Binnenland.
Benoeming-en, enz.
bij aankomst van een stoomschip dadelijk de wijk in een
der veelvuldige kreekjes namen. Gedurende dezen tijd
werden vele vaartuigen, van licentiën voorzien, gevisiteerd,
en op den 22 Sept. werd de blokkade aangezegd aan het
Engelsche stoomschip Colombo, geladen met thee, op reis
van Shangai, laatst Singapore, naar Londen.
Het gouvernements-stoomschip Bronbeek, gezagvoerder
M. Berends, verliet 6 Sept. Batavia, om via Riouw en
Deli naar de wateren van Atsjin te vertrekken; Op
eerstgenoemde plaats nam zij twee gewapende booten op
sleep, waarmede men den 24 Sept. te Edi arriveerde.
Deze daar achterlatende, stoomde de Bronbeek naar
Atsjin om zich ter beschikking te stellen van den com
mandant der maritime middelen. Haar werd de ooskust
tot station aangewezen en zij keerde op den 27sten te
Edi terug om dit te betrekken. De luit. ter zee 1ste kl.
J. P. Mercier werd als militaire commandant daar aan
boord geplaatst.
Het gouvernements-stoomschip Argus, gezagvoerder J.
A. de Jongh, arriveerde 12 Aug. te Penang van Deli, van
waar het den naar Batavia opgeroepen inlander Sidi Tahir
had afgehaald, vulde den kolenvoorraad daar aan en
vertrok den 18den via Edi naar Atsjin, alwaar het den
21sten aankwam. Het deed daarna van 23 tot 30 eene
reis naar Penang tot afhaling van ververschingen en slagt-
beesten, vertrok 1 Sept. op nieuw naar Penang via
Agum-Agum en Edi, welke plaatsen aangedaan werden
tot het overbrengen van pakketten aan de stations-com
mandanten van noord- en oostkust. 3 Sept. werd de
bestemming bereikt, en na den kolenvoorraad aangevuld
te hebben naar Atsjin teruggekeerd. Den 11 Sept. werd
deze plaats weder verlaten en eene reis gemaakt via Edi
en Deli naar Penang, waar de Argus den Ï9den arriveerde.
Op deze reis aangevaren zijnde door de Sumatra, werd
eene reparatie noodzakelijk geacht en order gegeven deze
te Singapore te bewerkstelligen, waaraan gevolg werd
gegeven, zoodat het schip half Oct. reeds weder beschik
baar was.
Het gouvernements-stoomschip Boni, gezagvoerder P.
v. d. Leeuw, doet steeds sleepdiensten te Deli.
De gewapende booten No. 12 en 26, die door de Bron
beek naar de wateren van Atsjin werden gesleept, doen
dienst in de station ter oostkust, waar zij de blokkade
helpen versterken.
De ingehuurde sleepbootjes Smeroe en Ardjoeno, die
successivelijk 6 en 17 Sept. van Batavia naar de wateren
van Atsjin werden gedirigeerd ter beschikking van den
commandant der maritime middelen, worden als avisa's
benuttigd, terwijl het ingehuurde stoomschip Luitenant-
Generaal van Swieten den 1 Sept. van Batavia vertrok
met kolen victualie en behoefte voor de vloot, die het
successivelijk aan de verschillende schepen te Atsjin distri
bueerde. Het wordt nu te Batavia terug verwacht.
HELDER en NIEÜWEDIEP, 8 Januarij.
Toen op den Isten Mei 1872 de Wel Eerw. heer J. S.
van Buchem zijn 25jarig jubilé vierde als R. C. priester en
pastoor in deze gemeente, was het de algemeene wensch,
niet slechts van zijne parochianen, maar van alle ingezetenen
der gemeente: „lang moge die achtingswaardige man nog
voor ons gespaard worden!" Deze wensch is echter niet
vervuld geworden. Gisteren avond werd hij in 67jarigen
ouderdom aan zijn gewigtigen werkkring, aan zijne talrijke
vrienden en vereerders ontrukt. Groot is het verlies, dat
deze gemeente door zijn heengaan getroffen heeft. Pastoor
van Buchem was een geestelijke van den echten stempel,
een beschaafd, een menschlievend man, de vriend van
armen en ongelukkigen, dq raadsman van zoovelen, die
zich tot hem wendden. Door zijne verdraagzaamheid gaf
hij aan allen 't schoonste voorbeeld om in iederen mede-
mensch een broeder te zien. Moge nog na zijn verscheiden
zijn voorbeeld onder ons blijven leven, en tot ons spreken
van eendragt en broederlijke liefde
De heer Fokkes van Mesdag, gemeente-apotheker en
directeur van het gemeente-ziekenhuis, een verdienstelijk
ambtenaar, is in den afgeloopen nacht alhier overleden.
