Binnenland.
Benoemingen, enz.
Buitenland.
Frankrijk.
Engeland.
Stoomvaart-Berig-ten.
Burg-erlijke Stand. Gemeente Helder.
Burg-erlijke Stand. Gem. Anna Paulowna.
ing te verdrijven en tegelijk de stad van leeftocht te
voorzien. Bij de Staten en de steden vond zijn plan warme
ondersteuning, men verschafte geld in overvloed, vaartuigen
en mondkost, en de Zeeuwen ondernamen het, de proviand
schepen met hunne gewapende vaartuigen te geleiden en
de Spanjaarden te bekampen, zoo dikwerf die de nadering
der reddingbrengende vloot zochten te beletten. De over
tuiging, dat men de benauwde stad niet vergat, het ver
schijnen van het zeenat op de landerijen en ten laatste van
de vloot der bondgenooten, welke van de torens in de
verte bespeurd werd, deden, hoe hevig het ook nijpte,
den bij velen verflauwden moed herleven of stand houden,
en steunden het drijven tot volharding van de helden die,
met Oranje al het gewicht van het behoud van Leiden
voor de zaak van het Nederlandsche volk beseften. Wel
verving nog dikwerf bange twijfel do hoop, als het water
te weinig klom om de reddingvloot over het verdronken
land te kunnen voeren, of als het door ongunstigen wind
terugliep, wel kostte het aan de Zeeuwen nog heeten strijd
eer de door de Spanjaarden verdedigde binnendijken bezet
en doorgestoken waren, ten laatste keerde de wind ten
goede en steeg het water meer dan men hopen dorst,
waren alle hinderpalen overwonnen, had de vijand zijne
doorweekte en bedreigde schansen en legerplaatsen verlaten,
en op den derden October was Leiden ontzet, was er
overvloed van haring en brood in de uitgehongerde stad,
en klonk het blijde en dankbare „God zij geloofd" door
hare straten. Hoog tijd was het, toen het uur der verlossing
sloegde honger zou welhaast het pleit gewonnen hebben
en, als om deze te helpen, stortte in den nacht vóór het
ontzet een deel van den vestmuur in de gracht, den vijand
een bres en toegang biedende.
De verdediging van Leiden tegen het leger van Valdez
is eene roemrijke daad harer burgerij geweest; de stad had
geene bezetting, hare schutters en tijdelijk gewapende
burgers waren het, die zich durfden laten belegeren en zich
dorsten meten met een talrijken en geoefenden vijand. De
verdediging verkrijgt daardoor een eigenaardigen, een
Hollandschen tint, en in haar, of liever in hare hoofdper
sonen zien wij dan ook de deugden van het Hollandsche
volkskarakter, vrijheidszin, trouw, geduld, volharding,
schitteren. Die deugden eeren wij in de Leidsche burgerij,
vooral in den voortreffelijken van der Werf, denman, wiens
toewijding en moed hem waardig hebben gemaakt het
middelpunt te zijn van alle voorstellingen in beeldenden of
in dichtvorm van „Leidens drama", gelijk nu ook de viering
van het eeuwfeest in de eerste plaats heeft doen bedacht
zijn om hem ter eere een standbeeld op te richten.
Aan het behoud van Leiden, meende Oranje, was het
behoud van het geheele land verbonden. Dat bewoog in
1574 steden en land om Leiden te hulp te komen. De
overtuiging, dat Leiden heeft geleden en gestreden niet
alleen voor zich, maar voor het geheele vaderland, voor
vrijheid van vreemden dwang en overheersching, moge
Leidens eeuwfeest belangwekkend doen zijn voor alle
vrienden van vaderland en vrijheid, voor allen die nog
eerbied hebben voor Oud-Hollanasche burgerdeugd.
HELDER en NIEUWEDIEP, 3 October.
Blijkens een bij het departement van Marine ontvangen
telegram is het schroefstoomschip Sambas, onder bevel van
den luit. ter zee 1ste kl. L. G. C. van Wachendorff van
Rijn, op zijne reis naar Oost-Indië, den 30 Sept te Point
de Galle aangekomen. Aan boord was alles wel.
