EEN FLINKE DIENSTBODE
Zaak van Dr. F. S. Elders.
LAATSTE BERIGTEK
Marktberigten.
Weerkundige Waarnemingen te Helder,
ADVERTENTIËN.
ARTILLERIE-VRIJKORPS,
EEN FATSOENLIJKE JONGEN.
Bij het springen van een stoomketel in de smederij
van Kinnersley C0., te Kidsgrove (in Staffordshire), zijn
jl. Donderdag morgen niet minder dan 8 werklieden op het
oogenblik zelf gedood, terwijl nog een aantal andere zwaar
zijn gekwetst.
R n s 1 a n d.
Het Hof van Assises te Petersburg heeft den 26 dezer
de twee moordenaars van den Prins van Arenberg, militair
attaché bij de Oostenrijksche ambassade aldaar, veroordeeld
tot vijftienjarigen dwangarbeid in de mijnen en tot levens
lange verbanning naar Siberië.
De openbare behandeling van het proces is jl. Zaturdag door
het Provinciaal Geregtshof van Noordholland voortgezet. De toe
vloed van het publiek was ditmaal nog grooter dan de vorige dagen.
Het eerst wordt gehoord mevrouw Wiersma. Hare verschijning
brengt groote opschudding te weeg. De getuige was gekleed in een
slepend kleed vau zwarte zijde, sluitende fluweelen mantel met
garneersel van kleine zwart zijden rosetten, zwarte tullen hoed met
zwarten kanten sluijer. Zij verklaart, dat op haar herhaald verzoek
de verklaring door den beschuldigde is afgegevenzij was tot dat
verzoek gekomen door de volgende feitendat de handelingen van
haren man zoodanig waren, dat hare krachten te kort schoten om
hem te beteugelen; dat hij aanhoudend schaterlachte; dat hij nooit
het huis wilde verlaten, het laatst in Maart 1868; dat hij de
familie niet wilde ontvangen of bezoeken, omdat hij beweerde, dat
er verschil in politieke gevoelens bestond; dat hij vroeger liberaal,
nu conservatief is.
President. Het is toch geen bewijs van krankzinnigheid, als
men van liberaal conservatief wordt, dat hij nimmer van flanel
verwisselde, dat hij hetzelve acht maanden aanhield, dat hij bang
was voor vergiftiging, dat die vrees sedert Febr. 11. ontstaan is.
Getuige zegt verder; dat niemand de wijnflesch voor hem mogt
opentrekken; dat hij altijd alleeu wilde zijn sedert zijn terugkomst
van Meerenberg in Aug, 1867 dat zij te zamen aten, doch dat
hij weinig sprak en soms zeer opgewonden wasdat zij niet langer
heeft durven wachten met het verzoek, daar zij ongelukken vreesde,
te meer, daar zij onlangs een mes op zijne kamer vond, hoewel
hij nooit op zijne kamer iets nuttigde en daartoe het mes dus niet
noodig kon geweest zijn; dat hij binnen 'smonds toasten instelde,
als zij beiden alleen aan tafel zaten; dat hij voor 16 Febr. 11. haar
nooit gedreigd haddat hij veel zilver bij Bente te Amsterdam
had besteld, dat getuige weder had afbesteld; dat hij wapenen
had besteld, maar dat op haar verzoek deze werden afgeschreven.
Getuige brengt nog verschillende andere meerendeels door be
schuldigde bij diens verhoor opgegevene en aan beschuldigde door
getuige vroeger medegedeelde omstandigheden bij.
President. Kocht hij ook vele vruchten?
Getuige. Ja, soms vijf meloenen te gelijk, te veel voor ons
klein huishouden.
President. Maar die had ge kunnen inmaken. (Hilariteit.)