De mailboot Conrad kwam jl. Zondag te Port-Saïd
en ging Maandag het Kanaal in, tot voortzetting der reis.
Alles wel.
De mailboot Madura, den 4 dezer te Aden aangekomen,
zou den 6 dezer de reis voortzetten. Alles wel.
Reuters Agentschap berigt uit Penang, dd. 6 dezer:
„De Nederlandsche troepen staan voor de poort van
den kraton. Het bombardement is den 3 dezer aange
vangen en zal worden voortgezet tot de Atsjinezen zich
overgeven.
Er loopt een gerucht dat cholera en andere ziekten onder
de belegeraars heerschop, vooral zouden veel inlanders
sterven."
In de week van 28 Dec. tot 3 Jan. jl. zijn, volgens
bekendmaking van den minister van Binnenl. Zaken, aan
Aziatische cholera overledente Rotterdam 2 personen.
Gelijk de bemanning van de Loch Eirn door de
Engelsche admiraliteit, (in ons vorig nummer stond omtrent
de bemanning van den eerstgenoemden bodem abusivelijk
schuldig) is die van de Ville du Havre door het Fransche
admiraliteitshof vrijgesproken van alle schuld ten opzigte
van de noodlottige aanvaring tusschen beide schepen. Kapt.
Surement, van het. Ijransche schip, zal het bevel krijgen
over de pakketboot la Ville de Paris.
Door de vereeniging van officieren der Schutterijen
in Nederland is dezer dagen eene circulaire aan alle com
mandanten van schutterijen (dienstdoende en rustende)
verzonden, inschrijvingen verzoekende om aan Z. M. den
Koning een zelfstandig huldeblijk uit naam van de officieren
der schutterijen aan te bieden, bij gelegenheid van het
zilveren krooningsfeest. In navolging van hetgeen bij het
leger bepaald is, heeft de vereeniging gemeend een maxi
mum te moeten vaststellen, en wel f 5 voor hoofdofficieren,
f 2.50 voor kapiteins en f 1 ver- mindere officieren.
Het centraal comité voor het kindergeschenk aan
Z. M. den Koning heeft aan de arrondissements-comité's
eene circulaire gezonden, waarin het zijne bezwaren uiteen
zet tegen het voorstel om eene vergadering van afgevaar
digden der comité's te doen houden, teneinde over het
geschenk en de wijze van aanbieding te beraadslagen. Het
centraal comité is van oordeel, dat het doel met minder
kosten en beter door correspondentie kan worden bereikt.
Uit de circulaire blijkt, dat het centraal comité in begin
sel voorstelt, dat de aanbieding door kinderen zal geschie
den en de aanspraak door een hunner zal worden gehouden.
Uit Zeeland wordt aan het U. D. gemeld, dat de
Regering niet genegen is de marinewerf aan den heer Smit,
te Kinderdijk, af te staan.
De minister van Oorlog, generaal-majoor Weitzel,
heeft, ter bevordering, zooveel mogelijk, van het doel der
Scherpschutters-Vereenigingen, den 30sten December jl.
voor deze eene vrij gunstige beschikking genomen. Daarbij
wordt, met het oog op de omstandigheid, dat de Veree-
nigingen tot vrijwillige oefening in den wapenhandel, zich
meer en meer bij het schijfschieten bedienen van de patro
nen, bij het leger in gebruik, bepaald, dat voor elk geweer-
dragend lid eener Scherpschutters-Vereeniging jaarlijks 40
scherpe en 10 losse, of wel 45 scherpe patronen voor ach-
laadgeweren kunnen worden verstrekt.
