schappen aan de wetten en het. geregelde toezicht van den
Staat te onderwerpen, en in de grornfovet de bepaling op
te nemejj, dat de wet de bevoegdheid van den Staat ten
opzichte van de opleiding, de aanstelling en het ontslag
der geestelijken en de grenzen der kerkelijke disciplinaire
macht regelt. De minister vereenigds zich met de voor
stellen der commissie en deze werden door de beide takken
der Vertegenwoordigers goedgekeurd, door het Huis der
Afgevaardigden met eene groote, door het Heerenhuis met
eene kleine meerderheid. In het laatste sprongen niet
alleen de minister van Eeredienst en de president-minister
van Roon voor de wijziging der constitutie in de bres,
maar ook Prins Bismarck gevoelde zich verplicht, daarvoor
een lans te breken. De aanhangige kwestie, zeide hij,
was niet van confessioneelen, maar van staatkundigen aard
zij betrof een strijd tusschen het koningschap en het
priesterdom. Het Pausdom was altijd eene politieke macht
geweest, maar in de Staten dezer wereld kwam aan den
Staat de voorrang toe. De artikelen 15 en 18 der grond
wet vormden, toen zij ontworpen werdein, een compromis
tusschen de voorstanders eener góede staatsregeling en de
Kerk, welker bijstand de eerstgenoemden niet wilden ont
beren. Deze modus vivendi kon echter niet van langen
duur zijn. Bij het einde van den Franschen oorlog was
de regeering zeer geneigd, zich met den Paus te verstaan;
al wat in strijd hiermede in het Huis der Afgevaardigden
was gezegd, was onwaar. De omstandigheid in aanmerkifig
genomen, dat de verstandhouding met Italië gedurende den
Franschen oorlog eenigermate te wenschen overliet, moest
de Cathaüeke beweging na het eindigen van den oorlog
ten hoogste kwetsend zijn. De strenge organisatie der
Catholieke partij had op de grootte van het van die, zijde
dreigende gevaar opmerkzaam gemaakt. Het was de plicht
der regeering, den Staat te beschermen. De regeering
moest het in art. 15 en 18 der grondwet besloten compromis
opzeggen - daarmede kon en wilde het ministerie niet
langer regeeren en oen nieuwe» modus vivendi trachten
te yinden, het Heerenhuis mocht aijnen bijstand geven
tegen de ondermijning van het gezag der fegeering.
Het grondwettig beletsel dus weggeruimd zijnde, is in
de vorige week de tweede bezing der 4 kerkelijk-politieke
wetten in het Huis der Afgevaardigden als van een leien
dakje gegaan.
Binnenland.
HELDER en NIEttWEDIEP, 27 Maart.
JL Dingsdag avond werd onder kommando van den
kapt. Jochems met het hier garnizoen houdend bataillon
van het 7de regiment infanterie eene oefening in de veld
dienst gehouden. Er werd ondersteld een nachtelijke aanval
van den vijand, komende van de zijde der Kleine Keet,
terwijl onze troepen in het fort Kijkduin waren gelegerd.
Van uit genoemd fort rukte het bataillon op, met den
uitslag dat de aanval afgekeerd, en de onderstelde vijand
tot den terugtogt gedwongen werd.
-Jl. Dingsdag zijn door den heer P. K., veehouder
te Texel, rseds twee jonge leeuwerikken in een nestje
gevonden.
Naast de bestaande feestcommissie, zoo wordt aan de
Standaard gemeld, heeft zich te Alkmaar een commissie
gevormd, die, met de neutraliteit der hoofdcommissie niet
tevreden, de driehonderdjarige gedachtenis van Alkmaars
ontzet zóó wenscht te vieren, dat eere gegeven wordt aan
Hem, die ook aan Alkmaar de victorie schonk.
Door deze christelijke feestcommissie is een circulaire
verspreid, waarin wordt medegedeeld, dat voor de uitvoering
van haar plan f 1000 noodig is, waarvan men te Alkmaar
naam van Shoddygenoemd. Onder het woord Shoddy, namelijk,
verstaat de Engelschman iets onechts, iets nagemaakts. Zoo verstaat
hij onder den naam van Shoddy-aristocratie, die Amerikaansehe
parvenu's, die door den handel in petroleum, oud ijzer, beenen en
dergelijke dingen rijk geworden, te New-York, Baltimore, Phila-
delphia en andere groote steden der Vereenigde Staten, de levens
wijze der groote wereld naapen, de weelde van den adel op het
vasteland zoeken te overtreffen, maar in manieren en kennis,'denk
wijze en gezindheid altijd nog hun oorsprong en afkomst aanwijzen.
