1870. N°. 140.
Woensdag 23 November.
28 Jaargang.
HELDERSCHE
EJM NIEllWEDIEPER COURANT,
,,Wij huldigen het goede.'1
Verschijnt Dinosdag-, Donderdag- en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal1.30.
franco per post - 1.65.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau: O L E X I» l E I X, Ht°. 1«3.
Vin
regels 60 eest
Pnjs der Adverte n tien
elke regel meer 15 cent.
Groote letters of vignetten worden near plaatsruimte berekend
Woensdag den 30 YoV. vertrekt van hier de
Oost-Indische mail via Triest, per eersten trein.
Woensdag den 30 Yov. vertrekt, van hier de West-
Indische mail over Southainpton, per laatsten trein.
Vrijdag den 2 Der. vertrekt van hier de Oost-
Indische mail via Brindisi, per eersten trein.
B 1 E L A ND.
HELDER en NIEUWEDIEP, 22 November.
Het nieuws op staatkundig gebied verdeelt zich tusschen
de Oostersche verwikkelingen en de gebeurtenissen van
den Fransch-Duitschen oorlog. Wat de genoemde ver
wikkelingen betreft, valt op te merken, dat de fondsen ter
benrze een aanmerkelijke daling hebben ondergaan ter zake
van het verlangen van Rusland om het Parijzer vredes-
tractaat als misdruk te beschouwen. Algemeen is eene
hevige bezorgdheid merkbaar, omdat men vreest, dat deze
gebeurtenis tot een geweldigen oorlog zal aanleiding geven.
Het valt echter niet te ontkennen, dat Rusland, als het
toch van plan was zich aan de bepalingen van het tractaat
te onttrekken, een in zijn belang zeer geschikt tijdstip
daarvoor uitgekozen heeft. Frankrijk, dat zeker het meest
heeft bijgedragen om den oorlog in 185G te doen eindigen
in den zin der geallieerden, is onmagtig iets te doen en
de overige bondgenooten toonen alsnog weinig lust tot vechten
voor het staatkundig evenwigt in het Z. O. van ons werelddeel.
Want Rusland zegt zijne verpligting eenvoudig op en
Engelands minister bepaalt zich tot een waarschuwend
woord, dat, als Rusland gezegd had tot dien maatregel
plan te hebben, zeer gepast zou geweest zijn, maar thans,
nu men zekerheid heeft van een bepaald verzet, nu komt
zoodanige vermaning niet te pas. Nevens Engeland en
Frankrijk hebben Italië, Oostenrijk, Turkije en Pruissen
zich ter eener zijde borg gesteld voor de naleving der
gemaakte bepalingen, zullen zij nu, voor zooveel zij
daartoe niet buiten staat zijn, getrouw worden bevonden
om hunne onderteekening gestand te doen?
In de vorige week werd uit Florence de tijding mede
gedeeld, dat bij de groote mogendheden weinig geneigdheid
bestond tot den oorlog en dat men niet zou opzien tegen
eene wijziging van het tractaat van Parijs. Is dit berigt
juist, de Russische regering zal die gezindheid door hare
gezanten wèl doen aanwakkeren. Immers zij heeft hare
vertegenwoordigers in het buitenland aangeschreven om ter
dezer zake zoo verzoenend mogelijk te werk te gaan, ten
einde zooveel mogelijk uit te wisschen den ongunstigen
indruk, door de opzegging van liet „eeuwige vrede en
vriendschap" predikend vredes-tractaat.
y—i 11
Kroniek van den Fransch-Duitschen oorlog van 1870.
(Vervolg van onze opgave voorkomende in het nummer van 16 Sept.)
8 Sept. Aankomst van de Keizerin der Franschen te Hastings.
10 Sept. De citadel te Laon is, nadat de stad had gecapituleerd,
in de lucht gesprongen. Vijftig man der Duitsche troepen en
513 man der mobile garde zijn gedood, velen vermist. De Prins
van Mecklenburg wordt gewond.
13 Sept. Circulaire van von Bismarck uit Rheims over de
vredesvoorwaarden.
14 Sept. HetKoninklijk hoofdkwartier gevestigd teChateau-Thierrv.
15 Sept. Een vliegende kolonne onder generaal Keiler bezet Colmar.
16 Sept. Circulaire van von Bismarck uit Meaux tegen de
interventie van de neutrale mogendheden, over een wapenstilstand
en de vredesvoorwaarden.