Getuige verklaarde wat den omgang met het kind aanging, dat
de heer Wiersma verbood het kind naar school te laten gaan; dat
getuige aan dat verbod niet gehoorzaamde; dat de heer W. getuige
van 16 tot 17 Febr. heeft opgesloten, omdat zij 's avonds wilde
uitgaan; dat de heer W. steeds den sleutel van getuige's kamer
had gehouden, maar dat getuige een sleutel van den zolder gevon
den had, die op het slot van hare kamer paste; dat eens haar
man haar geslagen heeft; dat ramen en deuren werden digtgespij-
kerd, zoodat getuige niet konde uitgaan.
Getuige verklaart verder, dat Cornelia Nieuwenhuis tegen het kind
had gezegd: „gooi den gek met steentjes.'
De meid ontkent dit, even als dat zij, zoo als mevrouw ver
klaart, een huwelijksgift van mevrouw gevraagd heeft, of dat zij
(C. Nieuwenhuis) nooit twist, ook niet bij het verlaten van de
dienst, met den heer W. gehad heeft.
De verdediger constateert die ontkentenis.
Getuige verklaart, reeds in den zomer van 1868 mevrouw Elders
te hebben bezocht; met Salvador heeft zij zich nooit afgegeven, en
de brieven van hem aan haar heeft zij nooit gelezen; de heer W.
ontving en behield ze; zij heeft zooveel mogelijk Salvador vermeden.
Getuige Haakmau, nogmaals gehoord, deelt nader mede, wanneer
en op welke wijze mevrouw W. in tegenwoordigheid van Salvador
is geweest.
De verdediger tracht te constateren, dat bij al die scènes Sal
vador actief, mevrouw passief was.
De advocaat-generaal verzocht voorlezing van de afschriften van
twee brieven, door getuige aan mevrouw Elders geschreven, welke
afschriften door Salvador aan den procureur-generaal waren ge
zonden. Beide stukken betreffen de beweerde krankzinnigheid.
Getuige erkent de stukken te hebben geschreven.
Voorts erkent de getuige twee rekwesten betreffende hare
sequestratie te hebben opgezonden, een aan den officier van Justitie
en een aan den minister van Justitie. Zij zegt, het tweede te
hebben doen volgen, omdat haar niet gebleken was, dat de zaak
onderzocht was.
De getuige Haakman zegt, na het eerste rekwest, op Voorhout,
onderzocht te hebben, dat mevrouw W. toen afwezig was, en dat
hem uit deze omstandigheid zelve bleek, dat er geene sequestratie
plaats had.
Verder werden gehoord Gerardus Willemsen, de heeren Keyzer,
ambtenaar ter Provinciale Griffie en D. Smink, timmerman. De
beide eersten gaven o. a. verklaringen omtrent vreemde gedragingen
van mr. Wiersma, zoo als het door hem aan zijne vrouw uit de
handen rukken van een schop, waarop hij in een schaterlach uit
barstte, en dat hij, eens eten aan den hond gevende, daarvan een
stuk vleesch had genomen en het op een vork aan een portret in
de kamer had voorgehouden. De laatste getuige verklaarde op last
van mr. Wiersma op 26 April jl. de achterdeur en de ramen te
hebben digtgespijkerd.
Op de vraag van den president aan den beschuldigde op welke
geneeskundige gronden hij, zoo als hij heeft opgegeven, had op
gemaakt, dat een aanval van mania furibnnda bij den heer W. te
verwachten was, noemt de beschuldigde het volgende op;
1°. het voorhouden van eten aan het portret; 2°. het klinken
tegen de flesch; 3°. het niet wisselen van flanel; 4°. het schater-
lagchen en gezigten trekken; 5°. het staroogen naar de lucht;
6°. het plotseling veranderen van gelaatstrekken, nu eens vriende
lijk, dan boos ziende; voorts de idee fixe, dat hij van de familie
van Velsen afstamt. Dit alles had hem de overtuiging gegeven,
dat eeu aanval van mania, furibunda op handen was; te meer
omdat vroeger, voor de eerste krankzinnigheid van den heer W.,
dezelfde verschijnselen waren voorafgegaan. Ten aanzien van dit
een en ander beroept beschuldigde zich op deskundigen. Maandag
zullen omtrent dat punt zes deskundigen worden gehoord.
