1874. N". 130.
Vrijdag 30 October.
32 Jaargang.
Uitgever A. A. BAKKER Cz.
Bureau: MOLENPLEIN, N°. 163.
Binnenland.
HELDERSCHE
EN NIEUWEDIEPER COURANT.
„Wij huldigen het goede."
Verschijnt Dingsdag-, Donderdag- en Zaturdag namiddag.
Abonnementsprijs per kwartaal1.30.
J franco per post - 1.65.
Prijs der Advertentiën Van 14 regels 60 cent,
elke regel meer 15 cent.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Eiken Donderdag vertrekt de mail naar Oost-IndSë
via Brindisi.
Laatste ligting 's avonds 6 uur.
HELDER en NIEUWEDIEP, 29 October.
Naar men verneemt zullen Zr. Ms. stoomschepen Prinses
Marie en Leeuwarden gezamenlijk den voorgenomen
kruistogt maken. Aan boord van een der bodems zal zich
een ingenieur der Marine bevinden tot het doen van waar
nemingen op het vak van scheepsbouw betrekking hebbende.
Omtrent het omslaan yan de vlet met vier man jl.
Zaturdag nabij Kijkduin, wordt ons nog het volgende gemeld
„Twee hunner zwommen naar het strand, een derde redde
zich zoo goed mogelijk op de omvergeslagen boot, maai
de vierde, H. Kwak, schijnt al dadelijk zoodanig door schrik
bevangen te zijn geweest, dat hij geene pogingen tot
zelfbehoud kon aanwenden. Dadelijk zwommen nu P. Jonker
en K. de Roover naar hunnen in doodsgevaar verkeerenden
kameraad. De eerste was nabij hem, maar werd door een
golfslag van hem weggerukt, een tweede poging gelukte
evenmin, want Jonker raakte uitgeput, ook de Roover kon
niet verder en zij moesten, innig teleurgesteld, op zelf
behoud bedacht zijn. Zoo kwam H. Kwak om het leven,
diep betreurd door zijne makkers, die hem als een flink
en getrouw kameraad achtten, dieper nog betreurd door zijn
grijzen vader en moeder, die in hem hun grootsten steun
verliezen."
Jl. Maandag avond heeft in Musis Sacrum alhier de
aanbesteding plaats gehad van het bouwen van een winkel
en woonhuis met bergplaatsen, ten dienste van de Werk
lieden-Vereeniging onder de zinspreukDoor orde en spaar
zaamheid tot welvaart. Er waren ingekomen 12 inschrijvings-
billetten; laagste inschrijver de heer P. Spruit, voor de
som van f 7893.
Op Zondag 1 November zal op den Noordhollandschen
Spoorweg de winterdienst aanvangen. De vertrekuren van
hier zijn bepaald als volgt: 's morg. 6 u 30 min. en 9 u.
10 min., 's namidd. 1 u. 25 min en 6 u. 25 min.; de
uren van aankomst: 's morg. 9 u. 45 min., 's namidd. 12 u.
23 min., 7 u. 32 min. en 10 u. 42 min. De markttrein
op Vrijdag en Zaturdag vertrekt 's voorm. 11 u. 46 min.
en komt hier 's namidd. 3 u. 11 min. aan. Met eene
enkele uitzondering wordt ir. 't vervolg gelegenheid gegeven
om van en naar Amsterdam door te reizen zonder te Haarlem
op een anderen trein over te gaan, tenzij in bijzondere
gevallen.
Door ongeveer tweehonderd der aanzienlijkste in
Nederlandsch-Indië gevestigde Europeanen, de hooggeplaatste
ambtenaren, advokaten, handelaars, enz. is een adres gerigt
aan den Koning, waarin zij den wensch te kennen geven,
dat het gerucht niet zal worden bewaarheid, betreffende de
invoerÏDg van eene inkomsten-belasting voor Europesche
ingezetenen en vreemde Oosterlingen. Adressanten betoogen
het drukkende van zoodanige belasting, te meer omdat de
opbrengst zou strekken ter verhooging van het batig slot,
dat uitsluitend ten voordeele van Nederland wordt besteed,
terwijl in Indië zelf nog zoovele behoeften onvervuld blijven.
De Tweede Kamer der Staten-Generaal is tot
hervatting harer werkzaamheden bijeengeroepen tegen
Dingsdag 3 November, 's namiddags 3 uur.
