1871. N°. 7.
Zondag 15 Januarij.
29 Jaargang.
BINNENLAND.
HELDERSUIIE
l8Ï
.99,
.49,
EN NIEUWEDIEPER COURANT.
„Wij huldigen het goede.'
Verschijnt Dingsdag-, Donderdag- en Zaterdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaalf 1 ■■10.
M franco per post - 1.65.
Zondag den 15 Jan. vertrekt van hier de West-
Indische mail over Southainpton, per laatsten trein.
Woensdag den 35 Jan. vertrekt van Uier de
Oost-Indische inail via Triest, per eersten trein.
tfj| Vrijdag den 17 Jan. vertrekt van hier de Oost-
Indische mail via Brindisi, per eersten trein.
HELDEE en NIEUWEDIEP, 14 Januarij.
Het aangevangen bombardement van Parijs maakt de
berigten van het oorlogstooneel steeds meer van belang.
Ter kennisneming, verwijzen we onze lezers naar de
rubriek Laatste Berigten, waarin onderscheidene mede-
deelingen desbetreffende voorkomen. We doen echter
opmerken, dat men niet op die berigten bepaaldelijk kan
vertrouwen; vaak loopen die tijdingen uiteen en de inhoud
van vele dier mededeelingen moge ook al op waarheid be
rusten, de volle waarheid behelzen ze gewoonlijk niet. Dit
is zeker: de toestand in Frankrijks hoofdstad is zeer
benard; vrouwen en kinderen zijn reeds door bommen om
bet leven gekomen en zeker is het einde nog niet daar
van de gruwelijke verwoestingen, door het vijandelijk vuur
te weeg gebragt.
Uit de alphabetisclie lijst der in het vorige jaar inge
schrevenen voor de nationale militie blijkt, dat aan de
eerlang te houden loting uit deze gemeente moeten deel
nemen 177 jongelingen.
In eene op eergisteren gehouden bijeenkomst alhier
is besloten tot oprigting eener vaste IJsclub alhier, onder
den naam West-Frisia. Er zullen circulaires worden
rondgezonden, ten einde ieder belangstellende gelegenheid
te geven om toe te treden. Het doel isbescherming van
ijsbanen en bet organiseren van hardrijderijen. Wij twijfelen
niet, of deze vereeniging zal door veler toetreding wel
worden geschraagd.
Een stampvolle zaal, een bestendige aandacht, een
hoogstverdienstelijke uitvoering der onderscheidene nommers
van het programma, ziedaar in enkele woorden een
verslag van het Vocaal en Instrumentaal concert, op gisteren
avond in bet lokaal Tivoli alhier gegeven door de zang-
vereeniging Cecilia en het stafmuziekkorps der Marine.
Gaarne voegen we aan die korte vermelding toe een woord
van hulde aan de beide heeren directeuren, Egbers en
Uit Bordeaux.
941
Gisteren was, zoo wordt van den 2 dezer uit Bordeaux geschreven,
reeds vroeg in den morgen de gansche stad in beweging. Iedereen
wilde het schouwspel genieten der gvoote manifestatie, welke reeds
sedert eenige dagen door aanplakbilletten op de straat was aange
kondigd. Ten spijt van de koude, en in weerwil van de sneeuw,
die de straten bedekte, verzamelden zich mannen, vrouwen en
kinderen op de straten, welke de stoet inoest voorbijtrekken, en
vooral om en bij het gebouw der prefectuur, waar het gouverne
ment zich zou vertoonen. Aan de vensters, op de balcons, tot in
de zolderraampjes toe, overal zag men de belangstellenden zich
verdringen. Bordeaux was het tooneel van zulk eene algemeene
volksbeweging niet meer geweest sedert Lodewijk Napoleon in de
groote en bloeijende stad was gekomen om een beroep te doen op
het vertrouwen der Fransche natie, en haar te verkondigen, dat het
keizerrijk de vrede zou zijn.
De verzamelplaats van de manifestatie was de zoogenaamde cours
d Albert, waar tegen 2 uur de deelnemers bijeenkwamen. Tegen
half drie zette zich do massa, die zich daar had vereenigd, in be-
weging, voorafgegaan door de leden van den municipalen raad en
een aantal officieren der nationale garde. Bij het voorbijtrekken
van het hotel Sarget, waar de heeren Crémieux en Glais-Bizoin
bun intrek hebben genomen, liet zich de kreetLeve liet gouver
nement! Leve de republiek! Leve Gumbetta! hooren.