De zitting van het Provinciaal Geregtshof van gisteren in zake
dr. P. S. Elders, ontleende een bijzonder gewigt aan het verhoor
der zes geneeskundigen, waarvan drie door het O. M., drie door
de verdediging- als getuigen waren gedagvaard. Geen wonder, dat
onder het publiek een aantal geneeskundige toehoorders werden
gevonden. Voordat tot het verhoor werd overgegaan, deelde de
president mede, dat het hof besloten had alsnog jhr. Salvador als
getuige te hooren en werd op verzoek van den verdediger mr. Levy,
nog goedgevonden ook de vrouw van den kastelein Zonnevelt te
dagvaarden. Hierop werd de med. dr. B. H. Everts, geneesheer
directeur van het krankzinnigengesticht Meerenberg, in den breede
gehoord. Hij verklaarde o. a., dat de heer Wiersma in Julij 1867
voorloopig uit dat gesticht was ontslagen en in Augustus 1867
definitief, d. i. als weder geheel normaal beschouwd. Sedert had
getuige, op verzoek van mr. Wiersma (vader), zijn gewezen patiënt
2 a 8 maal ten zijnen huize bezocht en zoo min daar als aan het
station of op straat, waar hij hem een paar malen ontmoette, iets
ab-normaals bij hem waargenomen. Verder bleek, dat beschuldigde
hem getuige wel heeft geconsulteerd over een ander patiënt, maar
nooit over den heer Wiersma. Op de bemerking van den president
dat dit vreemd was, antwoordde beschuldigde, dat dit een bijzonder
urgent geval was.
Volgens den getuige Everts was de vroegere toestand van den
heer W.waanzin, gepaard met hallucinatiën, hetgeen zich uitte
door een groot wantrouwen en door vrees voor benadeeling. Lang
koesterde hij het denkbeeld dat zijn ruggemerg in tweeën was
gesplitst. Hierop gaf de president mededeeling aan getuige van
de verschillende Zaturdag jl. door beschuldigde tot staviDg zijner
zienswijze omtrent den heer W. aangegeven geneeskundige gronden.
Op de vraag welk het oordeel van getuige was over de verschijn
selen, antwoordde getuige, dat het mogelijk was, dat daaruit krank
zinnigheid werd opgemaakt, dat hij, intusschen als onbekend met
de zamenhang en opvolging dier verschijnselen, over het geval zelf
geen oordeel kon uitspreken, doch alleen verklaren, dat zij de
geopperde vrees voor ongelukken, z. i., niet regtvaardigde. Overigems
meende getuige, dat een geneesheer moreel en wettelijk verpligt
was niet op verklaringen van familieleden maar op eigen persoon
lijke waarneming een oordeel over den zielstoestand van een
persoon uit te spreken. Beschuldigde beriep zich hiertegen op
verschillende geneeskundige autoriteiten. Zijns inziens geschiedt
het in den regel aldus. President: „gij maakt daar geen fraai
compliment aan uwe collega's." Beschuldigde: „een doctor kan
aan een patiënt niet zooveel tijd wijden als de doctor in het
krankzinnigengesticht doen kan. Hij moet dus veel van anderen
opnemen."
Vervolgens werd eene memorie van den beschuldigde voorgelezen,
bevattende een nadere opgave der auteurs, waarop hij zich beriep
en werd over de wetenschappelijke opvatting en onderverdeeling
der manie een debat gevoerd, naar aanleiding van door den raads
heer van Meerbeeke tot den getuige Everts gerigte vragen, waarover
ook de beschuldigde de gelegenheid werd gegeven zich nader te
verklaren. De getuige verklaarde verder uitdrukkelijk den heer
Wiersma in de laatste twee jaren niet te hebben onderzocht. De
getuige Adriaan van der Willigen, med. dr. te Haarlem, die met
dr. P. van Keysen, aldaar op 19 Februarij 11. door den officier van
justitie, als deskundige was benoemd, verklaarde o. a. dat hij na
een onderhoud van circa twee uren met den heer Wiersma, over
allerlei onderwerpen, soms voor dezen van minder aangenamen aard,
den indruk had gekregen dat deze niet in een toestand verkeerde,
die zijne opneming in een krankzinnigengesticht noodzakelijk maakte.