Shoddy-wol nu is eenvoudigreeds gebruikte wol; als men er een
bepaalde hoeveelheid nieuwe wol bijvoegt, kan men uit dat mengsel
zeer sterke stoffen fabriceeren, die menigen proef kunnen doorstaan
zonder hunnen een weinig onreinen oorsprong al te duidelijk te
verraden.
Reeds in het begin van deze eeuw richtten de lakenfabrikanten
van Yorkshire, Batley, Bradferd, Leeds, enz. hunne opmerkzaam
heid op dit onderwerp. Zooals overal elders, zoo gingen ook in
Engeland oude lompen, oude tapijten en andere lappen zonder eenige
complimenten naar den papiermolen, totdat eenige verstandige
fabrikanten op de gedachte kwamen, dat de draden van buiten
gebruik gestelde kleedingstuuken toch nog wel iets vanhunne
vroegere sterkte en kracht van samenhang, waardoor de stoffen
bijeen worden gehouden, zouden hebben overgehouden. Maar hoe
zeu men deze nog bruikbare wol uit de slechte, smerige en vette
lappen te voorschijn brengen, hoe den eenen draad van den anderen
afzonderen. Alleen tot bereiking van dit doel vervaardigde men
een machine en richtte men fabrieken op. Deze fabricatie moest
echter Van alle andere dingen, die in dezelfde fabriek gemaakt
werden, afgezonderd gehouden worden, want het stof en de smerig-,
beid van deze lompen is inderdaad onbeschrijfelijk en zou de
nieuwe wol zeer beschadigen. Men noemde namelijk de vaneen-
gescheurde draden in den beginne met geen anderen naam dan
mót dien van duivelsstof.
Nemen wij aan, een spaarzame huismoeder verkoopt al haar
wollen lompen, in plaats van die, zooals vroeger, aan den vuilniskar
óver te leveren. De verschillende kooplui, waaraan zij ze verkoopt,
hebben weder hunne opkoopers. Zomen en dergelijke onregelmatige
kispepen en verdikkingen worden er van afgescheurd en deels ge
bruikt om kussens en matrassen te vullen, deels ook om grof
pakpapier, ja zelfs ook om potasch te vervaardigen. Alleen de van
zomen vrije stukkeu gaan naar de thbrieken van Yorkshire, waar
zij tot Sboddy gemalen werden. Maar zooals bij de meeste dingen
zoo zijn ook hier verschillende trappen van voortreffelijkheid. De
eerste kwaliteit heet Mungo, de tweede Shoddg, de derde Extract.
Het Mungo bestaat uit de overblijfsels van wezenlijk goede wol,
het allerbeste eigenlijk uit geheel nieuwe lappen, afval van de
slechts f 500 a 600 kan bijeenbrengen, zoodat voor bet
overige een beroep wordt gedaan op Neêrlands Christenen.
Omtrent het onlangs uitgebragt rapport der Commisie
van den Waterstaat, aan welke een nader onderzoek van de
plannen en werken der Amst. Kanaal-Maatschappij was
opgedragen, verneemt men, dat de conclusie strekt tot
verzwaring in aanzienlijke mate van de hoofden in zee, en
tot verandering van het kanaalpeil, zoodat dit van 50 tot
20 centimeters onder A. P. wordt verhoogd. Daarenboven
moeten, tot verzekering van de afwatering der polders,
sluiswerken en stoomtuigen van grooten omvang elders
worden aangelegd. Eene raming van de kosten van de
dientengevolge door de Kanaal-Maatschappij te maken zwaar
dere of nieuwe werken, moet door de-commissie niet gemaakt
zijn; maar volgens het gevoelen van deskundigen zouden die
kosten niet ver beneden 10 millioen gulden blijven. (N.R.C.)
Hoe ijverig de Amsterdamsche politie zich bij voor
komende gelegenheden toont, blijkt o. a. daaruit dat, toen
dezer dagen op den Dam een vrouw onder de wielen van
een rijtuig geraakte, zij door de hulp van „acht" agenten
van politie in eene vigelanto naar het gasthuis vervoerd werd.
-De KI. Crt. drukt den wensch uit, dat onze musea
Zortdags kosteloos toegankelijk zullen zijn voor iedereen. Zou
men niet denken, zegt dat blad, dat de gespierde figuren uit de
17de eeuw aan die wanden een woord tot ons volk te zeggen
hebben, 't welk voor menige preek niet behoeft onder te
doen? Zou men meenen, dat een namiddag-uurtje in het
gezelschap van de besten uit het voorgeslacht doorgebragt,
den indruk van een kerkgang op den voormiddag zal ver
zwakken En de ontwikkeling van den smaak voor het
schoone is reeds op zich zelf eene weldaad voor 't volk.
