EEN WINKELHUIS,
Vaart Texel-Alkmaar v. v.
ADVERTENTIE M.
Burgerlijke Stand. Gemeente Helder.
Burgerlijke Stand. Gemeente Texel.
283ste STAATSLOTERIJ.
Marine-Haven Nieuwediep.
Ingezonden mededeelingen.
ADOLPH HAAS, in Hamburg',
SCHAGER MARKT van T1EDES.
De Heer en Mevrouw BRÜNO BOK—VAN DUNNE,
TE HUUR GEVRAAGD,
Een Raadsvergadering ten platten lande.
In ons dagelijksch leven hooren wij dikwijls spreken over de
donkere dagen, die wij dan plaatsen tussehen St. Nicolaas en
Kersmis. Die dagen worden spreekwoordelijk: de donkere dagen
genoemd. Of ze in 1873 buitengewoon donker zijn geweest, weet
ik niet, misschien is het spreekwoord van toepassinglest heugt
best," maar zooveel is zeker, dat de avonden en nachten in de maand
December 1873 zieh als buitengewoon duister hebben gekenmerkt.
De lucht was dik en zwaar bewolkt, dampen drukten op- en
hingen om de aarde en geen weldadige storm stak op om de zware
lucht uit elkander te jagen. De algemeene duisternis waarmede
het land bezocht is geweest, heeft ook, naar ik vernomen heb, aan
de Langendijksche dorpen geheerscht. Dat het in die dorpen
duister is geweest, kan men zich gemakkelijk voorstellen. Wij die
op de ruimte wonen, klaagden over donkerheid en daarom in zulke
dicht bebouwde plaatsen, waar de woningen naast elkander staan
en veel huizen nog met hoornen omgeven zijn, moet het pikdonker
zijn geweest. Het gerucht heeft my dan ook kond gedaan, dat
aan den Langendijk op één avond drie menschen in de sloot, die
op onderscheidene plaatsen langs de dorpsstraat loopt, zijn geraakt.
Te Zuid-Scharwoude is een man, die zich van het dorp naar den
Heerhugownard wilde begeven, en het zoogenaamde Kerkepad
langs moest, een pad, dat van het dorp dwars door het land naar
den dijk loopt, door de duisternis misleid van den rechten weg
afgeraakt, aan het dwalen gegaan, in de sloot geloopen of gevallen
en ongelukkig verdronken.
Als er nu zulke zaken gebeuren, dan, dunkt mij, ontvangen wij
in die voorvallen lesjes, waarin ons geleerd wordt: „Burgers van
een plaatst heft toch zooveel in uw vermogen is doodsgevaar op!
Leden van gemeentebesturenweest toch beschermers van het dier
baarste wat de menscli bezit, het leven. Zulke voorvallen kuunen
voorkomen worden. Wrant, wat is er de oorzaak van? Gebrek
aan licht. Gelijk Haffmans, na zijne niet herbenoeming als kan
tonrechter, schreeuwde oin„licht" in zijne duisternis, zoo doen
ook thans de Langendijkers in de hunne. Niet aan ieders roepen
om licht kan zoo gemakkelijk voldaan worden als aan dat der Langen
dijkers. Door het ontsteken in elk der dorpen van vijftien tot
twintig lantaarns voorzien met petroleumlampen, zou in de Langen-
dijker duisternis licht kunnen worden gebracht, en tevens voldoend
licht; maar wat de Minister van Justitie ook gedaan heeft, in de
Haffmansche duisternis is voor Hatfmans geen licht opgegaanin
die duisternis helpt geen petroleum. In geheel N. Holland zijn
geen dorpen, ik zonder de Zaanlandsche dorpen uit, die gemakke
lijker met petroleumlampen te verlichten zijn, dan de Langendijksche,
want alle menschen wonen naast en achter elkander langs de dorps
straat; er is maar één straat en de vier dorpen van den Langen
dijk doorloopt men van het noordelijkste tot het zuidelijkste punt
op zijn gemak in één uur. Indien nu in elk dorp van vijftien tot
twintig lantaarns worden geplaatst, het verlangen naar licht aan
flen Langendijk ware bevredigd. Het is wel waar, alles is thans
heel duur, maar op dat alles maakt de petroleum toch een uitzon
dering, want die is wel heel goedkoop, ze is voor een kleinigheid
te verkrijgenmaar al ware dat zoo niet, dan behoort men toch
met menschenlevens voorzichtig 'om te gaan. Menschenlevens te
behouden is toch wel eenige uitgaveu waard. Licht in de duister
nis is niet minder noodzakelijk, dan de kruiden van den geneesheer
voor een zieke.