De hoofdcommissie voor het „Willem III fonds,"
opgerigt onder goedkeuring van Z. M. den Koning, ais
blijvende herinnering aan de feesten gedurende de maand
Mei jl. in Nederland gevierd ter gelegenheid van Zr. Ms.
25jarige regering, heeft thans inteekenlijsten aan de bestaande
subcommissiën en decorrespondenten verzonden. De commissie
acht elke aansporing tot medewerking en tot het toezenden
van bijdragen overbodig. In gemeenten waar geene sub
commissiën of correspondenten voor het fonds zijn gevestigd,
kan men zich ter bekoming van inschrijvings-billetten tot
de hoofdcommissie wenden, terwijl ook bijdragen regt- i
streeks kunnen worden toegezonden.
Nadat Zondag 18 dezer de heer H. Koekebakker Jr. i
afscheid genomen had van zijne gemeente te Waal op
Texel, met eene rede naar aanleiding van Handel. XX:
29-32, deed hij jl. Zondag te Ouddorp zijne intrede met
eene rede naar aanleiding van Matth. VI: 10a.
De heer F. W. Stutterheim, pred. te Middelburg,
heeft, volgens de Midd. Crt., het voornemen zijn ontslag
te vragen, om eerlang als predikant bij eene der Nederd.
Herv. gemeente op te treden.
Bedankt voor het beroep naar de Herv. gemeente te
Broek op Langendijk door den heer G. Vlug, candidaat.
De heer H. Heijkamp, bisschop van Deventer en
pastoor te Rotterdam, is aan hevige zenuwkoorts, die zijn
leven bedreigde, overleden. (IJ. D.)
De beroemde rabbijn dr. Geiger is te Berlijn overleden.
Een berigt uit Londen lnidt dat de heer Spurgeon
ernstig ongesteld is.
Ter vervanging van wijlen den heer C. Muller Cz.,
is tot secretaris van het ambacht van West-Friesland,
genaamd: de Scliager en Niedorper kogge, benoemd de
heer G. Halff te Nieuwe Niedorp.
Naar het Vaderland verneemt, komen voor de betrekking
van muntmeester het meest in aanmerking de oud-minister
mr. A. van Delden en de adjunct-muntmeester P. H. Taddel.
't Is geen verwerpelijk postje. Het Ambtenaarsblad becijfert,
dat er bij een muntslag van 10 millioen een kleine vijftig
duizend gulden voor den muntmeester overblijven. En nu
werd in 1873 niet 10, maar 30 millioen gemunt, en was
de verdienste f 180,000, en dit jaar zal dit minstens even
veel zijn. Bovendien geniet die ambtenaar vrije woning enz.
Als een bewijs hoe zwak de regimenten vesting
artillerie zijn, kan dienen, dat de gewone maandelijksche
aflossingen op de forten nabij Utrecht niet kan plaats
hebben, wegens gebrek aan manschappen. (U. D.)
Als een bewijs, dat de meststoffen volgens het stelsel
Ville ook met vrucht kunnen worden toegepast op zandgrond,
moge het volgende dienen. In den afgeloopen zomer zijn
in de duinen nabij Haarlem proeven genomen met die mest
stoffen uit de fabriek van de heeren Sandeling Co., te
Willemsdorp, welke, ondanks de buitengewone droogte,
die vooral op zandgrond van zoo grooten invloed is, zeer
bevredigend kunnen genoemd worden.
Van een stuk land, groot 15,42 aren, werden op 13,59
aren 135 KG. Ville-mest gebragt; 160 are werd met
varkensmest voorzien en 0.23 are bleef onbemest. De Ville-
mest bragt 25,7 hectol. en de varkensmest 2,5 hectol. aard
appelen op van uitmuntende kwaliteitvan het niet bemeste
gedeelte werd in verhouding de helft geoogst. Men verkreeg
dus per hectare: 190 hectol. aardappelen op Ville-mest,
ter waarde van f 165; 161 hectol. aardappelen op varkens
mest, ter waarde van f191, waaronder het vervoer begrepen,
en 69 hectol. aardappelen van den onbemesten grond.
Bij den Ville-mest was duidelijk eene veel krachtiger
werking te bespeuren, daar sommige planten en knollen
een buitengewonen omvang hadden verkregen en de plant
zich door hare donkere kleur van die, op stalmest geteeld,
mede zigtbaar onderscheidde.