Het gemeene en leelijke, 'twelk in de week en ook op
den Zondag ergert,, zal krachtiger bestreden worden, als de
kunst hare stem mengt in het koor der bestrijders.
Te Schooten werd jl. Zaturdag avond omstreeks 9 ure,
op advies van den distrikts-veearts, een aan hondsdolheid
lijdend rund onteigend. Treffend voor de aanschouwers
waren de oogenblikken van razernij, waarin dit schoone
en krachtvolle dier verkeerde, totdat de bijl een einde
maakte aan het verschrikkelijk schouwspel. Ongeschikt
voor den handel, is het dier in zijn geheel op een behoorlijke
diepte begraven, na alvorens met de noodige hoeveelheid
petroleum te zijn overgoten.
Jl. Maandag namiddag omstreeks 3 ure bevonden
zich op de Veenlaan te 's flage een man, vrouw en hun
kindje, vergezeld van hun grootvader, toen de grootvader
spelenderwijs tot het kind zeide: „wil ik je nu eens in het
water gooijen Spelenderwijs loopt hij er mede naar den
kant der gracht,, spelenderwijs schommelt hij het-kind boven
het water en zeker ook „spelenderwijs" tuimelen
beiden in het diepe water. Natuurlijk groot gegil en misbaar!
De op die hoogte woonachtige kapitein der grenadiers,
de Jacquier de Lompret, en de vader van het kind mogten
er gelukkig in slagen, beiden spoedig weder op het drooge
te brengen. De roekeloosheid was zwaar genoeg gestraft!
-Aan een schrijven, hetwelk uit een allezins vertrouw
bare bron is gevloeid, ontleent het Dagblad het volgende:
Tegenover al de geruchten, nopens het uitstellen der
wereldtentoonstelling verspreid, kan met zekerheid worden
gemeld, dat daar in de verste verte geen sprake van is.
De bouw vordert uitstekend en nadert snel zijn voltooijing.
Nog nimmer was, op gelijk tijdstip vóór haar opening,
aan eenige wereldexpositie haar tijdige aanvang zoo ten
volle gewaarborgd.
Zonder eenigen twijfel zal dan ook de opening den
1 Mei plaats hebben.
Al de buitenlandsche bezoekers en belangstellenden, die
nu reeds te Weenen zich bevinden, bevestigen ten volle
deze opvatting.
kleerenmakerstafels, die te klein zijn om als stalen dienst te kunnen.
doen. Slioddy wordt uit een minder soort stof vervaardigd, uit
oude kleeden, tafelkleeden, flanel en andere lappenterwijl het
extract uit half wollen stoffen bestaat, waarvan de scheering katoen
is. Om deze wol nu van het overige te scheiden, moet inen zijn
toevlucht tot de scheikunde nemen. Zekere zuren, eenige alcaliën
en zouten hebben de eigenschap dat zij de katoen verteeren, de
wol echter niet aantasten, daarom wordt de aldus vervaardigde stof
ook extract genoemd.
De fabricatie van lompen tot mungo en shoddy geschiedt op een
vrij gewelddadige wijze. Men werpt de lappen in een machine,
waarvan het binnenste met duizende tanden voorzien is, die tegen
1 en door elkander heen werken en de lompen in afzonderlijke draden
verscheuren, die echter nog lang genoeg zijn om in elkander ge
weven eenigen samenhang te hebben. Eene enkele machine is in
staat op een dag vijfhonderd, ja duizend centenaars van zulke
lompen uit elkander te pluisen en fijn te maken. Maar ér ontstaat
daarbij verschrikkelijk veel stof; millioenen maal millioenen atomen
vallen op den bodem der machine neder, even zoo vele millioenen
vinden echter hunnen weg door de reten en spleten der machine.
Alles wat men tot nu toe hiertegen beproefd heeft is te vergeefs
geweest, het is onmogelijk geweest dit stof meester te worden.
Zeer veel fabrieksteden te Yorkshire, voornamelijk Batley, kunnen
hiervan meepraten, en daar de lompen, op de eerste plaats waar
ze verwerkt worden, een afschuwelijken stank van zich geven, kan
men begrijpen met welke geuren de lucht, vol van het stof der
lompen, bezwangerd moet wezen. Dit hinderlijke stof echter gaat
nog niet verloren. Is het van dezelfde kleur, dan wordt het, voor
zoover men het verzamelen kan, gebruikt tot het vervaardigen van
grof vloeipapier. Is het van verschillende..kleur, dan is het altijd
nog een uitstekende meststof.
