1870. N°. 103.
Zondag 28 Augustus.
28 Jaargang.
"^ÊRSTEÖm^
Uitgever
Bureau:
A. A. BAKKER
Cz.
BINNENLAND.
HELDERSCHE
EN \IEl!WEDIEPER COURANT,
,,Wij huldigen het goede.'1
Verschijnt Dingsdag-, Donderdag- en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal f 1.80.
franco per post - 1.65.
MOLENPLEIN, N0. 163.
Prijs der Advertentiën Van 14 regels 60 cent
elke regel meer 15 cent.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Per laatste n trein van den Melder vertrelit
Woensdag den 31 Augustus over Marseille de mail
naar Oost-Iudië, China en Japan.
Woensdag den 31 dezer vertrekt, per laatsten
trein van den Helder, de West-Indische mail over
Southampton.
Bij den brand in den nacht van den 23 dezer in de
Tuinstraat alhier, hebben zes zeer behoeftige buisgezinnen
hun inboedel verloren, betzij door den brand of de aan
gewende middelen tot blussching.
Op verzoek dier lieden heeft het gemeentebestuur het
doen eener COLLECTE in de gemeente toegestaan. De
opbrengst zal naar billijkheid worden verdeeld.
De ondergeteekende beveelt die Collecte bij de ingezetenen
minzaam aan.
H e ld e r, De Burgemeester,
den 27 Augustus 1870. STAKMAN BOSSE.
De uitslag der stemming heeft ons bedroefd en verbaasd.
Nimmer hadden wij kunnen vermoeden, dat het gevoel van
regt en billijkheid der kiezers in dit district zoo gemak
kelijk op een dwaalspoor was te leiden.
Er zijn zaken in de politieke wereld, die verklaren, hoe
zoovelen in den lande een afkeer hebben van staatszaken,
en zich onttrekken aan het openbare leven. Deze verkie
zing behoort daartoe. Als, niet het politieke geweten, maar
het geweten van een fatsoenlijk man, zoo kan sluimeren,
zoo kan dwalen, dat het niet meer inziet, hoe in dit bij
zonder geval de generaal Knoop rcgt heeft op eene her
kiezing, dan komt er over velen een gevoel van moedeloosheid,
van wanhoop, om het duidelijke nog duidelijker te maken;
een gevoel van onmagt, dat ons verhindert anderen te
doen deelen in de begrippen, die voor ons helderder zijn
dan het licht. En toch wij moeten spreken, misschien
draagt ook onze zwakke stem tot den uitslag mede.
Het is een gevolg van de inrigting van ons kiesstelsel,
dat slechts een der partijen in een kiesdistrict wordt ver
tegenwoordigd, tenzij men de Alkmaarsche dwaasheid uit
vroeger dagen mogt willen herhalen, en twee afgevaardigden
van tegenovergestelde rigting kiezen, waardoor het district
in 't geheel niet vertegenwoordigd wordt. Iedere partij
streeft er naar om de afgevaardigden uit haar boezem te
kiezen. Dit is natuurlijk en pligtmatig. En bij elke aftre
ding, door de wet voorgeschreven, heeft men dus een strijd
te wachten, die van beide kanten met levendigheid wordt
gevoerd.
Maar dit geval doet zich thans niet voor. De regel
matige verkiezingsstrijd is gestreden, en de liberale partij
behaalde de zege. Indien deze bij de stembus verkregene
overwinning niet door de tegenpartij wordt geëerbiedigd,
en dus niet elke staatspartij bereid is zich te onderwerpen
aan de wettige uitspraken van het kiezersvolk, dan is er
geen constitutionele regering meer denkbaar. Dan wordt
ons grondwettig koningschap een wassen neus, en wij deden
beter de zaak rondweg bij den naam te noemen, het regt
van referendum op te nemen in de grondwet en de repu
bliek af te kondigen. Dan waren wij ten minste conse
quent. Als de uitspraak aan de stembus niet is het laatste
woord, het vonnis in hoogste ressort, als het de tegenpartij
geoorloofd is met allerlei kunstjes en huismiddeltjes die
uitspraak omver te werpen, dan is 't kinderachtig om te
blijven praten van een monarchaal rijk en eene constitutie,
dan aanbidde men 't gouden kalf liever openlijk, en
erkenne dat men geen vastheid van regering wil, maar
beheerscht wil worden door den volksluim van den dag.