In de week van 18 tot 24 Oct. heeft zich in deze
provincie geen enkel geval van longziekte voorgedaan.
De lijstervangst te Texel gaat voor de jongens uit
muntend. Velen van hen vingen jl. Dingsdag in hunne
bogen meer dan 100 stuks, welke aldaar weder tegen 8 cent
per stuk gretige koopers vinden.
Als handels-essayeur is na examen toegelaten de heer
L. S. Langendijk, te Alkmaar.
Bij de herstemming, jl. Dingsdag te Hoorn, ter ver
kiezing van een lid der Tweede Kamer van de Staten-
Generaal zijn ingekomen 3055 stembiljetten. De heer I. D.
Fransen van de Putte is gekozen met 1660 stemmen; op
den heer C. Bloem Az. waren uitgebragt 1395.
Het nagras, dat meestal goed binnengekomen is, heeft
uitmuntend goed en veel opgeleverd, zoodat de veehouder
te Hoorn voor den winter goed voorzien is. De veldvruchten,
die bijna alle binnen zijn, hebben voldoende opgebragt. De
aardappelen hebben in die streken een ruim beslag opge
leverd zij zijn goed van smaak en hebben weinig of geene
zieken; zij worden echter, in vergelijking met de opbrengst,
nog op hooge prijzen gehoudenf 2.50 a f 3, minder willen
de verbouwers ze niet loslaten. Kool- en wortelgewassen,
ajuin en beetwortel hebben overvloedig opgebragt.
Op en om 's lands werf te Amsterdam was het gisteren
bijzonder levendig. Zr. Ms. ramtorenschip Koning der
Nederlanden zou van stapel loopen en duizenden zijn opge
komen om daarvan getuigen te zijn. Zoowel de tribunes
voor de genoodigden, waaronder men vele militaire en civiele
autoriteiten opmerkte, als de groote ruimte die voor het
groote publiek beschikbaar was gesteld, waren door een
overtalrijke menschenmassa ingenomen.
Het te water laten geschiedde ongeveer half twee,
weinige oogenblikken nadat de mist de goedheid had gehad
op te trekken en het vriendelijke zonnetje de tallooze
hoofden bescheen. Onder het luide gejuich van de werk
lieden die zich op het schip bevonden, en van de kijkers,
die met groote belangstelling het schouwspel gadesloegen,
gleed het schip statig het water in en bleef, na de balk-
versperring doorsneden te hebben, stil liggen. Het water
kwam natuurlijk in hevige beweging, met het voor de
lijdende partij min aangename gevolg, dat eenige der aan
wezigen van het hoofd tot de voeten met een bad werden
gedrenkt. Voor de overigen had het afloopen geen ander
onaangenaam gevolg, dan een min-liefelijken geur die uit
het water opsteeg.
Het Vaderland verneemt, dat mejufvr. Mina Kruseman
den 14 Nov. in den stads-schouwburg te Amsterdam zal
optreden in haar tooneelstuk Een huwelijk in Indië, getrokken
uit haar roman van dien naam.
Ook wordt gemeld, dat zij op den 10 en 11 Nov. in
Frascati te Amsterdam, eene lezing zal houden, waarvoor
zij tot onderwerp heeft gekozenKunst en Kritiek", eene
satire, uitsluitend voor Amsterdam geschreven.
Een Haagsche brievenbesteller is door zijn collega's
op heeterdaad op ontvreemding van een brief betrapt.
Uit Austerlitz (Utrecht) schrijft men aan de Standaard
„Tot driemalen toe heeft men gepoogd den predikant
dezer gemeente op den openbaren weg aan te randen; de
eerste maal beproefde zulks een beschonken man, de tweede
maal een (niet beschonken) vijand des leeraars, die steeds
lust schijnt te hebben de gemeente in rep en roer te houden, en
de derde maal een half dronken kroeghouder, die nog wel
tegelijk kerkvoogd is. Dat het er voor den leeraar, dien
men ook al eens in zijn huis van al wat er voor de hand
lag bestolen heeft, alles behalve pleizierig wonen is, laat
zich begrijpen."