Het adres, dat aan den minister van Binnenlandsche
Zaken zal worden opgezonden, houdende aandrang tot
verhooging van 't minimum der onderwijzers-tractementen,
ligt ter teekening bij den boekhandelaar J. Rinner.
Het schip Barsingerhorn, kapt. van der Woude, van
hier naar Sundsvall, is den 30 Sept. tè Frederikshaven
binnengeloopen, na op de Zweedsche kust op de klippen
te zijn geraakt, waarvan het met veel moeite is afgekomen
onder water heeft het schip waarschijnlijk schadehet moet
kielen om nagezien te worden.
Met ingang van den 4 dezer zal het rijkstelegraaf
kantoor te Medemblik open zijn als volgt: op Zon- en
feestdagen van 8 tot 9 ure voormiddags, van 11| ure voor tot
121 ure namiddags en van 4 tot 6 ure namiddags; op
werkdagen van 8* ure voor tot 12| ure namiddags en van
1 tot 2 en 4 tot 7 ure namiddags.
Jl. Woensdag is te Zaandam de tentoonstelling van
Zaanlandsche Oudheden voor goed gesloten. In het geheel
is ze bezocht geworden door 24,245 personen, waaronder
de geabonneerden. De commissie heeft besloten het saldo
aan te wenden tot het stichten van een Zaanlandsch Museum,
te vestigen te Zaandam. Hoe groot de commissie de
bezwaren telt, zal zij toch trachten een blijvende herinnering
te behouden aan eene onderneming, waarmeê iedereen zoo
zeer ingenomen was.
Visschers met het beste tuig hebben niet altijd goede
vangst, en ook in dit opzigt is het, figuurlijk gesproken,
waar dat een lood geluk meer is dan een pond verstand.
Wat zeker nooit of nergens gebeurd is, gebeurde dezer
dagen te Amsterdam. Een ooggetuige deelt aan de Amst.
Crt. mede, dat twee vrouwen aan de Kraansluis bij het
Oosterdok aldaar, met een gewonen puthaak, een prach-
tigen snoek vingen, naar gissing 16 a 18 halve kilogrammen
zwaar, en het geluk hadden het spartelende dier springlevend
aan boord te krijgen.
Jl. Donderdag avond ten 6 ure had in een der zalen
van het Scheveningsche badhuis het diner plaats, door den
minister van Koloniën aan de opperbevelhebbers der land
en zeemagt bij de expeditiën tegen Atsjin, (van Swieten,
Verspijck en van Gogh) gegeven. De zaal was smaakvol
met groen en bloemen gedecoreerd. Ruim 50 personen
namen aan den feestmaaltijd deel. De Prins van Oranje
en Prins Alexander waren er bij tegenwoordig, zoomede
al de ministers, onderscheidene oud-ministers, o. a. Fransen
van de Putte, Gericke en van Bosse, de voorzitters der
beide Kamers, onderscheidene leden der Staten-Generaal
van verschillende rigting, de commissaris des Konings in
Zuidholland, eenige leden van den raad van State en andere
hooge colleges, de secretaris-generaal en de raad-adviseur
bij het departement van Koloniën (Henny en jhr. van
Alphen). De muziek van het korps grenadiers en jagers
liet zich bij afwisseling hooren en verhoogde de aangename
stemming, waarin alle aanwezigen verkeerden. Generaal
van Swieten zat naast den Prins van Oranje, generaal
Verspijck naast Prins Alexander," kommandant van Gogh
naast den minister van Koloniën. Door laatstgenoemde
werd allereerst een toast uitgebragt op Z. M. den Koning
daarna een op het dappere leger en de marine in Indië,
wier zamenwerking zooveel had bijgedragen tot het behaald
succes en de behaalde zege.
