1873. N°. 88. Woensdag 23 Julij. 31 Jaargang. Dieren-bescherming. Uitgever A. A. BAKKER Cz. HEFFING VAN SCHOOLGELD. HELDERSCHE EX XIEUWEDIEPER COIRAXT „Wij huldigen het goede." Verschijnt Dingsdag-, Donderdag- en Zaturdag namiddag. Abonnementsprijs per kwartaal1.30. franco per post - 1.65. Bnrean: MOLENPLEIN, N°. 163. Prijs der Advertentiën Van 14 regels 60 cent, elke regel meer 15 cent. Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend. VERTREKDAGEN DER BRIEVENMAILS Kaar Oost-lndiêvia Triest 5 Aug. 's avonds 6 u. 25 m i/ u Marseille 31 Julij, 's avonds 6 u. 25 m. n Brindisi 24 Julij 's avonds 6 u. 25 m, Curagao en Suriname, 1 Aug. 's morg. 6 u. 25 m. Kaap de Goede Hoop, via Southampton: 23 Julij, 's morg. 6 u. 25 m. De BURGEMEESTER der gemeente HELDER brengt, voor zooveel noodig, de belanghebbende ouders in herinnering, dat het Schoolgeld voor hunne kinderen, over het derde kwartaal dezes jaars, vóór den eersten Augustus aanstaande ten kantore ran ilen Ontvanger dezer gemeente moet zijn betaald. Bij gebreke daarvan worden de leerlingen niet op de Scholen toegelaten. Helder, De Burgemeester voornoemd, den 22 Julij 1873. STAKMAN BOSSE. Dieren plagen, gruwelijk mishandelen, zonder noodzake lijkheid van hunne vrijheid, van hun leven te berooven, zien wij dagelijks om ons heen maar al te veel gebeuren. Er heerscht in dit opzicht bij ons volk eene groote mate van ruwheid en wreedheid. Kinderen vervolgen en vangen vogels, visschen, insecten, kikvorschen, alleen om het genot van het vangen, vaak ook om ze aan de uitgezochtste martelingen te onderwerpen. Kleine vischjes worden geschept om ze in een fleschje van honger te laten omkomen, aan vogels hunne eieren of hunne jongen ontnomen om die jongen vervolgens dood te „wippen," vliegen worden van vlerken en pooten beroofd, kikkers gevild en opgeblazen, vlinders, torren en vogels met een draad om den poot aan allerlei moedwil onderworpen, om door uitputting en onge schikt voedsel weldra te sterven. Volwassenen maken het niet beter: zij mishandelen hunne trekdieren, die zij door onbarmhartig slaan tot bovenmatige krachtsinspanning willen dwingen; zij vinden er genot in om het dooden van slacht vee gade te slaanzij jagen en visschen, minder ter be koming van dierlijk voedsel, dan wel uit louter zucht om te moorden; zij geven weerlooze dieren als tot speelgoed in handen hunner kinderen en zijn deze in hunne wreed- De Koffiehuizen te Parijs. Parijs telt meer dan twee duizend koffiehuizen. Daarover behoeft men zich niet te verwonderen. Voor den gezelligen Franschman, die de wijn- en bierhuizen niet kent, zijn zij een behoefte. Zij dienen te Parijs tot een dubbel doel, daar zij bij den grooten om vang der stad ook als plaatsen van samenkomst dienen. Men kan elkander in de koffiehuizen ontmoeten, vele zaken bespreken, menige zaak ten einde brengen, ja zelfs dringende eorrespondentiën schrijven, want in ieder koffiehuis te Parijs worden de schrijfmaterialen aan ken, die er het een of ander verteert, kosteloos uitgereikt. Welke gemakken de Parijsehe koffiehuizen opleveren, ontdekt men eerst goed, wanneer men eenigen tijd te Londen doorbrengt. Londen had in de zeventiende en achttiende eeuw insgelijks zijne koffie huizen, en de beteekenis er van in den gezelligen omgang was zoo groot, dat Macaulay in zijn geschiedenis een afzonderlijk, zeer belangrijk en leerzaam hoofdstuk aan hen wijdt. Londen heeft tegenwoordig slechts weinig koffiehuizen, waar men nog bovendien geen koffie, maar slechte thee drinkt, waar men elkander dood zwijgt en zijn buurman slechts bemerkt, wanneer hij u met de Times in het gezicht stoot of op uw eksteroogen trapt. Ongelukkig wordt tegenwoordig in de Parijsehe koffiehuizen ook «iet meer alleen koffij of een dergelijke onschuldige drank gebruikt. Iu het laatste tiental jaren is het gebruik van Absynth zelfs in de voornaamste koffiehuizen zoo toegenomen, en heeft het reeds zoo vele verwoestingen aangericht, dat dit kwaad algemeen de bezorgd heid opwekt en de pennen van de voornaamste publicisten voort- tand bezig houdt. Om zich een voorstelling van het kwaad te maken, moet men bedenken, dat