Uit hetgeen hem althans daarbij was gebleken, kon hij zelfs niet
afleiden dat de heer Wiersma krankzinnig was, doch omtrent het
laatste punt mogt hij in een visum repertum geen stellige verklaring
geven vanwege den korten tijd aan het onderzoek gewijd. Overigens
refereert de getuige zich aan dat visum repertum. Geheel conform
deze verklaring, was in hoofdzaak die van dr. Petrus van Reysen.
Het aantal kiezers, dat heden heeft deelgenomen aan
de herstemming ter verkiezing van een lid van den
Gemeenteraad, is 239.
AMSTERDAM, 28 Mei.
Rogge. Per 2100 kilogram hooger verkocht; in deze maand
f 194, 195; Julij f 199, 200; Oct. f 204, 205, 204.
30 Mei.
Tarwe. Per 2400 kilogram: oude bonte Poolsche f 355, nieuwe
bonte dito f 320.
Rogge. Prijshoudend doch met weinig handel. Per 2100 kilogr.
a c. z. k. Engelsche f 205, Galatz f200, Taganrog f196, Petersb.
f 194, 196. Op levering per deze maand onveranderd gesloten,
verdere termijnen later afgegeven. Mei f 194, 195; Julij f 195,
f 196, 195; Oct. f 205, 204, 203, 202, 201, 200. Totaal in deze
maand aangezegd 3400 last, waarvan ontvangen 1025 last ter ver
zending naar den Rijn, 300 last naar het binnenland en 2076 last
ter verzending.
Koolzaad. Onveranderd. Op 9 hectol. Olie in Nov. 78| gedaan.
ALKMAAR, 28 Mei.
Vee. 5 Paarden f40 a 150, 15 Koeijen f 170 a 220, 36 nuchtere
Kalveren f 4,50 a 11, 527 Schapen f 14 a 32, 700 Lammeren
f 7,50 a 14, 12 Geiten f 5 a 9, 16 Bokken f 0,90 a 2.10, 202
Varkens f 16 a 40, 196 Biggen f 7 a 16. Boter 65 a 72£ c.
30 Mei.
Vee. 2 Koeijen f 190 a 260, 222 vette Kalveren f 48 a 96,
8 nuchtere Kalveren f 5 a 8, 9 Schapen f 27 o 31, 4 magere
Varkens f 16. 77 vette Varkens 40 a 54 c. per kilogram.
HOORN, 25 Mei.
Granen, enz. 3 hectol. Tarwe f10, 6 hectol. Gerst f 6, 4 hectol.
Haver f 5, Mosterdzaad f 22, Karweizaad f 18, 11 hectol. Erwten,
Graauwe f 15, Groene f 13, Witte groote f 11, 21 hectol. Bruine
Boonen f 14; alles per hectoliter.
Vee. 9 Paarden f 40 a 145, 130 Koeijen f 130 a 260, 27 nuchtere
Kalveren f 6 a 12,50, 370 Schapen f 16,50 a 31, 490 Lammeren
f6,50 a 12, 55 magere Varkens f 17 a 26,50, 16 Zeugen f 33 a 60,
300 Biggen f 6,50 a 11.50, 25 Bokken f 0,65 a 5,50, 18 Geiten
f 0,90 a 6, 85 Kippen f 0,80 a 1,35. - 2390 kilogr. Boter f 1
a f 1,26 per kilogr. 26300 Kip-Eijeren f 2,50 a 2,60 en 15000
Eend-Eijeren f 2,90 per 100 stuks.
LEIDEN, 27 Mei.
