Benoemingen, enz.
B U i T E L A i\ 0.
INGEZONDEN.
Marine-Haven Nieuwediep.
SCHAGELt MAliKT van HEDEN.
Sédan voorheen en thans. Bijna een jaar is voorbij, sedert
Sédan beroemd is geworden in de geschiedenissen der vorsten.
Vóór dien tijd las men alleen in reisboeken: Sédan heeft niets, dat
den reiziger belang inboezemt, maar thans, welk een geluk heeft
de fortuin sedert die dagen uitgestort op de kleine grensvesting.
De oorlog heeft het stadje op eene wieede wijze eene goede dienst
bewezen. Sédan leeft geheel op na de ellende en wordt bloeijend
tengevolge van het ondervonden leed. De „wijn van het slagveld"
is een wijnberg voor liet volk geworden, van meer waarde tlan de
Clos Vougeot of het kostelijk vocht van Johaunesberg. Hadden
de bedrijvige inwoners tijd cn genegenheid, dan zouden ze misschien
het standbeeld van Turenne omverhalen en een van den Dood er
voor in plaats stellen als voor den grootsten weldoener en het
beste karakter van Sédan. De bewoners der kleine plaats pingten
hunne uren door to brengen met ann de rivier de Maas laken te
maken en hout te hakken maar thans drijft Sédan een voordeeligen
handel in relieken van dien vreeselijken namiddag, waarin de naam
Napoleon voor de tweede maal uitgewischt werd in eene onover
komelijke hinderlaag en de Fransche legers, behalve dat te Metz
ingesloten was, aan Duitschland zich overgaven. De wereld wist
eigenlijk niets van deze grensvesting, tot dat Moltke's noodlottige
vinger haar op de kaart aanwees en Frits' ferme dragonders en
kanonniers den Keizer en zijne generaals in deze bergengte drongen.
Toen kwam de beker des toomKanonnen vóór, links en regts
braakten verwoesting in de groene valei. Wie trachtten door den
ring van vuur te vlieden, werden in de slagtplaats teruggedreven.
Men ademde rook cn wentelde zich in bloed. Eindelijk tot de
uiterste hulpeloosheid gekomen, ging de witte vlag op en kort
daarop klonk het door de rijen der overwinnaars: „Der Kaiser ist
da!" Ja, zij hadden Ceasar zelf gevangen. En wat is het gevolg
geweest van dit wapenfeit? Sédan levert thans heenderen, kogels,
stukken bommen, bajonetten, gespen, zwaarden met bloed bevlekt,
alles van het slagveld, de groote fabriekVerder heeft Sédan twee
tentoonstellingen: het wevershuis, waar de reiziger in denzelfden
stoel mag zitten, waarin Napoleon zat, terwijl hij met Bismnrck
sprakliet andere is in het Chateau Bellevue, waar de gevallen
vorst en de overwinnende vorst elkander ontmoetten. Bismnrck
was daar ook bij, als een schooljongen zoo als madame Four-
naise zegt den trap opstuivende, dien de overwonnen Keizer
niet dan met moeite beklom. De vier louis d'or, die haar gevallen
heer haar schonk, laat de goede dame nog bekijken. Maar de
grootste vertooning te Sédan is de goedkoopste; deze kost niets.
Men ziet ze over bet geheele veld; de reiziger struikelt er over,
klautert er over eu telt bare veelvuldige, maar eeutoonige versier
selen, als hij de stad verlaat. Het is de groote begraafplaats,
het Aeeldama van lien, die sneuvelden op den noodlottigen 1 Sep
tember 1870. Graven bij vijven, bij tienen, graven om twee
tegelijk te bergen, of twee dozijn of twee honderd of twee
honderd vijftig of zelfs vier honderd graven, zoo veelvuldig als
het hooi in de zomerveldeu zijn om Sédan verspreid en, volgens
de algemeene berekening der landbouwers en tuiniers van Sédan,
maken zij aardig geld van de doode krijgers. De hennep en de
haver staan het zwanrtst op de grafheuvels. De natuur heeft brand
netels en look, gras en klaver geboden, om zoo spoedig mogelijk
die dooden te verbergen. Maar de mensch? „Zie eens, wat een
uitmuntende grond maken die soldaten nu!" zei een boer, terwijl
hij een buitengewoon mootje aardappel uit den kant van zoo'n
heuveltje pikte. Voyez comme elle est belle, cette pomme delcrre!"