De Prins van Oranje stelde een heildronk in op de leiders
der expeditie, zoo te land als ter zee, en op de zamenwerking
van het Nederlandsch en Nederlandsch-Indische leger,
waarna de generaal van Swieten in eenige gevoelvolle
woorden op de onafscheidelijkheid van Nederland en Oranje
wets en voor Oranje's heil den beker ophief! Al die
ontboezemingen, telkens gevolgd door het geliefkoosd
Wilhelmus of het Volkslied, werden met gelijke geestdrift
begroet als ze werden voorgedragen. In één woord, het
was eene vreedzame, ongekunstelde manifestatie, waaraan
de élite des lands in al hare schakeeringen met opgewekt
heid en voldoening deelnam, en waarvan onze dapperen in
Indië, tot welk korps ook behoorende, het voorwerp waren.
Tegen half negen ure was het feestdiner, dat door mevrouw
de barones van Golstein werd bijgewoond, afgeloopen. (Kl.C)
Voor de arrondissements-regtbank te Rotterdam werd
jl. Dingsdag behandeld een zaak die de Rott. Crt. niet
met stilzwijgen kan laten voorbijgaan. Een lid van een
hoogst fashionable familie uit 's Hage, wiens vader een
aanzienlijke post in het land bekleed heeft, stond teregt,
beschuldigd van landlooperij. Het was zekere J. W. J.
d. 1. P., letterkundige, een man uitmuntende door verstand,
doch wiens levenspad niet met rozen bezaaid was, misschien
door zijn eigen gedrag of door dat van anderen. Wij
willen niet lang bij het getuigenverhoor stilstaan, doch
luisteren met gespannen aandacht naar den officier van
Justitie, die met strenge woorden zijn rekwisitoir begon en
ten einde bragt. Hij achtte het feit wettig bewezen, noemde
den beklaagde een luiaard, die van de weldadigheid geleefd
had, toen hij in Gouda verbleef; deed uitkomen dat alles
door de familie beproefd was om hem een betere levenswijs
te doen inslaan, doch te vergeefs, en oordeelde het schande
dat beklaagde, een zoo hoogst fatsoenlijken naam voerende,
zich beroemd had op de weldadigheid, die hij, in Gouda
zijnde, van de logementhoudster in de Drie Kroonen had
ondervonden; hij moest zich schamen een stuk brood te
eten dat hij niet verdiend had. De officier van Justitie
eischte daarom dat de beklaagde als een vagebond van de
verachtelijkste soort zou worden veroordeeld tot 3 maanden
eenzame opsluiting en opzending naar een bedelaarsgesticht.
De beklaagde antwoordde daarop met een taal den redenaar
eigen, en verzocht dat de regtbank met regtvaardigheid
haar oordeel mogt vellen.
Omdat het wettig bewijs niet geleverd was, sprak de
regtbank hem gisteren vrij.
De heer Godard zal de volgende week met zijn
luchtballon ook te Utrecht opstijgen.
In de jl. Woensdag gehouden zitting van den gemeente
raad te Vlissingen is o. a. medegedeeld, dat de rekening
over 1873 sluit met een nadeelig saldo van f 12,136.74|,
grootendeels veroorzaakt doordien de middelen minder
hebben opgebragt dan de raming bedroeg. Naar aanleiding
van eene opmerking der Kamer van Koophandel, dat na
de afsluiting van het dok de provinciale stoombooten aldaar
niet meer zouden kunnen aanleggen, hetgeen dan in de
nieuwe Buitenhaven zou moeten geschieden, waardoor een
groot ongerief voor de ongeveer 40,000 reizigers zou
ontstaan, werd besloten, met Gedeputeerde Staten te onder
handelen over een steiger in de koopmanshaven, liefst ten
koste der provincie.
Wegens den benarden toestand der financiën van de
Ned. Herv. gemeente te Harlingen hebben kerkvoogden en
notabelen hunne betrekkingen nedergelegd; en thans heeft
de kerk een jaarlijksch inkomen van f 450 verloren, doordien
85 zitplaatsen zijn opgezegd door de modernen, dewijl men
3 orthodoxe predikanten heeft beroepen.
