Woensdag 8 Januarij. 31 Jaargang. 1873. N°.4. BEKENDMAKING. 1 8 7 2. Uitgever A. A. BAKKER Cz. Bureau: MOLENPLEIN, N°. 163. HELDERSCHE E\ MEUWEDIEPER COURANT. ,W ij huldigen het goede," .- Verschijnt Dingsdag-, Donderdag- en Zaturdag namiddag. Abonnementsprijs per kwartaal ƒ1.30. franoo per post - 1.65. Prijs der Advertentiën Van 14 regels 60 cent. elke regel meer 15 cent. Groote letters of vignetten worden naar plaatsrnïmteberekend VERTREKDAGEN DER BRIEVENMAILS: Naar Ooat-lndië: via Triest 21 Jan. 's avonds 6 u. 25 m. Marseille 16 Jan. 's avonds 6 u. 25 m. u i, a Brindisi 9 Jan. 's avonds 6u. 25 m. West-lndië: viaSouthampton 15 Jan. 's morg. 6 u. 25 m. Suriname via St. Nazaire 4 Febr., 's avonds 6 u. 25 m. Kaap de Goede Hoop: 8 Jan.,'s morg. 6 u. 25 m. „na g via Triest 22 Jan. 's m. 6u.25m. Het GEMEENTEBESTUUR van den HELDER brengt ter' kennis van de belanghebbenden, dat het den Koning, bij besluit van den 16den December 11., No. 29, heeft behaagd te bepalen dat, met wijziging in zooverre van bet voorgesehrevene in art. 12 van de instructie, vastgesteld bij Z. M. besluit van 17 Januarij 1862, No. 101, de recruten, beneden den ouderdom van 18 jaren, (tam boers enz. daaronder begrepen), zich voor vijf jaren kunnen verbinden. Het Gemeentebestuur voornoemd, Helder, STAKMAN BOSSE, Burgemeester, den 4 Januarij 1873. L. VERHEY, Secretaris. m. In Duitschland duurde de strijd op kerkelijk gebied voort. De oud-Catholieke beweging in Beieren, Baden en Rijnpruisen nam in omvang toe en verkreeg meerdere organisatie, toen de afgescheidenen den oud-Koomschen aartsbisschop van Utrecht als wettig geestelijk gezaghebbende, en deze hen wederkeerig als zijne onderhoorigen erkenden. Maar niet alleen onder de ingezetenen deed zich de werking van (het nieuwe kerkelijk leerstuk der onfeilbaarheid gevoelen, ook de regeeringen en het Rijkbestuur werden meer én meer in deze kwestie betrokken. De moeilijkheden met de bissehoppen, ontstaan door de openlijke excommunicatie van een paar godsdienstleeraars aan 's lands gymnasia, die geweigerd hadden het nieuwe leerstuk te omhelzen, eene daad, waardoor de Pruisische regeering genoemde ambte naren in hunne burgerlijke eer gekrenkt achtte, namen toe; de legerbisschop Namszanowski werd, wegens zijne hande lingen tegenover garnizoenspredikers die de onfeilbaarheids- leer vijandig waren, als veldproost geschorst en disciplinair vervolgd. Een wetsontwerp, waarbij aan de geestelijken het ambtshalve door hen uitgeoefende schooltoezicht ont nomen werd, ondervond ook van de rechtzinnig-Protes- tantsche zijde i heftigen tegenstand, maar werd niettemin, vooral door den invloed van Prins Bismarck, aangenomen. Nog krasser maatregel nam de Rijksdag na het gezag dezer Vergadering tot het gansche gebied van wetgeving te hebben uitgestrekt, door de Jezuïeten van het geheele Duitsche grondgebied te verbannen. De Paus, die reeds geweigerd had den kardinaal van Hohenlobe als Dnitsch gezant te Rome te ontvangen, verklaarde in eene toespraak aan het Duitsche leesgezelschap aldaar, „dat zich weldra het steentje van den berg zou losmaken, 'twelk den voet van den kolos zou verpletteren," en in zijne dezer dagen gehouden allocutie deed hij al het gewicht zijner verbitte ring en verontwaardiging op Duitschlands regeering neêr- komen. Of het nieuwe keizerrijk verstandig gehandeld heeft dopr, in plaats van de banden tusschen Kerk en Het stoomschip van den heer Bessemer. Sedert eenigen tijd bestaat het voornemen om tusschen Dover en Calais schepen in de vaart te brengen, waarop de passagiers geen last van zeeziekte zouden hebben. Twee scheepsbouwkundigen hebben ieder eeu plan ontworpen en strijden ieder voor hun eigen stelsel: de heeren Bessemer en Dicey. Wiens plan de voorkeur verdient, schijnt a priori moeijelijk uit te maken en om tot een eiude van het geschil te geraken, stelde de