Smakelijk eten, wanneer men ziet, dat de knol tusschen de ribben
vau Germaan of Gallier groeide, verslagen om het Fransch-Pruissische
systeem op te lossen.
n' Er wordt dan ook nog in geen enkele gemeente gezorgd
,emee F00r g0ed drinkwater, voor een goed riool- en afvocrstelsel
S011 m voor goede woningen. Toch moet men trachten het
'f! revaar eener naderende epidemie te verkleinen, en waar
mkunde of onwil de noodige voorzorgen doen verzuimen,
wet noodig, om be-
e
ragt.
lucL s eene algemeene verordening, eene
ien vi ichermende maatregelen voor te schrijven,
igkon Ook het N. v. d. Dag zegt van het wetsontwerp o. a.
ie ove ,Broeders, 't past ons dit wetsontwerp met eerbiedigen
m me: .rust te begroeten, door alle artikelen heen dreunt de doods-
dagui [lok. Tusschen alle regels door fladderen de lamfers der
Roya Usprekei-3 of waaijen de pluimen der lijkkoets, 't. Is
'aclite imners het hoorngeschetter van vijandelijke legerbenden,
s. I hetwelk wij daar vernemen? Het luidt als eene proclamatie
talrijl ran den vorst des doods, die komt aangereden op zijn valen
Vlomu ilepper, met de zwarte vaan in de eene en het bloedige
iet tot nvaard in de andere handToch is 't een goede, een
en, dj ezegende wet, die in een lang gevoelde behoefte voorziet,
■je. (V ie reeds als ontwerp een voorbeeld geeft aan de geheele
ie wit at'e' Dit ontwerp is een cordate uitspraak, dat het laf en
e luci inmannelijk is, het gevaar niet onder de oogen te durven
enkel 'envo'gens voorschriften der struisvogel-politiek,
en 0]|e telegrammen van het slagveld te vervalschen. Als de
lest 2 iholera in Europa is, als de pokken onze landgenooten
eeds bij honderden hebben geveld, als het bewezen
i dat de kermissen broeinesten van zedeloosheid en
e'sbla pidemische invloeden mogen lieeten en de meerderheid
stuuj inzer gemeentebesturen met al haar autonomie te hang, te
en 111 laperig, te ongedecideerd is om cholera en pokken en
erpen ;ermiSSen en vooroordeelen flink aan te pakken en te zeggen
een.!iraar 't op staat dan noem ik 't een zegen, als onze
een1 sinister van Binnenl. Zaken de hand aan het zwaard legt
m een legerorganisatie uitschrijft bij de wet. Om dit ont-
voo rerp vergeven en vergeten wij al wat er indertijd bij het
jo. a. roeden van de veeziekte gebeurd is. Ook begrijpen wij
Carei iu, wat de minister Thorbecke bedoelde, toen hij met 't
IkunJ «weer op schouder in de Kamer kwam. Ha, excellentie!
nvt 1 ij wildet liet bijgeloof en de traagheid en het klein-kramer-
happ jk eigenbelang gaan bevechten. Wij begrijpen u nu. Bravo
Ie vo Op de laatste vergadering van de Suez-Kanaal-
ilaatschappij is magtiging verleend tot het sluiten eener
itoffajgeldleening van twintig millioen francs,
ibragl Dü Antwerpsclie Précurseur meldt de ontvangst van
vo%eel blijken van erkentelijkheid voor het goede onthaal te
ntwerpen ten deel gevallen aan de Nederlanders, daar
ve s' ;ekomen om het gebeente van de in 1832 op de Citadel
®n£e rcdoode officieren af te halen.