Voor de arrondissements-regtbank te Groningen werd
jl. Woensdag behandeld de zaak van het O. M. tegen den
opzigter en den timmerman, beschuldigd dat door hun gebrek
aan de noodige voorzorgen in Junij jl. een steiger zou zijn
gebroken, tengevolge waarvan een werkman dadelijk doodviel
en een ander al zijn leven kreupel zal blijven. liet O. M.
eischte voor den eersten eene cellulaire gevangenisstraf van
8 en voor den tweeden eene van 45 dagen, benevens twee
geldboeten voor den laatste.
Het nieuwste product op het gebied der industrie,
in Noord-Amerika, is het volgende: men vervaardigt thans
piquévesten van papier. Alleen het middengedeelte van
het vest, de rug, is van linnen of katoen, de voorpanden
zijn van papier en kunnen gewasschen worden. Met eenige
zorg blijft het vest gedurende 3 a 4 dagen helder wit;
het wasschen kost 6 centen en dit kan verscheidene malen
worden herhaald.
Tot lsten luit.-kwartiermeester bij de dd. schutterij te Alkmaar
is benoemd de heer D. A. Kerkhoff.
Aan den luitenant-generaal J. van Swieten is, met ingang van
den 1 dezer, eervol ontslag verleend uit de militaire dienst, onder
dankbetuiging voor de vele en gewigtige diensten, door hem op
nieuw aan den Koning en aan den lande bewezen, en is weder
gesteld in het genot van het hem vroeger verleende pensioen.
De kapt. luit. ter zee W. T. H. Cramer, laatstelijk bevelhebber
van het schroefstoomschip Kijkduin in Suriname, en de luit. ter
zee 1ste kl. W. baron van Hogendorp, laatst behoord hebbende
tot het escader in Oost-Indië, resp. den 23 en 28 Sept. jl. in
Nederland teruggekomen, worden met die tijdstippen op non
activiteit gesteld.
Oost-Indië. Bevorderd bij de gouv.-marine tot lsten stuur
man de 2de stuurman F. H. Ukena. Op verzoek eervol ont
slagen: de 1ste stuurman bij de gouv.-marine W. A. Wolters;
wegens ziekte de 1ste machinist der marine N. Plagge en de 2de
machinist bij de gouv.-marine P. Z. Berghmet regt op pensioen:
de komm. voor het vak van scheepsb. te Soerabaija D. Putman.
De heer Thiers heeft, de te Turin gevestigde Franschen
ten gehoore ontvangende, zijne verklaringen ten gunste
der republiek herhaald en staande gehouden dat eene
monarchie onmogelijk is.
Op een klein Parijsch tooneel moesten onlangs een
paar zangeressen een duo voordragen. Plotseling viel er
een groote ruiker vóór hare voeten. Terstond vielen de
beide dames er op aan en ieder trachtte zich van hem
meester te maken, tot groot vermaak van het publiek. De
strijd had nog lang kunnen duren, toen de stem van de
ouvreuse klonk„dit bouquet is voor jufvrouw Clementine,
die voor jufvrouw Aglae volgt dadelijk."
In Daily-News komt het relaas voor van de vreeselijke
verwoestingen, die op den 22 Sept. door een typhon te
Hongkong in China werden aangerigt.
Een groot aantal huizen werden omvergeworpen, twee
stoombooten en acht andere schepen werden in den grond
geboord of op het strand geworpen. Het getal dooden
wordt op 1000 geraamd. De materiële schade kon men
bij het afzenden der dépêche nog niet opgeven.
De geheele oppervlakte van het eiland, met inbegrip van
het schiereiland van Kow-Loon op het vaste land, is slechts
29 vierk. kilometers groot, in 1871 bewoond door 120,124
zielen. Het verlies van duizend personen op zulk een
betrekkelijk geringe bevolking en op zulk een beperkt
terrein, kan dus een denkbeeld geven van het geweld
der orkaan.
Over de uitgestrektheid, waarover de orkaan gewoed
heeft, zijn nog geen juiste bijzonderheden bekend. Het
telegram meldt, dat ook te Macao, op 40 mijlen afstands
van Hongkong, vreeselijke verwoestingen zijn aangerigt. In
haar woeste vaart langs het zeestrand zal de storm dus ook
die stad geteisterd hebben.
