>1
1871. N°. 11.
Woensdag 25 Januarij.
29 Jaargang.
ildi
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau: MOLENPLEIN, N". 163.
B I X X E X L A \T I).
bept
cho o|
HELDERSCHE
«i
E\ VIEIWEÜIEPER COURANT,
„Wij huldigen het goede."
Tteri Verschijnt Dingsdag-, Donderdag- en Zaturdag namiddag.
-p Abonnementsprijs per kwartaal1.30.
iii, t n franco per post - 1.65.
Prijs der AdrerteutiVan 1—4 'regels 60 cent,
elke regel meer 15 cent.
Groote letters of vignetten wordqp naar plaatsruimte berekend.
Woensdag den 35 Jan. vertrekt van hier de
1 q, Oost-Indische mail via Triest, per eersten trein.
n Vrijdag: den 37 Jan. vertrekt van hier de Oost-
rweii Indische mail via Brindisi, per eersten trein.
'1. ij
is. Dingsdag den 31 Jan. vertrekt van hier de West-
Indische mail over Southainpton, per laatsten trein.
i f
;ebro
s Lu
1 ft
in f
?r het
HELDER en NIEUWEDIEP, 24 Januarij.
Het jongste nieuws op staatkundig gebied is niet weinig
belangrijk. Immers bevat het de tijding dat de Kamer van
Afgevaardigden te Munchen de verbondsverdragen met 102
tegen 48 stemmen heeft aangenomenverder dat de berigten
ran het oorlogstooneel alweder van nieuwe lauweren, door
de Duitschers behaald, gewagen. Het Fransche Noorder-
leger is, tengevolge der geledene nederlagen, volgens de
berigten uit België, zoo goed als geheel ontbonden. De
minister van Oorlog, Gambetta, beeft zich ijlings naar het
tooneel van dien heftiger, strijd begeven; zijn raad en hulp
zijn daar dan ook hoog noodig. De Duitschers rukken nu
op Kamerijk aan, nadat zij St. Quentin hebben in bezit
genomen en inmiddels hebben zij het bombardement van
Longwy met kracht voortgezet. De mist belette, dat men
op eenigen afstand den brand dezer stad kon waarnemen.
Zwaar is het Fransche leger geteisterdmaar in hun
hopeloozen strijd moeten zij hunne vijanden toch ook gevoelige
slagen hebben toegebragt. De berigten van het oorlogs
tooneel hangen zeer treurige tafereelen op van den toestand
der overwonnenen.
Middelerwijl houdt Parijs stand, ondanks de pogingen der
Duitschers om door beschieten haar tot de overgave te
nopen. Men gist, dat de vijandelijke legerhoofden tot het
bombardement hebben besloten met het doel om daardoor
een oproer binnen de belegerde veste uit te lokken. Tot
nog toe is die toeleg door de flinke houding der bevolking
niet gelukt.
Van nieuwe, ernstig gemeende, pogingen om tot herstel
des vredes te geraken en toch eindelijk eens een einde te
maken aan een zoo vreeselijk bloedvergieten, hoort men in
de laatste dagen weder niets meer. Uit Oostenrijk meldt
men zelfs, dat, hoezeer daar te lande regering en volk
wenschen naar het sluiten des vredes, door het kabinet
van Weenen niet is besloten tot het doen van stappen
daartoe. De mededeelingen, daaromtrent verspreid, berusten
dus niet op waarheid.
De zeildag van Zr. Ms. stoomfregat Admiraal van Wasse-
naer, met bestemming naar Oost-Indië, is bepaald op
4 Februarij.
In vroegere jaren werden lederen winter des Vrijdags
om de 14 dagen volksvoordragten gehouden in het gebouw
voor godsdienstige en zedelijke ontwikkeling in de Nieuw-
stad. Door de zorg eener daartoe van wege het hier
bestaande departement der Maatschappij tot Nat van
't Algemeen benoemde commissie, verbonden zich telkens
eenige sprekers om achtereenvolgens daar op te treden.