Uit Charlois wordt gemeld: Onder de vele nuttige
perktuigen, welke in deze streken hij veehouders en land-
ouwers dagelijks meer in werking komen, behoort ook de
elfwerkende koemelker, welke wegens haar eenvoudige
samenstelling zij bestaat hoofdzakelijk uit zilver en
,*'u uttaperclia, door iedereen kan gebruikt worden, en
oor spoedige en geheel onschadelijke werking bijzonder
k..zl( 'oldoet.
■fik
udei
rindf
we
)erei
;t ni
es wi
zon
unnf
:t vi
;e lii
rit
blei
vei
edel
ueui
va
iego
ur I
vitei
[end
iend
dijk
iscli
vei
ev
zor
and
mei
dijk
ikct
rka
ir
n d
s d
da
aer
all
aak
ou
nen
gin!
oor
Tot iuit.-generaal is benoemd de gen.-majoor W. II. Doorman,
lid van het TIoog-Militair geregtshof.
De luit. ter zee 1ste klasse E. L. Ehnle, de luit. ter zee 2de
klasse G. J. Buyskes, M. A. Medetibach, C. J. de Jong en de
iffic. van adm. 3de klasse J. F. de Vries, allen behoord hebbende
tot het escader in Oost-Indie, en van daar den 19den dezer in
ondf Nederland teruggekomen, zijn met dien datum op non-act. gesteld,
gd t
F r a n k r ij li.
De te Parijs achtergebleven paarden van den ex-*Keizer
e zijn jl. Zaturdag aldaar verkocht, meerendeels tot zeer liooge
J prijzen, schoon het de minste uit de keizerlijke stallen
waren; vele werden voor den heer Thïers aangekocht. De
overige rijtuigen van Napoleon III zullen op morgen
(St. Sédan) 1 Sept., verkocht worden.
De heer Harris Posier, een vermogend Amerikaan,
heeft, zoo deelt althans de Parijsche Liberté mede, het
izeijaanbod gedaan om op eigen kosten het paleis der
Tuileriën te herbouwen, onder de eenige voorwaarden: 1.
dat een der vleugels zijn naam drage; 2. dat hem, levens
lang, gewaarborgd worde het bezit van een appartement
dat het uitzigt heeft op de tuinen en voorts een uitnoodiging
voor alle plegtigheden en feestelijkheden die er gegeven
zullen worden „door alle regeringen die elkander eventueel
raogten opvolgen."
Admiraal Labrousse, een verdienstelijk marine-officier,
heeft een einde aan zijn leven gemaakt.
Het gepantserde schip Marengo te Toulon,ontvangt
een monumentaal roer, welks zwaarte op 10,000 kilogram
geschat wordt. De kosten zijn naar men zegt 200,000 francs.
Engeland.
De haringvisscherij op de Iersche kust is dit jaar zoo
voordeelig als hij sinds 20 jaar niet geweest is.
Het klaauwzeer onder het vee neemt in Engeland,
maar vooral in Ierland, steeds toe.
D u i t s c li 1 a n d.
De Neue Freie Presse meldt, dat te Gastein een
vrede-verbond tegen eiken toekomstigen verstoorder van
den Europeschen vrede tot stand gekomen is, en dat tot
hetzelve voorloopig niet slechts Oostenrijk en Duitschland,
maar ook Italië en welligt ook Rusland behooren.
Uit Metz wordt berigt, dat naarmate de bewoners de
stad verlaten om zich in Frankrijk te vestigen, de Duitsche kolo
nie aldaar uitbreidt, terwijl de affaires van vertrekkende Fran-
schen door nieuw inkomende Duitschers vervangen worden.