Een oogenblik later ontstond er eene onbeschrijfelijke verwarring,
daar de optogt stuitte op een digteu hoop nationale garden, die
voor haar uit naar de prefectuur waren getrokken. Het gedrang
was vreeselijkvele personen liepen gevaar onder den voet te ge
raken, van alle kanten ging angstgeschrei op, en menige vrouw
viel flaauw.
Spoedig evenwel werd de orde hersteld en de kreet: Leve de
republiek! Leve Gambetta! kwam als ééne onmetelijke toejuiching
uit die duizende keelen, die meer dan een half uur onafgebroken
aanhield. Hoeden en kepi's werden gezwaaid en verwekten begroe
tingen aan de vensters, die iedereen zich beijverde te beantwoorden.
Lenige vreemdelingen, die op een balcon zich bevonden, weigerden
te groeten, waarop de menigte een woedend: Hoeden af! Hoeden af!
aanhief, en toen een dier lieden, naar men zegt een Amerikaan,
de menigte uitlachte en, om haar te tarten, zich den hoed diep in
de oogen drukte, scheelde liet weinig, of het verbitterde volk had
de deur opengebroken eti het huis vernield. Gelukkig, dat de
vermetele persoon door zijne buren gedwongen werd ijlings het
balcon te verlaten, waardoor de storm spoedig bedaarde.
Intusschen waren de gedelegeerden der manifestatie de prefectuur
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau: MOLENPLEIN, N°. 163.
Weckesser; aan den tenor-solist, den heer J. A. Meijer;
aan den fluitist, den heer Hartering; en in het algemeen
aan allen, die door hunne medewerking hebben bijgedragen
om aan het publiek een zoo genotrijken avond te bereiden.
De gedachte, daardoor te hebben medegewerkt tot leniging
van den nood van behoeftige plaatsgenooten, zij hun een
streelende zelfvoldoening
Voordragt in het Gebouw aan de Vischmarkt, Dings-
dag avond 7 ure, door den godsdienstonderwijzer J. Rinner.
Onderwerp: De toorn Gods. 2 Sam. XXI 1 12.
Werd onlangs van elders als eene bijzonderheid
berigt, dat men aldaar een wilden zwaan had geschoten,
hier werden dezer dagen vier zulke dieren gedood en voor
goeden prijs verkocht.
Ds. Pareau, te Anna Paulowna, ontving dezer dagen
een aangenaam bewijs van waardeering. Namens de
gemeente van Huisduinen, werd hem eene keurige stoel
aangeboden, als blijk van erkentelijkheid voor de wijze,
waarop het consulentschap gedurende de vacaturen aldaar
door hem was waargenomen.
De Ned. Herv. kerk telde op 1 Jan. jl. 48 candidaten.
Den 13 dezer vierde de minister Thorbecke zijn
73sten verjaardag.
Naar men verneemt, is Z. Exc. de minister van
Oorlog, de heer Booms, sedert een paar dagen ernstig
ongesteld en is het den minister door zijn geneeslieeren
verboden zijn ambtsbezigheden te verrigten.
Yan wege het hoofdcomité der Ned. Vereeniging ,/Het
Eoode Kruis" is eene uitnoodiging gerigt aan heeren
geneeskundigen, die genegen mogten zijn hulp te verleenen
op de slagvelden, daar aan die hulp op dit oogenblik
groote behoefte bestaat.
Door de Nederl. Handel-Maatschappij zijn bevracht
voor Amsterdam de volgende 2 schepenLouis August
Constantin en Zaanstroom.
- In alle streken van ons land wordt met nadruk aan
gedrongen op vaccinatie en revaccinatie.
Men schrijft ons van Texel dd. 11 dezer:
vAls een aangenaam teeken des tijds merken wij op,
dat tegenwoordig haast allerwege door het houden van
volksvoordragten wordt medegewerkt tot bevordering van
beschaving en verlichting. Zelfs in het afgelegen dorp
de Koog wordt op die wijze tot genoegen en tot nut dei-
dorpelingen gewerkt. De onderwijzer, de heer C. Klok,
binnengegaan en door Gambetta ontvangen, aan wien zij twee-
adressen hadden overhandigd. De tijd verliep, maar wie zich ver
toonde, niet de heer Gambetta. De menigte werd ongeduldig; het
duurde haar te lang.