er te Parijs in zijne wijken behalve ie koffiehuizen nog achttien duizend tapperijen zijn, en dat in ieder vin deze kroegen een grootere of kleine hoeveelheid absynth ver bruikt wordt. De pers doet al het mogelijke om de menscheu vin het gebruik van dezen drank af te houden. Men heeft den lynth-drinkers honderde, ja duizende malen gezegd, dat de absynth iw mensch vroeg of laat tot een lichamelijk of geestelijk verval voert, dat een aanmerkelijk gedeelte der menschen, die in de hospi talen, in de private ziekeninrichtingen verpleegd worden en aan villende ziekte lijden, evenals vele der zich in krankzinnigen gestichten ophoudende patiënten daaraan hunne ziekte moeten toe- sehrijven. Ook hebben proeven, die met de absynth genomen zijn, ta verstorende werking op het menschelijk zinnelijk en zenuwleven °P de ondubbelzinnigste wijze bewezen. Men goot, terwijl er een groot publiek tegenwoordig was, in een van twee glazen kommen, Waarin kleine vischjes rondzwommen, zes druppels blauwzuur, in de andere evenveel druppels absynth en het gevolg er van was, dat de diertjes in de laatste kom spoediger stierven dan in de eerste. Eenige druppels absynth zijn voldoende om een kat aanvallen van vallende ziekte te doen krijgen. In weerwil van dit alles zijn er aardige spelen behulpzaamzij branden vogels de oogen uit om ze naar hunne meening beter te doen zingen, zij spijkeren vleermuizen op den wand met een stukje spek boven den kop en vermaken zich daar mede! 't Is vreeselijk hoeveel de mensch, die zich het hoofd der schepping waant, den dieren doet lijden; de groote diensten, door de dierenwereld hem bewezen, erkent hij niet, of beloont die met wreeden ondank; hij, die de natuurlijke beschermer van weerlooze schepselen zijn moest, is hun grootste vijand en vervolger. Den mensch is de macht gegeven over al het gedierte, maar om die macht met oordeel te gebruiken, geenszins om haar te misbruiken. Hij dankt die macht aan zijne verstandelijke meerderheid, maar geeft van die meerderheid gewis geen blijk, als hij de hem onderworpen schepselen wreedaardig kwelt, aan hunne natuurlijke bestemming onttrekt, of noodeloos doodt. Daar door pleegt hij zonde, die hem verlaagt, hem zijn verheven rang als mensch onwaardig maakt. Daardoor geeft hij blijk, dat zijne beschaving nog weinig gevorderd, dat zijn inborst ruw en dierlijk is; hij geeft ons aanleiding zijne braafheid, zijne menschenliefde te mistrouwen, want wie wreed is jegens dieren zal ook minder goedhartig zijn jegens zijne medemenschen, hij brengt zich zeiven op weg om zijne goedhartigheid geheel te verliezen. Maar niet altijd is het vervolgen van dieren een bewijs van ruwheid of moordlust't is het even vaak van onkunde omtrent de beteekenis der dieren in de huishouding der natuur. Nog altijd gelooven vele landbouwers, dat mollen en vogels hunne grootste vijanden zijn, die hnn onbereken bare schade toebrengen en wier verdelging hun plicht is, terwijl in werkelijkheid deze vrienden van den landman zijne akkers en boomgaarden van schadelijk ongedierte zuiveren. Nog onlangs moesten wij in dit blad lezen, hoe het gemeentebestuur van Warmenhuizen premiën betaalt voor het dooden van musschen (hoe kannen Gedep. Staten dergelijke uitgaaf goedkeuren?), en de Zeeuwsche mnsschen- gilden zijn immers bekend! Maar evenzeer is het sints lang bekend, dat een Koning van Pruisen in de vorige eeuw de musschen liet uitroeien, en door de ontzaggelijke vermenigvuldiging der rupsen genoodzaakt werd om met groote kosten de verdreven vogels weder te doen invoeren; en desgelijks, dat zij naar de Engelsche koloniën over gebracht zijn, om aan de vernielzucht der insecten paal en perk te stellen. Men kan dit weten en desgelijks, dat de mol zich niet met de wortels der planten, maar met schade- duizenden en nogmaals duizenden, die dit meer of minder snel werkend vergiftigings-proces dagelijks aan zich zeiven uitoefenen. Het drinken van absynth is in de koffiehuizen te Parijs te gelijk met het tabakrookeu sterk toegenomen en wel vooral onder het keizerrijk. Vóór den coup d'état werd er in slechts weinig Parijsehe koffiehuizen gerookt en ook daar