Dat onze tegenpartij op dit oogenblik bezig is op deze
wijze door een achterdeurtje de wettige uitspraak van de
kiezers in dit district te vernietigen, wordt door haar zelf
erkend. Jhr. van Foreest heeft zelf gemeend te moeten
verklaren, dat hij slechts zal zijn de plaatsbewaarder van
den lieer Knoop. Hoe nu? Zijn plaatsbewaarder? Zal hij
dan itemmen en spreken, zoo als Knoop zoude gesproken
en gestemd hebben? Gij kent hem te goed, om niet te
weten, dat hij zijn geheel verleden niet zal verloochenen.
Zullen wij dan een plaatsvervanger hebben, die anders
handelt, dan hij wiens plaats hij inneemt? Een wonderlijk
soort van plaatsvervanger! En als het krijgsrumoer zal
zijn geweken en, wat dagelijks waarschijnlijker wordt, de
vrede binnen eenige weken zal zijn geteekend, dan zal
mr. van Foreest zijn mandaat nederleggen. Maar zal hij
zich niet weêr tegenover den heer Knoop verkiesbaar stellen?
Doet hij het niet, dan zal hij gedurende ongeveer veertien
dagen Kamerlid zyn geweest, zich als plaatsvervanger van
zijn politieken tegenstander bevonden hebben in eene zeer
moeijelijke positie, en voor dat alleronbeduidendste doel
zuilen wij al het verdriet, de zorg en de strijd eener be
twiste verkiezing hebben gehad. Doet hij het wel, dan
zal zich weêr voordoen hetgeen wij thans aan onze tegen
standers verwijten, dat ze door een achterdeurtje sluipen
naar de plaats, die een naar den gezonden zin der wet
voor langeren tijd beslissenden strijd, hun had ontnomen.
Dan zullen wij weer vragen, of de generaal Knoop juist
om zijne uitstekende hoedanigheden van zijn zetel moet
worden geligt. Ware hij een Nierstrasz, Zijne Majesteit
hadde hem in non-activiteit gelaten, zijne diensten konden
worden gemist; maar nu hij is ./de generaal Knoop", de
eerste onzer militaire specialiteiten, nu hem een belangrijk
vaderlandslievend werk wordt toevertrouwd, nu wordt hij
uit 't zadel geligt. Ware hij minder vol fijn eergevoel,
hadde hij gemeend met zijn aanbod om in active dienst te
treden nog wel wat te kunnen wachten, totdat er dadelijk
gevaar op onze grenzen kwam, hij vervulde rustig in 't
Binnenhof den tijd van zijn mandaat.
Maar juist omdat hij is vde generaal Knoop," de man
én van 't woord én van de daad, omdat hij naar 't zwaard
grijpt bij de eerste schijn van gevaar, moet hij zich onder
werpen aan eene verkiezing En nu vragen wij het open
lijk, ook aan velen onzer tegenstanders, wier goede trouw
wij niet verdenken, maar aan wier juist inzigt in deze
zaak wij twijfelen hoe zoudt gij oordeelen over den man,
die, terwijl gij, vertrouwende op zijne loyauteit, u begaaft
daarheen waar eer en pligt n roepen, in uwe afwezigheid
uwe plaats innam? hoe over den tegenstander, die, over
wonnen in een eerlijken strijd, gebruik maakte van een
oogenblik van wapenstilstand, om u in den rug te treffen?
Dit oordeel kan niet twijfelachtig zijn. Sommigen van
ons hebben de woorden: Christelijk en Christendom altijd
in den mond; ja, uit die groote begrippen hebben eenigen
zelfs een vlaggetje weten te knippen voor eene staatspartij.
Christenen zijn wij al heel weinig, en voor de meesten
onzer schijnt de spreuk: behandel den naaste zoo als gij
zelf behandeld zoudt willen worden, niet geschreven.