Op den Staatsspoorweg tusschen Zutphen en Zwolle
is jl. Maandag een curieus feit gebeurd. Een 12 tal
runderen werden te Zutphen ingeladen, bestemd voor
Heeren veen. Bij aankomst van den trein te Zwolle waren
zij alle verdwenen. De deur van den waggon was los
geraakt en de 12 gevangenen zijn er onder het rijden
uitgesprongen, zonder letsel te bekomen. Men vond ze
later onder Deventer, Olst en Wijhe.
De Haagsche correspondent van de Zutph. Crt. deelt
omtrent luitenant Comfurius mede, dat zijn broeder, die
hem niet verlaat, met hem uit Indië gekomen is. Hij was
daar sergeant. Gelukkig dat de dappere, in de dienst van
het vaderland blind geworden strijder door al het leed, dat
hem heeft getroffen, zijn levenslust niet heeft verloren.
Men ziet hem dagelijks met zijne oud-krijgsmakkers op de
sociëteit, en als men hem daar ziet zitten, vrolijk en wel,
de ziel van het gezelschap, dan zou men niet vermoeden,
dat die vriendelijke jonge man voor altijd niet alleen zijn
gezigt, maar ook zoo goed als alle reuk en smaak mist.
Een ander nieuwtje van den correspondent is, dat de heer
Campbell, aan wien de directie der Fransche opera is
opgedragen, een med. doctor met drukke practijk is. Waar
schijnlijk, zegt de correspondent, zal de zaak er niet slechter
om gaan. Dr. C. is een man, die wat durft, en zoo iemand
hebben wij noodig. Hij heeft zich zelf geheel en al gemaakt
tot wat hij is. Zijn eerste opvoeding ontving hij in een
weeshuishet weeshuis verlatende, heeft hij zich bekwaamd
voor accoucheurlater, toen hij reeds getrouwd was, is hij
in de medicijnen gaan studeeren en heeft nu voor een paar
jaar zijn arts-examen gedaan zonder dat het een vereischte
was. Of nu echter zijn medische wetenschap hem ook
geschikt maakt voor opera-directeur, is een andere vraag.
Zeker is het, dat hij als arts aan menig zanger uitstekende
diensten heeft bewezen. Die wat achter de coulisses heeft
gezien, weet dat de meeste zangers, als zij wat op jaren
komen, het penseel met nitras argenti noodig hebben, tot
verwijdering der schorheid.
De oude Martinitoren te Groningen gaat met zijn tijd
mede. Jl. Maandag middag hoorde men van zijn carillon
het air des conspirateurs, uit la Fille. De jonge dame kan,
zegt de Gron. Crt., hier te lande ten minste al bijna
niet hooger stijgen.
Uit Paramaribo wordt van 5 dezer gemeld, dat de
expeditie naar de Marowijne is geëindigd en dat-het bewijs
is geleverd, dat aan den linkeroever der rivier inderdaad
een goudland is. Bij den gouverneur zijn reeds vijf aan
vragen om concessie voor goud-exploitatie ingekomen, waar
onder een van eene Maatschappij, welke zich in de Marowijne
gevormd heeft.
Aan het mail-overzigt van de Javabode, wordt het
volgende ontleend
„De vijand omsingelt den Kraton nog steeds, en terwijl
hij vroeger trachtte door te dringen tusschen Penajoeng
en de marine-benting, welk voornemen door het krachtig
optreden van kolonel Pel verijdeld werd, dringt hij nu op
tusschen Penajoeng en de loopgraven-wacht.
Van uit de Wester-, Ooster- en Zuiderface kan men
zich geen 500 passen van den kraton verwijderen zonder
aan een hevig vuur bloot te staan; en het is, ook blijkens
de officiëele berigten, een feit, dat de kogels van den yijand
nog altijd den kraton binnendringen en dooden en gekwetsten
onder onze troepen maken.
Beproefde officieren, die ettelijke expeditiën hebben mede
gemaakt en honderden malen in 't vuur zijn geweest, ver
klaren dat zij nooit een moediger, meer onverschrokken en
tevens beleidvoilen vijand hebben ontmoet, een vijand tegen
over wien zooveel waakzaamheid en kracht moet worden
ontwikkeld als de Atsjinees.
Des nachts rukt b. v. een afdeeling Atsjinezen, ter sterkte
van 400 a 500 man uitelk strijder heeft een bos bamboe-