In de dagen nu toen dat groote ongeluk en die kleine verdrie
telijkheden aan den Langendijk hadden plaats gehad, geschiedde
het, dat de Edel Achbare Raad der gemeente Noord-Scharwoude
vergaderde. Onder de vele en misschien belangrijke zaken daar
besproken en afgehandeld, is ook, zoo heelt het gerucht mij meege
deeld, gesproken over de verlichting der dorpsstraat in die
gemeente. De Burgemeester, een man die houdt van afdoen
vnn zaken, en die verbeteringen wil brengen zooveel en waar hij
kan, schijnt de zaak der straatverlichting ook ter talel gebracht te
hebben. Of over die zaak door de Edel Achbare Heeren lang of
kort, veel of weinig gesproken is, weet ik niet, maar denkbaar is
het niet dat er veel en lang over gediscussiëerd zal zijn, omdat de
raad zeer homogeen was en wel in dit opzichtom geen licht in
de duisternis te ontsteken. De leden van den Raad te N.-Scharwoude
schijnen de duisternis liever te hebben dan het petroleumlicht,
want de Burgemeester was de eenige van de zeven, die dat licht
langs de dorpsstraat begeerde. Het besluit van den Raad wordt
echter nauwelijks in de gemeente bekend of daar verheft zich een
geroep des geweens en geklags, een stemme des toorns en der
verontwaardiging. Terstond worden middelen bedacht en handen
aan het werk geslagen om den Raad tot een andere en betere
overtuiging te brengen. Een adres wordt opgesteld en den gemeen
tenaren ter onderteekening aangeboden, waarin het verlangen wordt
te kennen gegeven, dat dc gemeenteraad op het genomen besluit
terugkome en een zaak in de gemeente tot stand brenge, die, naar
de overtuiging der onderteekenaren, in een werkelijk bestaande
behoefte voorziet. Twee of drie dagen later is dat adres, voorzien
van achtenzestig handteekeningen ter behoorlijke plaatse ingediend.
De Burgemeester, een actief man, die er van houdt het ijzer te
smeden als hel heet is, roept terstond de Edel Achtbaren van
zijne gemeente weder op het raadhuis zamen. De heeren zijn ver
gaderd. Mij dunkt, als daar nu een adres ter tafel wordt gebracht
voorzien van achtenzestig handteekeningen, allen hoofden van huis
gezinnen, dan beteekent dat nog al iets in een plattelandsch ge
meente van plus minus 800 zielen, en met zulk een stuk voor
zich gaat men nog al eens nadenken. Maar misschien hadden de
Heeren al nagedacht en waren tot de conclusie gekomen: wij
laten ons niet dwingen. Als het gerucht waarheid is, dat mij ter
ooren is gekomen, dan moet het een kluchtige raadsvergadering
zijn geweest. Het is waarlijk te bejammeren dat er in die platte
lands raadsvergaderingen geen stenografen zijn, die in dag- of
weekbladen verslagen van het aldaar gesprokene geven. De deli-
beratiën over de straatverlichting nemen eindelijk een aanvang. X.
maakt zwarigheid, niet zoozeer tegeu de straatverlichting, maar bem
is ter oore gekomen, dat ja, Jan het verzoek geteekend heeft, maar
reeds berouw heeft, dat dit door hem gedaan is, dat zulks mis
schien ook met Piek en Klaas en Gerrit het geval kan wezen.
Mijn hemel! waar moet het heen, als leden van den Raad straat
geruchten invloed laten uitoefenen op besluiten, die zij in raads
vergaderingen behooren te nemen 1 Y. beschouwt straatverlichting
als onnoodig, misschien merkt hij het wel als verkwisting van het
dorpsgeld aan. Zijn grootvader en vader hebben het gered zonder
verlichting der straat en zijn niet verdronken, tot dus verre heeft
hij het er ook buiten kunnen stellen; als het hem te donker is,
blijft hij thuis of steekt een lantaarn aan, dat anderen doen even
pis hij doet. Wat spijt het mij dat ik niet in de gelegenheid ben
van dien man land te huren, want die stelt zich stellig in den
tegenwoordigen tijd nog best tevreden met de huurprijzen van
grootvader en vader. Of zou hij misschien in dit opzicht zijn tijd
vooruit zijn? Het kan heel goed zijn, want o, onze Lieve Heer
heeft zulke vreemde en rare kostgangers. Waarschijnlijk hebben
W. en Z. hunne bezwaren nog gevoegd bij die van X. en Y.,
want de uitkomst ishet adres van de achtenzestig ingezetenen
van N. Scharwoude is met vier tegen drie stemmen gewezen van
de hand. [Ingezonden.] (Slot volgt.)