Laten wij toeh eens eenmaal onze daden regelen naar
onze woorden. Wij spreken altijd van //een eerlijken
strijd, een edelmoedigen tegenstander;" gij, kiezers van
Alkmaar's hoofdkiesdistrict, weest nu ditmaal eens eerlijk
en edelmoedig!
HELDER en NIEUWEDIEP, 27 Augustus.
De houding van het Wetgevend Ligchaam in Frankrijk
is in dezen veelbewogen tijd de aandacht van den belang
stellenden toeschouwer overwaardig. Aan de eene zijde
eene kinderachtige aanhang der ten val neigende keizerlijke
regering, aan den anderen kant een heftigen aandrang om
toch in een zoo hagchelijk oogenblik waarheid en niets dan
waarheid te vernemen van de mannen aan de groene tafel
gezeten. Hier tot het einde toe getrouwe vrienden van
het keizerlijk poppenspel, daar moedige sloopers van den
verouderden en versleten regeringsvorm. Werd vroeger,
tegenover het dreigen der oppositie, gedaan alsof zij er niet
was, thans voorkomt de regering haast hare wenschen.
De aandrang om aan het comité van defensie van Parijs
eene commissie uit het Wetgevend Ligchaam toe te voegen,
is onmiddelijk gevolgd door het besluit der Keizerin, dat
twee Senatoren en drie leden der andere Kamer aan het
bedoeld comité zullen zijn toegevoegd. Van den Keizer
wordt bijna niet meer gesproken; om hem bekreunt men
zich niet meer. De zon van zijn luister heeft uitgeschenen.
Toen een der minjsters dezer dagen in de Kamer van
keizerlijke commissarissen sprak werd hij overschreeuwd
door het geroep: Wat spreekt gij van keizerlijke commis
sarissen! die kennen wij niet meer. De minister was
genoodzaakt het gesprokene te verbeteren en te spreken
van regerings-commissarissen. De wanorde, die de zittingen
van dit deel der wetgevende magt kenmerkt, moet ieder
verbazen, die verwachten zou, dat in dezen tijd van gevaar
allen eendragtig zouden zijn. De vijand nadert de hoofd
stad, waar binnen tweedragt haar verderfelijken invloed doet
gevoelen.
De oorlogsgebeurtenissen zijn hoogst belangrijk en bij voort
during wijden wij den inhoud van ons blad voor een groot deel
toe aan de vermelding van belangrijke bijzonderheden daar
omtrent. Inzonderheid bevatten de Laatste Berigten ook
thans weder de jongste tijdingen van het oorlogstooneel.
Naar men meldt zal Zr. Ms. stoomschip van Wassenaer,
onder bevel van den kapt. ter zee F. L. Geerling, den
1 Sept. van Cura9ao naar Nederland vertrekken.
In de vergadering der afdeeling Helder van het
Nederl. Onderwijzers-Genootschap, jl. Donderdag gehouden,
hield de heer A. J. Leijer eene wetenschappelijke voordragt
over het stoomwerktuig en meer bepaald over de werking
van de stoomscliuif en de excentriek. De spreker helderde
een en ander op door aanschouwelijke voorstelling van de
de inrigting en werking van beide belangrijke deelen van
genoemd werktuig en besloot zijne voordragt met het in
werking brengen van een stoomwerktuig op kleine schaal.
Met belangstelling werd door de talrijk aanwezige leden
gezien en gehoord.
Van alle zijden ontvangt men hoogst treurige berigten
omtrent den voortgang der aardappelenziekte, tengevolge
van de natte weersgesteldheid.
Tot plaatsverv. kantonr. te Medemblik is benoemd
de heer J. B. Vroom, ontv. der reg. en dom. aldaar.
Tot griffier hij het kantongeregt te Medemblik is
benoemd mr. A. van Deinse, thans griffier hij het kanton
geregt te Cortgene.
Jl. Dingsdag is aan Z. K. H. Prins Frederik een
afbeelding in zilver aangeboden van het monument in het
Willemspark te 's Hage, uit erkentelijkheid voor 's Prinsen
bemoeijingen bij de oprigting van het gedenkstuk voor onze
onafhankelijkheid.