Vee. 369 Runderen, 149 Kalveren, 599 Schapen en 13820
Lammeren.
Boter. 1ste kw. f 50 a 55, 2de kw. f 43 a 48.
ROTTERDAM, 28 Mei.
Tarwe. 127, 128 k. Bovenl. f 297 per 2400 kilogram.
Rogge. 122, 123 k. Dantziger f 205 per 2100 kilogram.
30 Mei.
Tarwe. De aanvoer van VI., Zw., Fl. en Overm. was niet groot
en er bestond daarentegen wat meer kooplust dan voorgaande week,
waardoor men gemakkelijker kon opruimen tot om en om vorige
prijzen. De beste partijtjes f 8,80 a 9,60, middelsoorten f 8,20 a
f 8,60, mindere f 7,30 a 8. Voorts 122, 123 k. Zw. f 285 per
2400 kilogram; Poolsche als voren bij gerijven; Roode tot genot,
prijzen met weinig omgang. In 't laatst der vorige week: 129,130
k. Odessa Ghirka f 292 in entr. v. a. b. bij partij. Heden: 123,
124 k. witb. Pools, f 305; 132, 133 k. Odessa Pools, f 298; 129,
130 k. Ruwarige f 305128, 129 k. Bovenl. Ris f 297128,
129 k. Bovenl. f 300, per 2400 kilogram.
Rogge. Inl. flanuw en moeijelijk vorige prijzen te bedingen
VI. en Zw. f 6,70 a 7,20, Overm. f 6,40 a 7. Buitenl, tot vorige
prijzen met redelijken handel. 122, 123 k. Dautz. f 207, 205, 203;
120, 121 k. Koningsb. f 203; 121, 122 k. Stolpemunde f 205;
120, 121 k. Stett. f 202; 120, 121 k. Koningsb. entr. f 200 v.
a. b., per 2100 kilogram.
Boekweit. Noordbrab. ging als voren moeijelijk van de hand,
f 258, 260, 265; voorts: puike Rijn f 260; Friesche Veen f 245;
Hongaarsche f 245, per 2100 kilogram.
Gerst. Puike Zw. Winter bijna niet ter markt en voor enkele
klussen 10 c. meer besteed, f 5,50 a 5,80; mindere f 5 a 5,40.
Zomer mede 10 c. hooger f 4,80 a 5,30; voorts: 98, 100 k. Polder
Winter f 9,12) bij partij, per 100 kilogram.
Haver. Beter te verkoopen; Korte f 3,60 a 5, lange f 3,20 a
f 4,40; voorts 73, 74 k, Inl. Voer f 9, per 100 kilogram.
Koolzaad. In 't laatst der vorige week puik Zw. zakmaat 86,
Zw. dito 85; heden Zw. zakmaat 86.
Meekrap. De omzettingen bleven heden weder beperkt; er werd
weinig aangeboden en waren de vraagprijzen meestal te hoog gesteld.
Alleen voor puike soorten was tot vorige prijzen eenige kooplust.
De prijzen zijn: prima fijne Krap f34,50 a" 35,50, goede dito f33
a f 34, ordinaire dito f 31,50 a 32,50, kleine dito f 29 a 31,
prima onberoofde f 28 a 28,50, goede dito f 26,50 a 27,50, ordi
naire dito f24,50 a 26, kleine dilo f23 a 24, gemeene fl9a 22,
verstample onberoofde f 18 a 23, dito muilen f 7 a 17, 3jarige
racijn f 21 a 22, muilen f 3,50 a 6.
Vlas. In de vorige week was de handel op het land belangrijk
groot tot verhoogde prijzen. De aanvoer ter markt van heden was
niet groot en werd zeer vlug tot verhoogde prijzen opgeruimd. Te
noteren 38 a 62 c.
SCHIEDAM, 30 Mei.
Jenever f 17.50; Amst. proef f 18,75; Moutwijnfl2,per N. vat.
WIJHE, 25 Mei.