De aandacht wordt gevestigd op de mogelijkheid om
het prairie-hoen in onze duinstreken over te planten. Dit
hoen is krachtig van gestel, volstrekt niet nadeelig voor
den landbouw en zeer vruchtbaar. Omstreeks het midden
van April beginnen de hennen te leggen. In Junij komen
de jonge vogels uit. Elk broedsel is van 12 tot 30 jongen,
soms is het getal grooter. Elk hoen weegt volwassen onge
veer 5 pond. De hanen zijn wat zwaarder. Van Dec.
tot April kan men ze in grooten getale levend strikken en
iedere vogel zou, in eene Engelsche haven afgeleverd,
ongeveer 10 sh. kosten.
Tot lid der Tweede Kamer is in het hoofdkiesdistrict
Breda herkozen, de heer mr. A. F. X. Luyben. Te Gouda
moet eene herstemming plaats hebben tusschen den heer
mr. H. C. Verniers van der Loetf die 957 en den heer
dr. A. Kuyper die 767 bekwam.
De bevolking der gemeente Schagen bedroeg op 31
December 1872, 1444 van het mannelijk en 1470 van
het vrouwelijk geslacht. In 1873 zijn geboren56 m. en
53 v. Van elders ingekomen: 167 m. en 185 v. In
1873 zijn overleden: 42 m. en 42 v. Naar elders ver
trokken: 159 m. en 148 v. Bevolking op 31 December jl.
1466 m. en 1518 v. Totaal.: 2984; waarvan 1869 Nederd.
Hervormden; 16 Evang. Lutherschen; 1 Herst. Luthersche;
141 Doopsgezinden4 Remonstranten2 Chr. afgeschei
denen; 894 R. Catholieken; 1 Oud Roomsche; 55 Nederd.
Israëlieten; 1 Portug. Israëliet.
De bevolking der gemeente Barsingerhorn c. a.
bedroeg op 31 December 18721228 van het mannelijk
en 1161 van het vrouwelijk geslacht. In 1873 zijn gebo
ren: 47 m. en 38 V;. Van elders ingekomen: 94 'm. en
113 v. In 1873 zijn overleden: 32 m. en 30 v. Naar
elders vertrokken: 110 m. en 121 v. Bevolking op 31
December jl. 1227 m. en 1161 v. Totaal: 2388; waarvan
2083 Nederd. Hervormden; 10 Evang. Lutherschen; 196
Doopsgezinden; 3 Chr. afgescheidenen; 84 R. Catholieken;
1 Oud Roomsche; 10 Nederd. Israëlieten; 1 tot geen dei-
genoemde gezindheden behoorende.
Op het Raadhuis te Alkmaar is jl Dingsdag aanbe
steed: 1. Het onderhouden van alle gemeentegebouwen,
scholen, bruggen, riolen en verdere gemeentewerken, bene
vens eenige vernieuwingen aan die gebouwen, voor de som
van f 3443, aan den heer C. Grootegoed aldaar2 het
vernieuwen van eenige bestratingen, niet gegund; 3 het
doen van eenige vernieuwingen aan de bruggen, voor de som
van f 7150, aan de heeren Vester en de Graaf; 4 het
leveren en vervoeren van de benoodigde materialen voor
de buitenwegen en voetpaden, voor de som van f 6650,
aan den heer J. Oldenburg, te Bergen; 5 het opverwen
van eenige gebouwen en werken, voor de som van f 114,
aan den heer J. Metz, aldaar; 6 het vernieuwen van den
waknuur langs de zuidzijde van het Luttik-Ouddorp, tus
schen de Rootorensbrug en de brug bij de St. Annastraat,
voor de som van f 3773, aan den heer C. Grootegoed, aldaar.
In de gisteren te Amsterdam gehouden raadsvergadering
is o. a. besloten om het waaggebouw op de Botermarkt
voor afbraak te verkoopen.
Jl. Dingsdag middag is te Haarlem plotseling overleden
de weduwe van den in Nov. jl. ontslapen zanger W. P.
de Chavonnes Vrugt.
De gemeenteraad te 's Hage heeft jl. Dingsdag, op
voorstel van burgemeester en wethouders, er in toegestemd
dat de Scheveningsche haven ten zuiden van die badplaats
worde aangelegd, en daarvoor een subsidie van f 750,000
toegekend.