Pal! Mali Gazette eenigentijd geleden voor,datiederderheerenmnar eenschip volgens zijn model zou laten bonwen, in de vaart brengen en bij het ruwste weer een -proeftogt zou laten doen met een aantal passagiers aaa boord. Wat de heer Dioey voornemens is schijnt nog niet bekend, althaDS mgn verneemt daarvan niets, doch de heer Bessemer is reeds tót uitvoering overgegaan en heeft volgens zijn ontwerp een sohip op stapel doen stellen, hetwelk zelfs binnen korten tijd zal gereed zjjn. Het heeft een lengte van 360 bij een breedte van 65 voet, terwijl het met volle lading slechts 7| voet diepgang zal hebben, zoodot het gemakkelijk in alle havens kan binnenloopende snel heid wordt berekend op 20 mijlen per uur. In het midden van het scjiip zal zich een hangende kajuit of salon bevinden, die het karakteristieke gedeelte van het vaartuig zal uitmaken en 70 voet lang, 30 voet breed en 20 voet hoog zal wezen. Het denkbeeld van den heer Bessemer is om dit salon geheel onafhankelijk te maken van de beweging door de golven veroor zaakt. Men stelle zich een vloer voor, die aan de uiteinden en op twee andere plaatsen van zijn lengte-as rust op ronde stalen assen. Staat los te maken en flinkweg tot beider scheiding over te gaan, een strijd met Rome aan te vangen, zal de tijd moeten leeren. Dat het in dien strijd al zijne volharding zal behoeven, maar dat het ook van geen wijken zal willen weten, blijkt uit voorteekenen genoeg. Hoe de aanneming der kreitswet voor Pruisens oostelijke provinciën afstiet op den tegenstand van het reactionaire Heerenhuis, en hoe dat verzet door de benoeming van nieuwe pairs gebroken werd, ligt nog versch in het geheugen. De Rijks-kanselier, Prins Bismarck, trok zich, na zijne in het voorjaar behaalde parlementaire overwinningen, tot herstel zijner geschokte gezondhfeid naar Varzin terug, en werd onlangs van zijn ambt als president-minister ont heven, zonder daarom zijn invloed op den gang der regeerings- aangelegenheden in Pruisen te verliezen. Pruisens nabuur, Rusland, vierde door schitterende feesten en nuttige stichtingen het feest van zijn duizendjarig bestaan. Van de banden van het tractaat van Parijs ontslagen, ver sterkte het zijn strijdkrachten in de Zwarte zee. In Midden- Azië ging het voort zijn gezag en zijne grenzen uit te breiden, ten koste van de onafhankelijkheid der tartaarsche stammen. De gehouden tentoonstelling te Moscou gaf een overzicht van den maatschappelijken en industriëelen toe stand des Rijks, en het congres voor de statistiek te Petersburg gaf aanleiding om de vreemde leden met vorstelijke en Oostersche gastvrijheid te onthalen. In het derde Europeesche keizerrijk, de Oostenrijksch- Hongaarsche monarchie, waarvan reeds in de eerste helft des jaars uitgestrekte gedeelten in Hongarije, Boheme, Moravië en Silezië- door geweldige overstroomingen bezocht werden, bleef eene bevrediging van de Czechen, Polen en Tyrolers tot de vrome wenschen behooren. De beide eerste volken bleven de erkenning hunner nationale rechten eischen en gedurende eenigen tijd scheen het, alsof men tmet Galicië tot een vergelijk zou geraken. Van eeu vergelijk met de Czechen bleef men meer dan ooit verwijderd, dewijl de regeering eenige krasse maatregelen nam tot onder drukking van het verzet der ontevredenen, die dan ook als één man zich onthielden van deelneming aan de ver kiezingen voor den nieuwen Boheemschen Landdag, zoodat in deze vergadering alleen het Duitsche gedeelte der be volking vertegenwoordigd werd. Voor Tyrol bleek de tegenwoordige cis-leithaansche regeering nog veèl te vrij zinnig, de clericale leden verlieten den Landdag, en deze moest, als het vereischte aantal leden niet meer bezittende, gesloten worden. In weerwil van dit alles, namen de landen der Oostenrijksche monarchie zeer in ontwikkeling én welvaart toe, en de ruimschoots vloeiende inkomsten