan tusschen schutters,
die tot de mobiele en die tot de reserve-schutterij behooren.
De schutterijen bestaan alleen uit ongehuwden en weduw
naars zonder kinderen.
Er is slechts één klasse van oproeping.
De oefeningen zijn van 80 uren in het jaar voor de
ongeoefenden, van 20 voor de geoefenden.
De officieren moeten vóór hun benoeming en bij bevor
dering bewijzen geven van bekwaamheid.
Zij, alsmede de onderofficieren, kunnen tot het bijwonen
van theoretische oefeningen verpligt worden.
De schutterijen en het leger zijn met elkander in verband
gebragt.
Zelfs kunnen officieren van de schutterij tot hun oefening
eenigen tijd bij het leger gedetacheerd worden.
De uniform-kleeding wordt door den Koning bepaald.
Bij verandering van uniform kan men de vorige afdragen.
De Koning kan de schutterij van kleine gemeenten vrij
stellen van de verpligting tot het dragen van uniform.
De wapenen, het ledergoed en de munitiën worden van
wege het rijk verstrekt en onderhouden.
De kosten der schutterij worden door het rijk aan de
gemeenten vergoed tot een maximum van 5 voor ieder
dienstdoend schutter.
Gemeenten, die door de kosten der eerste oprigting eener
dienstdoende schutterij te zwaar worden gedrukt, bekomen
een tegemoetkoming uit 's rijks kas.
Vanwege het rijk en de gemeenten kunnen jaarlijks
prijzen en premiën worden uitgeloofd voor het juist schieten.
De bepalingen tot handhaving van tucht en orde bij de
schutterijen zijn zeer volledig.
De zamenstelling der schuttersraden is in de wet om
schreven.
Het hooger beroep is bij de regtbanken.
Het middel van cassatie is behouden.
Een nieuwe overgangsbepaling verzekert vrijstelling van
dienst aan allen, die onder de bestaande schutterijwet vrij
geloot zijn of door nummerverwisseling als anderzins aan
hun verpligtingen voldaan hebben.
Op 31 Dec. 1868 telde ons land 3,628,883 inwoners,
te weten 1,801,415 mannel. en 1,827,468 vrouwel. geslacht.
Meer dan op 31 Dec. 1867, 18,861 mann. en 16,588 vr.
geslacht, te zamen 35,450. Den 1 Jan. 1830 telde het
koningrijk 2,526,306 inw.in 1850 3,056,591 en in 1860
3,308,969; sedert 1830 is de bevolking dus met 1,102,162 inw.
vermeerderd.
Tot .regter in de arrondissements-regtbank te Goes
is benoemd mr. P. van der Meer Mohr, regter in de
arrondissements-regtbank te Zierikzee.
Voor den Hoogen Raad, kamer van strafzaken, werden
jl. Maandag door den advocaat, mr. A. Wm. Jacobson
drie middelen van cassatie voorgedragen en breedvoerig
toegelicht in de zaak van den 55jarigen weesvader uit het
Herv. weeshuis te Zeist, die door het hof in Utrecht, met
bevestiging van een vonnis der regtbank te Amersfoort,
wegens feitelijk vergrijp tegen de zeden, door er zijn werk
van te maken de ongebondenheid en verleiding van meisjes
beneden de 21 jaren op te wekken, is veroordeeld tot een
jaar eenzame opsluiting en eene geldboete van 150 of
subs. gevangenisstraf van 14 dagen mede in eenzame op
sluiting te ondergaan. Den 23 dezer zal door het O. M.
conclusie genomen worden.
De 1ste luit.-kwartiermeester Z., die eenigen tijd
geleden uit het garnizoen te Leeuwarden verdween, is door
het Hoog Militair Geregtshof vervallen verklaard van zijnen
militaire rang en voor altijd verbannen van het grond
gebied van den staat der Nederlanden. (N.-Br. Ct.)
Het Alg. Dbl. v. Ned. verneemt, dat aan de voor
malige Amsterdamsche firma Hesse, van Raalte C\, te
Londen, concessie is verleend tot het aanleggen van een
belangrijk telegraafnet tusschen Nederlandscli- en Engelsch-
Indië, enz.