Mungo, shoddy en extract worden, zooals wij weten, in laken
veranderdechter wordt het niet alleen uit de genoemde stoffen
vervaardigd. De reeds eenmaal gebruikte wol heeft namelijk zoo-,
veel van hare kracht en samenhang verloren, dat een uit haar
alleen vervaardigd stuk laken zeer spoedig uit elkander zou vallen.
Om dit kwaad te voorkomen voegt men er eene zekere hoeveelheid
nieuwe wol bij, en in deze vermenging is het eigenaardige gelegen
van deze fabricatie van laken uit lompen.
De verhouding tusschen de vermenging van nieuwe met oude
wol kan men niet met volkomene zekerheid bepalen; men kan tien
deelen van de eerste met een deel van de laatste vermengen, maar
ook tien deelen van de laatste met een deel van de eerste; ook
kan men van heide gelijke deelen nemen, in één woord, men kan
het mengsel zoo maken als men zelf verkiest. Bovendien komt het
ook niet zelden voor, dat de fabrikant slechts de schering uit dit
Voorts zijn alle verhalen, omtrent een ongehoorde duurte
der levensmiddelen en het gebrek aan woningen, dat te
vreezen zou staan, gansch en al onwaar.
De rijksregering en die der stad geven zich voor dat
belang de meest mogelijke moeite.
De levensmiddelen zijn billijk van prijs, hetgeen alleen
reeds daaruit blijkt, dat de granen, waarvan de markt als
de grondslag van alle andere levensmiddelen kan worden
beschouwd, in Hongarije zijn gedaald.
Ten aanzien der gelegenheden om te verblijven kan
worden berigt, dat reeds 10,000 woningen beschikbaar zijn
gebleken, waar men voor 2, 4, 6 of 10 gulden daags zeer
voldoende zal kunnen logeren.
Nog valt te constateren, dat deYentoonstellings-c«mmis|i8|
met succes onderhandelt over een vermindering van dê tarieven
der middelen van vervoer voor de bezoekers der expositie,
terwijl er eindelijk op mag worden gewezen, dat de gezond
heidstoestand te Weenen gunstiger is dan ooit.
Jl. Maandag middag werd t& Breda door marechaus
sees het politie-bureau binnengeleid monsieur Caoteloupe
de Maleret,de oprigter van het dagblad PEurope Conserva-
trice en stichter van de chevalerie du Sacré Coeur. Den
heer blijkt een slimme chevalier d'industrie te zijn, dis
menigeen tot slagtoffer heeft gemaakt. Van zijn dagblad
zal nu wel geen sprake meer zijn.
Men zal zich herinneren, dat eenigen tijd geleden een
wachtmeester van het 1ste escadron 2de regiment huzaren,
uit Bergen-op-Zoom deserteerde en een som van f 500
medenam,, die. hij voor den luitenant; detachements-com-
mandant moest gaan halen. Deze onderofficier nu is jl.
Zaturdag voor hetiront van een gedeelte der. troepen van het
garnizoen te 's Hertogenbosch afgestraft, d. w. z., dat het
vonnis, tegen hem den 6 Maart jl. gewezen, jl. Zaturdag
in het openbaar is uitgesproken, waarbij hij is verklaard
vervallen van den militairen stand en veroordeeld tot drie
jaren kruiwagenstraf.
Het prov. geregtshof van Zeeland heeft jl. Vrijdag
uitspraak gedaan in de vroeger vermelde zaak van Tannetje
Jelina Marinusse, oud 32 jaren, dienstmeid, wonende te
Vlissingen, thans te Middelburg gedetineerd, beschuldigd
van in de laatste helft van Oct. jb uit de woning en ten'
nadeele der jufvrouwen Schmidt te Vlissingen, bij nacht
uit eene secretaire arglistig te hebben weggenomen en zich
toegeëigend geldswaardig papier, tot een gezamenlijk bedrag
van p. m. ƒ1600. Het hof heeft haar schuldig verklaard
aan diefstal, gepleegd bij nacht in een bewoond buis en te
dier zake veroordeeld tot eene tuchthuisstraf van 5 jaren,
Onder de landverhuizers, die in de laatste dagen
uit Zeeland naar Noord-Amerika vertrokken, bevond zich
een weduwe van ruim 80 jaar. De oude vrouw wenschte nog
getuige te zijn van het lot harer kinderen in de Nieuwe Wereld.