Ook heeft hij in diezelfde zitting, na breed
voerige discussie en na verwerping van een voorstel,
waarbij de wenschelijkheid werd uitgesproken om het
standbeeld van Thorbecke niet in de residentie te plaatsen,
met 17 tegen 16 stemmen besloten, de Plaats als terrein
voor de oprigting van het huldeblijk aan te wijzen.
Den 3 dezer is te Utrecht, in den ouderdom van
61 jaren, overleden de heer W. C. P. baron van Reede
van Oudtshoorn, hoofdingenieur van den waterstaat en
gedurende eenige jaren ingenieur-directeur van de Nederl.
Rijnspoorweg-maatschappij.
Men meldt uit Over-Betuwe, dd. 30 Dec. aan de
Arnh. Crt.Bij het sluiten van dezen jaarkring valt er
weinig van het oostelijk gedeelte tusschen Rijn en Waal
mede te deelen. De lang verwachte spoorweg is, zooals
iedereen weet, nog niet gelegd, en onze hoofd- en bijwegen
zijn en blijven bij winter nog even modderig en onbegaanbaar
als vroeger. Onze vierwielige rijtuigen zijn niet voor één
paard geschikt, alvorens het kwik in den thermometer
eenige graden onder nul gedaald is. Wie een tilbury of
een zoogenaamd Betuwsch karretje rijk is, heeft bij winter
tijd, al rijdt hij dan ook wat minder deftig, een groot
voorregt. De keerzijde van deze tweewielige voertuigen
is, dat zij, bij het gebruik, wat al te sterk op de spijsver-
teering werken, vooral bij vorst. Doch wat geeft een
echte Betuwenaar edele en onverbasterde nazaat van
den Batavier om een weinig geschommel! Onverdroten
en menigmaal met zelfverloochening trekt hij, bij regen,
sneeuw, storm of hagel, iederen marktdag stedewaarts, en
brengt daar, tuk op gewin, zijn verbouw tot den hoogst
mogelijken prijs aan den man. Dit is lofwaardig en doet
ons onwillekeurig denken aan den Batavier, die, door weer
en wind, schier ongekleed, van den vroegen morgen tot den
avonds de bosschen intoog, om er het wild op te sporen. Ja,
het is verwonderlijk, hoe zelfs de kleinste verbouwer bijna
iedere week iets vindt, dat hij ter markt kan brengen.
Hij doet in den regel goede zaken, en komt niet zelden
opgewonden van blijdschap des namiddags bij vrouwlief
thuis. De tabak, een onzer hoofdproducten, heeft dit jaar
vrij wat geld in onze streken gebragt. De gemiddelde prijs
was f 32 per 50 kilogram.
Het Nederlandsch schip Söderhamn, kapt. Visser, van
Maulmain, laatst van Mauritius naar Amsterdam, is den
17 Nov. jl. wegens muiterij onder het volk te Kaapstad
binnengeloopenna van het afgekeurde oorlogsstoomschip
Djambi matrozen overgenomen te hebben, heeft het den
23 Nov. de reis voortgezet.
De griffier bij het kantongeregt te Meppel, die heette
„verdwenen" te zijn, bevindt zich weder aldaar.
In een belangwekkend artikel van kolonel van Gerlach,
over Atsjin, in den Tijdspiegel van Januarij, komt o. a. de
volgende beschrijving van den kraton voor:
„Op ongeveer een paar honderd meter van den linker
oever van Atsjin gelegen, beslaat hij een groot vierkant,
aan alle zijden door eene natte gracht ingesloten, en hoe
wel de afmetingen, door onze inlandsche berigtgevers mee
gedeeld, slechts als approximatief te beschouwen zijn, zoo
schijnt toch de kraton een oppervlakte van 150 a 160
duizend vierk. meter te beslaan.
„Op den buitensten wal, drie meter hoog met een berm
van zes meter breedte en geheel met bamboedoérie beplant,
staan aan de noordzijde een twintigtal stukken in batterij,
die tevens een gedeelte der rivier en het terrein voor de
missigit bestrijken, terwijl aan de zuid- en west-face eenige
onbruikbare stukken op den grond liggen, behalve één
kanon van zwaar kaliber, dat van den laatstgenoemden wal
den weg naar pasar Moekim IV bestrijkt.