Bestuurderessen van het Genootschap der Moederlijke
Weldadigheid te Hoorn, ontvingen jl. Maandag van H. M.
de Koningin de jaarlijksche bijdrage van 100, ten behoeve
van hare liefdadige inrigting.
In de verschillende gewesten onzes lands zijn in de
najaars-vergaderingen bij het lager schoolwezen geëxami
neerd 1825 aspiranten, waarvan 862 toegelaten en 663
afgewezen zijn.
Beroepen te Monnickendam ds. P. C. Magendans,
pred. te Baambrugge; te Haamstede ds. M. Corstius Lz.,
pred. te Oostzaan.
Aangenomen het beroep naar de Christ. Geref. kerk
te Rotterdam door ds. P. Wagemaker.
Dat men niet te voorzigtig kan zijn, bewijst ook
weder het volgende: Voor eenige dagen kwam een der
knechts van den heer P., te Hoorn, uit de drukkerij en
stak voor in den winkel zijn pijp aan, de lucifer daarna
op den grond werpende. Eenige oogenblikken later stond
alles in brand. Gelukkig was men spoedig in de weer en
kon men het vuur bij tijds in zijn vaart stuiten.
Jl. Zondag werden de avondkerkbezoekers te Velsen
onder de godsdienstoefening verschrikt door het springen
eener petroleumlamp. Daar spoedig door de aanwezigen
alle bluschmiddelen werden aangewend, werd het gevaar
gekeerd, waarin het kerkgebouw binnen weinige oogen
blikken geweest was.
Het Paleis voor Volksvlijt te Amsterdam heeft zijne
winter-bijeenkomsten heropend; het winter-ameublement
heeft de grootsche zaal der tentoonstelling vervangen. De
heer de Vries heeft nu eenige opera-zangers geëngageerd,
om scènes uit opera's voor te dragende eerste concerten
hebben algemeen voldaande voordragten waren keurig en
getuigden van de goede keuze van den directeur.
Hoewel men er te Uithoorn aan den Amstel niet voor
is, het licht onder een korenmaat te zetten, zit men aldaar
toch sedert eenigen tijd 's avonds totaal in de duisternis,
en wel omdat verzuimd is, het contract met den leverancier
van het gas te vernieuwen. Zoo ziet men weer, dat hoog
moed voor den val komt! Had men toch olie-lantaarns
genomen zoo als in den goeden ouden tijd gebruikt werden,
in plaats van met de grooten meê te willen doen, dan
had men nu licht kunnen hebben, ook zonder contract.
Dr. F. Kaiser, hoogleeraar aan de hoogeschool te
Leiden bij de faculteit der wis- en natuurkunde, zal op
den 7 Jan. 1870 gedachtenis vieren van zijn vijfentwintig
jarig professoraat.
Het gedenkteeken voor 1813 is gisteren te 's Hage
plegtig onthuld. Het feest werd door goed weder begun
stigd en door eene zeer talrijke menigte belangstellenden
bijgewoond. IIH. MM. de Koning en de Koningin, HH.
KK. IIII. de Prins van Oranje en Prins Alexander en
II. K. II. Prinses Maria, benevens de leden van het corps-
diplomatique en van het Chinesche gezantschap, de minis
ters en andere autoriteiten waren bij de onthulling tegen
woordig. Overeenkomstig het programma hebben Z. K. H.
Prins Frederik, de burgemeester van 's Gravenhage, de
voorzitter der hoofd-commissie en de hoogleeraar van
Oosterzee, het woord gevoerd. De burgemeester heeft het
gedenkteeken namens den gemeenteraad aanvaard.
Omtrent de toespraak welke Z. K. H. Prins Frederik
heeft gehouden, waarbij van tijd tot tijd 's Prinsem stem
van aandoening trilde, meldt het Vaderland het volgende
//Z. K. II. herinnerde in korte woorden aan de eerste
gedachte tot het monument, drukte de hoop uit dat die
gedachte steeds daardoor mogt blijven uitgedrukt, namelijk
een herinnering aan het leed en de klimmende ellende,
waaronder Nederland's volk bij de wisseling der 18de en
19de eeuwen gebukt ging. Hij herdacht al degenen, die
aan de oprigting van het gedenkteeken een werkzaam aan
deel hadden genomen, na den wensch te hebben geuit, dat
de daarop geplaatste Nederlandsche Maagd uit de hoogte,
waarop ze stond, door alle eeuwen heen slechts getuige
mogt zijn van trouw der Nederlandsche natie aan de voor
vaderlijke zinspreuk: //Eendragt maakt magt."