Gedurende de week van den 18 tot den 25 Aug.
zijn te Koningsbergen 329 personen, waaronder 127 kinderen
aan de cholera gestorven.
Volgens het Wiener Medicinische Woclienschrift, zijn
in de Weener hospitalen drie gevallen van cholera voor
gekomen, allen met doodelijken afloop.
lijk
Italië.
De bladen maken een brief van den generaal Garibaldi
aan zekere mevr. Pieromaldi, te Ravenna, openbaar, waarin
hij, in antwoord op het van haar, als mede bestuurster van
een Verbond, hetwelk „den oorlog aan den oorlog, aan het
militarisinus, aan de doodstraf en het duel verklaart,"
ontvangen diploma van lidmaatschap, de meening ontwikkelt,
dat liet bedoelde Verhond, immers wat den oorlog betreft,
eene hersenschim najaagt. Zonder oorlog, schrijft hij, zou
Italië nooit zijne eenheid en onafhankelijkheid hebben
verkregen, en hij voorziet, dat het de sleutels der Alpen,
die Italië nog moet verwerven, liet landschap Trente, niet
dan door goweld in zijn bezit zal krijgen; terwijl aan den
anderen kant een oorlog tusschen Italië en het door de
ultramontanen en chauvinisten onophoudelijk tegen liet nieuwe
Italiaansche koningrijk opgeruide Frankrijk insgelijks onver
mijdelijk moet worden geacht zoodra dat rijk weder over
liet millioen soldaten zal kunnen beschikken, hetwelk zijne
nieuwe militaire organisatie het verschaffen zal. De gene
raal meent, dat het, onder die omstandigheden, onvergeef
lijk zou zijn, zich niet ten oorlog voor te bereiden, te
meer omdat hij er zich van overtuigd houdt, dat^ Italië
thans niet in staat zou zijn een oorlog te voeren, deels
wegens zijne gebrekkige legerorganisatie, maar deels ook
wegens het overwigt, 'twelk de geestelijkheid aldaar uitoefent.
De schrijver vaart, als naar gewoonte, met heftigheid tegen
de priesters uit, wien hij de schuld geeft zoowel van den
Krim-oorlog als van den Duitsch-Franschen oorlog. Zijne
conclusie is: oorlog thans, en als Italië zich geconstitueerd
heeftthans, oorlog tegen de priestersen heeft Italië deze
teregtgezet, dan moet het wel niet zelf aanvallenderwijs te
werk gaan, maar de aanvallers zullen dan, meent de gene
raal, niet uitblijven.
Amerika.
Te New-York verschijnt sedert 1859 een geïllustreerd
Journal, „the illuminated quadruple constellation," welks
formaat de reusachtige grootte heeft van 300 tot 210 centi
meters. De houtsneden, die het levert, zijn twintig tot
dertig maal zoo groot als de dubbele platen in onze gewone
illustratiën. Evenwel verschijnt dit tijdschrift slechts ééns
in het jaar en geeft in woorden en afbeeldingen een totaal
overzigt der gebeurtenissen van het vervlogen jaar.
De New—York Tribune meldt, dat misstres Bloomer,
die zich 20 jaar geleden naam gemaakt heeft door het
invoeren van mannelijke vrouwenkleedei'en en de baan-
breekstër was van de emancipatie der vrouw, tegenwoordig
stil leeft in den staat Kansas, te midden van een talrijk
kroost op eene zeer bloeijende landhoeve.
-De stoomketel van de Steamer Ocean Wave is op
de hoogte van Mobilé gesprongen, 70 der opvarenden zijn
daarbij gedood of gekwetst.
Mijnheer de Eedacteur!
Wil u zoo goed zijn bijgaand schrijven in uw veelgelezen blad
op te nemen.
De ondergeteekende acht zich verpligt Texel's ingezetenen in te
lichten omtrent zijne werkkring als eilandsdoctor, daar men tegen
woordig bij de alhier heerschende pokken-epidemie zich van die
betrekking geheel iets anders voorstelt dan ze is.