Jl. Zondag is naar het huis van arrest te Arnhem
gebragt een jong mensch van goeden huize, aan het post
kantoor aldaar werkzaam, als verdacht van zich/schuldig
te hebben gemaakt aan het verduisteren van brieven met
geldswaarde.
Voor eenige dagen overleed bij de Dedemsvaart Jacob
van der Roer, in den ouderdom van 103 jaren..
Aan de jl. Dingsdag te Leeuwarden gehouden eerste
voorjaars-paardenmarkt waren 107 paarden aangebragt. De
prijzen waren van f 65 tot 570. De handel was traag,
tengevolge der hooge eischen.
Uit Groningerland wordt gemeld dat het koolzaad-
verbouw, dat in die provincie voor velen een belangrijk
deel van hun bestaan uitmaakt, zich niet gunstig laat
aanzien wegens de vele verwoestingen, daaraan door de
larve van een soort van aardvloo toegebragt.
Den 17 dezer is de lucifersfabriek te Nyköping, in
Zweden, tot den grond afgebrand.
mengsel vervaardigt, maar voor den inslag katoen neemt. Zoo
doende ontstaat er eene groote menigte van stoffen, die allen in
kwaliteit en prijs aanmerkelijk verschillen en een menigte, verschil
lende namen hebben, die men moeielijk onthouden kan. Daar- wij
dit alles nu zien en ondervinden, zoo kan men gerust zeggen, dat
onze uitwendige mensch evenzeer Shoddy is, als de toon en de
manieren van onze maatschappij; evenals de gewoouteniien gebrui
ken van aanzienlijken en geriugen uiterlijke schijn en'bedrog is,
Zoolang de verhouding van Shoddy en Mungo tot.de nieuwe
wol binnen zekere grenzen beperkt blijft, kan men er zeker niets
legen hebben, dat deze reeds eenmaal gebruikte wollen draden
nogmaals voor onze kleeding worden aangewendintegendeel,dit
herhalend gebruik is voor de maatschappij zeer voordeelig.. Als
echter de lompen de nieuwe wol al te zeer overtreffen, wordt het
eene andere vraag. Dan wordt het bepaald bedrog of vervalsching,
daar men de menschen zand in de oogen strooit door het leveren
van een fabrikaat, dat zich voor iets anders en voor iets meet
uitgeeft dan het werkelijk is. Wie bij zijp kleermaker een nieuwen
rok, jas of broek van fijn laken bestelt en daarvoor een misschien
zeer blinkend en in het oog loopend, maar ook zeer sppedig tot
spinneweb verteerd schaduwbeeld ontvangt, die is zeker volkomen
in zijn recht, als hij over bedrog klaagt. En inderdaad is onder
de vele vervalschingen en bedriegerijen, waaraan zioh de nieuw»
industrie, helaas maar al te zeer sohuldig maakt, het vervaardigen
van Shoddy-laken uit lompen een bedrog van de ergste soort;
omdat het publiek nauwelijks een middel in, handen heeft om zich)
daarvoor te behoeden.
Welke uitbreiding de fabricatie van Shoddy in Engeland allëfll
verkregen heeft, mogen de volgende cijfers toonen. Yijf jaren geleden
verwerkten de lakenfabrikanten te Yorkshire jaarlijks reeds n»el
dan vijfhonderd millioen pond aan lompen; tegenwoordig zal de
hoeveelheid nog wel veel aanzienlijker zijn. Ongeveer vier—vijfde
van deze lompen komen uit Groot-Brittannië zelf, het overschie
tende vijfde deel uit Nederland, Duitschland en Denemarken, Op
het vasteland is de Shoddy-industrie betrekkelijk weinig ontwik
keld, ofschoon men in de aan het begin genoemde Dtiitsohe
fabrieksteden daarmede reeds lang een goed begin -gemaakt- heeft.
Het meerendeel van de Duitsche oude kleêren wordt in Duitsohland
zelf tot Shoddy-stof verwerkt, maar die stof wordt naar Engeland
verscheept, om daar tot laken gefabriceerd te worden. In de
zoogenaamde Ridings, de fabriekdistricten van Yorkshire, zijn zeer
vele aanzienlijke groothandelaars, die zich gehepl alleen met den
handel in wollen lompen bezig houden, deze naar hunne kwaliteit
laten sorteeren en ze vervolgens) aan de verschillende Shoddy--
fabrikanten verkoopen. Wij zelf kennen zulk een lompen-koning,
wiens vermogen verscheidene millioenen ponden sterling beloopt.