Alles is in de beste orde afgeloopen.
Benoemd zijntot commandeur der orde van de Eiken
kroon de burgemeester van 's Hage en de secretaris
der hoofdcommissie voor de onthulling van het monument
voor Nov. 1813, mr. C. C. E. d'Engelbronnertot officier
dier orde: de heeren van Kempen (vader), de architect
Verwaeijen Pietersen en de fabriekant van Coevorden; tot
ridder: de heeren van Kempen (zoon), Koelman en Theod.
C. Simons, ontwerpers en vervaardigers van het monument.
De N. Rott. Crt. zegt o. a. omtrent het feest 't welk
gisteren te 's Hage werd gevierd. t Is een feest, waarin
geheel Nederland met 's Hage deelen zal, een feest niet
voor die stad alleen. Al ware dat laatste het geval, wij
zouden er daarom onverschillig voor zijn. Een eigenaardig
gevoel bezielt ons Nederlanders, ons Rotterdammers vooral
voor de bevallige residentie, 't Is geen dweepende bewon
dering, als den provincialist in Frankrijk bezielt voor zijn
éénig Parijs, de hoofd- en hofstad, hoofd en hart van het
land, terwijl hij waant dat een leven buiten Parijs maar
half een leven is't is geen eerbied als de Engelsehman,
hoezeer hij dan ook zijn dorp en landgoed verkieze, voelt
voor de magtige wereldstad, 't is ook veeleer een in
genomenheid als die van een oudere zuster voor die van het
jonger kind des huizes, de ietwat bedorven //pet." Wij zijn
ook altijd een weing trotsch op ons 's Gravenhage, nog
altijd, al zetelt er nu een koninklijk hof in //des Graven^ou
groene liaghe". Nog heeft het zijn Voorhout, zijn Bosch,iein<
zijn Zeestraat en zeestrand, als in de dagen van Huygens,,ege
sedert waarlijk niet minder waard te worden geprezen enjqui
bezongen. Of het monument, dat gisteren is onthuld, een,ets
nieuw sieraad zijn zal van het aan schoone gebouwen enjga
gedenkteekenen niet overrijke 's Gravenhage, of het een pan
waardig monument zal zijn van vaderlandsche kunst, kunnen mdi
wij nu nog niet beoordeelen. Maar zeker is dit: het feestier
dat gisteren te 's Hage is gevierd, moet feest zijn voor het fors
geheele land. Het is een nieuwe gedenkdag van Neder-vor
lands altijd gedenkwaardige wedergeboorte van voor 56 jaar. jiet
Voorzeker, dat inwijdingsfeest verdient door de welspre
kendheid van een Oosterzee en feestcantaten van een dichter
als te worden verheerlijkten 't is bovenal goed en schoon
dat een vorst uit het huis van Oranje, dat de achtens-1
waardige Prins Frederik der Nederlanden, zelfs nog een jgr
levende herinnering van die nu reeds lang vervlogen dagen
van 1813, zich als aan de spits van het volk gesteld heeft,
om dit Nederlandsch gedenkteeken te stichten.
Want indien iets bij dit gedenkfeest op den voorgrond
treedt, 't is die gedachte, die in 1813 op den bodem van
aller hart lag, die de grootsche en gelukkige omwenteling fjg
tot stand bragt en karakteriseerde: de éénheid, de histori
sche, providentieele, tot heden onverbrekelijke éénheid van -
Nederland en Oranje. l°c
Jl. Maandag middag, omstreeks half drie ure, heeft
er eene ontploffing (vermoedelijk van gas) plaats gehad in ,a
den kelder van den heer Vervoort, op de Melkmarkt, te jaJ
Rotterdam, welke ontploffing, naar men verneemt, was ver-
oorzaakt doordien twee knechts, die in genoemden kelder k
werkzaam waren, een licht hadden ontstoken en daarmede
in een gat (vroeger privaat) wilden onderzoeken of er ook j
lekkage aan het gas was. Bij deze ontploffing geraakte een
der knechts geheel in brand, zoo dat hij belangrijke won- (e(
den aan het bovenlijf bekwam en andere brandwonden
aan handen en aangezigt kreeg. De man is aan zijne wonden
overleden.