Blijkbaar voldeden die volksvoorlezingen niet geheel aan
het beoogde doel en tengevolge hiervan is men dezen
winter daarmede niet voortgegaan. Het voorbeeld van
andere grootere en kleinere gemeenten, waar zulke voor
dragten met vrucht worden gehouden en de overtuiging,
dat de behoefte aan zulke lezingen hier ter plaatse
niet minder groot is dan elders, hebben voorzeker aan
leiding gegeven, dat deze aangelegenheid in de jongste
vergadering van genoemd departement weder is ter sprake
gekomen. Het gewigt der zaak werd niet ontveinsd en
er werd besloten tot benoeming eener commissie van vijf
leden, belast met het uitbrengen van een rapport ter
zake van eene beter aan het doel beantwoordende inrigting
dier volksvoordragten en bepaaldelijk met het oog op de
keuze van een ander, meer aantrekkelijk lokaal.
Het is te hopen, dat de commissie moge slagen in
de keuze van middelen, die zij aan het oordeel der
vergadering zal onderwerpen. Wij houden ons verzekerd,
dat, bij een goede regeling, het publiek, waarvoor deze
voordragten meer bepaald zijn bestemd, zal toonen die
gelegenheden tot nuttige ontspanning wel op prijs te stellen.
Jl. Zaturdag overleed te 's Hage in 74jarigen ouderdom,
de heer J. J. Rochussen, minister van Staat, oud-minister
van Financiën en Koloniën, oud-gouverneur-generaal van
Nederl. Indië, oud-lid van de Tweede Kamer der Staten
Generaal.
65j Bedankt voor het beroep naar Utrecht, door dr.
6.5a A. W. Bronsveld, pred. te Haarlem.
Men schrijft ons uit Alkmaar, dd. 23 dezer:
»In de Bedijkte Schermer, waar de veestapel zeer talrijk
rerd i
uimi
701
in I
val vi
mail
r del
er st
illes i
deii,
»ing
nlijl
3d.
Ie ts
keli
rroot.
Strak
251
prij
leliu
;er.
201
5 ij
62|
82:
76
91
82}
66
84!
21»!
220
211!
205!
79!
218
46}
63}
52}
468
9}
41}
94|
94}
is, heerscht nog steeds de longziekte onder het rundvee.
Wel woedt die ziekte nie't in hevige mate, maar toch zijn
op sommige stallen enkele beesten onteigend en afgemaakt.
De maatregel van afmaken nioge bij veepest en veetyphus
doelmatig zijn bevonden, over het algemeen is men het
vrij wel eens, dat die voor longziekte geen heil kan aan
brengen; die ziekte is te inlieemsch geworden, dan dat men
haar op die wijze zal uitroeijen, tenzij men de geheele vee
stapel afmake.»
Het ijs, dat duizenden genot geeft, maar veel rampen
veroorzaakt, voorkwam jl. Donderdag avond een ontzettend
ongeluk. De diligence van Alkmaar op Hoorn, stortte bij
het dorp Scharwoude van den weg op liet ijs, het onderste
boven. Er zaten 7 passagiers in het rijtuig, welke allen
met zeer ligte verwondingen of kneuzingen vrij kwamen.
Ware het ijs bezweken, dan zouden dc gevolgen verschrik
kelijk zijn geweest.
Men schrijft ons van Hoorn, dd. 23 dezer:
//Gedurende het jaar 1870 werden alhier geboren 338
kinderen, behalve 16 levenloos aangegevenen; 285 sterf
gevallen hadden plaats cn 91 huwelijken werden gesloten.
Ter markt werden aangebragt 7988 stapels kaas, wegende
2,147,313 kilogram, 1348 paarden, 12,283 koeijen, 1959
nuchtere kalveren, 17,685 schapen, 4916 lammeren, 17,602
varkens, biggen en zeugen, 223 bokken, 144 geiten, 3309
kippen, 5060 eenden, 496,855 kip-eijeren en 206,500
eend-eijeren."
Te Haarlem wordt verhaald, dat een der bedienden
van den heer B., houtkooper, buiten die stad, een postduif
heeft opgevangen, bij welke eene missive werd gevonden
van den Franschen minister Jules Favreaan zijnen collega
Gambetta, het berigt inhoudende dat men te Parijs voor
nemens was een uitval te doen op de belegeraars. (Am.C.)