nog maar alleen in de daarvoor bestemde rookkamers. Tegenwoordig is er te Parijs geen koffiehuis meer waar niet voortdurend pijpen, sigaren en sigaretten gerookt worden. Met de buitengewone verbreiding van het rooken in de Parijsehe koffiehuizen is ook de oude afgemeten toon verloren gegaan, er zijn slechts weinig koffiehuizen die deze bewaard hebben en deze zijn juist de minst bezochte. De uitwendige sierlijkheid is niet altijd evenredig aaD de belangrijkheid en het kleine en eenvoudige café Fortoni wordt veel drukker bezocht dan het Grand Café of het Café de la Paix, ofschoon de beide laatsten alle andere koffie huizen in prachtige inrichting verre overtreffen. Evenals te Parijs ieder deel van de stad zijn eigenaardig uiterlijk heeft, zoo hebben ook alle koffiehuizen, naar het deel van de stad waarin zij zich bevinden, hunne eigenaardige kenmerken. Zoo onderscheidt zich op de boulevards bijna ieder koffiehuis van al de anderen door den stand zijner bezoekers. De koffiehuizen in de buurt van het theater worden bijna uitsluitend door schrijvers van drama's, tooneelspelers en recensenten van tooneelstukken bezocht. Hier worden de plannen voor nieuwe stukken ontworpen, hier worden belangwekkende tooneelen uitgedacht, hier beraadslaagt men over de personen van de vaudeville, die gemaakt moet worden. Zooals bekend is, hebben deze vroolijke voortbrengselen der muse, die te Parijs opgekweekt worden, gewoonlijk twee, niet zelden zelfs drie vaders. De een levert de stof, de ander de dialoog of het Attische zout om de stof genietbaar te maken. Zoo is b. v. het Café des Variétés, dat naast den schouwburg van denzelfden naam staat, bet vereenigingspunt van dramatische dichters, of liever van vaudeville-fabrikanten en dergelijke lieden, die hun werk vinden bij den wagen van Thespis. Een vreemdeling kan het onderscheid, dat in de Parijsehe koffie huizen bestaat, op het uiterlijke niet ontdekken en hij zou niet ver moeden, dat dicht bij een koffijhuis, dat door den solieden en beschaafden burgerstand wordt bezocht, een ander staat, waarvan de gewone bezoekers volstrekt niet soliede en in den regel van losse zeden zijn. Er zijn op de boulevards vele koffiehuizen, die druk door het schoone geslacht bezocht worden. De ongeblankette deugd bezoekt deze koffiehuizen nooit, omdat daar het geblaukette al te sterk vertegenwoordigd is. Vele koffiehuizen hebben een bijzonder spel, dat er zoolang het koffiehuis bestaat, uitsluitend gespeeld wordt. Zoo wordt het Café de la Regence bijna uitsluitend door schaakspelers bezocht. Hier vereenigen zich dagelijks de beste schaakspelers van Parijs en wanneer de een of andere beroemde leerling van Palamedes de hoofdstad bezocht, zou hij voorzeker niet lijke insecten voedt en den akker verlaat zoodra hij dien daarvan gezuiverd heeft; en toch Men klaagt thans zeer over de talrijkheid der veldmuizen, hoewel het nog al tamelijk gewinterd heeft; toch moet men zich hierover niet verwonderengemeentebesturendie meenden zich al wonder goed te houden, hebben jaar op jaar bevolen, de rupsenverslinders niet te deren, maar veeleer kraaien en dergelijk roofzuchtig gespuis te vervolgen; en sommige besturen gaven het voorbeeld, door de jonge kraaien uit de nesten te doen werpen. Hoe de veldmuizen nu voor die halve geleerdheid dankbaar zijn! Het is in de natuur zoo, dat de eene diersoort de te sterke vermeerdering van de andere tegenhoudt en daardoor een heilzaam evenwicht bewaard wordt, mits het onverstand der menschen niet storend tusschenbeide treedt. Hoe meer de gewoonten der dieren met aandacht bestudeerd worden, des te meer hunne nuttigheid blijken zal. Men zal tevens ervaren, dat de geringe schade, somwijlen door de vogels aan de vruchten toegebracht, ruimschoots vergalden wordt door de voordeelen welke zij verschaffen, dat hunne veldpolicie waarlijk niet te duur gekocht wordt. Ruwheid en onverstand beide heerschen alzoo hier te lande ten opzichte der dieren. En souden wij' dan eene „Vereeniging ter bescherming der dieren" bij ons overbodig achten, of haar met sommigen een voortbrengsel van ziekelijke philantropie, van weekheid noemen, die de