Volgens de N. R. Crt. verzoekt de administratie van
het Londensche postkantoor, dat brieven, zij het ook aan
algemeen bekende firma's gerigt, altijd den naam, straat j
en het nommer van het huis zullen aanwijzen; daar anders
de aflevering vertraging ondervindt, hoe goed de firma's
ook bekend mogen zijn. j!
De te Gorinchem bestaande vereeniging //Excelsior" e
hield jl. Vrijdag avond haar eerste soirée met dames. Het ij
flink afgespeelde blijspel //Wie is 't?« werd door een aller- 1
droevigst treurtooneel gevolgd. Onder het dansen werd de ,e
heer C., officier van gezondheid, aldaar in garnizoen, plot
seling ongesteld, zonk ineen en stierf. Een hevige hart-
aandoening had een einde aan zijn leven gemaakt.
Het Prov. geregtshof van Overijssel heeft jl. Maandag
den deurwaarder] bij dat Hof, D. van den Berg, wegens F
wangedrag uit zijne betrekking ontslagen.
Het provinciaal geregtshof in Drenthe heeft in de
zaak van mr. Oldenhuis Gratama, het vonnis der regtbank l(
te Assen vernietigd, en dien heer in het gelijk gesteld. j
Jl. Maandag namiddag is op de lijn MaastrichtVenlo, e
van den Staats-spoorweg, de conducteur Smaling onder het
rijden van de loopplank gevallen, terwijl hij van den eenen
naar den anderen waggon wilde overgaan. Hij heeft bij den
val een been gekneusd.
Het Vaderland berigt, dat niet, zoo als gemeld is,
het gebouw van den Raad van Justitie te Batavia, maar 1
wel dat te Padang eene prooi der vlammen is geworden. 1
Ten gevolge van sneeuwophooping door den zwaren
wind veroorzaakt, moest jl. Zaturdag het personen- en
goederen-vervoer op de lijn JesupolSuczauw van de
LembergCzernowitz-spoorweg geheel gestaakt worden.
Toen het stoomschip de Tycho-Brahé, dat uit Liverpool
den 15 Julij afgevaren was, den 14 Aug. voor de Kaapstad
kwam, waar de 10 dagen vroeger uit Liverpool vertrokken
mailboot nog gewacht werd, waren de nieuwstijdingen, die
het schip aan boord had, zoo veel waard, dat voor het
eenige nommer van een der allerlaatste couranten 120
werd geboden, en verscheidene schepen den eigenaar er
van vrijen overtogt naar Shanghai aanboden, op conditie
van het nieuws uit zijn blad te mogen overschrijven.
B III T li I. A N D.
België.
Onder de klokkenluiders van de kerk te Dison, reeds
met een enkel woord gemeld, ontstond den 1 dezer een
eigenaardige werkstaking. Volgens een zeer oud gebruik
worden aldaar de klokken met eenigen tusschentijd geluid,
beginnende op Allerheiligendag ten 12 ure 's middags tot
10 ure des avonds, en dan weder den volgenden morgen
ten 5 ure tot 's middags 12 ure. Den luiders, die gewoon
waren voor hunne moeite en ten hunnen voordeele bij de
gemeentenaren eene collecte te houden, was nu door den
burgemeester aangezegd dat zij hunnen rondgang niet
mogten doen, maar dat hij hen betalen zou zonder echter
het loon vast te stellen. Hierin nu ligt de oorzaak, dat
de klokken te Dison op Allerzielendag niet werden geluid.
Frankrijk.
La France verzekert, dat de Keizerin der Franschen,
wanneer zij den 17 dezer van de Middellandsche naar de
Roode Zee zal zijn gevaren, den heer de Lesseps, die de
doorgraving der landengte ondernomen en volvoerd heeft,
een Keizerlijk besluit zal overhandigen, waarbij hij tot
senaatslid benoemd en met den titel van hertog van Suez
vereerd wordt.
Men zou niet kunnen gelooven, zegt een correspondent
van de Figaro, welk een heilzamen invloed de reis der
Keizerin reeds uitgeoefend heeft op den toestand der