Mühlkausen wordt door de troepen onder generaal Keiler bezet.
17 Sept. Gevecht bij Brevannes, ten zuidoosten van Parijs.
Circulaire van Jules Favre over de wettigheid van de Fransche
regering en over de vredesonderhandelingen.
18 Sept. Gevecht bij Bicêtre, ten zuiden van Parijs.
19 Sept. Parijs wordt geheel ingesloten.
De stellingen bij Pierrefitte ten noorden van St. Denis worden
door de Franschen bij het verschijnen der Duitsche troepen verlaten.
Het tweede Beijersche legerkorps stuit bij Sceaux op drie Fransche
divisies onder Veuoy, die met behulp van het 5de en 6de Pruis-
sische legerkorps onder den Kroonprins van Pruissen achter de
zuidelijke forten van Parijs worden teruggedreven.
20 Sept. Het hoofdkwartier van den Koning gevestigd te Ferrières.
Het hoofdkwartier van den Kroonprins van Pruissen 3de armee,
gevestigd te Versailles, dat van den Kroonprins van Saksen, Maas
armee, te Grand-Tremblay, ten N. O. van Parijs.
23 Sept. Toul ingenomen. 109 officieren en 2240 man worden
krijgsgevangen gemaakt.
27 Sept. Capitulatie van Straatsburg; 461 officieren en 17,000
man leggen de Wapenen neder.
Uitval bij Metz (Mercy-le-Haut.)
29 Sept. De verkiezingen voor de Constituante worden door de
regering te Tours op 16 Oct. bepaald.
30 Sept. Gevecht vau de 5de brigade kavallerie, generaal-majoor
von Bredow, en de Beijersche infanterie bij Maule en Les Alluets.
1 Oct. De 4de reserve-divisie trekt bij Neuenbuvg over den Rijn.
Nieuws van overwegend belang is er omtrent den Fransch-
Duitschen oorlog niet te melden. Alleen de vraag: kan
Parijs het nog eenigeri tijd uithouden? schijnt op het
oogenblik van belang. De mededeelingen daaromtrent ver
schillen. Zeker is het echter, dat de Duitschers weldra
den honger tot trouwen bondgenoot zullen hebben in hun
pogen om de „hoofdstad der beschaving" in hun uiagt te
krijgen.
De Duitsche legercorpsen, die zuidwaarts van Parijs het
land intrekken, vervolgen den vijand op onderscheidene
punten en doen het uitzigt dat Parijs zou ontzet worden
als rook vervliegen.
Zr. Ms. schroefstoomschip 4de kl. Soestdijk is alhier
van Hellevoetsluis aangekomen.
- Het koloniaal stoomvaartuig Argus is jl. Zondag te
Malta aangekomen. Aan boord was alles wel.
Mevrouw M. Preagervan Vliet is gisteren van hier
naar Metz vertrokken, om aldaar voor het Roode Kruis
werkzaam te zijn.
De Nederl. bark Zaanstroom, gezagvoerder C. J.
Oepkes, den 10 November 11. met bestemming naar Batavia
van hier uitgezeild, is wegens stranding op de En«elsehe
kust en daardoor bekomene lekkage, Zondag morgen (na
den vorigen dag op nieuw bij Itgmond gestrand te zijn,
doch waar het met behulp van Egmonder loodsen weder
is vlot geraakt) alhier binnengekomen. Men is thans
bezig de lading te lossen, om daarna de bekomene schade
te herstellen.
Gisteren avond hield de Jieer mr. L. C. F. Gasinjet
in het lokaal Tivoli alhier eene letterkundige voordragt.
In het eerste gedeelte gaf hij een schets van lord Byrons
leven en werken, toegelicht door fragmenten uit dichtstukken
van dien beroemden dichter. In het tweede deel droeg
hij voorMazeppa's togt op -het wilde paard, uit Byron's
Mazeppa, volgens de vertaling van dr. N. Beets. Het
medegedeelde omtrent de levensgeschiedenis van dien grooten
Erigelschen edelman en de geleverde gedeelten uit zijne
beroemde werken was zeker hoogst belangrijk de voor
dragt was aangenaam en geschikt om aandacht te wekken,
maar de belangstelling van het publiek, blijkens een zeer
geringe opkomst, liet veel te wenschen over. Mogt deze
spreker andermaal ter dezer plaatse willen optreden, wij
zouden dan, met het oog op het onderhoudende en boerende
van deze voordragt, onze lezers een bezoek wel ten zeerste
aanbevelen.