Daar binnen onderhield de minister zich met cie deputatiën over
hare adressen, waarvan liet eene hem was voorgelezen in naam van
het republikeinsch comité, dat de manifestatie op touw had gezet,
en het andere in naam der openbare vereenigingen. Het eerste,
ofschoon een bitter verwijt behelzende tegen de reactionaire partijen,
alsmede een hevig protest tegen hen, die er behagen in scheppen
moedeloosheid te verbreiden, erkende toch, dat de republiek, om
zich eerbied te verschaffen, geene maatregelen van geweld noodig
had. Het tweede, dat de heer Sicard voordroeg, bevatte eene reeks
van aanklagten tegen de pers, tegen de beambten, en met name
tegen den heer Challemel-Lacour, den prefect van Lyon, die, op
grond van den moord aan den kapitein Amaud gepleegd, de
openbare manifestatiën had verboden. Gambetta gaf echter aan den
heer Sicard, redenaar in de openbare vereenigingen, ten antwoord,
dat hij, wel verre van het gedrag van den prefect te laken, dat
onbepaald en onvoorwaardelijk goedkeurde, en volkomen bereid was
om in vereeniging met zijn ambtgenooten hem den steun der rege
ring te verschaffen, ten einde door alle mogelijke middelen de
herhaling van de afschuwelijke misdaad te voorkomen, die de stad
Lyon met schrik had geslagen.
Eindelijk verscheen Gambetta op het balcon, hebbende den heer
Crémieux aan zijne linker- en de admiraal Fourichon, benevens
den heer Glais-Bizoin aan zijne regterzijde, terwijl lord Lyons het
schouwspel bijwoonde op het baleon van het hotel de la Paix,
tegenover het gebouw van de prefectuur gelegen.
Zoodra Gambetta zich vertoonde, liet zich de straks vermelde
kreet met verdubbelde geestdrift hooren, zoodat het plein en de
omliggende straten dreunden. Men berekent, dat er circa 50,000
personen bijeen waren. Het was vinnig koud. De minister van
oorlog groette en wilde blootshoofds spreken, maar van alle kanten
ging het geroep op: Dek u! Dek u! De heer Gambetta zette den
hoed op en hield de volgende toespraak:
(/Ten aanhoore van alle hier aanwezige burgers, die den dageraad
van onze overwinning komen begroeten, noem ik ons succes ver
diend, en dat om twee redenen. Vooreerst, omdat Frankrijk op
zich zelf vertrouwt; ten tweede, omdat het thans de eenige staat
is, die in de wereld regt en regtvuardigheid vertegenwoordigt. Dat
het afgeloopen jaar, zoo mogelijk, voor altijd gesloten zij; laat het
voor immer uit ons geheugen zijn gewisclit, dat ontzettende jaar,
waarin een der meest bedorven en bedriegelijke regeringen is ge
vallen en wij aan de fortuin van den aanmatigenden vreemdeling
Prijs der Advertenticn: Van 14 regels 60 cént3
elke regel meer 15 cent.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
houdt sedert November 11. tweemaal 's maantls in het
schoollocaal volksvoorlezingen, die blijkbaar met belang
stelling worden bijgewoond door een vrij talrijk publiek.
De onderwerpen, tot heden behandeld, warenTijd is geld;
bet onvveder; steenkolen en de gasfabriek; het jaar 1672
uit de Nederlandsche en 1870 uit de Fransche geschiedenis.
Bij bet einde van iedere bijeenkomst wordt eene collecte
gehouden, ten behoeve van verarmde dorpsgenooten.
De eerstvolgende lezing is bepaald op Donderdag 2 Febr. a. s.»
De Amsterdamsche Gemeenteraad zal spoedig beraad
slagen over de kwestie of de kermis niet behoort te worden
vervangen door betere volksvermaken.
De heer Amersfoordt, te Haarlemmermeer, deelt in
de Landbouw-Courant mede, dat op zijnen koestal reeds
zes koeijen het kalf verworpen hebben. Er is geene oorzaak
aanwezig geweest waaraan in andere gevallen een dergelijk
feit kan toegeschreven worden, daar de dieren niet met
rogge gevoerd zijn waarin moederkoren was, noch met
bevrozen beetwortelen, evenmin zijn zij aan koude of
ongemak blootgesteld geweest. Hij gist de reden daarin
te bestaan, dat op bet door den natten zomer slecht 'en
vochtig gewonnen hooi zich schimmelplanten ontwikkeld
hebben. Hij wenscht thans te vernemen of ook elders zich
dit verschijnsel voordoet en of microscopische waarnemingen
omtrent deze parasieten gedaan zijn en of welligt carbolzuur
of eenig ander middel tegen de kwaal aan te wenden
zou zijn.