Nadere berigten uit Hongkong melden dat door de typhon
van den 22 Sept. in de haven zijn gezonkende Noord-
duitsche bark Aidebaran, de Engelsche barken Imogene en
Mindanao, de Spaansche stoomschepen Leonor en Albany.
Vermist zijn de Siameesche schepen Amny, Burra Noor
fooi en Duda, de Eng. schepen Molvern en Seaforth en
het Peruaansche schip Maceio. De Eng. schepen Lizzie
Rosa en Seabird zijn gestrand. De Noordd. bark Maury
en het Eng. schip Morning Light zijn geheel masteloos.
De Noordd. en Eng. barken A. E. Vidal en Ardent ver
loren de fokke- en groote mast. De Noordd. bark Carme-
lita Ida verloor de fokkemast en kluiverboom. De Eng.
bark Charlotte Andrews verloor de fokkemast en boegspriet.
De Eng. bark Courier verloor de fokkemast en groote
steng. De Amerik. bark Lizzie H. verloor de fokke- en
groote mast en kreeg schade aan het schip. De Amerik.
bark Latley Ricli, de Spaansche bark Vicenta en de Eng.
bark Mathilda Ateling zijn zwaar beschadigd; terwijl het
Amerik. schip Therese uit de haven is gestormd.
De Prinses Amalia, heden nacht om één uur te Adeu aangekomen,
zou heden middag ten 12 ure van daar vertrekken.
De Dahlia, van hier naar Java, is den 29 Sept. te Port-Saïd
aangekomen.
De W. A. Scholten, van New-York naar Rotterdam, is den
1 dezer te Brouwershaven gearriveerd.
Opgave van af Donderdag middag tot Zaturdag middag.
ONDERTROUWDH. P. Kuiper, visscherman en G. van Beek.
M. J. E. Kriens, konstabelsmaat bij de Marine en D. Flens. J.
C. Wennichers, stoker bij de Marine en G. Platvoet, wed. J. de Hon.
GETROUWD: Geene.
BEVALLENG. J. Stukkes, geb. Mooij, (D.). F. M. de
Graaff, geb. Hoogerwerf, (Z.).
OVERLEDENA. M. Burgers, geb. Nagelhout, 60 jaren. H.
J. Wobben, 4 maanden. D. P. Gerstel, 30 jaren.
Van 1 tot 30 September 1874.
ONDERTROUWD en GETROUWD: D. van Zandwijk, arbeider
en A. Bart, wonende te Wieringerwaard.
BEVALLEN: G. van der Oord, geb. Blom, (Z.). A. Corne-
lissen, geb. Halfweeg, (Z.). E. Swagerman, geb. Roemer, (Z.).
S. Barendsen, geb. Megroet, (D.). A. Wijn, geb. Keuris, (Z.).
A. van der Vliet, geb. Heiligenberg, (Z.). N. Uileman, geb. van
den Berg, (D.). T. Swierts, geb. Bood, (D.). J. Kwaak, geb.
Geluk, (D.). M. Dekker, geb. Tensen, (Z.). A. Lubbers, geb.
Raap, (D.). A. Hopman, geb. Pronk, (D.).
OVERLEDEN: J. Vries, 22 jaren. K. Volder, 24 jaren. A.
Leenderts, 4 weken. N. van Schoorl, 2 maanden.
Weerkundige Waarnemingen te Helder(Landskeet)
Windrigting
en
Kracht.
zzw. 35k.
zw. 12„
zwtw. 12„
Barometer
mm.
Stand. Afw,
747.71
742.07
742.57
-13.11
-18.71
-18.21
Thermometer
C.
Stand. Afw.
14.0
11.6
12.5
- 0.6
- 0.9
- 2.0
ÈPa
0.84
0.70
0.78
Toestand
van
de zee.
Hol.
hol in zee
Weersgesteldheid: 2 Oct.l2u. Digtbewolkt, regenb., stormachtig.
30ct. 8 u. Losbewolkt, winderig, regenbuijen.
3 Oct,12u. Losbewolkt, winderig.
Op den 2 dezer ten 2 u. 30 m. namiddag een windstoot van 48 KG.