Op ongeveer 140 d 150 meter afstands van de oostelijke
grens stroomt de Koerong Daroe aan de noordzijde naar
binnen, loopt evenwijdig aan de oostelijke grens in zuide
lijke rigting voort, wendt zich dan op een vijftigtal meter
van en evenwijdig aan de zuidelijke gracht van den kraton
naar het westen en verlaat den vierhoek aan die zijde,
met een bogt langs de daar ter plaatse van steen opge
trokken kotta Patjoet, om zich daarna in de sawahs te
verliezen. Deze moerassen, die zich tot digt bij de zuider
buitengracht uitstrekken, zijn bij vloed met kleine schuiten
bevaarbaar.
„Bezijden de zoo even genoemde punten van in- en
uitstrooming bevinden zich de toegangen tot de inwendige
ruimte van den kraton, aan weerszijden door wachthuizen
en eenig geschut beschermd. Ongeveer 50 meter van de
oostelijke face loopt een gracht, 3 meter breed en 1.5 meter
diep, van het noorden naar het zuiden, in welk afgesneden
gedeelte de verblijfplaats der vrouwen en de vorstelijke be
graafplaatsen zijn gelegen. Westwaarts van dit gedeelte wordt
door een hoogen wal, op een afstand van ongeveer 100
meter van de noord- en westelijke, en 30 meter van de
zuidelijke grens, een tweede vierkant ingesloten, in welks
midden, door een iets minder hoogen binnenwal, een derde
vierhoek gevormd wordt, waarin tegen de zuidzijde de
woning des Sultans, benevens het raad- en kruidhuis, zich
bevinden. Vóór het raadhuis staan eenige stukken op den
daartegenover liggenden, geheel vervallen wal gerigt.
„Die binnenwallen (van muren wordt niet gesproken)
zijn vooral aan de noord- en zuidzijde geheel of grooten-
deels vervallen, zoodat ze geen 't minste defensief vermogen
bezitten. Waarschijnlijk zullen in de hierboven beschreven
binnenruimten nog andere woningen gevonden worden,
waarvan echter geen melding wordt gemaakt. Midden
voor het noorderfront staat een hooge katapang (waar
schijnlijk de boom, waarvan reeds vroeger gesproken is,)
en de uitgang aldaar wordt door een drooge gracht met
een dubbele rij randjoes gedekt, terwijl de linkervleugel
van de versterkte positie, welke de missigit omriDgt, dit
vermoedelijk front van aanval tevens tot voorwerk dient."
De aangekondigde nieuwe roman van Victor Hugo,
getiteld „93," zal, naar de Engelsche bladen melden, in
het begin van Februarij beginnen te verschijnen in het
Engelsche weekblad Graphic, met illustratiën van eenige
der beste Engelsche kunstenaars.
Te Napels heeft het de laatste dagen vrij sterk
gesneeuwd.
Het is thans officiëel bekend gemaakt, dat de Shah
van Perzië de bekende concessie aan Baron Reuter inge
trokken heeft. Als reden wordt opgegeven, dat het gebleken
is, dat de concessionaris zijne verpligtingen niet kon nakomen.
Een langdurig ziekbed. Drie Zondagen aaneen
had dominé een vervolgstof behandeld over Matth. VIII
14: „En gekomen zijnde in het huis van Petrus, zag hij
zijn vrouwsmoeder te bed liggen, hebbende de koorts." Een
paar dagen later liepen een paar van zijn gemeenteleden
langs 't kerkhof en hoorden de klok luiden. „Wel," zei
de een, „voor wien zou dat wezen?" „Ik weet het niet,"
antwoordde de ander, „maar ik denk haast voor de vrouws
moeder van Petrus, want die heeft al drie weken ziek
gelegen." (Alm. v. h. N.)
Bevorderd tot kapt.-luit. ter zee, de luit. ter zee 1ste kl. J. W.
F. Fruchteu tot luit. ter zee 1ste kl. de luit. ter zee 2de kl.
T. Spree.