Het Vaderland deelt eenige opgaven mede omtrent
de pokken-epidemie in 's Gravenhage. Daaruit blijkt dat
den 27sten Aug. jl. zich bet eerste sterfgeval voorgedaan
beeft. Sedert is die ziekte langzamerhand z66 toegenomen
dat in November 42 en in Dec. zelfs 204 lijders bezweken.
In do eerste week van Jan. bedroeg bet sterftecijfer der
poklijders 35, eene vermindering dus die welligt aan de
vele inentingen en berinëntingen, die in Nov. en Dec.
zijn verligt, moet worden toegeschreven. In het geheel
zijn tot dusver ongeveer 1000 personen als aangetast opge
geven, waarvan tot 7 Jan. 305 gestorven zijn, dus een
zeer ongunstige verhouding.
Te 's Ilage beeft zicli, onder voorzitterschap van den
gepensioneerd luit. kol. Ch. F. Koch, een comité gevormd
onder de benaming van het blaauwe Kruis, ten doel hebbende
de ondersteuning der krijgsgevangenen van alle natiën.
- De heer mr. Burger, advocaat te Rotterdam, jl Dings-
avond door de gladheid der straten uitgegleden, kwam op
het achterhoofd teregt en overleed kort daarna aan de
gevolgen van dien val.
werden overgegeven. Als wij aan dit jaar denken, vergeten wij
dan niet, dat de tegenspoed, waarmede wij thans nog te kampen
hebben, alleen het werk is van de intriges der Bonapartisten buiten
's lands. Ieder zij voor de geschiedenis verantwoordelijk voor het
deel, dat hij aan rle lotgevallen des lands heeft. In deze stad heeft
eenmaal de man van December, de man van Sédan, de man, die
Frankrijk trachtte te verkankeren, de onvergetelijke logentaal ge
sproken: „Het keizerrijk is de vrede!" Het juk zijner heerschappij,
men moet het erkennen, verdienden wij te torsclien, tot boete onzer
eigen zonden, want niet straffeloos duldt men zóó lang zulk een
gouvernement. Het goede zoowel als het slechte in de geschiedenis
draagt zijne vruchten. Dat wij twintig jaren onder deze regering
onzen nek gekromd hebben, heeft ten gevolge, dat thans onze
roemrijke soldaten op de wallen der hoofdstad den buitenlandschen
vijand moeten bestrijden. Dewijl alle hulpbronnen van grootheid
en inagt in ons land stelselmatig uitgeput werden; omdat wij de
verjongende kracht lieten verloren gaan, zonder welke niets in deze
wereld duurzaam is of op zegepraal kan bogen; omdat wij niet
meer beseften wat pligt en deugd was, daarom dacht men een
oogenblik, dat Frankrijk zou ophouden te bestaan. Doch toen
sproDg de republiek in de bres, voor de derde maal in onze ge
schiedenis, en aanvaardde, de gevaren tartende, haar pligt beseffend,
de taak om Frankrijk te redden. ITet was den 4 September. Met
rassche schreden rukte de vijand naar Parijs. Onze tuighuizen
waren ledig; onze schatten verkwist; ons halve leger was gevangen;
er bestond een dubbel gouvernement: het eene gevangen, het andere
op de vlugt; wij bezaten eene Kamer, wier slaafsch verleden haar
buiten staat stelde het gezag te aanvaarden. Op dien dag kwam
het niemand in den zin de wettigheid der republiek te loochenen.
Eerst later, toen liet gebleken was, dat de republiek Frankrijk's
eer had geredtoen het bewezen was, dat Frankrijk, dank zij dei-
republiek, niet zou ondergaan, dat zij moest zegevieren, dat het
regt zou zegepralen over liet ruw geweld, toen begonnen de
vijanden der republiek, die onder hare hoede veilig waren, de
wettigheid van haar oorsprong te betwisten. Ja, de republiek, die
zich de verdediging en de welvaart des lands heeft aangetrokken,
is onherroepelijk gevestigd. Zij is onsterfelijk. Verwart haar evenwel
niet met de leden van haar regering, wie de drang der omstandig
heden tijdelijk aan het bestuur heeft gebragt. Zoodra zij hare taak
volbragt zullen hebben, dat is: zoodra de vreemdeling uit het land
zal zijn verjaagd, zullen zij hun gezag nederleggen en hunne mede
burgers over hunne daden laten oordeelen. Deze taak, deze zen
ding, zal tot eiken prijs volbragt worden. Ook moeten wij in de
eerste plaats de vrijheid in den volsten zin des woords grondvesten
Vriend of vijand, allen hebben dezelfde regten. Het woord moe'