Het aantal tooneeluitvoeringen alhier zal op a. s.
Zondag den 27 dezer vermeerderd worden met eene voor
stelling, te geven door het tooneelgezelsehap onder directie
van den heer M. Jochems, uit 's Ilage.
Gevecht van het 5de regiment Thuvingsphe infanterie bij Carrefour
Pompadour, zuidoostelijk van Parijs.
Circulaire van von Bismarck over het onderhoud met den heer
Favre te Ferrières.
De Voorloopige Regering te Parijs vernietigt het besluit van de
regering te Tours betreffende de verkiezingen op 16 Oct.
2 Oct. Voorpostengevechtvande divisieKunamerbij Metz(St.Remy).
4 Oct. Gevecht van de Badensche troepen onder von Degenfeld
bij Charapenay (dep. Vosges).
Gevecht van de 15de brigade kavallerie, kolonel von Alvensleben,
en Beijersche artillerie en infanterie in het boseh van Hilarion en
bij Eperifon.
5 Oct. Het Koninklijk hoofdkwartier vau Ferrières verplaatst naar
Versaillés.
Gevecht van de Badensche troepen onder von Degenfeld bij
Raon 1'Etape (dep. Vosges). Gevecht van de 5de brigade
kavallerie bij Pacy. Gevecht van de 4de divisie kavallerie bij Toury.
6 Oct. Gevecht van de Badensche brigade von Degenfeld tegen
Fransche troepen en vrijwilligers onder Dupré bij Nompatolize
(dep. Vosges).
7 Oct. Uitval van de bezetting van Metz op de beide oevers
van den Moezel. Garibaldi landt te Marseille.
Kleine uitval van de Pavijsche beletting tegen Malmaison.
Gambetta arriveert per luchtballon van Parijs in den omtrek
van Montdidier.
8 Oct. Neuf-Brisach wordt opgeëischt en gebombardeerd.
Circulaire van de gedelegeerde regering te Tours aan de buiten-
landsche gezanten.
9 Oct. Neuf-Brisach en Schlettstadt worden ingesloten.
Proclamatie van Gambetta. Garibaldi te Tours.
10 Oct. Circulaire van de gedelegeerde regering te Tours.
Gevecht bij Artenay van het corps onder von der Tann tegen
een gedeelte van de Loire-armec.
Een divisie kavallerie onder Rlieinhaben drijft 4000 mobile
garden bij Chérisy over de Eure.
11 Oct. De Loire-armee wordt door de Duitsche troepen onder
von der Tann (1ste Beijersche corps, 22ste Pruissische divisie
infanterie en een divisie kavallerie) bij Orleans verslagen en
Orleans bezet.
Het Duitsche etappen-kom mando te Stenay wordt door een
uitval van de bezetting van Montmédy ..opgeligt.
12 Oct. Belegering van Soissons. Generaal Senfft von Pilsach
De 1ste luitenants der artillerie J. J. Fabius en J.
B. Heijmans zijn van hier naar elders verplaatst, eerst
genoemde naar het reg. veld-artillerie te Arnhem, de laatste
naar Geertruiilenberg.
Nog in dit jaar rekent men regtstreeks van hiernaar
Batavia te kunnen telegraferen.
Op zijn verzoek is de telegrafist 3de kl. F. H. Meijer
eervol uit 's rijks dienst ontslagen.
Op zijn verzoek is eervol ontslag verleend aan den
heer G. J. van Bommel, als kapt.-comnv. der dd. schutterij
te Edam.
Men berigt, dat de trekkingslijsten der prijzen voor
de verloting der werken van kunst en smaak ten behoeve
van het Roode Kruis niet eer gereed zijn dan over 2 a 3
weken en zal van de houders van loten zoolang geduld
moeten gevorderd worden.
Eenige predikanten uit den omtrek van Beverwijk heb
ben zich vereenigd om zoowel in genoemde plaats als in
naburige gemeenten lezingen te houden over de godsdienst,
tegen 10 cents entree.