Enkelen beweren (om welke reden zullen we buiten 't spel laten,
't wordt door velen zoo aangenomen), dat ieder poklijder door mij
in kwaliteit van eilandsdoctor moet worden behandeld. Deze opvat
ting is geheel en al onjuist. Mijne instructie luidt aldus
„Aan den eilandsdoctor wordt alleen opgedragen om de genees
kundige praktijk der algemeene armen aan den Burg waar te
nemen." Volgens besluit van den raad worden onder algemeene
armen alleen zij verslaan, die in het geslicht van liefdadigheid
alhier zijn opgenomen, of zij, die tot geen der erkende kerkgenoot
schappen behooren en toch geneeskundige hulp behoeven.
De tot dusverre behandelde poklijders behoorden geen van allen
tot deze rubriekik was dus niet verpligt ze als eilandsdoctor
te helpen.
En mogt het scherpziend oog van dezen of genen dwarskijker
in dit schrijven misschien een reden vinden, dat ik mij zooveel
mogelijk voortaan van de behandeling van lijders aan besmettelijke
ziekten wenscli te onttrekken, dan heb ik hem te antwoorden, dat
mijn humaniteitsbegrip nog gaat boven beschreven weiten of ver
ordeningen, doeti dat ik door niemand wil gedwongen worden iets
te doen, wat ik niet volgens mijne instructie zou moeten.
Die de schoen past, trekke hem aan.
Vu; Dw. Dienaar,
Dr. J. E NS ING.
Zeilklaar liggende en vertrokken Schepen Groote Vaart
Aankomst. Vertrek. Schip. Gezagvoerder. Bestemming.
27 Aug. 30 Aug. Willem Jacobus. H.W.deVries. Suriname.
SI Aug. Aletta Augusta. J.A.Tinholt. Samarang.
PER TELEGRAAF.
Paarden f
Ossen
Stieren
Gelde-Koeijen -
Kalf-Koeijen
Vaarzen
Hokkelingen
Nucht.Kalveren -
VetteRammen -
Schapen
30 al 00
a
70 al40
70 a260
a
160 a200
70 al05
15 a 20
30 a 40
12 a 34
a 19
20
6
60
Lammeren f 14
Bokk. en Geiten -
Magere Varkens- 8
Biggen - 3
Eenden c. 3 a
Kippen - 40 al50
Boter per kop -100 allO
Kaas per IC.G. - 35 a 4-5
Kip-Eijeren per 100 -300 «310
Ëend-Eijeren - a
Weerkundige Waarnemingen te Helder (Landskeet).
VI
V)
3
b£
3
Uren.
Windrigting
en
Kracht.
Barometer
mm.
Thermometer
C.
Vochtigh.'
procent.
Toestanp
van
de
zee.
Stand.
Afw.
Stand.
Afw.
30
12
otz. 4.6k.
765.60;t 4 81
19.8
t i.o
0.76
Slechtw.
31
8
zw. 4.0„
762.52
f 1.72
18.3
t 1-5
0.90
u
31
12
zwtz. 6.0„
763.03
t 2.23
20.4
t 1-7
0.85
Weersgesteldheid: 30Aug.l2 u. Ligthewolkt, mooiweer.
31 Aug. 8 u. Digtbcwolkt, goedweer.
3lAug.12 u. Ligthewolkt, beneveld, mooi.