De inrigtlng van het bestuur in Atsjin.
Hieromtrent deelt de Staatscourant de navolgende bij
zonderheden mede, aan Indische bescheiden ontleend:
De Sultan wordt ia het dagelijksch bestuur bijgestaan
door vier grooten, mantri hari hari genoemd, wier betrek
king van vader op zoon overgaat. De tegenwoordige
titularissen zijn: 1. Tokoe Kadli Milikoel Adil; 2. Tokoe
Neg Radja Moeda Setia f); 3. Tokoe Nanta Setia;. 4.
Panglima Mesdjid Raya Het zijn deze vier grooten, die
in Dec. 1872 hun vertegenwoordigers naar Riouw zonden.
De sjahbandur van Atsjin, Panglima Tibang, die het ge
zantschap geleidde, kan daarbij als gemagtigde van den
Sultan worden aangemerkt.
Hooger in rang dan de mantri's hari hari, staan de
hoofden der drie districten, waarin Groot-Atsjin verdeeld
is. Ook hun titel gaat van vader op zoon over. Zij wor
den gewoonlijk Panglima tiga sagi genoemd en behooren
in gewigtige bestuurszaken geraadpleegd te worden. In de
afvaardiging van het gezantschap naar Riouw schijnen zij
niet gekend te zijn geweest. De tegenwoordige titularissen
zijn: 1. Tokoe Tjoet Bantah galar Sri Moeda Perkasa,
in de wandeling genaamd Panglima Poelim, hoofd van de
XXII Moekim (bezuiden den kraton2. Tokoe moeda
nja Bantah, hoofd van de XXVI Moekim (oostelijk van
de rivier); 3. Tokoe nja Abas galar Sri Oelama, hoofd
van de XXV Moekim (ten westen van de rivier).
Onder deze districtshoofden staan mindere hoofden, die
een of meer Moekim, elk een of meer kampongs omvat
tende, onder hun beheer hebben. Van de bovengenoemde
mantri's hari hari is de eerste moekimhoofd in de XXVI
Moekim, terwijl de drie anderen moekim-hoofden zijn in
de XXV Moekim.
Van de eilanden benoorden Atsjin behoort Poeloe Way
tot het gebied van de XXVI Moekim; Poeloe Bras tot
dat van Tokoe Neg Radja moeda Setia; Poeloe Nassy tot
dat van Tokoe Nanta Setia.
De titel van rijksbestierder is niet inkeemsch. De bekende
Habib Abdoel Rachman, die zich als zoodanig deed gelden,
had zijnen invloed aan zijne Arabische afkomst en aan
zijne persoonlijke hoedanigheden te danken.
De tegenwoordige Sultan, Mahtnoed Aladdin Yskander Sjah,
is de kleinzoon van den voorlaatsten Sultan, Mohaniad Sjah, wiens
broeder Aladdin Mansjoer Sjah, hem in het bestuur opvolgde, aan
vankelijk als voogd van den minderjarigen wettigen troonsopvolger
(Radja Soleiman), die echter nimmer het bestuur in handen heeft
gekregen en spoedig na de geboorte van den tegenwoordigen Sultan
is gestorven. Mansjoer Sjah had twee zonen; vader en zoons
stierven in 1869 én 1870. De tegenwoordige Sultan is gehuwd
met eene dochter van den Radja van Pedir en stond in Februarij
1872 op het pnnt om iu het huwelijk te treden met eene dochter
van Tokoe Kadli Malikoel Adil.
t) Schoonzoon van den Radja van Troemon.
Door sommigen wórdt nog een vijfde genoemd: Yman
Longbatah (schoonvader van den Radja van Troemon), maar deze
schijnt een zuiver- persoonlijken invloed uit te oefenen.