Hooi. De uitvoer naar het buitenland houdt in deze streken
steeds aan. Dagelijks komen hier nog verscheidene wagens vol met
geperst Hooi langs den spoorweg, hetwelk meestal bestemd is voor
Engeland, vandaar dat de prijzen nu reeds tot f25 per 500 kilogr.
geklommen zijn. Het laat zich aanzien dat dit jaar de Hooibouw
weder zeer groot zal zijn. Men verlangt echter zeer naar regen.
LEEUWARDEN, 27 Mei.
Boter. 1ste kwal. f 43,2de kwal. f36,3de kwal. f26,
GRONINGEN, 25 Mei.
Vlas. De prijzen van het verhandelde aan de beurs van heden
waren als volgt: 1ste soort f 1,90, 2de soort f 1,60, 3de soort
f 1,30, 4de soort f 0,90alles per bundel van drie en een vijfde kilogr.
MAASTRICHT, 28 Mei.
Hooi. Per 1000 kilogram f 33 a 35.
ANTWERPEN, 27 Mei.
Wol. De vraag was niet groot en slecht» 100 balen La Plata
werden tot de veilingsprijzen verhandeld. Zoodra de laatste invoeren
zullen gelost zijn en onze markt eene betere keuze zal aanbieden,
zal de vraag hernemen.
LONDEN, 30 Mei.
Vee. 3200 Runderen, 30890 Schapen en Lammeren, 306 Kal
veren en 160 Varkens. Prijs der Runderen 5/4, Schapen 5/8,
Kalveren 5/10 en Varkens 6/0 per steen.
Prijs der vorige markt: Runderen 5/0, Schapen 5/4, Kalveren
5/8 en Varkens -/- per steen.
RIGA, 24 Mei.
Vlas. Met koopers tot rs. 45 voor K, rs. 43 voor W, r». 37
voor D en rs. 32£ voor HD. Aanvoer in Mei 15000 berk.
(Landskeet).
1
Uren. 1
Windrigting
en
Kracht.
Barometer
mm.
Thermometer
C.
Voclitigh.
procent.
Toestand
van
de
zee.
Stand.
Afw.
Stand.
Afw.
29
12
no. 0.3k.
765.19
f 4.43
12.5
- 3.0
0.82
Vlak.
30
12
zwtz. 1.4„
761.88
f 1.10
14.0
- 1.4
0.84
Slechtw.
31
8
zw. 12„
756.31
- 4.49
13.4
f 0.1
0.84
Golvend.
31
12
zw. 8„
- 4.23
14.2
- 1.4
0.82
wein.golv
Weersgesteldheid29 Mei 12 u. Helder, beneveld, mooiweer.
30 Mei 12 u. Ligtbewolkt, beneveld, mooiweer.
31 Mei 8 u. Bewolkt,beneveld,winderig,mooiweer
31 Mei 12 u. Ligtbew,beneveld,winderig,mooiweer
Heden overleed ons jongste Zoontje THEOPHILUS
JACOBUS, slechts drie maanden oud.
Nieuwediep, 29 Mei 1870.
J. T. TINKELENBERG.
M. TINKELENBERG,
geb. Kaan.
Heden overleed mijn geliefde Echtgenoot A. VAN DEN
ENDEN, in den ouderdom van 39 jaren, mij nalatende
drie kinderen, te jong om hun zwaar verlies te kunnen
beseften.
Nieuwediep, 31 Mei 1870.
A. M. VEEN,
Wed. A. van den Enden.
Donderdag; 8 Junij aantreden des avonds ten half
zeven uur op het Westplein, om in het tirailleren geoe
fend te worden.
Bij afwimpeling den volgenden avond tot en met Zaturdag.
Tenue: Ligte Pantalon.
De Majoor-Kommandant,
D. P. H. ABERSON.
kan dadelijk geplaatst worden, diegene welke goed kunnen
koken zullen de voorkeur hebben. Alsmede
Adres bij den Boek- en Papierhandelaar W. P. KOOIJ,
Binnenhaven No. 29.