Van de sluizen bij Schellingwoude is in de afgeloopen
week niet eenige plegtigheid de laatste hardsteenen slagstijl
gelegd.
Te 's Hage overleed dezer dagen, in bijna 79jarigen
ouderdom, jhr. A. W. L. M. Heldewier, die vroeger in
de Nederlandsche diplomatie onderscheidene betrekkingen
heeft vervuld.
Te Ts Hage beviel gisteren middag onverwacht op een
der drukst bezochte pleinen eene vrouw van een levend
kind. Spoedig was er geneeskundige en andere hulp aan
wezig en beijverde de politie zich kraamvrouw en kind per-
rijtuig naar het gasthuis te doen overbrengen, terwijl door
de omstanders ten behoeve van beiden eenige liefdegaven
werden geofferd.
De broodgeschiedenis te Hellevoetsluis heeft tot dusver
geen verdere gevolgen gehad voor de rust dezer stad.
Men verneemt, dat sedert eenige dagen in de kazerne
te Gouda een billard is geplaatst, waarvan door de mili
tairen tegen betaling van 3 cents per partij kan worden
gebruik gemaakt, met dien verstande, dat de lagere rang
steeds boven den hoogeren aanspraak heeft om die uit
spanning te genieten.
Naar men meldt aan de N. Rott. Crt. uit Utrecht
heeft graaf vau Zuylen van Nyevelt, die aldaar dezer dagen
een huis gehuurd had en den winter scheen te willen door
brengen, vanwege den Koning iast gekregen, om zich on
verwijld naar zijnen post in Rusland te begeven.
verdrijft 3000 man mobile garden uit Breteuil.
13 Oct. Onderhandelingen te Versailles met den generaal Boyer,
adjudant van den maarschalk Bazaine. Het 14de legercorps
komt na voortdurende schermutselingen te Epinal. Belegering
van Verdun. Het paleis St. Cloud wordt door de FTanschen in
brand gestoken. Uitval zuidwaarts van Parijs van 10 bataillons
der Parijsche bezetting, welke door het 2de Beijersche legercorps
wordt afgeslagen.
14 Oct. Het hoofdkwartier van dén Kroonprins van Saksen,
opperbevelhebber van de 4de Maas-armee, wordt verplaatst naar
Margeney. Een uitval van eenige bataillons van de Parijsche
bezetting wordt door de voorposten en eene batterij van het 12de
koninklijk-Saksische corps afgewezen.
Garibaldi arriveert te Besancon.
16 Oct. Soissons capituleert, na een bombardement van 4 dagen.
99 officieren en 4633 man worden krijgsgevangen gemaakt.
F.en uitval vau de bezetting vau Neuf-Brisach wordt afgeslagen.
17 Oct. Montdidier wordt bezet door een detachement van de
Maas-armee.
18 Oct. De 22ste divisie, 3de armee, slaat 4000 Franschen bij
Chateaudun en bestormt deze stad.
20 Oct. De Beijersche, Wurtembergsche en Badensche ministers
begeven zich naar het hoofdkwartier te Versailles.
21 Oct. Uitval van de Parijsche bezetting van den Mont-Vale-
rien, die door de 9de en 10de divisie Pruissische infanterie en de
artillerie van het 4de corps wordt afgeslagen.
22 Oct. Gevecht vau de Badensche troepen onder generaal von
Werder tegen het legercorps onder generaal Cambriels, bij Rioz en
Etuez, welk corps op Besangon wordt teruggeslagen.
24 Oct. Schlettstad capituleert. 2400 man zijn krijgsgevangen
gemaakt.
27 Oct. Capitulatie vau Metz. 173,000 man, waaronder 3 maar
schalken en 6000 officieren, zijn krijgsgevangen gemaakt.
Het Bosch vau Boulogue, voorheen en thans.
Elk lezer der dagbladen weet, hoevele en velerlei verwoestingen
de tegenwoordige oorlog in zijn gevolg heeft. Verlies van menschen-
levens, verminkte en kreupele gestalten, gebroken harten en verscheurde
huiselijke kringen, aan den grond geslagen neringen en hanteeringen,
geknakte nijverheid, verwoeste steden en vernielde kunstwerken,