gaven het uitzicht, dat het gewenschte evenwicht in de financiën eerlang zal bereikt worden. Oostenrijks vroegere vijand, Italië, leed bij voortduring aan dezelfde kwaal, die reeds verschillende ministers van Financiën wanhopig maakte, geldgebrek, gevolg der ont zaggelijke schuld, door oorlogen en omwentelingen ver oorzaakt, en van de vele uitgaven om het jonge koningrijk kracht en sterkte te geven. Evenwel namen ook daar, door verlevendiging van handel en nijverheid, de inkomsten beduidend toe. De betrekkingen tusschen de geestelijke en Wereldlijke, op het Vatikaan en op het Quirinaal zetelende Vorsten bleven even gespannen; de aan het Parlement voorgedragen wet om de bepalingen op de geestelijke corporatiën ook op de provincie Rome toe te passen, zoo- Deze vloer zal rondom zijn lengte-as kunnen draaijen of slingeren, als een balans. Op den vloer plaatst men gewigteH om hem in evenwigt te houden en het draayen gemakkelijk te maken. Tot zekere hoogte is nu het probleem opgelost; het schip slingert om zijn as, en de vloer slingert om den zijnen; de kwestie blijft nu ndg om de beweging van schip en kajuit zoo te combineren, dat de laatste sleeds horizontaal blijft en ongevoelig voor de beweging van het schip: Tegelijkertijd echter moet men bedacht wezen om de draaijing van de kajuit te beletten door de beweging der passagiers, die er in rondwandelen en zioh van de eene naar de andere zijde begeven, of die ook zou kunnen ontstaan door de drukking van den wind op den zolder. De heer Bessemer heeft dit trachten te regelen door (tan iedere zijde van de as, onder den vloer, cylinders met water «n een pompzuiger te plaatsen; naarmate het gewigt aan de eene zijde toeneemt, zal de werking der hydraulische drukking het even wigt herstellen, hetwelk door de vermeerdering van het gewigt aan de eene zijde, waarheen zich de passagieTs zullen hebben begeven, zal zijn verbroken. De hydraulische persen zullen de kajuit steeds in een horizontale positie houden en zij zijn zoo ingerigt en zoo geplaatst, dat zij door een enkel persoon kunnen worden geregeld, die slechts een hefboom behoeft te bewegen. Op deze wijze wordt dekajuit geheel onafhankelijk gemaakt van de slingering van het schip op de golven. Een massa van 70 tot 80 tonnen zal steeds in geheel horizontale positie worden gehouden en om haar eigen as kunnen draaijen; zij zal geheel geïsoleerd zijn. De wanden der kajuit zullen ongeveer vijf voeten verwijderd blijven van de zijde van het schip. De passagiers zullen niets mérken van het stoeten der golven. danig dat de kloosters opgeheven worden met uitzondering van die der generaals der geestelijke orden (de bezittingen van alle zullen in inschrijvingen op het grootboek gecon verteerd en de inkomsten niet aan hare oorspronkelijke bestemming onttrokken worden), vergrootte nog de ver wijdering en het bewijsstuk van de inschrijving der pauselijke dotatie op het grootboek werd met hoogheid afgewezen door den Kerk-Yorst, die geene gunsten wil aannemen van de regeering, welke hem zijn grondgebied ontnomen heeft, maar de liefdegaven verkiest, die uit alle oorden der wereld hem toegezonden worden. Leden vele streken des lands door hevige overstroomingen, de om streken van Napels werden geteisterd door eene geduchte uitbarsting van den Vesuvius, bij welke mede vele menschen omkwamen. Het overlijden van den bekenden Mazzini en het overbrengen van zijn stoffelijk overschot naar Genua verwekte groote deelneming en belangstelling; men wilde in den rusteloozen samenzweerder den grooten patriot vereeren. Engeland ondervond, bij zijne kolossale mijnwerken en fabriekmatige ondernemingen, meer dan eenig land de nadeelen der arbeidstakingen. Met Australië werd het telegrafisch verbonden, aan de Kaapkolonie, waarvan de gouverneur het diamantgebied aan den Oranje-Vrijstaat ontnam, schonk het zelfbestuur. Met