Als blijk van de voorbehoedende kracht der koepok
inenting tegen de pokken, gedurende eenige jaren, deelt
men een voorval mede, dat in November van het vorige
jaar in den geneeskundigen raad van Noordholland werd
vermeld.
Een te Huizen aan de pokken overledene was verpleegd in
de woonkamer van een gezin met acht kinderen, die allen
behoorlijk waren ingeënt. Geen van deze kinderen werd
aangetast!
Bij burgemeester en wethouders van 's Ilage zijn in de
afgeloopen week aangegeven 328 gevallen van kinderziekte.
Bij den burgerlijken stand zijn er in die week 123 aan
gegeven, als aan die ziekte overleden.
In de N. R. C. wordt de vraag geopperd of de
ramtorenschepen of monitors niet gebruikt zouden kunnen
worden om in de rivieren het ijs los te breken, waarop dit
dan spoedig naar zee zou drijven.
Aan een particulier schrijven uit Frankrijk ontleent
de N. R. Ct. het volgende:
Te Parijs zijn uit de nationale gaide afzonderlijke com-
pagniën georganiseerd, die zich met de bediening van de
mitrailleuses belasten. In een dier compagniën dienen de
lieeren Nefftzer, directeur, en Hébrard, administrateur van
do Temps,
Men blijft onverzettelijk besloten, zich tegen de Duitsche
invasie aan te kanten. Tegenspoed en nederlagen ontmoe
digen niet. Men zal zich nog aan velerlei nederlagen
onderwerpen totdat de generaals en de manschappen meer
geoefend zullen zijn. De republiek zal nooit in de ver
brokkeling van het Fransche grondgebied toestemmen. Zij
zal slechts dan vrede sluiten, wanneer Pruissen afziet van
uitbreiding van grondgebied. Zij is bereid al de offers te
brengen, die men verlangt, maar zij zal geen duim grond
afstaan.
Men schijnt, vooral in Engeland, te vergeten dat Frankrijk
met de ontwikkeling van zijne strijdmagt nog slechts een
begin heeft gemaakt. In het voorjaar zal Frankrijk een
millioen soldaten onder de wapens hebben, die over 2500
kanonnen van het zwaarste kaliber beschikken. Met zulk
een vooruitzigt geeft men zich niet over.
Het bombardement van Parijs heeft in gansch Frankrijk
eene verbittering doen ontstaan, waarvan men zich in het
buitenland geen denkbeeld kan vormen.
Het oude Napoleontische cesarisme is dood. God behoede
ons voor het jeugdige Germaansche cesarisme! De vrijheid
in Europa zou zich ander3 gedurende de eerstvolgende
twintig jaren wel het gelaat mogen bedekken
Te Alphen is tot lid der Provinciale Staten gekozen
de heer <1. A. Hoogeveen.
Thijs van den Berg, te Rijperkerk, heeft met hard
rijden op schaatsen binnen den tijd van één jaar, in zeven
prijzen meer dan 1000 gewonnen.
De matroos, die bij Hellevoetsluis door drie straat-
roovers zou zijn aangerand, blijkt die aanranding slechts
verzonnen te hebben om bij zijn vrouw eene reden te
kunnen epgeven voor verwondingen, door hem tengevolge
van een val in dronkenschap bekomen.
In de jongst verloopen week zijn te Utrecht 73
personen overleden. De pokken-epidemie breidt zich, blijkens
officiëele bescheiden, nog altijd uit.
Zekere Aerts, uit Bergeyk, verkocht onlangs te
Eindhoven zijn os op deze conditie: zoo de os 1100 halve
kilo's of daar beneden woog, was het beest zonder betaling
voor den slagter Jacobs, uit Gestel; maar voor elke
halven kilo, die de os meerder zou wegen, moest hij vijf-
en-twinig gulden per lialven kilo betalen. De os werd
volgens afspraak Dingsdag in den stal van Jacobs geleverd
en Woensdag geslagt en gewogen, met het resultaat dat
de os 1083 halve kilo's haalde en hierdoor de slagter het
zware beest voor niets had.
Behalve de heer Verheijen, is te Grave tot lid der
Prov. Staten van Noordbrabant verkozen de heer H. Ver-
straaten, burgemeester van Mi!.
- De predikant te Deure heeft in zijn vrije uren, uit
louter liefhebberij, een sierlijk rijtuig vervaardigd.