Maar zie, de held en veroveraar komt! Getuig van hem, Homburg
en Ischl, van hem, die door de roode ruïnen van Sédan Keizer
werd. Hij gaat, hij ziet, hij leeft. Een krijgshaftige oude lieer,
op een top een Koning en zoo natuurlijk vereenigd met zijn uniform
of zijn uniform met hem, dat de goede menschen zuiver verlegen
staan, wanneer zij Z. M. voor een enkele maal in een gewoon,
fatsoenlijk burgermanskleed zien. Nagaande hoe geweldig de oorlog
was, hoe snel zijne slagen elkaar volgden, hoe groot de winst was
door Duitschland en zijn Keizer behaald, komt het publiek tot de
meening, dat zulk een veroveraar, zulk een type van een geweldenaar
voor het aangezigt des Heeren, zulk een Nimrod, komen en gaan,
eteu en slapen moet in volle wapenrusting. En nu daar ziet
ge hem, gezwartrokt, gewitdast, babbelende met dame3, hoorende
naar Patti en drinkende bronwater met de noodige grimassen. „Nu,
wat zou dat?" vraagt de een of andere man van feiten. Wel, niets
bijzonders; maar, wanneer het veld van Sédan eu de overwinnaar
Wilhelm, hoorende naar Patti, zoo bij elkaar komen, dan komt
men onwillekeurig tot de vraag: Waarom kon; in den naam der
menschheid, Keizer Wilhelm Patti niet gehoord hebben, zonder
eerst al die arme duivels te laten doodslaan, die nu zoo geduldig
de aardappels voeden? Het is best, dat ruziemakers teregt gezet
worden, bet mag voor eeuwig verordineerd zijn, dat de Rijn een
Duitsche rivier moet wezen, maar moet dan altijd de regtvaardigheid
met bloed worden gekocht? Wat een slechte koop is toch die hclscbe
ultimo, ratio des oorlogs! Wat geeft het? Wat is de netto winst?
De geschiedenis antwoordt een levendigen handel in merk
waardige relieken te Sédan en te veel mest voor de aardappel- en
haverakkers.
Een kijkje op Nieüw-Caeedonië. Nieuw-Caledonie, een
Fransche kolonie, bestemd om de veroordeelde Communards te ont
vangen is een langwerpig eiland in de Stille Zuidzee, ten westen van
Nieuw-IIolland. Het ligt digt bij de Loyalty Isles, niet ver van Tahiti
eu werd het eerst bezocht door den beroemden kapitein Cook. Het
werd bewoond door een krachtig menschenras, genaamd de Kanacks,
beter gevormd en krachtiger dan de inboorlingen van Nieuw-
Hollaud. Zij waren kanibalen en kapitein Ëntrecnstenux, de Fransche
kominandnnt, die in 1792 het eiland bezocht, om te onderzoeken,
wat er met La Perouse gebeurd was, zag een aantal hoofden op
palen gestoken, terwijl een menigte Kanacks om de palen geschaard,
bezig was de ligchamen op te eten. Zij dachten natuurlijk, dat
Europeanen ook kanibalen waren, want de Kanacks waren zoo
innig aan bun oude gewoonten gehecht, dat zij zich niet konden
voorstellen, dat meu zonder deze gewoonten bestaan kon. Zij vatten
dan ook den grootsteu eerbied op voor de Engelschen, nadat zij
eenige Engelsche matrozen pekrlvleescb hadden zien eten, en zij
zich overtuigd hadden, dat de groote beenderen van het mndvleesch
toebehoord hadden aan een ras van reuzen, dat de Engelschen over
wonnen hadden, 't Ras van kanibalen is bijna geheel uitgestorven.
De tering maait hen weg cn de heer Garnier wijt dit aan het
buitensporig gebruik, dat de inlanders vau tabak maken. Sterke
drank haten zij, maar de tabak, dat andere gift der beschaafde
Europeanen, blijkt doodelijk voor hen te zijn. De Franschen hebben
er een stad gebouwd, Noumea. Eerst werd er een fort aangelegd,
ongelukkig 8 mijlen verwijderd van de plaats, waar water was,
zoodat men in dit tropiescli klimaat alleen op regenwater moest
rekenen. Toch is om 't fort een stad gebouwd. Maar dat is
weder geschied op last uit Parijs, waar men een plan maakte cn