Ierland kwam het niet verder; wel vernam men daar minder dan vroeger 'van agrarische misdaden, maar de beweging ter verkrijging van een eigen Iersch Parlement nam in uitbreiding toe en gewoonlijk werden de candidaten der home-rule tot leden van het Lagerhuis verkozen. Een geweldig oproer te Belfast bewees hoe vijandig de Protestanten en Catholieken in Ierland tegenover elkander staan, en hoe de staatkunde er door de godsdienst beheerscht wordt. De Roomsche geestelijkheid kantte zich meer en meer aan tegen de bestaande regeling van het onderwijs. Ook in Engeland was de onderwijskwestie, vooral de vraag van sectarisch 'of niet-sectarisch onderwijs, in weerwil der pas 's jaars te voren ingevoerde schoolwet, levendig aan de orde. In het Parlement werd eene schoolwet voor Schotland be handeld en voorts eene wet tot invoering der geheime stemming voor de Parlements-verkiezingen, de zoogenaamde ballot-bitt, welke eerst na langdurige onderhandelingen en wederzijdsche inwilligingen van Hooger- en Lagerhuis tot Stand kwam, en in de toepassing een uitmuntend middel bleek te zijn tot voorkoming der vroeger bij de verkiezingen gebruikelijke vechtpartijen. In de Yereenigde Staten van Noord-America was de meest belangwekkende gebeurtenis de herkiezing van den generaal Grant tot President. Nopens de gemeentelijke administratie van Nieuw-York kwamen ongehoorde schan dalen aan het licht, Boston, dat een Americaanscli-kolossaal muziekfeest gaf, en sommige andere steden leden door geweldige branden. De President van Mexico, Juarez, overleed, die van Peru werd vermoord. Zweden en Noorwegen verloren hunnen Koning, die door zijnen broeder werd opgevolgd. De vervanging van den clerikalen gemeenteraad te Ant werpen door een liberalen, het schuttersfeest té Gent en het prehistorisch congres te Brussel, de moordaanslag op den Koning van Spanje, de processen tegen de Parijsche communisten en tegen de bedriegelijke leveranciers van het Fransche leger, de uitzetting van Prins Napoleon, de Zooals men ziet, heeft de heer Bessemer zich alleen bekommerd om de slingeringen en schommelingen van het schip om zijn lengte-as. Hij onderstelt, dat het stampen- en voor- en achterover hellen van het schip voor een vaartuig van 350 voet lengte, dat met een snelheid van 20 mijlen per uur loopt, in het Naanw van Calais van weinig beteekenis is. Dit zal echter voornamelijk afhangen van de rigting van het schip ten opzigte van de golven. Als het schip perpendiculair op de golven loopt draagt het, bij zijn groote lengte, op verscheidene golven, waarvan het gevolg is dat het weinig helt, maar hoe meer de rigting van het schip afwijkt met die van de golven, zooveel te meer helt het. Er zijn eohter op een schip ook nog andere bewegingen; er is een "verticale beweging van boven naar beneden en van beneden naar boven, die geheel verschillend is van de slingeringen en het Stooten. Die beweging is zeer onaangenaam wanneer zij sterk is, het is alsof men op den bodem van een afgrond stort, maar op een groot vaartuig heeft men èr weinig last van. Een "klein schip stijgt tot den top van een golf en daalt dan in de diepte die twee golven van elkander scheidt, doch een groot schip, dat niet dobbert als een boot, en altijd op twee of meer golven draagt, ondergaat geen verticale beweging. Natuurlijk is men zeer nieuwsgierig naar het resultaat van het schip-Bessemer, te meer daar er onder de zeelieden en scheeps bouwkundigen verschil van meening bestaat of de slingeringen en schommelingen van het schip om zijn lengte-as dan wel het stooten en het voor- en achteroverhellen de zeeziekte sterker bevorderen. De heer Bessemer gelooft dat de slingeringen het lastigst zijn en heeft op die onderstelling zijn geheele ontwerp gebaseerd. (M. C.)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche en Nieuwedieper Courant | 1873 | | pagina 1