Jl. Donderdag is aan de leden der Tweede Kamer rond
gedeeld het wetsontwerp tot herziening van den census ter
verkiezing van leden der Tweede Kamer. Overal, waar
thans 32 en f 30 bepaald is, zal volgens dit ontwerp de
census 24 worden en voor de overige districten 20.
Uitzonderingen voor hoofdplaatsen zijn de volgende:
Amsterdam, Botterdam en den Haag een census van 50.
Utrecht 40. Haarlem 38. Leiden, Gouda, Delft,
Schiedam en Dordrecht 36. Groningen, Leeuwarden,
Sneek, Bolsward, Doekum, Zwolle, Arnhem, Nijmegen,
Purmerend, Alkmaar, Zaandam, Vlaardingen, Brielle,
Gorinchem, Middelburg en 's Bosch 30. Breda 24.
Bij wijziging van het belastingstelsel zal ook nadere
wijziging van den census vastgesteld worden.
Door het provinciaal bestuur van Noordholland is
jl. Donderdag o. a. aanbesteed1°. het doen van herstellingen
aan 's Rijks zeeweringen op het eiland Wieringen; minste
inschrijver de heer J. Poppen, te Wieringen, voor ƒ4665;
2°. het doen van herstellingen aan 's Rijks zee- en haven
werken op het eiland Vlieland; minste inschrijver de heer
J. Poppen, te Wieringen, voor 4560; 3°. het doen van
herstellingen aan 's Rijks zee- en havenwerken op het
eiland Terschelling; minste inschrijver de heer J. Oldenburg
te Bergen, voor j 4286.
- Beroepen bij de Hervormde Gemeente te Vlissingen
ds. Richard, pred. te Breda.
De heer M. Reijerkerk L.Ozn., pred. te Graft, heeft
de beroeping naar Bovensmilde aangenomen.
In de herberg //de Fuik", te Oudorp, nabij Alkmaar,
is jl. Donderdag aanbesteed, het maken van een straatweg
door de Nollen enz. en door de kom der gemeente Oudorp,
in het geheel lang 2247 ellen, benevens van een bestraat
voetpad door het Oudorperland naar Alkmaar, lang 725
meters. Met voorbijgang van twee lagere inschrijvers, is
het werk toegewezen aan den lieer P. Ootes, aannemer te
Wognum, voor de som van 9948.
Op den 6 Sept. zal in het hoofdkiesdrict Enkhuizen
de herstemming plaats hebben voor een lid der Provinciale
Staten tusschen den heer R. Kooiman Pz., die bij de stemming
van jl. Dingsdag 146 en den heer H. Mensonides, die
124 stemmen bekwam.
De heer D. J. van Rijneveld, timmerman te Enk
huizen, heeft voor 1297 aangenomen de vernieuwing van
de Leugenbrug aldaar.
Jl. Woensdag zijn, in tegenwoordigheid van het
gemeentebestuur, de leden van den Gemeenteraad, de
commissie van toezigt op het middelbaar onderwijs enz.,
door dr. D. Harting, president der schoolcommissie, de
nieuwe lokalen der te Enkhuizen opgerigte inrigting voor
middelbaar onderwijs met 3jarigen cursus en daaraan ver
bonden burger-avondschool, met eene sierlijke redevoering
ingewijd. Namens het gemeentebestuur heeft de wethouder
M. van Simmeren en namens de docenten heeft de directeur
ten Brink deze toespraak op hartelijke wijze beantwoord.
Maandag a. s. zal de cursus beginnen.
Jl. Donderdag middag met den sneltrein van 3|
ure van Amsterdam, had een jong Israëliet de stoutheid,
in plaats van in den wagon, op de treêplank zich te zetten.
Hij bleef er op tot Abcoude, waar hij tusschen de treêplank
en het perron letterlijk verplettert werd. Hij was dadelijk
een lijk. Ook heeft de trein van 12| uur oponthoud gehad,
doordien de achterste bagagewagen ontspoorde. (U. D.)
Van den Prins von Wied zijn te 's Hage dezer dagen
gunstige berigten ontvangen. Z. H. bevindt zich in het leger
van den Kroonprins van Pruissen.