Opgave van af Dingsdag middag tot Donderdag middag.
ONDERTROUWD: Geenc.
GETROUWD: J. S. du Chaténier en J. C. Steffens.
BEVALLEND. Domeijer, geb. Schipper, (Z.). A. C. P. van
der Woude, geb. Bood, (Z.). T. Vos, geb. Buijs Zaatman, (D.).
T. Bosman, geb. Visser, (Z.). N; Schoeffelenberger, geb. Bakker, (D.).
OVERLEDEN: P. Veen, 45 jaren.
Van 7 tot 14 Januarij 1.874.
ONDERTROUWD: 1'ieter Koning Cz., weduwnaar vau Autje
Visman en Pietertje Eelmau.
GETROUWD: Geene.
GEBOREN:. Cornelia Pieteruella, dochter van Johaunes Gerardus
Moojen en Anlje Keijzer. Cornelia, dochter van Cornelis de Ridder
en Aaltje Schaap. Martje, dochter van Willem Stark en Elisabeth
Jacobs. Wilhelmina Elisabeth, dochter van Willem Stark en Elisabeth
Jacobs. Cornelia Catharina, dochter van Johannes Daalder 1'z. en
Marretje Plaatsman. Dirk, zoon van Simon Kooger en Engeltje
Bruin. A-lida Johanna,. dochter van Jacob Witte Cz. en Leentje
Tanis. Antje, dochter van Pieter Brans en Martje Koning.
OVERLEDEN: Engeltje van der Vis, 36 jaren.
V-IJ F D FJ K L A 3 3 R.
Negende lijst: No. 17043 100,000No. 6102 ƒ25,000;
No. 194 en 7381 ieder ƒ2000; No. 4839 en 9058 ieder ƒ1000;
No. 1463, 7864, 16598 en 17756 ieder f 200; No. 251,
2883,13161,14877,15168,15396,15842 en 19580 ieder ƒ100.
Tiende lijst: No. 3248, 4556, 11468, 14292 en 16705
ieder 100ÓNo. 1370, 6467, 8190, 9474, 10290 en 18200
ieder ƒ400; No. 3428, 7285, 10074, en 19532 ieder 200;
No. 2217, 2453, 2780, 4348, 5427, 8453, 11565, 15692,
15981 en 16895 ieder 100.
I,AT::HK jmniGTHï.
Het wrak van het Russische barkschip Alafusos is
gisteren publiek verkocht voor f 625, aan G. Moorman.
De 2de luit. der infant. W. J. A. de Kempenaer,
alhier in garnizoen, is overgeplaatst bij dat wapen in
Oost-Indië.
Voor zoover bekend is, hebben zich gedurende de week
van den 4den tot en met den 10 dezer in de provincie
Noordholland 5 gevallen van longziekte onder het rundvee
voorgedaan, namelijk 3 te Vogelenzang, gem. Bloemendaal,
en 2 in de gem. Sloten. Al die runderen zijn na onteige
ning afgemaakt.
De bevolking te Alkmaar op 31 Dec. 1872 bedra
gende 5604 mannen en 6039 vrouwen, vermeerderde in
1873 door geboorte en vestiging met 594 m. en 600 v.
en verminderde door overlijden en vertrek met 597 m. en
560 v., zoodat het zielental op 31 Dec. 1873 bestond uit:
5619 m. en 6079 v., totaal 11,698, of 54 meer dan in 1872.
Zeilklaar liggende en vertrokken Schepen Groote Vaart.
AaDkomst. Vertrek. Schip. Gezagvoerder. Bestemming.
(Zie No. 5 en 6.)
18 Dec. Prins van Oranje. F. Ankes. Batavia viaSuez.
Weerkundige Waarnemingen te Helder (Landskeet)
Windrigting
en
Kracht.
12 zwtw.
8 zwtz.
12 zwtz.
7k.
7*
Barometer
Thermometer
1p-£
mm.
C.
Stand. Afw.
Stand.
Afw.
768.04- 2.17
7.6
f 5.2
0.91
760.24 f 0.01
7.4
f 6.6
0.94
7 59.9 5 j— 0.28
7.6
f 5.1
0.97
Toestand
van
de
zee.
Golvend.
Weersgesteldheid: 14 Jan. 12 u. üigtbewolkt, beneveld, winderig.