volks kracht niet bevorderlijk kan zijnof zullen wij als anderen den spot met haar drijven? Ruwe kracht heeft in ons oog geen waarde, verzachting van zeden lacht ons meer toe en komt ons voor in overeenstemming te zijn met den milden geest des Christendoms. Wij hebben daarom de oprichting eener dergelijke vereeniging te 's Gravenhage ten zeerste toegejuicht en wij slaan hare werkzaamheid met belangstelling gade. In vele Staten is het kwellen van dieren wettelijk straf baar gesteld, 'tgeen bij ons nog tot de vrome wenschen behoort, eene reden te meer om de Haagsche vereeniging, door toetreding tot het lidmaatschap, door de vestiging van afdeelingen en correspondentschappen, te steunen. Onder wijzers kunnen door invloed op hunne leerlingen ten goede medewerken, en uit dit blad mochten wy tot ons genoegen alreeds vernemen, dat door hunne bemoeiing te Alkmaar eene kindervereeniging t. b. v. d. is tot stand gekomen. Eenige schoolboeken zijn door belangstellende personen geschreven, om de jeugd van het nut der dieren en van nalaten in dit koffiehuis te komen, waar men zonder tusschenpoozen de grootste scherpzinnigheid aanwendt om de koningen onmachtig te maken, zonder zich aan een aanklacht van majesteitsschennis schuldig te maken of bloot te stellen. Het Café de la Regence heeft den beroemden schaakspeler Philidor onder zijne gewone en getrouwe bezoekers geteldzijn portret is er opgehangen en wordt met den diepsten eerbied door zijne navolgers beschouwd. Hier heeft ook verscheidene jaren geleden de Amerikaan Murphy die grootsehe slagen geleverd, waarin de ridders vielen zonder te bloeden. Is het Café de la llegence de verzamelplaats van de kunstenaars op het schaakbord, het Café Manoury is bekend door zijn kunste naars in het damspel, hetwelk alleen die kunstenaars niet vervelend vinden. Wat het dominospel betreft, dit is vooral een hartstocht bij den kleineren burgerstand en er is te Parijs geen enkel koffiehuis, waar men de zwartoogige steenen niet onophoudelijk hoort rammelen. Er is te Parijs op den hoek van den boulevard en de rue Mont- martre een koffiehuis, waar zich de Parijsehe en vreemde diamant handelaren verzamelen en vrij belangrijke zaken doen. Daar worden geslepene en ongeslepene diamanten in groote menigte ten toon gesteld. De bezoekers van deze diamantbeurs, want zoo mag dit koffiehuis waarlijk genoemd worden, zijn zeer onderscheiden van hun kostbare waar, vooral wat hun uiterlijk aangaat. Dat in vele koffiehuizen zich een publiek van een bepaalde politieke kleur vereenigt, kan men gemakkelijk begrijpen. Sedert het vorige jaar hebben de in de wol geverwde Bonapartisten het Café de la Paix tot hun rendez vous gekozen. Het gros der Bonapartisten schimpt hier duchtig op de mannen van den 4den September, op den president der republiek, op de republiek en op de republikeinen, op de Orleanisten en' legitimisten en streelt zich met de zoete hoop, vroeger om den man van Sédan en tegenwoordig om diens zoon zoo spoedig mogelijk weder in triumf naar Parij3 terug te voeren. Tengevolge van den laatsten oorlog zijn te Parijs verscheidene koffiehuizen verdwenen, die een meer dan honderdjarig bestaan gehad hadden. Ik moet hier in het bijzonder het Café Procope vermelden. Dit koffiehuis, dat in het jaar 1689 door den Ciciliaan Procope gesticht werd, was in de vorige eeuw de verzamelplaats van de groote schrijvers en heerschers op het gebied! der critiek. Diderot en d'Alembert ontmoetten elkander hier dagelijks, niet zelden ook de menschen hatende Jean Jacques. Hier puntte Piron zijne spotgedichten en luisterden allen naar den toenmaligen be- heerscher der letterkundige wereld Voltaire, die de scherpe pijlen van zijn spot en scherts in alle richtingen uitzond. Het Café Procope werd door vele vreemdelingen bezocht, aan wie men de tafel aanwees, waaraan de dichter van de Henriade gewoon was te zitten. Het beroemde koffiehuis is kort geleden uit gebrek aan clandisie te niet gegaan en wie weet, waar zich nu die geschied kundig zoo merkwaardige tafel bevindt.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche en Nieuwedieper Courant | 1873 | | pagina 1