De Arnli. Crt. wijst er op, dat bij 't bombardement
van Parijs vooral op de monumenten door het Duitsch
geschut wordt gevuurd. //Graaf v. Moltke schrijft ze
erkent wel, dat het een hopeloos plan zou zijn, de geheele
stad in brand te steken, behalve in het onverhoopte geval,
dat er veel wind is, maar hij meent op die wijze den
trots der Parijzenaars te knakken. Wanneer er veel wind
isGeneraal v. Moltke heeft den wind niet in zijne magt,
en den God der Pruissische legerscharen te bidden om
veel wind, ten einde geheel Parijs in de asch te leggen,
schijnt den veldheer van den godvruchtigen Koning niet
in de gedachte te zijn gekomen." En verder: //Toen de
oorlog aanving, en de Duitsche legers de eene overwinning
na de andere behaalden, zeiden de Duitschers mot fierheid:
//dat hebben onze schoolmeesters gedaan." Zullen zij ook
hun schoolmeesters durven noemen tegenover het brutale
feit, dat onze eeuw heeft gebrandmerkt? Zoo Berlijn ge
bombardeerd ware door de Franschen, en het Neue en
Alte Museum tot het mikpunt waren gekozen der gloeijende
kogels, het zedelijk gevoel zou niet minder beleedigd zijn;
men zou zulk eene schanddaad toeschrijven aan een gebrek
in de opvoeding van het Fransche volk. Men zou de
verklaring alleen willen zoeken in de verregaande ver-
waarloozing van het onderwijs. Maar, hoe zal men het
verklaren, dat een volk, zoo prat op zijn uitstekend onder
wijs, nog grooter gruwel begaat, en Parijs, in welks scha
duw Berlijn niet staan kan, verwoest? En mogt de
verklaring al gevonden worden, waar zal verontschuldiging
te vinden zijn? Van al de misdaden en akeligheden, waar
van men iii dezen oorlog getuige was, is die qntknooping
van het vreeselijk drama nog wel de grootste. De men-
schen, die geslagt worden, zullen na weinig jaren niet
meer worden gemistde welvaart, die geknakt is, zal zich
weder oprigten; de rijkdom, die verloren ging, zal terug
gevonden worden; maar wie geeft de schatten van kunst
en wetenschap terug, die de Pruis, in zijn vernielings
woede, boosaardig en noodeloos vernietigt? Arm Frankrijk,
dat zooveel verliest, maar nog armer Duitschland, dat
zich, na zulk een tijdperk van roem op geestelijk gebied,
zoo verachtelijk maakt en zich voor eeuwig schandvlekt
Eenmaal, als de prachtgcbouwen en kunstverzamelingen
van Parijs zijn bezweken, dan zal de nakomeling met
weemoed wijzen op de plek, waar voorheen zooveel schoons
en merkwaardigs gevonden werdmaar naast het graf van
al dat groote en schoone, zal hij ook op het graf wijzen
van Duitschland's eer; en de groote generaal v. Moltke,
en de groote staatsman Bismarck, en de groote overwin
naar Wilhelm, zullen in éénen adem genoemd worden met
de gebeurtenis, die onze eeuw, neen, de geheele nieuwe
geschiedenis tot blijvenden smaad zal zijnhet bombarde
ment van Parijs."
De burgemeester van Harderwijk heeft Zaturdag avond
van den consul-generaal van Frankrijk to Amsterdam eerf"
brief ontvangen, waarvan de vertaling aldus luidt:
//Mijnheer de Burgemeester!»
//Ik voel mij gedrongen aan u en aan de inwoners van
Harderwijk mijnen hartelijken dank te betuigen voor de
gulle ontvangst aldaar genoten door de twee Fransche
burgers, die de luchtballon //Steenacker» tot u heeft gevoerd.
Die ontvangst is het Nederlandsche begrip van neutraliteit
en van menschlievendheid waardig, en zal ook in Frankrijk
op regten prijs worden geschat. Ik voeg hierbij een post
wissel van 25, u namens de luchtreizigers verzoekende
daarvan het door u gewenschte gebruik te maken.»
De consul-generaal van Frankrijk,
(get. Fabri.)