15 Jan. 8 u. Bewolkt, winderig, vochtig.
15 Jan. 12 u. Digtbetrokken, winderig.
(Plaatsruimte betaald).
BELANGRIJK VOOR VELEN!
In alle brauchen in het bijzonder echter met betrekking tot de
algemeene veel gezochte origineele loten, jegtvaardigt zich het
vërtrouwen eenerzijds door de bekende soliditeit der firma, ander
zijds door den hieruit van zelfs voorts pruilenden enormen verkoop
der loten. Het door zijne naauwkeuvigheid bekende bankiershuis
kan deswege iedereen sterk aanbevolen worden, en doen wij op
de heden in onze courant voorkomende advertentie der voormelde
firma, algemeen de aandacht vestigen.
PER TELEGRAAF.
3 Paarden
Ossen
Stieren
10 Gelde-Koeyen
Kalf-Koeijen
Vaarzen
Hokkelingen
13 Nucht.Kalveren
Vettellammen
440 Schapen
f 40al50
- a
- 240a280
- Sa 17
Lammeren f 22 a 28
Bokk. en Geitena
16 Magere Varkens- 10 a 15
12 Biggen - 5 a 7
200 Eenden e. 75 alOO
50 Kippen - 50 al50
Boter per kop - 95 a
KaasperK.G. - 40 u 50
Kip-Eijeren per 100 -300 i400
Eend-Eijeren a
Heden overleed, na een kort doch smartelijk lijden, onze
geliefde Dochter OLGA, in den ouderdom vau 20 jaren
en 5 maanden. Diep betreurd door hare nagelaten
betrekkingen.
Nieuwediep, 12 Januarij 1874.
J. KELLER.
M. KELLER—Mc. FEE.
NATHALIA KELLER.
MAGGIE—Mc. FEE.
Voor de vele bewijzen van deelneming, ondervonden bij
en na het overlijden onzer geliefde Dochter, zeggen wij
langs dezen weg onzen harteliiksten dank.
Heden overleed, na voorzien ie zijn geweest van de H.
Sacramenten der stervenden, onze buurvrouw MARTJE
MOL, in den ouderdom van 75 jaren.
Helder, 13 Januarij 1874. DE BUREN.
Voor de vele blijken van belangstelling, ondervonden bij
gelegenheid van ons 25jarig huwelijk, betuigen wij onzen
hartelijken dank.
W. J. MAALSTEED.
N. MAALSTEED—METZELAAR.
betuigen hun dank voor de vele blijken van belangstelling,
ondervonden bij de geboorte van hunnen Zoon.
Texel, 13 Januarij 1874.
Eenige kennisgeving.
DIJKGRAAF en HEEMRADEN van den ANNA
PA ULO WAf/l-POLDIfAzullendeuïïlstenJASlUARU 1874,
des middags ten 12) ure, in het logement VEERBURG,
te Anna Paulowna, bij enkele inschrijving aanbesteden
Het maken van een DUIKER onder de
van Ewijcksvaart in den Anna Faulowna-
polder, ter lengte van 64 91., inet alle de
dnnrbij behoorende werken.
Nadere inlichtingen zijn te hekomen bij den opzigter
des polders A. R. DEKKER, bij wieD de bestekken op
franco aanvrage te bekomen zijn.
Aanwijzing in loco den 27 Januarij 1874. De inschrij-
vingsbilletten in te leveren vóór of op den 30sten Januarij
aan het adres van den Heer Dijkgraaf J. C. DE LEEUW.
Dijkgraaf en Heemraden voornoemd,
J. C. DE LEEUW, Voorzitter.
D. VAN FOREEST, Secretaris.
tegen primo Augustus a. s.
op goeden stand, liefst in den omtrek der Binnenhaven.
Adres, met franco brieven, onder letter D., met opgaaf
van huurprijs, localiteit en waar gelegen, bij den Uitgever
dezer Courant.
De ondergeteekende, voornemens zijnde een VEER te
openen tussehen TEXELALKMAAR v. v., tot vervoer
van Personen, Goederen en Vee, beveelt zijne zaak beleefd
bij het Publiek aan.
Vertrek van TEXEL Woensdag, 's morgens 7 ure.
ALKMAAR Zaturdag, 's middags 12 ure.
Iedere week.
Eerste reis op Woensdag 4 Februarij a. s. van Texel.
Texel, Januarij 1874. T. C. FLENS.
